عمل لوزه در کودکان چگونه انجام میشود و چه خطراتی دارد؟

خلاصه این مطلب را در این پادکست گوش دهید:

لوزه‌ها نقش مهمی در تقویت سیستم ایمنی کودکان دارند اما در برخی موارد، همین اندام کوچک می‌تواند باعث بروز مشکلات مکرر تنفسی و عفونت‌های گلو شود. در چنین شرایطی، عمل لوزه در کودکان به عنوان یک راه‌حل مؤثر برای بهبود کیفیت زندگی و سلامت عمومی کودک مطرح می‌شود. این جراحی یکی از رایج‌ترین عمل‌های دوران کودکی است که در صورت انجام به‌موقع، علائم و عود عفونت یا اختلال خواب را کاهش می‌دهد. در ادامه این مقاله از دکترتو، به طور کامل با دلایل نیاز به عمل لوزه، مراحل جراحی، مراقبت‌های پس از عمل و نکات مهمی که والدین باید بدانند آشنا خواهید شد.

عمل لوزه در کودکان چیست؟

عمل لوزه یا تونسیلکتومی در کودکان، نوعی روش جراحی برای برداشتن لوزه‌ در گلو است که غده‌های پشت حلق و دو طرف قسمت بالای گلو هستند. عمل لوزه در کودکان معمولا به دلیل مشکلاتی مانند التهاب و تورم مکرر لوزه، عوارض تنفسی مرتبط با لوزه‌های بزرگ و همچنین مشکلات خواب مرتبط با تنگی مجرای هوایی انجام می‌شود. این عمل تحت بیهوشی عمومی (بیشتر برای کودکان) در مدت زمان کوتاهی انجام می‌شود.

جراحی لوزه در کودکان زمانی کاربرد دارد که لوزه‌ها بیش‌ازحد بزرگ شده باشند یا دچار عفونت مکرر شوند. این جراحی کمک می‌کند عفونت‌های مداوم گلو کاهش پیدا کنند، کودک راحت‌تر نفس بکشد، خواب بهتری داشته‌باشد و از مشکلاتی مانند خروپف یا آپنه خواب در امان بماند. همچنین در مواردی که لوزه‌ها مانع بلع یا صحبت‌کردن کودک شوند، جراحی نقش درمانی مهمی ایفا می‌کند.

نکات مهم	توضیحات
عمل لوزه در کودکان چیست؟	عمل لوزه یا تونسیلکتومی، جراحی‌ای است که طی آن لوزه‌های کامی که دو غده لنفاوی در عقب گلو هستند، برداشته می‌شوند. این عمل معمولا در کودکان انجام می‌شود تا مشکلات مکرر مانند عفونت‌های لوزه، آپنه خواب انسدادی یا بزرگ‌شدن لوزه‌ها که تنفس را دشوار می‌کند، درمان شود.
فواید عمل لوزه	کاهش عفونت‌های مکرر لوزه بهبود کیفیت خواب در کودکان مبتلا به آپنه خواب
روش‌های انجام عمل	روش سنتی: استفاده از تیغ جراحی برای برداشتن لوزه‌ها روش لیزر یا اولتراسونیک
مراقبت‌های قبل از عمل	ارزیابی پزشکی ناشتا بودن با تشخیص پزشک آموزش والدین
مراقبت‌های بعد از عمل	مدیریت درد هیدراتاسیون و تشویق به نوشیدن مایعات رژیم غذایی نرم مانند سوپ استراحت در منزل پیگیری پزشکی
عوارض احتمالی	خونریزی عفونت درد و تورم تغییرات صدا یا مشکلات بلع

انواع جراحی لوزه کودکان

روش‌های جراحی متنوع‌اند و هر کدام مزایا و ملاحظات خود را دارند. جراحی با تیغ یا قیچی، رادیوفرکوئنسی و لیزر از رایج‌ترین‌ روش‌های درمان هستند. تفاوت اصلی در نحوه جدا کردن بافت و کنترل خونریزی است که بر میزان درد بعد از عمل و سرعت بهبود تاثیر می‌گذارد. در برخی بیماران به‌ویژه کودکان، برداشت جزئی یا تونسیلکتومی داخل کپسولی برای کاهش درد و خونریزی پیشنهاد می‌شود، هرچند در اقلیتی احتمال عود بافت باقی‌مانده وجود دارد.

انتخاب تکنیک به سن، دلیل جراحی، تجربه جراح، شکل لوزه و ترجیح بیمار بستگی دارد. اگر هم‌زمان آدنوئید هم بزرگ باشد، دارید، ممکن است آدنوتومی همراه با تونسیلکتومی انجام شود تا علائم انسدادی به‌طور کامل برطرف گردد. عمل لوزه در کودکان معمولا به روش تونسیلکتومی انجام می‌شود که در آن لوزه‌ها به طور کامل برداشته می‌شوند. در برخی موارد، لوزه‌ها به‌صورت جزئی برداشته می‌شوند اما این روش کمتر رایج است. در برخی موارد خاص، عمل لوزه با لیزر یا امواج رادیویی انجام می‌شود.

چه کودکانی باید عمل لوزه را انجام دهند؟

افراد به‌خصوص، کودکانی که در سال چند بار دچار گلودرد شدید و التهاب لوزه می‌شوند، یا آن‌هایی که خروپف می‌کنند، دهانشان بوی بد می‌دهد و در خواب با مشکل تنفسی مواجه می‌شوند، معمولا کاندیدای جراحی لوزه هستند. اگر عفونت‌ها به آنتی‌بیوتیک پاسخ ندهند یا لوزه‌ها باعث بوی بد دهان و اختلال در تغذیه کودک شوند، پزشک معمولا عمل جراحی را توصیه می‌کند.

ارزیابی دقیق شامل شمارش تعداد دفعات عفونت لوزه در یک تا سه سال اخیر، شدت تب و درد، پاسخ به آنتی‌بیوتیک‌ها و تاثیر بر زندگی روزمره است. تصمیم برای عمل همیشه فردمحور است و باید مزایا، خطرات و جایگزین‌ها روشن شود. مشاوره با متخصص گوش، حلق و بینی بهترین راه برای نتیجه‌گیری برای تصمیم به عمل است.

متن انگلیسی:
A tonsillectomy refers to a type of surgery in which a child’s tonsils are removed. Your child’s doctor might recommend that your child have a tonsillectomy if he has a persistent sore throat, recurring tonsillitis or strep throat, as well as if he snores at night and has pausing in breathing.
ترجمه فارسی:
تونسیلکتومی به نوعی جراحی گفته می‌شود که طی آن لوزه‌های کودک برداشته می‌شود. پزشک ممکن است این عمل را زمانی توصیه کند که کودک دچار گلودرد مداوم، التهاب مکرر لوزه یا عفونت استرپتوکوکی باشد یا هنگام خواب دچار خروپف و توقف‌های کوتاه در تنفس شود.

به نقل از سایت choa

‏چه کودکانی نباید جراحی لوزه را انجام دهند؟

در مواردی که کودک بیماری زمینه‌ای خاصی دارد یا سیستم ایمنی ضعیف شده است، پزشک ممکن است انجام جراحی لوزه را به تعویق بیندازد یا توصیه نکند. همچنین اگر عفونت فعال یا تب شدید در زمان معاینه وجود داشته‌باشد، ابتدا باید درمان شود و سپس درباره عمل تصمیم‌گیری شود. کودکان بسیار کوچک، به‌ویژه زیر ۲ سال، به‌ندرت نیاز به جراحی لوزه پیدا می‌کنند مگر در شرایط خاص.

به فکر جراحی لوزه فرزندت هستی؟
قبلش با متخصص مشورت کن.

دکتر متخصص کودکان

نحوه انجام عمل لوزه کودکان

نحوه انجام عمل لوزه در کودکان به این شکل است که کودک ابتدا بی‌هوش می‌شود. جراح با استفاده از ابزارهای مخصوص، لوزه‌ها را از ناحیه گلو خارج می‌کند. این کار بدون ایجاد برش خارجی انجام می‌شود و معمولا از راه دهان صورت می‌گیرد. بسته به شرایط، ممکن است هم‌زمان لوزه سوم هم برداشته شود. مدت زمان عمل بین ۲۰ تا ۴۵ دقیقه طول می‌کشد. پس از پایان جراحی، کودک به اتاق ریکاوری منتقل می‌شود تا وضعیت عمومی او پایدار شود.

نحوه عمل لوزه با لیزر در کودکان

در روش عمل لوزه در کودکان با لیزر، با استفاده از نور لیزر بافت لوزه برداشته یا کوچک می‌شود. روش داخل کپسولی معمولا باعث می‌شود دوره نقاهت برای کودک کوتاه‌تر باشد. با این حال، این روش برای همه کودکان مناسب نیست و فقط در موارد خاص و با تشخیص پزشک متخصص انجام می‌شود.

عمل لوزه کودکان چقدر طول میکشد؟

مدت زمان جراحی لوزه به تکنیک و شرایط بیمار بستگی دارد اما معمولا عمل لوزه در کودکان بین ۲۰ تا ۴۵ دقیقه است. البته زمان دقیق بستگی به روش جراحی، تجربه جراح و شرایط کودک دارد. بعد از عمل، کودک برای چند ساعت در بخش ریکاوری تحت نظر قرار می‌گیرد.

آمادگی برای انجام عمل لوزه در کودکان

قبل از تصمیم‌گیری در مورد عمل لوزه، با پزشک متخصص مشورت کنید. پزشک با ارزیابی شرایط گلویی کودک نیاز به عمل لوزه را تایید می‌کند. پزشک برای ارزیابی وضعیت سلامت عمومی کودک و اطمینان از عدم وجود مشکلات جدی قبل از عمل، آزمایش‌هایی را تجویز می‌کند. اگر کودک شما داروهای خاصی مصرف می‌کند، این مسئله را با پزشک معالج مطرح کنید. آمادگی خوب پیش از عمل، احتمال بروز خطرات را کاهش می‌دهد درنتیجه بهتر است به نکات زیر توجه کنید:

• انجام آزمایش‌های درخواستی مانند شمارش خون و در صورت نیاز آزمایش انعقادی
• قطع یا تنظیم داروهای رقیق‌کننده خون طبق دستور پزشک
• ناشتایی طبق دستور بیهوشی و پرهیز از سرماخوردگی فعال در هفته منتهی به عمل
• آماده‌سازی منزل و تهیه مسکن‌ها، یخ خوراکی و تغذیه نرم
• آموزش والدین درباره مراقبت‌های درد، مایعات و علائم هشدار

برای عمل لوزه کودک همین الان نوبت دکترتو رزرو کن.

دکتر لوزه

سن عمل لوزه در کودکان

برای عمل لوزه سن دقیق، مطلق نیست و بر اساس شدت علائم و خطرات تعیین می‌شود. در کودکان بالای دو تا سه سال با انسداد قابل توجه یا عفونت‌های مکرر، عمل رایج‌تر است. در سنین پایین‌تر فقط در صورت اندیکاسیون‌های قوی مانند آپنه شدید خواب، شکست رشد یا عوارض گوش و سینوس توصیه می‌شود. ارزیابی توسط متخصص اطفال یا گوش، حلق و بینی مسیر درست را مشخص می‌کند.

مراقبت های بعد از عمل لوزه در کودکان

بعد از عمل لوزه، باید کودک به‌خوبی استراحت کند و فعالیت بدنی شدید نداشته‌باشد. نوشیدن مایعات و مصرف غذاهایی مانند سوپ یا پوره توصیه می‌شود. نباید به کودک غذاهای سفت یا داغ داده شود. مراقبت از بهداشت دهان، کنترل تب و مصرف داروهای تجویزشده طبق دستور پزشک اهمیت زیادی دارد. در صورت بروز علائمی مانند خونریزی، تب بالا یا درد شدید، باید سریعا به پزشک مراجعه کنید.

در کل مراقبت‌های بعد از عمل لوزه در کودکان شامل مصرف مایعات به مقدار کافی، ادرار کافی و هوشیاری والدین نسبت به تب و خونریزی است. مراقبت‌های بعد از عمل لوزه در بزرگسالان شامل مدیریت درد، پرهیز از فعالیت شدید و به دست آوردن آمادگی برای بازگشت تدریجی به کار است. در مراقبت‌های بعد از عمل لوزه به نکات زیر توجه کنید:

• مصرف منظم مسکن طبق نسخه و پرهیز از داروهای ممنوع برای شما
• نوشیدن آب و مایعات خنک، یخ خوراکی و پرهیز از کم‌آبی
• رژیم نرم و سرد تا زمانی که بلع بدون درد شود
• اجتناب از فعالیت شدید، خم شدن و سفرهای طولانی روزهای نخست
• مراجعه فوری در صورت خونریزی روشن، تب بالا، کم‌آبی یا درد کنترل‌نشده

در بیشتر موارد، عمل لوزه بخیه‌ نیاز ندارد یا بخیه‌ها جذبی هستند و نیازی به کشیدن آن‌ها وجود ندارد. اما در صورتی که از بخیه غیرجذبی استفاده شده باشد، پزشک در ویزیت‌های بعدی وضعیت را بررسی می‌کند و در صورت نیاز، آن را خارج می‌کند.

احتمال کاهش وزن بعد از عمل لوزه کودکان

به دلیل درد بلع و محدودیت‌های غذایی، کاهش وزن موقت و لاغری شایع است. با مصرف نوشیدنی‌های پرکالری غیرترش، اسموتی‌های نرم و وعده‌های کوچک مکرر می‌توان از کاهش وزن زیاد پیشگیری کرد. اگر کاهش وزن ادامه‌دار شد، با پزشک درباره راهکارهای تغذیه‌ای مشورت کنید.

احتمال چاقی بعد از عمل لوزه کودکان

بعد از جراحی لوزه، ممکن است تغییر وزن کوتاه‌مدت رخ دهد؛ برخی کودکان رشد جبرانی دارند و شواهد ناسازگار درباره افزایش خطر چاقی وجود دارد. بررسی رشد و تغذیه سالم توصیه می‌شود.

دوره نقاهت عمل لوزه در کودکان

دوره نقاهت معمولا بین ۱ تا ۲ هفته می‌کشد. در این مدت کودک باید در خانه بماند و استراحت کند. فعالیت فیزیکی سنگین، رفتن به مهد یا مدرسه و خوردن غذاهای سخت باید تا بهبود کامل به تعویق بیفتد. به‌تدریج با کاهش درد و بهبود زخم، کودک می‌تواند به فعالیت‌های روزمره بازگردد.

دوران نقاهت شامل مدیریت منظم درد، نوشیدن مایعات فراوان، تغذیه نرم و پرهیز از فعالیت شدید است. پوشش‌های سفید روی بستر لوزه‌ها بخشی از روند ترمیم است و نشانه عفونت محسوب نمی‌شود، مگر آنکه با تب بالا و بوی چرکی و بدتر شدن درد همراه گردد. تماس با تیم درمان در صورت خونریزی، کم‌آبی یا درد کنترل‌نشده ضروری است. داشتن علائمی مانند درد گلو و گوش ارجاعی، بلع دردناک و بوی دهان تا بهبود زخم‌ها طبیعی است.

رژیم غذایی بعد از عمل لوزه کودکان

بعد از عمل لوزه کودک، بهتر است چند روز اول از مایعات سرد و غذاهای نرم مانند سوپ صاف، پوره و ماست استفاده کند تا درد و تحریک ناحیه جراحی کمتر شود. نوشیدنی‌های خنک هم به کاهش تورم و حفظ آب بدن کمک می‌کنند. در این دوره باید از غذاهای سفت، تند، اسیدی یا بسیار گرم پرهیز کرد زیرا می‌توانند احتمال خونریزی یا ناراحتی را افزایش دهند. با بهبود تدریجی کودک، بازگشت به رژیم غذایی معمول بعد از عمل لوزه کودکان باید مرحله‌به‌مرحله و زیر نظر پزشک انجام شود.

عوارض بعد از عمل لوزه در کودکان

برخی کودکان ممکن است بعد از جراحی دچار عوارضی مانند گلودرد، گوش‌درد، بوی بد دهان، تب خفیف و کم‌اشتهایی شوند. عوارض عمل لوزه سوم نیز ممکن است شامل گرفتگی بینی یا خروج ترشحات بینی باشد. بیشتر این عوارض موقتی هستند و با مراقبت مناسب برطرف می‌شوند. در موارد نادر، خونریزی یا عفونت نیز ممکن است رخ دهد. برخی از این عوارض عبارت است از:

• خونریزی بعد از عمل لوزه در کودکان
• درد بعد از عمل لوزه در کودکان
• تب بعد از عمل لوزه در کودکان
• تغییر صدا بعد از عمل لوزه در کودکان
• عفونت بعد از عمل لوزه همراه تب، تورم، سردرد شدید و قرمزی و درد شدید در محل عمل
• مشکلات تنفسی مانند خشکی و التهاب حلق، سرفه و سرفه خشک، عطسه و احتقان بینی در اثر تحریک حلق

گلودرد بعد از عمل طبیعی است و معمولا در روزهای اول شدیدتر احساس می‌شود. این درد ممکن است تا گوش نیز کشیده شود. استفاده منظم از مسکن‌های تجویزشده و خوردن غذاهای سرد و نرم می‌تواند به کاهش درد کمک کند. تب خفیف در یکی دو روز اول بعد از عمل طبیعی است. این تب معمولا با استراحت و مصرف مایعات و دارو کنترل می‌شود. اما اگر تب بالا یا طولانی‌مدت شد، باید به پزشک اطلاع داد زیرا ممکن است نشانه عفونت باشد.

آیا عمل لوزه در کودکان خطرناک است؟

عمل لوزه در کودکان به‌طور کلی ایمن است و یکی از رایج‌ترین جراحی‌های کودکان به‌شمار می‌رود. با این حال، مانند هر عمل جراحی، ممکن است خطراتی مانند خونریزی، واکنش به داروی بی‌هوشی یا عفونت وجود داشته‌باشد. انجام جراحی در مراکز معتبر و تحت نظر پزشک متخصص، احتمال بروز این خطرات را کاهش می‌دهد.

کودک بعد از عمل لوزه تا چند روز درد دارد؟

درد معمولا طی ده تا چهارده روز وس از جراحی لوزه به تدریج کمتر می‌شود و ممکن است در روزهای پنجم تا هفتم وس از جراحی به دلیل افتادن زخم‌ها کمی شدیدتر شود. درد گوش پس از عمل جراحی لوزه طبیعی است و معمولا با مسکن‌ها کنترل می‌شود. پایبندی به برنامه مسکن و مایعات کافی، شدت درد را قابل‌تحمل نگه می‌دارد.

پزشکان پیشنهادی

۴.۷ (۱۲۸۱ نظر)

دکتر محمدباقر بخشی پور

تخصص گوش و حلق و بینی

نوبت بگیرید

۴.۹ (۸۵۹ نظر)

دکتر اعظم خیرمند پاریزی

تخصص گوش و حلق و بینی

نوبت بگیرید

۴.۸ (۸۳۴ نظر)

دکتر حسین محمودی

تخصص گوش و حلق و بینی

نوبت بگیرید

۴.۸ (۶۷۷ نظر)

دکتر علی اکبر طاهری

تخصص گوش و حلق و بینی

نوبت بگیرید

۴.۹ (۶۳۵ نظر)

دکتر شمیلا رضوانی نیا

تخصص گوش و حلق و بینی

نوبت بگیرید

۴.۸ (۵۲۴ نظر)

دکتر گلفام مهرپرور

تخصص گوش و حلق و بینی

نوبت بگیرید

‏نتیجه گیری

عمل لوزه در کودکان یکی از روش‌های مؤثر برای درمان عفونت‌های مکرر گلو و بهبود مشکلات تنفسی و خواب است. انجام این جراحی در زمان مناسب و تحت نظر پزشک متخصص می‌تواند کیفیت زندگی کودک را به‌طور چشمگیری افزایش دهد. تصمیم برای جراحی پس از بررسی تعداد عفونت‌ها، شدت خر و پف و علائم آپنه خواب توسط متخصص گوش و حلق و بینی یا فوق تخصص کودکان گرفته می‌شود.

عمل لوزه معمولا کوتاه است و بیشتر کودکان همان روز یا روز بعد مرخص می‌شوند. در دوران نقاهت، درد گلو یا گوش طبیعی است و با دارو، مایعات خنک و رژیم نرم کنترل می‌شود. اگر کودک شما علائمی مانند خر و پف شبانه یا عفونت‌های مکرر گلو دارد، بهتر است برای ارزیابی دقیق‌تر با پزشک متخصص مشورت کنید.

دکترتو مراقب سلامتی شماست!