در بارداری، فشار خون بالا یکی از مشکلات مهم است که هم برای مادر و هم برای جنین میتواند خطرناک باشد. درمان خانگی برای فشار خون بالا در بارداری روشهایی است که میتوان با استفاده از آنها در خانه و بدون دارو، با تغییر سبک زندگی یا استفاده از روشهای طبیعی، فشار خون را کنترل کرد. این روشها شامل رعایت رژیم غذایی سالم، کاهش مصرف نمک، فعالیت بدنی سبک، مدیریت استرس و خواب کافی هستند. این نوع درمان معمولا برای موارد فشار خون خفیف یا اولیه کاربرد دارد و اگر فشار خون خیلی بالا باشد یا علائم خطرناکی مانند تورم شدید، سردرد شدید یا مشکلات بینایی ظاهر شود، درمان خانگی کافی نیست و نیاز به مراقبت و داروهای تجویزی توسط پزشک دارد. اما روشهای درمان خانگی فشارخون بالا در حاملگی چه هستند؟ در ادامه این مطلب از دکترتو همراه ما باشید تا دقیقتر بررسی کنیم.
درمان خانگی فشار خون بالا در حاملگی چیست؟
درمان خانگی فشار خون بالا در حاملگی روی تغییر سبک زندگی و رعایت تغذیه سالم تمرکز دارد. در موارد خفیف، کنترل فشار خون بدون دارو با رعایت چند نکته ساده اما موثر امکانپذیر است. فعالیتهای سبک مانند پیادهروی روزانه، خواب کافی، نوشیدن آب مناسب و کاهش مصرف نمک میتوانند به تعادل فشار خون کمک کنند.
همچنین، رژیم غذایی سرشار از میوهها، سبزیجات، غلات کامل و لبنیات کمچرب، همراه با کاهش استرس و پرهیز از مصرف کافئین و مواد غذایی فرآوریشده، سلامت قلب و گردش خون را بهبود میدهد. رعایت این اقدامات خانگی سلامت مادر و جنین را هم تضمین میکند. به طور کلی درمان فشارخون بالا در بارداری با روشهای خانگی میتواند شامل موارد زیر باشد:
- بررسی خانگی فشار خون در طول بارداری
- اجتناب از ایستادن طولانی
- پیاده روی اهسته
- کاهش استرس
- استراحت کافی
- فعالیت بدنی ایمن
- کاهش مصرف نمک
- نوشیدن آب کافی
- خواب کافی
توجه کنید که روشهای خانگی فقط در کنار مراقبت پزشکی بهکار میروند.
| روش درمان خانگی | شواهد علمی |
|---|---|
| پایش خانگی فشار خون در طول بارداری | پایش منظم خانگی میتواند تشخیص زودتر و مدیریت بهتر فشار خون را ممکن کند. |
| پرهیز از ایستادن طولانی | برای کاهش ورم و ناراحتی، از ایستادن طولانیمدت پرهیز کنید. |
| پیادهروی آهسته | پیادهروی روزانه میتواند بروز فشار خون بارداری را کاهش دهد. |
| کاهش استرس | تکنیکهای کاهش استرس مانند یوگا و آرامسازی میتواند فشار خون را پایین بیاورد و عملکرد عروقی را بهبود بخشد. |
| استراحت کافی | استراحت مطلق و کاهش فعالیت بهطور روتین برای پیشگیری یا کنترل فشار خون بارداری توصیه نمیشود بلکه باید به اندازه باشد. |
| فعالیت بدنی ایمن | فعالیت بدنی منظم خطر اختلالات فشار خون را کاهش میدهد. |
| کاهش مصرف نمک | کاهش نمک ممکن است در پیشگیری از پرهاکلامپسی مؤثر نباشد، اما در کاهش فشارخون بالا در میزان خفیف میتواند مفید باشد. |
| نوشیدن آب کافی | هیدراتاسیون مناسب میتواند فشار خون را کنترل کند و عوارض بارداری را کاهش دهد. |
| خواب کافی | خواب ناکافی یا بیش از حد میتواند فشار خون را افزایش دهد. |
۱. پایش خانگی فشار خون در طول بارداری
زنان باردار میتوانند فشار خون خود را با دستگاه دیجیتال خانگی بهطور منظم اندازهگیری کند، به عنوان مثال یک یا دو بار در روز. ثبت اعداد فشار خون در یک دفترچه یا اپلیکیشن کمک میکند تغییرات را دنبال کرده و هر افزایش غیرعادی را سریع به پزشک اطلاع دهید. این کار برای پیشگیری از مشکلات جدی و تصمیمگیری به موقع اهمیت زیادی دارد.

۲. اجتناب از ایستادن طولانی
ایستادن طولانی باعث افزایش فشار خون و تورم پاها میشود. در بارداری بهتر است هر ۲۰ تا ۳۰ دقیقه کمی حرکت کنید یا بنشینید و پاها را بالا بیاورید. این کار فشار خون را تثبیت کرده و گردش خون را بهبود میبخشد.
۳. پیاده روی اهسته
پیادهروی سبک و آرام روزانه، حدود ۱۵ تا ۳۰ دقیقه، میتواند فشار خون را کاهش دهد و سلامت قلب و عروق را بهبود ببخشد. باید از فعالیتهای سنگین یا دویدن پرهیز کرد و مسیرهای صاف و کوتاه انتخاب شود تا مادر دچار خستگی یا سرگیجه نشود. این روش یک درمان خانگی موثر و بیخطر برای فشار خون بالا در بارداری است.
متن انگلیسی:
به نقل از سایت nhs
Keeping active and doing some physical activity each day, such as walking or swimming, can help keep your blood pressure in the normal range. Eating a healthy, balanced diet can help to reduce blood pressure.
ترجمه فارسی:
فعالیت بدنی و انجام برخی فعالیتهای بدنی روزانه، مانند پیادهروی یا شنا، میتواند به حفظ فشار خون شما در محدوده طبیعی کمک کند. داشتن یک رژیم غذایی سالم و متعادل هم به کاهش فشار خون کمک میکند.
۴. کاهش استرس
کنترل استرس نقش مهمی در درمان فشار خون بالا در دوران بارداری دارد. استرس روانی و اجتماعی فشار خون را افزایش داده و حتی اثرات آن تا سال اول پس از زایمان ادامه مییابد. فعالیتهایی مانند مدیتیشن، تمرینات تنفسی، پیادهروی آرام و گوش دادن به موسیقی فشار روانی را کاهش داده و به تعادل فشار خون کمک میکنند.
۵. استراحت کافی
زنان باردار بهتر است در طول روز زمانهایی را برای استراحت کوتاه اختصاص دهند، حتی ۱۰ تا ۲۰ دقیقه میتواند موثر باشد. استراحت به کاهش فشار خون، کاهش استرس و بهبود گردش خون کمک میکند. هنگام استراحت بهتر است پاها کمی بالاتر قرار گیرند و محیط آرام باشد.
۶. فعالیت بدنی ایمن
ورزش منظم یکی از موثرترین روشها برای درمان خانگی فشار خون بالا در بارداری است. انجام فعالیتهای سبک و ایمن مانند پیادهروی آرام یا شنا به حفظ فشار خون در محدوده طبیعی کمک میکند. ورزشهای هوازی باعث تقویت قلب و بهبود جریان خون میشوند. زنان باردار بهتر است با مشورت پزشک، فعالیت بدنی منظم داشتهباشند تا از افزایش ناگهانی فشار خون جلوگیری شود.
۷. کاهش مصرف نمک
یکی از سادهترین روشهای درمان خانگی فشار خون بالا در بارداری، کاهش مصرف نمک است. نمک (سدیم) باعث احتباس آب در بدن میشود و در نتیجه فشار خون را بالا میبرد. درباره میزان مطلوب مصرف سدیم با پزشک یا کارشناس تغذیه مشورت کنید.
۸. نوشیدن آب کافی
هیدراته ماندن برای تنظیم فشار خون در دوران بارداری اهمیت دارد. نوشیدن آب کافی به بدن کمک میکند تا سدیم اضافی را دفع کرده و تعادل مایعات حفظ شود. کمآبی بدن منجر به افزایش سطح سدیم و در نتیجه بالا رفتن فشار خون میشود. بنابراین، زنان باردار باید در طول روز به میزان کافی آب بنوشند تا گردش خون و سلامت جنین حفظ شود.
هیدراتاسیون مناسب برای سلامت عمومی در بارداری مهم است اما بهتنهایی درمان فشار خون نیست.

۹. خواب کافی
خواب کافی شبانه، معمولا ۷ تا ۹ ساعت، نقش مهمی در کنترل فشار خون دارد. کمبود خواب باعث افزایش هورمونهای استرس و بالا رفتن فشار خون میشود. رعایت ساعت خواب منظم، محیط تاریک و آرام و پرهیز از استفاده زیاد از موبایل و کافئین قبل از خواب به بهبود کیفیت خواب کمک میکند.
رعایت رژیم غذایی سالم
یکی از مهمترین راههای درمان خانگی فشار خون بالا در بارداری، پیروی از یک رژیم غذایی متعادل و مغذی یا رعایت تغذیه بارداری است. مصرف غذاهای سرشار از پتاسیم، کلسیم و منیزیم مانند میوهها، سبزیجات، غلات کامل، حبوبات، ماهی، لبنیات کمچرب و روغنهای گیاهی میتواند به کنترل فشار خون کمک کند. در عوض باید مصرف نمک، غذاهای کنسروی، فستفود و مواد غذایی فرآوریشده را تا حد امکان کاهش داد. توجه کنید که روشهای خانگی فقط در کنار مراقبت پزشکی بهکار میروند.
جدول زیر، لیستی از مواد غذایی سالم و مضر برای فشار خون بارداری را نشان میدهد.
| مواد غذایی سالم | مواد غذایی مضر |
|---|---|
| میوهها (مانند سیب، پرتقال، موز، توتها) | غذاهای پرنمک (چیپس، کنسروها، فستفود) |
| سبزیجات (مانند اسفناج، بروکلی، کاهو) | گوشتهای فرآوریشده (سوسیس، هاتداگ) |
| لبنیات کمچرب (شیر، ماست، پنیر) | چربیهای اشباع (کره، خامه، گوشت چرب) |
| آجیل و دانهها (بادام، گردو، تخمه) | نوشیدنیهای شیرین (نوشابه، آبمیوههای صنعتی) |
| غلات کامل (جو، برنج قهوهای) | – |
۱. افزایش مصرف پتاسیم
پتاسیم اثرات سدیم را تاحدی خنثی کرده و به خروج آن از بدن از طریق ادرار کمک میکند. این کار باعث کاهش فشار خون و حفظ تعادل مایعات بدن میشود. برای تامین پتاسیم، میتوانید از مواد غذایی طبیعی مانند سیبزمینی شیرین، موز، لوبیا قرمز، نخودفرنگی، گوجهفرنگی، آب پرتقال طبیعی، خربزه و میوههای خشک بدون شکر استفاده کنید.
متن انگلیسی:
به نقل از سایت zayacare
Fortunately, you can reduce blood pressure while pregnant by eating certain foods—such as fresh fruits, avocados, beans and lentils, and nuts—and avoiding those that can make it worse—such as salty foods, processed foods, red meat, saturated fats, and drinks high in sugar.
ترجمه فارسی:
خوشبختانه، شما میتوانید با خوردن غذاهای خاص مانند میوههای تازه، آووکادو، لوبیا و عدس و آجیل و پرهیز از غذاهایی که میتوانند فشار را بدتر کنند، مانند غذاهای شور، غذاهای فرآوری شده، گوشت قرمز، چربیهای اشباع شده و نوشیدنیهای سرشار از قند، در دوران بارداری فشار خون خود را کاهش دهید.
۲. مواد غذایی سرشار از منیزیم
منیزیم به بازتر شدن دیواره رگهای خونی و تنظیم فشار خون کمک میکند. لوبیا، عدس، آجیل، دانهها و غلات سبوسدار مانند برنج قهوهای از بهترین منابع منیزیم هستند. این مواد علاوه بر کنترل فشار خون، به سلامت قلب و عملکرد بهتر عضلات هم کمک میکنند.
۳. لبنیات کم چرب
مصرف روزانه سه وعده شیر، ماست یا پنیر کمچرب میتواند به تامین کلسیم مورد نیاز بدن کمک کند؛ مادهای که نهتنها برای سلامت استخوانها، بلکه برای تنظیم فشار خون هم ضروری است. لبنیات کمچرب همان مقدار کلسیم محصولات پرچرب را دارند اما چربی اشباع کمتری وارد بدن میکنند. رژیمهای غذایی سرشار از میوه، سبزیجات و لبنیات کمچرب و در عین حال کمنمک، به کاهش فشار خون در دوران بارداری و حفظ سلامت قلب مادر کمک میکنند.
۴. چغندر قرمز
چغندر قرمز سرشار از نیترات طبیعی است که در بدن به اکسید نیتریک تبدیل میشود؛ مولکولی که باعث بازتر شدن رگهای خونی، بهبود جریان خون و در نتیجه کاهش فشار خون میشود. تحقیقات نشان دادهاند که نوشیدن آب چغندر به طور محسوس فشار خون بالا را در زنان باردار کاهش میدهد. مصرف روزانه مقدار کمی آب چغندر تازه یا افزودن چغندر پخته به سالاد و غذاها، روشی طبیعی برای حفظ تعادل فشار خون در دوران بارداری است.
قبل از مصرف منظم آب چغندر با پزشک مشورت کنید.

۵. انواع توت
توتها حاوی مقدار زیادی آنتیاکسیدان هستند. این ماده به افزایش سطح اکسید نیتریک در خون و کاهش تولید مولکولهایی که رگهای خونی را منقبض میکنند، کمک کرده و در نتیجه فشار خون بالا را در بدن تنظیم میکنند.
میوهها بخشی از رژیم متعادل بارداریاند اما کاهش فشار خون بارداری با توتها به طور قطعی اثبات نشده است.
۶. انار
انار سرشار از آنتیاکسیدانهایی مانند پلیفنولها و ویتامین C است که به کاهش التهاب و بهبود عملکرد رگهای خونی کمک میکنند. مطالعات نشان دادهاند مصرف منظم آب یا دانه انار میتواند فشار خون سیستولیک و دیاستولیک را کاهش دهد و سلامت قلب و عروق را در بارداری تقویت کند.
میوهها و سبزیها بخشی از رژیم متعادل بارداریاند اما کاهش فشار خون بارداری به شکل قطعی با انار هنوز اثبات نشده است.
۷. روغن زیتون
روغن زیتون حاوی چربیهای سالم تکغیراشباع و ترکیبات فنولی است که فشار خون را کاهش میدهند و به انعطافپذیری رگها کمک میکنند. جایگزینی روغنهای ناسالم با روغن زیتون در رژیم غذایی، کنترل فشار خون و کاهش خطر بیماری قلبی را تسهیل میکند.
۸. موز
موز منبع غنی پتاسیم است که تعادل الکترولیتها و فشار خون را تنظیم میکند. پتاسیم باعث باز شدن رگهای خونی و کاهش اثر سدیم بر فشار خون میشود. مصرف موز روزانه میتواند فشار خون خفیف را در بارداری کنترل کند.
۹. امگا ۳
اسیدهای چرب امگا ۳ (مانند ماهیهای کم جیوه، گردو و بذر کتان) اثر ضدالتهابی دارند و جریان خون را بهبود میبخشند. مصرف منظم امگا ۳ میتواند فشار خون سیستولیک و دیاستولیک را کاهش دهد و سلامت قلب و عروق مادر باردار را تقویت کند. البته در مورد مصرف امگا ۳ در بارداری فقط طبق نظر پزشک عمل کنید.
۱۰. سبزیجات با برگ های سبز
سبزیجاتی مانند اسفناج، کاهو و کلم سرشار از پتاسیم، منیزیم و نیترات طبیعی هستند که فشار خون را کاهش میدهند. نیتراتهای موجود در برگهای سبز به تولید اکسید نیتریک کمک میکنند، رگها را باز و جریان خون را بهبود میبخشند و ممکن است به کنترل فشار خون در بارداری کمک کنند.
نتیجه گیری
درمان خانگی فشار خون بالا در بارداری شامل بررسی منظم فشار خون، استراحت کافی، فعالیت سبک مانند پیادهروی و تغذیه سالم با مواد غذایی مفید است. این روشها میتوانند فشار خون خفیف را کنترل کرده و سلامت مادر و جنین را حفظ کنند.
رعایت سبک زندگی سالم و مدیریت استرس نقش مهمی در کاهش فشار خون دارد. با این حال، درمان خانگی جایگزین مراقبت پزشکی نیست و اگر فشار خون به طور مداوم بالا باشد یا علائمی مانند سردرد شدید، تورم غیرمعمول، درد شکم یا تاری دید ظاهر شود، باید فورا به پزشک مراجعه کرد. ترکیب مراقبت خانگی و پیگیری پزشکی، امنترین راه برای کنترل فشار خون در دوران بارداری است.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!