علائم کیست تخمدان و روش های تشخیص و درمان آن

خلاصه این مطلب را در این پادکست گوش دهید:

کیست تخمدان یک بیماری شایع در بین زنان و دختران است که ممکن است هر خانمی در طول زندگی خود حداقل یکبار به آن دچار شود. این عارضه عموما خطرناک نیست و بدون دارو یا درمان ناپدید می‌شود اما در‌صورتی‌که رشد کند یا بترکد می‌تواند خطرناک و دردآفرین باشد. مراجعه به متخصص زنان یا دکتر مامایی، اولین قدم برای درمان آن است. اگر دچار کیست تخمدان شده‌اید نگران نباشید! می‌توانید از طریق سامانه دکترتو با بهترین دکتر زنان به صورت تلفنی صحبت کنید و مشاوره بگیرید. در ادامه انواع کیست تخمدان را بررسی می‌کنیم و به علائم و عوارضی که کیست ایجاد می‌کند می‌پردازیم. با ما همراه باشید تا نحوه درمان و علل ایجاد کیست تخمدان را توضیح دهیم.

کیست تخمدان چیست؟

تخمدان بخشی از سیستم تولید مثل زنان است که به صورت یک جفت بادامی شکل در دو طرف رحم قرار دارد و از طریق لوله فالوپ به هم متصل است. تخمدان‌ها علاوه بر اینکه به صورت ماهیانه یک عدد تخمک آزاد می‌کنند، هورمون‌های استروژن و پروژسترون را نیز ترشح می‌کنند.

کیست تخمدان به انگلیسی Ovarian Cysts، کیسه‌هایی پر از مایع (گاهی اوقات جامد) با غشایی نازک است که می‌تواند درون تخمدان در دستگاه تناسلی زنان یا روی آن رشد کند. اندازه کیست‌ها ممکن است به اندازه یک فندق یا یک توپ بیس‌بال باشد. کیست معمولا بی‌خطر است و علائمی ایجاد نمی‌کند و ممکن است در طی چرخه قاعدگی مکررا به وجود بیاید و از بین برود.

این نوع کیست در صورتی کشف می‌شود که به دلایل دیگری به پزشک زنان مراجعه کرده باشید. گاهی اوقات کیست‌ها به قدری بزرگ می‌شوند که عملکرد تخمدان را دچار اختلال می‌کنند و انواعی از درد را در ناحیه لگن یا پایین شکم ایجاد می‌کنند. در صورتی‌که کیست بترکد خطرناک می‌شود.

۱. آیا در هر دو تخمدان کیست داریم؟

کیست ممکن است در هر دو تخمدان شما یا یکی از آن‌ها ایجاد شود. کیست از نظر اندازه یا محل قرار گیری متفاوت است و در هر دوره زندگی یک زن امکان دارد یکی از تخمدان‌های او را درگیر کند. همانطور که قبلا اشاره کردیم، معمولا کیست تخمدان خطر خاصی ندارد اما ممکن است در موارد نادری تبدیل به توده سرطانی شود یا اینکه به قدری بزرگ و سنگین شود که وزن نامعقول آن باعث پیچش تخمدان و خونریزی داخلی شود.

۲. کیست تخمدان چه شکلی است و اندازه کیست تخمدان نرمال چقدر است؟

آیا کیست تخمدان قابل لمس است؟ کیست تخمدان انواع مختلفی دارد و هرکدام از آنها ویژگی‌ها و علل متفاوتی دارند. کیست می‌تواند به صورت یک کیسه مملو از مایع یا خوشه‌ای از کیسه‌های کوچک به وجود آید.

اندازه کیست تخمدان یکی از موارد تعیین کننده خروج کیست از تخمدان است. اگر اندازه کیست تخمدان ۵۰ میلیمتری باشد معمولا پزشک با دارو آن را برطرف میکند. اما کیست تخمدان بیش از ۵۰ میلیمتر نیاز به خارج شدن از بدن دارد. گاهی کیست علاوه بر مایع می‌تواند حاوی خون یا چرک و چربی یا جامدات باشد.

۳. چه موقع فولیکول تبدیل به کیست میشود؟

فولیکول حاوی مایعی است که از تخمک در حین رشد محافظت می‌کند و زمانی که تخمک آزاد می‌شود می‌ترکد. اما گاهی اوقات یک فولیکول تخمک را آزاد نکرده یا مایع خود را تخلیه نمی‌کند. اگر تخمک را آزاد نکند، پس از آزاد شدن تخمک منقبض می‌شود. اگر این اتفاق بیفتد، فولیکول متورم شده و به کیست تبدیل می‌شود.

علائم اولیه کیست تخمدان چیست؟

کیست‌هایی که کوچک هستند معمولا علائم خاصی ایجاد نمی‌کنند اما زمانی که کیست تخمدان بزرگ شود امکان دارد باعث بروز برخی علائم شود که عبارت است از:

• قاعدگی نامنظم
• درد هنگام رابطه جنسی
• حساسیت سینه
• علائم مشکلات هورمونی در زنان
• نفخ شکم
• حرکات روده‌ای دردناک
• درد در ناحیه شکم
• درد در ناحیه کمر، لگن و ران

کیست‌های خفیف معمولا به طور تصادفی حین یک سونوگرافی کشف می‌شود اما گاهی اوقات وضعیت کیست وخیم است و ممکن است در اثر ترکیدگی کیست یا پیچ خوردگی تخمدان علائم زیر بروز کند:

• تب
• ضعف و سرگیجه
• حالت تهوع و استفراغ
• تنفس شدید و تند
• درد بسیار شدید لگن
• خونریزی غیر طبیعی واژینال
• تکرر ادرار

۱. علائم کیست تخمدان در پریودی (کیست خونی تخمدان)

آیا کیست خونی تخمدان خطرناک است و آیا کیست باعث عقب افتادن پریود میشود؟ کیست تخمدان و پریود نشدن و بهم خوردن چرخه قاعدگی یکی از نگرانی‌های مهم بانوان است. علائم کیست تخمدان در دختر مجرد یا زنان، شامل موارد زیر است:

• درد لگن
• لخته دفع کیست تخمدان در پریود
• نیاز مکرر به ادرار کردن
• پریودهای سنگین، پریودهای نامنظم یا پریودهای سبک تر از حد معمول
• نفخ و شکم متورم

۲. کیست تخمدان چپ و لکه بینی

سوال مهم این است که کیست تخمدان باعث خونریزی طولانی میشود؟ یا اینکه آیا کیست تخمدان باعث لکه بینی میشود؟ کیست در تخمدان همچنین می‌تواند منجر به مشکلاتی در چرخه قاعدگی شود. علائم کیست فولیکولی تخمدان در این شرایط شامل پریودهای سنگین یا نامنظم، یا لکه بینی بعد از پریود (خونریزی غیرطبیعی واژن بین دوره‌ها) شود. مشکلات سیکل قاعدگی در صورتی رخ می‌دهد که کیست هورمون‌های جنسی تولید کند و باعث رشد بیشتر پوشش داخلی رحم شود.

۳. کیست تخمدان راست و ریزش مو

آیا کیست تخمدان باعث ریزش مو میشود؟ کمبودهای تغذیه همراه با کیست در تخمدان مانند سطح کم آهن، سطوح پایین ویتامین ب ۱۲ و سطوح پایین ویتامین D3 می‌تواند باعث ریزش مو شود. همچنین می‌تواند همراه با مشکل تیروئید (اغلب کم‌کاری تیروئید) باشد که اغلب به ریزش مو و مشکلات وزن در زنان منجر می‌شود.

بزرگ شدن کیست تخمدان خطرناک است؟

برای تشخیص بهتر، از متخصص مشاوره بگیر.

دکتر زنان آنلاین نوبت دکتر زنان

۴. درد کیست تخمدان و جوش صورت

آیا کیست تخمدان باعث جوش و لک صورت میشود؟ بله تخمدان پلی کیستیک و جوش صورت به هم مرتبط هستند زیرا باعث می‌شود تخمدان هورمون‌های بیشتری به نام آندروژن تولید کنند که باعث تحریک تولید چربی در پوست می‌شود. فرد مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک ممکن است در صورت، پشت، گردن و سینه آکنه داشته باشد.

۵. کیست تخمدان و بزرگ شدن شکم

ایا کیست تخمدان باعث بزرگ شدن شکم میشود؟ علائم بالینی کیست در تخمدان معمولاً اتساع پیشرونده شکم، درد و نفخ شکم، خونریزی واژینال و علائم مربوط به فشردگی اندام‌ها مانند یبوست، سیری زودرس، استفراغ و مدفوع مکرر است.

۶. رابطه بین کیست تخمدان و کمردرد

کیست خونی در تخمدان کیسه‌های کوچک، غیرسرطانی و پر از مایع هستند که می‌توانند در زنانی که عادت ماهانه منظم دارند، ایجاد شوند.در برخی موارد، کیست‌های تخمدان می‌توانند باعث درد طولانی و شدید کمر شوند.

۷. کیست تخمدان و یبوست

به دلیل اتساع تخمدان و فشار به روده، یبوست می‌تواند یکی دیگر از علائم کیست تخمدان باشد.

۸. کیست تخمدان و درد سینه

ایا کیست تخمدان باعث دردسینه میشود؟ رشد کیست روی تخمدان می‌تواند بر ترشح طبیعی هورمون‌ها در بدن تأثیر بگذارد. در بیشتر اوقات، نوسانات هورمونی باعث می‌شود که بافت سینه احساس درد یا حساس شدن کند.

نشانه ها و علائم دفع کیست تخمدان چیست؟

کیست تخمدان چگونه دفع میشود؟ زمانی که کیست خود به خود دفع شود علائمی در بدن فرد ایجاد می‌شود که عبارت است از:

• تورم در ناحیه شکم: اگر کیست بزرگ باشد یا تخمدان پلی کیستیک باشد، معمولا باعث برآمده شدن شکم فرد می‌شود. زمانی که کیست بترکد، خون و مایعات درون کیست به حفره شکمی منتقل می‌شود و تورم شکم بیشتر می‌شود. این حالت در بروز علائم دفع کیست هموراژیک هم می‌تواند نقش داشته باشد.
• احساس درد در شکم: اگر کیست در تخمدان بترکد، یک درد ناگهانی و شدید ناحیه شکم را در بر می‌گیرد به نحوی که فرد نمی‌تواند درد آن را تحمل کند. برای اینکه مطمئن شوید کیست دفع شده باید سونوگرافی انجام دهید.
• خونریزی: شایع‌ترین نشانه دفع کیست، خونریزی است. زمانی که کیست پاره شود شما آن را به صورت لکه‌بینی احساس خواهید کرد. معمولا دفع کیست در زمان پریودی اتفاق می‌افتد به همین دلیل فرد متوجه دفع آن نمی‌شود اما اگر بین دو سیکل قاعدگی دچار لکه بینی شدید نشان‌دهنده دفع کیست است.

۱. چه افرادی در معرض ابتلا به کیست تخمدان هستند؟

همه زنان و دخترانی که پریود می‌شوند ممکن است دچار کیست شوند. شما ممکن است از وجود کیست خود بی خبر باشید و تا آخر عمرتان هم ایجاد کیست یا دفع آن را احساس نکنید. این کیست‌ها بی خطر هستند. زمانی متوجه کیست خواهید شد که تعداد یا سایز آن افزایش یابد. حدود ۸ درصد از زنان دچار کیست‌های وخیمی می‌شوند که نیاز به جراحی دارند.

۲. کیست تخمدان در یائسگی ایجاد می شود؟

اکثر کیست‌های تخمدان به چرخه قاعدگی ربط دارند و تعدادی از آنها وابسته به سیکل قاعدگی نیستند. کیست تخمدان پس از یائسگی زودرس کمتر دیده می‌شود اما اگر زنان یائسه دچار کیست شوند احتمال اینکه تبدیل به سرطان شود زیاد است. این زنان باید وضعیت سلامت تخمدان خود را مرتب چک کنند.

۳. کیست تخمدان در بارداری خطرناک است؟

کیست تخمدان چه اندازه خطرناک است؟ در دوران بارداری نوع خاصی از کیست به وجود می‌آید که نه تنها خطری ندارد بلکه در ۱۲ هفته اول بارداری به حفاظت از جنین کمک می‌کند و پس از آن در بدن دفع می‌شود؛ اما گاهی اوقات ممکن است این کیست تا انتهای بارداری از بین نرود که در این صورت باعث خونریزی یا پیچیدگی رحم می‌شود. با رسیدن به این مرحله باید کیست را با جراحی خارج کرد.

۴. آیا کیست تخمدان باعث درد پهلو میشود؟

درد ناشی از کیست تخمدان و بروز علت درد شدید پریودی اغلب زمانی رخ می‌دهد که کیست تخمدان بزرگ می‌شود و شروع به فشار بر اندام‌ها و بافت‌هایی می‌کند که آن را احاطه کرده‌اند.

۵. آیا کیست تخمدان باعث ترشح واژن میشود؟

گاهی اوقات، هنگامی که کیست تخمدان پاره می‌شود، ترشحاتی شبیه لکه بینی یا خونریزی واژن خواهید داشت. ترشحات کیست تخمدان معمولا با علائمی مانند درد شدید و ناگهانی در قسمت تحتانی شکم یا کمر همراه است.

۶. اگر کیست داشته باشیم پریود میشویم؟

یکی از سوالات مهم بیماران این است که ایا کیست رحم باعث تاخیر در پریود میشود؟ یا علت تاخیر در پریودی داشتن کیست است؟ کیست تخمدان می‌تواند منجر به مشکلاتی در چرخه قاعدگی مانند ئریود سنگین و طولانی یا نامنظم و لکه بینی شود. مشکلات چرخه قاعدگی در صورتی رخ می‌دهد که کیست هورمون‌های جنسی تولید کند و باعث رشد بیشتر پوشش داخلی رحم شود.

متن انگلیسی:
Ovarian cysts are common and usually painless and harmless, but they might present painful symptoms that are treatable with medication or surgery
ترجمه فارسی:
کیست تخمدان یک بیماری شایع و معمولاً بدون درد و بی ضرر است، اما ممکن است علائم دردناکی داشته باشد که با دارو یا جراحی قابل درمان است.

به نقل از سایت unmhealth

۷. چه زمانی برای کیست تخمدان به پزشک متخصص زنان مراجعه کنیم؟

کیست‌هایی که بی خطر هستند معمولا علائم و عوارض خاصی ایجاد نمی‌کنند و رفع می‌شوند اما برخی از کیست‌هایی که بزرگ هستند ممکن است خطراتی برای فرد داشته باشند. این کیست‌ها علائم ایجاد می‌کنند. برای این کیست‌ها باید به متخصص زنان و زایمان مراجعه کنید. در صورتی که علائمی مثل درد شدید شکم و لگن دارید و دچار تب، حالت تهوع و استفراغ شدید نشان‌دهنده ترکیدن کیست است؛ شما به اقدامات فوری پزشکی احتیاج دارید.

علل به وجود آمدن کیست تخمدان چیست؟

علت به وجود آمدن کیست تخمدان متفاوت هستند که در جدول زیر به بررسی هرکدام پرداختیم.

انواع علل کیست	توضیحات
ژنتیک	خانم‌هایی که دچار این مشکل می‌شوند معمولا زمینه ژنتیکی دارند و ممکن است مادر یا خواهرشان نیز دچار کیست شده باشند.
مشکلات هورمونی	اختلالات هورمونی ممکن است در چرخه تخمک‌گذاری مشکلاتی به وجود بیاورد. مثلا رشد فولیکول را دچار اشکال کند و تخمک‌گذاری انجام نشود. در این حالت ممکن است فولیکول یا کیسه زرده تبدیل به کیست شود. شایان ذکر است که کیست‌های فولیکولی و لوتئال خودشان نیز باعث اختلالات هورمونی می‌شوند.
آندومتریوز	آندومتریوز به شرایطی گفته می‌شود که سلول‌های بافت داخلی رحم (آندومتر) در جایی به جز داخل رحم ایجاد شود. اگر آندومتر به تخمدان نفوذ کند، با هر چرخه قاعدگی بافت آندومتر هم به تغییرات هورمونی پاسخ می‌دهد و ریزش و خون‌ریزی می‌کند. این مساله باعث ایجاد کیست شکلاتی می‌شود.
بارداری	در اوایل بارداری به طور طبیعی در تخمدان‌های همه خانم‌ها کیست جسم زرد تشکیل می‌شود. این کیست تا زمان تشکیل شدن جفت (هفته دوازدهم)، به حاملگی کمک می‌کند و با ترشح هورمون پروژسترون از جنین محافظت می‌کند. کیست جسم زرد گاهی ممکن است تا اواخر بارداری باقی بماند که باید برداشته شود.
عفونت‌های شدید لگن	گاهی اوقات عفونت‌های لگن به تخمدان و لوله‌های فالوپ سرایت می‌کند و باعث تشکیل کیست می‌شود.
کیست تخمدان قبلی	اگر شما سابقه ایجاد کیست در تخمدانتان داشته‌اید مستعد ابتلای مجدد به آن هستید.

خوردن چه چیزی باعث کیست تخمدان می شود؟ (غذاهای مفید برای کیست تخمدان)

برای کیست تخمدان چی خوبه بخوریم و چه میوه هایی برای درمان کیست تخمدان مفید است؟ رژیم غذایی کیست تخمدان باید شامل سبزیجات با برگ سبز، سیب زمینی شیرین، کلم، بادمجان، هویج و کلم بروکلی در مقادیر زیاد باشد. مشتی آجیل، هندوانه، پرتقال، گلابی و زردآلو نیز بسیار مهم است.

روش و نحوه تشخیص کیست تخمدان چیست؟

از کجا بفهمیم کیست تخمدان داریم؟ معمولا متخصص زنان و زایمان با معاینه فیزیکی لگن و چکاپ رحم و تخمدان بیمار می‌تواند کیست تخمدان را تشخیص دهد. در صورتی که پزشک متوجه تورم یکی از تخمدان‌ها شود، انجام برخی از آزمایش‌ها و تست‌ها را به بیمار توصیه می‌کند. آزمایش‌های تشخیص کیست تخمدان شامل موارد زیر هستند.

برای درمان کیست تخمدان درمان دارویی بهتره یا جراحی؟

دکتر کیست تخمدان

۱. سونوگرافی کیست تخمدان

سونوگرافی اولتراسوند نوعی آزمایش تصویربرداری از اندام‌های داخلی است که بر پایه امواج اولتراسوند می‌تواند تصاویر واضحی از کیست، محل دقیق و اندازه آن ایجاد کند.

۲. سی تی اسکن

این روش نیز یکی از روش‌های تصویربرداری از اندام‌های داخلی است اما از سونوگرافی دقیق‌تر است.

۳. ام آر آی

MRI نوعی تصویربرداری است که بر پایه میدان‌های مغناطیسی تصاویر واضحی از اندام‌های داخلی ایجاد می‌کند.

۴. آزمایش خون

آزمایش خون برای تشخیص کیست‌های سرطانی استفاده می‌شود. در این روش سطح پروتئین خاصی در بدن سنجیده می‌شود. وجود سطوح بالای این پروتئین نشان‌دهنده علائم سرطان تخمدان است. علاوه بر سرطان، فیبروم رحم و آندومتریوز نیز باعث افزایش سطح این پروتئین می‌شود.

روش های درمان کیست تخمدان توسط متخصص زنان کدامند؟

برای رفع کیست تخمدان چه باید کرد؟ بسته به نوع کیست، روش درمان بسیار متفاوت است. اکثر کیست‌ها نیازی به درمان ندارند و پس از گذشته چند سیکل قاعدگی، بدن به طور طبیعی آن را از بدن حذف می‌کند. درمان کیست زمانی ضرورت پیدا می‌کند که کیست پاره شود یا خودبه‌خود رفع نشود. نوع درمان کیست بر اساس سن فرد، نوع و اندازه کیست، علائم و وضعیت تاهل او تعیین می‌شود. رایج‌ترین روش‌های درمانی کیست به شرح زیر است.

۱. درمان کیست تخمدان با دارو (کیست با دارو رفع میشود؟)

بهترین دارو برای کیست تخمدان کدام است؟ در صورتی‌ که کیست‌ خود به خود برطرف نشود اما اندازه نسبتا کوچکی داشته باشد، پزشک ممکن است با تجویز داروهای هورمونی مانند قرص‌های ضدبارداری از بزرگتر شدن کیست قبلی و تشکیل کیست‌های جدید جلوگیری کند.

دقت کنید که دارو نمی‌تواند کیست‌های شما را کوچک کند بلکه فقط جلوی بزرگتر شدن آن را می‌گیرد. قرص مدروکسی پروژسترون، قرص دیان، قرص سیپروترون کامپاند، قرص متفورمین برای کیست تخمدان، قرص اتیسترون برای تنظیم قاعدگی و داروی ویتاگنوس هم توصیه شده است. در مواردی ممکن است پزشک متخصص آمپول برای از بین بردن کیست تخمدان را تجویز کند.

ایا قرص دوفاستون کیست تخمدان را از بین میبرد؟

بله، دوفاستون در بیشتر موراد توسط پزشکان برای درمان تخمدان پلی کیستیک تجویز می‌شود. طبق نظر بیماران، قرص دروسبلین برای کیست تخمدان هم مفید است.

۲. عمل جراحی کیست تخمدان (آیا عمل کیست تخمدان خطرناک است؟)

اگر کیست بیمار به اندازه‌ای بزرگ باشد که امکان ترکیدن آن وجود داشته باشد یا باعث ایجاد درد در بدن فرد شود و با دارو و سایر روش‌ها قابل درمان نباشد ممکن است متخصص، جراحی و برداشتن کیست یا قاتل کیست تخمدان و بهترین راه درمان کیست تخمدان را تجویز کند. همچنین نزديكي بعد از عمل كيست تخمدان تا چند روزی طبق تشخیص پزشک ممکن نیست و نباید فعالیت فیزیکی سنگین داشته باشید.

لاپاراسکوپی

دراین روش میله‌ای نازک و ظریف را که سر آن مجهز به یک دوربین پیشرفته است، از طریق شکاف کوچکی که زیر ناف ایجاد شده، وارد بدن می‌کنند و پزشک تخمدان‌ها را به راحتی مشاهده می‌کند و می‌تواند کیست‌ را خارج کند.

لاپاراتومی

در صورتی‌که کیست بزرگ باشد، پزشک یک برش بزرگ روی شکم ایجاد می‌کند و کیست را از بدن فرد خارج می‌کند. اگر کیست بدخیم و سرطانی باشد، جراح از کیست نمونه‌برداری می‌کند تا در صورت نیاز اقدام به برداشتن تخمدان و رحم کند.

۳. درمان خانگی کیست تخمدان

همانطور که گفتیم بسیاری از کیست‌ها نیازی به درمان دارویی یا جراحی ندارند و خود به خود رفع می‌شوند. انجام برخی کارها و ایجاد عادات و سبک زندگی خاصی می‌تواند به درمان خودبه‌خودی کیست کمک کند. با ما همراه باشید تا این موارد را بررسی کنیم.

درمان کیست تخمدان با رژیم غذایی

یکی از راه‌های درمان نارسایی زودرس تخمدان تغییر رژیم غذایی است. برخی از غذا‌ها یا عادات غذایی می‌تواند برای کیست تخمدان مضر باشد. بهتر است این موارد را از برنامه غذایی خود حذف کنید:

• انواع کنسرو و مواد غذایی که نگهدارنده دارند.
• انواع غذای سرشار از قند ساده مثل نوشابه، آبمیوه صنعتی، بستنی، شیرینی و غیره.
• غذاهای سنگین مانند پیتزا، لازانیا، کله‌پاچه.
• غذاهای سرد مانند دوغ، برنج، ماهی و میوه‌هایی مانند گیلاس و هلو.

سعی کنید غذاهایی مصرف کنید که کربوهیدرات پیچیده دارند؛ یعنی حاوی مقدار زیادی فیبر هستند. هرچه فیبر مواد غذایی بیشتر باشد هضم آن در دستگاه گوارش کندتر است و قند خون به آرامی وارد جریان خون می‌شود. غذاهای سرشار از فیبر عبارتند از:

• ماکارونی سبوس‌دار
• جو
• برنج قهوه‌ای
• حبوبات.

۴. درمان کیست با ورزش (بهترین ورزش برای کیست تخمدان)

ورزش برای کیست تخمدان ضرر دارد؟ ورزش یک راه حل عالی برای حفظ سلامت و ایجاد سبک زندگی سالم است. فواید ورزش بر هیچکس پوشیده نیست اما شاید ندانید که ورزش کردن می‌تواند کیست‌های کوچک را برطرف کند. همچنین ورزش کردن به درمان و مدیریت تخمدان پلی کیستیک کمک بسیار زیادی می‌کند. پیاده روی را می‌توان یکی از کاربردی‌ترین ورزش‌ها برای انواع بیماری نام برد.

ورزش های ممنوع برای کیست تخمدان کدامند؟

اگر علائم کیست تخمدان خطرناک را دارید، از ورزش‌های سنگین مانند بدنسازی، کوهنوردی، دویدن سریع یا وزنه برداری و ورزش‌های رزمی دوری کنید. بهترین راه برای درمان کیست، روی آوردن به ورزش‌های سبک مانند پیاده روی است.

۵. درمان کیست تخمدان در طب سنتی و با داروهای گیاهی (برای کیست تخمدان چه داروی گیاهی خوبه؟)

بهترین دارو و دمنوش برای از بین بردن کیست تخمدان چیست؟ برخی از داروهای گیاهی می‌تواند به از بین رفتن خودبه‌خودی کیست‌های کوچک کمک کند. انواع درمان کیست در طب سنتی عبارتند از:

• سرکه سیب: سیب به دلیل پتاسیم بالایی که دارد می‌تواند به رفع کیست کمک کند. یک قاشق سرکه سیب را با یک لیوان آب ترکیب کنید و در طول روز دو مرتبه از آن بنوشید. سرکه سیب برای قطع پریودی هم می‌تواند مفید باشد و به درمان آن کمک کند.
• دمنوش بابونه (بهترین دمنوش برای کیست تخمدان): دمنوش بابونه یا داروی گیاهی کیست تخمدان، می‌تواند به تنظیم سیکل قاعدگی کمک کند.
• گیاه بومادران: از خواص بومادران برای کیست تخمدان نیز می‌توان به درمان عفونت‌های زنانه و تنظیم‌ هورمون‌ها اشاره کرد.
• زنجبیل: زنجبیل نیز مانند بابونه طبع گرمی دارد و می‌تواند چرخه قاعدگی را منظم کند.
• بادام: بادام سرشار از منیزیم است و می‌تواند فعالیت تخمدان را بهبود بخشد. شما می‌توانید بادام را بخورید یا از روغن بادام برای ماساژ ناحیه شکم استفاده کنید. در برخی موارد، علاوه بر روش‌های گفته شده، طب سوزنی کیست تخمدان هم توصیه شده است.
• رازیانه: از خواص رازیانه برای رحم و تخمدان غافل نشوید که در تسکین درد موثر است و به جلوگیری از سرطان رحم و یائسگی زودرس کمک می‌کند.
• چای کوهی: از مهمترین خواص چای کوهی برای کیست تخمدان این است که نه تنها درد آن را تسکین می‌دهد، بلکه به مرگ سلول‌های سرطانی هم کمک می‌کند.

۶. چطور بفهمیم کیست تخمدان از بین رفته؟

کیست تخمدان از کجا دفع میشود؟ کیست تخمدان در بیشتر موارد بدون درمان در عرض چند هفته یا چند ماه از بین می‌رود. اما برای اطمینان بیشتر، در برخی موارد، ممکن است نیاز به انجام آزمایش‌هایی مانند سونوگرافی داشته باشید.

انواع کیست تخمدان کدامند؟ + شکل کیست تخمدان

به صورت کلی تخمدان‌ها ممکن است دچار انواعی از کیست‌های فانکشنال (عملکردی) یا پاتولوژیک شوند که اصولا خوش خیم هستند. در ادامه انواع کیست را معرفی می‌کنیم و متوجه می‌شویم که کدام کیست تخمدان خطرناک است.

۱. کیست فولیکولی یا فولیکولار (کیست فیزیولوژی)

کیست فولیکولی که به کیست ساده نیز معروف است، رایج ترین نوع کیست تخمدان است و در دسته کیست‌های فانکشنال قرار می‌گیرد. فولیکول‌ها تعدادی کیسه طبیعی در تخمدان هستند که هر کدام حاوی یک تخمک و مقداری مایع است. در چرخه قاعدگی فولیکول رشد می‌کند و در نهایت برای آزاد کردن تخمک باز می‌شود.

در صورتی که فولیکول بیش از حد طبیعی رشد کند و باز نشود، کیست فولیکولار (فولیکولی) به وجود می‌آید. این نوع کیست بسیار رایج و بی خطر است و معمولا بدون احتیاج به دارو، طی یک یا دو دوره قاعدگی از بین می‌رود. فرد ممکن است بارها به این نوع کیست دچار شود و بدون آنکه بفهمد در بدنش دفع شود.

آیا کیست تخمدان فانکشنال باعث نازایی میشود؟

کیست‌های عملکردی یا فانکشنال در طول چرخه قاعدگی طبیعی ایجاد می‌شوند و باعث ناباروری نشده یا به آن کمک نمی‌کنند.

۲. کیست جسم زرد یا کیست لوتئال چیست؟

زمانی که فولیکول پاره می‌شود و علائم تخمک گذاری انجام می‌شود، کیسه فولیکولِ خالی منقبض می‌شود و نوعی توده سلولی ایجاد می‌کند که کورپوس لوتئوم یا جسم زرد نام دارد. کورپوس لوتئوم با ترشح هورمون استروژن و پروژسترون رحم را برای بارداری آماده می‌کند.

عوارض کیست لوتئال در بارداری خطرناک است. در صورتی که فولیکول پس از باز شدن و آزاد کردن تخمک، بدون اینکه منقبض شود مجددا بسته و پر از مایع می‌شود. در این شرایط کیست جسم زرد یا لوتئال به وجود می‌آید که معمولا پس از گذشت چند هفته برطرف می‌شود.

کیست لوتئال از دسته کیست‌های فانکشنال است و نسبت به کیست‌های فولیکولی نادرتر است اما امکان دارد رشد کند و با ترکیدن باعث خونریزی یا پیچ‌خوردگی تخمدان شود.

کیست لوتئال در بارداری خطرناک است؟

اگر باردار هستید، کیست در بارداری روی جنین نیز تاثیری نخواهد داشت. در موارد بسیار نادری که کیست آنقدر بزرگ می‌شود که می‌تواند به تخمدان‌های شما آسیب برساند یا خطراتی برای بارداری شما ایجاد کند، پزشک می‌تواند آن را برداشته و به شما پروژسترون اگزوژن بدهد تا جایگزین پروژسترون ساخته شده توسط جسم زرد شود.

اندازه کیست لوتئال چقدر است؟

کیست‌های جسم لوتئال معمولاً کمتر از ۳ سانتی‌متر قطر دارند و با دیواره‌ای ضخیم، توده‌دار یا پر متراکم مشخص می‌شوند.

متن انگلیسی:
This cyst is actually a group of cells inside your ovaries that forms during each menstrual cycle.
ترجمه فارسی:
این کیست در واقع گروهی از سلول‌ها در داخل تخمدان شما است که در طول هر سیکل قاعدگی تشکیل می‌شود.

به نقل از سایت clevelandclinic

۳. کیست اندومکسیوما یا کیست غیر فیزیولوژی

کیست اندومکسیوما ریشه فیزیولوژی ندارد و در هر دوره پریودی، این کیست در بخش مخاط رحم وجود دارد. این کیست غیرفیزیولوژی هیچ راه خروجی ندارد و به دلیل تجمع خون در کیست با هر سیکل قاعدگی بزرگتر می‌شود و رفع نمی‌شود. این نوع کیست با دارو قابل درمان نیست.

۴. کیست‌ شکلاتی تخمدان یا آندومتریوما

كيست شكلاتي تخمدان یا بیماری آندومتریوز چیست؟ آندومتر بخشی از بافت داخلی رحم است. در صورتی که آندومتر جایی خارج از رحم رشد کند باعث به وجود آمدن وضعیتی می‌شود که به آن آندومتریوز می‌گویند.

اگر آندومتریوز به داخل تخمدان سرایت کند باعث به وجود آمدن کیست‌های شکلاتی می‌شود. کیست شکلاتی یا آندومتریوما حاوی خون غلیظ و متمایل به قهوه‌ای است. این کیست در دسته کیست‌های پاتولوژیک قرار می‌گیرد و درمان قطعی آن جراحی است.

۵. کیست هموراژیک تخمدان چیست؟

کیست هموراژیک چیست و راه درمان آن چگونه است؟ درواقع کیست هموراژیک زمانی به وجود می‌آید که کیست‌های تخمدان به هر دلیلی خون‌ریزی کنند. این کیست معمولا با درد همراه است. علت عمده ایجاد کیست هموراژیک مشکلات تخمک گذاری است و فقط برای خانم‌هایی که یائسه نشده‌اند به وجود می‌آید.

درمان قطعی کیست هموراژیک چیست؟ (آیا کیست هموراژیک نیاز به عمل دارد؟)

یکی از مهم‌ترین مسائلی که در ارتباط با کیست هموراژیک باید بدانید این است که این کیست باید به حال خود رها شود و معمولا نیازی به درمان ندارد. در مواردی که این کیست باعث آزار فرد می‌شود و ایجاد درد و علائم آزاردهنده‌ی دیگر می‌کند، از طرفی اندازه‌ی آن بیشتر از ۱۰ سانتی متر است، دکتر معمولا جراحی را برای درمان پیشنهاد می‌دهد. با اینکار می‌توانید از شر این کیست تخمدانی خلاص شوید.

کیست هموراژیک بدخیم است؟

این کیست از انواع بدخیم کیست‌های تخمدانی نیست و چندان خطری برای فرد ندارد. جالب است بدانید که حتی در صورت پارگی این کیست، چندان خطری شما را تهدید نمی‌کند و لازم نیست که به طور اورژانسی به این کیست رسیدگی شود.
اما مواردی که باید همیشه گوشه‌ی ذهن خود داشته‌باشید و نگران آنها باشید، درد ناگهانی شکمی و تهوع و استفراغ است. تنها در مواردی که کیست پاره شده خونریزی شدید داشته‌باشد و ایجاد عفونت کند باید به طور اورژانسی مورد بررسی قرار گیرد و درمان برای آن انجام شود.

روش درمان گیاهی کیست هموراژیک چیست؟إ

یکی از داروهای گیاهی که برای درمان کیست هموراژیک در نظر گرفته می‌شود، گیاه پنج انگشت است. این دارو می‌تواند یک روش درمانی مناسب برای شخص باشد. البته که برای استفاده از داروهای گیاهی هم باید با پزشک خود مشورت کنید و سرخود به درمان کیست و یا هر بیماری دیگری نپردازید.
یکی دیگر از گیاهانی که برای درمان کیست هموراژیک مورد استفاده قرار می‌گیرد، شبدر قرمز است. این گیاه نیز دارای موادی است که می‌توانند به بهبود حال شما کمک کنند.
تریبولوس گیاه دیگری است که تخمک‌گذاری را منظم می‌کند. اختلالات هورمونی از مواردی هستند که می‌توانند باعث ایجاد کیست شوند.

آیا پارگی کیست هموراژیک خطرناک است؟

در مواردی که پارگی کیست همراه با خونریزی شدید و عفونت باشد، پارگی کیست هموراژیک می‌تواند خطرناک باشد. در موارد دیگر لزومی ندارد که احساس اضطراب بکنید و می‌توانید برای درمان آن اقدامات لازم را انجام دهید.

آیا کیست هموراژیک باعث نازایی میشود؟

آیا کیست هموراژیک مانع بارداری میشود؟ به طور کلی کیست هموراژیک از آن دسته کیست‌های تخمدانی است که چندان تاثیری بر روی باروری شخص نمی‌گذارد. حتی اگر کیستی که در یک تخمدان قرار دارد پاره شود و نیاز به جراحی تخمدان باشد، باز هم تخمدان دیگر بدون دستکاری باقی می‌ماند و توانایی باروری برای فرد وجود دارد. اگر مشکلات و بیماری‌های زمینه‌ای دیگری وجود نداشته‌باشد، می‌توان بدون نیاز به اقدام خاصی برای باروری اقدام کرد.

کیست هموراژیک تخمدان چپ خطرناک است؟ (علت کیست هموراژیک چیست؟)

کیست ممکن است در تخمدان چپ شما ایجاد شود و معمولا از باروری فرد جلوگیری نمی‌کند. حتی اگر وضعیت ضایعه کیستیک در تخمدان چپ به قدری وخیم باشد که پزشک ناچار به برداشتن تخمدان چپ شود شما باز هم می‌توانید باردار شوید.

کیست هموراژیک چگونه دفع میشود؟

کیست در تخمدان راست و کیست در تخمدان چپ و اکثر کیست‌ها را می‌توان با استفاده از لاپاراسکوپی برداشت.

۶. کیست درموئید یا تروتوماس

منشا کیست درموئید جنینی است پس برای خانم‌های مجرد و یائسه به وجود نمی‌آید. این کیست زمانی تشکیل می‌شود که بخشی از سلول‌های جنین در داخل بدن مادر باقی بماند. این سلول جنینی رشد می‌کند و ممکن است در تخمدان بافت چربی، غضروف، مو یا حتی دندان به وجود بیاورد و به این ترتیب کیست درموئید ایجاد شود. کیست درموئید از دسته کیست‌های پاتولوژیک و خوش‌خیم است. کیست درموئید معمولا علائم ندارد و درمان آن با جراحی امکان‌پذیر است.

۷. کیست سیست آدنوما

این نوع کیست غیرسرطانی است اما در خارج از تخمدان و در سطح خارجی آن ایجاد می‌شود. آدنوم‌ها تومورهای غیرسرطانی هستند. آنها ممکن است در امتداد غدد فوق کلیوی، تخمدان، پاراتیروئید یا هیپوفیز شما رشد کنند. اگر آدنوم شما کوچک است، پزشک ممکن است از درمان دارویی استفاده کند. در موارد شدیدتر، ممکن است به جراحی برای برداشتن آدنوم نیاز داشته باشید.

۸. کیست اینکلوژن تخمدان

کیست‌های انکلوژن کیست‌های خوش‌خیم هستند که معمولاً در زنان یائسه دیده می‌شوند. ویژگی اصلی آن‌ها این است که معمولا کوچک بوده (کمتر از ۵ سانتی‌متر) و دیواره‌های صاف و بدون جدا شدن دارند. آن‌ها می‌توانند در طول زمان تغییر کنند و اغلب ناپدید می‌شوند.

۹. کیست های بدخیم تخمدان و ابتلا به سرطان تخمدان

تا اینجا همه انواع کیست تخمدانی که معرفی کردیم خوش خیم بودند و با دارو یا جراحی قابل درمان بودند اما کیست‌های بدخیم، سرطانی هستند. این نوع کیست‌ها باید سریع تشخیص داده شوند و درمان شوند تا مشکل وخیمی ایجاد نکنند. متاسفانه این نوع کیست دیر علائم نشان می‌دهد و زود تشخیص داده نمی‌شود.

معمولا بیماران به دلایل گوارشی یا سایر بیماری‌ها به پزشک مراجعه می‌کنند و متوجه علائم سرطان تخمدان می‌شوند اما این زمانی اتفاق می‌افتد که سرطان پیشرفت کرده و به بافت‌های اطراف متاستاز کرده است. متاسفانه سرطان تخمدان قابل پیشگیری نیست و درمان آن با دارو یا جراحی به سختی امکان پذیر است.

۱۰. تفاوت کیست تخمدان با تخمدان پلی کیستیک یا تنبلی تخمدان چیست؟

برای اینکه هر ماه تخمک گذاری شود، یکی از فولیکول‌های تخمدان رشد می‌کند و وقتی به حد معینی رسید می‌ترکد و تخمک آزاد می‌شود. فردی که به تنبلی تخمدان مبتلا است، چندین تا از فولیکول‌هایش با هم رشد می‌کنند اما به یکباره رشد آنها متوقف می‌شود و هیچکدام تخمک آزاد نمی‌کنند و این از مهم‌ترین علائم تنبلی تخمدان است.

دوباره در ماه بعد همان فولیکول‌ها با هم رشد می‌کنند. این موضوع باعث ایجاد زنجیره‌ای از فولیکول‌های نترکیده می‌شود که حاوی مقداری مایع هستند و به آنها پلی کیستیک می‌گویند.

عوارض کیست تخمدان چیست؟

کیست تخمدان معمولا مشکل بزرگی به وجود نمی‌آورد اما گاهی اوقات می‌تواند خطرناک باشد و عوارض زیر را ایجاد کند:

• پیچ‌خوردگی تخمدان: اگر کیست تخمدان بزرگ باشد می‌تواند باعث پیچ خوردگی یا تکان خوردن تخمدان از جایش شود که منجر به قطع شدن جریان خون به تخمدان می‌شود. این مساله می‌تواند باعث درد ناگهانی و شدید لگن یا حالت تهوع و استفراغ شود. در صورتی که این عارضه درمان نشود می‌تواند باعث مرگ بافت تخمدان شود.
• ترکیدن کیست: اگر کیست به اندازه‌ای بزرگ شود که بترکد، شما درد شدیدی را در قسمت پایین شکم حس خواهید کرد. اگر کیست عفونی باشد دردی که متحمل می‌شوید دوچندان می‌شود و ممکن است خونریزی رخ دهد. ترکیدن کیست می‌تواند زندگی فرد را به خطر بیندازد.
• نارسایی تخمدان: نارسایی زودرس تخمدان زمانی اتفاق می افتد که تخمدان‌ها قبل از ۴۰ سالگی کار نکنند. بسیاری از زنان به طور طبیعی در سن ۴۰ سالگی کاهش باروری را تجربه می‌کنند. اما این اتفاق ممکن است باعث یائسگی زودرس یا قاعدگی نامنظم شود.
• سرطان: در موارد نادر ممکن است کیست تبدیل به سرطان شود. این مورد معمولا درمورد کیست آندومتریوما اتفاق می‌افتد.

خونریزی کیست تخمدان چند روز طول میکشد؟ (اگر کیست تخمدان بترکد چی میشود؟)

اگر کیست خونریزی کند یا پاره شود، معمولاً طی ۱ تا ۳ روز به خودی خود بهبود می‌یابد. در این موارد، داروهای تسکین دهنده درد ممکن است کمک کنند. اگر خونریزی شدید با علائم بزرگ شدن کیست تخمدان وجود داشته باشد، ممکن است به درمان اورژانسی در بیمارستان و گاهی جراحی نیاز داشته‌باشید.

آیا کیست تخمدان باعث چاقی میشود؟

کیست‌های تخمدان ممکن است باعث نفخ شکم شوند، اما با افزایش وزن ارتباطی ندارند. با این حال، کیست‌های تخمدان مکرر ممکن است یکی از علائم PCOS باشد، که در این صورت ممکن است احتمال افزایش وزن جزئی وجود داشته باشد.

راه پیشگیری از کیست تخمدان چیست؟

متاسفانه هیچ راهی برای جلوگیری از ایجاد کیست تخمدان وجود ندارد و ابتلا به این عارضه اجتناب ناپذیر است اما شما می‌توانید با انجام آزمایش سونوگرافی به صورت ماهیانه از وجود آن به موقع با خبر شوید. سیکل قاعدگی نامنظم نیز می‌تواند هشداری برای ایجاد کیست تخمدان در بدن باشد.

اما نگران نباشید کیست یک بیماری شایع است و قریب به ۹۰ درصد خطر خاصی برای فرد ایجاد نمی‌کند و خود به خود رفع می‌شود اما باید مراقب انواع خطرناک کیست باشید به خصوص خانم‌هایی که سن بالاتری دارند بیشتر در معرض کیست بدخیم هستند.

نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر

در این مطلب از مجله دکترتو سعی کردیم اطلاعات کاملی درمورد کیست تخمدان و انواع آن در اختیار شما قرار دهیم و توضیحات کافی درمورد علائم و علل ایجاد کیست و نحوه درمان آن ارائه دهیم. کیست تخمدان بسیار شایع است و معمولا خطرناک نیست اما اگر بزرگ شود احتمالا علائم و عوارضی را برای شما ایجاد می‌کند که با تجویز متخصص زنان و زایمان می‌توانید آن را بردارید.

اگر مشکوک هستید که دچار کیست شده‌اید یا علائم خاصی دارید می‌توانید از طریق مشاوره تلفنی دکترتو با مجرب‌ترین دکتر متخصص زنان و فوق تخصص مامایی دکترتو صحبت کنید و مشاوره بگیرید. اگر نیاز به مراجعه حضوری داشته باشید نیز می‌توانید از طریق سامانه، اقدام به گرفتن نوبت آنلاین کنید. درصورتی که سوالی ذهن شما را مشغول کرده می‌توانید در انتهای صفحه کامنت بگذارید تا همیاران دکترتو در اسرع وقت پاسخگوی شما باشند. در غیر اینصورت ما روش مشاوره با دکتر زنان آنلاین و دکتر مامایی آنلاین را هم برای شما تهیه کردیم.

دکترتو، مراقب سلامتی شماست!