داروی ایورمکتین (ایوکتا) چیست و چه کاربردی دارد؟

خلاصه این مطلب را در این پادکست گوش دهید:

ایورمکتین یک داروی ضد انگل است که برای درمان عفونت‌های انگلی مختلف مانند کرم روده و معده، شپش و گال در انسان، حیوانات و دام‌ها استفاده می‌شود. این دارو در اشکال مختلف قرص ایورمکتین، پماد یا کرم موضعی ایورمکتین و آمپول تزریقی ایورمکتین ساخته شده است. ایورمکتین با فلج‌کردن و کشتن انگل‌ها باعث مدیریت و کاهش عفونت‌های ناشی از انواع خاصی از کرم و اکتوپارازیت (انگل خارج بدن) می‌شود. در ادامه همراه ما باشید تا با نحوه مصرف و موارد احتیاط مصرف این دارو آشنا شویم. اگر نیاز به مشورت با پزشک دارید، برای دریافت نوبت ویزیت حضوری یا مشاوره با متخصصان می‌توانید به سایت دکترتو مراجعه کنید.

داروی ایورمکتین چیست؟

ایورمکتین برای درمان برخی از عفونت‌های انگلی مانند کرم لوله‌ای، گال و شپش سر استفاده می‌شود. در افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، درمان عفونت‌ انگلی می‌تواند خطر ابتلا به عفونت‌های شدیدتر را کاهش دهد. مکانیسم اصلی داروی ایورمکتین فلج‌کردن و از بین‌بردن انگل‌ها است.

شناسنامه دارویی	توضیحات
ایورمکتین چیست؟	داروی ایورمکتین (ivermectin) یک داروی ضد انگلی است که در دامپزشکی برای پیشگیری و درمان کرم قلب (دیروفیلاریا ایمیتیس) و آسکاریازیس در حیوانات استفاده می‌شود. برای استفاده انسانی نیز ایورمکتین برای درمان عفونت‌های داخلی و خارجی از جمله شپش سر، گال، بیماری کوری رودخانه (انکوسرسیازیس)، عفونت کرم شلاقی، آسکاریازیس و فیلاریازیس لنفاوی استفاده می‌شود.
نام عمومی دارو	ایورمکتین
نام تجاری	Heartgard, Sklice and Stromectol
نوع دارو	ضد انگل و ضد کِرم
فرمول شیمیایی	C48H74O14
دسته بندی بارداری	دسته C (هیچ مطالعه كافی و كنترل‌شده‌ای روی انسان وجود ندارد)
نیمه عمر	۱۲ تا ۳۶ ساعت
مکانیسم اثر	ایورمکتین به‌طور انتخابی به کانال‌های یونی کلرید-گلوتامات در عضلات بی‌مهرگان و سلول‌های عصبی میکروفیلاریا متصل می‌شود. این اتصال باعث افزایش نفوذپذیری غشای سلولی به یون‌های کلرید و در نهایت فلج‌شدن و مرگ انگل می‌شود.
بهترین شرایط نگهداری	در دمای اتاق‌، دور از رطوبت و گرما نگهداری شود.
نحوه مصرف	معمولا ۱ داروی تک دوز با معده خالی ۱ ساعت قبل از غذا تزریق آمپول به‌صورت زیرجلدی مصرف کرم یکبار در روز روی نواحی آسیب‌دیده پوست
اشکال دارویی	قرص، آمپول تزریقی، محلول و لوسیون، پماد موضعی
داروهای هم گروه	آلبندازول، لوامیزول، مبندازول، نیکلوزماید، پرازیکوانتل، پیرانتل، پیروینیوم پاموات

نحوه مصرف ایورمکتین

ایورمکتین را می‌توان در اشکال مختلف از جمله قرص، آمپول و کرم تجویز کرد که هر کدام دستورالعمل‌های خاصی برای مصرف دارند. قرص خوراکی ایورمکتین همراه با یک لیوان آب با معده خالی حداقل ۱ ساعت قبل از غذا یا ۲ ساعت بعد از غذا مصرف می‌شود. زمان مصرف ایورمکتین معمولاً به صورت تک دوز و یکبار در روز است. میزان دوز مصرفی این دارو نیز براساس وزن، وضعیت پزشکی و پاسخ به درمان انتخاب می‌شود.

شکل تزریقی ایورمکتین معمولا در دامپزشکی برای دام‌ها کاربرد دارد و به‌صورت زیر جلدی تجویز می‌شود. کرم ایورمکتین نیز استفاده موضعی دارد. کرم را یکبار در روز روی نواحی آسیب‌دیده بمالید. برای ناحیه آسیب‌دیده (پیشانی، چانه، بینی یا گونه) به اندازه یک نخود روی دستتان بریزید و روی صورت و بدن بمالید. این دارو به شکل پماد موضعی فقط برای استفاده خارجی کاربرد دارد. بنابراین از تماس دارو با چشم، دهان یا زخم‌های باز خودداری کنید.

دوز ایورمکتین بر اساس نوع عفونت بیمار متفاوت است و به‌طور کلی با وزن بدن اندازه‌گیری می‌شود.

آیا شما هم علائم عفونت انگلی معده یا روده را دارید؟

برای تشخیص دقیق همین الان نوبت بگیرید.

پزشک متخصص گوارش

طریقه مصرف ایورمکتین برای شپش

برای درمان شپش، شامپو یا لوسیون ایورمکتین را روی موهای خشک و پوست سر بمالید و به مدت ۱۰ دقیقه صبر کنید. بعد از ۱۰ دقیقه موها را با آب بشویید. برای اطمینان از اثربخشی دارو، حداقل ۲۴ ساعت پس از مصرف، از استفاده مجدد شامپوی آیورمکتین خودداری کنید. لوسیون ایورمکتین معمولا یکبار مصرف است.

طریقه مصرف ایورمکتین دامی

داروی ایورمکتین معمولا به‌صورت تزریق زیرجلدی در دام‌ها استفاده می‌شود. در دام‌هایی مانند گاو گوسفند، به ازای هر ۲۵ کیلوگرم از وزن بدن دام، ۱ میلی‌لیتر یا ۲۰۰ میکرو گرم آیورمکتین همراه با ۵ میلی‌گرم داروی کلوزانتل به ازای هر کیلو گرم وزن بدن توسط دامپزشک تجویز می‌شود.

نکته مهم در مصرف آمپول ایورمکتین این است که نباید به شکل عضلانی یا داخل وریدی استفاده شود.

قرص ایورمکتین برای چیست؟

ایورمکتین یک داروی ضد انگلی است که به‌شکل قرص خوراکی ۳ و ۶ میلی‌گرمی برای درمان عفونت‌های مختلف انگلی در انسان، حیوانات و دام‌ها استفاده می‌شود. این دارو در برابر طیف وسیعی از عفونت‌های انگلی از جمله استرونژیلوئیدیازیس، آنکوسرسیازیس و فیلاریاز لنفاوی موثر است.

در دامپزشکی ایورمکتین معمولا برای کنترل انگل‌های خارجی مانند کنه و شپش استفاده می‌شود. مکانیسم عمل این دارو شامل اتصال به کانال‌های کلرید در سیستم عصبی انگل است که باعث فلج‌شدن و مرگ آن‌ها می‌شود.

قرص ایورمکتین برای گال

قرص ایورمکتین یا کرم موضعی آن با نفوذ به غشای سلولی انگل‌ گال، سیستم عصبی گال‌ها را هدف می‌گیرد و آنها را از بین می‌برد. پس از مصرف خوراکی این دارو، قرص ایورمکتین وارد جریان خون می‌شود و خارش حاصل از گال و تخمک‌های آنها را ریشه‌کن می‌کند.

قرص ضد شپش ایورمکتین

ایورمکتین برای از بین‌بردن شپش هم استفاده می‌شود. مکانیسم عملکرد ایورمکتین شامل اختلال در سیستم عصبی شپش است که در نهایت باعث فلج و مرگ این حشره می‌شود. درمان‌های موضعی و شامپوی ایورمکتین برای شپش بیشتر استفاده دارد و تجویز خوراکی ایورمکتین برای شپش‌های مقاوم استفاده می‌شود.

آمپول ایورمکتین برای چیست؟

آمپول ایورمکتین برای تجویز زیرجلدی در موارد شدید عفونت‌های انگلی استفاده می‌شود. فرم تزریقی ایورمکتین معمولا در دامپزشکی برای درمان انگل دام‌ها کاربرد دارد. اگرچه ممکن است برای درمان عفونت انگلی مقاوم به درمان خوراکی یا موضعی در انسان هم استفاده شود.

پماد ایورمکتین برای چیست؟

پماد ایورمکتین یک درمان موضعی برای بیماری‌های پوستی مانند روزاسه و برخی از عفونت‌های انگلی مانند گال کاربرد دارد. پماد موضعی انگل‌های سطح پوست را هدف قرار می‌دهد و در نتیجه عوارض جانبی احتمالی حاصل از آنها مانند خارش و قرمزی شدید پوست را کاهش می‌دهد.

عوارض ایورمکتین چیست؟

داروی ایورمکتین ۳ و ۶ میلی‌گرمی به‌طور کلی به‌خوبی در بدن تحمل می‌شود اما ممکن است با عوارض جانبی همراه باشد. عوارض جانبی رایج ایورمکتین شامل سرگیجه، اختلالات گوارشی و واکنش آلرژیک هستند. در موارد نادر، عوارض جانبی شدیدتر مانند علائم عصبی، فشار خون پایین یا اختلال کبدی هم ممکن است رخ دهد. به‌طور کلی عوارض ایورمکتین برای انسان عبارت است از:

• سرگیجه 
• درد عضلانی 
• حالت تهوع 
• اسهال 
•  درد مفصلی 
• حساس یا متورم‌شدن غدد لنفاوی 
• تورم، قرمزی، درد چشم 
• ضعف
• تغییرات بینایی
• خارش
• بثورات پوستی 
•  تب

در صورت بروز هر یک از عوارض جانبی نادر اما بسیار جدی با مصرف قرص یا محلول ایورمکتین، حتما به پزشک مراجعه کنید: 

• گردن‌درد یا کمردرد 
• تورم صورت، بازوها، دست‌ها، پاها 
• درد قفسه سینه 
• افزایش ضربان قلب 
• گیجی 
• تشنج 
• از دست‌دادن هوشیاری

همین الان بهترین دکتر برای درمان عفونت انگلی را پیدا کن.

دکتر انگل روده

موارد احتیاط مصرف ایورمکتین یا ایوکتا

اگر به داروی ایورمکتین یا ترکیبات آن حساسیت دارید، قبل از مصرف آن به پزشک اطلاع دهید. این محصول ممکن است حاوی مواد غیرفعال باشد که می‌تواند فرد را دچار واکنش آلرژیک کند. سایر مواردی که در زمان مصرف داروی آیورمکتین بهتر است در نظر داشته‌باشید شامل موارد زیر هستند:

• اطلاع‌رسانی مشکلات کبدی و کلیوی به پزشک
• خودداری از مصرف الکل و ماری جوآنا
• اطلاع‌رسانی داروهای تجویز شده، داروهای بدون نسخه و محصولات گیاهی قبل از انجام عمل جراحی

اگر در آفریقای غربی یا مرکزی زندگی یا به آنجا سفر کردید، ممکن است به انگل‌های خاصی (مانند تریپانوزومیازیس آفریقایی) آلوده شده باشید که می‌تواند در مسیر درمان با ایورمکتین مشکل ایجاد کند. این تاثیرات به‌ندرت می‌تواند باعث تأثیرات جدی (احتمالاً کشنده) روی مغز (مانند انسفالوپاتی) شود.

موارد منع مصرف ایورمکتین

ایورمکتین برای افرادی که حساسیت آلرژیک به این دارو یا اجزای تشکیل‌دهنده آن دارند، منع مصرف دارد. بیماران مبتلا به بیماری‌های عصبی، بیماری‌های کبدی یا کسانی که داروهایی را مصرف می‌کنند که ممکن است با ایورمکتین تداخل داشته‌باشند نیز بهتر است از مصرف این دارو خودداری کنند.

ایورمکتین در دوران بارداری و شیردهی

در حال حاضر اطلاعات محدودی در مورد ایمنی مصرف ایورمکتین در دوران بارداری وجود دارد. در مادران شیرده نیز امکان انتقال دارو به جنین از طریق شیر مادر وجود دارد که نشان‌دهنده خطر احتمالی برای نوزادان است.

متن انگلیسی:
If you are pregnant, do not take IVERMECTIN unless your doctor has instructed you to.
ترجمه فارسی:
اگر باردار هستید ایورمکتین مصرف نکنید مگر اینکه پزشک برای شما تجویز کرده باشد.

به نقل از سایت medicines

تداخلات دارویی ایورمکتین

برخی از داروها در صورت مصرف همزمان با ایورمکتین ممکن است اثرشان کمتر شده یا با عوارض جانبی همراه شوند. در زمان استفاده از داروی ایورمکتین، دوزهای مصرفی دیگر داروها را بدون تأیید پزشک خود شروع یا متوقف نکنید و تغییر ندهید. برخی از محصولاتی که ممکن است با ایورمکتین تداخل داشته‌باشند عبارت‌اند از: 

• ب.ث.ژ (داخل مثانه‌ای)
• واکسن ب.ث.ژ (ایمنی‌زا)
• واکسن آبله
• لاکتوباسیلوس و استریول
• سدیم پیکوسولفات
• واکسن حصبه
• آنتاگونیست‌های ویتامین کا

اشکال دارویی	تداخل دارویی	عوارض جانبی
کرم سولانترا ۱%	ب.ث.ژ (داخل مثانه‌ای)	سرگیجه
قرص استرومکتول ۳ میلی گرم	آنتاگونیست‌های ویتامین کا	تب
قرص ایورمکتین تدبیر کالای جم ۳ میلی گرم-ایوکتا	واکسن حصبه	بثورات پوستی
قرص ایوکوب ۳ میلی گرم – ایورمکتین	سدیم پیکوسولفات	خارش
قرص ایورمکتین البرز دارو ۶ میلی گرم	لاکتوباسیلوس و استریول	تغییرات بینایی
لوسیون ایورمکتین گیلازانکو ۰.۵% ۱۲۰ گرم-آیوروکا	واکسن آبله	ضعف
کرم ایورمکتین گیلارانکو ۱% ۱۵ گرم	واکسن ب.ث.ژ (ایمنی‌زا)	تورم، قرمزی و درد چشم
قرص ایورمکتین سان فارما ۶ میلی گرم		حساس یا متورم‌شدن غدد لنفاوی
قرص ایورالث ۳ میلی گرم		درد مفصلی
قرص ایورمکتین پلاس چاندرا ۳ میلی گرم		اسهال
قرص ایرامکتین ۳ میلی گرم		حالت تهوع
قرص ایرامکتین ۶ میلی گرم		درد عضلانی

پزشکان پیشنهادی

۴.۷ (۱۷۶۰ نظر)

دکتر علی اکبر سیاری

تخصص کودکان و اطفال

نوبت بگیرید

۴.۸ (۱۵۷۸ نظر)

دکتر سید محسن دهقانی

تخصص کودکان و اطفال

نوبت بگیرید

۴.۷ (۱۰۸۵ نظر)

دکتر مرتضی آقاجان پورپاشا

فوق تخصص گوارش و کبد بزرگسالان

نوبت بگیرید

۴.۹ (۶۳۲ نظر)

دکتر بهناز دربان

فوق تخصص گوارش کودکان

نوبت بگیرید

۴.۴ (۷۱۰ نظر)

دکتر محمد تلک آبادی

فوق تخصص گوارش و کبد بزرگسالان

نوبت بگیرید

۴.۷ (۶۲۴ نظر)

دکتر علی اکبر حاجی آقا محمدی

فوق تخصص گوارش و کبد بزرگسالان

نوبت بگیرید

نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر

ایورمکتین یا ایوکتا یک داروی ضد انگل است که برای درمان بیماری‌های انگلی مانند گال و شپش استفاده می‌شود. سازمان بهداشت و غذای آمریکا (Fda) این دارو را برای استفاده انسانی و درمان انواع عفونت‌های انگلی از جمله کرم انگلی، کرم قلاب‌دار و کرم شلاقی تأیید شده است. باتوجه به اینکه دوز مصرف ایوکتا به وزن و شدت عفونت بستگی دارد، برای استفاده از شکل خوراکی این دارو حتما با دکتر متخصص عفونی یا دکتر گوارش و برای استفاده موضعی از دکتر پوست مشورت بگیرید. در سایت دکترتو امکان دریافت نوبت ویزیت حضوری و مشاوره با پزشکان وجود دارد.

دکترتو مراقب سلامتی شماست!