گروه درمانی چیست و تفاوت آن با روش درمان انفرادی در چه مواردی است؟

خلاصه این مطلب را در این پادکست گوش دهید:

گروه درمانی درمان چندین بیمار به طور همزمان توسط یک یا چند پزشک است. می‌توان از این روش برای درمان مشکلات مختلفی از جمله آسیب‌های عاطفی، اضطراب، افسردگی، اختلال استرس پس از سانحه (PTSD)، اختلال نقص توجه و بیش فعالی (ADHD) استفاده کرد. این روش درمانی را در ادامه این مقاله بیشتر توضیح داده‌ایم. اگر دچار چنین آسیب‌های روحی هستید بهتر است با یک روانشناس در این باره مشورت کنید. شما می‌توانید برای دریافت نوبت بهترین پزشکان از وبسایت دکترتو کمک بگیرید. دکترتو به شما تمامی پزشکان باتجربه در موقعیت جغرافیایی مورد نظرتان را معرفی می‌کند.

گروه درمانی چیست؟

همانطور که در قسمت مقدمه هم اشاره مختصری به تعریف گروه تراپی داشتیم، می‌توان آن را اینگونه هم تعریف کرد: گروه درمانی نوعی روان درمانی است که در طول آن یک یا چند درمانگر همزمان چند نفر بیمار را درمان می‌کنند. این نوع درمان به طور گسترده در مکان‌های مختلف از جمله مراکز درمانی خصوصی، بیمارستان‌ها، کلینیک‌های سلامت روان و مراکز اجتماعی قابل برگزاری است.

هدف گروه درمانی کاهش علائمی مانند کاهش انگیزه و همچنین بهبود عملکرد اجتماعی، سازگاری بهتر و بهبود مهارت‌های روابط بین فردی است. گروه درمانی گاهی به تنهایی استفاده می‌شود، اما معمولاً با یک برنامه درمانی جامع که شامل درمان فردی هم می‌شود، ادغام می‌گردد. یک جلسه گروه تراپی با معرفی اعضای گروه و دلیل حضورشان در گروه درمانی آغاز می‌شود.

همچنین ممکن است اعضای گروه در طول هر جلسه تجربیات و پیشرفت خود را از آخرین جلسه به اشتراک بگذارند. نحوه دقیق برگزاری جلسه و هرگونه فعالیت گروه درمانی تا حد زیادی به اهداف گروه و سبک درمانگر بستگی دارد. در ادامه هر یک از اهداف گروه درمانی را بیشتر توضیح داده‌ایم. 

مشاوره روانشناسی

با برترین روانشناسان ایران از دیدگاه کاربران

مشاوره حضوری و آنلاین۵۰۰+ خدمت

مشاهده همه

انواع گروه درمانی

گروه درمانی را می‌توان بسته به وضعیت سلامت روانی و همچنین روش بالینی مورد استفاده در طول درمان به انواع مختلفی طبقه بندی کرد. رایج‌ترین انواع گروه درمانی عبارتند از:

۱. گروه درمانی آموزشی روانی

گروه درمانی روان-آموزشی با هدف آموزش اعضای گروه در مورد وضعیت خود از طریق ارائه اطلاعات مختص به موضوع است. مقابله سالم برای غلبه بر مشکلی که با آن رو به رو هستند به اعضای گروه آموزش داده می‌شود.

۲. گروه روان درمانی

هدف گروه‌های روان درمانی مقابله با مشکلات خودآگاه و ناخودآگاه است. در این گروه‌ها به حل مسائل بلندمدت و اختلالات روانی که جدی‌تر هستند، پرداخته می‌شود.

۳. گروه درمانی برای توسعه مهارت ها

تمرکز این گروه‌ها بر پرورش مهارت‌هایی است که اعضای گروه برای غلبه بر مسائلی مانند اعتیاد به آن نیاز دارند. به عنوان مثال، چگونه می‌توان از پیشنهادات مواد مخدر خودداری و از محرک‌ها اجتناب کرد. یا چطور می‌توان خشم را مدیریت کرد یا چگونه دلسرد و آرام شد.

۴. گروه شناختی رفتاری

در این دوره، الگوهای رفتاری شناسایی شده و به شرکت‌کنندگان آموزش داده می‌شود که چگونه فرآیندهای فکری خود را کنترل کنند. همچنین به اعضای گروه ابزارها و استراتژی‌های مدیریتی داده می‌شود تا به آن‌ها در شناخت مواجهه با استرس‌ها یا محرک‌هایی که در زندگی واقعی با آن‌ها رو به رو هستند کمک کند.

۵. گروه حمایتی

گروه‌های حمایتی یا گروه‌های خودیاری از افرادی تشکیل شده‌اند که شرایط مشترک و همچنین هدف مشترکی دارند.

۶. گروه مشاوره

گروه‌های مشاوره تمایل دارند بر استراتژی‌های حل مسئله و همچنین فرآیندهای بین فردی تمرکز کنند. با این اتفاق به اعضا کمک می‌کنند تا بر مشکلات خود غلبه کنند. اعضای گروه معمولاً قادر به عملکرد نسبتاً خوبی بوده که در کنار آن به دنبال رشد شخصی خود هم هستند.

۷. گروه درمانی پویا

این نوع گروه درمانی بر کمبودهای شرکت کنندگان در تنظیم شخصیت و رفتار خود متمرکز است.

۸. گروه پیشگیری از عود

گروه‌های پیشگیری از عود، برنامه‌های مراقبت‌های بعدی هستند که به افرادی که با اعتیاد دست و پنجه نرم می‌کنند کمک کرده تا پس از پایان برنامه درمانی یا گروه درمانیشان در مسیر پاک بودن باقی بمانند.

۹. گروه فرآیندی بین فردی

این گروه‌ها با شناخت نیروهای متضاد در ذهن و نحوه عملکرد روانی افراد، تغییر و بهبود را پیش می‌گیرند. اصولا در این نوع گروه درمانی، مسائل اساسی توسعه و همچنین تأثیرات محیطی مطرح و بررسی می‌شود.

‏۱۰. گرو‌ه درمانی عمومی

گروه درمانی عمومی به‌طور معمول متشکل از ۵ تا ۱۵ بیمار با دغدغه‌ها و مشکلات متفاوت است که دور هم جمع می‌شوند. در این گروه‌های اصولا افراد برای رسیدن به یک هدف مشترک، مثلا رشد فردی، دور هم جمع می‌شوند.

۱۱. گروه درمانی اختصاصی

گروه درمانی تخصصی همانطور که از نامش پیداست برخلاف گروه درمانی عمومی بر یک موضوع خاص تمرکز دارد. در این گروه‌ها افرادی با مشکلات مشابه و مشترک دور هم جمع می‌شوند. با این کار، از تجربیات یکدیگر در جهت روبه‌رو شدن با مشکل مشترک استفاده خواهند کرد.

متن انگلیسی:
In many cases, the group will meet in a room where the chairs are arranged in a large circle so that members can see every other person in the group
ترجمه متن:
در بسیاری از موارد، اعضای گروه در یک اتاق یکدیگر را ملاقات می‌کنند جایی که صندلی‌ها در یک حالت دایره‌ای بزرگ چیده شده‌اند تا اعضا بتوانند افراد دیگر را در گروه ببینند.

verywellmind

چه افرادی در زمینه گروه درمانی تخصص دارند؟

روانپزشکان، روانشناسان بالینی و مددکاران اجتماعی از جمله افراد متخصص در زمینه گروه درمانی هستند.

اهداف گروه درمانی

گروه‌ درمانی با اهداف مختلفی انجام می‌گیرد تا بتوان به کمک‌ آن شرایط فرد را بهبود بخشید. در ادامه به توضیح برخی از مهم‌ترین اهداف گروه تراپی پرداخته‌ایم. این اهداف عبارتند از:

حال روحیت خوب نیست؟ اضطراب روی زندگیت تاثیر گذاشته؟

همین حالا با متخصص مشورت کن.

دکتر روانشناس آنلایندکتر روانشناس خوب

۱. جلسات گروه درمانی اضطراب

می‌توان از تکنیک‌های مختلفی مانند استراتژی‌های آرامش بخش، بازسازی شناختی و قرار گرفتن در شرایطی که باعث بروز اضطراب می‌شود استفاده کرد. در طول درمان اختلالات اضطرابی یک ارزیابی دائمی از بیمار انجام می‌شود. به کمک این کار، درمانگر می‌تواند درمان را به طور موثرتری با نیازها، ویژگی‌ها و سطح اضطراب بیمار تطبیق دهد.

۲. تاثیر گروه درمانی بر اختلالات رفتاری کودکان

گروه درمانی روشی موثر برای درمان کودکان و نوجوانان است. این روش می‌تواند به‌تنهایی یا در ترکیب با روش درمان فردی انجام شود. اگر کودک شما در حال گذران درمان فردی است، بهتر است با درمانگر او در مورد برنامه درمانی مناسب صحبت کنید.

۳. گروه درمانی افسردگی

ترس از افسردگی ممکن است بزرگ‌ترین انگیزه برای مبارزه و حتی پیشگیری از ابتلا به آن باشد. در تلاش برای غلبه بر این ترس، اغلب لازم است دیگران را درگیر کنیم. گروه درمانی می‌تواند منبع ثبات برای افرادی باشد که خود را در میان احساسات گم کرده‌اند. هنگامی که یک فرد درمان افسردگی را در گروه شروع می‌کند، به کمک سخنان و توصیه‌های دیگران در موقعیت‌های مشابه را می‌شنود و با شرایط خود مقایسه می‌کند. مهم نیست که در کدام مرحله از افسردگی قرار دارید، نکته مهم این است که از یک فرد یا مرکز معتبر برای جلوگیری از تشدید بیماری خود کمک بگیرید.

۴. گروه درمانی اعتیاد

گروه درمانی علاوه بر موارد گفته شده، به درمان اعتیاد هم کمک زیادی می‌کند. پس از مراجعه به یک متخصص، برای شما بهترین روش ترک‌ اعتیاد معرفی خواهد شد.

‏فواید گروه درمانی

گروه درمانی چندین مزیت دارد که در ادامه هر یک را نام برده و توضیح داده‌ایم:

فواید	شرح
حمایت و تشویق	گروه درمانی به افراد فرصت می‌دهد تا از حمایت و تشویق سایر اعضای گروه بهره‌مند شوند. افرادی که در گروه شرکت می‌کنند می‌توانند ببینند که دیگران در حال گذراندن شرایط مشابه هستند، این موضوع می‌تواند به آن‌ها کمک کند کمتر احساس تنهایی کنند.
الگو‌ بودن یک فرد برای سایر اعضای گروه	اعضای گروه می‌توانند به عنوان الگو برای سایر اعضای گروه باشند. با مشاهده فردی که با مشکل کنار می‌آید، سایر اعضای گروه می‌توانند ببینند که امیدی برای بهبودی وجود دارد. همانطور که هر فرد پیشرفت می‌کند، به نوبه خود می‌تواند به عنوان یک الگو و شخصیت حمایت‌کننده برای دیگران باشد. این اتفاق می‌تواند به تقویت احساس موفقیت کمک کند.
بینش مهارت‌های اجتماعی	در یک دوره درمان گروهی، درمانگر می‌تواند به طور مستقیم نحوه واکنش یک فرد نسبت به افراد دیگر و همچنین رفتار او در موقعیت‌های مختلف را مشاهده کند. با استفاده از این اطلاعات، درمانگر می‌تواند بازخوردی ارزشمند برای هر  مراجعه‌کننده در نظر بگیرد.
توان مالی	گروه درمانی اغلب بسیار مقرون به صرفه است. درمانگر می‌تواند به جای تمرکز بر یک مراجعه‌کننده در یک زمان مشخص، این زمان را به گروه بزرگ‌تری از افراد اختصاص دهد که این کار هزینه شرکت‌کنندگان را کاهش می‌دهد. در حالی که هزینه‌ها بسته به عوامل مختلفی متفاوت است، اما برآوردها نشان می‌دهد که هزینه گروه درمانی به‌طور متوسط ​​نیم تا یک سوم کمتر از درمان فردی است.
عدم ترس از قضاوت شدن	گروه درمانی محیط امنی را برای اعضای گروه فراهم می‌کند تا بدون ترس از قضاوت، رفتارهای جدید را تمرین کنند. تعامل با دیگران در گروه درمانی به درمانگر کمک می‌کند تا از نزدیک ببیند که چگونه یک درمانجو با دیگران تعامل داشته و چگونه در یک موقعیت اجتماعی رفتار می‌کند. همچنین به درمانگر اجازه می‌دهد تا بازخورد و پیشنهادات هدفمند را به هر یک از مراجعان ارائه دهد.

‏چه افرادی نیاز به گروه درمانی دارند؟

این روش درمانی برای بهبود افرادی که در هر یک از شرایط زیر قرار دارند مفید است:

• اختلال نقص توجه
• نشانه های افسردگی شدید
• آسیب عاطفی
• اختلال استرس پس از سانحه (بیماری ptsd چیست؟)
• اضطراب
• بیش فعالی (اختلال adhd چیست؟)

آسیب‌های روحی شرایط زندگی رو برات سخت کرده؟ همین حالا مشاوره بگیر.

دکتر آسیب های روانی

‏قوانین شرکت در جلسات گروه درمانی

در هر نوع گروه درمانی که شرکت کنید، قوانین کلی احتمالاً یکسان خواهد بود. این قوانین برای ایمنی گروه و اثربخشی درمان باید از سمت تمامی اعضا رعایت شود. البته این را در ذهن داشته باشید که در بعضی از گروه‌ها ممکن است قوانین اضافی وجود داشته باشد اما به‌صورت کلی مجموعه‌ای از پنج قانون وجود دارد که برای موفقیت گروه درمانی ضروری است.

این پنج قانون عبارتند از:

۱. محرمانه بودن اطلاعات

ضروری است که همه چیزهایی که در گروه درمانی گفته می‌شود توسط همه اعضا و رهبران گروه خصوصی نگه داشته شود. عدم پایبندی به این قانون می‌تواند اعتماد درون گروه را تضعیف کند و مانع تلاش اعضا برای بهبود شود.

۲. تعهد به حضور و غیاب

این مورد یک قانون اساسی دیگر برای همه گروه‌ها است. ضروری است که هر یک از اعضا در هر جلسه شرکت کنند، سر وقت حاضر شوند و تا پایان هر جلسه حضور داشته باشند. علاوه بر اینکه عضو غایب اطلاعات و تمرینات ارزشمندی را از دست می‌دهد، غیبت، دیر رسیدن یا ترک زودهنگام می‌تواند گروه را مختل یا بی‌نظم کند.

۳. عدم ارتباط یا دوستی صمیمانه اعضای گروه در دوره درمان

گروه درمانی همانطور که از نامش پیداست یک فعالیت درمانی است. ایجاد دوستی‌های نزدیک یا پیوندهای دیگر با اعضای گروه می‌تواند در موفقیت گروه اختلال ایجاد کند. به همین خاطر توصیه می‌شود دوستی‌های صمیمانه در طول دوره درمان اتفاق نیفتند.

۴. ارتباط کلامی و بدون هیچگونه ارتباط فیزیکی

مردم واکنش‌های متفاوتی نسبت به تماس فیزیکی دارند، بنابراین بیان کردن افکار خود به کمک کلمات به جای انجام کارهای فیزیکی قانون مهمی است که باید رعایت شود.

۵. مشارکت داشتن تمامی اعضای گروه

اگر اعضای گروه مشارکت کافی در طول جلسات درمانی نداشته باشند، این دوره‌های تاثیری که باید را نخواهند داشت. هرچه افراد ارتباط و مشارکت بیشتری داشته باشند، بیشتر از هم می‌آموزند و اطلاعات بیشتری به هم یاد می‌دهند. مشارکت واقعی همه اعضای گروه برای موثر بودن این روش درمانی گروهی ضروری است.

متن انگلیسی:
Some therapists might encourage a more free-form style of dialogue, where each member participates as they see fit. Other therapists have a specific plan for each session that might include having participants practice new skills with other members of the group
ترجمه متن:
برخی از درمانگران ممکن است اعضا را به یک سبک آزادتر از گفت‌وگو تشویق کنند، جایی که در آن هر یک از اعضا به دلخواه خود شرکت می‌کنند. سایر درمانگران برای هر جلسه برنامه خاصی دارند که ممکن است شامل تمرین مهارت‌های جدید با سایر اعضای گروه باشد.

verywellmind

‏مقایسه گروه درمانی و درمان‌ انفرادی

هیچ تفاوت عملکردی در پیامدهای کلی در گروه درمانی و مشارکت درمانی فردی وجود ندارد. این بدان معناست که گروه درمانی و درمان فردی به یک اندازه موثر هستند. با این حال متخصصان تفاوت‌های جزئی این دو‌ روش را اینگونه بیان کرده‌اند:

گروه درمانی	درمان فردی
معمولاً مقرون به صرفه‌تر است، زیرا معمولاً هزینه کمتری نسبت به درمان فردی دارد.	هزینه هر جلسه درمان فردی بیشتر است.
معمولاً برای درمان شرایطی که تحت تأثیر تعامل اجتماعی هستند، مانند مشکلات بین فردی، چاقی یا فوبیای اجتماعی، مؤثرتر از درمان فردی است.	درمان ارجح برای شرایطی است که روابط اعتماد یک به یک ممکن است حیاتی باشد، مانند درمان اختلالات روان پریشی یا درمان فوبیای خاص.

‏هزینه گروه درمانی

اگر در نظر دارید که به دوره‌های گروه درمانی بپیوندید اما هزینه آن در نهایی کردن این تصمیم تاثیر زیادی دارد، حتما هزینه گروه درمانی مراکز و متخصصان مختلف را بررسی کنید. شما می‌توانید برای اطلاع از هزینه این جلسات درمانی از طریق سایت دکترتو با متخصص مشورت کنید.

نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر

مفهوم گروه درمانی نسبتاً ساده است؛ افراد همفکر با مسائل مشابه را دور هم جمع کرده و به آن‌ها اجازه می‌دهند در یک محیط کنترل شده در مورد موضوعات و مشکلات خود بحث کنند. البته که گاهی اوقات گروه‌های عمومی متشکل از افرادی با مشکلات مختلف هم وجود دارد که افراد به هم‌صحبتی در گروه پرداخته و در جهت بهبود شرایط خود تلاش می‌کنند.

اگر مطمئن نیستید که در گروه درمانی چه انتظاری دارید، چه اتفاقی می‌افتد یا با مجموعه‌ای از سوالات مختلف رو به رو هستید، با یک دکتر روانشناس خوب صحبت کنید و اولین قدم را برای بهبود سلامت روان خود بردارید. یک متخصص با تجربه را می‌توانید در وبسایت دکترتو پیدا کنید. علاوه بر دریافت نوبت حضوری امکان دریافت مشاوره آنلاین روانشناسی وجود دارد.

دکترتو مراقب سلامتی شماست!