نقرس چگونه به‌ وجود می‌ آید و چه کسانی بیشتر در معرض آن هستند؟ – مجله سلامت دکترتو

نقرس چگونه به‌ وجود می‌ آید و چه کسانی بیشتر در معرض آن هستند؟

آنچه در این مقاله می‌خوانید

نقرس نوعی آرتریت التهابی است که در اثر تجمع بلورهای اسید اوریک در مفاصل به وجود می‌آید. این بیماری معمولا به‌صورت ناگهانی و با درد شدید در یک مفصل (بیشتر در انگشت شست پا) شروع می‌شود. از علائم اصلی نقرس می‌توان به درد، تورم، قرمزی و حساسیت مفصل اشاره کرد. رژیم غذایی نامناسب، چاقی، مصرف الکل و سابقه خانوادگی می‌توانند از عوامل مؤثر در بروز بیماری نقرس باشند. برای درمان نقرس بهتر است به متخصص روماتولوژی یا ارتوپدی مراجعه کنید.

approved-by-doctors

تأیید‌‌‌‌‌‌‌ شده توسط پزشکان متخصص دکترتو

محتوای این مقاله صرفا برای افزایش آگاهی شماست. قبل از هرگونه اقدام، جهت درمان از پزشکان دکترتو مشاوره بگیرید.

زمان مطالعه : 5 دقیقه
نقرس چگونه به‌ وجود می‌ آید و چه کسانی بیشتر در معرض آن هستند؟

خلاصه این مطلب را در این پادکست گوش دهید:

نقرس یکی از انواع بیماری‌های التهابی مفصل است که بیشتر در مردان میان‌سال دیده می‌شود اما زنان پس از یائسگی نیز در معرض آن قرار دارند. این بیماری معمولا به‌دلیل بالا بودن سطح اسید اوریک در خون ایجاد می‌شود. چاقی، فشار خون بالا، مصرف زیاد گوشت قرمز، مصرف الکل و سابقه خانوادگی از عوامل خطر آن هستند. اگر درد ناگهانی، تورم یا قرمزی در یکی از مفاصل خود احساس می‌کنید، بهتر است همین حالا با یک پزشک متخصص روماتولوژی مشورت کنید. کافی است وارد سایت نوبت‌دهی آنلاین دکترتو شوید و با جستجوی تخصص مورد نظر در شهر خودتان به یک لیست کامل از دکترهای متخصص دسترسی داشته‌باشید و اولین نوبت در دسترس را دریافت کنید.

نقرس چيست؟

نقرس به انگلیسی gout نوعی آرتریت التهابی است که معمولا به‌طور ناگهانی و با درد شدید در یک مفصل، به‌ خصوص انگشت شست پا آغاز می‌شود. البته مفاصل دیگری مانند مچ پا، زانو، پاشنه و حتی مچ دست نیز ممکن است درگیر شوند. درد نقرس ظرف چند ساعت به اوج می‌رسد و بیشتر با تورم، قرمزی و حساسیت همراه است. حملات اولیه معمولا طی ۳ تا ۱۰ روز بهبود می‌یابند اما اگر درمان مناسب انجام نشود، این حملات بیشتر شده و مفاصل بیشتری را درگیر می‌کنند.

بیماری نقرس چند مرحله دارد؟

نقرس معمولا در ۴ مرحله اصلی دیده می‌شود. در مرحله اول، هیپراوریسمی بدون علامت، سطح اسید اوریک خون افزایش می‌یابد اما علائم بیماری هنوز ظاهر نشده است. سپس در مرحله دوم، حملات حاد نقرس رخ می‌دهد که به دلیل تجمع کریستال‌های اسید اوریک در مفاصل، التهاب شدید، درد ناگهانی و تورم بروز می‌کند.

این حملات معمولا در شب شروع شده و ممکن است بین ۳ تا ۱۰ روز ادامه داشته‌باشند. بین این حملات، بیمار دوره‌های بدون علامت دارد که ممکن است از چند روز تا چند سال طول بکشد. اگر بیماری درمان نشود، وارد مرحله چهارم یعنی نقرس مزمن با تشکیل توفی‌ها می‌شود:

  • مرحله ۱ هیپراوریسمی بدون علامت: سطح اسید اوریک در خون افزایش یافته اما هنوز هیچ علامت یا دردی ظاهر نشده است.
  • مرحله ۲ حمله حاد نقرس: بروز ناگهانی درد، تورم، قرمزی و التهاب شدید در یک یا چند مفصل، معمولا در شب.
  • مرحله ۳ دوره بین حملات (Intercritical): بازه‌ای بدون علامت بین حملات حاد که ممکن است از چند روز تا چند سال طول بکشد.
  • مرحله ۴ نقرس مزمن توفوسی: در صورتی که نقرس درمان نشود، بلورهای اورات در بافت‌ها تجمع یافته و توده‌هایی به نام «توفی» ایجاد می‌کنند که ممکن است به مفاصل آسیب بزنند. توفی‌ها توده‌های سخت و کریستالی هستند که در زیر پوست، اطراف مفاصل و گاهی در گوش ایجاد می‌شوند و معمولا پس از چند سال بیماری طولانی‌مدت دیده می‌شوند.

توجه داشته‌باشید که نقرس کاذب بیماری متفاوتی است که علائمی شبیه نقرس دارد اما ناشی از رسوب کریستال‌های دیگری است و درمان متفاوتی نیاز دارد.

بیماری نقرس چیست و چه علائمی دارد؟ نکات مهم را در این ویدئو ببینید.

علائم نقرس چیست؟

نقرس معمولا با درد ناگهانی و شدید در مفصل آسیب‌دیده بروز می‌کند که بیشتر از انگشت شست پا آغاز می‌شود اما ممکن است مفاصل دیگر مانند زانو یا مچ را نیز درگیر کند. مهم‌ترین علائم نقرس شامل درد شدید به‌ خصوص هنگام لمس، تورم زیاد مفصل، قرمزی و درخشندگی پوست اطراف مفصل و در برخی موارد خارش ناحیه‌ی درگیر است. این علائم معمولا به‌طور ناگهانی ظاهر می‌شوند و می‌توانند بسیار آزاردهنده باشند.

علت بیماری نقرس چیست: چرا به نقرس دچار می شویم؟

اسید اوریک محصول نهایی تجزیه پورین‌ها است که به طور طبیعی محلول در خون هستند و توسط کلیه‌ها دفع می‌شوند. زمانی که میزان اسید اوریک در خون بیش‌ازحد افزایش پیدا کند، کریستال‌هایی از آن در مفاصل و بافت‌ها تشکیل می‌شود. این کریستال‌ها باعث تحریک سیستم ایمنی و ایجاد التهاب شدید می‌شوند که نتیجه آن درد، تورم و قرمزی مفاصل است، حالتی که به نام نقرس شناخته می‌شود.

نقرس در گذشته بیشتر با رژیم غذایی پرپورین و مصرف زیاد الکل در افراد ثروتمند مرتبط بود اما امروزه مشخص شده است که ترکیبی از عوامل ژنتیکی، سبک زندگی، بیماری‌های زمینه‌ای و رژیم غذایی علت بوجود امدن نقرس هستند و محدود به وضعیت مالی نیستند.

مصرف مواد غذایی سرشار از پورین مانند گوشت قرمز، جگر، غذاهای دریایی و نوشیدنی‌های شیرین می‌تواند سطح اسید اوریک را بالا ببرد. همچنین مردان، مصرف‌کنندگان الکل، افراد مبتلا به بیماری‌های خاص و برخی نژادها در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به نقرس قرار دارند.

آیا شما هم علائم نقرس را دارید؟

برای تشخیص دقیق با پزشک متخصص مشورت کنید.

بیماری نقرس چگونه تشخیص داده می شود؟

نقرس معمولا با بررسی بالینی و انجام آزمایش‌های تخصصی توسط متخصص روماتولوژی یا ارتوپدی تشخیص داده می‌شود. پزشک ممکن است برای ارزیابی سطح اسید اوریک خون، آزمایش خون تجویز کند. در موارد مشکوک، نمونه‌گیری از مایع مفصلی برای مشاهده‌ی مستقیم بلورهای اورات تحت میکروسکوپ، دقیق‌ترین روش تشخیص است.

در صورت وجود درد ناگهانی و شدید مفصل یا علائمی مانند تب، قرمزی و گرمی مفصل (که می‌تواند نشانه‌ی عفونت مفصلی باشد)، مراجعه‌ی فوری به پزشک لازم است. به طور کلی، آزمایش‌های تخصصی برای تشخیص بیماری نقرس عبارت‌اند از:

  • نمونه‌گیری از مایع مفصلی: با استفاده از سوزن، مایع از مفصل گرفته می‌شود تا بلورهای اورات زیر میکروسکوپ دیده شوند.
  • آزمایش خون: میزان اسید اوریک و کراتینین بررسی می‌شود اما این آزمایش ممکن است در تشخیص قطعی گمراه‌کننده باشد.
  • سونوگرافی مفصل: روشی غیرتهاجمی برای شناسایی بلورهای اورات و بررسی تجمع مایع یا توفوس‌ها در مفاصل است.
  • عکس‌برداری با اشعه ایکس (X-ray): برای رد سایر بیماری‌های مفصلی مانند آرتروز یا عفونت مفصل استفاده می‌شود.
  • سی‌تی اسکن (Dual-energy CT): حساس‌ترین روش تصویربرداری برای شناسایی بلورهای اورات حتی بدون التهاب واضح مفصل است.
اینفوگرافی نقرس
داغی و لمس دردناک مفاصل از علائم نقرس است.

درمان نقرس چیست؟

درمان نقرس به ۲ بخش اصلی تقسیم می‌شود: کنترل حملات حاد و پیشگیری از بروز مجدد آن‌ها. در مرحله‌ی حاد، داروهایی مانند داروهای ضدالتهاب غیر استروئیدی (NSAIDs)، کورتیکواستروئیدها و کلشی‌سین برای کاهش سریع درد و التهاب تجویز می‌شوند.

برای پیشگیری از حملات بعدی و عوارضی مثل تشکیل توفوس (توده کوچک و سخت زیر پوست)، پزشک ممکن است داروهایی مانند آلوپورینول یا فبوکسوستات (کاهنده تولید اسید اوریک) و پروبنسید (افزایش‌دهنده دفع اسید اوریک) را تجویز کند. در کنار درمان دارویی، تغییر سبک زندگی شامل کاهش مصرف گوشت قرمز، الکل و نوشابه‌های شیرین، افزایش مصرف آب و کنترل وزن نقش کلیدی در مدیریت مؤثر نقرس دارد.

داروهای درمان نقرسدرمان‌های طب سنتی نقرسرژیم غذایی نقرس
قرص آلوپورینولعرق گزنهمواد غذایی با کربوهیدرات پیچیده
آمپول کتورولاک برای درددمنوش آلبالوغلات کامل
داروی ایندومتاسیندمنوش کرفسسبزیجات
کلشی سیندمنوش زنجبیلمیوه‌های بیشتر
روش‌های درمان بیماری نقرس

وقتشه نقرس رو برای همیشه درمان کنی. همین الان نوبت بگیر.

رژیم غذایی نقرس – برای درمان نقرس چه بخوریم؟

اگر به نقرس مبتلا هستید، رعایت رژیم غذایی برای بیماران مبتلا به نقرس نقش مهمی در کاهش حملات بیماری دارد. مصرف میوه‌ها و سبزیجات تازه، غلات کامل و منابع کربوهیدرات پیچیده مانند برنج قهوه‌ای و نان سبوس‌دار توصیه می‌شود. همچنین باید از مصرف نوشیدنی‌های حاوی فروکتوز بالا مانند آب‌میوه‌های صنعتی و حتی آب‌میوه‌های طبیعی بسیار شیرین پرهیز کرد. نوشیدن آب فراوان هم به دفع اسید اوریک از بدن کمک می‌کند و برای کنترل نقرس ضروری است.

داده‌ای یافت نشد.

عوارض نقرس چیست؟

مهم‌ترین عارضه نقرس، تشکیل توفی است؛ توده‌هایی حاوی بلور اورات که در نواحی مختلف بدن مانند انگشتان، آرنج و تاندون آشیل ایجاد می‌شوند و ممکن است به مفاصل آسیب بزنند. سایر عوارض شایع نقرس عبارت است از:

  • درد مداوم مفصل
  • تورم و التهاب مزمن
  • قرمزی و حساسیت پوستی
  • محدودیت حرکتی
  • تشکیل توفی (Tophi)
  • سنگ کلیه

متن انگلیسی:
Usually, the acute exacerbation of gout is associated with a rapid onset of severe pain and swelling in the joints.
ترجمه فارسی:
معمولا تشدید ناگهانی نقرس با شروع سریع درد شدید و تورم در مفاصل همراه است.

به نقل از سایت practicalpainmanagement
علت نقرس چیست؟
نقرس پیشرفته یا درمان نشده ممکن است باعث رسوب بلورهای اورات در زیر پوست در گره‌هایی به نام توفی شود.

نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر

نقرس بیماری دردناکی است اما با درمان درست و تغییر سبک زندگی می‌توان آن را کنترل کرد. مصرف آب کافی، پرهیز از غذاهای پرپروتئین و داشتن وزن مناسب نقش مهمی در کاهش حملات نقرس دارند. داروهایی مانند آلوپورینول، کلشی‌سین یا داروهای ضد التهاب هم به تسکین درد و پیشگیری از پیشرفت بیماری کمک می‌کنند. اگر نقرس دارید یا علائم آن را تجربه کرده‌اید، مشورت با یک پزشک متخصص می‌تواند مسیر درمان شما را هموار کند.

برای مراجعه به متخصص ارتوپد یا روماتولوژی، در دکترتو می‌توانید با بهترین دکتر آشنا شوید، با آنها مشورت کنید و در صورت نیاز برای دریافت نوبت ویزیت حضوری اقدام کنید.

دکترتو مراقب سلامتی شماست!

پرسش‌های متداول

حمله نقرس به‌طور ناگهانی آغاز می‌شود و معمولا طی ۷ تا ۱۰ روز خودبه‌خود یا با درمان مناسب فروکش می‌کند.

اولین علامت نقرس، درد مبهم و گذرای مفاصل است که به‌تدریج شدت می‌گیرد. این درد معمولا مفاصلی مانند زانو، مچ پا و انگشت شست پا را درگیر می‌کند.

نقرس بیشتر در مردان دیده می‌شود و عوامل خطر آن شامل چاقی، سابقه خانوادگی، دیابت، فشار خون بالا و مصرف زیاد گوشت قرمز و الکل است.

حملات نقرس می‌تواند از چند ساعت تا چند روز طول بکشد و بارها و بارها در یک مفصل اتفاق بیفتد. وقتی نقرس حاد دارید، ممکن است فقط یک یا دو بار در سال دچار حمله شوید. زمانی که نقرس مزمن دارید حملات به طور منظم اتفاق می‌افتد.

نقرس پا در مفاصل کوچک بدن و معمولا در انگشت شست پا ایجاد می‌شود. علاوه‌بر انگشت شست پا، این بیماری می‌تواند مچ پا، زانو و مچ دست را نیز درگیر کند. در این بیماری، مفصل آسیب دیده متورم، حساس به لمس و قرمز می‌شوند و فرد برای حرکت دادن مفصل با مشکل روبرو است.

نقرس تا حدی به دلیل وراثت رخ می‌دهد. محققان ژن‌های زیادی پیدا کرده‌اند که افراد را مستعد ابتلا به این بیماری می‌کند. ژن‌های مرتبط با نقرس، اسید اوریک را در خون نگه‌داشته و مانع از دفع کلیوی آن‌ می‌شوند.

به دلیل عوامل ژنتیکی، افرادی که پدر یا مادر، خواهر و برادر یا بستگان نزدیک دیگری دارند که به نقرس مبتلا هستند، احتمالا خودشان نیز به این بیماری مبتلا می‌شوند. اگرچه ژن‌ها فقط زمینه‌ی بیماری را فراهم می‌کنند اما عوامل محیطی مانند رژیم غذایی نیز در بروز بیماری نقش دارند.

عوامل خطر نقرس شامل سطح بالای اسید اوریک در خون، رژیم غذایی پرپروتئین (گوشت قرمز و غذاهای دریایی)، مصرف الکل، چاقی، دیابت، بیماری‌های کلیوی و سابقه خانوادگی است. همچنین، برخی داروها مانند دیورتیک‌ها نیز می‌توانند خطر بروز نقرس را افزایش دهند.

نقرس یک بیماری التهابی مزمن از نوع آرتریت است که در نتیجه تجمع بلورهای اسید اوریک در مفاصل ایجاد می‌شود. این بیماری معمولا با درد ناگهانی، تورم و قرمزی مفاصل همراه است. نقرس در دسته آرتریت‌های کریستالی قرار می‌گیرد و در بیشتر موارد نیاز به درمان دارویی و رژیم غذایی مناسب دارد.

خیر، تاکنون هیچ شواهد علمی معتبری نشان نداده‌اند که نقرس باعث ایجاد سرطان می‌شود. اما داشتن نقرس ممکن است با برخی بیماری‌های مزمن مانند فشار خون بالا یا دیابت همراه باشد که خودشان می‌توانند در بروز بیماری‌های دیگر نقش داشته‌باشند. در هر صورت، نقرس مستقیما به سرطان ارتباط ندارد.

خیر، نقرس یک بیماری غیرواگیر است. این بیماری به‌دلیل اختلال در متابولیسم اسید اوریک در بدن ایجاد می‌شود و از فردی به فرد دیگر منتقل نمی‌شود. سبک زندگی، ژنتیک و تغذیه عوامل اصلی ابتلا به نقرس هستند و هیچ عامل عفونی یا ویروسی در آن نقش ندارد.

نقرس اگر به‌موقع درمان نشود، می‌تواند باعث آسیب دائمی مفاصل، ایجاد سنگ کلیه و رسوب بلورهای اسید اوریک در بافت‌ها شود. هرچند در مراحل اولیه خطرناک نیست اما بی‌توجهی به درمان، عوارض جدی به‌دنبال دارد.

امتیاز شما به مقاله:
(3.7از5)
دسته بندی:
برچسب:
منبع:
مطالب مرتبط

پاسخ دادن

نظرات درباره نقرس

  1. Hasan. Hashemi گفت:

    سلام‌دوستان.من خودم نقرس خیلی شدیدی داشتم ک واقعا زندگیمو مختل کرده بود.یکی اینکه مصرف گوشت قرمز و خیلی خیلی کم‌ کردم.دوم اینکه هر روز سرکه سیب استفاده کردم. جوری شد که بار سوم واسه معاينه پیش پزشک‌رفتم گفت سطح اسد خیلی اومده پایین

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام! خوشحالم که تجربه شما مفید بوده و وضعیت نقرس شما بهبود یافته است. مصرف کمتر گوشت قرمز و استفاده از سرکه سیب به‌عنوان درمان‌های خانگی می‌توانند به کاهش سطح اسید اوریک کمک کنند. کاهش اسید اوریک در بدن می‌تواند تاثیر زیادی در کنترل نقرس داشته باشد. این‌که پزشک شما از کاهش سطح اسید اوریک خبر داده، نشان‌دهنده تاثیر مثبت این اقدامات است. البته همیشه توصیه می‌شود که در کنار درمان‌های خانگی، تحت نظر پزشک باشید و از رژیم غذایی متعادل و درمان‌های دارویی لازم استفاده کنید.

    2. سعید گفت:

      سلام تجربه داغی مچ پا داشتی چ درمانی پیشنهاد مکنین ممنون ج بدین

  2. مجتبی غفاری گفت:

    محسن جان عالی و متشکرم از راهنمایی عالی و بی نظیرتون

    سلامت باشید

  3. جمال ابراهیم خانی گفت:

    بیماری fmf همان بیماری نقرس است؟

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام
      خیر
      تب مدیترانه‌ای معروف به FMF یک بیماری ژنتیکی خود التهابی می‌باشد که با تب‌های مکرر و التهاب همراه با درد در شکم، سینه و مفاصل همراه است. خواستگاه این بیماری ارثی ناحیه مدیترانه و خاورمیانه می باشد. در بسیاری از مبتلایان، علائم بیماری قبل از سن ۲۰ سالگی آغاز می‌گردد.

    2. اسماعیل محمدی خواه گفت:

      من مقاله های مربوط به نقرس را مطالعه کردم واز ازتمام پزشکان ومتخصصانی که زحمت کشیده اند با علوم شایسته خود تمام بیماران را آگاه فرموده اند را بی نهایت قدر دانی میکنم وصمیمانه سپاسگزارم وبرای ایشان آرزوی سلامتی وطول عمر باعزت وموفقیت روزافزون آرزومندم

      1. همیارِ دکترِتو گفت:

        سپاس از دقت نظر و توجه شما جناب محمدی خواه عزیز
        همیشه تندرست باشید

  4. Ramin kantori گفت:

    ماهی چجوری میتونه ضرر داشته باشه اونوقت بنشن ها مثل لوبیا و عدس نه

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام
      برخی
      ماهی‌هایی که حاوی مقدار بالای آمینواسید هستند و ماهی‌هایی که در دریاچه‌های کوچک زندگی می‌کنند، می‌توانند آلودگی‌هایی مانند جیوه را در خود جای دهند که می‌تواند باعث افزایش سطح اسیداوریک در بدن شود. مصرف الکل و نوشیدنی‌های حاوی کافئین می‌تواند باعث افزایش سطح اسیداوریک در بدن شود و علائم نقرس را تشدید کند.

  5. ناشناس گفت:

    شما تحمل انتقاد را ندارید

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      ممنونم از نظر شما
      سالم باشید

  6. محسن گفت:

    نقرس فقط آب زیاد بخورید کاهو بخورید هویچ بخورید خیار بخورید گوجه بخورید چایی سبز بخورید پایه خود را با باند ببندید

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سپاس از راهنمایی خوبتان محسن عزیز
      همه ی این موارد کمک بسیاری میکند
      تندرست باشید

  7. فرزانه گفت:

    سلام نقرس شدید دارم مفصل انگشت شصت پای راست کلا از بین رفته ودکتر گفته آخرین راه حل عمل است ، ۴۵ سال سن دارم ، عمل در این سن عوارض. ندارد ؟

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام
      در صورتی که پزشک با معاینه توصیه به عمل کرده اند حتمن انجام دهید
      عوارض جراحی نکردن بیشتر است

  8. سیدعلی گفت:

    تمام دکترهای که رفتم گفتن حبوبات عدس ونخود ولودیا وازاین موارد برای نقرس ضرر داره .شما میگید خوبه..این چه اطلاعاتی که برای مردم میزارید.چجوریه این.

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام
      ممنون از تذکرتان
      بررسی می شود

  9. سیدعلی گفت:

    تمام دکترهای که رفتم گفتن حبوبات عدس ونخود ولودیا وازاین موارد برای نقرس ضرر داره .شما میگید خوبه..این چه اطلاعاتی که برای مردمیزارید.چجوریه این.

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام
      ممنون از تذکرتان
      بررسی می شود

      1. ناشناس گفت:

        سلام بررسی می‌شود جواب نشد
        یعنی مقالات قابل استفاده ومعتبر نیست

        1. همیارِ دکترِتو گفت:

          سلام
          کسانیکه بررسی میکند
          و کسانی که پاسخ میدهند متفاوت اند
          صبور باشید دوست عزیز