فهرست مطالب
خلاصه این مطلب را در این پادکست گوش دهید:
پولیپ معده تودهای غیرطبیعی از سلولهاست که در دیواره داخلی معده رشد میکند. این تودهها معمولاً کوچک، خوشخیم و بدون علامت هستند، اما در برخی موارد میتوانند به مشکلات جدیتری مانند خونریزی، انسداد یا حتی سرطان معده منجر شوند. شناسایی و بررسی پولیپ معده از اهمیت بالایی برخوردار است، زیرا نوع، اندازه و محل قرارگیری آن نقش مهمی در تصمیمگیریهای درمانی دارد. در این مقاله، با انواع پولیپ معده، علل ایجاد، روشهای تشخیص، گزینههای درمانی و راههای پیشگیری از آن آشنا خواهید شد تا بتوانید آگاهانهتر درباره سلامت دستگاه گوارش خود تصمیم بگیرید.
پولیپ معده چیست؟
پولیپ معده یکی از مشکلات گوارشی است که بهدلیل رشد غیرطبیعی سلولها در سطح داخلی معده به وجود میآید. این پولیپها معمولاً کوچک و بدون نشانهاند، اما در برخی موارد میتوانند با علائمی مانند درد شکم، تهوع یا خونریزی همراه باشند. بسیاری از افراد ممکن است سالها بدون اینکه از وجود پولیپ در معده خود اطلاع داشته باشند زندگی کنند، تا زمانی که در یک بررسی روتین مانند آندوسکوپی کشف شود. اگرچه اغلب پولیپها خوشخیم هستند، اما برخی از انواع آنها ممکن است به مرور زمان تغییر ماهیت داده و خطرناک شوند. آگاهی از علل ایجاد، انواع و نحوه درمان پولیپ معده میتواند در پیشگیری و کنترل این وضعیت تأثیر زیادی داشته باشد.
پولیپ معده عصبی چیست؟
پولیپ معده عصبی نوعی پولیپ است که معمولاً به دلیل استرس و اضطرابهای مزمن در معده ایجاد میشود. این پولیپها معمولاً کوچک و بیضرر هستند و اغلب در افرادی که به مدت طولانی با فشارهای روانی و استرسهای شدید مواجه هستند، دیده میشوند. اگرچه پولیپهای عصبی معمولاً به خودی خود خطرناک نیستند، اما میتوانند باعث علائمی مانند درد معده، نفخ، سوزش سردل و مشکلات گوارشی شوند. برای تشخیص و درمان این وضعیت، مراجعه به پزشک و مدیریت استرس از اهمیت بالایی برخوردار است.
عکس پولیپ معده
عکس پولیپ معده در زیر، نمایی از تودههای غیرطبیعی در دیواره داخلی معده را نشان میدهد که ممکن است به صورت برجسته یا برآمده از سطح مخاط معده ظاهر شوند. این تودهها به طور معمول به رنگ صورتی یا قرمز دیده میشوند.
انواع پولیپ معده کدامند؟
تومور یا تودههای سلولی در قسمت داخلی شکم یا لایه درونی معده را پولیپ معده میگویند که عمدتاً بیخطر و بدون علائم و نشانه هستند. هرچند که گاهی احتمال دارد که همین پولیپ معده بیخطر، سرطانی شود.
شاید این سوال برای شما هم ایجاد شود آیا پولیپ معده خطرناک است؟ پولیپ معده انواع مختلفی دارد، اما درمجموع به دو نوع اصلی تقسیم میشود: پولیپ معده خوشخیم یا غیرنئوپلاستیک و نئوپلاستیک. پولیپ معده خوشخیم غیر سرطانی است، اما پولیپهای نئوپلاستیک احتمال سرطانی شدن دارند.
پولیپ های هیپرپلاستیک (Hyperplastic Polyps)
این نوع پولیپها بیشتر به دلیل التهاب مزمن معده یا عفونت هلیکوباکتر پیلوری به وجود میآیند. اغلب کوچک و خوشخیم هستند و معمولاً نیاز به درمان خاصی ندارند، اما در صورت عدم درمان التهاب مزمن، ممکن است به تغییرات دیگری منجر شوند.
پولیپ آدنوماتوز (Adenomatous Polyps)
پولیپهای آدنوماتوز میتوانند به سرطان معده تبدیل شوند. این پولیپها معمولاً بزرگتر و خطرناکتر از نوع هیپرپلاستیک هستند. اگر پولیپهای آدنوماتوز مشاهده شوند، پزشک معمولاً آنها را از طریق آندوسکوپی برمیدارد و پیگیری مداوم توصیه میشود.
پولیپ فوندیک (Fundic Gland Polyps)
پولیپهای فوندیک معمولاً به دلیل مصرف طولانیمدت داروهای مهارکننده پمپ پروتون (PPI) به وجود میآیند. این پولیپها معمولاً خوشخیم هستند و نیاز به درمان ندارند، مگر اینکه تعداد زیادی از آنها ایجاد شوند.
پولیپ لیمفوئیدی (Lymphoid Polyps)
این پولیپها معمولاً بهعنوان پاسخ ایمنی بدن به عفونتها یا التهاب ایجاد میشوند. پولیپهای لیمفوئیدی معمولاً خوشخیم هستند و بهندرت خطر سرطانی شدن دارند.
متن انگلیسی:
به نقل از journals
A lymphoid polyp is a focal proliferation of gut-associated lymphoid follicles. Lymphoid polyps are rarely found in adults and are more common in children. .
ترجمه فارسی:
پولیپ لیمفوئیدی یک تکثیر موضعی از فولیکولهای لیمفوئیدی مرتبط با روده است. پولیپهای لیمفوئیدی به ندرت در بزرگسالان یافت میشوند و در کودکان شایعتر هستند.
پولیپ گاستریک پلی پوزیس (Gastric Polyposis)
این نوع پولیپها بیشتر در افرادی با اختلالات ژنتیکی خاص دیده میشوند. در این اختلالات، چندین پولیپ در معده به وجود میآید که میتواند خطر تبدیل به سرطان را افزایش دهد.
پولیپ سلیاکی (Celiac Polyps)
پولیپهای سلیاکی به دلیل التهاب ناشی از بیماری سلیاک در افرادی که به گلوتن حساسیت دارند ایجاد میشوند. این نوع پولیپها معمولاً خوشخیم هستند، اما در صورت عدم درمان، ممکن است باعث مشکلات جدیتری شوند.
متن انگلیسی:
به نقل از clevelandclinic
Stomach polyps are growths on the inside lining of your stomach. They’re also called gastric polyps. Polyps are a type of tumor that grows out of the mucous lining inside your hollow organs, like the ones in your gastrointestinal tract. Stomach polyps are usually benign, but some can become cancerous.
ترجمه فارسی:
پولیپهای معده برجستگیهایی هستند که در لایه داخلی معده رشد میکنند. این پولیپها نوعی تومور به حساب میآیند که از لایه مخاطی داخل معده رشد کرده و معمولاً خوشخیم هستند، اما برخی از آنها ممکن است به سرطان تبدیل شوند.
علائم پولیپ معده چیست؟
پولیپ معده در بسیاری از موارد بدون علامت است و افراد ممکن است حتی از وجود آن آگاه نشوند. این پولیپها معمولاً بهطور تصادفی در هنگام انجام آزمایشات روتین مانند آندوسکوپی یا سونوگرافی شناسایی میشوند. با این حال، در برخی موارد، اگر پولیپها بزرگ شوند یا در موقعیت خاصی قرار گیرند، ممکن است علائمی را ایجاد کنند. از جمله علائم ممکن عبارتند از:
- درد یا ناراحتی شکم: برخی از افرادی که پولیپ معده دارند، ممکن است درد مبهم یا ناراحتی در ناحیه شکم احساس کنند.
- تهوع و استفراغ: در برخی موارد، پولیپها میتوانند باعث تهوع یا استفراغ شوند.
- خونریزی از معده: در موارد نادر، پولیپها ممکن است باعث خونریزی خفیف شوند که به شکل استفراغ با خون یا مدفوع سیاه و قطرهقطره ظاهر شود.
- کاهش اشتها: برخی از افراد مبتلا به پولیپ معده ممکن است کاهش اشتها یا احساس سیری زودهنگام را تجربه کنند.
- نفخ و ناراحتی هضمی: اگر پولیپها باعث انسداد جزئی معده شوند، ممکن است احساس نفخ یا مشکلات گوارشی مشابه احساس سنگینی ایجاد کنند.
علت به وجود آمدن پولیپ معده چیست؟
علت بوجود آمدن پولیپ معده، رشد غیرطبیعی سلولهای پوشش داخلی معده به دلیل تحریک یا التهاب مزمن است. عفونت باکتریایی هلیکوباکتر پیلوری، یکی از شایعترین دلایل ایجاد التهاب معده و در نتیجه شکلگیری پولیپهاست. مصرف بلندمدت داروهای مهارکننده پمپ پروتون (PPI) نیز میتواند باعث افزایش احتمال بروز نوع خاصی از پولیپ به نام پولیپ فوندیک غددی شود. علاوه بر این، عوامل ژنتیکی و ابتلا به برخی سندرومهای ارثی مانند پولیپوز آدنوماتوز خانوادگی (FAP) در شکلگیری برخی انواع پولیپ نقش دارند.
تشخیص پولیپ معده چگونه است؟
تشخیص پولیپ معده معمولاً از طریق روشهای پزشکی دقیق انجام میشود، زیرا این بیماری در مراحل اولیه ممکن است علائم خاصی نداشته باشد. در بیشتر موارد، پولیپهای معده بهطور تصادفی و در هنگام انجام آزمایشهای روتین مانند آندوسکوپی شناسایی میشوند. برای تشخیص دقیق پولیپ معده، پزشک ممکن است از روشهای زیر استفاده کند:
- آندوسکوپی (Endoscopy): این روش معمولاً برای مشاهده مستقیم معده و شناسایی هر گونه تغییر یا پولیپ در دیواره معده استفاده میشود. در طی آندوسکوپی، یک لوله نازک و انعطافپذیر به نام آندوسکوپ از طریق دهان وارد معده شده و تصاویر دقیق از سطح داخلی معده به پزشک میدهد.
- بیوپسی (Biopsy): در صورت مشاهده پولیپ در آندوسکوپی، پزشک ممکن است قطعهای از بافت پولیپ را برای بررسی بیشتر به آزمایشگاه ارسال کند. این آزمایش میتواند کمک کند تا مشخص شود که پولیپ خوشخیم است یا ممکن است به سرطان تبدیل شود.
- سونوگرافی (Ultrasound): در برخی موارد، پزشک از سونوگرافی برای بررسی وضعیت معده استفاده میکند. این روش بهویژه برای مشاهده پولیپهای بزرگتر مفید است.
- آزمایشات تصویربرداری: برخی از پزشکان ممکن است از روشهایی مانند CT Scan یا MRI برای بررسی وضعیت پولیپهای معده و تشخیص دقیقتر استفاده کنند.
در نهایت، تشخیص دقیق و بهموقع پولیپ معده برای پیشگیری از عوارض و درمانهای لازم ضروری است. در صورتی که پولیپهای معده علائم مشکوکی ایجاد کنند یا تغییرات غیرطبیعی نشان دهند، درمانهای مناسب باید بلافاصله آغاز شوند.
آیا پولیپ معده درمان دارد؟
عوامل مختلفی در درمان پولیپ معده نقش دارند. اکثر پولیپهای معده خوشخیم هستند و نیاز به درمان خاصی ندارند، اما برخی از انواع آنها میتوانند به مشکلات جدیتر منجر شوند. اندازه و تعداد و جای پولیپ روده و معده در درمان آن موثر است. مهمترین عوامل در پاسخ به درمان این بیماری عبارتاند از:
- نوع پولیپ
- اندازه و شکل پولیپ
- مکان آن
- تعداد آنها
- علائم بیمار.
در ادامه به روشهای درمانی مختلف پولیپ معده اشاره میکنیم:
۱. درمان پولیپ معده خوش خیم (هیپرپلاستیک)
پولیپهای هیپرپلاستیک بهطور معمول خوشخیم و غیرسرطانی هستند. در بیشتر موارد، این نوع پولیپها به درمان خاصی نیاز ندارند، اما اگر علائم یا درد ایجاد کنند، پزشک ممکن است یکی از روشهای زیر را پیشنهاد دهد:
- پیگیری منظم: پزشک ممکن است فقط نظارت و پیگیری منظم از طریق آندوسکوپی را پیشنهاد کند. این کار برای اطمینان از عدم تغییر پولیپ به نوع بدخیم و بررسی اندازه آن است.
- درمان علت اصلی: اگر پولیپ به دلیل التهاب مزمن معده یا عفونت هلیکوباکتر پیلوری ایجاد شده باشد، درمان این علت میتواند به کاهش یا از بین بردن پولیپ کمک کند.
۲. درمان پولیپ های ادنوما (آدنوماتوز)
این نوع پولیپها میتوانند به سرطان تبدیل شوند، بنابراین درمان آنها جدیتر است. در مواردی که پولیپها بهویژه بزرگ یا دارای ویژگیهای مشکوک باشند، پزشک ممکن است به یکی از روشهای زیر اقدام کند:
- برداشتن پولیپ: اگر پولیپهای آدنوماتوز به خطر تبدیل به سرطان بیافتند، ممکن است پزشک تصمیم به برداشتن پولیپ از طریق آندوسکوپی بگیرد. در این روش، پولیپ با استفاده از ابزارهایی که از طریق آندوسکوپ وارد معده میشود، برداشته میشود.
- بیوپسی: اگر شک به سرطان وجود داشته باشد، بیوپسی انجام میشود تا سلولهای پولیپ بررسی شوند. اگر نشاندهنده تغییرات بدخیم باشند، ممکن است نیاز به جراحی یا درمانهای دیگر باشد.
۳. درمان های دارویی پولیپ معده
- آنتیبیوتیکها برای هلیکوباکتر پیلوری: در صورت وجود عفونت هلیکوباکتر پیلوری، که یکی از علل ایجاد پولیپهای معده است، پزشک ممکن است درمان با آنتیبیوتیکها مانند آموکسیسیلین یا کلاریترومایسین را برای از بین بردن این باکتری تجویز کند. درمان هلیکوباکتر پیلوری میتواند به کاهش التهاب و بهبود وضعیت پولیپهای معده کمک کند.
- داروهای مهارکننده پمپ پروتون (PPI): این داروها برای کاهش اسید معده استفاده میشوند و در برخی موارد میتوانند به بهبود وضعیت معده و کاهش علائم ناشی از پولیپها کمک کنند.
۴. برداشتن پولیپ معده با آندوسکوپی
برداشتن پولیپ معده با آندوسکوپی یک روش کمتهاجم و موثر است که برای درمان پولیپهای معده، بهویژه پولیپهای خوشخیم، استفاده میشود. اگر پولیپها اندازه قابل توجهی داشته باشند یا به تغییرات غیرطبیعی در بافت معده منجر شوند، ممکن است پزشک تصمیم بگیرد که از طریق آندوسکوپی پولیپ را بردارد.
۵. درمان پولیپ معده با جراحی
در موارد نادر که پولیپها بزرگ باشند یا نتوان آنها را از طریق آندوسکوپی برداشت، ممکن است جراحی پولیپ معده مورد نیاز باشد. این روش بیشتر در صورتی انجام میشود که پولیپها احتمال بدخیمی داشته باشند یا باعث انسداد معده شوند.
۷. روش های خانگی درمان پولیپ معده
التهاب مزمن معده یکی از عوامل ایجاد پولیپهای هایپرپلاستیک است. برای این کار میتوان با رعایت رژیم غذایی مناسب، میزان ترشح اسید معده را کم کرد. آنتیبیوتیکها برای درمان عفونت ناشی از باکتری پیلوری در معده تجویز میشوند. با برطرف کردن عفونت هیلوباکتری میتوان پولیپهای هایپرپلاستیک معده را از بین برد. به علاوه اینکه احتمال عود پولیپها را کاهش میدهد.
نوع غذایی که مصرف میکنید در درمان پولیپ معده و مدیریت علائم آن بسیار موثر است. رژیم غذایی پولیپ معده شامل مصرف مواد ضدالتهابی مانند میوهها، سبزیجات و غلات کامل است. باید از غذاهای تند، چرب و فست فودها اجتناب کرد، زیرا این مواد میتوانند معده را تحریک کنند. همچنین، مصرف الکل و سیگار باید محدود شود تا وضعیت معده بدتر نشود.
۸. قرص برای پولیپ معده
برای درمان پولیپهای معده، داروهای مختلفی بسته به نوع پولیپ و علت ایجاد آن تجویز میشود. در مواردی که پولیپها به دلیل عفونت هلیکوباکتر پیلوری به وجود آمده باشند، پزشک ممکن است آنتیبیوتیکها را برای از بین بردن این باکتری تجویز کند. همچنین، در مواردی که پولیپهای معده بهدلیل گاستریت مزمن یا افزایش اسید معده ایجاد شوند، استفاده از داروهای مهارکننده پمپ پروتون (PPI) مانند امپرازول یا لانزوپرازول برای کاهش تولید اسید معده و جلوگیری از التهاب مفید است. این داروها میتوانند از بروز پولیپهای جدید جلوگیری کرده و علائم مرتبط با آنها را کاهش دهند. البته درمان دارویی نمیتواند پولیپها را به طور کامل از بین ببرد، بلکه هدف کنترل وضعیت معده و پیشگیری از مشکلات بیشتر است. برای پولیپهای مشکوک به بدخیمی، ممکن است نیاز به آندوسکوپی برای برداشتن پولیپها باشد. همیشه توصیه میشود که برای تجویز دارو و درمان مناسب، به پزشک متخصص مراجعه کنید.
راهی برای پیشگیری از پولیپ معده وجود دارد؟
برای پیشگیری از پولیپ معده، رعایت نکات زیر ضروری است:
- درمان عفونت هلیکوباکتر پیلوری: درمان بهموقع این عفونت با آنتیبیوتیکها میتواند از بروز پولیپها جلوگیری کند.
- مصرف هوشمند داروهای ضد اسید معده: استفاده طولانیمدت از داروهای مهارکننده پمپ پروتون باید تنها تحت نظر پزشک انجام شود.
- رژیم غذایی سالم: خوردن میوهها، سبزیجات و غلات کامل و کاهش مصرف غذاهای چرب، سرخشده و تند به حفظ سلامت معده کمک میکند.
- اجتناب از سیگار و الکل: مصرف این مواد میتواند به التهاب معده منجر شود، بنابراین ترک آنها برای سلامت معده ضروری است.
- کنترل بیماریهای معدهای مزمن: درمان بهموقع گاستریت و ریفلاکس معده میتواند از بروز پولیپ جلوگیری کند.
- پیگیری منظم: افرادی که سابقه خانوادگی دارند باید آزمایشات روتین مانند آندوسکوپی انجام دهند.
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
پولیپهای روده و معده تودههای کوچک و بزرگی در دیواره داخلی روده و معده هستند که اکثریت هم نشانهای ندارند. یعنی ممکن است خیلی از ما این پولیپ را در روده و معدهمان داشته باشیم. پولیپهای معده و روده معمولاً در آندوسکوپی دیده میشوند. پولیپهای کوچک را میتوان حین همان آندوسکوپی برداشت. عمل جراحی و لیزر درمانی هم از روشهای پیشنهادی برای درمان پولیپهای بزرگ هستند.
درست است که این تودههای خوشخیم زیاد هم خطرناک نیستند، اما ممکن است طی سالها به سرطان تبدیل شوند. بنابراین با رعایت نکات غذایی و تغییر عادات زندگی میتوانید از این تودهها پیشگیری کنید. یادتان باشد که دکترتو با فراهم کردن شرایط لازم، به شما این امکان را میدهد که برای درمان بیماری خود با مشاوره آنلاین و یا مراجعه حضوری با دکتر گوارش، بهترین روش درمانی را انتخاب کنید.
برای دریافت نوبت مطب بهترین دکترهای متخصص گوارش و کبد در شهرهای ایران می توانید از لینک های زیر استفاده کنید:
- دکتر گوارش و کبد تهران
- دکتر گوارش و کبد شیراز
- دکتر گوارش و کبد اصفهان
- دکتر گوارش و کبد مشهد
- دکتر گوارش و کبد کرج
دکترتو مراقب سلامتی شماست!
سلام وقتتون بخیر من پلیپ روده داشتم و مراجعه کردم دکتر و برداشته شد ، کم خونی هم دارم می تونم روزه بگیرم مشکلی نداره؟
سلام، وقت شما هم بخیر. اگر اخیراً پلیپ روده شما برداشته شده و دچار کمخونی هستید، بهتر است قبل از روزهداری با پزشک خود مشورت کنید. کمخونی میتواند باعث ضعف و خستگی شود، و روزه گرفتن ممکن است این علائم را تشدید کند. همچنین، در صورت نیاز به مصرف دارو یا مکملهای آهن، برنامهریزی مناسب برای تغذیه و داروها اهمیت دارد تا وضعیت سلامتی شما به خطر نیفتد.
سلام من آندوسکوپی انجام دادم که یک پلیپ ۹ میلیمتری درآوردن که البته تو جواب پاتوبیولوژی خوش خیم بود و اسمش فوندیک بود آیا اندازه پلیپ بزرگ است؟و نیاز به پیگیری دارد؟ و اینکه پدربزرگ پدری من تو سن خیلی بالا سرطان معده داشتن آیا ممکن است که این پلیپ تبدیل به سرطان شود؟
با تشکر از زحماتتون
دوست عزیز
اندازه پولیپ بزرگ نبوده و لی در روده برداشته می شود و با توجه به خوش خیم بودن نگرانی برای سرطان نداشته باشید و دلیل سرطان نیست.
سلام مادرم پولیپ معده داشتن و تازه ۱۵ روزی میشه ک با آندوسکوپی برداشتند و ایا احتمال هست ک ریشه سرطان باشد؟؟
سلام
معمولا خیر
ولی هر ۶ ماه نیاز به معاینه و بررسی دارید
تندرست باشید
سلام منظور از پلیپ منتشر فعال در روده چیه؟
سلام
پولیپ روده میتواند در روده بزرگ یا کوچک ایجاد شود و معمولا خوشخیم است، وجود خون در مدفوع و تغییر رنگ آن، درد شکمی، کمخونی و اسهال و یبوست از علائم اصلی این بیماری است. درد شکمی، یبوست و اسهال و مدفوع خونی از علائم اصلی وجود پولیپ در روده است