آیا زایمان در آب ایمن است؟ فواید، عوارض و نکات مهم آن – مجله سلامت دکترتو

آیا زایمان در آب ایمن است؟ فواید، عوارض و نکات مهم آن

آنچه در این مقاله می‌خوانید

زایمان در آب، روشی طبیعی برای زایمان است که در آن مادر در وان آب گرم زایمان می‌کند. این روش با کاهش درد، استرس و عوارض، تجربه‌ای آرامش‌بخش‌تر برای مادر و جنین فراهم می‌کند. آب گرم عضلات را شل کرده، انقباضات رحمی را تسهیل می‌کند و نیاز به مسکن‌هایی مانند اپیدورال را کاهش می‌دهد. زایمان در آب معمولا کوتاه‌تر از زایمان طبیعی خارج آب است و به مادر امکان حرکت راحت‌تری را می‌دهد. این روش برای زنان سالم با بارداری کم‌خطر در هفته ۳۷ مناسب است اما برای مادران زیر ۱۷ یا بالای ۳۵ سال، چندقلوزایی یا موارد پرخطر توصیه نمی‌شود. انجام این زایمان نیازمند نظارت پزشک یا ماما است و نباید به‌تنهایی انجام شود.

approved-by-doctors

تأیید‌‌‌‌‌‌‌ شده توسط پزشکان متخصص دکترتو

محتوای این مقاله صرفا برای افزایش آگاهی شماست. قبل از هرگونه اقدام، جهت درمان از پزشکان دکترتو مشاوره بگیرید.

زمان مطالعه : 10 دقیقه
آیا زایمان در آب ایمن است؟ فواید، عوارض و نکات مهم آن

زایمان در آب روشی موثر و نوین در زایمان طبیعی است که به دلیل مزایای متعدد از جمله کاهش درد زایمان، افزایش آرامش و راحتی مادر، راحت‌تر شدن حرکت در حین زایمان و کاهش احتمال پارگی واژینال، در سال‌های اخیر محبوبیت زیادی کسب کرده است. این روش با ایجاد محیطی آرام و گرم، تجربه زایمان را برای مادر دلپذیرتر کرده و به جنین هم کمک می‌کند تا با استرس کمتری متولد شود. با این حال، سؤالاتی درباره ایمنی آن، میزان اثربخشی در کاهش درد و مقایسه با روش‌های سنتی مطرح است. برای تصمیم‌گیری آگاهانه، مشاوره با متخصص زنان یا متخصص مامایی توصیه می‌شود. برای اطلاعات بیشتر درباره مزایا و معایب زایمان در آب هم پیشنهاد می‌کنیم تا انتهای این مطلب همراه ما باشید.

زایمان در آب چیست؟

زایمان در آب یکی از انواع روش‌های زایمان طبیعی است که در آن زایمان و وضع حمل مادر در وان آب گرم اتفاق می‌افتد. این روش معمولا در خانه، زایشگاه‌ها یا بیمارستان‌ها و به کمک ماما، دکتر زنان و زایمان و پرستار انجام می‌شود. زایمان در آب یعنی دست کم بخشی از فرایند زایمان، انقباضات رحمی و در نهایت وضع حمل داخل استخر یا وان آب گرم انجام می‌شود.

روش زایمان در آب تجربه‌ای آرام و راحت و در عین حال طبیعی از زایمان برای مادر به همراه دارد. این روش انعطاف زیادی دارد برای مثال برخی از مادران ترجیح می‌دهند که مراحل اولیه زایمان آنها در آب باشد اما نوزاد بیرون از آب به ‌دنیا بیاید، برخی هم دوست دارند که کل فرایند زایمان داخل آب انجام شود. 

غوطه‌ور شدن در آب حین انقباضات زایمان احساس راحتی بیشتری نسبت به تحمل انقباضات روی تخت ایجاد می‌کند. به‌ علاوه اینکه امکان حرکت در آب بسیار راحت‌تر از حرکت روی تخت است، البته این روش کاملا بدون درد نیست اما محیط وضع حمل آرامش بیشتری دارد و راحت‌تر است. بنابراین مادر و نوزاد تجربه بهتری از زایمان خواهند داشت. شواهدی هم وجود دارند که زایمان طبیعی در آب، احتمال پارگی شدید واژینالی را هم کاهش می‌دهد و جریان خون رحم را هم بهبود می‌بخشد. 

بسیاری از پزشکان و محققان اعتقاد دارند به این دلیل که نوزاد تا پیش از تولد، نه ماه در کیسه آب مایع آمنیوتیک است، تولد در محیط مشابه برای نوزاد بهتر و راحت‌تر است. علاوه بر اینکه مادر هم استرس کمتری متحمل خواهد‌شد. 

نکات مهم زایمان در آبتوضیحات
زایمان در آب چیست؟نوعی از زایمان طبیعی در وان آب گرم است.
بهترین داوطلبان استفادهزنان سالم با بارداری کم‌خطر
موارد ممنوعیتسن زیر ۱۷ یا بالای ۳۵، چندقلویی
روش انجامزایمان در وان با نظارت متخصص
بهترین برندهاوان‌های زایمان استاندارد پزشکی
متخصص انجام‌دهندهماما یا متخصص زنان
عوارضعفونت، مشکلات تنفسی نوزاد
مراقبت‌های مهمنظارت مداوم، رعایت بهداشت وان
موارد مهم درباره زایمان در آب

زایمان در آب بهتر است یا سزارین؟

زایمان طبیعی، چه در آب و چه در خشکی، به طور کلی برای مادر و نوزاد ایمن‌تر و سالم‌تر از زایمان سزارین شناخته می‌شود. زایمان در آب با کاهش درد، اضطراب، و احتمال پارگی پرینه، تجربه‌ای راحت‌تر برای مادر فراهم می‌کند و ممکن است روند زایمان را کوتاه‌تر کند. البته این روش برای همه مناسب نیست و در صورت وجود مشکلات پزشکی یا وضعیت نامطلوب جنین، باید با احتیاط انجام شود.

از طرف دیگر، زایمان سزارین به عنوان یک جراحی بزرگ، در شرایط خاصی مانند موقعیت غیرطبیعی جنین یا خطر برای مادر، ضروری است اما عوارضی مانند عفونت و دوره نقاهت طولانی‌تری به همراه دارد. انتخاب بهترین روش زایمان باید با نظر پزشک و بررسی شرایط فردی انجام شود.

زایمان در آب چیست؟
زایمان در محیط آب گرم با هدف کاهش درد و افزایش آرامش مادر انجام می‌شود.

انواع روش های زایمان در آب

زایمان در آب به دو روش اصلی انجام می‌شود: زایمان کامل در آب و زایمان غیرکامل در آب. در روش کامل، مادر تمام مراحل درد و خروج نوزاد را داخل آب سپری می‌کند. این روش بیشتر برای مادرانی مناسب است که بارداری کم‌خطر دارند و تمایل به تجربه‌ای آرام و طبیعی دارند.

در روش غیرکامل، مادر مرحله اول دردهای زایمانی را در آب می‌گذراند و برای خروج نوزاد به تخت زایمان منتقل می‌شود. انتخاب روش مناسب به شرایط جسمی مادر، نظر پزشک یا ماما و امکانات مرکز درمانی بستگی دارد. تحقیقات نشان می‌دهد که ماندن در آب گرم می‌تواند درد را کاهش دهد و آرامش بیشتری برای مادر فراهم کند.

نوع زایمان در آبروش انجاممزایا
زایمان کامل در آبتمام مراحل زایمان (درد تا تولد نوزاد) داخل آب انجام می‌شودکاهش درد، آرامش بیشتر، کمتر بودن مداخلات پزشکی
زایمان غیرکامل در آبمرحله اول دردها در آب، سپس تولد نوزاد خارج از آب انجام می‌شودکاهش درد و اضطراب، امکان استفاده از ابزار پزشکی
زایمان در آب در خانهزایمان در وان آب گرم در محیط خانگی انجام می‌شودمحیط آشنا، راحتی بیشتر مادر
انواع روش زایمان طبیعی در آب

زایمان غیر کامل در آب

در زایمان غیرکامل، مادر بخش اول دردهای زایمانی (مرحله دیلاتاسیون یا باز شدن دهانه رحم) را داخل آب سپری می‌کند. گرمای آب به شل شدن عضلات کمک می‌کند و باعث کاهش اضطراب و درد می‌شود. پس از رسیدن به مرحله دوم زایمان، یعنی زمانی که نوزاد آماده خروج است، مادر به محیط خشکی منتقل می‌شود.

این روش برای کسانی که مایل‌ هستنند از مزایای آرامش‌بخش آب استفاده کنند اما ترجیح می‌دهند یا نیاز دارند که تولد نوزاد خارج از آب انجام شود، مناسب است. همچنین در برخی شرایط پزشکی یا در صورت بروز علائم خطر مانند کاهش ضربان قلب جنین، این روش امن‌تر تلقی می‌شود. مزیت دیگر آن، امکان استفاده از ابزارهای پزشکی کامل‌تر در زمان خروج نوزاد است.

متن انگلیسی:
Water birth is the process of labouring and/or giving birth in water using a deep bath or birthing pool. Being in water during labour can help with pain and many people find it more relaxing than being out of water. The water can help to support your weight, making it easier to move around and feel more comfortable and in control during labour.
ترجمه فارسی:
زایمان در آب یعنی گذراندن مراحل درد زایمان یا به دنیا آوردن نوزاد درون آب که معمولا در یک وان عمیق یا استخر مخصوص انجام می‌شود. بودن در آب می‌تواند درد را کمتر کند و برای خیلی از مادران، حس آرامش بیشتری نسبت به زایمان روی خشکی (یا خارج از آب) به همراه دارد. آب با تحمل بخشی از وزن بدن، حرکت را آسان‌تر کرده و کمک می‌کند مادر راحت‌تر باشد و احساس کنترل بیشتری روی روند زایمان داشته‌باشد.

به نقل از سایت tommys

زایمان کامل در آب

در زایمان کامل، تمام مراحل از شروع دردهای فعال تا خروج نوزاد درون آب انجام می‌شود. این روش معمولا در یک وان یا استخر زایمانی با آب گرم (۳۶ تا ۳۷ درجه) انجام می‌شود تا برای مادر و نوزاد محیطی آرام فراهم کند. تحقیقات نشان می‌دهد که این روش در بارداری‌های کم‌خطر می‌تواند تجربه‌ای آرام‌تر ایجاد کرده و احتمال نیاز به مداخلات پزشکی مانند اپیزیوتومی را کاهش دهد.

با این حال، رعایت استانداردهای بهداشتی، نظارت دقیق بر ضربان قلب جنین، و حضور ماما یا پزشک آموزش‌دیده ضروری است. نوزاد پس از تولد به آرامی به سطح آب آورده می‌شود تا اولین نفس را بکشد. این روش نباید در موارد پرخطر یا بارداری‌های پیچیده انجام شود.

زایمان طبیعی در آب خانه

زایمان طبیعی در گذشته در خانه‌ها انجام می‌شد. قرار گرفتن در یک محیط شناخته‌شده و آرام می‌تواند زایمان را راحت‌تر کند اما مسئله‌ای که می‌تواند نگران‌کننده باشد، به وجود آمدن یک حالت اورژانسی است. هنگامی که شما در حالت اورژانسی قرار می‌گیرید، باید سریع خود را به مراکز درمانی با تجهیزات پزشکی ضروری برسانید.

بنابراین اگر زایمان در خانه انجام شود، باید برای مادرانی باشد که مادر پرخطر محسوب نمی‌شوند و احتمال اینکه نوزاد بدون هیچ مخاطره‌ای متولد شود، زیاد باشد. از طرفی یک تیم درمانی باید در نزدیکی مادر حضور داشته‌باشند تا در صورت لزوم سریع به نزدیک‌ترین مرکز درمانی خود را برسانند.

زایمان در آب چگونه است؟
وان بادی یا پرتابل مخصوص زایمان، عمیق، ضدلغزش و با قابلیت حفظ دمای آب بهترین گزینه برای زایمان در آب در خانه است.

چه کسانی نباید زایمان در آب داشته باشند؟

این روش بیشتر مناسب خانم‌های باردار در هفته ۳۷ تا ۴۱ است، به ‌علاوه اینکه اگر بارداری پرخطر باشد، نباید این روش را انتخاب کرد. خانم‌هایی که زایمان زودرس دارند یا دوقلوزایی یا چندزایی دارند هم نباید سراغ این روش بروند. افراد زیر گزینه مناسبی برای زایمان در آب نیستند:

  • زمانی که نوزاد چرخیده باشد و پاها یا قسمت تحتانی بدنش اول بیرون بیاید (حالت بریچ)
  • افرادی که عفونت مادرزادی، مشکل انعقاد خون یا بیماری دیابت دارند
  • نوزاد نارس باشد
  • نوزاد بیش‌از‌حد بزرگ و سنگین وزن باشد
  • هرچند نمونه‌های موفق چندقلوزایی با روش زایمان در آب در دنیا ثبت شده‌اند اما به ‌طور کلی این روش گزینه مناسبی برای دوقلوزایی یا بیشتر نیست و بهتر است درباره خطرات و عوارض این روش حتما با پزشک و متخصص زنان مشورت کنید
  • خانم‌های بارداری که زایمان زودرس دارند هم نمی‌توانند این روش را داشته‌باشند
  • اگر میزان مکونیوم شدید باشد، نباید این روش را انتخاب کرد. مکونیوم مدفوعی است که نوزاد در شکم مادر خارج می‌کند
  • افرادی که پری اکلامسی یا مسمومیت دارند نباید سراغ این روش بروند. حتما از قبل با متخصص زنان و ماما درباره خطرهای احتمالی این روش صحبت کنید
  • زنان کمتر از ۱۷ سال و بزرگ‌تر از ۳۵ سال گزینه مناسبی برای این مدل وضع حمل نیستند

زایمان در آب برای چه کسانی مناسب است؟

زایمان در آب روشی آرامش‌بخش و طبیعی است که برای برخی مادران باردار مناسب است. این روش با کاهش درد و افزایش راحتی، تجربه زایمان را بهبود می‌بخشد. با این حال، مناسب بودن آن به شرایط مادر بستگی دارد. مادرانی که می‌توانند از این روش بهره‌مند شوند عبارت است از:

  • بارداری کم‌خطر: زنانی که بارداری بدون عارضه‌ای دارند و پزشک تأیید کرده که زایمان طبیعی برایشان ایمن است
  • آمادگی جسمانی و روحی: مادرانی که از نظر جسمی سالم و از نظر روانی آماده زایمان در محیط آبی هستند
  • نترسیدن از آب: زنانی که با قرار گرفتن در آب احساس راحتی و آرامش می‌کنند
  • داشتن شرایط زایمان طبیعی: مادرانی که شرایط پزشکی یا موانعی برای زایمان طبیعی ندارند

بین چند روش برای زایمان شک داری؟
از دکترهای دکترتو بپرس.

فواید زایمان در آب برای مادر و نوزاد چیست؟

زایمان در آب طی چند دهه اخیر محبوبیت بیشتری پیدا کرده‌است. شناور شدن در آب در مرحله اول زایمان باعث کوتاه‌تر شدن زمان وضع حمل می‌شود و نیاز به تزریق اپیدورال یا سایر مسکن‌های ستون فقرات را برطرف می‌کند. از فواید این روش می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • آب گرم تسکین‌دهنده، آرامش‌بخش و شل‌کننده عضلات است
  • در مراحل پایانی زایمان، آب باعث افزایش انرژی مادر می‌شود
  • تأثیر شناور بودن در آب، وزن بدن مادر را کم کرده و بدن راحت‌تر جابه‌جا می‌شود و مادر می‌تواند موقعیت راحت‌تری داشته‌باشد.
  • افزایش فشار خون ناشی از استرس زایمان در این روش به‌ خاطر شناور شدن داخل آب کاهش پیدا می‌کند
  • آب باعث می‌شود که هورمون‌های استرس کمتری در بدن تولید شوند و بدن مادر اندورفین تولید می‌کند که مانع درد است
  • آب باعث می‌شود که ناحیه پرینه (ناحیه بین دهانه واژن و مقعد) شل شود و خاصیت الاستیسیته آن بیشتر شود که از پارگی جلوگیری می‌کند
  • این روش به ‌نوعی محیطی شبیه کیسه آمنیوتیک را برای نوزاد ایجاد می‌کند
  • استرس و فشار تولد برای نوزاد را کم می‌کند و حس امنیت و اطمینان را در نوزاد بالا می‌برد
فواید زایمان در آب برای مادرفواید زایمان در آب برای نوزاد
آرامش‌بخش و تسکین‌دهنده، شل شدن عضلات به دلیل قرار گرفتن در آب گرمشبیه‌سازی محیط کیسه آمنیوتیک برای حس امنیت
افزایش انرژی مادر در مراحل پایانی زایمانکاهش استرس و فشار تولد
کاهش وزن بدن به دلیل شناوری، امکان حرکت راحت‌ترافزایش اکسیژن‌رسانی به دلیل بهبود گردش خون مادر
بهبود انقباضات رحم و کاهش درد به دلیل گردش خون بهترحس امنیت و آرامش بیشتر
کاهش هورمون‌های استرس و تولید اندورفین برای تسکین درد
افزایش خاصیت الاستیسیته پرینه و کاهش احتمال پارگی
فواید زایمان در آب

زایمان در آب چگونه است؟

در این روش، مادر معمولا داخل یک وان معمولی یا بادی در آب شناور می‌شود و نوزاد داخل آب به‌ دنیا می‌آید. در طول زایمان مواد مختلف با رنگ‌های متفاوتی همراه با انقباضات رحمی مانند مخاط، خون و مدفوع که ماما یا پرستار با کمک توری داخل وان را تمیز می‌کنند، خارج می‌شوند.

قبل از وارد شدن به وان یک لباس راحت بپوشید. برخی از خانم‌ها ترجیح می‌دهند که لباس پوشیده‌تری داشته‌باشند برخی هم با بیکینی راحت هستند. بهتر است که پایین‌تنه بدون لباس باشد تا ماما بتواند راحت لحظه به لحظه شرایط را چک کند، البته می‌توانید تا لحظه به دنیا آمدن نوزاد همچنان شلوار پایتان باشد.

پس از اینکه زمان متولد شدن نوزاد فرا رسید، می‌توانید وضع حمل را داخل آب یا بیرون از آب انجام دهید. پس از زایمان ماما بلافاصله وضعیت شما و نوزاد را چک می‌کند تا از سلامت هر دو مطمئن شود. زمانی که شما در حال ریکاوری هستید، پرستار و ماما محتویات وان را خالی می‌کنند و داخل آن را با سفیدکننده می‌شویند و ضدعفونی می‌کنند.

زایمان در آب با حضور همسر ممکن است؟
بله، در بسیاری مراکز با رعایت بهداشت و قوانین، حضور همسر برای حمایت عاطفی مجاز است.

آمادگی برای زایمان در آب چگونه است؟

به طور کلی مادر باید برای زایمان طبیعی آمادگی کسب کند. این کار از طریق برگزاری برخی کلاس‌های آمادگی برای زایمان انجام می‌شود که در آن یک ماما و یا مراقب سلامت به شما درباره زایمان اطلاعات لازم را می‌دهد. یکی از مهم‌ترین مواردی که می‌تواند در آمادگی برای زایمان موثر باشد، آشنایی و شناخت مراحل زایمان است. هنگامی که شما با مراحل مختلف زایمان آشنا می‌شوید، می‌توانید برای هر اتفاقی که قرار است بیفتد، آماده شوید.

زایمان در آب هم به همین شکل است. برای آشنایی با تکنیک‌های تنفس و تن آرامی باید از دوره‌های مختلفی استفاده کنید. این مسئله به شما کمک می‌کند که زایمان در آب لذتبخشی را پشت سر بگذارید. کلاس‌های آمادگی برای زایمان رایگان هستند و اطلاعات بیشتر درباره کلاس‌های آمادگی برای زایمان در آب را می‌توانید از مراکزی که این کار را انجام می‌دهند، کسب کنید:

  • مشاوره با متخصص زنان یا ماما
  • بیمارستانی را انتخاب کنید که امکانات زایمان در آب (وان مخصوص یا استخر زایمان) داشته‌باشد یا در صورت انجام زایمان خانگی، تجهیزات لازم را تهیه کنید
  • در کلاس‌های آمادگی زایمان در آب شرکت کنید
  • تکنیک‌های تنفس عمیق، مدیتیشن و آرام‌سازی را تمرین کنید تا در طول زایمان آرام بمانید
  • ورزش‌های سبک مانند یوگای بارداری یا پیاده‌روی را انجام دهید تا بدن برای زایمان آماده شود
  • مطمئن شوید دمای آب بین ۳۵ تا ۳۷ درجه سانتی‌گراد است و محیط تمیز و بهداشتی است
  • حضور یک همراه (مانند همسر یا ماما) را هماهنگ کنید که در طول زایمان از شما حمایت کند
  • با تیم پزشکی هماهنگ کنید تا در صورت بروز مشکل، امکان انتقال سریع به زایمان سنتی فراهم باشد
  • حوله، لباس راحت و وسایل بهداشتی مورد نیاز برای بعد از زایمان را آماده کنید

زایمان در آب با حضور همسر ممکن است؟

حضور همسر در هنگام زایمان در آب در بسیاری از مراکز مجاز است، به شرط آنکه از نظر بهداشتی و فضا مشکلی وجود نداشته‌باشد. نقش همسر می‌تواند حمایت عاطفی، تشویق و کمک در تغییر وضعیت مادر باشد. برخی زوج‌ها ترجیح می‌دهند که همسر داخل وان نباشد اما نزدیک باشد تا ارتباط چشمی و کلامی حفظ شود.

مراکز درمانی مختلف قوانین متفاوتی دارند؛ بعضی اجازه حضور فیزیکی همسر در کنار وان را می‌دهند و برخی حتی امکان ورود همسر به آب را فراهم می‌کنند. از نظر علمی، حمایت روانی همسر می‌تواند باعث ترشح هورمون‌های آرام‌بخش در بدن مادر شود و فرآیند زایمان را روان‌تر کند.

برای زایمان طبیعی در آب، همین الان نوبت دکترتو رزرو کن.

آیا زایمان طبیعی در آب بعد از سزارین امکان پذیر است؟

به طور کلی، انجام زایمان طبیعی در آب بعد از سزارین (VBAC) به دلیل افزایش خطر عوارض جانبی، توصیه نمی‌شود. اگرچه VBAC در شرایط خاص و با نظارت دقیق امکان‌پذیر است اما قرار گرفتن در محیط آبی می‌تواند مدیریت عوارض احتمالی مانند پارگی رحم یا خونریزی شدید را سخت‌تر کند. در مادرانی که سابقه سزارین دارند، احتمال بروز این عوارض بالاتر است و نیاز به بررسی فوری دارد.

بارداری دوقلو هم امکان زایمان در آب را دارد؟

زایمان در آب برای بارداری دوقلو معمولا توصیه نمی‌شود زیرا احتمال بروز عوارض مانند افت ضربان قلب جنین یا نیاز به مداخلات سریع بالاتر است. در بارداری دوقلو، وضعیت قرارگیری جنین‌ها، خطر زایمان زودرس و احتمال نیاز به سزارین بیشتر است.

مراکز درمانی معمولا ترجیح می‌دهند این زایمان‌ها را در محیطی انجام دهند که دسترسی سریع به تجهیزات جراحی و احیا وجود داشته‌باشد. با این حال، در موارد بسیار نادر که هر دو جنین در وضعیت مناسب (سر به پایین) باشند و بارداری بدون مشکل پیش رفته باشد، برخی تیم‌های تخصصی ممکن است بخش‌هایی از زایمان را در آب انجام دهند. تصمیم‌گیری باید با در نظر گرفتن ایمنی، تجربه تیم پزشکی و تجهیزات مرکز باشد.

عوارض زایمان در آب چیست؟

زایمان در آب در کنار مزایایی که برای مادر و نوزاد دارد مانند هر روش دیگری معایبی هم دارد. این روش نسبت به زایمان طبیعی خارج از آب ممکن است خطرناک‌تر نباشد اما اگر در خانه بدون رعایت الزامات انجام شود، می‌تواند عوارض جدی به دنبال داشته‌باشد. از جمله معایب و خطرات زایمان طبیعی در آب می‌توان به این موارد اشاره کرد:

  • افزایش ریسک عفونت
  • خطر پاره و کنده شدن بند ناف پیش از بالا آوردن نوزاد
  • ریسک آسپیراسیون مکونیوم، در این حالت نوزاد قبل از تولد شکمش کار می‌کند و مایع آمنیوتیک آلوده را تنفس می‌کند و همین مسئله باعث مشکلات و اختلال تنفسی در نوزاد می‌شود
  • خفگی و تشنج
پزشکان پیشنهادی

نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر

زایمان در آب، روشی کم‌خطر برای زایمان طبیعی است که استرس و درد انقباضات رحمی را کاهش می‌دهد و نیاز به مسکن‌هایی مانند اپیدورال را کم می‌کند. این روش برای زنان سالم با بارداری کم‌خطر در هفته سی‌وهفتم مناسب است اما برای دوقلوزایی توصیه نمی‌شود. زایمان در آب باید تحت نظارت پزشک یا ماما انجام شود و به‌تنهایی خطرناک است. برای اطمینان از مناسب بودن این روش، مشاوره با متخصص زنان یا ماما ضروری است. شما می‌توانید از طریق سایت دکترتو با بهترین متخصصان در ارتباط باشید و با آنها مشورت کنید.

دکترتو مراقب سلامتی شماست!

پرسش‌های متداول

برای انتخاب این روش حتما با پزشک زنان و زایمان مشورت کنید. متخصص پس از بررسی شرایط جسمی بدن مادر و وضعیت نوزاد، هفته بارداری، سابقه بیماری و سلامت بدن مادر، اجازه انتخاب این روش را به مادر می‌دهد یا اینکه وی را از انجام این عمل منع می‌کند.

احتمال غرق شدن یا خفگی و مرگ نوزاد در این روش بیشترین خطری است که نوزاد را تهدید می‌کند. برای جلوگیری از وارد شدن آب به ریه نوزاد باید بلافاصله بعد از تولد، نوزاد را از آب بیرون بیاورید، البته نوزادان معمولا تا در معرض هوا قرار نگیرند شروع به نفس کشیدن نمی‌کنند.

این روش که زایمان طبیعی محسوب می‌شود به ‌نسبت روش سزارین درد بیشتری دارد اما قرار گرفتن در آب گرم باعث کاهش فشار خون، بهبود گردش جریان خون، افزایش خاصیت ارتجاعی رحم شده و درد زایمان طبیعی را نسبت به حالت خارج از آب کمتر می‌کند.

آب معمولا باعث شل و آزاد شدن رحم می‌شود و خاصیت ارتجاعی آن را چند برابر می‌کند. در نتیجه احتمال بروز پارگی واژن به حداقل می‌رسد. به ‌علاوه اینکه به لطف قرار گرفتن در آب گرم و ایجاد حس شلی و آرامش، لزوم به ایجاد برش در فاصله بین مقعد تا واژن هم برطرف می‌شود و در نتیجه نیازی هم به بخیه ندارد.

این روش بدون نیاز به مسکن و داروی آرام‌بخش انجام می‌شود. گرمای آب همانند مسکن عمل کرده و باعث ایجاد حس شل شدن عضلات رحم، و بهبود گردش خون می‌شود.

خیر، زایمان در آب به معنی سریع‌تر بودن آن از دیگر روش‌های زایمان نیست. با این حال، برخی مطالعات نشان می‌دهند که این روش می‌تواند مرحله اول زایمان را کوتاه‌تر کند.

در صورتی که مسمومیت حاملگی وجود داشته‌باشد بهتر است زایمان در آب انجام نشود. یکی از موارد منع این روش وجود مسمومیت حاملگی است.

زایمان در آب به‌طور کلی برای زنانی که شرایط خاصی دارند و تحت نظارت پزشک هستند، گزینه‌ای مناسب است. با این حال، این روش برای زنان زیر ۱۷ سال یا بالای ۳۵ سال توصیه نمی‌شود. همچنین، در مواردی مانند بارداری پرخطر شامل موقعیت بریچ جنین (پاها به سمت پایین)، خونریزی شدید، عفونت، تبخال، پره‌اکلامپسی، دیابت، بارداری چندقلویی، زایمان زودرس، جنین درشت یا نیاز به مانیتورینگ مداوم جنین، زایمان در آب مناسب نیست.

زایمان زودرس و نوزادان نارس نمی‌توانند این روش را انتخاب کنند. زایمان در آب معمولا برای بارداری کم خطر و در به طور معمولا برای هفته‌های 37 تا 41 بارداری توصیه می‌شود.

این روش زایمان طبیعی کم‌خطر و کاملا امن است، البته منوط به اینکه تمام اقدامات لازم جهت بهداشت و تمیز نگه داشتن آب استخر زایمان رعایت شوند. در طول زایمان، مایع مخاطی، خون و مدفوع از بدن مادر خارج می‌شود و ممکن است وارد دهان نوزاد شوند. پرستار باید مدام آب را از این آلودگی‌ها تمیز کند.

می‌دانید که زایمان در آب نوعی زایمان طبیعی است. نتایج پژوهش‌های علمی نشان می‌دهد که این روش تأثیر قابل توجهی روی سلامتی مادر و نوزاد ندارد. آب گرم صرفا احساس راحتی در مادر ایجاد کرده و مادر حس می‌کند که کنترل بیشتری بر اوضاع دارد.

انتخاب لباس برای زایمان در آب به سلیقه مادر و قوانین مرکز بستگی دارد. برخی زنان بیکینی، تاپ ورزشی یا مایو می‌پوشند تا هم راحت باشند و هم ماما بتواند معاینه کند. پوشیدن لباس زیر معمولا توصیه نمی‌شود تا انجام زایمان آسان‌تر باشد. در صورتی که مادر ترجیح می‌دهد پوشیده‌تر باشد، لباس‌های سبک گزینه خوبی هستند. بهتر است لباس طوری باشد که حرکت در آب را محدود نکند و از جنس قابل شست‌وشو و ضدعفونی باشد.

بسیاری از زنان گزارش می‌کنند که زایمان در آب درد کمتری نسبت به زایمان روی خشکی دارد. آب گرم باعث شل شدن عضلات، کاهش فشار بر مفاصل و ترشح اندورفین می‌شود که همه این عوامل در کاهش احساس درد مؤثر هستند.

بی‌حسی اپیدورال معمولا در زایمان در آب به کار نمی‌رود زیرا این روش نیاز به تجهیزات بررسی مداوم و دسترسی به کمر مادر دارد که در محیط آبی دشوار است. اپیدورال همچنین باعث بی‌حسی پایین‌تنه می‌شود و حرکت مادر را محدود می‌کند، درحالی‌که زایمان در آب روی آزادی حرکت و تغییر وضعیت تکیه دارد. اگر مادر به مسکن قوی نیاز داشته‌باشد، معمولا از وان خارج می‌شود و بی‌حسی روی خشکی انجام می‌گیرد. برای کاهش درد در آب، روش‌هایی مانند تنفس عمیق، ماساژ، تغییر وضعیت بدن و استفاده از آب گرم به‌طور طبیعی کمک‌کننده‌اند.

در بارداری‌های کم‌خطر و با رعایت استانداردهای ایمنی، زایمان در آب برای نوزاد معمولا بی‌خطر است. مایع آمنیوتیک در رحم و آب گرم وان شرایط مشابهی ایجاد می‌کند و تا زمانی که نوزاد زیر آب است، بند ناف اکسیژن را تأمین می‌کند. پس از خروج نوزاد، به سرعت به سطح آب آورده می‌شود تا نفس بکشد. خطرات احتمالی شامل ورود آب به ریه‌ها، عفونت یا افت دمای بدن است که با نظارت دقیق ماما یا پزشک قابل پیشگیری است.

زایمان در آب معمولا در بیمارستان‌ها، مراکز زایمان تخصصی یا حتی خانه (با تیم پزشکی) انجام می‌شود. در ایران، برخی بیمارستان‌های خصوصی و تعدادی از بیمارستان‌های دولتی این خدمات را ارائه می‌دهند. قبل از انتخاب مرکز درمانی، باید از وجود تجهیزات ایمنی، آموزش کافی تیم و امکان مداخله سریع در مواقع اضطراری اطمینان حاصل کرد. همچنین بهتر است مادر در طول بارداری با ماما یا پزشک درباره این روش مشورت کند و در کلاس‌های آمادگی زایمان شرکت کند.

امتیاز شما به مقاله:
(5از5)
دسته بندی:
برچسب:
منبع:
مطالب مرتبط

پاسخ دادن

نظرات درباره زایمان در آب

  1. حسنا گفت:

    کار ضدعفونی و شستشوی وان با ماما نیست. اطلاعات را درست به مردم بدید

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام
      سپاس از دقت نظر شما
      حتمن بررسی و اصلاح می گردد

  2. ریحانه گفت:

    الاعم دل دردوسر دردوحالت تعوع

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام
      متوجه سوالتان نشدم
      ولی این علایم در بارداری قابل انتظار است