فهرست مطالب
یکی از نگرانی‌های رایج در سالمندان، تمایز بین دمانس و آلزایمر است، زیرا هر دو می‌توانند منجر به کاهش توانایی‌های شناختی شوند. دمانس یک اصطلاح برای گروهی از علائم است که زندگی روزمره را مختل می‌کند، در حالی که آلزایمر یک بیماری خاص و اصلی‌ترین علت دمانس محسوب می‌شود. عوامل خطر مانند سن، ژنتیک و سبک زندگی نقش مهمی در بروز آن‌ها دارند. شناخت این تفاوت‌ها به شما کمک می‌کند تا علائم اولیه را شناسایی کنید و در زمان مناسب به متخصص مراجعه نمایید تا از پیشرفت احتمالی جلوگیری شود. در این مطلب، با تفاوت دمانس و آلزایمر به شکل دقیق‌تری آشنا می‌شویم.
تفاوت دمانس و آلزایمر چیست؟
تفاوت دمانس و آلزایمر نقش مهمی در تشخیص و مدیریت اختلالات حافظه دارد. دمانس یک اختلال گسترده شناختی است که می‌تواند از علل گوناگونی مانند آسیب عروقی یا عفونت‌ها ناشی شود و علائمی مانند گیجی و اختلال در حافظه ایجاد کند اما آلزایمر یک بیماری خاص دژنراتیو (فرآیند تخریب تدریجی و زوال بافت‌ها یا اندام‌ها) است که با انباشت پروتئین‌های بتا آمیلوئید و تاو در مغز همراه است و اغلب با فراموشی تدریجی آغاز می‌شود.
شدت علائم در دمانس بسته به نوع آن متفاوت است، اما آلزایمر معمولا پیشرفت آهسته و غیرقابل بازگشت دارد. آگاهی از این تفاوت‌ها به تشخیص زودهنگام و انتخاب رویکردهای درمانی مانند دارو یا توانبخشی کمک می‌کند و هدف اصلی بهبود کیفیت زندگی است.
تفاوت در سن شروع دمانس و آلزایمر
سن شروع دمانس و آلزایمر معمولا متفاوت است. دمانس بیشتر در سالمندی رخ می‌دهد و بیشتر انواع آن در افراد زیر ۶۰ سال نادر است. انواع دمانس ممکن است زودتر یا دیرتر از آلزایمر شروع شوند و گاهی به صورت ناگهانی خود را نشان دهند، به ویژه دمانس عروقی که پس از سکته مغزی ایجاد می‌شود.
آلزایمر معمولا بعد از ۶۵ سالگی شروع می‌شود، هرچند نوع زودرس آن ممکن است در سنین ۴۰ تا ۵۰ سالگی تشخیص داده شود. این نوع آلزایمر کمتر شایع است اما روند پیشرفت آن سریع‌تر بوده و نیاز به توجه پزشکی فوری دارد.
متن انگلیسی:
به نقل از سایت mayoclinic
While dementia is a general term, Alzheimer’s disease is a specific brain disease. It is marked by symptoms of dementia that gradually get worse over time. Alzheimer’s disease first affects the part of the brain associated with learning, so early symptoms often include changes in memory, thinking and reasoning skills.
ترجمه فارسی:
در حالی که دمانس یک اصطلاح کلی است، بیماری آلزایمر یک بیماری خاص مغزی محسوب می‌شود. این بیماری با علائم دمانس مشخص می‌شود که به تدریج و با گذر زمان بدتر می‌شوند. آلزایمر ابتدا بخشی از مغز را تحت تاثیر قرار می‌دهد که با یادگیری مرتبط است، بنابراین علائم اولیه اغلب شامل تغییرات در حافظه، تفکر و توانایی استدلال است.
تفاوت علت دمانس و آلزایمر
دمانس عروقی به دلیل مشکلات جریان خون در مغز ایجاد می‌شود، دمانس جسم لویی ناشی از تجمع پروتئین در سلول‌های مغزی است و دمانس فرونتو تمپورال به دلیل آسیب به لوب‌های پیشانی و گیجگاهی اتفاق می‌افتد.
آلزایمر معمولا به دلیل تجمع پروتئین‌های آمیلوئید و تاو در مغز ایجاد می‌شود که سلول‌های عصبی را تخریب کرده و ارتباط بین آن‌ها را کاهش می‌دهد. این فرآیند به تدریج حافظه و سایر عملکردهای شناختی را مختل می‌کند. در حالی که علل دیگر دمانس ممکن است قابل پیشگیری یا کنترل باشند، علت آلزایمر هنوز به طور کامل شناخته نشده است.
| علت | دمانس | آلزایمر |
|---|---|---|
| منشا | گروهی از بیماری‌ها | انباشت پروتئین‌ها |
| عوامل | آسیب مغزی، عفونت | معمولا به دلیل تجمع پلاک آمیلویید، تاو |
| شایع‌ترین | آلزایمر، مشکلات عروقی | مرگ سلولی نورونی |
| ریسک فاکتور | سن بالا، بیماری‌ها | سن بالا، ژنتیک |
سرچ کردن کافی نیست!
برای بررسی دقیق، نگرانیت رو با مشورت پزشک متخصص حل کن.
تفاوت علائم زوال عقل و آلزایمر
دمانس یا زوال عقل ممکن است شامل اختلالات حافظه، دشواری در حل مسئله، مشکلات گفتاری و تغییرات رفتاری باشد. شدت و نوع علائم بسته به نوع دمانس متفاوت است. آلزایمر بیشتر با فراموشی حافظه کوتاه‌مدت شروع می‌شود و به تدریج توانایی شناختی و عملکرد روزمره فرد را کاهش می‌دهد. بیماران آلزایمری ممکن است زمان و مکان را فراموش کنند، درک تصویری ضعیفی داشته‌باشند و توانایی انجام کارهای روزمره را از دست بدهند.
| علائم | زوال عقل | آلزایمر |
|---|---|---|
| حافظه | از دست رفتن متغیر | از دست رفتن کوتاه‌مدت |
| تفکر | مشکل حل مسئله | گیجی، سردرگمی |
| رفتار | تغییرات خلقی | تغییرات شخصیتی |
| زبان | مشکلات کلامی | مشکل صحبت کردن |
تفاوت در تشخیص دمانس و آلزایمر
تشخیص اولیه دمانس و آلزایمر مبتنی بر شرح‌حال، معاینه و آزمون‌های شناختی است. تصویربرداری برای بررسی علل دیگر یا حمایت از تشخیص به‌کار می‌رود و همیشه الزامی نیست. پزشکان ابتدا سابقه پزشکی و عملکرد روزمره بیمار را بررسی می‌کنند و سپس با استفاده از تست‌های حافظه و توجه، میزان اختلال شناختی را مشخص می‌کنند.
| تشخیص | دمانس | آلزایمر |
|---|---|---|
| بر اساس | علائم، سابقه | بیومارکرها، آزمون شناختی |
| ابزارها | آزمایش خون، MRI | PET، تست شناختی |
| متخصص | پزشک عمومی، نورولوژیست | نورولوژیست، سالمندان |
| زمان | ارزیابی دقیق | اغلب دیرتر تایید می‌شود |
۴.۷ (۵۳۰۲ نظر)۴.۹ (۵۰۲۸ نظر)۴.۸ (۴۶۰۱ نظر)۴.۹ (۳۲۳۵ نظر)۴.۸ (۲۵۳۶ نظر)۴.۹ (۲۴۳۰ نظر)تفاوت در درمان دمانس و آلزایمر
دمانس عروقی با کنترل فشار خون، دیابت و بیماری‌های قلبی مدیریت می‌شود. دمانس جسم لویی نیازمند داروهای خاص برای کنترل علائم رفتاری و شناختی است، در حالی که دمانس فرونتو تمپورال بیشتر با روش‌های حمایتی و توانبخشی مدیریت می‌شود.
آلزایمر در حال حاضر درمان قطعی ندارد اما داروهایی مانند مهارکننده‌های کولین استراز و ممانتین می‌توانند سرعت پیشرفت علائم را کاهش دهند. درمان‌های حمایتی، توانبخشی شناختی و تغییرات سبک زندگی نیز نقش مهمی در بهبود کیفیت زندگی بیماران دارند.
| درمان | دمانس | آلزایمر |
|---|---|---|
| داروها | وابسته به علت ایجاد بیماری | مهارکننده کولین‌استراز |
| رویکرد | حمایتی، تسکینی | کندکننده پیشرفت |
| درمان‌پذیری | اغلب غیرقابل درمان | بدون درمان قطعی |
متن انگلیسی:
به نقل از سایت k2med
Frontotemporal dementia typically progresses faster than Alzheimer’s disease. Meanwhile the speed of Lewy body dementia can vary greatly with some individuals only living a few years after diagnosis and others surviving 20 years.
متن فارسی:
دمانس فرونتوتمپورال معمولا سریع‌تر از آلزایمر پیشرفت می‌کند. سرعت پیشرفت دمانس جسم لویی اما بسیار متغیر است؛ برخی افراد تنها چند سال پس از تشخیص زندگی می‌کنند و برخی دیگر تا ۲۰ سال یا بیشتر زنده می‌مانند.
تفاوت عوارض زوال عقل و آلزایمر
عوارض دمانس بسته به نوع و شدت آن متفاوت است. دمانس عروقی ممکن است با سکته‌های متعدد و اختلال حرکتی همراه باشد، دمانس جسم لویی باعث نوسانات شناختی و مشکلات تعادلی می‌شود و دمانس فرونتو تمپورال تغییرات شخصیتی شدید ایجاد می‌کند.
آلزایمر به تدریج باعث ناتوانی در انجام فعالیت‌های روزمره، از دست دادن حافظه و کاهش مهارت‌های ارتباطی می‌شود. در مراحل پیشرفته، بیماران نیازمند مراقبت ۲۴ ساعته هستند و مشکلات تغذیه و ایمنی نیز شایع است.
| عوارض | زوال عقل | آلزایمر |
|---|---|---|
| جسمی | عفونت‌ها، پنومونی | عفونت، اختلال بلع |
| روانی | اضطراب، افسردگی | سردرگمی شدید |
| وابستگی | نیاز به مراقبت | مراقبت ۲۴ ساعته |
تفاوت در پیشگیری از دمانس و آلزایمر
پیشگیری از دمانس به عوامل سبک زندگی، کنترل بیماری‌های مزمن و مدیریت استرس بستگی دارد. ورزش منظم، تغذیه سالم و فعالیت‌های ذهنی می‌توانند خطر ابتلا به دمانس را کاهش دهند. پیشگیری از آلزایمر به شکل قطعی امکان‌پذیر نیست اما برخی اقدامات می‌توانند سرعت پیشرفت بیماری را کاهش دهند (البته هنوز کاهش سرعت پیشرفت پس از بروز بیماری با مداخلات سبک زندگی قطعی و ثابت‌شده نیست).
| پیشگیری | دمانس | آلزایمر |
|---|---|---|
| سبک زندگی | رژیم غذایی سالم مانند رژیم مدیترانه‌ای | ورزش، کنترل فشارخون |
| عوامل کاهش‌دهنده ابتلا | ترک سیگار، فعالیت روزانه | مدیریت دیابت، کلسترول |
| امکان پیشگیری | کاهش ریسک، نه قطعی | مشابه، بدون تضمین |
بهترین دکتر برای تشخیص تفاوت دمانس و آلزایمر اینجاست!
نتیجه گیری
تفاوت دمانس و آلزایمر در گستردگی و علت آن‌ها است؛ دمانس یک وضعیت کلی است که می‌تواند انواع مختلفی داشته باشد، اما آلزایمر نوع غالب و پیشرونده آن است. مدیریت دمانس اغلب شامل درمان علت زمینه‌ای و حمایت‌های روزانه می‌شود، در حالی که آلزایمر ممکن است نیاز به داروهای مهارکننده پیشرفت داشته‌باشد. مراجعه به‌موقع به متخصص مغز و اعصاب، ارزیابی دقیق و پیگیری منظم می‌تواند کیفیت زندگی را حفظ کند.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!