ناشنوایی یکی از مشکلات شنوایی رایج است که میتواند زندگی روزمره را تحت تأثیر قرار دهد. این مشکل ممکن است تدریجی یا ناگهانی ایجاد شود و دلایل مختلفی مانند عوامل ژنتیکی، آسیب صوتی یا بیماریها داشته باشد. روشهای درمان ناشنوایی گوش متنوع هستند و بسته به نوع و شدت مشکل، شامل استفاده از سمعک، جراحی، دارودرمانی و روشهای نوین تحقیقاتی میشوند. تشخیص دقیق و شروع درمان به موقع، نقش مهمی در بازگرداندن شنوایی و پیشگیری از آسیبهای بیشتر دارد. با پیشرفت علم، روشهایی مانند سلولهای بنیادی و ژن درمانی امیدبخش درمان برخی انواع ناشنوایی، به ویژه ناشنوایی مادرزادی، هستند. در این مقاله از دکترتو به بررسی تمام این روشها خواهیم پرداخت.
روش های درمان ناشنوایی چیست؟
درمان ناشنوایی گوش بسته به علت و شدت ناشنوایی متفاوت است و شامل روشهای غیرجراحی، جراحی و دارویی میشود. در ادامه، به صورت مفصل به هر یک از این روشها، از جمله سمعک، جراحی گوش و روشهای نوین تحقیقاتی میپردازیم.
- گذاشتن سمعک و وسایل کمک شنوایی
- جراحی گوش میانی یا داخلی
- جراحی کاشت حلزون یا ایمپلنت کوکلئار
- دارو درمانی برای ناشنوایی
متن انگلیسی:
به نقل از سایت bannerhealth
About two-thirds of people get some of their hearing back with treatment, usually within the first four to six weeks. “In rare cases, hearing recovery can take up to one year,”
ترجمه فارسی:
حدود دو سوم افراد با درمان، بخشی از شنوایی خود را دوباره به دست میآورند و معمولاً این بهبود طی چهار تا شش هفته اول رخ میدهد. در موارد نادر، بازگشت شنوایی ممکن است تا یک سال طول بکشد.

۱. گذاشتن سمعک و وسایل کمک شنوایی
سمعک یکی از رایجترین روشها برای توانبخشی ناشنوایی است و معمولاً در موارد ناشنوایی خفیف تا متوسط استفاده میشود. سمعک با تقویت صدا، درک گفتار و صداهای محیطی را بهبود میبخشد و کیفیت زندگی فرد را افزایش میدهد. انواع مختلف سمعکها شامل مدلهای پشت گوشی، داخل گوشی و هوشمند هستند که بسته به نیاز بیمار انتخاب میشوند.
استفاده از وسایل کمک شنوایی میتواند باعث کاهش فشار روانی ناشی از کمشنوایی شود. این وسایل همچنین توانایی ارتباطی فرد را در محیطهای اجتماعی، کاری و آموزشی بهبود میدهند. پزشک متخصص شنواییشناسی میتواند نوع مناسب سمعک را با توجه به سن، شدت کمشنوایی و سبک زندگی فرد تجویز کند.
با وجود این که سمعک شنوایی را درمان نمیکند، اما یکی از موثرترین راهها برای مدیریت و بهبود عملکرد شنوایی در زندگی روزمره است. بسیاری از بیماران پس از استفاده از سمعک گزارش افزایش اعتماد به نفس و کاهش خستگی ناشی از تلاش برای شنیدن صداها را میدهند.
متن انگلیسی:
به نقل از سایت my.clevelandclinic
Treatments are different depending on the type of hearing loss you have. Medications, like antibiotics, to treat ear infections. Surgeries, including tympanoplasty, to repair a ruptured eardrum, tympanostomy to insert ear tubes or surgery to remove tumors. Procedures to remove earwax or other objects in your ear canal.
ترجمه فارسی:
روشهای درمان بسته به نوع ناشنوایی متفاوت هستند. برای مثال، داروهایی مثل آنتیبیوتیکها برای درمان عفونت گوش به کار میروند. جراحیهایی مانند ترمیم پرده گوش پاره، گذاشتن لولههای گوش یا برداشتن تومورها نیز انجام میشوند. علاوه بر این، گاهی نیاز است جرم گوش یا اشیاء خارجی داخل کانال گوش پاکسازی شوند.
۲. جراحی گوش میانی یا داخلی
جراحی گوش میانی یا داخلی یکی از روشهای درمان ناشنوایی است که معمولاً برای مشکلات ساختاری گوش مانند پارگی پرده گوش، عفونتهای مزمن یا آسیبهای گوش میانی کاربرد دارد. هدف این جراحی بازسازی اجزای آسیبدیده و بازگرداندن مسیر طبیعی انتقال صدا به گوش داخلی است.
در برخی موارد، مانند اتواسکلروز، جراحی میتواند شنوایی را به میزان قابل توجهی بهبود دهد. همچنین در مواقعی که عفونتهای مزمن باعث کاهش شنوایی شده باشند، جراحی گوش میانی میتواند از پیشرفت آسیب جلوگیری کند و عملکرد شنوایی را بازگرداند.
عملهای جراحی گوش داخلی یا میانی نیاز به دقت بالا دارند و معمولاً بعد از ارزیابی کامل توسط متخصص گوش و حلق و بینی انجام میشوند. پیشرفتهای اخیر در تکنیکهای میکروسکوپی و جراحی کم تهاجمی، ریسک عوارض را کاهش داده و موفقیت درمان را افزایش داده است.
جراحی کاشت حلزون یا ایمپلنت کوکلئار
یکی از روشهای پیشرفته درمان ناشنوایی، جراحی کاشت حلزون یا ایمپلنت کوکلئار است. این روش برای افرادی که ناشنوایی شدید تا عمیق دارند و استفاده از سمعک کمکی ندارد، مناسب است. ایمپلنت کوکلئار با تحریک مستقیم عصب شنوایی، امکان درک صدا و گفتار را فراهم میکند.
عمل کاشت حلزون شامل جایگذاری یک دستگاه الکترونیکی در داخل گوش داخلی است که صداها را به سیگنالهای الکتریکی تبدیل کرده و به عصب شنوایی منتقل میکند. پس از جراحی، بیمار معمولاً تحت جلسات توانبخشی شنوایی قرار میگیرد تا مغز با سیگنالهای جدید سازگار شود و شنوایی بهبود یابد.
این روش، به ویژه در درمان ناشنوایی مادرزادی کودکان، نتایج بسیار مثبت دارد و بسیاری از افراد میتوانند پس از کاشت حلزون توانایی شنوایی قابل توجهی کسب کنند. موفقیت درمان بستگی به سن بیمار، شدت ناشنوایی و همکاری در جلسات توانبخشی دارد.
۳. دارو درمانی برای ناشنوایی
دارو درمانی برای ناشنوایی معمولاً در موارد ناشنوایی حسی عصبی و ناشنوایی ناگهانی گوش کاربرد دارد. این درمان شامل استفاده از قطره گوش ضد التهاب، استروئیدها، داروهای افزایش جریان خون به گوش داخلی و در برخی موارد آنتیبیوتیکها است.
هدف دارودرمانی کاهش التهاب و جلوگیری از آسیب بیشتر به سلولهای شنوایی است. در بسیاری از بیماران، شروع درمان سریع پس از تشخیص میتواند شنوایی را تا حد زیادی بازگرداند. با وجود این که دارو درمانی ممکن است برای همه انواع ناشنوایی مؤثر نباشد، اما به عنوان یک روش اولیه و کم تهاجمی برای بهبود عملکرد شنوایی بسیار مورد استفاده قرار میگیرد. پزشک متخصص با بررسی نوع و شدت ناشنوایی، داروی مناسب و دوز آن را تجویز میکند.
| نوع درمان | شرح |
|---|---|
| دارو درمانی | داروهای ضد التهاب، استروئید، آنتیبیوتیک و تقویتکننده جریان خون برای کاهش التهاب و جلوگیری از آسیب سلولهای شنوایی |
| جراحی | جراحی ترمیم پرده گوش، برداشتن تومور، لولهگذاری گوش و کاشت حلزون برای بازگرداندن یا تحریک شنوایی |
| سمعک و وسایل کمکشنوایی | سمعکهای پشتگوشی، داخلگوشی یا هوشمند برای تقویت صدا و بهبود درک گفتار در ناشنوایی خفیف تا متوسط |
روش های در حال تحقیق برای درمان ناشنوایی
روشهای جدید تحقیقاتی در درمان ناشنوایی شامل سلولهای بنیادی، ژن درمانی و روشهای نوظهور برای ناشنوایی مادرزادی هستند. در ادامه، هر یک از این روشها و توانایی آنها در بازگرداندن شنوایی به صورت مفصل بررسی میشوند.
۱. درمان ناشنوایی با سلول های بنیادی
سلولهای بنیادی یکی از روشهای نوین درمان ناشنوایی هستند که در حال تحقیق برای بازسازی سلولهای شنوایی آسیبدیده میباشند. این روش در مدلهای حیوانی نتایج امیدوارکنندهای داشته و نشان داده است که میتواند سلولهای مویی گوش داخلی را بازسازی کند.
در حال حاضر، استفاده از سلولهای بنیادی برای درمان ناشنوایی در انسان در مراحل آزمایشی است و نیاز به تحقیقات بالینی گسترده دارد. با این حال، امیدواری زیادی برای درمان ناشنوایی حسی عصبی و ناشنوایی مادرزادی با این روش وجود دارد.
در مورد درمان ناشنوایی مادرزادی با تزریق سلولهای بنیادی، مطالعات اولیه در حال انجام است و هنوز به صورت رایج در عمل بالینی قابل انجام نیست. نتایج آزمایشات بالینی آینده مشخص خواهد کرد که این روش تا چه حد قابل اجرا و مؤثر است.
۲. درمان ناشنوایی با ژن درمانی
ژن درمانی یکی دیگر از روشهای نوین درمان ناشنوایی است که بر اصلاح جهشهای ژنتیکی مؤثر بر سلولهای شنوایی تمرکز دارد. بسیاری از موارد ناشنوایی مادرزادی ناشی از اختلالات ژنتیکی هستند و ژن درمانی میتواند راهی برای اصلاح این نقصها ارائه دهد.
در ژن درمانی، ژن سالم به سلولهای آسیبدیده وارد میشود تا عملکرد طبیعی آنها بازگردد. این روش در حال حاضر در مرحله تحقیقات پیش بالینی و برخی آزمایشهای انسانی است و نتایج اولیه امیدوارکننده است. ژن درمانی به ویژه برای درمان ناشنوایی حسی عصبی و برخی انواع ناشنوایی مادرزادی نویدبخش است، زیرا میتواند علت اصلی مشکل را هدف قرار دهد و درمان طولانیمدت ایجاد کند.

۳. درمان ناشنوایی مادرزادی
ناشنوایی مادرزادی به طور معمول از بدو تولد وجود دارد و ناشی از عوامل ژنتیکی یا آسیبهای قبل از تولد است. درمان این نوع ناشنوایی شامل استفاده از سمعک، ایمپلنت کوکلئار و روشهای نوین تحقیقاتی است. همانطور که گفته شد، درمان ناشنوایی مادرزادی با تزریق سلولهای بنیادی هنوز به صورت عملی در انسان انجام نمیشود و در مراحل تحقیقاتی قرار دارد.
با این حال، ایمپلنت کوکلئار یکی از موثرترین روشها برای بازگرداندن شنوایی در کودکان با ناشنوایی مادرزادی است. در کنار این روشها، حمایت خانواده، آموزش شنوایی و توانبخشی زودهنگام نقش مهمی در بهبود کیفیت زندگی کودکان ناشنوا دارند و میتوانند توانایی ارتباطی و یادگیری زبان را به طور قابل توجهی افزایش دهند.
نتیجه گیری
درمان ناشنوایی شامل روشهای متنوعی از جمله استفاده از سمعک، جراحی، دارودرمانی و روشهای تحقیقاتی پیشرفته است. انتخاب روش درمانی مناسب بستگی به نوع، شدت و علت ناشنوایی دارد. با پیشرفت علم، روشهای نوین مانند سلولهای بنیادی و ژن درمانی امید زیادی برای درمان کامل ناشنوایی، به ویژه ناشنوایی حسی عصبی و مادرزادی، ایجاد کردهاند. هرچند این روشها هنوز در مراحل تحقیقاتی هستند، اما نتایج اولیه نویدبخش هستند. به طور کلی، تشخیص به موقع، درمان مناسب و پیگیری دقیق میتواند از بروز مشکلات بیشتر جلوگیری کند و کیفیت زندگی افراد مبتلا به ناشنوایی را بهبود دهد.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!