سینوزیت مزمن؛ علل، علائم و راه های درمان آن – مجله سلامت دکترتو

سینوزیت مزمن؛ علل، علائم و راه های درمان آن

آنچه در این مقاله می‌خوانید

سینوزیت مزمن نوعی التهاب طولانی‌مدت در حفره‌های سینوسی اطراف بینی است که بیش از ۱۲ هفته ادامه دارد و با علائمی مانند گرفتگی بینی، فشار در صورت، ترشحات غلیظ و کاهش حس بویایی همراه است. این بیماری معمولاً در اثر ترکیبی از عفونت‌های مکرر، آلرژی، پولیپ بینی یا انحراف تیغه بینی ایجاد می‌شود. تشخیص آن از طریق معاینه، اندوسکوپی یا سی‌تی‌اسکن انجام می‌گیرد. درمان سینوزیت مزمن بر کاهش التهاب و باز کردن مسیر سینوس‌ها تمرکز دارد و شامل داروهای ضدالتهاب، اسپری بینی یا جراحی اندوسکوپیک در موارد شدید است.

approved-by-doctors

تأیید‌‌‌‌‌‌‌ شده توسط پزشکان متخصص دکترتو

محتوای این مقاله صرفا برای افزایش آگاهی شماست. قبل از هرگونه اقدام، جهت درمان از پزشکان دکترتو مشاوره بگیرید.

زمان مطالعه : 10 دقیقه
سینوزیت مزمن؛ علائم و راه های درمان آن

سینوزیت مزمن یکی از بیماری‌های شایع دستگاه تنفسی است که در آن پوشش داخلی سینوس‌ها به‌طور مداوم ملتهب و متورم می‌شود و تخلیه طبیعی ترشحات را مختل می‌کند. این التهاب طولانی‌مدت می‌تواند باعث بروز علائمی همچون گرفتگی بینی، درد صورت، سردرد، کاهش حس بویایی و خستگی مزمن شود. عوامل مختلفی مانند آلرژی‌های طولانی‌مدت، عفونت‌های مکرر، پولیپ بینی و انحراف تیغه بینی در شکل‌گیری این بیماری نقش دارند. از آن‌جا که علائم آن ممکن است مشابه سرماخوردگی یا سینوزیت حاد باشد، تشخیص دقیق و درمان اصولی اهمیت زیادی دارد. در این مطلب از دکترتو، با سینوزیت مزمن آشنا می‌شوید.

سینوزیت مزمن چیست؟

سینوزیت مزمن نوعی التهاب طولانی‌مدت در حفره‌های سینوسی اطراف بینی است که معمولاً بیش از ۱۲ هفته ادامه دارد، حتی با درمان‌های اولیه. این نوع سینوزیت باعث تجمع ترشحات غلیظ، گرفتگی بینی، احساس فشار یا درد در اطراف چشم و پیشانی، و کاهش حس بویایی می‌شود. علت سینوزیت مزمن معمولاً ترکیبی از عفونت‌های مکرر، آلرژی، پولیپ بینی، انحراف تیغه بینی یا مشکلات سیستم ایمنی است. برخلاف سینوزیت حاد که اغلب ناشی از ویروس یا باکتری است و به‌صورت موقت بروز می‌کند، نوع مزمن نیاز به بررسی دقیق و درمان طولانی‌مدت دارد. درمان آن ممکن است شامل شست‌وشوی بینی با محلول نمکی، اسپری کورتونی، آنتی‌بیوتیک در صورت عفونت باکتریایی و در موارد مقاوم، جراحی اندوسکوپیک سینوس باشد.

علائم سینوزیت مزمن

در سینوزیت مزمن، پوشش داخلی سینوس‌ها برای مدت طولانی متورم و ملتهب می‌شود و همین موضوع باعث انسداد مسیر خروج ترشحات، گرفتگی بینی و احساس سنگینی در سر می‌گردد. این بیماری معمولاً در اثر عواملی مانند آلرژی‌های طولانی‌مدت، پولیپ بینی، انحراف تیغه بینی یا عفونت‌های مکرر ایجاد می‌شود و اگر درمان نشود می‌تواند باعث کاهش مداوم حس بویایی و مشکلات تنفسی شود. تشخیص دقیق معمولاً با معاینه، سیتی‌اسکن یا اندوسکوپی بینی انجام می‌شود و درمان شامل داروهای ضدالتهاب، اسپری بینی یا در موارد شدید، جراحی است. علائم سینوزیت مزمن عبارت‌اند از:

  • خستگی و سردرد مزمن
  • گرفتگی یا انسداد بینی
  • ترشحات غلیظ از بینی یا پشت حلق
  • احساس درد یا فشار در اطراف چشم و پیشانی
  • کاهش یا از بین رفتن حس بویایی و چشایی
  • سرفه مداوم به‌ویژه هنگام شب
  • بوی بد دهان یا طعم ناخوشایند

متن انگلیسی:
Chronic sinusitis and acute sinusitis have similar signs and symptoms. But acute sinusitis is a temporary infection of the sinuses often associated with a cold. The signs and symptoms of chronic sinusitis last at least 12 weeks, but you may have several episodes of acute sinusitis before developing chronic sinusitis
ترجمه متن:
سینوزیت مزمن و سینوزیت حاد علائم و نشانه‌های مشابهی دارند. سینوزیت حاد عفونت موقت سینوس‌ها است که اغلب با سرماخوردگی همراه است. علائم و نشانه‌های سینوزیت مزمن حداقل ۱۲ هفته طول می‌کشد، اما ممکن است قبل از ایجاد سینوزیت مزمن چندین دوره سینوزیت حاد داشته باشید. 

به نقل از mayoclinic

علائم سینوزیت داری و دنبال درمان خوب می‌گردی؟

با بهترین پزشکان مشورت کن.

سینوزیت مزمن و‌ سردرد

سینوزیت مزمن و سردرد ارتباط نزدیکی با یکدیگر دارند، زیرا التهاب طولانی‌مدت سینوس‌ها باعث افزایش فشار در حفره‌های سینوسی و در نتیجه بروز درد در نواحی مختلف سر و صورت می‌شود. سردرد ناشی از سینوزیت معمولاً احساس سنگینی، فشار یا درد در اطراف چشم‌ها، پیشانی، گونه‌ها یا بینی است و اغلب با خم شدن به جلو یا تغییر وضعیت بدن تشدید می‌شود. این نوع سردرد با سردردهای میگرنی تفاوت دارد و معمولاً همراه با گرفتگی بینی، ترشحات غلیظ و کاهش حس بویایی بروز می‌کند. در صورت مزمن بودن علائم یا تداوم سردرد بیش از چند هفته، مراجعه به متخصص گوش، حلق و بینی برای بررسی دقیق‌تر سینوس‌ها و سایر علل سردرد ضروری است.

سینوزیت مزمن و‌ سردرد
در سینوزیت مزمن، التهاب و انسداد سینوس‌ها باعث ایجاد سردرد مداوم و احساس فشار در اطراف پیشانی، گونه‌ها و چشم‌ها می‌شود.

سینوزیت مزمن چقدر طول میکشد؟

برخلاف سینوزیت حاد که ۲ تا ۳ هفته یا گاهی کمتر از ۱۰ روز طول می‌کشد، سینوزیت مزمن دست‌کم ۱۲ هفته طول می‌کشد البته در برخی افراد علائم و نشانه‌ها تا چند ماهسینوزیت مزمن بر خلاف نوع حاد، بیماری کوتاه‌مدت نیست و معمولاً بیش از ۱۲ هفته (۳ ماه) ادامه دارد، حتی با درمان دارویی. در این مدت، التهاب مخاط سینوس‌ها پایدار می‌ماند و ترشحات غلیظ یا احساس فشار در صورت ممکن است به‌طور مداوم یا دوره‌ای تکرار شود. اگر علت زمینه‌ای مانند آلرژی، پولیپ بینی یا انحراف تیغه بینی درمان نشود، سینوزیت مزمن می‌تواند ماه‌ها یا حتی سال‌ها ادامه پیدا کند و دوره‌های بهبودی و عود مکرر داشته باشد. درمان اصولی با کنترل التهاب، برطرف کردن عامل زمینه‌ای و گاهی جراحی می‌تواند روند بیماری را متوقف کرده و علائم را به‌طور پایدار کاهش دهد.و حتی چند سال باقی می‌مانند.

علت سینوزیت مزمن

علت سینوزیت مزمن معمولاً ترکیبی از عوامل عفونی، ساختاری و التهابی است که باعث انسداد مجاری سینوسی و التهاب مداوم مخاط بینی می‌شوند. بسته شدن مسیر تخلیه ترشحات باعث تجمع مخاط و ایجاد محیطی مناسب برای رشد میکروب‌ها می‌شود. در بسیاری از موارد، این بیماری به دلیل مشکلات مزمن زمینه‌ای مانند آلرژی یا انحراف تیغه بینی تکرار می‌شود و بدون درمان مناسب ممکن است سال‌ها ادامه یابد. علت‌های شایع سینوزیت مزمن شامل موارد زیر است:

  • عفونت‌های مکرر دستگاه تنفسی فوقانی
  • آلرژی‌های فصلی یا دائمی
  • پولیپ بینی یا توده‌های غیرسرطانی در مسیر تنفسی
  • انحراف تیغه بینی و انسداد راه‌های هوایی
  • ضعف سیستم ایمنی بدن
  • قرار گرفتن در معرض دود سیگار و آلودگی هوا
  • بیماری‌های زمینه‌ای مانند آسم، فیبروز کیستیک یا ریفلاکس معده به حلق (GERD)

سینوزیت مزمن در کودکان

سینوزیت مزمن در کودکان بیماری شایعی است که از هر دو کودک یک نفر به آن مبتلا می‌شود. التهاب و عفونت سینوس‌ها باعث انسداد مجرای عبور ترشحات شده و محیط خوبی برای رشد باکتری و قارچ‌ها است. سینوزیت مزمن در کودکان بیشتر بعد از سرماخوردگی یا آلرژی به‌وجود می‌آید؛ البته که بیماری است که به‌راحتی درمان می‌شود. عواملی مثل آسیب دیدگی بینی، وجود شی خارجی در بینی، عفونت دندانی، انحراف یا فرم غیرعادی بینی و رفلاکس را می‌توان علل اصلی ایجاد سینوزیت مزمن در کودکان دانست.

تشخیص سینوزیت مزمن

تشخیص سینوزیت مزمن معمولاً با بررسی علائم طولانی‌مدت مانند گرفتگی بینی، ترشحات پشت حلق، فشار یا درد در صورت و کاهش حس بویایی آغاز می‌شود. پزشک با معاینه داخل بینی و مشاهده تورم یا ترشحات چرکی، به احتمال بیماری پی می‌برد و برای ارزیابی دقیق‌تر، سیتی‌اسکن سینوس‌ها یا آندوسکوپی بینی انجام می‌دهد تا میزان التهاب، وجود پولیپ یا انسداد مسیرهای سینوسی مشخص شود. در صورت نیاز، نمونه‌گیری از ترشحات برای کشت میکروبی جهت شناسایی نوع عفونت نیز انجام می‌شود تا درمان دارویی دقیق‌تر تجویز گردد.

سی تی اسکن سینوزیت مزمن

سی‌تی‌اسکن سینوزیت مزمن دقیق‌ترین روش تصویربرداری برای بررسی میزان التهاب، انسداد و تغییرات ساختاری سینوس‌هاست. در این روش، تصاویر مقطعی از حفره‌های سینوسی گرفته می‌شود تا پزشک بتواند ضخامت مخاط، وجود مایع، پولیپ، یا انحراف تیغه بینی را به‌طور دقیق مشاهده کند. سی‌تی‌اسکن معمولاً زمانی انجام می‌شود که علائم بیش از ۱۲ هفته ادامه داشته باشد یا درمان دارویی مؤثر نباشد. این روش به پزشک کمک می‌کند تا بین سینوزیت مزمن، آلرژی یا سایر بیماری‌های بینی تمایز قائل شود و در صورت نیاز، برای برنامه‌ریزی جراحی اندوسکوپیک سینوس (FESS) از آن استفاده می‌شود. انجام سی‌تی‌اسکن بدون درد است و معمولاً در کمتر از ۱۰ دقیقه انجام می‌شود.

راههای درمان سینوزیت مزمن؛ دشمن سینوزیت چیست؟

درمان سینوزیت مزمن با هدف کاهش التهاب، باز کردن مسیر سینوس‌ها و جلوگیری از عود بیماری انجام می‌شود. نوع درمان بسته به علت زمینه‌ای مانند آلرژی، پولیپ بینی یا عفونت مکرر متفاوت است. در مراحل اولیه معمولاً از داروهای ضدالتهاب، اسپری‌های بینی و روش‌های خانگی استفاده می‌شود و در موارد مقاوم، جراحی اندوسکوپیک سینوس پیشنهاد می‌گردد. تشخیص و درمان باید تحت نظر متخصص گوش، حلق و بینی انجام شود تا از پیشرفت بیماری جلوگیری شود. روش‌های درمان سینوزیت مزمن شامل موارد زیر است:

  • اسپری‌های بینی حاوی کورتون برای کاهش التهاب مخاط سینوس‌ها
  • آنتی‌بیوتیک‌ها در صورت وجود عفونت باکتریایی مقاوم
  • آنتی‌هیستامین یا داروهای ضدآلرژی برای کنترل واکنش‌های آلرژیک
  • شست‌وشوی روزانه بینی با محلول نمکی برای پاکسازی ترشحات
  • بخور آب گرم و مرطوب نگه داشتن هوای محیط برای کاهش گرفتگی
  • مصرف داروهای کورتونی خوراکی یا تزریقی در موارد شدید با نظر پزشک
  • جراحی اندوسکوپیک سینوس (FESS) در صورت وجود پولیپ، انحراف تیغه بینی یا انسداد کامل مسیر تخلیه سینوس‌ها
راههای درمان سینوزیت مزمن؛ دشمن سینوزیت چیست؟
دشمن سینوزیت مزمن هوای خشک، دود سیگار و درمان‌نکردن آلرژی‌هاست.

قویترین آنتی بیوتیک برای سینوزیت مزمن

در درمان سینوزیت مزمن، انتخاب آنتی‌بیوتیک باید بر اساس نوع باکتری، شدت عفونت و نتیجه کشت ترشحات سینوسی انجام شود؛ بنابراین تجویز خودسرانه آن خطرناک است. با این حال، در مواردی که پزشک تشخیص دهد عفونت باکتریایی عامل التهاب مزمن است، از آنتی‌بیوتیک‌های قوی‌تر و طولانی‌مدت استفاده می‌شود. قوی‌ترین آنتی‌بیوتیک‌ها برای سینوزیت مزمن معمولاً شامل موارد زیر هستند:

  • آموکسی‌سیلین/کلاوولانات (Augmentin): اولین انتخاب در بسیاری از موارد سینوزیت باکتریایی مزمن
  • سفالوسپورین‌ها مانند سفیکسیم (Cefixime) یا سفدینیر (Cefdinir) برای عفونت‌های مقاوم
  • ماکرولیدها مانند آزیترومایسین (Azithromycin) و کلاریترومایسین (Clarithromycin) برای بیماران حساس به پنی‌سیلین
  • فلوروکینولون‌ها مانند لووفلوکساسین (Levofloxacin) و موکسی‌فلوکساسین (Moxifloxacin) که در عفونت‌های شدید و مقاوم به داروهای دیگر استفاده می‌شوند

اسپری بینی برای سینوزیت مزمن

در درمان سینوزیت مزمن، اسپری بینی یکی از مؤثرترین روش‌های کنترل التهاب و باز نگه داشتن مسیر سینوس‌هاست. این داروها به‌صورت موضعی عمل می‌کنند و مستقیماً بر روی بافت ملتهب بینی و سینوس‌ها تأثیر می‌گذارند، بنابراین نسبت به داروهای خوراکی عوارض کمتری دارند. استفاده منظم و صحیح از اسپری بینی می‌تواند گرفتگی، تورم و ترشحات پشت حلق را کاهش داده و از عود مجدد بیماری جلوگیری کند. انواع اسپری بینی مناسب برای سینوزیت مزمن عبارت‌اند از:

  • اسپری‌های کورتونی: مانند فلوتیکازون (Fluticasone)، مومتازون (Mometasone) و بودزوناید (Budesonide) که التهاب را کاهش داده و جریان هوا در سینوس‌ها را بهبود می‌دهند.
  • اسپری‌های نمکی (سالین): برای شست‌وشو و پاکسازی ترشحات و آلودگی‌ها از مجرای بینی؛ می‌توان چند بار در روز استفاده کرد.
  • اسپری‌های آنتی‌هیستامین: مانند آزلاستین (Azelastine) برای کنترل آلرژی و کاهش تورم در بیماران مبتلا به سینوزیت آلرژیک.
  • اسپری‌های ترکیبی: شامل کورتون و آنتی‌هیستامین، برای مواردی که هر دو عامل آلرژی و التهاب در بروز سینوزیت نقش دارند.

درمان خانگی سینوزیت مزمن

درمان خانگی سینوزیت مزمن معمولاً به‌عنوان روش کمکی در کنار درمان دارویی به کار می‌رود و هدف آن کاهش التهاب، تسهیل تخلیه ترشحات و بهبود تنفس است. رعایت برخی روش‌های ساده در خانه می‌تواند علائم بیماری مانند گرفتگی بینی، فشار صورت و سردرد را کاهش دهد و از عود مجدد آن جلوگیری کند. روش‌های مؤثر خانگی برای درمان سینوزیت مزمن عبارت‌اند از:

  • بخور آب گرم: کمک می‌کند مجاری بینی باز شوند و ترشحات راحت‌تر تخلیه شوند. می‌توان چند قطره اسانس اوکالیپتوس یا نعنا به آب افزود.
  • شست‌وشوی بینی با محلول نمکی: یکی از مؤثرترین روش‌ها برای پاکسازی ترشحات و کاهش التهاب مخاط بینی است.
  • مرطوب نگه داشتن هوای محیط: استفاده از دستگاه بخور یا گذاشتن ظرف آب در کنار منبع گرما از خشک شدن مجاری بینی جلوگیری می‌کند.
  • نوشیدن آب و مایعات فراوان: باعث رقیق شدن ترشحات و بهبود تخلیه سینوس‌ها می‌شود.
  • کمپرس گرم روی صورت: به کاهش درد و فشار سینوس‌ها کمک می‌کند.
  • استفاده از زنجبیل، عسل و لیمو در رژیم غذایی: این ترکیب خاصیت ضدالتهابی و ضدباکتریایی دارد و می‌تواند به بهبود تدریجی علائم کمک کند.
  • پرهیز از دود سیگار، آلودگی هوا و عطرهای تند: این عوامل التهاب مخاط سینوس را تشدید می‌کنند و باید از آن‌ها دوری شود.

درمان سینوزیت مزمن با طب سنتی

درمان سینوزیت مزمن با طب سنتی بیشتر بر پایه کاهش التهاب، بهبود تخلیه ترشحات و تقویت سیستم ایمنی بدن است. در طب سنتی، تجمع رطوبت و سردی در سینوس‌ها یکی از دلایل اصلی بروز این بیماری شناخته می‌شود. بنابراین، هدف درمان استفاده از گیاهان و روش‌هایی است که باعث گرم شدن بدن، باز شدن مجاری تنفسی و خشک شدن ترشحات اضافی می‌شوند. این روش‌ها معمولاً به‌صورت کمکی در کنار درمان دارویی توصیه می‌شوند و نباید جایگزین درمان پزشکی شوند. روش‌ها و گیاهان مؤثر در طب سنتی برای درمان سینوزیت مزمن عبارت‌اند از:

  • بخور گیاهی: استفاده از بخور بابونه، آویشن، اکالیپتوس یا نعناع برای باز کردن مجاری بینی و کاهش التهاب
  • شست‌وشوی بینی با آب نمک ولرم یا جوشانده بابونه: برای پاک‌سازی ترشحات و ضدعفونی مخاط
  • روغن‌مالی اطراف بینی و پیشانی با روغن سیاه‌دانه یا روغن کنجد: برای کاهش گرفتگی و درد سینوس‌ها
  • مصرف دمنوش‌های ضدالتهاب: مانند دمنوش زنجبیل، آویشن، پونه یا دارچین برای تقویت سیستم ایمنی و کاهش عفونت
  • استنشاق بخار سرکه طبیعی یا گلاب: جهت باز شدن مجاری بینی و رفع گرفتگی
  • اصلاح رژیم غذایی: پرهیز از غذاهای سرد و سنگین مثل لبنیات زیاد، ترشی و فست‌فود و مصرف بیشتر سوپ گرم، سیر و پیاز

درمان قطعی سینوزیت مزمن؛ آیا سینوزیت مزمن درمان قطعی دارد؟

سینوزیت مزمن در بیشتر موارد با درمان مناسب و پیگیری منظم قابل کنترل و حتی درمان قطعی است. اگر علت‌های زمینه‌ای مانند آلرژی، پولیپ بینی یا انحراف تیغه بینی شناسایی و برطرف شوند، احتمال عود بیماری بسیار کاهش می‌یابد. درمان معمولاً شامل اسپری‌های بینی کورتونی، داروهای ضدالتهاب، شست‌وشوی منظم با محلول نمکی و در موارد شدید، جراحی اندوسکوپیک سینوس است. پس از درمان و رعایت توصیه‌های پزشک، بیشتر بیماران بهبود کامل پیدا کرده و علائم برای مدت طولانی یا به‌طور دائم برطرف می‌شوند.

داروی درمان سینوزیت مزمن

درمان دارویی سینوزیت مزمن با هدف کاهش التهاب، رفع عفونت و باز نگه داشتن مسیر سینوس‌ها انجام می‌شود. نوع دارو به علت اصلی بیماری بستگی دارد، اما معمولاً ترکیبی از چند دارو برای کنترل علائم و جلوگیری از عود استفاده می‌شود. رایج‌ترین داروهای درمان سینوزیت مزمن شامل اسپری‌های بینی کورتونی مانند فلوتیکازون و مومتازون برای کاهش التهاب، آنتی‌بیوتیک‌ها (در صورت وجود عفونت باکتریایی)، داروهای ضداحتقان و آنتی‌هیستامین‌ها برای کاهش تورم و کنترل آلرژی و در موارد شدید، داروهای کورتونی خوراکی یا تزریقی هستند. همچنین شست‌وشوی منظم بینی با سرم نمکی به بهبود اثر داروها کمک می‌کند. مصرف هر دارو باید طبق نظر پزشک انجام شود تا از مقاومت دارویی و عوارض جانبی جلوگیری شود.

قرص برای سینوزیت مزمن

قرص‌های مورد استفاده برای درمان سینوزیت مزمن بسته به علت بیماری و شدت التهاب متفاوت‌اند و معمولاً برای کاهش تورم، کنترل عفونت و بهبود تخلیه ترشحات سینوس‌ها تجویز می‌شوند. رایج‌ترین قرص‌ها در درمان این بیماری شامل موارد زیر هستند:

  • آنتی‌بیوتیک‌ها: مانند آموکسی‌سیلین–کلاوولانات، سفیکسیم یا آزیترومایسین برای درمان عفونت‌های باکتریایی مزمن
  • داروهای ضدالتهاب غیر استروئیدی (NSAIDs): مثل ایبوپروفن یا دیکلوفناک برای کاهش درد و التهاب
  • قرص‌های ضداحتقان (دکونژستانت): مانند سودوافدرین برای باز شدن مجاری بینی (فقط برای مدت کوتاه و با نظر پزشک)
  • آنتی‌هیستامین‌ها: مانند لوراتادین یا سیتریزین برای بیماران مبتلا به سینوزیت آلرژیک
  • قرص‌های کورتونی: مثل پردنیزولون در موارد شدید یا وجود پولیپ بینی، تحت نظر پزشک و برای دوره کوتاه

درمان سینوزیت مزمن رو عقب ننداز. همین حالا مشاوره بگیر.

عوارض درمان نکردن سینوزیت مزمن

درمان نکردن سینوزیت مزمن می‌تواند باعث گسترش التهاب و عفونت به بافت‌های اطراف و ایجاد مشکلات جدی‌تر شود. التهاب مداوم در سینوس‌ها ممکن است به ساختارهای مجاور مانند چشم‌ها، استخوان‌های صورت یا حتی مغز سرایت کند و خطر عوارض چشمی و عصبی را افزایش دهد. علاوه بر این، در صورت مزمن شدن بیماری، کیفیت خواب، تمرکز و تنفس نیز کاهش می‌یابد و احتمال عود مکرر عفونت وجود دارد. مهم‌ترین عوارض درمان نکردن سینوزیت مزمن عبارت‌اند از:

  • گسترش عفونت به اطراف چشم و ایجاد ورم یا آبسه چشمی
  • درگیری استخوان‌های صورت (استئومیلیت)
  • مننژیت یا عفونت پرده‌های مغزی در موارد نادر
  • کاهش مداوم حس بویایی و چشایی
  • بوی بد دهان و احساس طعم ناخوشایند مداوم
  • خستگی، بی‌خوابی و کاهش تمرکز به دلیل گرفتگی طولانی‌مدت بینی
  • تشدید آسم یا سایر بیماری‌های تنفسی مزمن
عوارض درمان نکردن سینوزیت مزمن
درمان نکردن سینوزیت مزمن می‌تواند باعث گسترش عفونت به چشم، استخوان‌های صورت یا حتی مغز و ایجاد مننژیت شود.

پیشگیری از سینوزیت مزمن

پیشگیری از سینوزیت مزمن با کاهش عوامل تحریک‌کننده و حفظ سلامت مجاری تنفسی ممکن است. رعایت چند عادت ساده می‌تواند از التهاب مداوم سینوس‌ها جلوگیری کرده و احتمال عود بیماری را کاهش دهد. حفظ رطوبت مناسب در محیط، درمان به‌موقع سرماخوردگی و آلرژی و پرهیز از تماس با مواد محرک، از مهم‌ترین اقدامات پیشگیرانه هستند. راه‌های پیشگیری از سینوزیت مزمن عبارت‌اند از:

  • شست‌وشوی منظم بینی با سرم یا محلول نمکی برای پاکسازی ترشحات
  • درمان سریع سرماخوردگی و آلرژی برای جلوگیری از التهاب طولانی‌مدت
  • پرهیز از قرار گرفتن در معرض دود سیگار، آلودگی و مواد شیمیایی تحریک‌کننده
  • مرطوب نگه داشتن هوای منزل با دستگاه بخور یا ظرف آب در محیط
  • نوشیدن آب کافی برای رقیق شدن ترشحات بینی و تسهیل تخلیه آن
  • کنترل و درمان بیماری‌های زمینه‌ای مانند آسم، ریفلاکس یا پولیپ بینی
  • شستن منظم دست‌ها و پرهیز از تماس مکرر با صورت و بینی

CUgDXm8lPd4eNhRpk0pn

تفاوت سینوزیت مزمن و حاد

سینوزیت حاد و سینوزیت مزمن هر دو به التهاب و انسداد در حفره‌های سینوسی اطراف بینی مربوط می‌شوند، اما از نظر مدت‌زمان، شدت علائم و علت زمینه‌ای با هم تفاوت دارند. در نوع حاد، التهاب معمولاً در اثر عفونت ویروسی یا باکتریایی ایجاد می‌شود و طی چند روز تا چند هفته با درمان مناسب برطرف می‌گردد. در مقابل، سینوزیت مزمن زمانی رخ می‌دهد که التهاب بیش از ۱۲ هفته ادامه پیدا کند و اغلب ناشی از عوامل مداومی مانند آلرژی، پولیپ بینی یا انحراف تیغه بینی است. شناخت تفاوت این دو نوع سینوزیت برای انتخاب روش درمان مؤثر اهمیت زیادی دارد.

ویژگی‌هاسینوزیت حادسینوزیت مزمن
مدت‌زمان بیماریکمتر از ۴ هفتهبیش از ۱۲ هفته (۳ ماه)
علت اصلیمعمولاً عفونت ویروسی یا باکتریایی بعد از سرماخوردگیالتهاب طولانی‌مدت ناشی از آلرژی، پولیپ بینی، انحراف تیغه بینی یا عفونت‌های مکرر
شدت علائمشدیدتر اما کوتاه‌مدتخفیف‌تر ولی پایدار و مداوم
علائم شایعتب، درد شدید صورت، ترشحات غلیظ زرد یا سبز، گرفتگی بینیگرفتگی بینی مداوم، ترشحات پشت حلق، فشار در صورت، خستگی، کاهش حس بویایی
پاسخ به درمان داروییمعمولاً طی چند روز تا دو هفته با آنتی‌بیوتیک یا ضدالتهاب بهبود می‌یابدنیاز به درمان طولانی‌مدت، اسپری کورتونی یا در موارد مقاوم، جراحی دارد
آزمایش‌ها و تصویربرداریمعمولاً نیاز نیست مگر در موارد پیچیدهسیتی‌اسکن یا اندوسکوپی بینی برای تشخیص علت زمینه‌ای انجام می‌شود
احتمال عودپایین است مگر در عفونت‌های مکرربالاست و در صورت عدم درمان علت اصلی، ممکن است سال‌ها تکرار شود
در این جدول می‌توانید تفاوت‌های اصلی بین سینوزیت حاد و مزمن را مشاهده کنید.

نتیجه گیری

سینوزیت مزمن یک بیماری التهابی پایدار است که در اثر تداوم التهاب و انسداد مجاری سینوسی ایجاد می‌شود و در صورت درمان‌نشدن می‌تواند موجب کاهش کیفیت زندگی شود. شناخت علت‌های زمینه‌ای مانند آلرژی، پولیپ بینی یا انحراف تیغه بینی برای درمان مؤثر ضروری است. رویکرد درمانی بر پایه کنترل التهاب، تخلیه ترشحات و بازگرداندن عملکرد طبیعی سینوس‌ها استوار است. استفاده منظم از اسپری‌های کورتونی، شست‌وشوی بینی با محلول نمکی و در موارد مقاوم، جراحی اندوسکوپیک از روش‌های رایج محسوب می‌شوند. با درمان به‌موقع و مراقبت مداوم، بیشتر بیماران بهبود یافته و علائم به‌صورت پایدار کنترل می‌شوند.

دکترتو مراقب سلامتی شماست!

پرسش‌های متداول

سینوزیت مزمن به‌طور مستقیم یک بیماری ارثی محسوب نمی‌شود، اما برخی عوامل ژنتیکی می‌توانند احتمال ابتلا به آن را افزایش دهند. ویژگی‌هایی مانند آلرژی‌های مزمن، آسم، ضعف سیستم ایمنی یا ساختار غیرطبیعی بینی (مانند انحراف تیغه یا باریکی مجاری سینوسی) ممکن است در خانواده‌ها به‌صورت ژنتیکی منتقل شوند و زمینه بروز سینوزیت را فراهم کنند. بنابراین، اگر یکی از اعضای خانواده دچار سینوزیت مزمن باشد، احتمال ابتلای سایر اعضا بیشتر است، اما پیشگیری با درمان به‌موقع آلرژی‌ها، رعایت بهداشت تنفسی و پرهیز از عوامل محرک امکان‌پذیر است.

جراحی برای درمان سینوزیت مزمن تنها زمانی انجام می‌شود که درمان‌های دارویی مانند اسپری‌های بینی کورتونی، آنتی‌بیوتیک‌ها و شست‌وشوی منظم بینی مؤثر نباشند یا در بینی پولیپ، انحراف تیغه یا انسداد سینوس‌ها وجود داشته باشد. در این موارد، پزشک معمولاً جراحی اندوسکوپیک سینوس (FESS) را توصیه می‌کند که با باز کردن مسیر تخلیه سینوس‌ها، التهاب را کاهش داده و تنفس را بهبود می‌دهد. این عمل کم‌تهاجمی و ایمن است و بیشتر بیماران پس از آن بهبود قابل‌توجهی در علائم احساس می‌کنند.

سینوزیت مزمن معمولاً خطرناک نیست، اما در صورت بی‌توجهی یا درمان‌نکردن طولانی‌مدت می‌تواند باعث گسترش عفونت به بافت‌های اطراف مانند چشم، استخوان‌های صورت یا حتی مغز شود. این بیماری در درازمدت ممکن است حس بویایی را کاهش دهد و کیفیت زندگی فرد را تحت‌تأثیر قرار دهد، اما با تشخیص زودهنگام و درمان منظم قابل کنترل و پیشگیری از عوارض جدی است.

زالودرمانی برای سینوزیت مزمن از نظر علمی و پزشکی تأیید نشده و شواهد معتبری درباره اثربخشی آن وجود ندارد. استفاده از زالو در ناحیه صورت می‌تواند خطر عفونت، خونریزی، آلرژی یا انتقال میکروب‌ها را به همراه داشته باشد. درمان سینوزیت مزمن باید بر اساس روش‌های ایمن و اثبات‌شده مانند اسپری‌های بینی کورتونی، شست‌وشوی نمکی، داروهای ضدالتهاب یا در صورت لزوم جراحی اندوسکوپیک سینوس انجام شود. بنابراین، توصیه می‌شود از روش‌های غیرتاییدشده مانند زالو درمانی برای این بیماری استفاده نشود.

سینوزیت مزمن به‌تنهایی معمولاً باعث معافیت دائم از سربازی نمی‌شود، اما در صورتی که بیماری شدید، مقاوم به درمان دارویی و همراه با عوارضی مانند پولیپ، انسداد کامل سینوس‌ها یا نیاز مکرر به جراحی باشد، ممکن است موجب معافیت موقت یا دائم گردد. تصمیم نهایی بر اساس معاینه پزشک معتمد نظام وظیفه، نتایج تصویربرداری (مانند سی‌تی‌اسکن) و شدت علائم گرفته می‌شود. در موارد خفیف تا متوسط، معمولاً فرد برای انجام خدمت سربازی سالم تشخیص داده می‌شود.

امتیاز شما به مقاله:
(4.3از5)
دسته بندی:
برچسب:
منبع:
مطالب مرتبط

پاسخ دادن

نظرات درباره سینوزیت مزمن

  1. حکیمه موسوی گفت:

    سلام،من بعد عمل زیبایی بینی دچار سینوزیت مزمن شدم،
    اگر د معرض باد یا دود قرار بگیرم ،سردرد شدید میگیرم،با خوردن آب زیاد خودمو ریلکس میکنم
    ولی نکته مهم آنجاست که شب در خواب خروپف دارم،،و صبح که از خواب بیدار میشوم دهانم پر خرط همراه با خون است و این مرا نگران کرده است

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام، علائم شما شامل سینوزیت مزمن، حساسیت به باد و دود، خروپف شبانه و خون در مخاط دهان می‌تواند ناشی از التهاب مزمن سینوس‌ها و خشکی دهان باشد، ولی خونریزی مداوم یا قابل توجه نیاز به بررسی فوری دارد. توصیه می‌شود نزد پزشک گوش و حلق و بینی و در صورت نیاز متخصص خواب مراجعه کنید تا علت دقیق خروپف و خونریزی مشخص شود و درمان مناسب آغاز شود. تا مراجعه، از هوای مرطوب، نوشیدن آب کافی و پرهیز از دود و محرک‌ها استفاده کنید.
      متخصص گوش و حلق و بینی

  2. علی اسدی گفت:

    حدود ۲۰ سال سینوزیت داشتم داروهای مختلف شیمیایی و گیاهی استفاده کردم اما قطره چکاندن گلاب در بینی قبل خواب مفیدترین روش درمانی بود

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام
      سینوزیت مزمن ممکن است درمان کامل نداشته باشد و گاهی روش‌های طبیعی مانند چکاندن قطره گلاب در بینی به تسکین علائم و بهبود احساس راحتی کمک کند. این روش می‌تواند باعث مرطوب شدن مخاط بینی و کاهش التهاب شود، اما اثر آن بیشتر حمایتی است و جایگزین درمان‌های دارویی یا پزشکی نمی‌شود. در هر صورت، اگر این روش برای شما مفید بوده، می‌توانید آن را به‌عنوان یک مکمل در مراقبت‌های روزانه استفاده کنید.
      متخصص گوش و حلق و بینی

  3. سید محمد کاظم حسنی نیا گفت:

    سلام چند ماه است که دچار آب ریزش بینی هستم مجرای بینی‌ام نگرفته بو را بخوبی حس میکنم دردی هم ندارم حالم خوب است سرما خوردگی هم ندارم فقط گاهی آب ریزش دارم برنگ سفید غلیظ سی عدد اموکسلین خوردم ولی قطع نشده لطفا راهنمایی فرمایید متشکرم

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام. آبریزش بینی مزمن بدون انسداد و درد معمولاً می‌تواند ناشی از آلرژی یا التهاب غیرعفونی باشد، خصوصاً اگر حس بویایی شما سالم است و سرماخوردگی یا عفونت فعال ندارید. مصرف طولانی آموکسی‌سیلین ممکن است بی‌تأثیر باشد اگر علت عفونتی نباشد. توصیه می‌کنم برای بررسی دقیق‌تر به متخصص گوش، حلق و بینی مراجعه کنید تا علل احتمالی مانند رینیت آلرژیک، سینوزیت مزمن یا سایر مشکلات بینی بررسی شود و درمان مناسب شروع گردد.
      متخصص گوش و حلق و بینی

  4. ناشناس گفت:

    سلام چند ماه است که دچار آب ریزش بینی هستم مجرای بینی‌ام نگرفته بو را بخوبی حس میکنم دردی هم ندارم حالم خوب است سرما خوردگی هم ندارم فقط گاهی آب ریزش دارم برنگ سفید غلیظ سی عدد اموکسلین خوردم ولی قطع نشده لطفا راهنمایی فرمایید متشکرم

  5. ناشناس گفت:

    سلام آبریزش بینی شدیدی داشتم و گلومم خیلی درد میکرد با انگشتم داخل دهانمو ماساژ میدادم اخر سقف دهانم طرف راست یه چیزی بود فکر کردم چرکه بعد اینکه دست زدم بزرگ تر شد الان بعد ۲ روز یکم کوچک تر شده ولی کلا سنگینی در گوش راستم حس میکنم و سوراخ بینی راستمم وقتی نفس عمیق میکشم بسته بودنو حس میکنم

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام. با توجه به علائمی که توضیح دادید، ممکن است دچار عفونت سینوسی یا التهاب در ناحیه گوش و سینوس‌ها شده باشید که می‌تواند باعث احساس سنگینی در گوش، گرفتگی بینی و درد در سقف دهان شود. ورم یا ضایعه‌ای که در سقف دهان حس کرده‌اید ممکن است ناشی از عفونت یا تجمع مایع باشد. توصیه می‌کنم که به پزشک مراجعه کنید تا معاینه دقیق‌تری انجام شود و علت اصلی این علائم شناسایی گردد، چرا که درمان‌های خاصی برای مشکلات سینوسی و گوش ممکن است مورد نیاز باشد.
      متخصص گوش و حلق و بینی

  6. آرمین گفت:

    سلام من هم سردرد دارم هم چند هفته هست حالت گیجی بهم دست میده تاری دید هم دارم تاری دید ربطی به سینوزیت داره

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام، بله در برخی موارد، تاری دید و احساس گیجی می‌توانند با سینوزیت مرتبط باشند، به‌ویژه زمانی که التهاب یا فشار سینوس‌ها به نواحی اطراف چشم و سر منتقل شود. با این حال، با توجه به تداوم علائم مانند سردرد، گیجی و تاری دید، توصیه می‌شود جهت بررسی دقیق‌تر به پزشک متخصص مغز و اعصاب یا چشم‌پزشک مراجعه فرمایید، چرا که این علائم می‌توانند نشانه‌ای از مشکلات جدی‌تر باشند و نیاز به تشخیص و درمان به‌موقع دارند.
      متخصص مغزواعصاب

  7. ناشناس گفت:

    سلام من هم سردرد دارم هم چند هفته هست حالت گیجی بهم دست میده تاری دید هم دارم تاری دید ربطی به سینوزیت داره

  8. آنیتا گفت:

    درود بر شما من علایم شبیه به سرماخوردگی را نزدیک به دوازده ساله دارم به مدت سه ساله خیلی شدید شده جوری که هر دو هفته یکبار اول خلط های غلیظ چسبناک گاهی زرد گاهی بی رنگ از پشت حلقم بیرون میاد اول صبح و گاهی اوقات حس میکنم میخوام نفس بکشم سرفه ام میگیره شبش میخوابم فرداش بلند میشم حس میکنم مجرای هوایی به سمت ریه هام ورم کرده و صدام گرفته.و روز بعدش بعدش انگار خاک پاشیدن ته گلوم هر از مدتی عفونتش بارها زده داخل ریه هام گاهی سردرد در ناحیه ابروها هم دارم خیلی حس بدی هست حس خفگی و سنگین شدن قفسه سینه دکتر گوش و حلق و بینی در اصفهان رفتم خیلی دکتر رفتم دارو میدن به مدت ده روز همه چی خوبه دوباره با شدت بیشتر برمیگرده واقعا زجر آوره.دیگه نمیدونم چه کنم لطفا راهنمایی کنید سپاس

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      درود بر شما، علائمی که ذکر کردید می‌تواند نشان‌دهنده مشکلات مزمن تنفسی مانند سینوزیت مزمن، آلرژی یا حتی بیماری‌های ریه مانند برونشیت مزمن یا آسم باشد. چون علائم شما به طور مداوم و با شدت زیاد برمی‌گردند، احتمالاً به درمان‌های طولانی‌مدت نیاز دارید. توصیه می‌شود که علاوه بر درمان‌های دارویی، بررسی‌های دقیق‌تر مانند اسکن سی‌تی‌اسکن از سینوس‌ها یا ریه‌ها و آزمایش‌های حساسیت‌شناسی انجام دهید تا علت دقیق‌تر مشخص شود. استفاده از اسپری‌های بینی استروئیدی، داروهای ضدآلرژی و شستشوی منظم بینی می‌تواند مفید باشد. همچنین، در صورتی که عفونت در ریه‌ها وجود داشته باشد، درمان‌های آنتی‌بیوتیکی و ضدالتهاب نیاز است. در هر صورت، مشاوره با یک متخصص ریه یا آلرژی برای ارزیابی دقیق‌تر و برنامه درمانی بلندمدت ضروری است.
      متخصص گوش و حلق و بینی