علت بی ادراری چیست و در چه افرادی رخ میدهد؟

آنچه در این مقاله می‌خوانید

بی ادراری که گاهی آنورزیس نیز نامیده می‌شود، به عدم تولید ادرار اشاره دارد. این اتفاق می‌تواند در نتیجه شرایطی مانند شوک، از دست دادن شدید خون و نارسایی قلب یا کلیه‌ها یا مصرف دارو و سموم رخ دهد. آنوری یک وضعیت اورژانسی است و می‌تواند تهدید کننده زندگی باشد.

approved-by-doctors

تأیید‌‌‌‌‌‌‌ شده توسط پزشکان متخصص دکترتو

محتوای این مقاله صرفا برای افزایش آگاهی شماست. قبل از هرگونه اقدام، جهت درمان از پزشکان دکترتو مشاوره بگیرید.

زمان مطالعه : 6 دقیقه
علت بی ادراری چیست و در چه افرادی رخ میدهد؟

بی ادراری یا نیامدن ادرار یک عارضه دردناک و تا حدی خطرناک است که در سنین مختلف رخ می‌دهد. مهمترین علت این بیماری، انسداد ادراری است که بیشتر به خاطر عبور نکردن سنگ کلیه، تومور مثانه، التهاب پروستات در مردان یا عفونت ادراری رخ می‌دهد. انسداد را می‌توان به طور موقت با نوعی کاتتر تخلیه برطرف کرد، اما برای رفع دائمی آن نیاز به جراحی است. بهترین راه درمان نیامدن ادرار، مراجعه به اورولوژیست یا متخصص نفرولوژی است. در سایت دکترتو، نوبت‌دهی اینترنتی پزشکان، امکان دریافت نوبت ویزیت حضوری و مشاوره آنلاین برای شما وجود دارد.

بی ادراری (قطع ادرار) چیست؟

بی ادراری یا قطع ادرار زمانی رخ می‌دهد که کلیه‌ها تولید ادرار را متوقف کنند. در این اختلال فرد ابتدا دچار الیگوری یا کاهش دفع ادرار می‌شود و سپس کلیه‌های او به سمت قطع ادرار پیشرفت می‌کند. این وضعیت معمولا در نتیجه بیماری یا آسیب در کلیه‌ها دیده می‌شود.

تولید ادرار یک فرآیند حیاتی است و نتیجه فیلتر کردن و دفع مواد زائد، مایعات، الکترولیت‌ها و سایر مواد دیگری است که بدن به آن‌ها نیازی ندارد. فرآیند توقف تولید ادرار به این صورت است که موادی که در حال خروج از بدن هستند، در بدن می‌مانند و کلیه‌ها کار خود را متوقف کرده و تولید ادرار نیز متوقف می‌شود. توقف تولید ادرار می‌تواند منجر به بیماری‌های دیگر شود و اگر درمان نشود، تهدیدکننده زندگی است و می‌تواند خطرناک باشد.

بی ادراری زمانی تشخیص داده می‌شود که کلیه‌ها کمتر از ۵۰۰ میلی لیتر ادرار در روز تولید کنند. خروجی ادرار روزانه معمولا بین ۱ تا ۲ لیتر برای یک فرد بزرگسال است. قطع ادرار عمدتا با بیماری‌های حاد کلیوی(ناگهانی و کوتاه مدت) یا مزمن(بلند مدت) مرتبط است. اگر در معرض این بیماری هستید، برای تشخیص و درمان مناسب به پزشک مراجعه کنید.

اینفوگرافی بی ادراری
بی ادراری یا قطع ادرار زمانی رخ می‌دهد که کلیه‌ها تولید ادرار را متوقف کنند.

علائم بی ادراری یا قطع ادرار چیست؟

ادرار نکردن نشانه چیست؟ بی ادراری یا قطع ادرار نشانه و علامتی از بیماری و نه خود بیماری است. گاهی اوقات فرد ممکن است علائم دیگری از بیماری زمینه‌ای که باعث کاهش تولید ادرار شده است را داشته باشد.

بیماری‌های مرتبط با قطع ادرارنشانه‌های هر بیماری
بیماری کلیویتورم در پاها، مچ پا و صورت
جوش یا خارش پوست
درد پهلو در پشت یا کنار بدن
حالت تهوع یا استفراغ
تنگی نفس
سرگیجه
گرفتگی مجاری ادراری
مشکل در تمرکز
خستگی
نارسایی قلبیتنگی نفس
تورم پاها
خستگی یا سرگیجه
حالت تهوع
کاهش اشتها
ضربان قلب بالا
سرفه یا خس خس سینه
کتواسیدوز دیابتیتشنگی بیش از حد
خشکی دهان
استفراغ
درد شکم
اسهال
علائم عفونت ادراری
از دست دادن اشتها
خستگی
گیجی
بوی میوه‌ای در نفس
نشانه‌های بی ادراری در سنین مختلف

دلایل بی ادراری یا نیامدن ادرار (علت نیامدن ادرار در زنان و مردان)

بی ادراری یا قطع ادرار عمدتا به علت مشکلات کلیوی ایجاد می‌شود، اما مشکلات قلبی نیز می‌توانند باعث قطع ادرار شوند. برخی از مهمترین علت ادرار نکردن عبارتند از:

  • دیابت: بالا بودن پیوسته سطح قند خون در فرد دیابتی مانند حالتی که در دیابت کنترل نشده وجود دارد، می‌تواند باعث کتواسیدوز دیابتی یا آسیب به عروق خونی کوچک در کلیه‌ها شود که از مهمترین دلیل ادرار نکردن است.
  • سنگ کلیه یا نشانه های التهاب پروستات در مردان: این سنگ‌ها باعث انسداد در مجاری ادراری کلیه یا حالب می‌شوند (لوله‌هایی که ادرار از طریق آن از کلیه‌ها خارج شده، به مثانه و سپس پیشابراه رفته و در نهایت از بدن خارج می‌شود). این انسدادها به معنای عدم توانایی ادرار برای خروج از بدن است.
  • نارسایی کلیه: نارسایی حاد کلیه به معنای توقف عملکرد کلیه‌ها و عدم توانایی کلیه برای فیلتر کردن ادرار و علت نیامدن ادرار در مردان و زنان است.
  • فشار خون بالا: به عنوان بیماری فشار خون نیز شناخته می‌شود. فشار خون بالا می‌تواند به مرور زمان باعث آسیب به عروق خونی کلیه‌ها شود. اگر فشار خون درمان نشود، آسیب دائمی کلیه‌ها و قطع ادرار شود.
  • تومور یا وجود غده در مثانه: رشد توده توموری در کلیه‌ها یا در نزدیکی آنها می‌تواند باعث انسداد و جلوگیری از خروج ادرار از بدن شود.
  • نارسایی قلبی: در نارسایی قلبی، قلب نمی‌تواند به اندازه کافی خون را در بدن پمپ کند. اگر به اندازه کافی مایع در رگ‌های خونی وجود نداشته باشد، پروسه‌هایی که در بدن اتفاق می‌افتند، متوقف می‌شوند. یکی از ارگان‌هایی که تحت تاثیر قرار می‌گیرد، کلیه است، که تولید و دفع ادرار را متوقف می‌کند تا مایع بیشتری را در بدن حفظ کند.

علت قطع ادرار در سالمندان چیست؟

قطع ادرار یا حتی در مواردی بی اختیاری ادرار یک شکایت شایع و ناراحت کننده در سالمندان است. مهمترین علل آن تغییرات ساختاری در عضله مثانه و اختلال در کنترل عصبی و تغییرات مرتبط با افزایش سن در دستگاه ادراری تحتانی است. احتباس ادرار می‌تواند از عوارض جانبی داروها یا عفونت ادراری باشد.

بهترین روش برای تخلیه کامل ادرار چیه؟

همین حالا از بهترین دکتر مشورت بگیر!

روش تشخیص بی ادراری چگونه است؟

تشخیص بی ادراری و علت آن با بررسی تاریخچه پزشکی و سابقه دارویی شروع می‌شود. پزشک درباره علائم و تغییرات ادرار به شرح زیر، سوالاتی خواهد پرسید:

  • تورم
  • خستگی
  • تغییر در اشتها
  • خون در ادرار
  • تعداد دفعات ادرار
  • مقدار ادرار
  • درد شکم یا درد پهلو

پزشک ممکن است آزمایش‌های دیگری مانند آزمایش خون برای بررسی عملکرد کلیه، آزمایش ادرار برای بررسی وجود خون یا قند در ادرار، نمونه‌برداری از کلیه یا آزمایش‌های تصویربرداری مانند سونوگرافی، عکس رادیوگرافی ساده، سی تی اسکن یا اسکن ام آر آی را درخواست کند. ممکن است تا زمانی که عملکرد کلیه فرد به حالت اولیه باز گردد یا علت قطع ادرار مشخص شود، بیمار بستری شود.

متن انگلیسی:
To diagnose anuria, it is necessary to measure the person’s urine output, which is usually done through a urinary catheter to allow complete bladder emptying.
ترجمه فارسی:
برای تشخیص آنوری لازم است برون ده ادرار فرد اندازه‌گیری شود که معمولا این کار از طریق کاتتر ادراری انجام می‌شود تا امکان تخلیه کامل مثانه وجود داشته باشد.

به نقل از سایت osmosis

بهترین روش درمان بی ادراری یا آنوری چیست؟

اگر بی ادراری نشانه‌ای از یک بیماری زمینه‌ای باشد، درمان آن به نوع بیماری زمینه‌ای بستگی خواهد داشت:

  • مدیریت دیابت: افراد مبتلا به دیابت باید قند خون خود را تحت کنترل داشته باشند. رعایت رژیم غذایی، ورزش و مصرف تمام داروهای تجویز شده طبق دستورالعمل، در کنترل قند خون کمک کننده است.
  • تغییر سبک زندگی: ایجاد تغییرات مثبت در سبک زندگی نیز برای افرادی که فشار خون بالا دارند بسیار مهم است. پزشک ممکن است تغییرات رژیم غذایی و ورزش و مصرف دارو، برای کمک به حفظ فشار خون پایین را پیشنهاد دهد.
  • از بین بردن سنگ کلیه یا تومور: انسداد کلیه به علت سنگ کلیه یا تومور، نیاز به درمان جهت حذف عامل انسدادی دارد. درمان ممکن است به معنی جراحی، شیمی درمانی یا پرتودرمانی برای کاهش یا حذف تومور یا سنگ باشد.
ممکن است تا زمانی که عملکرد کلیه فرد به حالت اولیه باز گردد یا علت قطع ادرار مشخص شود، بیمار بستری شود.

مدیریت بیماری های کلیوی به درمان بی ادراری کمک میکند؟

آیا کم کاری کلیه قابل درمان است؟ بیماری‌های کلیوی با دیالیز ( روشی جهت حذف مایعات اضافی، الکترولیت‌ها و مواد زائد از خون است) درمان می‌شوند. در صورت نیاز، دیالیز ۳ تا ۴ بار در هفته در کلینیک سرپایی یا بیمارستان انجام می‌شود. چندین راه برای دیالیز وجود دارد.

به طور معمول، در این روش خون از بدن خارج می‌شود و از فیلتر مخصوصی برای حذف مواد زائد عبور کرده و سپس دوباره به بدن تزریق می‌شود. کسی که دچار آسیب کلیوی است و دیالیز می‌شود، می‌تواند داوطلب پیوند کلیه باشد. به دلیل معایب و مراقبت‌های طولانی مدت پس از پیوند، همه افراد مناسب این نوع جراحی نیستند. استنت حالب نیز ممکن است در جمع آوری ادرار کمک کننده باشد.

قرص درمان احتباس ادرار یا آنوری

از میان بهترین قرص برای آمدن کامل ادرار یا دارو برای تخلیه کامل ادرار می‌توان به آلفوزوسین، دوکسازوسین، پرازوسین، سیلودوسین، تادالافیل، تامسولوسین و ترازوسین اشاره کرد. ترکیبی از یک مهارکننده ۵ آلفا ردوکتاز و یک آلفا بلوکر، مانند فیناستراید و دوکسازوسین یا دوتاستراید و تامسولوسین، ممکن است بهتر از یک داروی فردی به تنهایی کار کند. احتباس ادراری اصلی‌ترین علایم هیپرپلازی خوش‌خیم پروستات است.

درمان خانگی نیامدن ادرار

قبل از درمان، اولین قدم پیدا کردن علت قطع شدن ادرار است که در این زمینه بهتر است از اورولوژیست کمک بگیرید. برای درمان قطع شدن ادرار بهتر است عادات غذایی خود را اصلاح کنید و از مصرف الکل، کافئین یا غذاهای اسیدی جلوگیری کنید.

همین الان بهترین دکتر برای درمان سوزش و قطعی ادرار را پیدا کن!

نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر

بی ادراری یا نیامدن ادرار یک اتفاق دردناک و تا حدی خطرناک است که معمولا به دلیل انسداد مجاری ادراری یا تولید نشدن ادرار در کلیه‌ها رخ می‌دهد. مهم‌ترین علل آن التهاب پروستات در مردان، عفونت مجاری ادراری یا گیر کردن سنگ کلیه در مجرای ادرار است. این اتفاق با عوارضی مانند درد کلیوی، تکثیر باکتری در بدن، کشش مثانه و آسیب به عضلات کف لگن همراه است.

در صورت قطع ادرار یا در واقع  بی ادراری، برای درمان و مدیریت بیماری و عوارض ناشی از آن به دکتر کلیه و مجاری ادراری یعنی دکتر اورولوژیست یا فوق تخصص کلیه مراجعه کنید. در سایت دکترتو امکان دریافت نوبت ویزیت حضوری یا مشاوره با دکتر اورولوژی آنلاین یا دکتر کلیه آنلاین (دکتر نفرولوژی آنلاین) نیز وجود دارد.

دکترتو مراقب سلامتی شماست!

پرسش‌های متداول

بله، اگر کلیه‌ها کاملا خاموش نشده باشند و میزان فیلتراسیون گلومرولی (GFR) به صفر مطلق رسیده باشد، احتمالاً افراد پس از شروع دیالیز همچنان ادرار خواهند داشت.

معمولا به دلیل بزرگ شدن پروستات است. در این افراد، انسداد زمانی اتفاق می‌افتد که غده پروستات آنها آنقدر بزرگ شود که مجرای ادراری را تحت فشار قرار دهد.

وقتی ادرار داری ولی نمیاد یا وقتی دستشویی داری ولی نمیاد چه دلیلی می‌تواند داشته باشد؟ شایع‌ترین علل آن شامل بارداری، ضربه به کف لگن پس از زایمان واژینال، یائسگی، چاقی، عفونت‌های دستگاه ادراری، اختلالات شناختی، سرفه مزمن یا یبوست هستند.

یک مثانه سالم می‌تواند حدود ۲ فنجان ادرار را قبل از اینکه پر شود در خود نگه دارد. بدن شما ۹ تا ۱۰ ساعت زمان نیاز دارد تا ۲ فنجان ادرار تولید کند.

امتیاز شما به مقاله:
(3.7از5)
دسته بندی:
برچسب:
منبع:
مطالب مرتبط

پاسخ دادن

نظرات درباره بی ادراری

  1. مجید گفت:

    باسلام خدمت دکتر عزیز ،عذر میخوام مادرم به علت عدم کارایی کلیه هاش دیالیز میشه یک روز درمیان ،چند وقتیه که خیلی بی اشتها شده ،وجدیدا درد شدید از ناحیه شکم و معده داره وفشار خونش هم بالا می‌رفت که برا فشارش بردیم دکتر فشار رو تا حدی کنترل کردیم ولی چند روزیه که مشکل بی ادراری دارن.ودر طول روز در حد چند قطره است ،لطفا نظر بدید . باتشکر

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام
      در مشکلات کلیوی عدم ادار قابل انتظار است
      نارسایی کلیوی حاد این مشکل را ایجاد میکند
      حتمن و منظم باید تحت دیالیز قرار گیرند
      با ارزوی سلامتی

  2. حسام گفت:

    سلام من مامانم دفع پروتئین ادرار داره

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام حسام عزیز
      دفع پروتیین دلایل گوناگونی دارد از قبیل دهیدراتاسیون ( کم آبی شدید) ، بیماریهای عفونی همراه با تب بالا ، کاهش فشار خون ، ورزش شدید ، عفونت ادراری ، حالت های هیجانی و استرس شدید ،سنگ کلیه و یا نارسایی قلب بویژه
      برای بررسی بیشتر به متخصص کلیه مراجعه فرمایید
      با ارزوی سلامتی

      https://doctoreto.com/doctors/speciality/nephrologist

  3. آرش گفت:

    حامین

  4. زهرا گفت:

    سلام پدرم پیوند کلیه شده یک روز کامله که ادرار نداشته میشه بگید به چه علته؟؟

    1. همیار دکترِتو گفت:

      دوست عزیز
      ادار از مسیر کلیوی تشکیل می شود و این احتباس ادراری بعد از عمل طبیعی است و باید تحت نظر پزشک معالج باشند به ایشان داروی ادرار آور داده می شود.

  5. وحید گفت:

    سلام
    مادر من چند روزه ادرار کمی داره مقداری عفونت دیده شده و دکتر سفکسیم تجویز کرده ولی دردی نداره فقط حالت تهوع داره
    چه اقداماتی لازم هست انجام بدیم

  6. عبدی گفت:

    سلام من چند وقته که حس ادرار شدید دارم ولی وقتی دستشویی میرم خیلی فشار بهم میاد

    1. س گفت:

      سلام نامزد من چند وقت هست که ادرار نمیکنه و موهایه سرش میریزه
      نشونه و درمانش چیه؟

  7. دنیز گفت:

    🌸سلام خسته نباشی🌸
    من حدود دوهفته اس که ادرارم بوی تندی گرفته و تکرر ادرار دارم و سوزش ادرار هم دارم پنج روز پیش ادرارم رنگ قرمز شده بود و خیلی درد داشتم دیروز که خیلی ادرار داخل مثانه پر بود ولی اصلا ادرارم نمیومد وفقط خون و لخته خون میامد حدود یک ساعت فقط خون میامد رفتم دکتر دکتر آزمایش برام نوشته آزمایش ادرار و کشت ادرار دادم و برام سونوگرافی نوشته کلیه هام هیچ مشکلی نداشت ومثانه هم همین طور و بهم گفتن مشکلی نداری ولی داخل برگه سونوگرافی نوشته بود که مایع آزاد در فضای لگن رویت شد و خیلی میترسم لطفا جواب منو بدین

    1. همیار دکترِتو گفت:

      سلام دوست عزیز
      خونریزی همراه ادرار و احتباس ادراری شما میتونه به علت سنگ کلیه باشه که در طول مسیر ادراری حرکت کرده و موجب خونریزی شده باشه. این که در سونوگرافی سنگ دیده نشده ممکنه که این سنگ دفع شده باشه. برای پیگیری بیشتر به متخصص کلیه و مجاری تناسلی مراجعه کنید.
      جراح کلیه و مجاری ادراری

  8. فرزین گفت:

    سلام
    مدت ۳ ساله که ادرار کم میکردم
    با قرص مدر انجام میشد

    الان خیلی شزایطم حاد شده
    پزشک پروستات و کلیه رفتم
    میگن همه چیز طبیعیه
    دکترا میگن توهم میزنی امکان نداره

    اما جوری شده ک آب سمت ریه‌ام‌میره و نفس کشیدن برام دشوار میشه پیشنهاد شما چیست

    1. همیار دکترتو گفت:

      سلام همراه گرامی
      لازمه برای این مشکلتون به متخصص کلیه و مجاری ادراری مراجعه کنین:
      لیست متخصصین اورولوژی

  9. علیرضا پرتونیایی گفت:

    من ناراحتی قلبی دارم هفته پیش به دکتر مراجعه کردم با گرفتن فشار ونوار قلبی متوجه فشار پایین شدن و با سورنگ که زدم کمی بهتر شدم ولی از فردای آنروز درد پام شروع شد و از بین نمرفت و من از درد عرق وخشکی دهن پیدا کردم طوری که دو لیتر آب و نوشیدنی مصرف میکردم و کلییها خوب کار میکردن و درد پا جوری بود که امان من رو گرفته تا اینکه امشب یکدفعه با قعطی ادرار مواجعه شدم با درد شکم و حدود ۲۵دقیقه با درد و آمدن چند قطره کمی آرام شدم و احساس میکنم که کلیها دروست کار نمیکنن و هرچه زودتر مخواهم دکتر متخصص نوبت بگیرم

    1. همیار دکترتو گفت:

      سلام همراه گرامی
      لازمه برای این مشکلتون به متخصص کلیه و مجاری ادرار مراجعه کنین:
      لیست متخصصین کلیه و مجاری ادراری

    2. عبدالله اسماعیلی گفت:

      من مریض دیالیزی هستم وقتی میرم دستشوی باید یه ساعت بشینم تا یه کم ادرار کنم خیلی اذیت میشم باید چیگار کنم

      1. همیار دکترتو گفت:

        سلام
        باید از نظر پروتات، مثانه و کلیه ها بررسی بشین. برای این مشکلتون می تونین به متخصص کلیه و مجاری ادراری مراجعه کنین:
        لیست متخصصین کلیه و مجاری ادراری

      2. مهدی گفت:

        سلام وقت بخیر با تشکر از مطالب ارزشمند شما
        خانمم ۲۷ سالشه
        اول ادرار خونی
        بعد تمام بدن داغ میامد
        تشنگی شدید
        مدتی بعد تب شدید بدن درد وسردرد
        ادرار قطع شد
        خفگی و بیحالی
        سپس رفتیم اورژانس دیالیز کرد
        سونو گرفت کلیه ها سالم
        الن ۵ جلسه دیالیز شده هنوز ادرار قطع
        دکتر عزیز این مشکلش چیه خواهش میکنم جواب بدین

        1. همیار دکترِتو گفت:

          سلام دوست عزیز
          مشکل کلیه و مثانه ایشون و عفونت ناشی از احتباس ادرار می تونه باعث ایجاد تب در بدن و احساس تشنگی فراوان شده باشد. بهتره ایشان تحت نظر متخصص کلیه قرار بگیرند.
          بهترين دكتر نفرولوژی

  10. مرتضی عبدالهی گفت:

    سلام خیلی خیلی مطالب مفید برای راهنمایی بیماران هستش فقط بگم متاسفانه من خیلی دیر این مطالب را خواندم در حدود ۵سال قبل من دچار قطع اداره شدم و از الت من خون امد ولی چون اوایل درد نداشتم متاسفانه به دکتر مراجعه نکردم و بعد از گذشت ۴۰روز درد از پاهایم شروع شد و کم کم به کل بدنم کشیده شد و بعد از ازمایشات متوجه شدم که روماتیسم مفصلی حاد گرفتم چون دچاراختلالات خونی شده بدنم والن پنج ساله که زندگی برام شده جهنم.برای اینکه همیشه بدنم درد می‌کنه مخصوصا دستها و پاهایم با تورم شدید امیدوارم که همه مواظب سلامتی یشان باشند

    1. آرش گفت:

      حامین🙏