سرطان تیروئید آناپلاستیک، خطرناک ترین نوع سرطان تیروئید!

سرطان تیروئید آناپلاستیک (ATC) که به‌عنوان کارسینوم آناپلاستیک تیروئید نیز شناخته می‌شود، یک نوع بسیار تهاجمی از سرطان تیروئید است که با رشد کنترل‌نشده سلول‌ها در غده تیروئید آغاز می‌شود . این نوع سرطان به دلیل رفتار تهاجمی و مقاومت در برابر درمان‌های رایج سرطان، عموماً امید به درمان بسیار کمی دارد. سلول‌های سر‌طان تیروئید آناپلاستیک بسیار غیرطبیعی هستند و معمولاً شبیه سلول‌های تیروئید اصلی نیستند و تمایز ضعیفی دارند.

آشکارترین علامت این سرطان وجود یک توده در جلوی گردن است، همچنین ممکن است علائمی مانند سرفه و درد و فشار در گردن را هم حس کنید. پیشنهاد ما این است اگر توده‌ای را در ناحیه گردن خود احساس می‌کنید حتما برای بررسی آن به متخصص غدد مراجعه کنید.

در صورت داشتن هرگونه علائم و مشکلی در تیروئید خود می‌توانید از طریق دکترتو با برترین متخصصان داخلی و متخصص غدد و متخصص انکولوژی کشور ارتباط تلفنی برقرار کنید و از سلامت غده تیروئید خود آگاه شوید. همچنین در صورت لزوم می‌توانید از بخش نوبت مطب، وقت ملاقات حضوری دریافت نمایید.

سرطان تیروئید آناپلاستیک چیست؟

سرطان آناپلاستیک یک نوع غیر معمول از سرطان تیروئید است که تنها ۲-۱٪ موارد سرطان تیروئید را به خود اختصاص می‌دهد. این بیماری درصد امید به درمان بسیار پایینی دارد، به طوری که بیشتر افراد مبتلا به کارسینوم آناپلاستیک بیش از ۶ ماه زنده نمی‌مانند. میانگین زمان بقا پس از تشخیص ۳ تا ۶ ماه است. برخی از مطالعات گزارش می‌دهند که ۱۰٪ تا ۱۵٪ افراد بیش از ۱ سال زنده می‌مانند.

این بیماری اغلب اوقات به وسیله اشکال دیگر سرطان تیروئید مانند سرطان تیروئید پاپیلاری و سرطان تیروئید فولیکولی و یا سرطان تیروئید مدولاری به وجود می‌آید. سرطان‌های فولیکولی و پاپیلاری اشکال کم‌تهاجم‌تر سرطان تیروئید هستند. به همین دلیل تشخیص سرطان در مراحل اولیه برای درمان سر‌طان تیروئید آناپلاستیک بسیار حیاتی است.

سرطان تیروئید آناپلاستیک یک نوع سرطان تیروئید بسیار نادر و کشنده است که باعث مرگ تقریبا ۹۰٪ از مبتلایان در کمتر از شش ماه می‌شود.

سرطان تیروئید آناپلاستیک چگونه به وجود می آید؟

تیروئید غده‌ای پروانه‌ای شکل در پایه گردن است که وظیفه ساختن هورمون‌ تیروکسین و دیگر هورمون‌ها را بر عهده دارد. این هورمون‌ها به عملکرد قلب، مغز و سایر اندام‌ها کمک می‌کنند. آنها همچنین نقش بسیار مهمی در متابولیسم بدن دارند و به شما کمک می‌کنند تا گرم بمانید و انرژی بسوزانید.

سرطان تیروئید به صورت کلی یکی از انواع سرطان‌های شایع به خصوص در میان زنان هستند و در این بین سرطان تیروئید آناپلاستیک خطرناک‌ترین آنهاست. دانشمندان به طور قطع نمی‌دانند چه چیزی باعث سرطان تیروئید آناپلاستیک می‌شود. اغلب اوقات قبل از شروع سرطان، مشکلی برای غده تیروئید به وجود آمده است و تیروئید به نوعی درگیر یکی از انواع بیماری های تیروئید است. این بیماری می‌تواند در تیروئید بزرگ‌شده به نام گواتر تشکیل شود. در موارد دیگر، سر‌طان آناپلاستیک می‌تواند از انواع دیگر سرطان تیروئید که ابتدا در آنجا شروع شده‌اند، رشد کند.

مراحل سرطان تیروئید آناپلاستیک

سرطان‌های تیروئید آناپلاستیک همه یکسان نیستند. با این وجود، کارسینوم آناپلاستیک تهاجمی‌ترین شکل سرطان تیروئید است که به اغلب افراد مبتلا به این بیماری آسیب می‌رساند. تقریباً همه سرطان‌های تیروئید آناپلاستیک بزرگ هستند، در بافت‌های محلی اطراف پخش می‌شوند، به غدد لنفاوی گردن گسترش پیدا می‌کنند و ممکن است به رگ‌های خونی نیز رشد کرده باشند.

همه سرطان‌ها یک سیستم مرحله‌بندی خاص خود را دارند، اما سرطان تیروئید آناپلاستیک دارای نوعی سیستم مرحله‌بندی است که مانند اکثر سرطان‌های دیگر نیست. در مرحله‌بندی یا تعیین استیج سرطان آناپلاستیک، اندازه سرطان تیروئید یا متاستاز به غدد لنفاوی اطراف را در نظر نمی‌گیرند. تمام سرطان‌های تیروئید آناپلاستیک مرحله IV (مرحله چهار) در نظر گرفته می‌شوند. آخرین جزء مرحله‌بندی سرطان تیروئید آناپلاستیک، وجود متاستاز به اندام‌های دوردست است، به این معنی که آیا سرطان به مناطق دور مانند ریه‌ها، کبد یا استخوان‌ها گسترش یافته است.

تنها مرحله اولیه سرطان‌های تیروئید آناپلاستیک قابل درمان با جراحی در نظر گرفته می‌شوند. هرگونه شواهدی مبنی بر گسترش دور کارسینوم آناپلاستیک، سرطان آناپلاستیک را به یک بیماری غیر قابل جراحی تبدیل می‌کند. مانند هر سیستم مرحله‌بندی معتبر، مرحله‌بندی دقیق شانس درمان بیمار را پیش‌بینی می‌کند. طبق گفته thyroid.org، به‌طورکلی مراحل سرطان تیروئید آناپلاستیک به شرح زیر هستند:

• مرحله IVA : سرطان آناپلاستیک تیروئید فقط در تیروئید و غدد لنفاوی مجاور وجود دارد و به اندام‌های دیگر سرایت نکرده است.
• مر‌حله IVB : سرطان تیروئید آناپلاستیک در تیروئید و بافت‌های گردن وجود دارد، اما در سایر قسمت‌های بدن وجود ندارد.
• مرحله IVC: سرطان تیروئید آناپلاستیک در تیروئید و همچنین سایر قسمت‌های بدن مانند استخوان‌ها، ریه‌ها یا مغز گسترش یافته است.

توجه! IV یک عدد یونانی است که نشان دهنده عدد ۴ است. ممکن است در برخی دسته‌بندی‌ها، این مراحل را با عناوین ۴A، ۴B و ۴C نیز مشاهده نمایید.

علائم سرطان تیروئید آناپلاستیک چیست؟

شما می‌توانید اکثر انواع سرطان تیروئید را داشته باشید و آن را احساس نکنید. اما سرطان آناپلاستیک تیروئید اغلب به سرعت رشد می‌کند و علائمی را ایجاد می‌کند که ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• سرفه خشک با یا بدون خون
• مشکل در بلع
• صدای خشن یا تغییر یافته
• تنفس با صدای بلند یا مشکل
• توده در پایین گردن
• درد یا فشار در گردن
• گیر کردن غذا یا قرص‌ها هنگام قورت دادن
• تنگی نفس زمانی که صاف دراز کشیده‌اید.

رایج‌ترین علامتی که سرطان آناپلاستیک با آن آشکار می‌شود این است که شما یا یکی از اعضای خانواده متوجه یک توده در حال رشد در گردن خود می‌شوید. وقتی پزشک توده گردن را احساس می‌کند، معمولاً بزرگ و بسیار سفت است. این تومورها خیلی سریع رشد می‌کنند و ممکن است تا چند روز یا چند هفته پیش از آن هرگز متوجه وجودش نشده بودید و اکنون به نظر می‌رسد هر روز بزرگ‌تر می‌شود. اگر هر غده‌ای حتی کوچک در ناحیه گردن خود مشاهده کردید، به دکتر غدد در دکترتو مراجعه کنید.

علائم شایع سرطان تیروئید آناپلاستیک چیست؟

برای بررسی علائم با دکتر غدد مشاوره داشته باش.

مشاوره آنلاین دکتر متخصص غددمتخصص غدد و متابولیسم

عوامل خطر ابتلا به سرطان تیروئید آناپلاستیک

طبق گفته Webmd، برخی موارد می‌توانند شانس ابتلا به کارسینوم آناپلاستیک را افزایش دهند. این موارد عبارت‌اند از:

• سن. بیشتر موارد این سرطان در افراد ۶۰ تا ۷۰ ساله رخ می‌دهد.
• جنسیت. زنان بیشتر از مردان به آن مبتلا می‌شوند.
• تاریخچه پزشکی. موارد قبلی ابتلا به گواتر یا سایر اشکال سرطان تیروئید خطر ابتلا به سر‌طان تیروئید آناپلاستیک را افزایش می‌دهند. گواتر می‌تواند ناشی از کمبود ید باشد، اما اغلب به دلیل تولید هورمون‌های کم یا زیاد تیروئید یا ندول‌هایی در تیروئید شما ایجاد می‌شود.
• تشعشع. اگر در ناحیه سر و گردن خود تحت پرتو درمانی قرار گرفته باشید یا در معرض مواد رادیواکتیو قرار گرفته باشید، خطر ابتلای شما به سرطان تیروئید آناپلاستیک بیشتر است.
• گروه خونی. یک مطالعه نشان داد که افراد در گروه خونی B ممکن است شانس بیشتری برای ابتلا به این سرطان داشته باشند.

تشخیص سرطان آناپلاستیک تیروئید به چه صورت است؟

سر‌طان تیروئید آناپلاستیک با رشد سلول‌های سرطانی غیرطبیعی در تیروئید شروع می‌شود. همانطور که این سلول‌ها تکثیر می‌شوند، یک برآمدگی یا “ندول” در تیروئید ایجاد می‌کنند که اغلب از کنار یا جلوی غده تیروئید بیرون می‌آید. متاسفانه، از آنجایی که سرطان‌های تیروئید آناپلاستیک با چنین سرعتی رشد می‌کنند، به ندرت در اوایل شکل‌گیری یافت می‌شوند یا تصادفاً در یک معاینه فیزیکی معمول مورد توجه قرار می‌گیرند. معمولاً، سرطان آناپلاستیک تیروئید توسط بیمار تشخیص داده می‌شود که متوجه رشد سریع توده گردن یا علائم ناشی از تهاجم مستقیم سر‌طان تیروئید آناپلاستیک مانند تغییر در صدا یا بلع می‌شود. در واقع، کارسینوم آناپلاستیک ممکن است آنقدر سریع رشد کند که سایر اعضای خانواده یا ناظران در مورد ایجاد سریع یک توده در گردن فرد نظر دهند.

۱. آزمایش تیروئید

اولین راه تشخیص این بیماری، آزمایش عملکرد تیروئید است. در این آزمایش با استفاده از آزمایش خون سطح هورمون‌های تیروکسین، T3 و T4 مورد بررسی قرار می‌گیرد. هر گونه تغییر در مقدار این هورمون‌ها می‌تواند نشان‌دهنده وجود سرطان آناپلاستیک باشد.

۲. سونوگرافی

در مرحله بعد ممکن است از سونوگرافی استفاده شود. سونوگرافی روشی برای استفاده از امواج صوتی برای نگاه کردن به زیر پوست است. این آزمایش بیمار را مطلقا در معرض هیچ تابشی یا پرتویی قرار نمی‌دهد. سونوگرافی برای سرطان تیروئید آناپلاستیک بسیار حساس‌تر از معاینه فیزیکی است. سونوگرافی در تعیین مرحله سرطان آناپلاستیک تیروئید به ویژه بررسی غدد لنفاوی گردن بسیار مهم است.

معمولا علائم سرطان اناپلاسیک در اولین مرحله اوسط خود بیمار تشخیص داده می‌شود، سپس پزشک از معاینه فیزیکی، آزمایش عملکرد تیروئید، سونوگرافی، بیوپسی و دیگر آزمایشات برای تشخیص قطعی استفاده می‌کند.

۳. بیوپسی

قدم بعدی در تشخیص این سرطان تقریباً همیشه بیوپسی سوزنی است. گاهی اوقات سرطان آناپلاستیک تیروئید ممکن است با آسپیراسیون سوزن ظریف تیروئید تشخیص داده نشود. پزشک سیتولوژیست ممکن است سر‌طان تیر‌وئید آناپلاستیک را به‌عنوان یک سرطان تیروئید با تمایز ضعیف تشخیص دهد. این تشخیص نباید هیچ یک از تصمیم‌گیری‌ها را تحت تاثیر قرار دهد. مطمئناً یک ارزیابی جامع از شدت و توسعه بیماری برای سر‌طان تیروئید آناپلاستیک یا حتی سرطان تیروئید با تمایز ضعیف ضروری است. هر دوی این تشخیص‌ها باید بسیار جدی گرفته شوند و به یک شکل تحلیل شوند. در واقع، تصمیم‌گیری درمانی بین این دو تشخیص تفاوت کمی دارد. تنها زمانی که پاتولوژیست‌ها بتوانند زیر میکروسکوپ به خود غده تیروئید نگاه کنند، نه فقط سلول‌ها، می‌توانند تفاوت بین سر‌طان تیروئید آناپلاستیک و سرطان تیروئید با تمایز ضعیف را تشخیص دهند. بنابراین برای تشخیص کامل این بیماری شما نیاز به مجموعی از آزمایشات خواهید داشت.

سایر آزمایشات ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• تست‌های تصویربرداری مانند ام آر آی یا سی تی اسکن
• لارنگوسکوپی، که راه هوایی شما را از طریق یک اسکوپ مخصوص که در گلوی شما قرار دارد، بررسی می‌کند.
• اسکن تیروئید‌، که نشان می‌دهد آیا تومور ماده رادیواکتیو را جذب می‌کند یا خیر. اگر تومور ماده رادیواکتیو را جذب نکند، سرطانی است.

راهی برای درمان سرطان آناپلاستیک تیروئید وجود دارد؟

درمان این سرطان می‌تواند سخت باشد؛ چرا که به سرعت و به طور غیرقابل پیش‌بینی رشد می‌کند. بهترین درمان این است که تمام تومورهای سرطانی را با جراحی خارج کنید. اگر سرطان شما به سایر قسمت‌‌های گردن، قفسه سینه و جاهای دیگر گسترش یافته باشد، احتمالاً به شیمی درمانی یا پرتودرمانی یا هر دو نیاز خواهید داشت. اما در بیشتر موارد شیمی درمانی و پرتودرمانی کمک چندانی نمی‌کنند.

گاهی اوقات ممکن است برای کمک به تنفس راحت‌تر یا غذا خوردن نیاز به جراحی داشته باشید. گزینه دیگر این است که از پزشک خود در مورد ثبت‌نام در درمان‌های بالینی سؤال کنید. این مطالعات داروها و درمان‌های آزمایشی را بررسی می‌کنند که ممکن است برای مبارزه با سرطان شما بهتر عمل کنند.

چه جراحی ممکن است برای سرطان آناپلاستیک تیروئید توصیه شود؟

سرطان آناپلاستیک تیروئید به ندرت با جراحی درمان می‌شود. همانطور که در بالا گفته شد، تنها مرحله اولیه سرطان آناپلاستیک را می‌توان برای جراحی در نظر گرفت. هرگونه شواهدی مبنی بر گسترش دور سر‌طان تیروئید آناپلاستیک، این بیماری را به یک گزینه غیرقابل‌جراحی تبدیل می‌کند. درک این نکته مهم است که تنها شانس درمان، داشتن یک جراح سرطان تیروئید از همان ابتدا است. فقط مجرب‌ترین جراحان سرطان تیروئید تا به حال یک بیمار کارسینوم آناپلاستیک را جراحی کرده‌اند و حتی تعداد کمتری نیز یک بیمار سر‌طان تیروئید آناپلاستیک را درمان کرده‌اند. شکی نیست، جراح نباید بیمار سر‌طان تیروئید آناپلاستیک یا حتی بیماری با تشخیص احتمالی سرطان تیروئید با تمایز ضعیف را جراحی کند. هیچ شانس یا فرصت دومی در جراحی آناپلاستیک سرطان تیروئید وجود ندارد.

انتخاب‌های زیادی برای جراحی این بیماری وجود ندارد. برخی از این انتخاب‌ها در جراحی سرطان آناپلاستیک تیروئید را می‌توان قبل از جراحی انجام داد، اما برخی دیگر ممکن است به تجربه و افکار متخصصان جراحی سرطان تیروئید در طول عمل جراحی واقعی بستگی داشته باشد. بیمار مبتلا به سرطان تیروئید آناپلاستیک معمولاً در اکثر موارد نیاز به برداشتن کامل تیروئید یا ساب توتال تیروئیدکتومی دارد. اغلب جراحی آناپلاستیک تیروئید ممکن است یک تیروئیدکتومی پیچیده باشد.

از آنجایی که سرطان آناپلاستیک تیروئید تقریباً همیشه به غدد لنفاوی گردن گسترش می‌یابد و گسترش موضعی سرطان تیروئید نیز باید به اندازه کافی برداشته شود، دیسکسیون مرکزی یعنی برداشتن غدد لنفاوی اطراف غده تیروئید و برداشتن غدد لنفاوی کنار گردن تقریباً همیشه انجام می‌شود. از آنجایی که تنها یک فرصت برای درمان سر‌طان تیروئید آناپلاستیک وجود دارد، بهترین گزینه جراحی است. اما همین درمان نیز در موارد بسیار کمی جوابگو خواهد بود.

نگران جراحی سرطان تیروئید آناپلاستیک هستی؟ برای اطلاع از عوارض آن با پزشک مشورت کن.

دکتر جراحی تیروئید

قرص های هورمون تیروئید بعد از جراحی سر‌طان تیروئید آناپلاستیک چیست؟

صرف نظر از اینکه کل غده تیروئید یا بخشی از آن برداشته شده است، همه متخصصان موافق هستند که بیماران باید تا آخر عمر از یک قرص هورمون تیروئید استفاده کنند. این داروها برای جایگزینی هورمون در افرادی است که غده تیروئیدی ندارند. همچنین مصرف این داروها از رشد بیشتر سلول‌های تیروئید نیز جلوگیری می‌کنند.. شواهد خوبی وجود دارد مبنی بر اینکه سرطان آناپلاستیک تیروئید به ندرت به هورمون محرک تیروئید (TSH) ترشح‌شده از هیپوفیز پاسخ می‌دهد. بنابراین قرص هورمون تیروئید برای جایگزینی هورمون تیروئید برای نیازهای هورمونی بیمار تجویز می‌شود، و نه برای سرکوب هورمون TSH.

هرچند جراحی بهترین راه درمان سرطان آناپلاستیک تیروئید است، اما جراحی هم تنها در اولین مرحله کارساز است و بعد از متاستاز گسترده دیگر فایده چندانی ندارد.

بعد از جراحی کارسینوم آناپلاستیک چه مراقبت های طولانی مدتی مورد نیاز است؟

همه بیمارانی که تحت عمل جراحی (و شیمی درمانی و پرتودرمانی) برای سرطان آناپلاستیک تیروئید قرار گرفته‌اند، باید برای سال‌های متمادی به پزشک مراجعه کنند تا معاینات دوره‌ای، آزمایش‌های خونی خاص، و بررسی‌های اشعه ایکس برای نظارت بر آنها و تشخیص هرگونه بازگشت بیماری انجام شود.

این سرطان در اسرع وقت عود می‌کند. اگرچه هیچ مزیت واضحی وجود ندارد، برخی از بیماران مبتلا به سر‌طان تیروئید آناپلاستیک ممکن است پس از جراحی مورد ارزیابی قرار گیرند تا مشخص شود که آیا ید رادیواکتیو ممکن است برای بیماری آنها مفید باشد یا خیر. این ارزیابی برای استفاده از ید رادیواکتیو فوری نیست و باید تا زمانی که تمام درمان‌های قطعی دیگر تجویز شود یا منقضی شود، به تعویق بیفتد. ید رادیواکتیو در افراد مبتلا به کارسینوم آناپلاستیک که به دلیل سرطان تیروئید پاپیلاری ایجاد شده است، ممکن است بهترین نتیجه را داشته باشد.

در رابطه با سرطان آناپلاستیک، در چه شرایطی باید به دکتر مراجعه کرد؟

آناپلاستیک یک سرطان بسیار تهاجمی است که در کمترین زمان ممکن گسترش پیدا می‌کند. شایع‌ترین علامتی این بیماری برجسته شده غدد لنفاوی و تیروئید است. به طوری که اعضای خانواده و حتی خودتان به راحتی متوجه آن خواهید شد. تشخیص و اقدام به درمان سریع، در رابطه با این بیماری بسیار حیاتی است. بنابراین، به محض مشاهده هر علائمی، باید در اسرع وقت به فوق تخصص غدد مراجعه نمایید.

شما می‌توانید از طریق دکترتو با بهترین متخصص غدد و متخصص انکولوژی کشور ارتباط تلفنی برقرار کنید و از وجود یا عدم وجود سرطان آناپلاستیک آگاه شوید. همچنین در صورت نیاز می‌توانید وقت ملاقات حضوری دریافت نمایید.

نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به پزشک

سرطان تیروئید آناپلاستیک یک نوع نادر و کشنده از سرطان تیروئید است که بیشتر افراد مسن را تحت تاثیر قرار می‌دهد. این بیماری به سرعت گسترش می‌یابد و معمولا اولین نشانه آن تورم سریع غدد لنفاوی گردن و غده تیروئید است. در صورت تشخیص در مراحل اولیه، ممکن است این بیماری با جراحی بهبود پیدا کند. اما در اکثر اوقات گزینه درمانی زیادی پیش روی افراد مبتلا به این بیماری وجود ندارد.

در صورت بروز هر گونه علائمی در گردن و حنجره خود مانند گرفتگی صدا یا برآمدگی جلوی گردن، باید به سرعت به یک متخصص غدد مراجعه نمایید. تشخیص به موقع، نقش اساسی در درمان این بیماری دارد.

در دکترتو می‌توانید با بهترین فوق تخصص غدد و متخصص انکولوژی برای تشخیص و درمان این بیماری آشنا شوید و با آنها در مورد علائم خود و بهترین روش درمان مشورت کنید.

دکترتو مراقب سلامتی شماست!