فهرست مطالب
آبسه کبدی یک بیماری نادر است که به دلیل ایجاد توده چرک در کبد به وجود میآید. این عارضه ممکن است به دلیل آسیب به کبد، عفونتهای داخل شکمی یا انتقال عفونتها از طریق سیستم گردش خون پورتال رخ دهد. آبسه کبدی میتواند به شدت تهدیدکننده زندگی باشد، زیرا در صورت عدم تشخیص و درمان بهموقع، عوارضی مانند سیروز کبدی، نارسایی کبد و حتی مرگ به همراه داشته باشد. در این مطلب، به بررسی علائم، علتها، انواع مختلف آبسه کبدی و روشهای تشخیص و درمان آن خواهیم پرداخت. همچنین به عواملی که خطر ابتلا به این بیماری را افزایش میدهند و عوارض آن خواهیم پرداخت تا شما بتوانید با آگاهی بیشتر به مدیریت این بیماری بپردازید.
آبسه کبدی چیست؟
آبسه کبدی یکی از بیماری های کبد است که به دلیل تجمع چرک در کبد به وجود میآید. این عارضه میتواند در اثر آسیب به کبد یا انتقال عفونت از داخل شکم به کبد از طریق گردش خون پورتال ایجاد شود. در بسیاری از موارد، نشت مواد از روده به شکم و سپس انتشار عفونت از طریق سیاهرگ باب به کبد باعث بروز این مشکل میشود. انواع مختلفی از آبسه کبدی وجود دارد که میتواند توسط باکتری، قارچ یا انگل ایجاد شود. بهعلت خطر بالای مرگومیر (۶۰ تا ۸۰ درصد) در اثر این بیماری، تشخیص و درمان بهموقع آن از اهمیت زیادی برخوردار است. تاریخچه این بیماری به زمان بقراط برمیگردد و از آن زمان مورد بررسی قرار گرفته است. لذا، توجه به علائم آن و مشاوره فوری با متخصصان برای درمان ضروری است.
انواع آبسه کبدی کدامند؟
آبسه کبدی به روشهای مختلفی دستهبندی میشود. یکی از روشهای دستهبندی آن محل قرارگیری توده چرک در کبد است. حدود ۵۰٪ از آبسههای کبدی منفرد در لوب راست قرار دارند. این بخش از کبد خونرسانی بیشتری داشته و بخش قابلتوجهی است. در باقی موارد آبسه در لوب چپ یا لوب دمی کبد ایجاد میشود. اما در طبقهبندی مهم دیگری این عارضه را بر اساس منبع آن تقسیم میکنند. منبع بیماری ممکن است مربوط به باکتری، قارچ یا انگل باشد. انواع آبسه بهصورت زیر تعریف میشوند.
۱. آبسه پیوژنیک کبد
آبسه پیوژنیک، توده چرکی در کبد است که به دلیل عفونت باکتریایی ایجاد میشود. زمانی که بدن با عفونت مبارزه میکند، ممکن است گلبولهای سفید و سلولهای مرده بهجای خارجشدن از محل عفونت داخل کبد جمع شوند. پیوژنیک به معنای تولید چرک است. عفونتهای شکمی مانند آپاندیسیت، عفونت خون یا عفونت مجاری تخلیه صفرا میتوانند این نوع عارضه را ایجاد کنند.
۲. آبسه آمیبی کبدی
آبسه آمیبی توده چرک در کبد است که به دلیل پاسخ به انگل رودهای به نام انتامبا هیستولیتیکا ایجاد میشود. این انگل باعث عفونت رودهای به نام اسهال خونی آمیبی میشود. ممکن است انگل از طریق جریان خون وارد کبد شود. خوردن غذا یا آب آلوده به مدفوع و همچنین تماس با فرد آلوده میتواند این عفونت را ایجاد کند.
۳. آبسه کبدی قارچی
این نوع آبسه بسیار نادر بوده و کمتر از ۱۰٪ موارد این بیماری به این نوع اختصاص پیدا میکند. ابتلا به عفونت قارچی کاندیدا و عدم درمان آنها ممکن است باعث بروز این بیماری شود.
نوع آبسه کبدی | توضیح |
---|---|
آبسه پیوژنیک کبد | ناشی از عفونت باکتریایی و تولید چرک در کبد. معمولاً به دلیل عفونتهای شکمی مانند آپاندیسیت، عفونت خون یا مشکلات مجاری صفراوی رخ میدهد. |
آبسه آمیبی کبدی | ناشی از انگل انتامبا هیستولیتیکا که باعث اسهال خونی آمیبی میشود. این انگل از روده به کبد وارد میشود. |
آبسه کبدی قارچی | نادر است و کمتر از ۱۰٪ موارد را شامل میشود. معمولاً به دلیل عفونت قارچی کاندیدا ایجاد میشود. |
علائم آبسه کبدی چیست؟
آبسه کبدی ممکن است با علائم مختلفی همراه باشد که میتوانند از خفیف تا شدید متغیر باشند. این علائم معمولا به تدریج ظاهر میشوند و در صورت عدم درمان، ممکن است شدت یابند. برای تشخیص سریع و دقیق این بیماری، توجه به علائم اولیه ضروری است. علائم آبسه کبدی شامل:
- اسهال (در موارد آمیبی)علائم آبسه کبدی
- درد در قسمت راست بالای شکم
- تب و لرز
- زردی پوست و سفیدی چشم
- تعریق شبانه
- کاهش وزن ناخواسته
- ضعف عمومی
- حالت تهوع و استفراغ
- ادرار تیره
- سرفه
- درد شانه راست
علت آبسه کبدی چیست؟
آبسه کبدی ممکن است در اثر عفونت یا آسیب به کبد ایجاد شود. این بیماری میتواند ناشی از چندین علت مختلف باشد، از جمله عفونتهای باکتریایی، انگلها یا قارچها که وارد کبد میشوند و باعث ایجاد توده چرک در کبد میشوند. در ادامه به برخی از مهمترین علل بروز آبسه کبدی اشاره میشود:
- عفونت باکتریایی در لولههای تخلیه صفرا
- بیماریهای مجاری صفراوی
- اختلالات گوارشی عفونی که از طریق ورید باب انتقال پیدا میکنند
- عفونت باکتریایی شکم مانند آپاندیسیت، دیورتیکولیت یا سوراخ شدن روده
- عفونتهای خون
- آلودگی به عفونت انتامبا هیستولیتیکا
- انگل یا قارچ (بهندرت)
- آسیب به کبد در حین جراحی یا روشهای تشخیصی مانند آندوسکوپی
- ضربه به شکم که باعث عفونت میشود
عوامل خطر آبسه کبدی چیست؟
برخی از عوامل ممکن است احتمال ابتلا به آبسه کبد را افزایش دهند. البته وجود این عوامل به معنای ابتلا به این بیماری نیست. اگر موارد زیر در مورد شما صدق میکند، بهتر است با یک متخصص دراینرابطه مشورت داشته باشید.
- افراد بین ۴۰ تا ۶۰ سال در معرض خطر انواع عفونی آبسه هستند.
- مصرف بیش از حد الکل
- سیروز کبدی
- ضعیف بودن سیستم ایمنی بدن به دلیل شرایط پزشکی مانند بیماری ایدز، مصرف کورتیکواستروئید، پیوند عضو، درمان سرطان و بیماری سرطان
- دیابت
- بیماریهای گوارشی مانند کرون، دیورتیکولیت، کوله سیستیت
- رژیم غذایی با مواد مغذی بسیار کم
- جراحی شکم
- آندوسکوپی از لولههای تخلیه صفرا
- مصرف داروهای مهارکننده پمپ پروتون
- سفر به مناطقی با شیوع عفونت آمیبی
عوارض آبسه کبدی
اگر آبسه کبدی درمان نشود و برای کنترل عفونت هیچ اقدام پزشکی صورت نگیرد، میتواند عوارض خطرناکی در پی داشته باشد. این بیماری تهدیدکننده زندگی بوده و میتواند باعث مرگ بیمار شود. اگر آبسه پاره شود، احتمال بروز عوارض زیر وجود دارد:
- سندروم زجر تنفسی حاد (دیسترس تنفسی حاد)
- آمپیم (تجمع چرک در قفسه سینه)
- انسفالوپاتی (کاهش عملکرد مغز به دلیل عفونت)
- اندوکاردیت (التهاب پوشش داخلی و دریچههای قلب)
- نارسایی کلیه
- نارسایی کبد
- پریتونیت (التهاب بافت پوششدهنده شکم)
- تجمع مایع اطراف ریهها
- سپسیس (نوعی عفونت خونی که منجر به مرگ میشود.)
- گسترش عفونت در کل بدن
تشخیص آبسه کبدی چگونه است؟
تشخیص آبسه کبدی با بررسی علائم بالینی و انجام آزمایشهای مختلف آغاز میشود. پزشک ابتدا سوابق پزشکی شما و علائم بالینی را ارزیابی کرده و سپس آزمایشهای خون شامل شمارش سلولهای خونی، آزمایش عملکرد کبد و کشت خون را برای شناسایی عفونتهای باکتریایی تجویز میکند. اگر پزشک مشکوک به عفونت آمیبی باشد، تجزیهوتحلیل مدفوع و سرم خون انجام میشود. بهترین روش برای تشخیص آبسه کبدی، آزمایشهای تصویربرداری است. سونوگرافی شکم میتواند آبسههای بزرگتر از ۲ سانتیمتر را شناسایی کند، در حالی که سیتیاسکن با کنتراست برای تشخیص دقیقتر ضایعات کبدی استفاده میشود. این روشها به پزشک کمک میکنند تا تشخیص دقیقتری از وضعیت بیمار داشته باشد و برنامه درمانی مناسب را تعیین کند.
درمان آبسه کبدی چگونه است؟
برای درمان این بیماری ابتدا باید آنتیبیوتیک تجویز شود. دوره درمان با این داروها باید تکمیل شوند تا تاثیر خود را ایجاد کنند. پزشک باتوجهبه ارگانیسم عفونت و شدت آن بهترین داروی آنتیبیوتیک را تجویز میکند. این داروها میتوانند شامل موارد زیر باشند.
- آمینوگلیکوزیدها مانند آمیکاسین یا جنتامایسین
- سوفالوسپورینها
- مترونیدازول
گاهی ممکن است پزشک برای تخلیه آبسه روش جراحی را توصیه کند. برای انجام جراحی، جراح احتمالا یک سوزن یا لوله نازک را وارد شکم و کبد میکند.
جلوگیری از آبسه کبدی
برای جلوگیری از بیماری آبسه کبدی نمیتوان اقدامی انجام داد. ممکن است برخی اقدامات بتوانند احتمال ابتلا به این بیماری را کاهش دهند. از جمله:
- اجتناب از غذا یا آب آلوده
- سفر نکردن به مناطقی با شیوع عفونت آمیبی
- کاهش مصرف الکل
- کنترل بیماریهای زمینهای مرتبط با آبسه کبد
سخن پایانی دکترتو درباره آبسه کبدی
آبسه کبدی بیماری است که به دلیل ایجاد توده چرک در کبد به وجود میآید. عامل ابتلا به آن ممکن است باکتریایی، انگل یا قارچ باشد. با وجود بررسیهای زیاد روی این عارضه احتمال مرگومیر ناشی از آن حدود ۶۰ تا ۸۰٪ است. ین بیماری نادر بوده اما به دلیل خطر مرگ باید بهموقع تشخیص داده شود. برای تشخیص آن علائمی مانند درد شکم، حالت تهوع، ادرار تیره، تب و لرز و تعریق شبانه مورد بررسی قرار میگیرد. سپس آزمایش خون و آزمایشهای تصویربرداری تجویز میشوند.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!
من سه بار drain شدم سال ٢٠١٨ سال ٢٠٢٠ و الان كه دو هفته شده و دوباره برگشت. علتش هم اينه كه موقع عمل كيسه صفرا، كيسه پاره شد و سنگها ريخت داخل شكمم. من ساكن امريكام اين دفعه اخر بود كه درين كردن . برگرده بايد جراحي كنم😕
سلام،
با توجه به تاریخچهی شما از جراحی کیسه صفرا و مشکلات مربوط به پاره شدن آن و بازگشت مشکل، احتمالاً به دلیل باقی ماندن سنگها یا عفونت در ناحیه شکم، مشکلات تکرار میشود. در این شرایط، ممکن است نیاز به جراحی مجدد باشد تا بهطور کامل سنگها یا بافتهای غیرطبیعی از بدن شما خارج شوند. توصیه میکنم که با جراح خود مشورت کنید تا بهترین گزینه درمانی برای شما مشخص شود و از بروز مشکلات بیشتر جلوگیری شود.
ممنونم. اره دقيقا. به من جراحي پيشنهاد شد كه قبول نكردم ولي ظاهرا چاره اي نيست و بايد انجامش بدم. باز هم ممنون از پاسختون.
خواهش میکنم
تندرست باشید پریسای عزیز
سلام من آبسه کبدی وکیست هیداتی. داشتم با داروی آلبندازول ومترونیندازول وسیپرو فلوکستاسین درمان شدم
سلام،
بسیار عالی
درمان آبسه کبدی و کیست هیداتید با داروهایی مانند آلبندازول، مترونیدازول و سیپروفلوکساسین معمولاً موثر است و نیاز به پیگیری دقیق پزشکی دارد تا از بهبودی کامل اطمینان حاصل شود. پس از دوره درمان، بهتر است تحت نظر پزشک باشید و آزمایشها و تصاویر پزشکی لازم را انجام دهید تا روند بهبودی کنترل شود و در صورت نیاز اقدامات تکمیلی انجام شود. رعایت نکات بهداشتی و مراجعه منظم اهمیت زیادی دارد.
سلام وقتتون بخیر من دو ماه پیش آبسه داشتم تو اسکن گفتن ۶۰میل واز طریق شلنگ یا همون ساکشن تخلیه کردم اندازه ۱۶۰میل خارج کردن الان بعد تقریبا یک ماه دوباره گاهی حس میکنم درد داره چکار کنم همه ازمایش وچکاپ انجام دادم گفتن مشکلی نداری
سلام، با توجه به اینکه شما آبسه را تخلیه کردهاید و آزمایشها نشان دادهاند مشکلی ندارید، درد خفیف ممکن است به دلیل التهاب یا التیام ناقص ناحیه تخلیه شده باشد. گاهی اوقات این درد موقتی است و به مرور زمان از بین میرود. اگر درد ادامه پیدا کرد یا شدت یافت، ممکن است نیاز به ارزیابی دوباره توسط پزشک داشته باشید تا از عدم عود آبسه یا وجود هر مشکل دیگری مطمئن شوید. در این صورت، مراجعه به پزشک برای بررسی دقیقتر و دریافت درمانهای مناسب توصیه میشود.
متخصص گوارش و کبد
از لطف نظر شما تشکر مطالب بسیار مفیدی بود استفاده کردم .
درود و سپاس از شما
ممنونم برای همراهی تان جناب حمیدی عزیز
سلام! پهلوی راستم درد داشت رفتم دوکتور گفتن آبسه کبدی هس باید جراحی شود بستری ام کردن ۲۲ روز بعد گفتن نیازی به جراحی نیست با دارو خوب میشود، دو بار نمونه برداری کردن و گفتن سل کبدی هس دوره ای بستری ام انتی بیوتیک میدادن خورد شده بود اون موقع آبسه ولی بعد چند مدت دوباره بزرگ شده با وجودی که داروی سل رو هم مصرف میکنم سه ماه میشود.درد پهلویم هم بیشتر شده چند دوکتور دیگه هم رفتم ولی هیچ نتیجه ای نگرفتم الان ماندم چکار کنم باید
دوست عزیز
پاسخ دقیق شما نیاز به پرنده پزشکی شما و آزمایشات شما دارد. میتونید موضوع را از دیگر متخصصان گوارش و کبد پیگیری کنید. از این لینک نوبت گرفته و مراجعه کنید .
متخصص گوارش
سلام وقت بخیر من بهمن آبسه کبدی داشتم فروردین ماه کامل ازبین رفت الان دردی در قسمت کبد احساس میکنم نشونه چیه؟ خیلی نگرانم…
سلام
این علایم می تواند خطرناک باشد
هم از نظر سایز کبد و هم سیروز کبدی باید بررسی شوید
بهتر است سونوگرافی انجام شود
متخصص گوارش و کبد
سلام منم کبدم آبثه کرده بود ۲۱ روز بستری شدم الان ۵ روز اومدم خونه خداروشکر بهتر شدم ولی آبثه کبدی در ۱۵ الا ۲۵ میلی بود الان بهتر شدم ولی با آنتی بیوتیک زیاد خوب شدم
سلام
بسیار عالی
چکاب سه ماهه انجام دهید
انزیم های کبدی چک شود
دارو ها را زیر نظر پزشکتان بطور دقیق مصرف کنید
واقعا لازمه تو این سایت حرف ازمرگ ومیربزنید بااینکه میدونید خیلی ازبیمارا مراجعه میکنن ب سایت . عموی منم همین بیماری رو داشت دیراقدام کرد ک به عمل کشید الانم خوبه خوبه .
سلام
وظیفه ما اطلاع رسانی است
امیدوارم شما و وعزیزانتان تندرست باشید
برادرم این بیماری داره الان چند روزه بستر ی هس دارن. از طریق شلنگ تخلیش میکنن کنارشم دارو درمان امیدوارم زودتر بهبود پیدا کنه
سلام
با ارزوی سلامتی
حتمن دارو های بعد را طبق تجویز مصرف نمایید
سلام برادر من پیوند کبد شده سال ۹۱ چند روز پیش بخاطر درد شدید دل درد در بیمارستان. پیوند اعضا شیراز بستری شد وبا عکس رنگی مشخص شد که کبدش آبسه کرد بعداز پنج روز که در بیمارستان بردنش که آبسه را تخلیه کنند ولی توی سونو آثاری از آبسه نبود ایادر این پنج روز که دارو گرفته از بین رفته
دوست عزیز
داروهای تزریق شده ممکنه باعث کاهش سایز آبسه کبد شده باشد.
۷روزه یکی از عزیزانم رو که مبتلا به عفونت کبد بود رو از دست دادم 🥺🥺🥺
داداش من امروز بهم گفتن کبدم آبسه داره دکتر گفت ایشالا با دارو خوب شه یعنی چی فامیلتون فوت شد بخواطر یه آبسه چرا باید یه نفر فوت شه وای خدا کمک کن من هنوز آرزو دارم😱
دوست عزیز
آبسه کبد باعث مرگ نمی شود و قابل درمان است.
ناراحت نباش عزیزم من کبدم آبسه ۵سانتی داشت .خداراشکر بادارورفع شد
تندرست باشید