فهرست مطالب
خلاصه این مطلب را در این پادکست گوش دهید:
سردرد پس از زایمان یکی از عوارض شایع است که بسیاری از خانمها بعد از تولد فرزند خود به آن دچار میشوند. اگر بهتازگی زایمان کردهاید و سردردهای شدیدی دارید یا نگران ایجاد این عارضه هستید، تا انتهای مطلب همراه ما باشید. در ادامه توضیح میدهیم که سردرد بعد از زایمان سزارین و طبیعی چگونه است؟ چرا برخی افراد دچار این عارضه میشوند؟ چه علائمی همراه با سردرد ممکن است ایجاد شود؟ اگر سردرد را درمان نکنیم چه عوارضی ممکن است در پی داشته باشد؟ چگونه میتوان آن را درمان کرد؟ آیا تنها راه استفاده از دارو است یا میتوان با درمان خانگی آن را برطرف کرد؟ با چه اقداماتی میتوان از این عارضه پیشگیری کرد؟
درصورتیکه دچار سردرد بعد از زایمان هستید و به دنبال راهی برای درمان آن میگردید، باید به دکتر زنان و زایمان مراجعه کنید. متخصص پس از تشخیص علت آن در صورت نیاز شما را به متخصص مغز و اعصاب یا پزشکان دیگر ارجاع میدهد. برای ارتباط با بهترین پزشکان میتوانید از طریق سایت دکترتو اقدام کنید. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره آنلاین و تلفنی وجود دارد.
سردرد پس از زایمان چیست؟
یکی از عوارض شایع بارداری سردرد است. طبق آمار به دست آمده حدود ۳۹٪ از زنان پس از زایمان دچار این عارضه میشوند. در بیشتر مواقع سردرد در هفته اول بعد از زایمان به وجود میآید. اما تا ۶ هفته پس از زایمان ممکن است دچار سردرد شوید. سردرد پس از زایمان دلایل مختلفی داشته و درمان آن نیز باتوجهبه علت آن تعیین میشود.
انواع مختلف سردرد بعد از زایمان وجود دارد. هرکدام از آنها شدت و علائم متفاوتی دارند. انواع سردرد عبارتاند از:
- سردرد اولیه: این نوع سردرد خطرناک نبوده و ناشی از بیماری دیگری نیست. مغز دردی را احساس نمیکند. درد در این ناحیه مربوط به تورم رگهای خونی، ماهیچهها، اعصاب گردن و سر است. میگرن، سردردهای تنشی و سردردهای خوشهای از انواع سردرد اولیه هستند.
- سردرد ثانویه: این نوع سردرد جدیتر بوده و علت ثانویهای باعث بروز درد میشود. بهعنوانمثال آسیب به سر و گردن، عفونت مغزی یا فشارخون بالا میتوانند این مشکل را ایجاد کنند.
۳۹٪ از خانمها پس از زایمان دچار سردرد میشوند. معمولا سردرد در هفته اول زایمان به وجود میآید. گاهی ممکن است این عارضه تا هفته ششم بعد از زایمان هم ظاهر شود.
علائم همراه با سردرد پس از زایمان
در هفته اول تا هفته ششم بعد از زایمان ممکن است دچار سردرد شوید. این سردرد میتواند بهصورت زیر باشد:
- دردناک
- ضرباندار
- احساس کوبیدن در سر
- حس فشار
- احساس سفت شدن.
ممکن است همراه با سردرد علائم زیر را هم داشته باشید:
- درد در اطراف چشم
- حالت تهوع
- استفراغ
- سرگیجه
- حساسیت به صدا یا نور.
اگر در هفتههای اول بعد از زایمان دچار چنین علائمی شدید، حتما به دکتر زنان مراجعه کنید. برای مشاوره با دکتر زنان میتوانید از طریق سایت دکترتو اقدام کنید. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره آنلاین و تلفنی وجود دارد.
علت سردرد بعد از زایمان
همانطور که گفتیم حدود ۳۹٪ از زنان در هفته اول بعد از زایمان دچار سردرد میشوند. این سردرد میتواند از نوع اولیه یا ثانویه باشد.
علل سردرد اولیه بعد از زایمان شامل موارد زیر میشود:
- سابقه شخصی یا خانوادگی میگرن
- تغییر سطح هورمونها: بعد از زایمان سطح استروژن در بدن کاهش پیدا کرده و باعث سردرد میشود.
- کاهش وزن مربوط به کاهش سطح هورمون
- کمبود خواب
- کم آبی بدن
- خستگی
- استرس: استرس و نگرانی بعد از زایمان باعث تنش عضلات و سردرد میشود.
- شیردهی: برخی خانمها در چند هفته اول بعد زایمان دچار سردرد شیردهی میشوند. ترشح هورمون اکسی توسین هنگام شیردهی میتواند باعث این عارضه شود.
- سایر عوامل محیطی.
گاهی هم سردرد بعد از زایمان از نوع ثانویه بوده و علت آن میتواند یکی از موارد زیر باشد:
- پره اکلامپسی
- استفاده از بیحسی موضعی
- ترومبوز ورید مغز
- مصرف برخی داروها
- ترک کافئین
- مننژیت
- عفونت سینوسی، آلرژی فصلی و سرماخوردگی باعث تورم و فشار سینوسها میشود.
به نقل از webmd در رابطه با تشدید سردرد پس از زایمان:
برخی عوامل باعث افزایش شدت سردرد پس از زایمان میشوند. اگر قبل از بارداری هم سردرد داشتهاید، سن شما بالا است یا تعداد زایمانهای شما زیاد بوده است، بیشتر در معرض سردردهای شدید قرار میگیرید.
میگرن و سردرد بعد از زایمان
گاهی اوقات ممکن است علت سردرد بعد از زایمان میگرن باشد. میگرن باعث حس ضربان در یک طرف سر میشود. اما سردردهای معمولی معمولا در دو طرف سر به وجود میآیند. درد میگرن شدیدتر بوده و معمولا همراه با علائم زیر است.
- حالت تهوع همراه یا بدون استفراغ
- حساسیت به نور و صدا
- تغییرات در بینایی مانند ایجاد چراغهای چشمکزن
- بیحسی و گزگز
تغییرات هورمونی زمان بارداری و زایمان میتواند باعث سردرد شود. اگر قبلا سابقه میگرن داشتهاید، در زمان بارداری به دلیل افزایش سطح استروژن علائم میگرن بهتر میشود. اما بعد از زایمان سطح استروژن کاهش پیدا کرده و میگرن تمایل به بازگشت دارد.
به نقل از verywellfamily در رابطه با ارتباط میگرن و سردرد پس از زایمان:
ابتلا به میگرن برای اولینبار بعد از زایمان غیرمعمول است. اما طبق تحقیقات، ۳۴٪ از کسانی که قبل از بارداری میگرن داشتهاند، در هفته اول پس از زایمان دوباره دچار علائم میگرن شده و تقریبا ۵۵٪ در ماه اول دچار میگرن میشوند.
سردرد پس از زایمان سزارین
سردرد بعد از زایمان سزارین بیشتر دیده میشود. تمامی عللی که ذکر کردیم، میتواند پس از زایمان طبیعی یا سزارین ایجاد شود. اما در زایمان سزارین به دلیل بیهوشی عوارض کمی بیشتر میشود. مواد بیهوشی و واکنش به استرس زایمان از علل اصلی سردرد پس از زایمان سزارین هستند. با استراحت و گذشت زمان بهمرور مواد بیهوشی از بدن خارج شده و سردرد از بین میرود.
عوارض سردرد بعد از زایمان
سردرد پس از زایمان میتواند نشانهای از عوارض بعد زایمان باشد. تشخیص بهموقع علت آن بسیار مهم است. اگر سردرد از نوع ثانویه باشد و بیماری زمینهای باعث بروز آن شده باشد، خطراتی را به همراه دارد. برخی از عوارض این نوع سردرد عبارتند از:
- ازدستدادن بینایی
- استفراغ
- درد شدید
- افزایش ضربان قلب
- ازدستدادن هوشیاری.
تشخیص سردرد پس از زایمان
سردرد پس از زایمان ممکن است بیخطر باشد و عوارضی ایجاد نکند. اما اگر سردرد شدید یا مداوم باشد، پزشک چکاپ برای سردرد را تجویز می کند که معمولا شامل آزمایشهای زیر میشود:
- آزمایش خون
- سیتیاسکن
- امآرآی.
پزشک باید تمامی علائم و سوابق پزشکی شما را بررسی کند. برای تشخیص پره اکلامپسی فشارخون شما باید اندازهگیری شود. در صورت نیاز آزمایش خون و ادرار هم تجویز میشود.
برای تشخیص علت سردردهای بعد از زایمان باید به متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنید تا علائم شما بررسی شود. متخصص زنان و زایمان هم میتواند در تشخیص و درمان این عارضه به شما کمک کند. برای ارتباط با این پزشکان میتوانید از طریق سایت دکترتو اقدام کنید. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره آنلاین و تلفنی وجود دارد.
درمان سردرد پس از زایمان
پزشک پس از تشخیص علت سردرد برای درمان آن اقدام میکند. معمولا استفاده از داروهای مسکن یا درمانهای خانگی تاثیر خوبی در کاهش سردرد دارند. اما اگر سردرد از نوع ثانویه باشد و بیماری زمینهای خاصی باعث بروز این عارضه شود، باید برای درمان آن بیماری اقدام کرد.
درمان سردرد بعد از زایمان با دارو
در بسیاری از مواقع میتوان با درمانهای خانگی و مراقبت سردرد را کاهش داد. اما اگر سردرد شما خیلی شدید است، بهجای تحمل کردن آن به پزشک مراجعه کنید تا دارو تجویز شود. اگر به نوزاد خود شیر میدهید، حتما به پزشک اطلاع دهید. برخی داروها ممکن است برای شما مضر باشد.
داروهای سردرد بعد از زایمان عبارتند از:
- استامینوفن
- ایبوپروفن
- ناپروکسن
- آسپرین
- داروهای تجویزی برای درد، حالت تهوع و علائم دیگر.
اگر از شیر خود به نوزاد میدهید، در مصرف داروهای مسکن احتیاط کنید. برخی داروها از طریق شیر به نوزاد منتقل شده و باعث بروز عوارض میشوند.
درمان خانگی سردرد بعد از زایمان
بسیاری از خانمها پس از زایمان تمایلی به استفاده از دارو ندارند و به دنبال روشهای بدون دارو برای تسکین عوارض بعد از زایمان هستند. برای درمان سردرد پس از زایمان میتوانید اقدامات زیر را انجام دهید.
- استراحت کنید. تمامی چراغها و تلویزیون را خاموش کنید. در اتاق تاریک و ساکت دراز بکشید. پاهای خود را بالا ببرید و کمی چرت بزنید.
- آب و مواد غذایی سالم بخورید. کمآبی میتواند باعث سردرد شود. مایعات سالم بنوشید. اگر مدت طولانی غذا نخوردهاید، چیزی بخورید که قند خون شما را افزایش دهد.
- کافئین استفاده کنید. یک فنجان قهوه یا چای بنوشید. کافئین سردرد را درمان میکند. حتی برخی داروهای سردرد بدون نسخه هم مقداری کافئین دارند.
- آرامش خود را حفظ کنید. کارهایی مانند مدیتیشن، یوگا، تمرینات کششی یا دوش آب گرم کمک میکنند تا تنش عضلات کاهش پیدا کرده و آرام شوید.
- از کمپرس گرم و سرد استفاده کنید. از حوله گرم یا سرد روی سر خود استفاده کنید. بهتر است آنها را چند بار جایگزین کنید.
راهی برای پیشگیری از سردرد پس از زایمان وجود دارد؟
برخی از علل سردرد پس از زایمان مانند تغییرات هورمونی اجتنابناپذیر بوده و نمیتوان از آن جلوگیری کرد. اما برخی اقدامات میتواند احتمال بروز سردرد را کاهش دهد. از جمله:
- رژیم غذایی سالم داشته باشید.
- مقدار زیادی آب بنوشید.
- سعی کنید به اندازه کافی بخوابید.
- علائم سردرد را بشناسید و در آن موقعیت اقدامات لازم را انجام دهید.
سوالات متداول شما
اگر دچار سردرد پس از زایمان شدهاید و راههای مختلفی برای درمان آن طی کردهاید، احتمالا با سوالاتی دراینرابطه روبرو شدهاید. به همین دلیل در ادامه تعدادی از سوالات پرتکرار شما را مطرح کرده و پاسخ آنها را ارائه دادهایم.
برای درمان سردرد پس از زایمان به کدام دکتر مراجعه کنیم؟
سردرد پس از زایمان از عوارض شایع زایمان است. برخی افراد در هفته اول بعد از زایمان دچار این عارضه میشوند. کاهش سطح استروژن، کمآبی بدن، شیردهی، کمبود خواب، سابقه میگرن و استرس از علل اصلی سردرد بعد از زایمان هستند. گاهی با درمان خانگی میتوان این مشکل را برطرف کرد. سعی کنید آب زیاد بنوشید. خواب کافی داشته باشید. مدیتیشن و یوگا را در برنامه خود قرار دهید و مقداری کافئین مصرف کنید. اگر این اقدامات کارساز نبود، باید از داروهای مسکن مانند استامینوفن و ایبوپروفن استفاده کنید.
درصورتیکه دچار سردرد بعد از زایمان شدهاید، حتما با دکتر مغز و اعصاب یا دکتر زنان مشاوره داشته باشید. برای ارتباط با دکتر زنان میتوانید از طریق سایت دکترتو اقدام کنید. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره آنلاین و تلفنی وجود دارد.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!