اسفنج ضد بارداری؛ طرز استفاده، مزایا و عوارض آن – مجله سلامت دکترتو

اسفنج ضد بارداری؛ طرز استفاده، مزایا و عوارض آن

آنچه در این مقاله می‌خوانید

اسفنج ضد بارداری یک روش غیر هورمونی برای جلوگیری از بارداری است که با پوشاندن گردن رحم و جلوگیری از رسیدن اسپرم به رحم عمل می‌کند. این اسفنج بدون نیاز به نسخه در دسترس است و برای کسانی که نمی‌خواهند از روش‌های هورمونی استفاده کنند، مناسب است. از مزایای آن می‌توان به استفاده آسان و ایمنی در دوران شیردهی اشاره کرد، اما از معایب آن عدم پیشگیری از بیماری‌های مقاربتی و خطر عفونت‌های ادراری و سندروم شوک سمی است. استفاده از آن برای برخی افراد مناسب نیست و باید با پزشک مشورت کرد.

approved-by-doctors

تأیید‌‌‌‌‌‌‌ شده توسط پزشکان متخصص دکترتو

محتوای این مقاله صرفا برای افزایش آگاهی شماست. قبل از هرگونه اقدام، جهت درمان از پزشکان دکترتو مشاوره بگیرید.

زمان مطالعه : 6 دقیقه
اسفنج ضد بارداری؛ طرز استفاده، مزایا و عوارض آن

اسفنج ضد بارداری وسیله‌ای کوچک، گرد و نرم از جنس فوم پلی اورتان است که از آن برای جلوگیری از بارداری استفاده می‌شود. روی اسفنج جلوگیری از بارداری با اسپرم‌کش پوشانده شده است تا اثربخشی بیشتری داشته باشد. برای استفاده از آن باید اسفنج را قبل از رابطه جنسی به داخل واژن وارد کرد. این اسفنج دهانه رحم را می‌پوشاند و از رسیدن اسپرم به رحم جلوگیری می‌کند.. یکی از مهم‌ترین مزایای این اسفنج، غیرهورمونی بودن آن است. از معایب آن نیز می‌توان به دائمی نبودن آن اشاره کرد و اگر به موقع خارج نشود ممکن است باعث سندروم شوک سمی شود.

اسفنج ضد بارداری چیست؟

اسفنج ضد بارداری یا Birth Control Sponge یکی از روش های پیشگیری از بارداری است که به صورت غیر هورمونی از لقاح اسپرم و تخمک جلوگیری می‌کند. این اسفنج کوچک و گرد شبیه به دونات است. جنس آن فوم پلی اورتان بوده و به اسپرم کش آغشته شده است. اسفنج قبل از رابطه جنسی در عمق واژن قرار گرفته و از ورود اسپرم به رحم جلوگیری می‌کند. استفاده از اسفنج ضدبارداری برای کسانی که نمی‌خواهند از روش هورمونی استفاده کنند و یا به دنبال روش ضدبارداری بدون نسخه هستند، مناسب است.

اولین‌بار در سال ۱۹۸۳ از این اسفنج برای جلوگیری از بارداری استفاده شد. در آن زمان محبوب‌ترین وسیله ضدبارداری بدون نسخه همین اسفنج‌های ضدبارداری بودند. اما بعد از گذشت مدتی به دلیل عرضه شدن روش‌های موثرتر، طرف‌داران این اسفنج‌ها کاهش پیدا کرد. البته در چند سال اخیر پزشکان و متخصصان این حوزه روی روش‌های غیر هورمونی پیشگیری از بارداری تاکید زیادی داشته و دوباره این روش طرفدارانی پیدا کرده است.

شک داری اسفنج ضدبارداری برای تو روش مناسبیی باشه؟

از دکتر زنان نوبت بگیر.

اسفنج ضد بارداری چطور از بارداری پیشگیری می کند؟

این اسفنج به طور محکم به گردن رحم شما چسبیده و ورودی رحم را مسدود می‌کند تا اسپرم نتواند به تخمک برسد. به طور کلی اسفنج ضد بارداری یا Birth Control Sponge به سه طریق از لقاح اسپرم و تخمک جلوگیری می‌کند.

  • اسفنج به‌عنوان یک مانع فیزیکی عمل کرده و از رسیدن اسپرم به رحم جلوگیری می‌کند. زمانی که اسپرم نتواند به رحم یا لوله فالوپ برسد، لقاح صورت نمی‌گیرد.
  • اسفنج ضدبارداری می‌تواند اسپرم‌ها را به دام انداخته و آنها را جذب می‌کند.
  • اسپرم کش را به‌تدریج آزاد می‌کند تا اسپرم‌ها را از بین ببرد.
اسفنج ضد بارداری چطور از بارداری پیشگیری می کند؟
اسفنج ضد بارداری اسپرم‌ها را جذب و نابود می‌کند.

چگونه از اسفنج جلوگیری از بارداری استفاده کنیم؟

برخی دستگاه‌های جلوگیری از بارداری مانند آی یو دی و ایمپلنت توسط متخصص زنان قرار داده می‌شوند. اما برای اسفنج جلوگیری از بارداری شما باید آن را وارد کنید. اسفنج ضد بارداری را تا ۲۴ ساعت قبل از رابطه جنسی داخل واژن خود کنید. این روش نسبت به سایر روش‌های جلوگیری از بارداری، به آمادگی بیشتری نیاز دارد. برای استفاده از آن اقدامات زیر را انجام دهید:

  1. دست‌های خود را بشویید: حتماً از صابون ضدباکتری و آب تمیز استفاده کنید.
  2. فعال کردن اسپرم‌کش: اسفنج را زیر آب قرار داده و آن را فشار دهید تا کاملاً مرطوب و کف‌آلود شود (ولی نباید چکه کند).
  3. تا کردن اسفنج: اسفنج را به طوری که به سمت حلقه نباشد، از وسط تا کنید تا باریک و بلند شود.
  4. واردکردن اسفنج: با استفاده از انگشتان خود، اسفنج را تا حد امکان به داخل واژن خود وارد کنید.
  5. آزاد کردن اسفنج: اسفنج پخش شده و گردن رحم شما را می‌پوشاند. (با انگشتان خود لبه‌های اسفنج را چک کنید تا مطمئن شوید که تمام گردن رحم را پوشانده است).

توجه داشته باشید که باید در موقعیتی راحت باشید تا بتوانید راحت اسفنج را وارد واژن کنید. اسفنج باید از جهتی وارد واژن شود که بند آن پایین قرار بگیرد. دو طرف اسفنج را با دو انگشت به سمت بالا تا کرده و تا جایی که می‌توانید درون واژن فشار دهید. می‌توانید با انگشت خود بررسی کنید که اسفنج تمام دهانه رحم را بپوشاند. لازم است حداقل تا ۶ ساعت بعد از رابطه جنسی اسفنج درون واژن بماند. در غیر این صورت تاثیر آن کاهش می‌یابد.

عکس اسفنج ضد بارداری
عکس اسفنج ضد بارداری

اسفنج ضد بارداری برای چه افرادی مناسب است؟

این روش برای بسیاری از خانم‌هایی که رابطه جنسی دارند به خصوص آن‌ها که تمایل ندارند از روش‌های هورمونی جلوگیری از بارداری استفاده کنند، مناسب است. اما باید دقت داشته باشید که اسفنج مانند کاندوم نبوده و از بیماری‌های مقاربتی پیشگیری نمی‌کند. بهتر است قبل از خرید اسفنج ضدبارداری در مورد سابقه پزشکی خود به متخصص زنان اطلاعات کامل دهید تا مطمئن شوید اسفنج برای شما مشکلی ایجاد نمی‌کند.

متن انگلیسی:
You must wait at least six hours after having sex to remove the birth control sponge. However, don’t leave it in for more than 30 hours.
ترجمه‌ی فارسی:
باید حداقل شش ساعت بعد از داشتن رابطه جنسی صبر کنید تا اسفنج ضد بارداری را خارج کنید. با این حال، نباید آن را بیشتر از ۳۰ ساعت در واژن خود نگه دارید.

به نقل از my.clevelandclinic

چگونه اسفنج ضد بارداری را خارج کنیم؟

هر زمان آماده‌ی بیرون آوردن اسفنج ضد بارداری از واژن بودید، اقدامات زیر را انجام دهید:

  • دست‌های خود را بشویید. از صابون ضدباکتری و آب تمیز استفاده کنید.
  • با کمک انگشتان خود حلقه‌ای که به اسفنج متصل است را پیدا کنید.
  • حلقه را بگیرید، د، آن را به سمت پایین کشیده و درعین‌حال عضلات خود را منقبض کنید (حالتی شبیه به مدفوع کردن) و به آرامی اسفنج را بیرون بکشید.
  • اسفنج را دور بیندازید (هرگز آن را در توالت نیندازید).

گر عضلات خود را کمی شل کنید، اسفنج راحت‌تر خارج می‌شود. درصورتی‌که اسفنج خارج نشد، نگران نباشید. چند دقیقه صبر کرده و دوباره امتحان کنید. قبل از بیرون انداختن اسفنج دقت کنید که کامل خارج شده باشد. ممکن است قطعه‌ای از آن درون واژن مانده باشد. برای خارج‌کردن اسفنج می‌توانید یک پای خود را روی لبه توالت یا وان حمام قرار دهید. دقت کنید که اسفنج هنگام خروج تکه تکه نشود؛ اگر چنین اتفاقی افتاد با متخصص زنان یا کارشناس مامایی مشورت کنید.

چگونه اسفنج ضد بارداری را خارج کنیم؟
با کمک انگشتان حلق اسفنج را بیرون بکشید.

مزایای اسفنج ضد بارداری

هرکدام از روش‌های جلوگیری از بارداری مزایایی دارند که باعث می‌شود خانم‌ها از آن استفاده کنند. مهم‌ترین مزایای اسفنج ضد بارداری (Birth Control Sponge) شامل موارد زیر است:

  • بدون نسخه می‌توان آن را تهیه کرد.
  • مواد هورمونی ندارد.
  • در شیردهی اختلالی ایجاد نمی‌کند.
  • در ۲۴ ساعت بدون تعویض آن می‌توانید بیش از یک‌بار رابطه جنسی داشته باشید.
  • نیازی نیست همسر شما برای پیشگیری از بارداری اقدامی انجام دهد.  
  • می‌توانید در خانه از آن استفاده کنید و برای استفاده از آن نیازی به پزشک و پرستار نیست.
  • رابطه جنسی را مختل نمی‌کند.

حتماً، در اینجا نسخه کوتاه‌تر و ساده‌تر جدول مزایا و معایب اسفنج ضد بارداری آورده شده است:

مزایای اسفنج ضدبارداریمعایب اسفنج ضدبارداری
بدون نسخه قابل خرید است.خارج کردن آن برای برخی دشوار است.
هورمونی نیست.از بیماری‌های مقاربتی پیشگیری نمی‌کند.
در دوران شیردهی ایمن است.ممکن است باعث عفونت ادراری یا واژینیت شود.
می‌توانید بدون تعویض آن چندین بار رابطه جنسی داشته باشید.احتمال سوزش یا آلرژی وجود دارد.
نیازی به دخالت شریک جنسی ندارید.ممکن است تحریک دستگاه تناسلی ایجاد کند.
بدون نیاز به پزشک می‌توان آن را استفاده کرد.اگر زیاد در واژن بماند، ممکن است خطر شوک سمی را افزایش دهد.
رابطه جنسی را مختل نمی‌کند.در دوره پریود باید از روش دیگری استفاده کنید.
جدول مزایا و معایب اسفنج ضدبارداری

معایب و عوارض اسفنج ضد بارداری

اسفنج ضد بارداری در کنار مزایا، معایب و عوارضی هم دارد. بهتر است پیش از انتخاب این روش جلوگیری از بارداری، با معایب آن نیز آشنا شوید. از مهم‌ترین معایب آن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.

  • برای برخی افراد خارج‌کردن اسفنج از واژن سخت است.
  • از بیماری‌های مقاربتی پیشگیری نمی‌کند.
  • احتمال عفونت‌های ادراری و واژینیت به دلیل حساسیت به اسپرم کش را افزایش می‌دهد.
  • احتمال سوزش یا واکنش آلرژیک وجود دارد.
  • گاهی باعث تحریک دستگاه تناسلی می‌شود.
  • اگر برای مدت طولانی داخل واژن بماند، ممکن است خطر سندروم شوک سمی را افزایش دهد.
  • استفاده از اسفنج ضد بارداری در دوران قاعدگی توصیه نمی‌شود، زیرا خطر عفونت‌ها و کاهش اثربخشی آن ممکن است افزایش یابد.
  • برخی از زنان ممکن است احساس کنند که این اسفنج باعث خشکی بیش از حد هنگام رابطه جنسی می‌شود.

یکی از مهم‌ترین عوارض اسفنج ضدبارداری، سندروم شوک سمی است. این بیماری به دلیل خارج نکردن اسفنج در مدت‌زمان طولانی ایجاد می‌شود. در صورت بروز علائم زیر حتما به پزشک مراجعه کنید:

  • تب بالا
  • علائم شبیه آنفولانزا
  • تهوع و استفراغ
  • اسهال
  • قرمزی لب، زبان و سفیدی چشم
  • سرگیجه
  • غش کردن
  • تنگی نفس
  • گیجی

برای انتخاب بهترین روش جلوگیری از بارداری، مراجعه به دکتر زنان رو اولویت بذار!

چه کسانی نباید از اسفنج ضد بارداری استفاده کنند؟

استفاده از اسفنج ضد بارداری (Birth Control Sponge) برای برخی افراد مناسب نبوده و باید برای پیشگیری از بارداری روش دیگری را انتخاب کنند. اگر هر یک از موارد زیر در مورد شما صادق است، باید روش دیگری را انتخاب کنید.

  • قبلا زایمان طبیعی داشته‌اید.
  • سابقه سقط جنین در ماه‌های آخر را داشته‌اید.
  • به پلی‌اورتان حساسیت دارید.
  • سابقه سندروم شوک سمی (عفونت باکتریایی ناشی از گذاشتن طولانی‌مدت تامپون) دارید.
  • اگر با گذاشتن و خارج‌کردن اسفنج از واژن مشکل دارید.
  • قبلا از کاپ قاعدگی استفاده کرده و تجربه خوبی نداشته‌اید.
  • دچار عفونت ادراری هستید.
  • دچار مشکلات فیزیکی یا درد در ناحیه واژن هستید.
  • به اسپرم‌کش یا هر یک از مواد تشکیل‌دهنده آن حساسیت داشته باشید.
  • عفونتی در دستگاه تولید مثل خود دارید
پزشکان پیشنهادی

نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر

اسفنج ضد بارداری یکی از روش‌های پیشگیری از بارداری است. این روش غیر هورمونی بوده و به همین دلیل کسانی که نمی‌خواهند از روش‌های هورمونی استفاده کنند به سراغ این روش می‌روند. اسفنج دهانه رحم را پوشانده و از ورود اسپرم به رحم جلوگیری می‌کند. همچنین با جذب اسپرم و حذف آنها توسط مواد اسپرم کش از لقاح اسپرم و تخمک جلوگیری می‌کند. شما باید قبل از رابطه جنسی اسفنج را خیس کرده و داخل واژن قرار دهید. اسفنج حداکثر ۳۰ ساعت می‌تواند در واژن بماند. در غیر این صورت ممکن است باعث عوارضی مانند سندروم شوک سمی شود. برای اینکه مطمئن شوید این روش برای شما مناسب است یا نه بهتر است با متخصص زنان و زایمان مشاوره داشته باشید.

دکترتو مراقب سلامتی شماست!

پرسش‌های متداول

اگر تابه‌حال زایمان طبیعی نداشته‌اید، اسفنج می‌تواند تا ۹۱٪ از بارداری جلوگیری کند. اما بعد از زایمان طبیعی شکل و اندازه دهانه رحم تغییر کرده و ممکن است اسفنج به‌خوبی دهانه رحم را نپوشاند. در این شرایط میزان تاثیر آن ۷۶٪ می‌شود. برخی پزشکان معتقدند سقط جنین در ماه‌های آخر بارداری نیز تاثیر اسفنج را پایین می‌آورد.

اگر اسفنج را به‌درستی داخل واژن قرار دهید، آن را احساس نمی‌کنید. همسر شما نیز هنگام دخول آن را احساس نخواهد کرد. زیرا اسفنج نزدیک به دهانه رحم قرار می‌گیرد و در سکس لمس آن تفاوتی با بافت کانال واژن ندارد.

خیر برای پیشگیری از بیماری های مقاربتی نمی‌توان از اسفنج ضدبارداری استفاده کرد. اگر می‌خواهید از این بیماری‌ها پیشگیری کنید، باید از کاندوم استفاده کنید.

اگر زایمان شما طبیعی است، به دلیل تغییر شکل و اندازه دهانه رحم بهتر است از روش دیگری برای پیشگیری از بارداری استفاده کنید. زیرا تاثیر اسفنج تا حد زیادی پایین می‌آید. علاوه بر این بعد از زایمان تا زمانی که خونریزی دارید، نمی‌توانید اسفنج را داخل واژن قرار دهید.

بله برخی افراد ممکن است به اسفنج حساسیت داشته باشند. واکنش آلرژیک ممکن است به علت حساسیت به مواد اسپرم کش یا پلی‌اورتان ایجاد شود.

اسفنج ضدبارداری را می‌توان حداکثر ۳۰ ساعت درون واژن نگه داشت. در این مدت می‌توانید چندین بار سکس داشته باشید. اما زمانی که اسفنج را خارج کردید، دیگر نمی‌توان از آن استفاده کرد و باید برای رابطه جنسی اسفنج جدید را جایگزین کنید.

هر دو این روش‌ها غیر هورمونی بوده و یک‌بارمصرف هستند. مزیت اصلی سکس با کاندوم پیشگیری از برخی بیماری‌های مقاربتی است. همچنین کاندوم قیمت پایین‌تری دارد. کاندوم اثربخشی بالاتری داشته و باعث عوارضی مانند سندروم شوک سمی نمی‌شود.

امتیاز شما به مقاله:
(4.2از5)
دسته بندی:
برچسب:
منبع:
عاشق نوشتن، یادگیری و تجربه‌های جدید ... با هر بار نوشتن بیشتر یاد می‌گیرم. خوشحالم در دکترتو فرصت تولید محتوا در دنیای پزشکی و ارتقاء سلامت جامعه را دارم.
مطالب مرتبط

پاسخ دادن

نظرات درباره اسفنج ضد بارداری

  1. هیس گفت:

    با سلام چرا چیزی رو که اصلا در ایران وجود ندارد توضیح الکی می‌دهید و مردم را سر کار می‌ذارید. اصلاً اسفنج ضد بارداری و دیافراگم قابل خرید پیدا کردن در هیچ داروخانه‌ای در ایران نیست بهتر بود اول توضیحات این موضوع را ذکر کنید

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام
      بله حق با شماست
      رسالت ما اطلاع رسانی است
      حتمن بررسی می شود

  2. هیس گفت:

    چرا چیزی رو که اصلا در ایران وجود ندارد توضیح الکی می‌دهید و مردم را سر کار می‌ذارید. اصلاً اسفنج ضد بارداری و دیافراگم قابل خرید پیدا کردن در هیچ داروخانه‌ای در ایران نیست بهتر بود اول توضیحات این موضوع را ذکر کنید

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام
      بله حق با شماست
      رسالت ما اطلاع رسانی است
      حتمن بررسی می شود

  3. حسنا گفت:

    چرا این سفنج مشکلات مانند تب اسهالات حالت تهوع گنگسیت ضعفی و حسرت تنفس ایجاد می‌کند به کدام میکانیزم

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام دوست عزیز
      ارتباطی بینی اسفنج با عوارض گوارشی مشاهده نشده است
      اما احتمالا حساسیت به مواد ان وجود دارد