کلاهک دهانه رحم چیست؟ مزایا، معایب و نحوه استفاده از آن

آنچه در این مقاله می‌خوانید

کلاهک دهانه رحم روش پیشگیری غیر هورمونی است و عوارض روش‌های هورمونی را ندارد. این وسیله روی دهانه رحم قرار گرفته و برای بالا بردن تاثیر آن از اسپرم کش استفاده می‌شود. حداقل ۶ ساعت بعد از رابطه جنسی باید کلاهک داخل واژن بماند.

approved-by-doctors

تأیید‌‌‌‌‌‌‌ شده توسط پزشکان متخصص دکترتو

محتوای این مقاله صرفا برای افزایش آگاهی شماست. قبل از هرگونه اقدام، جهت درمان از پزشکان دکترتو مشاوره بگیرید.

زمان مطالعه : 6 دقیقه
کلاهک دهانه رحم

اگر در مورد روش‌های پیشگیری از بارداری تحقیق کرده باشید، احتمالا نام کلاهک دهانه رحم یا کاپ دهانه رحم به گوش شما خورده است. این روش به طور فیزیکی از بارداری جلوگیری کرده و معایب و عوارض آن بسیار کم است. برای آشنایی بیشتر با این وسیله تا انتهای مطلب همراه ما باشید. در ادامه توضیح می‌دهیم که کلاهک سرویکس چیست؟ چگونه عمل می کند؟ چگونه می توان از آن استفاده کرد؟ آیا واردکردن و خارج‌کردن آن آسان است؟ تا چه حد می‌تواند از بارداری جلوگیری کند؟ مزایا و معایب این روش چیست؟ چه افرادی نمی‌توانند از این وسیله استفاده کنند و چه تاثیری در رابطه جنسی دارد؟

درصورتی‌که قصد استفاده از این وسیله را دارید، حتما با دکتر زنان مشورت کنید تا مزایا و معایب آن را به شما توضیح دهد. ممکن است روش جلوگیری دیگری برای شما بهتر باشد. در دکترتو می‌توانید به‌صورت آنلاین، تلفنی یا حضوری با دکتر زنان و زایمان ارتباط برقرار کنید.

کلاهک دهانه رحم (cervical cap) چیست؟

کلاهک دهانه رحم یا کاپ دهانه رحم (cervical cap) یک وسیله کوچک و انعطاف‌پذیر شبیه به کلاه ملوانی است. یکی از راه های پیشگیری از بارداری استفاده از این کاپ است. این وسیله از جنس سیلیکون یا لاتکس است و روی دهانه رحم قرار می‌گیرد. از این طریق جلوی ورود اسپرم گرفته شده و امکان لقاح از بین می‌رود.

قبل از رابطه جنسی باید آن را در واژن روی دهانه رحم قرار داد. کلاهک مکش داشته و از دهانه رحم جدا نمی‌شود. یک بند نیز روی آن تعبیه شده است تا جداکردن آن آسان شود. یکی از برندهای مطرح آن که در ایالات متحده آمریکا نیز تایید شده و تجویز می‌شود، کلاهک FemCap است.

کلاهک دهانه رحم به اسپرم کش آغشته شده و درون واژن روی دهانه رحم قرار می‌گیرد.
کلاهک دهانه رحم به اسپرم کش آغشته شده و درون واژن روی دهانه رحم قرار می‌گیرد.

کلاهک دهانه رحم چگونه عمل می کند؟

کلاهک دهانه رحم (cervical cap) یک روش فیزیکی جلوگیری از بارداری است. این وسیله روی دهانه رحم قرار گرفته و مسیر آن را مسدود می‌کند. زمانی که اسپرم وارد واژن می‌شود، نمی‌تواند از دهانه رحم عبور کرده و به رحم برسد. برای افزایش تاثیر کاپ دهانه رحم باید از اسپرم کش هم استفاده کرد. اسپرم کش یک ماده شیمیایی است که از حرکت اسپرم جلوگیری می‌کند. زمانی که این ماده روی کاپ مالیده شود، تاثیر آن افزایش پیدا می‌کند.

چگونه باید از کلاهک دهانه رحم استفاده کرد؟

کلاهک دهانه رحم (cervical cap) در اندازه‌های مختلف عرضه می‌شود. معمولا دارای سه سایز کوچک، متوسط و بزرگ است. برای پیداکردن سایز مناسب می‌توانید از متخصص زنان راهنمایی بخواهید. با تغییر برخی شرایط باید سایز کاپ دهانه رحم را تغییر داد. به‌عنوان‌مثال زایمان طبیعی یا سقط جنین باعث می‌شوند که سایز کوچک به‌خوبی درون واژن قرار نگیرد و باید کاپ خود را تعویض کنید.

حدود ۶ ساعت قبل از رابطه جنسی می‌توانید کلاهک را درون واژن قرار دهید. هر بار قبل از استفاده این وسیله را به‌خوبی بررسی کنید تا از سالم بوده آن مطمئن شوید. اگر کلاهک آسیب دیده و پاره شده باشد، احتمال بارداری تا حد زیادی افزایش پیدا می‌کند.

بعد از رابطه جنسی تا ۶ ساعت باید کلاهک روی دهانه رحم بماند. اگر زودتر آن را خارج کنید، اسپرم وارد رحم می‌شود. درصورتی‌که باز هم در این مدت رابطه جنسی داشتید، نیاز به استفاده مجدد از اسپرم کش نیست. اما باید بررسی کنید که کاپ در جای مناسب قرار گرفته و جابه‌جا نشده است.

برای قراردادن کلاهک دهانه رحم و خارج‌کردن آن باید به‌صورت زیر عمل کنید. ممکن است در ابتدا این کار برای شما سخت باشد. اما به‌مرور این مهارت را یاد می‌گیرید.

بعد از رابطه جنسی باید کلاهک حداقل تا ۶ ساعت درون واژن بماند. در غیر این صورت تاثیر آن کمتر می‌شود.

کاپ دهانه رحم ابعاد مختلفی داشته و باید برای پیشگیری موثر سایز مناسب خود را انتخاب کنید.
کاپ دهانه رحم ابعاد مختلفی داشته و باید برای پیشگیری موثر سایز مناسب خود را انتخاب کنید.

چگونه کاپ دهانه رحم را وارد واژن کنیم؟

برای قراردادن کلاهک دهانه رحم در واژن باید طبق مراحل زیر عمل کنید.

  1. دست‌های خود را بشویید.
  2. انگشت خود را وارد واژن کنید تا بتوانید دهانه رحم را لمس کنید. دهانه رحم شبیه به دونات بوده و لمس آن مشابه لمس نوک بینی است.
  3. بعد از پیداکردن جای دهانه رحم اسپرم کش را روی کلاهک بمالید. این ماده را می‌توان در قسمت کاسه‌ای کلاهک یا لبه آن مالید.
  4. در یک موقعیت راحت قرار بگیرد. می‌توانید به حالت چمباتمه پاهای خود را باز کنید یا باستید و یک پای خود را بالاتر قرار دهید.
  5. با یک دست دهانه واژن را باز کرده و با دست دیگر کلاهک را بردارید.
  6. کلاهک را طوری وارد واژن کنید که بند آن به سمت پایین باشد. آن را خم کرده و به داخل فشار دهید.
  7. بعد از قراردادن کلاهک با انگشت خود بررسی کنید که کاملا دهانه رحم را پوشانده باشد.

چگونه کاپ دهانه رحم را خارج کنیم؟

برای خارج‌کردن کلاهک سرویکس یا cervical cap باید حدود ۶ ساعت بعد از رابطه جنسی صبر کنید. سپس مراحل زیر را انجام دهید.

  1. دست‌های خود را بشویید.
  2. در موقعیت راحتی مانند حالت چمباتمه قرار بگیرید.
  3. انگشت خود را وارد واژن کنید تا بتوانید بند کلاهک را پیدا کنید.
  4. قسمت کاسه‌ای را فشار دهید تا مکش از بین برود.
  5. انگشت را در بند کلاهک قلاب کرده و آن را به سمت پایین بکشید.

پس از خارج‌کردن کاپ، آن را با آب گرم و صابون بشویید. آن را کاملا خشک کرد و در ظرف مخصوص قرار دهید.

برای خارج کردن کلاهک بند آن را کشیده و عضلات خود را منقبض کنید.
برای خارج کردن کلاهک بند آن را کشیده و عضلات خود را منقبض کنید.

نحوه مراقبت از کلاهک دهانه رحم

در صورت استفاده درست از کلاهک می‌توان تا دو سال از آن استفاده کرد. برای افزایش طول عمر این وسیله باید نکات مراقبتی زیر را رعایت کنید.

  • کلاهک را فقط با آب گرم و صابون بشویید.
  • در هوای آزاد آن را خشک کنید.
  • به جز اسپرم کش روی آن ماده دیگری نمالید. به‌عنوان‌مثال نباید از روان‌کننده روی آن استفاده کنید.
  • در ظرف مخصوص قرار دهید. نباید در سرما یا گرمای شدید باشد.
  • درون آن را پر از آب کرده تا از سوراخ نبودن کاپ مطمئن شوید.

کلاهک دهانه رحم را با آب گرم و صابون بشویید و در هوای آزاد خشک کنید. در این صورت کاپ تا دو سال دوام می‌آورد.

مزایا کلاهک دهانه رحم

استفاده از کلاهک دهانه رحم نسبت به برخی روش‌های پیشگیری از بارداری مزایایی دارد. برخی از جوانب مثبت آن عبارتند از:

  • کلاهک کوچک و مقرون‌به‌صرفه است. همچنین می‌توان تا دو سال از آن استفاده کرد.
  • در ۴۸ ساعت می‌توانید بدون خارج‌کردن آن از واژن سکس داشته باشید.
  • اگر در جای درست قرار داده شود، همسرتان آن را احساس نمی‌کند.
  • بلافاصله بعد از برداشتن آن می‌توان برای بارداری اقدام کرد.
  • بدون هورمون بوده و عوارض روش‌های هورمونی را ندارد.
  • می‌توان ۶ ساعت قبل رابطه جنسی قرار داد تا در شروع سکس و معاشقه مشکلی ایجاد نکند.

به خاطر استفاده از محصولات ضدبارداری دچار درد و خونریزی رحم شدی؟

همین حالا برای درمانش مشاوره بگیر!

معایب کلاهک دهانه رحم

قبل از انتخاب این روش جلوگیری از بارداری باید معایب آن را بررسی کرد. برخی از مهم‌ترین معایب آن شامل موارد زیر می‌شود.

  • ممکن است در حین رابطه جنسی از دهانه واژن جدا شوند.
  • نیاز به نسخه دارد.
  • اسپرم کش می‌تواند حساسیت ایجاد کند.
  • کلاهک می‌تواند واژن را تحریک کند.
  • نباید خارج‌کردن آن بعد از ۴۸ ساعت فراموش شود.
  • در برابر عفونت‌های مقاربتی هیچ محافظتی ندارد.

به نقل از clevelandclinic در رابطه با تعویض سایز کلاهک بعد از تغییر برخی شرایط:

یکی از مهم‌ترین معایب کلاهک دهانه رحم تعویض سایز آن در برخی مواقع است. اگر زایمان طبیعی، سقط جنین یا جراحی لگن داشته یا وزن شما تغییر کرده است، باید از کلاهکی با سایز جدید استفاده کنید.

ممکن است برای برخی افراد قرار دادن و خارج کردن کلاهک مشکل باشد.
ممکن است برای برخی افراد قرار دادن و خارج کردن کلاهک مشکل باشد.

عوارض کلاهک دهانه رحم

استفاده از کلاهک دهانه رحم می‌تواند خطر برخی بیماری‌ها را افزایش دهد. از جمله:

  • عفونت مثانه و مجاری ادراری
  • التهاب دهانه رحم (سرویسیت)
  • سندروم شوک سمی

این خطرات شایع نبوده و در تعداد کمی از افراد دیده می‌شود. به‌هیچ‌وجه کلاهک را بیشتر از ۴۸ ساعت داخل واژن نگه ندارید. در زمان پریود از آن استفاده نکنید. زیرا در این صورت خطر سندروم شوک سمی را افزایش می‌دهد.

برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد کلاهک سرویکس و کاهش عوارض آن باید با دکتر زنان مشاوره داشته باشید. برای مشاوره با دکتر زنان می‌توانید از طریق سایت دکترتو اقدام کنید. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره آنلاین و تلفنی وجود دارد.

کلاهک دهانه رحم برای چه افرادی مناسب است؟

بسیاری از خانم‌ها می‌توانند از کاپ دهانه رحم استفاده کنند. اگر قبلا از کاپ قاعدگی یا دیافراگم ضدبارداری استفاده کرده باشید، قراردادن کلاهک برای شما ساده‌تر خواهد بود. به‌ویژه اگر سابقه زایمان طبیعی یا سقط جنین نداشته باشید، کلاهک راحت‌تر روی دهانه رحم قرار می‌گیرد.

چه افرادی نباید از کلاهک دهانه رحم استفاده کنند؟

اگر هر یک از شرایط زیر در مورد شما صادق است، نباید از کاپ دهانه رحم استفاده کنید و روش‌های دیگر برای شما بهتر خواهد بود.

  • تشخیص ناهنجاری‌های مختلف در تست پاپ‌اسمیر
  • مشکلات دهانه رحم
  • بیماری التهابی لگن
  • عفونت دستگاه تناسلی
  • سابقه سندروم شوک سمی
  • انجام جراحی روی دهانه رحم یا واژن
  • ایجاد درد هنگام واردکردن انگشت در واژن
  • حساسیت به سیلیکون یا اسپرم کش
  • در حال حاضر پریود هستید.

برای تشخیص هرگونه بیماری مقاربتی قبل از بارداری، با متخصص مشورت کن!

قیمت کلاهک دهانه رحم چقدر است؟

کلاهک دهانه رحم جز روش‌های متداول نبوده و تعداد کمی از خانم‌ها از این روش استفاده می‌کنند. به همین دلیل ممکن است در تهیه آن با مشکل مواجه شوید. کاپ دهانه رحم برندها مختلفی داشته و قیمت آنها متفاوت است. برای اطلاع از قیمت دقیق کلاهک و انتخاب بهترین برند بهتر است با دکتر زنان مشورت کنید. شما می‌توانید از طریق سایت دکترتو به‌صورت حضوری، آنلاین یا تلفنی با دکتر زنان در ارتباط باشید.

نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به پزشک

کلاهک دهانه رحم یکی از روش‌های پیشگیری از بارداری است. کلاهک روی دهانه رحم قرار گرفته و از ورود مایع منی به رحم جلوگیری می‌کند. برای تاثیر بیشتر باید از اسپرم کش هم استفاده کرد. شما می‌توانید ۶ ساعت قبل از رابطه جنسی کلاهک را داخل واژن قرار دهید. حداقل تا ۶ ساعت بعد از رابطه جنسی باید داخل واژن بماند. اگر کاپ دهانه رحم بیشتر از ۴۸ داخل واژن بماند، خطر مشکلاتی مانند عفونت واژن و شوک سمی بیشتر می‌شود. به‌هیچ‌وجه بیشتر از ۴۸ ساعت آن را داخل واژن نگه ندارید.

برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد کلاهک سرویکس و مزایا و معایب این روش بهتر است با متخصص زنان مشورت کنید. برای ارتباط با بهترین دکتر زنان می‌توانید از طریق سایت دکترتو اقدام کنید. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره آنلاین و تلفنی وجود دارد.

دکترتو مراقب سلامتی شماست!

پرسش‌های متداول

این روش نیز مانند سایر روش‌های پیشگیری از بارداری تا زمانی موثر است که به‌درستی انجام شود. اگر کلاهک تمامی دهانه رحم را نپوشاند یا در هر رابطه جنسی از آن استفاده نکنید، احتمال بارداری افزایش پیدا می‌کند. تاثیر کلاهک در افرادی که زایمان طبیعی داشته‌اند، کمتر می‌شود. زیرا در این افراد واژن و دهانه رحم کشیده می‌شود. اگر تابه‌حال زایمان نداشته‌اید، تاثیر کلاهک ۸۶٪ بوده و اگر زایمان داشته‌اید، تاثیر آن ۷۱٪ است. روش‌هایی مانند حلقه ضدبارداری، قرض جلوگیری و آی یو دی تاثیر بیشتری دارند.

این روش عوارض بسیار کمی داشته و بی‌خطر محسوب می‌شود. اگر به‌درستی از آن استفاده نکنید و زمان قراردادن آن در واژن بهداشت را رعایت نکنید، احتمال عفونت واژن یا عفونت ادراری را افزایش می‌دهد. همچنین درصورتی‌که بیشتر از ۴۸ ساعت درون واژن بماند یا زمان پریود از آن استفاده کنید، خطر شوک سمی بیشتر می‌شود.

در هر دو روش وسیله‌ای جلوی دهانه رحم قرار گرفته و از واردشدن مایع منی به رحم جلوگیری می‌کنند. در کلاهک و دیافراگم می‌تواند برای تاثیر بیشتر از اسپرم کش استفاده کرد. اما تفاوت آنها در اندازه و نوع قرارگیری است. اندازه دیافراگم بزرگ‌تر بوده و راحت‌تر خارج می‌شود. کلاهک روی دهانه رحم قرار گرفته و فقط آن را می‌پوشاند.

اگر دچار عفونت واژن هستید، نباید تا زمان درمان آن از کلاهک استفاده کنید. کلاهک در درمان اختلال ایجاد کرده و همچنین قرارگرفتن آن در واژن مشکل می‌شود.

اگر کاپ دهانه رحم را به‌درستی قرار دهید و از روی دهانه رحم جابه‌جا نشود، همسر شما در زمان سکس وجود آن را احساس نمی‌کند. اما گاهی ممکن است، در طول رابطه جنسی کلاهک جابه‌جا شده و وجود آن احساس شود.

کلاهک دهانه رحم را باید حداقل ۶ ساعت بعد از رابطه جنسی در واژن نگه دارید. در غیر این صورت تاثیر آن کاهش پیدا می‌کند. اما دقت داشته باشید که بیشتر از ۴۸ ساعت کاپ داخل واژن نماند. اگر در ۴۸ ساعت کاپ را خارج نکردید، باید برای هر رابطه جنسی دوباره اسپرم کش را وارد واژن کنید.

با چند بار تمرین می‌توان به‌راحتی کلاهک را درون واژن قرار داد و خارج کرد. اگر واردکردن انگشت در واژن برای شما دردناک نیست، می‌توانید به‌راحتی کلاهک را وارد واژن کرده و روی دهانه رحم قرار دهید.

اگر به‌خوبی از کلاهک دهانه رحم استفاده کنید، تا دو سال دوام دارد. در غیر این صورت ممکن است کاپ آسیب دیده و دیگر قابل‌استفاده نشود. آن را با صابون و آب گرم بشویید و هر بار آن را خشک کنید.

خیر این وسیله نمی‌تواند از ابتلا به بیماری های مقاربتی پیشگیری کند. برای جلوگیری از این بیماری‌ها باید از کاندوم استفاده کنید.

امتیاز شما به مقاله:
(4.3از5)
دسته بندی:
برچسب:
منبع:
عاشق نوشتن، یادگیری و تجربه‌های جدید ... با هر بار نوشتن بیشتر یاد می‌گیرم. خوشحالم در دکترتو فرصت تولید محتوا در دنیای پزشکی و ارتقاء سلامت جامعه را دارم.
مطالب مرتبط

پاسخ دادن

نظرات درباره کلاهک دهانه رحم

  1. المیرا گفت:

    وااا چه جالب ☺😛

    1. ناشناس گفت:

      جلوگیری طبیعی راحت ترین و بی ضرر ترین روش هست

      1. همیارِ دکترِتو گفت:

        سپاس از راهنمایی تان