فهرست مطالب
هموفیلی فاکتور هفت یک اختلال نادر خونی است که به دلیل کمبود یا نقص عملکرد فاکتور ۷ خون ایجاد می‌شود. این بیماری می‌تواند باعث مشکلاتی در روند لخته شدن خون شده و منجر به خونریزی‌های غیرقابل کنترل شود. هموفیلی فاکتور ۷ ممکن است در شدت‌های مختلف ظاهر شود و بر اساس میزان کمبود فاکتور ۷ در خون، علائم متفاوتی داشته باشد. شناخت این بیماری و درک علت‌ها، علائم، روش‌های تشخیص و درمان آن برای مدیریت بهتر وضعیت بیمار بسیار مهم است. اگر مشکل لخته شدن خون را دارید، برای بررسی بیماری از طریق دکترتو با متخصص هماتولوژی در ارتباط باشید.
هموفیلی کمبود فاکتور هفت چیست؟
هموفیلی کمبود فاکتور هفت یک بیماری نادر است که در آن خون فرد توانایی کافی برای ایجاد لخته ندارد. فاکتور ۷ یکی از پروتئین‌های مهم در فرآیند انعقاد خون است و کمبود آن می‌تواند منجر به خونریزی‌های طولانی‌مدت شود. این بیماری ممکن است از طریق ژنتیک منتقل شود یا به‌صورت اکتسابی ایجاد شود.
هموفیلی فاکتور ۷ در مقایسه با سایر انواع هموفیلی، مانند هموفیلی a و B، شیوع کمتری دارد. برخی از بیماران ممکن است با کمبود جزئی این فاکتور روبه‌رو باشند که علائم خفیف‌تری دارد، درحالی‌که افراد دیگر ممکن است با کمبود شدید مواجه شوند که می‌تواند تهدیدکننده زندگی باشد. ازآنجاکه فاکتور ۷ در مراحل اولیه لخته شدن خون نقش دارد، کمبود آن می‌تواند بر تمام مراحل انعقاد خون تأثیر بگذارد. این اختلال می‌تواند به‌صورت خونریزی خودبه‌خود یا پس از ضربه‌های جزئی ظاهر شود، که درک و مدیریت آن را برای بیماران و پزشکان ضروری می‌سازد.
متن انگلیسی:
haemophilia
Factor VII (7) deficiency is an inherited bleeding disorder caused when a person’s body does not produce enough of a protein in the blood (factor VII or FVII) that helps blood clot or the factor VII doesn’t work properly. The disorder is very rare, affecting one in 500,000 people.
ترجمه متن:
کمبود فاکتور ۷ یک اختلال خونریزی‌دهنده ارثی است که زمانی رخ می‌دهد که بدن فرد مقدار کافی از یک پروتئین خاص (فاکتور ۷ یا FVII) را که در فرآیند لخته شدن خون نقش دارد، تولید نکند یا این پروتئین به‌درستی عمل نکند. این بیماری بسیار نادر است و از هر ۵۰۰ هزار نفر، تنها یک نفر را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
علائم هموفیلی فاکتور هفت (نشانه هموفیلی فاکتور هفت)
علائم هموفیلی فاکتور هفت بسته به شدت کمبود فاکتور متفاوت است. برخی از بیماران ممکن است تنها در صورت انجام جراحی یا آسیب دچار مشکلات خونریزی شوند، درحالی‌که برخی دیگر به‌صورت مداوم با خونریزی‌های غیرطبیعی مواجه هستند. یکی از نشانه‌های رایج این بیماری، خونریزی طولانی‌مدت بعد از بریدگی‌ها یا جراحی‌های ساده است. بیماران ممکن است پس از انجام اقدامات دندانپزشکی مانند کشیدن دندان نیز با مشکل توقف خونریزی مواجه شوند. این نوع خونریزی‌ها می‌تواند نشان‌دهنده یک نقص در روند انعقاد خون باشد.
از دیگر علائم شایع هموفیلی فاکتور هفت می‌توان به خونریزی‌های خودبه‌خودی، کبودی‌های غیرمعمول، خونریزی‌های مفصلی و خونریزی داخلی اشاره کرد. در موارد شدیدتر، خونریزی داخل مغزی یا دستگاه گوارش نیز ممکن است رخ دهد که نیاز به درمان فوری دارد.
خونریزی و کبودی غیرمعمول نگرانت کرده؟
برای بررسی نوبت بگیر.
علت هموفیلی فاکتور هفت
هموفیلی فاکتور هفت می‌تواند ارثی یا اکتسابی باشد. در بیشتر موارد، این بیماری به دلیل جهش ژنتیکی در ژن F7 که مسئول تولید فاکتور ۷ است، ایجاد می‌شود. این جهش‌ها می‌توانند باعث کاهش تولید فاکتور ۷ یا عملکرد نادرست آن شوند.
در موارد نادر، این بیماری ممکن است به‌صورت اکتسابی ایجاد شود. برخی از شرایط مانند بیماری‌های خودایمنی، برخی از عفونت‌ها و مشکلات کبدی می‌توانند منجر به کاهش تولید فاکتور ۷ شوند. در این موارد، علت بیماری به جای عوامل ژنتیکی، عوامل محیطی یا پزشکی هستند. همچنین، کمبود ویتامین K نیز می‌تواند باعث کاهش فاکتور ۷ شود، زیرا این ویتامین برای تولید صحیح فاکتورهای انعقادی ضروری است. تشخیص علت دقیق بیماری برای تعیین روش درمانی مناسب بسیار اهمیت دارد.
تشخیص هموفیلی فاکتور هفت
تشخیص هموفیلی فاکتور هفت معمولاً با انجام آزمایش‌های خون صورت می‌گیرد. پزشکان برای بررسی عملکرد انعقادی خون از آزمایش تشخیص هموفیلی مانند زمان پروترومبین (PT) و زمان ترومبوپلاستین جزئی فعال (aPTT) استفاده می‌کنند. افزایش زمان پروترومبین می‌تواند نشان‌دهنده کمبود فاکتور ۷ باشد.
برای تأیید تشخیص، پزشکان ممکن است سطح فاکتور ۷ در خون را با آزمایش‌های تخصصی اندازه‌گیری کنند. این آزمایش کمک می‌کند تا شدت بیماری مشخص شود و بر اساس آن، راهکارهای درمانی مناسب پیشنهاد شود. گاهی اوقات، تشخیص این بیماری در نوزادان یا کودکان خردسال صورت می‌گیرد، به‌ویژه اگر سابقه خانوادگی وجود داشته باشد. در برخی موارد، هموفیلی فاکتور هفت ممکن است تنها پس از یک جراحی یا خونریزی شدید تشخیص داده شود.
درمان هموفیلی فاکتور هفت
درمان هموفیلی فاکتور هفت به هدف کاهش خطر خونریزی و کنترل علائم بیماری انجام می‌شود. از آنجایی که این بیماری به دلیل کمبود یا نقص در فاکتور ۷ خون رخ می‌دهد، درمان‌های رایج بر جبران این کمبود و جلوگیری از خونریزی شدید متمرکز هستند. درمان معمولاً شامل تزریق فاکتور ۷ نوترکیب، استفاده از داروهای کمکی برای بهبود انعقاد خون و مدیریت شرایطی است که ممکن است خونریزی را تشدید کند. در برخی موارد، به دلیل شدت بیماری، بیماران نیاز به دریافت درمان‌های منظم و برنامه‌ریزی‌شده دارند.
درمان‌های حمایتی مانند استفاده از داروهای ضدفیبرینولیتیک و مراقبت‌های تخصصی برای جلوگیری از خونریزی‌های داخلی و مفصلی نیز اهمیت زیادی دارند. برای بیمارانی که خونریزی‌های مکرر دارند، ممکن است نیاز به تزریق مداوم فاکتور ۷ وجود داشته باشد. علاوه بر روش‌های دارویی، تغییر سبک زندگی نیز می‌تواند در کنترل این بیماری مؤثر باشد. پرهیز از فعالیت‌هایی که خطر خونریزی را افزایش می‌دهند، رعایت رژیم غذایی مناسب برای حفظ سلامت عروق و هماهنگی با پزشک برای دریافت درمان‌های پیشگیرانه از جمله اقداماتی هستند که به بهبود کیفیت زندگی بیماران کمک می‌کنند.
۱. دارو برای هموفیلی فاکتور هفت
مهم‌ترین داروی مورد استفاده برای درمان هموفیلی فاکتور ۷، فاکتور ۷ نوترکیب (rFVIIa) است که برای جبران کمبود این فاکتور در خون تزریق می‌شود. این دارو به‌طور اختصاصی برای بیماران مبتلا به کمبود فاکتور ۷ و برخی از مبتلایان به هموفیلی a و هموفیلی b با مهارکننده‌های انعقادی استفاده می‌شود.
علاوه بر فاکتور ۷ نوترکیب، داروهای دیگری مانند ترانگزامیک اسید و اسید آمینوکاپروئیک برای کاهش سرعت تجزیه لخته‌های خون و جلوگیری از خونریزی بیش از حد تجویز می‌شوند. در برخی موارد، پزشکان ممکن است از دسموپرسین (DDAVP) برای افزایش موقت فاکتورهای انعقادی در خون استفاده کنند، اما تأثیر آن در بیماران هموفیلی فاکتور ۷ محدود است. همچنین داروهای ضدالتهاب و ضد درد مانند استامینوفن (به‌جای داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی مانند ایبوپروفن) تجویز می‌شوند تا درد ناشی از خونریزی‌های مفصلی و عضلانی کاهش یابد، بدون آنکه خطر خونریزی افزایش پیدا کند.
متن انگلیسی:
my.clevelandclinic
Antifibrinolytic agents prevent your body from breaking down blood clots. Preserving the blood clots you do have prevents excessive bleeding. Types include aminocaproic acid and tranexamic acid.
ترجمه متن:
داروهای ضد فیبرینولیتیک از تجزیه لخته‌های خون در بدن جلوگیری می‌کنند. حفظ لخته‌های خونی موجود به جلوگیری از خونریزی بیش از حد کمک می‌کند. از جمله این داروها می‌توان به آمینوکاپروئیک اسید و ترانگزامیک اسید اشاره کرد.
دنبال بهترین درمان هموفیلی هستی؟ از پزشک مشاوره بگیر.
انواع هموفیلی فاکتور هفت
هموفیلی فاکتور ۷ دارای انواع مختلفی است که شدت و میزان کمبود فاکتور انعقادی را شامل می‌شود. این بیماری معمولاً بر اساس سطح فاکتور ۷ در خون به سه دسته اصلی تقسیم می‌شود:
| نوع | شرح |
|---|---|
| هموفیلی فاکتور ۷ خفیف | در این نوع، میزان فاکتور ۷ در خون کمی کاهش یافته، اما معمولاً علائم شدید خونریزی مشاهده نمی‌شود. این بیماران ممکن است تنها در صورت جراحی یا آسیب‌های شدید دچار مشکلات خونریزی شوند. |
| هموفیلی فاکتور ۷ متوسط | در این نوع، کمبود فاکتور ۷ قابل‌توجه‌تر است و بیماران ممکن است دچار خونریزی‌های خودبه‌خودی، کبودی‌های گسترده و مشکلات انعقادی در مواقع آسیب شوند. |
| هموفیلی فاکتور ۷ شدید | در این نوع، سطح فاکتور ۷ در خون به‌شدت کاهش یافته و بیماران در معرض خونریزی‌های داخلی، خونریزی‌های طولانی‌مدت پس از جراحی و مشکلات جدی انعقادی قرار دارند. درمان مداوم و مدیریت دقیق بیماری در این بیماران ضروری است. |
عوارض هموفیلی فاکتور هفت
عوارض هموفیلی فاکتور هفت بستگی به شدت بیماری و میزان کنترل آن دارد. برخی از مهم‌ترین عوارض این بیماری شامل موارد زیر است:
- خونریزی‌های داخلی شدید: یکی از اصلی‌ترین مشکلات این بیماری، خونریزی‌های خودبه‌خودی در داخل بدن، از جمله در مفاصل، ماهیچه‌ها و اندام‌های داخلی است که در صورت عدم درمان به موقع می‌تواند منجر به آسیب دائمی شود.
- مشکلات مفصلی و عضلانی: خونریزی مکرر در مفاصل می‌تواند به التهاب مزمن، درد و در نهایت تخریب مفصل منجر شود که گاهی نیاز به جراحی‌های پیچیده مانند تعویض مفصل دارد.
- خونریزی‌های طولانی و دشوار در جراحی‌ها و زایمان: بیماران مبتلا به هموفیلی فاکتور ۷ در معرض خطر خونریزی‌های شدید پس از جراحی یا زایمان هستند، که نیاز به اقدامات پیشگیرانه و درمانی فوری دارند.
پیشگیری از هموفیلی فاکتور هفت
پیشگیری از هموفیلی فاکتور هفت در سطح ژنتیکی و مدیریتی انجام می‌شود. با توجه به اینکه این بیماری اغلب به‌صورت ارثی منتقل می‌شود، آزمایش‌های ژنتیکی و مشاوره پزشکی برای افرادی که سابقه خانوادگی این بیماری را دارند، توصیه می‌شود.
برای افرادی که به این بیماری مبتلا هستند، اقدامات پیشگیرانه شامل تزریق منظم فاکتور ۷، اجتناب از داروهای ضدانعقادی که ممکن است خونریزی را تشدید کنند و رعایت سبک زندگی مناسب است. ورزش‌های کم‌خطر، تغذیه سالم برای تقویت سلامت عروق و مراقبت از زخم‌ها و جراحات نیز در کاهش عوارض این بیماری مؤثر هستند. همچنین، بیماران باید به‌صورت منظم تحت نظر پزشک باشند تا در صورت نیاز، درمان‌های لازم را دریافت کنند و از بروز عوارض جدی جلوگیری شود. تنظیم برنامه‌های درمانی شخصی‌سازی‌شده برای هر بیمار، یکی از مهم‌ترین راهکارهای پیشگیری از خونریزی‌های غیرقابل‌کنترل در هموفیلی فاکتور هفت است.
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
هموفیلی فاکتور هفت یک بیماری نادر و مرتبط با اختلالات انعقادی خون است که می‌تواند باعث خونریزی‌های شدید و غیرقابل‌کنترل شود. با توجه به اینکه این بیماری ممکن است از بدو تولد وجود داشته باشد، تشخیص و درمان به‌موقع آن نقش مهمی در بهبود کیفیت زندگی بیماران دارد. درمان‌های موجود مانند تزریق فاکتور ۷ نوترکیب و داروهای کمکی، به کنترل خونریزی کمک می‌کنند، اما مدیریت صحیح بیماری نیازمند پایش مداوم و رعایت نکات ایمنی در زندگی روزمره است. آگاهی از علائم، تشخیص زودهنگام و همکاری با پزشک متخصص، کلید اصلی کنترل این بیماری محسوب می‌شود.
در صورتی که فردی دچار خونریزی‌های غیرعادی، کبودی‌های مکرر، خونریزی طولانی پس از جراحات یا مشکلات انعقادی غیرقابل‌توجیه شود، لازم است سریعا به پزشک متخصص خون مراجعه کند. همچنین، افرادی که سابقه خانوادگی این بیماری را دارند، بهتر است قبل از بارداری مشاوره ژنتیکی دریافت کنند. خوشبختانه شما می‌توانید از سامانه مشاوره آنلاین دکترتو بدین منظور کمک بگیرید.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!