فهرست مطالب
علائم سرطان کبد معمولاً در مراحل اولیه بهطور واضحی ظاهر نمیشوند و به همین دلیل، تشخیص زودهنگام این بیماری میتواند چالشبرانگیز باشد. سرطان کبد بهطور تدریجی پیشرفت کرده و در نهایت میتواند علائمی چون کاهش وزن بیدلیل، از دست دادن اشتها، زردی پوست و چشم، و درد در ناحیه شکم را بهوجود آورد. علایم سرطان کبد میتواند نشانههایی از مشکلات جدی در کبد باشد که نیاز به توجه و درمان فوری دارند. از این رو، آگاهی از علائم سرطان کبد و توجه به هرگونه تغییر غیرعادی در بدن، اهمیت بسیاری دارد. با توجه به اینکه نشانههای سرطان کبد در بسیاری از موارد مشابه با بیماریهای گوارشی یا کبدی دیگر است، بسیاری از افراد ممکن است از وجود این بیماری آگاه نشوند. به همین دلیل، شناسایی و تشخیص زودهنگام این علائم میتواند در جلوگیری از پیشرفت بیماری و شروع درمان موثر تأثیرگذار باشد. در این مقاله به بررسی علائم سرطان کبد، علل بروز آن، روشهای تشخیص و درمان پرداخته شده است. در صورت وجود هرگونه ابهام یا سوال میتوانید از وبسایت دکترتو که راهی بسیار سریع برای پیدا کردن و دریافت نوبت ویزیت از بهترین پزشکان است، نوبت ویزیت دریافت کنید. شما میتوانید تنها با چند کلیک ساده نوبت ویزیت مورد نظر خود از پزشکان متخصص در این زمینه را دریافت کنید.
علائم سرطان کبد چیست؟
سرطان کبد میتواند با علائم مختلفی بروز کند که بسیاری از آنها به مشکلاتی در سیستم گوارش و کبد مربوط میشوند. برخی از علائم رایج این بیماری شامل کاهش وزن بدون دلیل مشخص، از دست دادن اشتها، احساس سیری سریع پس از خوردن غذا، حالت تهوع یا استفراغ است. همچنین ممکن است فرد مبتلا به سرطان کبد احساس پری در ناحیه شکم یا زیر دندهها داشته باشد که ناشی از بزرگ شدن کبد و طحال است. درد در ناحیه شکم یا نزدیکی تیغه شانه راست نیز از دیگر علائم رایج است که نشاندهنده مشکلات در عملکرد کبد است.
علاوه بر علائم گوارشی، افراد مبتلا به سرطان کبد ممکن است با مشکلاتی نظیر تورم شکم، خارش، زردی پوست و چشم (یرقان) مواجه شوند. تب، بزرگ شدن رگها در شکم که از سطح پوست قابل مشاهده هستند و همچنین کبودی یا خونریزی غیرطبیعی هم از دیگر علایم سرطان کبد هستند. افرادی که پیشتر مبتلا به هپاتیت مزمن یا سیروز بودهاند، ممکن است علائم بیشتری نسبت به حالت معمول خود تجربه کنند یا تنها تغییرات در نتایج آزمایشاتی مانند تستهای عملکرد کبد یا سطح آلفا فتوپروتئین (AFP) مشاهده کنند.
۱. علائم خاموش سرطان کبد
با پیشرفت سرطان و تخریب کبد یا انسداد مجاری صفراوی، بیمار ممکن است دچار زردی، تغییر رنگ ادرار به تیره، نفخ و تورم در پاها شود. همچنین تب درجه پایین بدون دلیل مشخص هم میتواند نشانهای از پیشرفت بیماری باشد. در مراحل پیشرفتهتر، سرطان کبد ممکن است به سایر اندامها مانند استخوانها گسترش یابد، که باعث بروز علائم جدید و پیچیدهتری میشود.
سرطان کبد معمولاً در مراحل اولیه خود علائم مشخصی ندارد و به صورت خاموش پیش میرود. اما با رشد بیماری، افراد ممکن است علائمی مانند خستگی، از دست دادن اشتها، کاهش وزن و سوء هاضمه را تجربه کنند. درد در ناحیه پایین دنده سمت راست و سوزش سردل نیز از علائم رایج این بیماری است. علاوه بر این، درد ممکن است به شانه راست یا زیر تیغه شانه راست هم گسترش پیدا کند.
۲. علائم اولیه سرطان کبد
علائم اولیه سرطان کبد ممکن است به طور تدریجی بروز کنند و شامل احساس ضعف و خستگی عمومی در بدن باشد. بسیاری از افراد مبتلا به این بیماری ممکن است درد در ناحیه شکم احساس کند. همچنین درد شانه راست و کبد میتوانند با هم مرتبط باشند و این درد نشانهای از بروز مشکلات کبدی باشد. همچنین تورم شکم به دلیل تجمع مایعات (آسیت) و از دست دادن اشتها از علائم شایع در مراحل اولیه است.
کاهش وزن بدون دلیل مشخص و زردی پوست و چشم (یرقان) نیز از علائم اولیه سرطان کبد به شمار میآیند. علاوه بر این، تغییر رنگ مدفوع به رنگ پریده و تب نیز میتواند نشانهای از وجود این بیماری باشد. این علائم میتوانند به سرعت پیشرفت کرده و نیاز به تشخیص و درمان فوری داشته باشند.
۳. علائم ثانویه سرطان کبد
علائم ثانویه سرطان کبد ممکن است شامل احساس ناخوشی عمومی، خستگی و ناراحتی در ناحیه سمت راست شکم باشد. افراد مبتلا به این بیماری ممکن است همچنین دچار اشتهای ضعیف و کاهش وزن شوند و به دلیل تجمع مایع در شکم (آسیت) احساس پری کنند. در برخی موارد، پوست و چشمها دچار زردی (یرقان) میشوند و حتی ممکن است پوست احساس خارش کند.
سایر علائم ثانویه هم ممکن است شامل سکسکه و احساس بیماری عمومی باشد. این علائم میتوانند ناشی از درمانهای سرطان یا مشکلات دیگر باشند و لزوماً به این معنی نیست که شما به سرطان کبد مبتلا هستید. زیرا این علائم میتوانند در شرایط دیگری نیز مشاهده شوند؛ بنابراین برای تشخیص دقیقتر نیاز به مشاوره پزشکی دارید.
متن انگلیسی:
cancer
Having one or more of the signs or symptoms above does not mean you have liver cancer. In fact, many of these signs and symptoms are more likely to be caused by other conditions. Still, if you have any of them, it’s important to have them checked by a doctor so that the cause can be found and treated, if needed.
ترجمه متن:
داشتن یک یا چند مورد از علائم یا نشانههای بالا به معنای ابتلا به سرطان کبد نیست. در واقع، بسیاری از این علائم و نشانهها به احتمال زیاد ناشی از شرایط دیگر هستند. با این حال، اگر هر یک از آنها را دارید، با پزشک خود در میان بگذارید تا در صورت نیاز علت را پیدا و درمان را شروع کند.
۴. علائم سرطان معده و کبد
سرطان معده و کبد ممکن است بهصورت اولیه در هر یک از این اندامها ایجاد شود یا بهصورت متاستاتیک از یکی به دیگری گسترش یابد. سرطان معده میتواند به کبد متاستاز دهد، که در این صورت عملکرد کبد مختل شده و علائمی مانند زردی (یرقان)، کاهش وزن شدید، تجمع مایعات در شکم (آسیت) و افزایش آنزیمهای کبدی در آزمایش خون مشاهده میشود. بهطور مشابه، سرطان کبد (هپاتوسلولار کارسینوما) میتواند با درگیری معده باعث مشکلات گوارشی مانند تهوع، استفراغ و سوءجذب شود. تشخیص از طریق تصویربرداری مانند سونوگرافی، سیتیاسکن و امآرآی انجام میشود و درمان به مرحله بیماری، وضعیت عملکرد کبد و میزان گسترش آن بستگی دارد که شامل جراحی، شیمیدرمانی، درمان هدفمند و در برخی موارد پیوند کبد است.
۵. آب آوردن شکم در سرطان کبد
آبآوردن شکم (آسیت) در سرطان کبد معمولاً به دلیل افزایش فشار در ورید پورت (پرفشاری پورتال) و کاهش تولید آلبومین توسط کبد رخ میدهد. این وضعیت باعث تجمع غیرطبیعی مایعات در حفره صفاقی شده و منجر به تورم شکم، احساس سنگینی، ناراحتی شکمی و گاهی مشکلات تنفسی میشود. در مراحل پیشرفته سرطان کبد، انسداد مسیرهای لنفاوی و کاهش عملکرد کبد نیز در ایجاد آسیت نقش دارند. تشخیص آسیت از طریق معاینه بالینی، سونوگرافی و در برخی موارد تجزیه مایع آسیتی (پاراسنتز) انجام میشود. درمان شامل محدودیت مصرف نمک، استفاده از داروهای مدر (دیورتیکها)، پاراسنتز برای تخلیه مایع اضافی و در موارد پیشرفته، درمانهای هدفمند یا پیوند کبد است.
۶. علائم سرطان کبد در آزمایش خون
آزمایش خون آلفا فتوپروتئین (AFP) یکی از روشهای مهم در شناسایی سرطان کبد است. AFP پروتئینی است که معمولاً در خون افرادی که دچار بیماریهای کبدی، سرطان کبد یا برخی سرطانهای دیگر هستند، در سطوح بالاتری وجود دارد. در صورتی که سطح AFP در فردی که تومور کبدی دارد به طور قابل توجهی افزایش یابد، نشانهای از وجود سرطان کبد خواهد بود. این آزمایش معمولاً به همراه سایر آزمایشات تشخیصی برای تایید وجود سرطان و ارزیابی وضعیت کبد انجام میشود.
۷. علائم سرطان کبد در سونوگرافی
این تصویر سونوگرافی از کبد را نشان میدهد که در آن ناهنجاریهایی در بافت کبد مشاهده میشود. وجود تودههای غیرطبیعی، تغییر در اکوژنیسیته (تراکم بافتی) و افزایش عروق خونی غیرمعمول از نشانههای احتمالی سرطان کبد در سونوگرافی هستند. در سمت راست تصویر، افزایش وضوح تصویر باعث شده که جزئیات بهتری از ساختار داخلی کبد و تودههای مشکوک قابل مشاهده باشند. برای تشخیص قطعی، معمولاً آزمایشهای تکمیلی مانند سیتی اسکن، امآرآی و بیوپسی توصیه میشود.
۸. علائم سرطان کبد در زنان
سرطان کبد در زنان اغلب در مراحل اولیه هیچ علامتی ایجاد نمیکند، اما ممکن است با رشد یا گسترش سرطان ظاهر شوند. با این حال رایجترین علائم سرطان کبد در زنان عبارتند از:
- احساس ضعف و خستگی
- درد در شکم یا در تیغه شانه راست
- توده سخت در سمت راست شکم
- از دست دادن اشتها و تهوع
- کاهش وزن بیعلت
- زردی پوست و چشم (یرقان)
- ادرار تیره و مدفوع کم رنگ
- خارش پوست
- شکم متورم ناشی از تجمع مایعات (آسیت)
همه افراد مبتلا به این علائم سرطان کبد ندارند. اگر هر یک از این علائم را دارید یا نگران هستید، خیلی زود به پزشک مراجعه کنید.
۹. علائم سرطان کبد در مردان
مردان هم با نشانههای مختلفی از ابتلا به سرطان کبد دست و پنجه نرم میکنند. یکی از علائم رایج، زرد شدن سفیدی چشمها یا پوست است که در افراد با پوست تیرهتر ممکن است کمتر آشکار باشد (یرقان). علاوه بر این خارش پوست، ادرار تیرهتر و مدفوع کمرنگتر از حد معمول نیز مشاهده میشود.
از دست دادن اشتها یا کاهش وزن بدون تلاش، احساس خستگی یا نداشتن انرژی و احساس ناخوشی عمومی مشابه علائم آنفولانزا نیز از دیگر علائم شایع هستند. همچنین ممکن است یک توده در سمت راست شکم احساس شود. علائم دیگری که میتوانند بر هضم تأثیر بگذارند شامل احساس بیماری، درد در سمت راست بالای شکم یا شانه راست و علائم سوء هاضمه مانند احساس سیری سریع هنگام خوردن غذا هستند. در نهایت، شکم ممکن است بسیار متورم شود که این تورم به وعدههای غذایی نیست.
۱۰. علائم سرطان کبد در کودکان
علائم سرطان کبد در کودکان میتواند به اندازه تومور و گسترش آن به خارج از کبد بستگی داشته باشد. برخی از علائم رایج عبارتند از:
- توده یا تورم در شکم اغلب بدون علامت
- درد در ناحیه شکم، شانه یا پشت
- از دست دادن اشتها
- کاهش وزن
- خارش پوست
- رنگ زرد چشم یا پوست (یرقان)
- رنگ پریدگی پوست و لب ها (ممکن است به معنای کم خونی باشد.)
- حالت تهوع و استفراغ
- تب
- علائم بلوغ زودرس ناشی از هورمونهای تولید شده توسط تومور
میزان AFP (آلفا فتوپروتئین) در سرطان کبد معمولاً افزایش مییابد و بهعنوان یک نشانگر توموری (Tumor Marker) برای تشخیص و پایش هپاتوسلولار کارسینوما (HCC) استفاده میشود.
- مقدار طبیعی AFP در خون: کمتر از ۱۰ نانوگرم در میلیلیتر (ng/mL)
- محدوده مشکوک: بین ۱۰ تا ۴۰۰ نانوگرم در میلیلیتر (میتواند در بیماریهای کبدی غیرسرطانی مانند سیروز یا هپاتیت مزمن نیز دیده شود).
- سطوح بالای AFP در سرطان کبد: بیشتر از ۴۰۰ نانوگرم در میلیلیتر (بهویژه در مراحل پیشرفته سرطان کبد).
هرچند سطح بالای AFP میتواند نشانه سرطان کبد باشد، اما برای تشخیص قطعی، انجام سونوگرافی، سیتیاسکن یا امآرآی ضروری است.
۱۱. ورم پا در سرطان کبد
ورم پا در سرطان کبد معمولاً به دلیل تجمع مایعات (ادم) و اختلال در عملکرد کبد رخ میدهد. این عارضه به چند دلیل اصلی ایجاد میشود:
- کاهش تولید آلبومین: کبد نقش مهمی در تولید آلبومین (یک پروتئین ضروری برای حفظ تعادل مایعات بدن) دارد. در سرطان کبد، سطح آلبومین کاهش یافته و منجر به تجمع مایعات در پاها و سایر قسمتهای بدن میشود.
- افزایش فشار در ورید پورتال (فشار خون بالای وریدی): سرطان کبد میتواند باعث انسداد جریان خون در ورید پورتال شده و مایعات را به پاها و شکم (آسیت) هدایت کند.
- نارسایی کبد و کلیه: در مراحل پیشرفته سرطان کبد، عملکرد کلیهها نیز ممکن است مختل شود که دفع مایعات از بدن را کاهش داده و موجب ورم پاها میشود.
ورم پا در بیماران مبتلا به سرطان کبد معمولاً نشانهای از پیشرفت بیماری است و نیاز به بررسی پزشکی و درمان حمایتی دارد.
۱۲. خارش بدن در سرطان کبد
خارش شدید پوست (pruritus) یکی از علائم شایع در بیماران مبتلا به سرطان کبد، بهویژه در مراحل پیشرفته بیماری است. این خارش معمولاً ناشی از تجمع بیلیروبین در خون به دلیل اختلال در عملکرد کبد و انسداد صفراوی است که منجر به ورود اسیدهای صفراوی به جریان خون و تحریک گیرندههای عصبی پوست میشود. خارش در سرطان کبد اغلب گسترده و مقاوم به درمانهای معمول بوده و میتواند باعث کاهش کیفیت زندگی بیمار شود. درمانهای حمایتی مانند مصرف آنتیهیستامینها، کلستیرامین، داروهای کاهنده اسیدهای صفراوی (مانند ریفامپین) و نوردرمانی (UVB) ممکن است به تسکین این عارضه کمک کند.
علل بروز علائم سرطان کبد
نشانه های سرطان کبد معمولاً به دلیل تخریب و آسیب به بافتهای کبد و اختلال در عملکرد آن بروز میکنند. در این بیماری، رشد غیرطبیعی سلولها باعث ایجاد تومور در کبد میشود که میتواند بر ساختار و عملکرد این عضو حیاتی تأثیر بگذارد. هنگامی که سرطان کبد رشد میکند، ممکن است به مجاری صفراوی و دیگر ساختارهای داخلی کبد آسیب برساند و باعث انسداد یا التهاب شود.
این تغییرات در کبد میتوانند باعث تجمع مایعات (آسیت)، زردی پوست و چشمها (یرقان) و مشکلات گوارشی مانند سوء هاضمه، حالت تهوع و استفراغ شوند. علاوه بر این، تومورهای بزرگتر میتوانند به بافتهای اطراف فشار آورده و باعث درد در شکم و ناحیه شانه شوند. به علاوه، سرطان کبد منجر به کاهش توانایی کبد در پردازش سموم و مواد زائد هم میشود که باعث بروز علائمی چون خستگی، از دست دادن اشتها و کاهش وزن خواهد شد.
متن انگلیسی:
cancerresearchuk
A secondary cancer is a cancer that has spread from where it first started to another part of the body. You might hear people call it a metastasis, metastases or advanced cancer.
ترجمه متن:
سرطان ثانویه سرطانی است که از جایی که ابتدا شروع شده به قسمت دیگری از بدن گسترش یافته است. ممکن است بشنوید که مردم آن را متاستاز یا سرطان پیشرفته مینامند.
تشخیص علت ایجاد علائم سرطان کبد
برای تشخیص علت بروز علائم سرطان کبد، پزشک از آزمایشها و روشهای مختلفی استفاده میکند که به شناسایی وجود سرطان و ارزیابی وضعیت کبد کمک میکنند. این روشها عبارتند از:
- آزمایش خون: آزمایش خون میتواند ناهنجاریهای عملکرد کبد از جمله افزایش سطح برخی از آنزیمها و پروتئینها مانند آلفا فتوپروتئین (AFP) که ممکن است نشانهای از سرطان کبد باشد را نشان دهد.
- تستهای تصویربرداری: پزشک ممکن است آزمایشهای تصویربرداری مانند سونوگرافی، سی تی اسکن یا ام آر آی را برای مشاهده تومورها، آسیب به بافت کبد و بررسی گسترش سرطان توصیه کند.
- برداشتن نمونهای از بافت کبد برای آزمایش (بیوپسی): در برخی موارد پزشک ممکن است بیوپسی کبد را انجام دهد. برای این تست نمونهای از بافت کبد را برمیدارند و آن را زیر میکروسکوپ بررسی میکنند. این آزمایش میتواند به شناسایی سلولهای سرطانی کمک کند.
این روشها به پزشکان کمک میکنند تا علت علائم را شناسایی کرده و درمان مناسب را شروع کنند.
درمان علائم سرطان کبد
درمان علائم سرطان کبد بستگی به مرحله بیماری، نوع سرطان و وضعیت کلی بیمار دارد. هدف از درمان معمولاً تسکین علائم، کنترل رشد تومور و بهبود کیفیت زندگی بیمار است. روشهای مختلفی برای درمان علائم سرطان کبد وجود دارند. این روشها را در جدول زیر مشاهده میکنید.
روش درمان | توضیحات |
---|---|
جراحی | در صورت کوچک بودن تومور و عدم گسترش به سایر قسمتهای بدن، بخشی از کبد یا کل تومور برداشته میشود. |
پیوند کبد | برای بیماران با آسیب شدید کبد، پیوند کبد میتواند گزینهای موثر برای بهبود عملکرد کبد باشد. |
شیمیدرمانی و رادیوتراپی | برای کنترل رشد تومورها، کاهش اندازه آنها و تسکین علائمی مانند درد و تورم شکم استفاده میشود. |
درمانهای حمایتی | شامل داروهای مسکن، ضد تهوعها و تقویتکنندههای سیستم ایمنی برای بهبود کیفیت زندگی بیمار است. |
پیشگیری از علائم سرطان کبد
بسیاری از علائم سرطان کبد را میتوان با کاهش قرار گرفتن در معرض عوامل خطر شناخته شده برای این بیماری پیشگیری کرد. رایجترین روشهای پیشگیری از علائم سرطان کبد عبارتند از:
- داشتن وزن مناسب و فعالیت بدنی کافی
- واکسینه شدن علیه هپاتیت B
- انجام آزمایش هپاتیت C و تحت مراقبتهای پزشکی قرار گرفتن در صورت ابتلا به آن
- ترک سیگار
- خودداری از مصرف الکل
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
علائم سرطان کبد اگرچه در ابتدا چندان نمایان نیستند اما با پیشرفت بیماری، این علائم بهطور فزایندهای آشکار میشوند. از جمله علائم سرطان کبد میتوان به کاهش وزن، زردی پوست و چشم، احساس پری در ناحیه شکم و تغییرات در عملکرد گوارش اشاره کرد. آگاهی از این علائم و تشخیص زودهنگام آنها میتواند نقش بسیار مهمی در درمان و بهبود وضعیت بیمار داشته باشد. در نتیجه، مراجعه به فوق تخصص کبد و انجام آزمایشات تشخیصی بهویژه برای افرادی که در معرض خطر ابتلا به سرطان کبد هستند، بسیار حیاتی است.
در نهایت، درمانهای مختلفی برای سرطان کبد وجود دارد که بسته به مرحله بیماری و وضعیت بیمار انتخاب میشوند. از جراحی و پیوند کبد تا شیمیدرمانی و رادیوتراپی، این روشها میتوانند به کاهش علائم سرطان کبد و بهبود کیفیت زندگی بیمار کمک کنند. همچنین، پیشگیری از عوامل خطر مانند ترک سیگار، مصرف محدود الکل، و واکسیناسیون علیه هپاتیت B میتواند نقش مهمی در کاهش خطر ابتلا به این بیماری داشته باشد. به شما پیشنهاد میکنیم که در صورت نیاز به مشورت با یک متخصص در این زمینه از وبسایت دکترتو کمک بگیرید. شما از طریق این سایت میتوانید در زمانی کوتاه و به سادگی از پزشک متخصص مدنظرتان نوبت ویزیت آنلاین یا حضوری دریافت کنید.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!