فهرست مطالب
آمپول گنادوتروپین (gonadotropin) هورمونی است که بهعنوان داروی باروری برای تحریک تخمکها در زنانی استفاده میشود که به خاطر مشکلات تخمکگذاری قادر به بارداری و حاملگی نیستند. گنادوتروپین میتواند احتمال بارداری در افراد را افزایش دهد، باعث تولید تستوسترون و اسپرم در مردان شود و بیماری تاثیرگذار بر بیضهها به نام کریپتورکیدیسم (cryptorchidism) یا نهان بیضگی را درمان کند. در ادامه این مطلب از دکترتو همراه ما باشید تا با آمپول گنادوتروپین، نحوه مصرف، موارد مصرف گنادوتروپین، و عوارض مصرف آمپول گنادوتروپین بیشتر آشنا شوید. اما بهتر است بدانید که نباید خودسرانه شروع به مصرف این دارو کنید چرا که نیاز به تجویز متخصص زنان یا غدد دارد. اما شما میتوانید با استفاده از خدمات نوبتدهی و آنلاین دکترتو با بهترین پزشکان مشورت کنید.
آمپول گنادوتروپین چیست؟
گنادوتروپین نوعی هورمون است که بنا به دلایل مختلفی در زنان و مردان استفاده میشود. این آمپول همراه سایر داروهای باروری برای افزایش احتمال بارداری در خانمها توصیه شده و از روش های درمان ناباروری است. کاربرد آن برای مردان یا پسران جوان، کمک به افزایش تولید تستوسترون و اسپرم است. آمپول گنادوتروپین برای پسربچههایی تجویز شده که مشکل نهان بیضگی مادرزادی دارند. آمپول گنادوتروپین با برندهای نوارل، اویدرل و پریگنی عرضه میشود.
نحوه مصرف گنادوتروپین
گنادوتروپین را به صورت وریدی یا عضلانی تزریق میکنند که بسته به تشخیص و نظر پزشک خواهد بود. مدت مصرف دارو را نیز پزشک تعیین میکند و هربار مصرف دقیقا باید طبق دستورالعمل و هر روز در ساعت یکسان باشد. هرچند گنادوتروپین برای کودکان هم تجویز میشود، اما مصرف آن برای نوزادان چندماهه معمولا توصیه نمیشود. در صورت نیاز حتما باید با تشخیص و صلاحدید پزشک معالج صورت بگیرد. در صورت زیادهروی در مصرف بلافاصله به اورژانس مراجعه کنید.
تزریق امپول گنادوتروپین ۵۰۰۰
تزریق آمپول گنادوتروپین ۵۰۰۰ معمولا برای درمان ناباروری در زنان استفاده می شود و باعث تحریک رشد فولیکول تخمدانی و تخمکگذاری در چرخههای ناموفق تخمکگذاری شده و تخمکها را برای روشهای کمک باروری مانند آی وی اف (لقاح مصنوعی) آماده میکند. معمولا آمپول گنادوتروپین ۵۰۰۰ همراه سایر داروهای تحریککننده تخمکگذاری تجویز میشود و تزریق باید توسط پزشک یا پرستار آموزش دیده باشد. در برخی خانمها باعث بروز عوارضی مانند تورم و درد محل تزریق، سردرد، تهوع و سرگیجه میگردد.
موارد مصرف گنادوتروپین (آمپول گنادوتروپین جفتی انسانی)
گنادوتروپین نوعی هورمون است که احتمال حاملگی را افزایش میدهد، باعث تولید تستوسترون و اسپرم شده و بیماری نهان بیضگی را درمان میکند. از موارد مصرف گنادوتروپین میتوان به این کاربردها اشاره کرد:
- درمان ناباروری در زنان
- درمان اختلالات هورمونی، کم کاری تخمدان و کم کاری غده هیپوفیز
- درمان سندرم تخمدان پلی کیستیک (تنبلی تخمدان)
- تشخیص و پایش بارداری
- درمان برخی سرطانها مانند سرطان بیضه و درمان سرطان تخمدان
- تحریک و آزادسازی تخمک (تخمکگذاری) در روشهای کمک باروری مانند لقاح خارج از رحم
- درمان ناباروری ناشی از اختلال در تخمک گذاری
- درمان ناباروری در مردان با افزایش تولید اسپرم در مردان مبتلا به اختلالات اسپرماتوژنز
درصد بارداری با آمپول گنادوتروپین (بارداری با گنادوتروپین)
درصد بارداری با آمپول گنادوتروپین با رابطه جنسی منظم، ۱۵ درصد در هر سیکل تخمک گذاری است. در صورت باردار شدن، ۳۰ درصد شانس لقاح دوقلو یا بیشتر وجود دارد. البته درصد موفقیت بارداری به عوامل مختلفی مانند سن خانم، علت ناباروری، پاسخ تخمدان به درمان و تجربه پزشک بستگی دارد. استفاده از گنادوتروپینها معمولا در موارد ناباروری ناشی از اختلال در کارکرد تخمدان یا عدم تخمکگذاری منظم مفید است.
این دارو باعث تحریک رشد فولیکولهای تخمدانی و تخمکگذاری میشود و در نتیجه افزایش شانس بارداری را فراهم میکند. در مجموع، درصد موفقیت بارداری با آمپول گنادوتروپین بین ۱۰-۲۰% است.
گنادوتروپین برای مردان
پزشکان برای بهبود و رفع علایم هیپوگنادیسم (کمبود هورمون جنسی/ hypogonadism) در مردان از جمله ناباروری و تستوسترون پایین، آمپول گنادوتروپین برای مردان را تجویز میکنند. این هورمون در بدن مردان باعث افزایش ترشح تستوسترون و اسپرم شده و در مقابل، میزان ناباروری در مردان را کم میکند.
گنادوتروپین برای مردان، راه حل امن، بیخطر و کارآمدی است، به خصوص برای مردانی که در خلال درمان هیپوگنادیسم خواهان حفظ باروری خود هستند. این هورمون همچنین باعث بازیابی اسپرماتونژ (spermatogenesis) در مردان مبتلا به کم کاری غدد جنسی نیز میشود.
دوز مصرفی گنادوتروپین
دوز مصرف گنادوتروپین بسته به عوامل مختلفی متغیر است از جمله:
- سن بیمار
- جنسیت بیمار
- شدت علائم
- پاسخ بدن به دارو
- وجود یا عدم وجود عوارض جانبی
- نظر پزشک معالج
پزشک معالج با توجه به این عوامل و نیاز فردی هر بیمار، دوز مناسب را تجویز میکند. به طور کلی دوز شروع معمولا پایین است و به تدریج افزایش مییابد تا بهترین پاسخ درمانی حاصل شود. تجویز این داروها باید تحت نظارت پزشک صورت بگیرد.
دوز مصرفی برای خانمهای بزرگسال با هدف تحریک تخمکگذاری، ۵۰۰۰ تا ۱۰۰۰۰ واحد روزی یک بار بعد از آخرین دوز منوتروپین است. دوز مصرفی برای مردان بزرگسال با هدف درمان کمبود غدد جنسی، ۵۰۰ تا ۱۰۰۰ واحد سه بار در هفته به مدت سه هفته، و ۵۰۰ تا ۱۰۰۰ واحد دو بار در هفته به مدت ۳ هفته، یا ۴۰۰۰ واحد سه بار در هفته به مدت ۶ تا ۹ ماه، و سپس ۲۰۰۰ واحد سه بار در هفته برای سه ماه است.
امپول کوریونیک گنادوتروپین انسانی ۵۰۰۰ واحد
امپول کوریونیک گنادوتروپین انسانی ۵۰۰۰ واحد حاوی هورمون گنادوتروپین جفتی انسانی با غلظت ۵۰۰۰ واحد بین المللی (IU) در هر میلی لیتر است. hCG نقش مهمی در تنظیم فرآیندهای باروری دارد و برای درمان ناباروری در زنان و مردان، تحریک تخمک گذاری در روشهای کمک باروری و درمان اختلالات هورمونی مرتبط با تخمدان و غده هیپوفیز مصرف میشود. مصرف این دارو تنها تحت نظر پزشک متخصص مجاز است و دوز و زمان مصرف باید دقیقا طبق دستور پزشک رعایت شود.
عوارض آمپول گنادوتروپین
گنادوتروپین معمولا مستقیم باعث بروز عوارض جانبی نمیشود. هرچند که در برخی خانمها در طول دوره درمان، شاهد بزرگ شدن تخمدانها هستیم که باعث ایجاد ناراحتی شکمی شده و در موارد شدیدتر، حالت تهوع و استفراغ ایجاد میکند.
عوارض آمپول گنادوتروپین در مردان
شواهدی دال بر عوارض آمپول گنادوتروپین در مردان در اختیار است که مصرف آن در مردان با مشکل ناباروری باعث ایجاد تومور بیضه میشود. در صورت مشاهده هرگونه توده یا برجستگی و بزرگ شدن بیضهها، درد در شکم، ناحیه بین شکم و ران، کیسه بیضه یا کمر درد بلافاصله باید به پزشک متخصص مراجعه کنید.
منع مصرف و موارد احتیاط گنادوتروپین
افراد با شرایط زیر نباید از گنادوتروپین استفاده کنند یا باید حتما زیر نظر پزشک مصرف نمایند:
- مردان مبتلا به سرطان پروستات یا سایر سرطانهای مردانه
- تشنج
- واکنش آلرژیک غیرعادی به گنادوتروپین، سایر هورمونها، داروها، غذا، رنگ یا نگهدارندهها
- خانمهای باردار
- افرادی که در معرض ریسک بالای سرطان هورمونی مانند تومور سینه، تخمدان، رحم، پروستات، هیپوتالاموس یا غده هیپوفیز هستند.
مصرف گنادوتروپین در بارداری
گنادوتروپین، هورمونی است که توسط سلولهای سینسیتیوتروفوبلاستیک جفت در طول حاملگی تولید میشود و باعث تحریک جسم زرد (corpus luteum) برای تولید پروژسترون میشود تا بارداری را حفظ کند. میزان کمی از گنادوتروپین هم در غده هیپوفیز، کبد و روده بزرگ تولید میشود.
در چنین مواردی، ابتدا باید دوز آزمایشی بزنید یا تست بدهید که مصرف گنادوتروپین ضرری برایتان نداشته باشد. در صورتی که در طول درمان باردار شدید، بلافاصله پزشک متخصص را در جریان قرار دهید. هرچند که آمپول گنادوتروپین کمک میکند که باردار شوید، اما مصرف آن در دوره حاملگی و بارداری مجاز نیست.
مصرف گنادوتروپین در شیردهی
همانطور که اشاره کردیم، به محض باردار شدن در طول درمان با گنادوتروپین، باید بلافاصله پزشک را در جریان گذاشته و دوره را متوقف کنید. در حال حاضر، اطلاعات دقیقی درباره مصرف گنادوتروپین در شیردهی در اختیار نیست. بهتر است پیش از تزریق پزشک را در جریان شیردهی قرار دهید.
تداخلات دارویی گنادوتروپین
به هیچ وجه بدون مشورت با پزشک، هیچ دارویی را شروع یا قطع نکرده و یا دوز مصرفی آن را تغییر ندهید. تا به حال شواهدی دال بر تداخلات دارویی گنادوتروپین بهدست نیامده و هیچ تداخل دارویی جدی ندارد.
اطلاعات دارویی گنادوتروپین
اطلاعات دارویی آمپول کوریونیک گنادوتروپین انسانی را در جدول زیر مشاهده میکنید:
اشکال دارویی | عوارض جانبی | تداخلات دارویی |
---|---|---|
منوتروپین (Menotropin) | تورم و حساسیت موضعی در محل تزریق | مصرف همزمان با سایر داروهای هورمونی ممکن است باعث افزایش اثرات یا عوارض شود. |
پرگونال (Pergonal) | سردرد | مصرف همزمان با داروهای ضد انعقاد ممکن است خطر خونریزی را افزایش دهد. |
هومگون (Humegon) | تهوع و استفراغ | – |
منوپور (Menopur) | کم اشتهایی | – |
– | خستگی و ضعف سرگیجه | – |
– | اختلال در خواب | – |
– | افزایش وزن | – |
– | تغییرات خلقی و روحی | – |
– | درد و حساسیت تخمدانها، افزایش اندازه تخمدان، خونریزیهای تخمدانی در خانمها | – |
مکانیسم عملکرد گنادوتروپین
آمپول گنادوتروپین، هورمون گلیکوپروتئینی است که توسط سلولهای تروفوبلاست جفت در زنان باردار ترشح میشود. این هورمون دارای یک زنجیره پپتیدی آلفا مشابه با هورمونهای LH و FSH و یک زنجیره پپتیدی بتا اختصاصی است. در زنان، گنادوتروپین به گیرندههای LH در تخمدانها متصل شده و اثرات مشابه LH را ایجاد میکند یعنی تحریک تولید استروژن و پروژسترون توسط فولیکولهای تخمدانی و پشتیبانی از لوتئوم.
این آمپول باعث تحریک تخمک گذاری و آماده سازی رحم برای لانه گزینی و بارداری میشود. در مردان نیز به گیرندههای LH در سلولهای لیدیگ بیضه متصل شده و باعث تحریک تولید تستوسترون میگردد. این افزایش تستوسترون در نهایت منجر به بلوغ و تکامل اسپرم در لولههای بیضه میشود. در مجموع، گنادوتروپین با فعال کردن مسیرهای سیگنالی مرتبط با LH، اثرات مشابه LH را در تخمدان و بیضه ایجاد کرده و در نتیجه باعث تحریک تخمک گذاری و اسپرماتوژنز میشود.
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
گنادوتروپین، نوعی داروی مورد تایید FDA برای درمان مشکلات ناباروری در خانمها و آقایان است. این آمپول نقش مهمی بهعنوان جایگزین تستوسترون برای افزایش میزان این هورمون و حفظ باروری در مردان دارد. برخی پزشکان، مصرف آمپول گنادوتروپین را همزمان با فراوردههای تستوسترون تجویز کرده تا با جبران کمبود این هورمون، باروری و عملکرد جنسی را حفظ نمایند.
برخی افراد هم گنادوتروپین را برای کاهش وزن و لاغری مصرف میکنند، که هنوز اطلاعات علمی دقیقی درباره اثرگذار بودن آن برای لاغری در اختیار نیست. این آمپول حتما باید با تشخیص و صلاحدید پزشک متخصص زنان یا دکتر متخصص غدد باشد تا ریسک بروز عوارض جانبی بهحداقل برسد. اما چنانچه زمان کافی برای حضور در مطب ندارید میتوانید از خدمات غیرحضوری دکترتو برای مشاوره آنلاین دکتر زنان یا ویزیت آنلاین متخصص غدد کمک بگیرید.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!