گلوکوم یا آب سیاه چشم چیست و چه علایمی دارد؟

آنچه در این مقاله می‌خوانید

آب سیاه یا گلوکوم یکی از بیماری‌های چشمی است که برای درمان آن باید به دکتر چشم پزشک مراجعه کنید. آب سیاه به معنی بالا رفتن فشار داخل چشمی است که در آن به اعصاب بینایی آسیب می‌رسد.

approved-by-doctors

تأیید‌‌‌‌‌‌‌ شده توسط پزشکان متخصص دکترتو

محتوای این مقاله صرفا برای افزایش آگاهی شماست. قبل از هرگونه اقدام، جهت درمان از پزشکان دکترتو مشاوره بگیرید.

دلایل آب سیاه

یکی از بیماری‌های چشمی که بسیار میان سالمندان معمول است، آب سیاه یا گلوکوم است. این بیماری می‌تواند بر روی عصب‌های بینایی تاثیر بگذارد و به آنها آسیب برساند. زمانی‌که عصب‌های بینایی آسیب ببیند شما نمی‌توانید به خوبی ببینید و بینایی شما ضعیف می‌شود. بنابراین نیازمند درمان می‌شوید. اما آب سیاه چگونه ایجاد می‌شود؟ این بیماری چه علائمی دارد؟ برای درمان آن باید به چه دکتری مراجعه کرد؟ آیا می‌توان آب سیاه را درمان کرد؟ برای درمان آن باید جراحی کرد؟

اگر شما یا اطرافیان شما به این بیماری مبتلا شده‌اید و علائم آن را در خود یا در اطرفیان خود می‌بینید، برای درمان باید به دکتر چشم پزشک مراجعه کنید. همچنین می‌توانید از مشاوره تلفنی چشم پزشکی کمک بگیرید و سوالات خود را بپرسید. دکترتو به شما کمک می‌کند که در کوتاه‌ترین زمان ممکن از بهترین چشم پزشک در شهر محل زندگی خود نوبت دریافت کنید.

آب سیاه چشم یا بیماری گلوکوم چیست؟

آب سیاه یا گلوکوم، یکی از بیماری های چشم است که باعث آسیب به عصب بینایی می‌شود. عصب بینایی اطلاعات بصری چشم را به مغز منتقل می‌کند. آب سیاه معمولا، نه همیشه، نتیجه‌ی فشار غیرطبیعی داخل چشم است. با گذشت زمان، افزایش فشار می‌تواند باعث از‌بین‌رفتن بافت عصب بینایی و در‌نتیجه منجر به از‌بین‌رفتن بینایی یا حتی کوری می‌شود. اگر این بیماری زود تشخیص داده‌شود، می‌توان از پیشرفت آن جلوگیری کرد.

آب سیاه یا گلوکوم، یک بیماری چشم است که باعث آسیب به عصب بینایی می‌شود. آب سیاه معمولا، نه همیشه، نتیجه‌ی فشار غیرطبیعی داخل چشم است.

علائم بالینی گلوکوم چیست؟ (علائم گلوکوم)

گلوکوما (آب سیاه) اولیه‌ی زاویه‌ی باز، شایع‌ترین نوع آب سیاه است، که نشانه‌ای به جز از دست‌دادن تدریجی بینایی ندارد. وجود نقطه‌های کور در زاویه‌ی دید طرفی، به‌وجود‌آمدن دید مستقیم در هر دو چشم یا زاویه‌ی دید تونل مانند در مراحل پیشرفته، می‌تواند از علائم آن باشد.

علائم گلوکوم چیست؟
یکی از علائم گلوکوم سردرد است. چشم درد هم می‌تواند بروز کند.

علائم ظاهری گلوکوم کدامند؟

از علائم ظاهری گلوکوما می‌توان به قرمزی چشم و ایجاد حلقه در اطراف چشم اشاره کرد. اما بیشتر علائم در بینایی هستند و فرد متوجه آنها می‌شود.

علائم گلوکوم مادرزادی چیست؟

بیماری گلوکوم مادرزادی یکی از انواع بیماری‌های نادر است که در برخی از افراد دیده‌می‌شود. این بیماری ژنتیکی است و چندان معمول نیست. مشکلاتی که در ژن نوزاد وجود دارد، باعث بروز فشار داخل چشمی و آسیب به عصب بینایی می‌شود. همچنین این مسئله باعث بروز ناهنجاری در ساختار چشم‌ها می‌شود.

با دیدن علائم آب سیاه به چه دکتری مراجعه کنیم؟

اگر علائم آب سیاه در شما یا در عزیزان شما دیده‌شد، برای درمان آن و تشخیص علت آن باید به دکتر چشم پزشک مراجعه کنید. با مراجعه به دکتر چشم پزشک، چشمان شما معاینه می‌شود و علت علائم شما تشخیص داده‌می‌شود. همچنین در صورت امکان درمان برای بیماری در نظر گرفته‌می‌شود یا اینکه از بدتر شدن آن پیشگیری می‌شود.

برای دریافت مشاوره تلفنی چشم پزشکی می‌توانید از دکترتو کمک بگیرید.

درد چشم شدید داری؟

اگر دچار تاری دید و تهوع هستی، حتما با پزشک مشورت کن.

دلایل آب سیاه چیست؟ (علت گلوکوم چیست – علت بوجود آمدن آب سیاه چشم)

در پشت چشم ما مایع شفافی به اسم زلالیه ساخته می‌شود، که قسمت جلویی چشم را در‌بر‌می‌گیرد. سپس از طریق مجاری موجود در قرنیه و عنبیه چشم را ترک می‌کند. حال اگر این مجراها دچار انسداد یا تنگی شوند، فشار طبیعی داخل چشم افزایش می‌یابد، که این افزایش فشار باعث آسیب به عصب بینایی می‌شود. هر چه این آسیب‌دیدگی افزایش یابد، میزان بینایی شما رفته‌رفته کاهش می‌یابد. آنچه باعث افزایش فشار در چشم می‌شود، همیشه شناخته‌شده نیست. با‌این‌حال، پزشکان معتقدند که یک یا چند مورد از عوامل زیر ممکن است نقش داشته‌باشد:

  • مسدود یا محصور شدن ترشحات در چشم
  • داروها، مانند کورتیکواستروئیدها
  • فقدان یا کاهش جریان خون به عصب بینایی
  • فشار خون بالا یا افزایش آن
  • مشکلات دوربینی یا نزدیک بینی شدید چشم

عوامل خطر ابتلا به بیماری گلوکوم چیست؟

با‌توجه‌به آمار سازمان جهانی بهداشت، آب سیاه دومین عامل اصلی نابینایی در سراسر جهان است. عوامل خطر آب سیاه عبارتند از:

  • سن: شانس ابتلا به آب سیاه در افراد بالای ۶۰ سال افزایش می‌یابد. موسسه‌ی ملی چشم هشدار می‌دهد که شانس ابتلا به آب سیاه هر ساله به میزان کمی افزایش می‌یابد. در نژاد آمریکایی-آفریقایی، سن افزایش خطر به ۴۰ سالگی کاهش یافته است.
  • نژاد: آفریقایی-آمریکایی‌ها یا نژاد آفریقایی شانس ابتلای بیشتری نسبت به نژاد قفقازی دارند. خطر آب سیاه زاویه بسته در نژاد آسیایی بیشتر است و آب سیاه با فشار طبیعی در نژاد ژاپنی شیوع بیشتری دارد.
  • مشکلات چشم: التهاب مزمن چشم و نازکی قرنیه، می‌تواند منجر به افزایش فشار در چشم شود. آسیب جسمی یا تروما به چشم، مانند ضربه در چشم، می‌تواند باعث افزایش فشار چشم شود.
  • سابقه‌ی خانوادگی: برخی از انواع آب سیاه ممکن است ارثی باشند. اگر والدین یا پدربزرگ و مادربزرگ شما دچار آب سیاه زاویه باز هستند، شما در معرض خطر ابتلا به این بیماری هستید.
  • تاریخچه‌ی پزشکی: خطر ابتلا به آب سیاه در افراد مبتلا به دیابت و فشار خون بالا و بیماری قلبی افزایش می‌یابد.
  • استفاده از برخی داروها: استفاده‌ی طولانی‌مدت از کورتیکواستروئیدها خطر ابتلا به آب سیاه ثانویه را افزایش دهد.
عوامل خطر ابتلا به گلوکوم چیست؟
یکی از علائم خطر ابتلا به گلوکوم، خانواده و ژنتیک است.

تشخیص آب سیاه چیست؟

برای تشخیص گلوکوم چشم از روش‌های تشخیصی مختلفی استفاده می‌شود که در ادامه به آنها پرداخته‌ایم:

  • تست فشار داخل چشمی: تونومتری برای اندازه‌گیری فشار داخل چشم استفاده می‌شود.
  • Gonioscopy یا اندازه گیری زاویه‌ی بین شبکیه و قرنیه
  • تست‌های بینایی سنجی
  • بررسی و ارزیابی اعصاب چشم

هر کدام از این تست‌ها که مشکل داشته‌باشند، باید آنها را ارزیابی کرد و بررسی‌های لازم را انجام داد.

درمان آب سیاه چیست؟ (درمان گلوکوم)

هدف از درمان آب سیاه، کاهش فشار داخلی چشم و توقف از‌دست‌رفتن بیش‌از‌حد بینایی است. پزشک درمان شما را با تجویز قطره‌های چشمی شروع‌می‌کند. همچنین اگر قطره‌های چشمی موثر واقع نشوند یا نیاز به درمان‌های پیشرفته‌تری داشته‌باشد، پزشک یکی از درمان‌های زیر را به شما پیشنهاد خواهد‌کرد:

۱. قطره چشم برای اب سیاه (دارو درمانی)

داروها: داروهای زیادی برای کاهش فشار داخل چشم در دسترس هستند. این داروها به صورت قطره چشم یا قرص در دسترس هستند، اما استفاده از قطره‌ها شایع‌تر است. پزشک ممکن است یک یا ترکیبی از این‌ها را تجویز کند.

درمان گلوکوم یا آب سیاه چیست؟
یکی از درمان‌های آب سیاه استفاده از داروهای کاهنده‌ی فشار داخل چشمی است.

۲. درمان قطعی آب سیاه: جراحی و لیزر (ایا عمل اب سیاه چشم خطرناک است؟)

عمل جراحی: اگر انسداد یا تنگی مجاری چشم باعث افزایش فشار داخل چشم شده‌باشد، پزشک عمل جراحی برای ایجاد راه خروجی مایعات جمع‌شده یا زدودن بافت‌های افزایش‌دهنده‌ی مایع را پیشنهاد خواهدداد.

درمان آب سیاه زاویه بسته متفاوت است. چون این نوع آب سیاه یک اورژانس است، بنابراین باید در اولین فرصت فشار چشم را پایین آورد. داروها اولین خط درمان هستند، اما ممکن است، درمان ناموفق باشد. یک روش لیزری به نام برش محیطی عنبیه وجود دارد، که ممکن است انجام شود. این روش با ایجاد حفره‌های کوچک در عنبیه باعث افزایش حرکات مایع می‌شود.

عوارض بعد از عمل آب سیاه چشم چیست؟

جراحی گلوکوم چشم چندان خطرناک نیست و نیازی به نگرانی نیست. اما مانند هر عمل جراحی دیگری ممکن است که عوارضی به دنبال داشته‌باشد. یکی از عوارض این جراحی قرمز شدن چشم‌ها و درد آنهاست. معمولا این عوارض بعد از چند روز از بین می‌رود. اما در مواردی ممکن است که عوارض جدی‌تری برای بیماران تحت عمل جراحی ایجاد شود و یکی از آنها، به نقل از nei.nih.gov، کاتاراکت یا آب مروارید است.

۳. درمان گیاهی آب سیاه چشم چیست؟ (درمان آب سیاه چشم در طب اسلامی)

توجه داشته‌باشید که در صورت برخورد با گلوکوم باید به دکتر چشم پزشک مراجعه کنید و نمی‌توان با روش‌های گیاهی و نگهدارنده به درمان این بیماری پرداخت. زیرا ممکن است که روند درمان با مشکل مواجه شود. پس برای درمان آن باید به دکتر مراجعه کنید. از طرفی، فشار داخل چشمی بالا و عصب‌های بینایی که آسیب دیده‌اند می‌توانند برای شما مشکل ایجاد کنند و باعث نابینایی شما شوند. پس به دنبال درمان جدی باشید و این مشکل را پشت گوش نیندازید.

درمان گلوکوم چیست؟
یکی از روش‌های درمانی گلوکوم جراحی است.

تیم درمان گلوکوم یا آب سیاه از چه دکترهایی تشکیل شده است؟

برای درمان آب سیاه یا گلوکوم نیاز به کمک دکتر چشم پزشک است. در صورتیکه چشم شما به علت بیماری‌های زمینه‌ای مانند فشار خون بالا یا بیماری‌های دیگر به این مشکل دچار شده‌باشد، دکتر چشم پزشک شما را به دکتر مورد نظر ارجاع خواهد داد. برای دریافت نوبت حضوری دکتر چشم پزشک می‌توانید از دکترتو کمک بگیرید. همچنین می‌توانید از مشاوره تلفنی چشم پزشکی هم استفاده کنید.

اگر می‌خواهید چشم پزشک را بهتر بشناسید و بدانید که چشم پزشک کیست، می‌توانید این مطلب را مطالعه کنید.

می‌خوای عمل آب سیاه چشم انجام بدی و نگران عوارضش هستی؟

انواع آب سیاه یا انواع گلوکوم کدامند؟

آب سیاه به ۵ دسته‌ی اصلی تقسیم می‌شود:

  • آب سیاه زاویه باز (مزمن): نوعی آب سیاه که تنها علامت آن، از‌دست‌رفتن تدریجی بینایی است. از‌دست‌دادن بینایی ممکن است به قدری کند باشد که قبل از آشکار‌شدن علائم، آسیب جبران‌ناپذیری به بینایی وارد شده‌باشد. از سوی موسسه‌ی ملی چشم، شایع ترین نوع گلوکوم، نوع مزمن اعلام شده‌است.
  • آب سیاه زاویه بسته (حاد): اگر جریان مایع زلالیه به طور ناگهانی مسدود شود، ساخت سریع مایع باعث افزایش شدید، سریع و دردناک فشار داخل چشم می‌شود.
  • آب سیاه مادرزادی: کودکان مبتلا به آب سیاه مادرزادی، دچار نقص در زاویه چشم خود هستند که مانع از تخلیه‌ی نرمال مایعات می‌شود. آب سیاه مادرزادی معمولا علائمی مانند کدورت سفیدی چشم، آبریزش بیش‌از‌حد چشم یا حساسیت به نور دارد. آب سیاه مادرزادی می‌تواند در خانواده‌ها اجرا شود. آب سیاه مادرزادی می‌تواند ارثی باشد.
  • آب سیاه ثانویه: آب سیاه ثانویه، اغلب یک عارضه جانبی ناشی از آسیب یا مشکلات دیگر چشم، مانند آب مروارید یا تومورهای چشم است. داروهایی مانند کورتیکواستروئیدها، نیز می‌توانند این نوع آب سیاه را ایجاد‌کنند. جراحی چشم به‌ندرت ممکن است باعث آب سیاه ثانویه شود.
  • آب سیاه با فشار طبیعی: در برخی موارد، عصب بینایی بدون افزایش فشار چشم دچار آسیب می‌شود، که علت آن ناشناخته است. با‌این‌وجود، حساسیت شدید یا کاهش جریان خون به عصب بینایی، ممکن است علت این نوع آب سیاه باشد.
انواع آب سیاه
آب سیاه زاویه باز (مزمن)
آب سیاه زاویه بسته (حاد)
آب سیاه مادرزادی
آب سیاه ثانویه
آب سیاه با فشار طبیعی
انواع آب سیاه کدامند؟

عوارض آب سیاه چیست؟

این بیماری می‌تواند بینایی شما را تحت تاثیر قرار دهد و آن را به طرز چشمگیری کاهش دهد. از دیگر عوارضی که ممکن است برای شما ایجاد کند، مخاطراتی است که در انجام سایر جراحی‌های چشمی برای شما ایجاد می‌شود. مثلا ممکن است که در صورت انجام پیوند قرنیه، قرنیه شما با گلوکوم پس زده‌شود.

پیشگیری از گلوکوم امکان پذیر است؟

پیشگیری از آب سیاه امکان‌پذیر نیست، اما با درمان به موقع می‌توان از عوارض مخرب آن پیشگیری کرد. بهترین روش جهت تشخیص به موقع، انجام معاینات سالانه‌ی چشم است. چشم پزشک با انجام معاینات ساده توانایی تشخیص آسیب‌های ناشی از آب سیاه را دارد و قبل از پیشرفت و بدتر شدن بیماری و از‌دست‌رفتن بینایی به شما کمک‌می‌کند. ورزش منظم و معتدل می‌تواند با کاهش فشار چشم، از بروز آب سیاه جلوگیری کند. در مورد یک برنامه‌ی ورزشی مناسب، با پزشک خود صحبت کنید. آسیب‌های شدید چشم می‌تواند منجر به آب سیاه شود.

هنگام استفاده از ابزار قدرت و یا ورزش‌های راکتی با سرعت بالا در محیط‌های محصور، از چشم خود محافظت کنید.

برای درمان آب سیاه به چه دکتری مراجعه کنیم؟
برای درمان آب سیاه باید به دکتر چشم پزشک مراجعه کنیم.

نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر

آب سیاه زاویه‌ی بسته یک وضعیت اورژانسی است. در صورت شروع علائمی مانند درد شدید، حالت تهوع و تاری دید، باید بلافاصله با پزشک خود تماس بگیرید. مهم است که معاینه‌ی چشم را جزو چکاپ سالانه‌ی خود قرار‌دهید، تا چشم پزشک بتواند هر گونه تغییر در دید شما را بررسی‌کند. آب سیاه زاویه بسته، یک اورژانس پزشکی است. اگر یکی از علائم زیر را تجربه کردید، بلافاصله به پزشک خود مراجعه کنید:

  • سردرد
  • درد چشم
  • تهوع
  • استفراغ
  • قرمزی
  • اختلالات دید
  • حلقه‌های رنگی اطراف چراغ‌ها
  • تاری دید

برای درمان این مشکل باید به دکتر چشم پزشک مراجعه کنید. برای دریافت مشاوره تلفنی چشم پزشکی می‌توانید از دکترتو کمک بگیرید.

دکترتو مراقب سلامت شماست!

پرسش‌های متداول

یکی از روش‌های درمانی برای گلوکوم لیزر است.

برای درمان این مشکل ابتدا از روش‌های درمانی دارویی استفاده می‌شود. اگر موثر نباشند از روش‌های تهاجمی‌تر مانند جراحی استفاده می‌شود.

معمولا ۱ تا ۲ ساعت طول می‌کشد این جراحی انجام شود.

بیشتر کسانی که جراحی لیزر انجام داده‌اند، روز بعد از انجام جراحی می‌توانند فعالیت‌های معمول و روزانه‌ی خود را انجام دهند. دقیقا روز بعد از انجام جراحی ممکن است که چشم شما کمی سوزش داشته‌باشد و اذیت شوید. همچنین ممکن است که دید شما کمی تار باشد.
بنابراین روز انجام جراحی، نباید به تنهایی به اتاق عمل بروید و رانندگی کنید. کسی باید همراه شما باشد.

گلوکوم بر روی اعصاب بینایی اثر می‌گذارد و فشار داخل چشمی را بالا می‌برد. اما در آب مروارید، پروتئین‌های داخل لنز از بین می‌روند و می‌شکنند و باعث کدر شدن عدسی می‌شوند. کاتاراکت درد ندارد و به مرور زمان ایجاد می‌شود. اما گلوکوم می‌تواند به مرور زمان یا ناگهانی ایجاد شود و می‌تواند دردناک هم باشد.

اگر جریان مایع زلالیه به طور ناگهانی مسدود شود، ساخت سریع مایع باعث افزایش شدید، سریع و دردناک فشار داخل چشم می‌شود و این نوع گلوکوم زاویه باز است.در حالی‌که، نوعی آب سیاه که تنها علامت آن، از‌دست‌رفتن تدریجی بینایی است، آب سیاه زاویه بسته یا مزمن است. در این نوع بیماری چشمی، از‌دست‌دادن بینایی ممکن است به قدری کند باشد که قبل از آشکار‌شدن علائم، آسیب جبران‌ناپذیری به بینایی وارد شده‌باشد.

امتیاز شما به مقاله:
(3از5)
دسته بندی:
منبع:
فاطمه هستم؛ یک مامای 25 ساله که همیشه از به‌روز بودن و آپدیت کردن خودش و دانسته‌هاش در زمینه پزشکی و پیراپزشکی لذت برده. به خاطر همین مسئله، مدتیه که با دکترتو همکاری می‌کنم و درباره موضوعات مختلف بهداشت و درمان مطالعه می‌کنم، می‌نویسم و با شما به اشتراک می‌گذارم.
مطالب مرتبط

پاسخ دادن

نظرات درباره آب سیاه چشم

  1. محب الله گفت:

    می خواستم بدونم کسی که به گلوکوم دچار است آیا عمل بکند برایش خوب است یا اینکه دائم از قطره های که دکتر برایش داده است استفاده بکند؟ کدامش بهتر نتیجه خواهد داد؟ ممنون

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام
      بهتر است ابتدا با قطره درمان را پیش ببرید

  2. سجاد گفت:

    سلام خسته نباشی من الان حدود دو روز هست که در چشم راستم یک تاری و کدری بزرگ در نواحی دید اطراف بینی میبینم و درد الان یه روز هه که چشم راستم هم شروع کرده به درد کردن اما هنوز قرمزی چشم ندارم خواستم بدونم که این میتونه گلوکوم زاویه بسته در چشم راست باشه و برای کم کردن درد از چه قطره ای میتونم استفاده کنم

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام
      احتمال گلوکوم و شروع کاتاراکت می باشد
      تا تشخیص قطعی هیچ دارویی مصرف نکنید

  3. محمد گفت:

    سلام خسته نباشی من هیچ دردی هیچ چیزی حس نمیکنم فقط بخاطر استرس و ترس فشارم بالا رفت و چند روز طول کشید چشام یک درصد خیلی کم تار میبینه یا میتونه مشکلی داشته باشه لطفا راهنمایم کنید

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام
      اگر تاری دید ادامه داشت حتمن باید برای بررسی کاتاراکت به پزشک مراجعه کنید

  4. ناشناس گفت:

    سلام
    من چند روزه متوجه شدم گلوگوم دارم البته پزشک متخصص با اصطلاح آزاد شدن رنگدانه در چشم استفاده می‌کرد و گفتند اگه رعایت نکنم تبدیل به گلوکوم میشه من هم چشمم قرمز هست و هم تاری دید در چشم سمت راست دارم و دوروزه از قطره دورزولامید استفاده می‌کنم خواهشا به من بگید این تاری دید که در چشمم ایجاد شده همیشگی خواهد موندیم یا بعد از استفاده از دارو این مشکل برطرف میشه و اینکه هرچند وقت یکبار به پزشک مراجعه کنم

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام
      باید فشار چشم دقیق اندازه گیری شود
      شاید نیاز به تیمولول باشد
      دوماه بعد به متخصص مراجعه کنید

  5. رضا یاسی گفت:

    من اب سیاه چشم چپ عمل کردم.والان فشار چشم دارم.از طرفی مشکل وسواس دارم و قرص کلومیپرامین ۵۰ هرشب دو عدد میخورم آیا به افزایش فشار چشم ربطی داره؟؟

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام
      بله از عوارض شایع کلومیپرامین افزایش فشار چشم می باشد
      حتمن با پزشک تان برای مصرف یا قطع این دارو مشورت کنید