جرم گیری دندان و مراقبت های قبل و بعد از آن را بشناسید.

خلاصه این مطلب را در این پادکست گوش دهید

جرم گیری دندان یکی از مهم‌ترین روش‌های درمانی است که از پیشرفت پوسیدگی دندانی جلوگیری می‌کند. هنگامی که غذا می‌خورید، باکتری‌های موجود در دهان، کربوهیدرات‌های مواد غذایی را به اسید تجزیه می‌کنند. این اسید با ذرات باقیمانده از مواد غذایی و بزاق مخلوط می‌شود و پلاک را ایجاد می‌کند. هر فرد به‌صورت معمول هر شش ماه یک‌بار به جرم‌گیری نیاز دارد. این دوره برای کسانی که بیشتر مستعد تشکیل جرم و پلاک روی دندان‌هایشان هستند یا ارتودنسی کرده‌اند، کوتاه‌تر است. البته دقت داشته باشید که جرم‌گیری زیاد می‌تواند مضر باشد.

جرم گیری دندان چیست؟

جرم گیری دندان به انگلیسی معادل Teeth Scaling است. گاهی به این درمان دندانپزشکی، بروساژ دندان هم گفته می‌شود. این درمان که نوعی پاک‌سازی عمیق دندان است، یکی از خدمات دندانپزشکی است که پلاک و کلکولوس (تارتار) موجود در بالا و زیر خط لثه را از بین می‌برد.

پلاک دندان گاهی منجر به بروز بیماری‌های لثه می‌شود. با این که پلاک همیشه روی دندان‌ها تشکیل می‌شود، اما اگر به‌خوبی تمیز نشود، باکتری‌های موجود در آن می‌توانند باعث التهاب لثه شوند. هنگامی که این اتفاق می‌افتد، لثه از دندان‌ها جدا می‌شود و فضاهایی به نام پاکت را ایجاد می‌کند. پس از آن، پلاک در این پاکت‌ها به دام می‌افتد و امکان پاک‌کردن آن با مسواک وجود ندارد. در صورت عدم درمان، بیماری لثه ممکن است منجر به ازدست‌دادن استخوان و دندان شود.

خدمات دندانپزشکی

با بهترین کیفیت از پزشکان برتر

۲۰۰۰+ خدمت

مشاهده همه

جرم گیری دندان خانگی امکان پذیر است؟

روش‌های جرم گیری دندان در خانه متنوع هستند و تا حد بسیار کمی می‌توانند در تمیز کردن دندان‌ها از جرم موثر باشند. توجه داشته باشید که روش‌های جرم گیری دندان در خانه نمی‌توانند جایگزین روش‌های دندانپزشکی شوند. زیرا پاک کردن دندان از پلاک‌ها و تارتار نیازمند ابزار فیزیکی و شیمیای مختلفی است. قبل از انجام جرم گیری دندان در خانه حتما با دندانپزشک مشورت کنید.

آیا جرم گیری دندان ضرر دارد؟

اینکه جرم‌گیری برای دندان بد است یک باور غلط است. جرم‌گیری تأثیرات بلندمدت زیادی دارد و نقش مهمی در سلامت دهان و دندان ایفا می‌کند. جرم‌گیری عمر دندان‌ها را طولانی‌تر می‌کند و باعث می‌شود دچار مشکلات مرتبط با دندان نشوید.

علاوه بر این، بروساژ دندان روشی کاملا بی‌خطر است که به‌صرفه جویی در هزینه‌ها کمک می‌کند. ازآنجایی‌که این درمان مانع از پوسیدگی دندان می‌شود، دیگر نیازی به پرداخت هزینه‌های گزاف برای پرکردن و ترمیم دندان نخواهید داشت.

آیا جرم گیری دندان را خراب میکند؟

خیر. جرم گیری از خراب شدن دندان و از از بین رفتن مینای دندان پیشگیری می‌کند. این به علت از بین بردن پلاک‌ها و تارتار دندان‌ها است. پلاک می‌تواند به مرور زمان مینای دندان را از بین ببرد. بنابراین دندان‌ها خراب و پوسیده نمی‌شوند.

آیا جرم گیری دندان را نازک میکند؟

اگر بعد از جرم گیری احساس می‌کنید بین دندان‌های شما فاصله افتاده است و دندان‌ها نازک شده‌اند، این واقعا به معنی این نیست که دندان‌ها نازک شده‌اند. بلکه جرم‌های بین دندان‌ها از بین رفته و فاصله‌ی بین دندان‌ها دیده ‌می‌شود.

دندان‌های سفید و تمیز می‌خوای؟

از بهترین دکتر دندانپزشک نوبت بگیر.

متخصص دندانپزشکی

مراقبت های قبل و بعد جرم گیری دندان

قبل از انجام جرم گیری دندان نیاز به انجام مراقبت خاصی ندارید. اما مراقبت‌ بعد از جرم گیری دندان اهمیت زیادی دارند. بعد از انجام جرم‌گیری موارد زیر را رعایت کنید:

• هنگامی که از داروی بی‌حسی استفاده می‌شود، ممکن است تا چند ساعت بعد، لب‌ها، دندان‌ها و زبانتان بی حس باشند. تا زمانی که بی‌حسی کاملا از بین نرفته از جویدن خودداری کنید.
• حداقل تا ۷۲ ساعت پس از جرم‌گیری از هیچ یک از محصولات تنباکو استفاده نکنید زیرا تنباکو روند بهبودی را آهسته می‌کند.
• شب اول، ناحیه جرم‌گیری‌شده را خیلی آهسته مسواک بزنید. در روز بعد، به‌آرامی نخ دندان کشیدن را آغاز کنید. به‌تدریج در هفته بعد، مسواک زدن و نخ دندان کشیدن عادی را از سر بگیرید.
• سه بار در روز دهانتان را با آب‌نمک گرم بشویید. برای این کار یک قاشق سوپ‌خوری نمک را در یک فنجان آب گرم بریزید و دهانتان را شستشو دهید تا درد و ورم کاهش پیدا کند.
• درصورتی‌که پزشک برای شما آنتی‌بیوتیک تجویز کرده‌است، مصرف آن را برای مدت‌زمان تعیین شده ادامه دهید، حتی اگر تمام علائم و نشانه‌های عفونت از بین رفته باشند.

متن انگلیسی:
«Scaling is when your dentist removes all the plaque and tartar (hardened plaque) above and below the gumline»
ترجمه فارسی:
«در جرم گیری دندانپزشک تمامی پلاک‌ها و تارتارهای دندان شما و بالا و پایین لثه را پاک می‌کند.»

به نقل از mouthhealthy

چند ساعت بعد از جرم گیری دندان غذا بخوریم؟

توصیه می‌شود که حداقل تا دو ساعت پس از جرم‌گیری، چیزی نخورید. همچنین برای ۴۸ الی ۷۲ ساعت اول پس از جرم‌گیری، مواد غذایی نرم مصرف کنید. تا زمانی که لثه‌ها کاملا بهبود پیدا کنند، از مصرف غذاهای گرم یا تند خودداری کنید.

عکس قبل و بعد جرم گیری دندان

در تصویر زیر دندان را بعد از جرم گیری و قبل از آن می‌بینید.

دندان لمینتی و کامپوزیتی را میتوان جرم گیری کرد؟

درمان‌های سفیدکننده و روش‌های جرم‌گیری روی پورسلین یا بیشتر مواد باندینگ عمل نمی‌کنند؛ بنابراین پس از قرارگرفتن روکش، لمینت و کامپوزیت و تاج در دهانتان، جرم‌گیری ممکن نیست. علاوه بر این، جرم‌گیری دندان مصنوعی و ایمپلنت هم ممکن نیست.

در لمینت دندان معمولا از روکش‌های پرسلن در برابر لکه‌ها مقاومت بسیار بالایی از خود نشان می‌دهند و صرف‌نظر از این که آنها را در معرض چه غذاها و نوشیدنی‌هایی قرار می‌دهید، دچار تغییر رنگ نخواهند شد.

کامپوزیت و سایر پروتزهایی که از پورسلین ساخته نشده‌اند، بسته به تخلخل مواد ممکن است دچار لکه و زرد شدن دندان شوند. پروتزهای پلاستیکی هم در طول زمان تیره می‌شوند، اما دندانپزشک می‌تواند با یک پولیش ساده آنها را به رنگ قبل خود بازگرداند.

نحوه جرم گیری دندان چگونه است؟

جرم گیری دندان یکی از رایج‌ترین خدمات دندانپزشکی است که گاهی همراه با روت پلنینگ (Root planing) انجام می‌شود. در این قسمت شما را با مراحل جرم گیری دندان آشنا خواهیم کرد:

۱. استفاده از بی حسی موضعی

جرم‌گیری و روت پلنینگ به بی‌حسی موضعی برای کنترل درد نیاز دارند. در اولین مرحله از این درمان، دندانپزشک بی‌حسی را درون دهان فرد تزریق می‌کند و ناحیه تحت درمان را بی حس می‌کند. بعد از حدود پنج دقیقه، بی‌حسی اثر می‌گذارد و می‌توان کار را شروع کرد. در طول این مدت بیدار و هوشیار هستید اما هیچ دردی را احساس نخواهید کرد.

۲. جرم گیری دندانی

مرحله دوم، جرم‌گیری است. در این مرحله، دندانپزشک پلاک و جرم را از این نواحی پاک می‌کند:

• زیر لثه
• بین لثه‌
• روی انتهای تاج دندان
• در اطراف ریشه دندان.

جرم‌گیری یا به‌صورت دستی یا با ابزار اولتراسونیک همچون دستگاه جرم‌گیری دندان کویترون (Cavitron) انجام می‌شود. هر دو تکنیک به طور مؤثر پلاک و تارتار سخت‌شده را از بین می‌برند. ابزار جرم‌گیر به‌صورت اریب در زاویه ۴۵ تا ۹۰ درجه نسبت به دندان قرار می‌گیرد. دندان‌ها و سطوح ریشه‌ها در یک حرکت عمودی، چرخشی یا افقی خراش داده و تمیز می‌شوند. استفاده از روش سفید کردن دندان با لیزر نیز روش جدیدی است که به روشن شدن ۱۰ درصدی دندان کمک می‌کند.

۳. روت پلنینگ

دنتین (عاج)، سمنتوم، مینا و پالپ دندان چهار جزء اصلی دندان هستند. در صورت ادامه داشتن پریودنتیت، این بیماری به سمنتوم، عاج یا هر دو آسیب می‌رساند. روت پلنینگ فرایندی است که به صاف‌کردن سطوح ناهموار و حذف باکتری‌های زیرلثه‌ای کمک می‌کند. در طول روت پلنینگ، دندانپزشک به طور عمقی قسمت زیر لثه‌ها را تمیز می‌کند تا پلاک و تارتار را از روی ریشه دندان‌ها (جایی که استخوان‌ها تحت تأثیر عفونت قرار گرفته‌اند) پاک کند.

این فرایند سمنتوم (لایه کلسیفیه‌ای که ریشه دندان را می‌پوشاند) را به طور کامل حذف می‌کند. همچنین گاهی روت پلنینگ شامل برداشتن یک‌لایه بسیار کوچک از سطح دنتین است؛ دنتین لایه دوم دندان است که در زیر مینای دندان قرار دارد.

۴. شستشوی نهایی

پس از اتمام این فرایند، دندانپزشک محل موردنظر را شستشو می‌دهد تا باکتری‌های باقیمانده را از بین ببرد. سپس برای اطمینان از این که بافت لثه به‌طور مناسبی رشد می‌کند کمی فشار روی لثه اعمال می‌کند.

برای جرم‌گیری ابتدا پزشک بعد از بی‌حسی، به‌صورت دستی یا با استفاده از دستگاه جرم‌گیری می‌کند و با روت پلنتیگ باکتری‌های زیر لثه و روی ریشه را از بین می‌برد.

فواید جرم گیری دندان	عوارض جرم گیری دندان
جرم گیری دندان از پوسیدگی و کرم‌خوردگی دندان جلوگیری می‌کند.	می‌تواند باعث آسیب عصبی شود.
جرم گیری دندان لکه‌ها را از بین می‌برد.	اتصال مجدد لثه به دندان را تضمین نمی‌کند.
جرمگیری دندان از بیماری پریودنتال جلوگیری می‌کند.	ممکن است باعث عقب‌رفتن لثه شود.
از بوی بد دهان جلوگیری می‌کند.	گاهی این کار منجر به سوزش لثه‌ها می‌شود.
زیبایی و روشن‌تر شدن دندان.	گاهی مواد موجود در دندان‌های پر‌شده از جای خود بیرون می‌آیند.

فواید جرم گیری دندان چیست؟

برخی از تأثیرات جرم گیری دندان عبارت‌اند از:

• جرم گیری دندان از پوسیدگی و کرم‌خوردگی دندان جلوگیری می‌کند.

پوسیدگی و کرم‌خوردگی دندان، نقطه آغاز مشکلات اساسی دندان هستند. جرم گیری دندان به جلوگیری از بروز این اتفاق و ممانعت از ایجاد حفره در دندان کمک می‌کند. این حفره‌ها میزبان پلاک می‌شوند و به مینای دندان که سخت‌ترین قسمت دندان است آسیب می‌زنند.

• جرمگیری دندان از بیماری پریودنتال جلوگیری می‌کند.

پلاک دلیل بروز بسیاری از مشکلات است و اگر در زیر خط لثه تشکیل شده باشد، به لثه‌ها نیز آسیب می‌زند. این آسیب می‌تواند تا جایی پیشرفت کند که منجر به ازدست‌دادن دندان شود. جرم‌گیری دندان‌ها، از خط لثه محافظت می‌کند. خط لثه نقش مهمی در ثابت نگه‌داشتن دندان‌ها و حفظ سلامت کلی دهان ایفا می‌کند.

• جرم گیری دندان لکه‌ها را از بین می‌برد.

مصرف چای، قهوه، مایعات رنگی، یا تنباکو باعث شکل‌گیری لکه روی سطح دندان‌ها می‌شود. جرم گیری به پاک‌کردن این لکه‌ها، داشتن لبخندی زیبا و تا حدودی سفیدکردن دندان‌ها کمک می‌کند.

• از بوی بد دهان جلوگیری می‌کند.

همان‌طور که گفته شد پلاک، باکتری‌ها را به دام می‌اندازد و تبدیل به تارتار می‌کند که این امر منجر به بوی بد دهان می‌شود. در این شرایط با مسواک زدن و نخ دندان کشیدن نتایجی جزئی را مشاهده خواهید کرد، بنابراین برای رهایی کامل از بوی بد دهان جرم گیری ضروری است. علاوه بر این، جرم گیری عفونت را درمان می‌کند و روند بهبود را تسریع می‌بخشد. همچنین از ریشه دندان‌ها محافظت می‌کند.

آیا نیاز به جرم گیری دندان دارید؟ اول مشورت کن و بعد اقدام کن.

دکتر جرم گیری پولیش

عوارض جرم‌گیری دندان چیست؟

اگرچه جرم‌گیری دندان مزایای زیادی دارد اما گاهی با عوارض جانبی مانند موارد زیر همراه است:

• اگر سیستم ایمنی ضعیفی دارید، احتمال این که پس از این جرم‌گیری دچار عفونت شوید وجود دارد.
• بروساژ دندان ممکن است لثه‌ها را متورم و حساس کند.
• اگر اصول بروساژ دندان به‌درستی رعایت نشوند، پس از جمع و سفت شدن لثه‌ها، ریشه‌ها آشکار می‌شوند که این امر ممکن است منجر به خونریزی لثه‌ها شود.
• درد خفیف و ضربان‌دار و حساسیت به مواد غذایی گرم، سرد و قندی که از رایج‌ترین عوارض جانبی گزارش‌شده پس از جرم‌گیری دندان هستند.
• ممکن است فرد به برخی از مواد استفاده‌شده، آلرژی نشان دهد.

خطرات مرتبط با جرم‌گیری معمولا جزئی هستند و حدود ۵ الی ۷ روز طول می‌کشند. اگرچه در موارد شدیدتر، این عوارض ممکن است چندین هفته ادامه پیدا کنند.

معایب بروساژ دندان

برخی از معایب بروساژ دندان عبارت‌اند از:

• می‌تواند باعث آسیب عصبی شود.
• اتصال مجدد لثه به دندان را تضمین نمی‌کند.
• ممکن است باعث عقب‌رفتن لثه شود.
• گاهی این کار منجر به سوزش لثه‌ها می‌شود.
• گاهی مواد موجود در دندان‌های پر‌شده از جای خود بیرون می‌آیند.
• علاوه بر این، این احتمال وجود دارد که بروساژ دندان و روت پلنینگ، باکتری‌های مضر را وارد جریان خون کنند – که این وضعیت منجر به باکتریمی یا عفونت خون می‌شود.

معمولا دندانپزشک پس از جرم‌گیری دندان، برای جلوگیری از عفونت و کمک به بهبودی، دهان‌شویه یا آنتی‌بیوتیک تجویز می‌کند.

همان‌طور که دیدید جرم‌گیری با اینکه ساده به نظر می‌رسد ولی اگر با دقت انجا نشود، می‌تواند عوارض بدی داشته باشد. مانند هر روش درمانی دیگری برای جرم گیری دندان هم باید در انتخاب دندانپزشک دقت زیادی داشته باشید. در دکترتو می‌توانید با بهترین دندانپزشک در شهر خود آشنا شوید، برای ویزیت حضوری نوبت بگیرید و در صورت نیاز به‌صورت آنلاین یا تلفنی یا پزشکان مشورت کنید.

خونریزی لثه بعد از جرم‌ گیری دندان

خونریزی لثه بعد از جرم‌گیری، قابل‌انتظار است. اگر در امتداد خطوط لثه، پلاک و جرم جمع‌شده دارید و هر روز از نخ دندان استفاده نمی‌کنید، احتمال این که بعد از بروساژ دندان دچار خونریزی شوید بیشتر است.

علت وقوع این اتفاق چیست؟ زمانی که ابزار جرم‌گیری باعث ازهم‌پاشیدن باکتری‌های جمع‌شده در قسمت زیرین لبه‌های لثه می‌شوند، بافت‌هایی که متورم هستند شروع به خونریزی می‌کنند. خونریزی لثه به مدت ۲۴ الی ۴۸ ساعت پس از جرم‌گیری عادی است. در صورت ادامه داشتن خونریزی حتما با دندانپزشکتان تماس بگیرید، زیرا احتمال بروز خونریزی لثه وجود دارد.

برخی از دلایل خونریزی لثه بعد از جرم‌گیری شامل این مواردند:

۱. جرم و باکتری های باقیمانده پس از جرم گیری

گاهی به علت عمق پاکت لثه‌ای یا آناتومی دندان فرد، جرم و باکتری کاملا از روی دندان‌ها و لثه‌ها پاک نمی‌شوند. گاهی بین جرم و سطح ریشه دندان، پیوند شیمیایی بسیار قوی ایجاد می‌شود. این پیوند ممکن است باعث شود که در طول تلاش برای تمیزکردن دندان و لثه، این جرم شکسته شود و تشخیص آن دشوارتر شود.

میکروب‌هایی وجود دارند که نه‌تنها روی سطح ریشه دندان‌ها قرار می‌گیرند، بلکه به بافت‌های اطراف هم حمله می‌کنند. گاهی این حملات میکروب‌ها منجر به خونریزی بافت‌ها می‌شود و جرم‌گیری و روت پلنینگ به‌تنهایی قادر به حل مشکل نیستند. در این شرایط به تجزیه‌وتحلیل آزمایشگاهی، مصرف آنتی‌بیوتیک و یا جراحی پریودنتال برای شناسایی و حذف این میکروب‌ها نیاز است.

۲. تجربه دندانپزشک

به‌طورکلی، هر چه دندانپزشک باتجربه‌تر باشد و نتیجه‌ی جرمگیری بهتر خواهد بود و عوارض کمتری هم خواهید داشت. از این رو بهتر است قبل از انتخاب دندانپزشک به‌خوبی تحقیق کنید و بهترین دندانپزشک را برای انجام جرمگیری پیدا کنید.

۳. عدم رعایت بهداشت دهان و دندان در خانه

اگر پس از جرم‌گیری دندان از رعایت بهداشت دهان و دندان غافل شوید، به پلاک این امکان را می‌دهید که دوباره جمع شود. این وضعیت می‌تواند باعث خونریزی لثه‌ها و عمیق‌شدن پاکت‌های پریودنتال شود.

۴. سابقه بیماری، ژنتیک و استرس

اختلالات خونریزی و بیماری‌هایی که بر سیستم ایمنی تأثیر می‌گذارند ممکن است بیمار را در معرض خونریزی لثه قبل یا بعد از جرم‌گیری قرار دهند. ژنتیک هم می‌تواند باعث شود که فرد به میزان بالاتری در معرض ابتلا به بیماری لثه قرار داشته باشد. هنگامی که فرد برای مدت طولانی تحت‌فشار استرس یا اضطراب باشد، سیستم ایمنی او ضعیف می‌شود و مبارزه با بیماری پریودنتال برای بدن دشوارتر می‌شود که این وضعیت ممکن است منجر به خونریزی لثه شود.

هزینه جرم گیری دندان در دکترتو کلینیک

هزینه‌ی جرم گیری دندان به روش جرم گیری و مهارت پزشک بستگی دارد. اگر به دنبال بهترین پزشکان و آگاهی از آمار دقیق هزینه جرم گیری دندان هستید، همین حالا از دکترتو کلینیک کمک بگیرید.

نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر

جرم گیری دندان و روت پلنینگ از رایج‌ترین روش‌ها برای درمان بیماری مزمن پریودنتال هستند. این درمان همچنین جنبه پیشگیری هم دارد زیرا از بروز بسیاری از مشکلات دهان و دندان جلوگیری می‌کند. دندانپزشک می‌تواند این درمان سرپایی را در مطب به همراه بی‌حسی موضعی یا بدون آن انجام دهد. ممکن است تا چند روز یا یک هفته پس از جرم‌گیری عوارض جانبی خفیفی را تجربه کنید. اما نگران نباشید این عوارض جانبی به‌مرورزمان برطرف می‌شوند.

به‌طور نرمال هر ۶ ماه یک‌بار باید جرم‌گیری کنید، اگر ارتودنسی دارید این مدت حتی کوتاه‌تر هم می‌شود. دقت کنید که جرم‌گیری زیاد هم مضر است. بر خلاف یک باور غلط اما رایج، جرم‌گیری صدمه‌ای به مینای دندان وارد نمی‌کند و در واقع برای حفظ سلامت آن انجام می‌شود. افرادی که ایمپلنت، لمینت، کامپوزیت، دندان مصنوعی یا روکش دارند، نمی‌توانند از جرم‌گیری استفاده کنند.

مانند هر روش درمانی دیگری برای جرم گیری دندان هم باید در انتخاب دندانپزشک دقت زیادی داشته باشید. در دکترتو می‌توانید با متخصص زیبایی در شهر خود مثل دندانپزشک زیبایی در تهران یا دکتر زیبایی دندان شیراز آشنا شوید، برای ویزیت حضوری نوبت بگیرید و در صورت نیاز به‌صورت آنلاین یا تلفنی یا پزشکان مشورت کنید.

دریافت نوبت اینترنتی از بهترین دکترهای دندان پزشکی از سراسر ایران

دکتر دندانپزشکی تهران

دکتر دندانپزشکی شیراز

دکتر دندانپزشکی اصفهان

دکتر دندانپزشکی مشهد

دکتر دندانپزشکی کودکان

دکترتو مراقب سلامتی شماست!