فهرست مطالب
خلاصه این مطلب را در این پادکست گوش دهید:
تیروئید پرکار یا پرکاری تیروئید که هایپرتیروئیدیسم هم شناخته میشود، یکی از بیماری‌های غده تیروئید است که در آن غده‌ی تیروئید مقادیر بالایی هورمون تولید می‌کند و به داخل خون می‌فرستد. هنگامی‌که میزان هورمون‌های تیروئیدی در خون بالا می‌رود، یعنی تیروئید پرکار شده است. وقتی فردی دچار هایپرتیروئیدی میشود، سوخت و ساز (متابولیسم) بدن او افزایش پیدا می‌کند. با افزایش سوخت و ساز بدن، علائمی مانند بالا رفتن ضربان قلب، از‌دست‌دادن وزن، افزایش اشتها و بالا رفتن اضطراب بروز می‌کنند. اما علت پرکاری تیروئید چیست و چگونه درمان میشود؟ برای پاسخ به این سوالات تا انتهای این مطلب از دکترتو همراه ما باشید.
تیروئید پرکار چیست؟
تیروئید پرکار یا هایپرتیروئیدی یکی از انواع بیماری های تیروئید است که در آن میزان تولید و ترشح هورمون توسط غده‌ی تیروئید شامل T3 (تری یدوتیرونین) و T4 (تیروکسین)، بیشتر از حدی است که بدن نیاز دارد. نام دیگر این بیماری تیروئید بیش فعال است.
تیروئید پرکار می‌تواند تمامی سیستم‌های بدن را تحت تأثیر قرار دهد. زمانی که پرکاری تیروئید دارید، متابولیسم یا واکنش‌های سوخت‌وساز بدن شما بیشتر می‌شوند و سرعت آنها بالاتر می‌رود. واکنش‌های سوخت‌وسازی بدن همان فرایندهایی هستند که غذا را در بدن به انرژی تبدیل می‌کنند و به بدن کمک می‌کنند تا فعالیت‌های خود را به‌خوبی انجام دهد.
وقتی سرعت واکنش‌های سوخت‌وسازی بالا برود، ضربان قلب تندتر می شود. همچنین ممکن است دچار اضطراب و استرس شوید. گاهی هم اشتهای شما افزایش پیدا می‌کند. تیروئید پرکار بر تمام بخش‌های بدن تأثیر می‌گذارد و باید توسط متخصص غدد درمان شود.
| مشخصات | توضیحات |
|---|---|
| علائم | تپش قلب، کاهش وزن ناخواسته، نداشتن تحمل گرما |
| علل | بیماری گریوز، گواتر مولتی‌ندولر سمی، آدنوم توکسیک |
| روش تشخیص | TSH پایین همراه با FT4 یا FT3 بالا (بسته به الگوی آزمایشگاهی) اسکن تیروئید یا سونو داپلر پرعروق |
| درمان | داروهای ضدتیروئید، ید رادیواکتیو، جراحی تیروئیدکتومی |
| عوارض | نارسایی قلب، کاهش تراکم استخوان، بحران تیروتوکسیک یا طوفان تیروئیدی |
تیروئید پرکار در زنان
تیروئید پرکار در زنان معمولا با بیماری گریوز مرتبط است که سیستم ایمنی را تحریک می‌کند و تولید بیش‌ازحد هورمون‌های T3 و T4 را به دنبال دارد. علائم رایج شامل کاهش وزن ناخواسته، افزایش ضربان قلب، عدم تحمل گرما، اضطراب شدید و تعریق زیاد هستند. در زنان، این وضعیت می‌تواند به عوارض خاصی مانند اختلال در چرخه قاعدگی منجر شود و عوامل خطر شامل سابقه خانوادگی و تغییرات هورمونی دوران بارداری است.
تیروئید پرکار در مردان
اگرچه تیروئید پرکار در مردان کمتر از زنان شیوع دارد اما می‌تواند تأثیرات مهمی بر سلامت جنسی و قلبی عروقی بگذارد. این بیماری معمولا به دلیل گره‌های سمی یا التهاب تیروئید ایجاد میشود و علائمی مانند کاهش وزن، خستگی عضلانی، تپش قلب و تحریک‌پذیری را به همراه دارد. در مردان اختلال نعوظ و کاهش میل جنسی از عوارض خاص تیروئید بالا هستند. عوامل خطر هم شامل سن بالای ۶۰ سال و سابقه سیگار کشیدن است.
متن انگلیسی:
به نقل از سایت mayoclinic
Hyperthyroidism happens when the thyroid gland makes too much thyroid hormone. This condition also is called overactive thyroid.
ترجمه فارسی:
هایپرتیروئیدیسم (پرکاری تیروئید) شرایطی است که در آن غده تیروئید مقدار زیادی هورمون تیروئیدی تولید می‌کند. به این شرایط غده تیروئید بیش فعال هم می‌گویند.
تیروئید پرکار در کودکان
پرکاری تیروئید در کودکان نادرتر از بزرگسالان است اما می‌تواند رشد کودک را تحت تأثیر قرار دهد. بر اساس گزارش‌های پزشکی، بیماری گریوز شایع‌ترین علت این بیماری است که سیستم ایمنی را علیه غده تیروئید تحریک می‌کند و منجر به تولید بیش‌ازحد هورمون میشود. در نوزادان هم ممکن است پرکاری تیروئید با فشار خون بالا و تأخیر شناختی همراه باشد.
علائم پرکاری تیروئید چیست؟
هایپرتیروئیدی تمام بدن را تحت تأثیر قرار می‌دهد و علائم تیروئید پرکار ممکن است با تپش قلب و بالارفتن سرعت ضربان قلب، احساس لرزش و اضطراب، کاهش وزن و افزایش اشتها خودش را نشان دهد. گاهی فرد مبتلا به پرکاری تیروئید اسهال یا مشکلات گوارشی را هم تجربه می‌کند. پرکاری تیروئید می‌تواند به افزایش حرکات روده و اسهال بینجامد و ممکن است علائم شبیه IBS یا سندروم روده تحریک‌پذیر را تقلید کند.
علت تیروئید پرکار چیست؟
تیروئید پرکار معمولا ناشی از اختلال در تولید هورمون‌های تیروئیدی است که متابولیسم را تسریع می‌کند. شایع‌ترین علت، بیماری گریوز است (یک اختلال خودایمنی که آنتی‌بادی‌ها غده را تحریک می‌کنند) و علل دیگر شامل التهاب تیروئید (تیروئیدیت)، گره‌های سمی (آدنوم توکسیک) که هورمون اضافی تولید می‌کنند و گواتر مولتی‌نودولار توکسیک هستند. مصرف بیش‌ازحد ید از طریق داروها یا رژیم غذایی هم می‌تواند علت بوجود امدن تیروئید پرکار باشد.
نگران علائم پرکاری تیروئید هستی؟
وقتشه برای بررسی دقیق از پزشک نوبت بگیری!
تشخیص تیروئید پرکار – پرکاری تیروئید چگونه تشخیص داده می شود؟
پزشک می‌تواند از راه‌های متفاوتی پرکاری تیروئید را تشخیص دهد. متخصص غدد برای تشخیص این بیماری موارد زیر را انجام می‌دهد:
- معاینه‌ی غده‌ی تیروئید: پزشک با لمس دوطرفه‌ی گردن شما، غده‌ی تیروئید را از نظر بزرگی، ورم و داشتن و نداشتن ندول، بررسی می‌کند. این معاینه به‌آرامی و با عقب‌دادن گردن و گاهی همزمان با قورت‌دادن آب دهان صورت می‌گیرد.
- معاینه‌ی چشم‌ها: چشم‌ها را از نظر داشتن علائم بیماری گریوز بررسی می‌کنند. این موارد شامل قرمزی، ورم، بیرون‌زدگی و سایر علائم این بیماری است.
- معاینه‌ی قلب: با گوش‌دادن به صداهای قلبی می‌توان مشکلات بسیاری را تشخیص داد. مثلا ممکن است قلب شما نامنظم و یا سریع بتپد.
- معاینه‌ی دست‌ها: نوک انگشتان و ناخن‌ها و همچنین وجود لرزش در دستان بررسی خواهد شد.
- پوست: پزشک پوست شما را از نظر رطوبت و گرمی بررسی می‌کند.
- برای تشخیص مشکلات تیروئیدی می‌توان از آزمایش تیروئید استفاده کرد. در آزمایش تیروئید، میزان هورمون‌های غده‌ی تیروئید و هورمون‌های تنظیم‌کننده‌‌ی عملکرد تیروئید در خون سنجیده میشود.
- تصویربرداری از غده تیروئید: روش‌های مختلفی برای تصویربرداری از غده‌ی تیروئید و بررسی آن وجود دارد.
درمان تیروئید پرکار چیست؟
روش درمان تیروئید پرکار روی کاهش تولید هورمون و مدیریت علائم تمرکز دارد. گزینه اصلی برای درمان معمولا استفاده از داروهای ضدتیروئید مانند متیمازول یا پروپیل‌تیوراسیل است که ساخت هورمون را مهار می‌کنند. ید رادیواکتیو (RAI) نیز برای نابودی سلول‌های بیش‌فعال استفاده میشود اما ممکن است به کم‌کاری تیروئید منجر شود. جراحی (تیروئیدکتومی) هم برای موارد شدید یا گره‌های بزرگ توصیه میشود. انتخاب درمان بر اساس سن، شدت و علت بیماری توسط متخصص غدد تعیین میشود.
متن انگلیسی:
به نقل از سایت msdmanuals
Surgery is indicated for patients with Graves disease whose hyperthyroidism has recurred after courses of antithyroid medications and who refuse iodine-131 therapy, patients who cannot tolerate antithyroid medications, patients with very large goiters, and in some younger patients with toxic adenoma and multinodular goiter. Surgery may be done in older patients with giant nodular goiters.
ترجمه فارسی:
جراحی برای بیماران مبتلا به بیماری گریوز که پرکاری تیروئید آنها پس از دوره‌های مصرف داروهای ضدتیروئید عود کرده و از درمان با ید ۱۳۱ خودداری می‌کنند، بیمارانی که نمی‌توانند داروهای ضدتیروئید را تحمل کنند، بیمارانی با گواترهای بسیار بزرگ و همچنین برخی بیماران جوان‌تر مبتلا به آدنوم سمی و گواتر چندگرهی توصیه میشود. جراحی ممکن است در بیماران مسن‌تر با گواترهای غول‌پیکر ندولار نیز انجام شود.
رژیم غذایی برای پرکاری تیروئید
رژیم غذایی در مدیریت پرکاری تیروئید نقش حمایتی دارد و روی کاهش مصرف ید تمرکز می‌کند تا تولید هورمون کنترل شود. بر اساس توصیه‌های پزشکان، رژیم مناسب بهتر است شامل سفیده تخم‌مرغ، سبزیجات تازه مانند کلم و لوبیا و میوه‌های بدون پوست باشد. غذاهای غنی از سلنیوم مانند آجیل و آنتی‌اکسیدان‌ها مانند توت‌ها هم برای کاهش التهاب مفید هستند.
بهتر است از مصرف غذاهای ممنوع در پرکاری تیروئید مانند غذاهای دریایی، نمک دریایی، لبنیات غنی‌شده و نان‌های صنعتی پرهیز کنید و مصرف کافئین و غذاهای محرک مانند شکلات را محدود کنید.
وقتشه تیروئید پرکار رو برای همیشه درمان کنی. همین الان نوبت بگیر.
خطرات و عوارض تیروئید پرکار چیست؟
تیروئید پرکار درمان‌نشده می‌تواند به عوارض جدی از جمله مشکلات قلبی مانند آریتمی، نارسایی قلبی و افزایش خطر سکته منجر شود. پوکی استخوان به دلیل کاهش تراکم استخوان هم از دیگر خطرات است، زیرا هورمون اضافی کلسیم را از استخوان‌ها خارج می‌کند. عوارض دیگر شامل طوفان تیروئیدی و مشکلات پوستی هستند. برخی از عوارض مشترکی که ممکن است در زنان و مردان با پرکاری تیروئید بروز کند شامل آسیب دائمی به کبد (عارضه‌ی داروهای ضدتیروئید)، آسیب به غدد پاراتیروئید یا عوارض ناشی از مصرف دارو هستند.
نتیجه گیری
تیروئید پرکار یکی از اختلالات غده تیروئید است که با افزایش تولید هورمون‌های تیروئیدی همراه میشود. این وضعیت متابولیسم بدن را تسریع می‌کند و علائمی مانند کاهش وزن ناخواسته، تپش قلب، عدم تحمل گرما، اضطراب و تعریق بیش‌ازحد ایجاد می‌کند. دلایل اصلی آن شامل بیماری گریوز، مصرف ید زیاد، التهاب تیروئید (تیروئیدیت) و گره‌های تیروئیدی است. تشخیص این بیماری هم از طریق آزمایش خون (بالا بودن T3 و T4، پایین بودن TSH) و بررسی‌های تخصصی انجام می‌گیرد. اگر علائم پرکاری تیروئید را مشاهده کردید، حتما برای بررسی تخصصی به متخصص غدد مراجعه کنید.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!
سلام مادربزرگ بنده ۵۷ سالشه و زبونش و لباش سوز میزنن و حالت چسبندگی دارند.ایشون آزمایش داد بهشون گفتن تیروئید شون پرکاره.آیا این سوزش دهان به تیروئید شون ربطی داره؟
سلام
بله
از علایم پرکاری است
روزی چند بار از بالم لب ویتامینه استفاده کنند
سلام مادربزرگ بنده ۵۷ سالشه و زبونش و لباش سوز میزنن و حالت چسبندگی دارند.ایشون آزمایش داد بهشون گفتن تیروئید شون پرکاره.آیا این سوزش دهان به تیروئید شون ربطی داره؟
سلام
بله
از علایم پرکاری است
روزی چند بار از بالم لب ویتامینه استفاده کنند
سلام من ۲۵ سالمه آزمایش دادم tsh .418 هست گاهی احساس گرما میکنم و کمی هم تعریق و کاهش وزن ۳ یا ۴ کلیوگرم هم در عرض ۵ ۶ ماه داشتم
می خواستم ببینم این می تونه پرکاری تیرویید باشه ؟
ممنونم پاسخدهیتون
سلام
بله علایم پرکاری دارید
سلام ۳۱ سالمه آزمایش دادم تیروئید ۰.۱۱ بوده گفتن پرکاره هر روز ناراحتی اعصاب دارم طوری که سمت چپ بدنمون رو میگیره ممکنه از تیروئید باشه
سلام
بله رابطه مستقیم با پرکاری تیرویید دارد
سلام ممنونم که جواب همه رو می‌دین وقت میزارین من ۲۲ سالمه چشمام ضعیفن مدتی هست خشکی چشم پیدا کردم دکتر میگه ممکنه تیروئید داشته باشی به نظر شما ممکنن؟
سلام
بله احتمال پرکاری وجود دارد
بهتر است ازمایش تیرویید بدهید
و روزانه از اشک مصنوعی استفاده کنید
سلام خسته نباشید
مادر من ۴۰ سالشه یه ماهه خستگی و بی حالی شدید و تپش قلب داشت آزمایش و اسکن تیروئید داد دکتر بهش پروپیل تیوراسیل داده سه روزه میخوره حالش بهتر شده اما امروز صبح با لرزش بدن بیدار شد کلا بدنش میلرزید بعدم که لرزش بهتر شد گفت احساس بی حالی داره
به نظرتون طبیعیه این علائم یا نه؟
سلام
تکرار این علایم اصلا نرمال نیست
احتمالا دوز دارو باید تغییر کند
و از نظر فشار خون و قند خون هم باید بطور مداوم چک شوند۸
سلام من آزمایش تیروید دادم ۱.۵ بود ولی انگشت اشارم میلرزه یکم نگرانم
سلام
کدوم نوع از هورمون تیرویید تان ۱.۵ بود؟
لرزش هم ممکن است به علت پرکاری تیرویید وهم به دلیل مشکلات نخاعی در ناحیه گردن یا سینه باشد
سلام من ۴۰سالمه لوپوس دارم با اینکه روزی دو تا پردنزیلون استفاده میکنم .خیلی وزن کم کردم ولاغر شدم به نظر شما پر کاری تیروئید دارم.
دوست عزیز
پرکاری تیروئید با انجام ازمایش مشخص می شود. به علت مصرف کورتون بهتره آزمایش کامل از جمله بررسی دیابت و تیروئید انجام شود. به متخصص غدد مراجعه کنید.
متخصص غدد و متابولیسم
سلام خسته نباشید
من چند وقتی هست موهام نازک شدن و شروع به ریزش کردن
دستام و خصوصا انگشتام میلرزن و عذر میخوام دوره های قاعدگیم کوتاه تر و کم تر شدن.
از طرفی حرکات روده ام زیاد شدن و همزمان اشتهام هم زیاد شده
به نظرتون تیروئید پرکار هست؟
توی خانواده سابقه ی مشکلات تیروئیدی داشتیم
(۱۶ سالمه)
سلام
علایم پرکاری تیرویید دارید
در اسرع وقت ازمایش دهید
سلام ببخشید تروئید باعث سنگینی قفسه سینه میشه؟
سلام
بله احتمالش است
ولی بهتر است از نظر سلامت قلبی و عروقی تان چکاپ شوید