فهرست مطالب
کورک چیست و چگونه درمان میشود؟ کورک یا جوش، برجستگیهای قرمز رنگ بر روی پوست است که میتواند کاملا دردناک باشد. این بیماری که به عنوان فورونکولوز نیز شناخته میشود، یک عفونت باکتریایی استافیلوکوک اورئوس پوست است که به طور معمول فولیکولهای مو یا غدد چربی را تحت تاثیر قرار میدهد. بیماری کورک میتواند در هر جایی از بدن رخ دهد اما معمولاً در صورت، گردن، زیر بغل، باسن و رانها دیده میشود.
عواملی مانند بهداشت و سیستم ایمنی ضعیف، دیابت یا تحریک پوست از دلایل اصلی بروز آن هستند. گزینههای درمانی شامل آنتیبیوتیکهای موضعی یا خوراکی، کمپرس گرم، و در برخی موارد تخلیه آبسه توسط متخصص است. اگر مشکوک به بیماری فورونکولوز هستید، باید به دکتر پوست یا متخصص داخلی مراجعه کنید. در سایت دکترتو امکان مشاوره و دریافت نوبت آنلاین از متخصصان نیز برای شما وجود دارد.
کورک چیست؟
بیماری کورک به انگلیسی Boil یا furunculosis، یکی از انواع بیماری های پوستی است که طی آن در فولیکولهای موی بدن جوشهای چرکی ایجاد میشود. اگرچه بیشتر در ریشه مو ایجاد میشود، با این حال میتواند در هر جایی از بدن به خصوص در مناطقی که در اطراف فولیکولهای مو مقدار زیادی عرق یا تحریکات و التهاب وجود داشته باشد، قرار بگیرد. این مکانها ترکیب مناسبی برای ایجاد جوش فراهم میکنند. چندین جوش در کنار یکدیگر به عنوان دمل بزرگ شناخته میشوند.
در مراحل ابتدایی تشکیل، جوش به اندازهی یک نخود و قرمز رنگ است. پس از مدتی که با چرک پر میشود، رشد میکند و دردناک تر میشود. پوست اطراف جوش نیز احتمالا قرمز رنگ و متورم خواهد شد. در نهایت نوک این برجستگی، سفید مایل به زرد خواهد شد. بعد از پشت سر گذاشتن این مرحله جوش شروع به تخلیهی چرک میکند. از علائم دیگر جوش و کورک، ممکن است وجود تب و احساس ناخوشی باشد.
متن انگلیسی:
به نقل از سایت mayoclinic
A boil is a painful, pus-filled bump that forms under your skin when bacteria infect and inflame one» or more of your hair follicles.»
ترجمه فارسی:
«کورک یک برآمدگی دردناک و پر از چرک است که وقتی باکتری یک یا چند فولیکول مو را آلوده و ملتهب میکند، زیر پوست شما ایجاد میشود.»
کورک پوستی در کدام قسمت بدن ایجاد میشود؟
آنها معمولا در صورت، گردن، زیر بغل، باسن و ران ایجاد میشوند، اما میتوانند در هر جایی از بدن نیز ظاهر شوند. خوشبختانه بسیاری از کورکها با درمانهای خانگی مانند کمپرس گرم بهتر میشوند.
علائم و نشانه های کورک یا دمل چیست؟
علائم و نشانههای جوش کورک عبارتند از:
- برآمدگی قرمز دردناک که از نقطه کوچک شروع شده و میتواند تا حدود ۵ سانتیمتر بزرگ شود
- ایجاد رنگ قرمزی یا ارغوانی
- تورم پوست اطراف برآمدگی
- افزایش اندازه برجستگی که در طی چند روز با چرک پر میشود.
علت کورک زدن در بدن چیست؟ (چرا کورک میزنیم)
اغلب کورکها توسط استافیلوکوکوس اورئوس، نوعی باکتری که معمولاً روی پوست و داخل بینی یافت میشود، با جمع شدن چرک در زیر پوست و ایجاد برآمدگی ظاهر میشوند. گاهی اوقات در محلهایی که پوست در اثر یک آسیب کوچک یا نیش حشره آسیب دیده، جوش ایجاد شده و به باکتریها اجازه ورود میدهد.
علت کورک زدن زیاد چیست؟
جوشهای کورک زیاد در بدن، ممکن است نشاندهنده عفونت MRSA یا افزایش سایر انواع باکتری استاف در بدن باشند. اگر چندین کورک در یک بخش از بدنتان دارید، ممکن است در حال ایجاد یک کاربونکل (مجموع چندین کورک کنار هم و افزایش احتمال عفونت در بدن) باشند. برای جلوگیری از ایجاد عفونت بزرگتر کاربونکل، حتما به پزشک مراجعه کنید.
درمان جوش کورک چیست؟
درمان کورک , جوش های صورت معمولا شامل اقدامات خودمراقبتی و در برخی موارد مداخله پزشکی مانند موارد زیر است:
- کمپرس گرم: استفاده از کمپرس گرم و مرطوب بر روی ناحیه آسیبدیده به بیرون کشیدن چرک و بهبودی عفونت آن کمک میکند.
- بهداشت خوب: تمیز نگه داشتن کورک و رعایت بهداشت مناسب برای جلوگیری از عفونت بیشتر، مهم است.
- پمادهای ضد باکتری: استفاده از پمادها یا کرمهای ضد باکتری بدون نسخه ممکن است به جلوگیری از گسترش عفونت و بهبودی کمک کند.
- پرهیز از فشردن یا ترکیدن: از فشار دادن یا ترکیدن جای جوش خودداری کنید، زیرا باعث عفونت یا زخم بیشتر میشود.
- تسکین درد: مسکنهای بدون نسخه، مانند ایبوپروفن یا استامینوفن، میتوانند به کاهش درد و ناراحتی ناشی از کورک کمک کنند.
اگر کورک بزرگ، همراه با تب یا سایر علائم عفونت باشد، حتما به پزشک پوست و مو یا عمومی مراجعه کنید. متخصص ممکن است عمل برش و زهکشی را برای برداشتن چرک یا تجویز آنتیبیوتیک را برای شما مناسب بداند.
۱. چگونگی درمان جوش های کوچک
می توان جوشهای کوچک را با روشهای خانگی درمان کرد. بهبودی جوشهای کوچک میتواند از چند روز تا سه هفته طول بکشد. در اینجا چند نکته به طور خلاصه برای رهایی از جوشها معرفی میگردد:
- جوشها را فشار ندهید و سعی کنید آنها را تخلیه نکنید. این کار میتواند به گسترش عفونت و یا عفونت ثانویهی ناشی از جوش منجر شود.
- چندین بار در روز یک دستمال گرم و مرطوب را بر روی جوش قرار دهید.
- در هنگام استفاده از لیف در حمام، بدون سوراخ کردن جوشها مقداری بر ناحیه جوش دار پوست فشار بیاورید.
- هنگامی که جوش به طور طبیعی پاره میشود، آن را با یک باند یا گاز تمیز بپوشانید، این کار از گسترش عفونت به دیگر نقاط جلوگیری خواهد کرد.
- پس از مراقبت از جوشها، دستهای خود را بشویید، این کار نیز برای جلوگیری از گسترش عفونت مفید است.
۲. چگونگی درمان جوش های بزرگ
برای درمان جوشهای بزرگ و یا گروهی از جوشها (دمل)، باید به پزشک مراجعه کنید. فقط پزشک میتواند جوشهای بزرگ را تخلیه کند. همچنین گاهی اوقات جوشهای بزرگ نرم میشوند ولی خود به خود تخلیه نمیشوند، این مشکل دیگری است که برای تخلیهی آن باید به پزشک مراجعه کنید.
در برخی موارد برای درمان عفونت، به ویژه در مورد جوشهای صورت به علت خطر بالای عوارضی مانند عفونتهای ثانویه و یا زخم، پزشک ممکن است آنتیبیوتیک تجویز کند.
۳. چگونگی درمان کورک های راجعه
اگر بیش از ۳ بار در سال دچار جوش یا کورک میشوید، دچار بیماری به نام کورک راجعه شدهاید. کورک راجعه به خصوص در میان اعضای خانواده، معمولا به آسانی گسترش مییابد. بیماری پوستی کورک راجعه در مناطق دارای چین پوستی مثل زیر سینه، زیر شکم، زیر بغل و ناحیهی کشالهی ران بیشتر ظاهر میشوند. کورک راجعه باید توسط پزشک متخصص پوست و مو درمان شود.
۴. آنتی بیوتیک و پماد برای درمان کورک
آنتی بیوتیک و پمادها معمولا برای درمان جای جوش استفاده میشوند، به خصوص اگر عفونت شدید باشد یا سلولیت (عفونت پوست) وجود داشته باشد. انواع آنها شامل موارد زیر است:
داروهای درمانی فورونکولوز | توضیحات |
---|---|
آنتیبیوتیکهای موضعی | پمادها یا کرمهایی که حاوی موپیروسین یا نئومایسین هستند را می توان مستقیم روی جوش یا کورک قرار داد. قرص راکوتان برای جوش و کورک و پماد نئوسپورین برای کورک به از بینبردن باکتریها و جلوگیری از گسترش عفونت کمک میکنند. |
آنتیبیوتیکهای خوراکی | در مواردی که عفونت گسترده، عود کننده یا شدید باشد، پزشک ممکن است آنتی بیوتیکهای خوراکی را تجویز کند. آنتیبیوتیکهایی که برای کورک تجویز میشوند عبارتند از:دیکلوکساسیلین، کلیندامایسین و سفالکسین برای درمان کورک. مصرف کل دوره آنتیبیوتیک طبق تجویز پزشک برای درمان سریع کورک ضروری است، حتی اگر علائمتان بهبود یابد. |
۵. درمان خانگی کورک، چگونه کورک را تخلیه کنیم؟
برای درمان کورک در منزل، چند بار در روز کمپرس گرم و مرطوب را روی محل دمل قرار دهید تا تخلیه و التیام آن سریعتر شود. هرگز آن را فشار ندهید یا سعی نکنید در خانه تخلیهاش کنید. این کار میتواند عفونت را گسترش دهد. پس از باز شدن جوش، کمپرس گرم و مرطوب را روی آن قرار دهید.
۶. درمان کورک در طب سنتی
در طب سنتی و گیاهی، روشهای زیر جهت درمان بیماری فورونکولوز استفاده میشود:
- قرار دادن و تهیه خمیر سیاهدانه یا روغن سیاه برای کورک
- ترکیب شیر و نان روی کورک
- قرار دادن پیاز روی کورک
- ترکیب آب و زردچوبه
برای درمان کورک به چه پزشکی مراجعه کنیم؟
برای درمان جای جوش و کورک، به متخصص پوست و مو یا دکتر عمومی مراجعه کنید. آنها میتوانند علت دقیق ایجاد و شدت عفونت را تشخیص دهند و درمان مناسبی را برای شما لحاظ کنند. برای دریافت نوبت حضوری یا مشاوره آنلاین با بهترین پزشکان سراسر کشور، میتوانید همین حالا به سایت دکترتو مراجعه کنید.
انواع کورک یا دمل کدامند؟
انواع مختلفی از کورک مانند کورک صورت، کورک پوستی، کورک پشت گوش، کورک زیر بغل، کورک روی باسن و کورک مقعدی وجود دارد که هر کدام ویژگیها و علل خاص خود را دارند:
انواع دمل | علائم آنها |
---|---|
فورونکل (Furuncle) | به عنوان جوش نیز شناخته میشود و عفونت عمیق فولیکول مو یا غده چربی است. معمولا به صورت یک برآمدگی دردناک، قرمز و متورم ظاهر میشود که با چرک پر شده است. فورونکلها اغلب توسط باکتری استافیلوکوکوس اورئوس ایجاد میشوند. |
کاربونکل | خوشهای از فورونکل است که به هم پیوستهاند. این نوع دمل شدیدتر از عفونت است که تمایل دارد لایههای عمیقتر پوست را تحت تاثیر قرار دهد. کاربونکلها بزرگتر، ملتهبتر و دارای دهانههای متعدد پر از چرک هستند. |
هیدرآدنیت عفونی (Hidradenitis Suppurativa) | یک بیماری مزمن است که باعث ایجاد کورکهای مکرر در مناطقی که غدد عرق در آن قرار دارند، مانند زیر بغل، کشاله ران و باسن میشود و ممکن است نیاز به درمان طولانی مدت داشته باشد. |
آبسه پیلوندیال | این نوع جوش در شکاف باسن ایجاد میشود و در اثر عفونت فولیکولهای مو در آن ناحیه، به صورت یک برآمدگی دردناک و متورم ظاهر میشود که ممکن است نیاز به برش و تخلیه داشته باشد. |
آکنه کیستیک | منجر به ایجاد کورک یا کیستهای بزرگ و دردناک در زیر پوست میشود. معمولا با عدم تعادل هورمونی همراه است و درمان آن دشوار است. |
فولیکولیت ائوزینوفیلیک | این عارضه نادر باعث ایجاد جوشهای مکرر یا جوشهای پوستی، بیشتر در صورت و قسمت بالای بدن میشود. |
هر نوع کورک ممکن است به درمان خاصی نیاز داشته باشد و برای تشخیص دقیق و مدیریت آن، بهتر است با متخصص مشورت کنید.
عوارض کورک چیست؟
جوشها معمولا عوارض کمی دارند، به خصوص آنهایی که مکررا ایجاد میشوند اما عارضهی اصلی زخم است. یکی دیگر از عوارض جوش ایجاد کورکها و جوشهای مکرر است. برخی از افراد ممکن است به علت بیماری، دچار عود جوشهای مزمن و جدی شوند که در صورت عدم درمان مناسب میتواند منجر به زخم شود.
عفونت ثانویهی ناشی از جوش نادر است اما این عفونت ثانویه میتواند منجر به سپسیس (که عفونت در خون است) شود. با این حال، سپسیس یک عارضهی بسیار نادر است و میتوان با درمان مناسب از آن جلوگیری کرد.
روش های پیشگیری از ابتلا به کورک پوستی چیست؟
نمی توان همیشه از جوش جلوگیری کرد، اما با این وجود میتوانید با پیروی از نکات زیر، از گسترش جوشها به دیگر قسمتهای بدن جلوگیری کنید:
- با استفاده از باند تمیز همیشه جوش را بپوشانید.
- هر زمان که خودتان یا شخص دیگری به هر دلیلی با جوشهایتان تماس پوستی برقرار کردید، باید دستانتان را کاملا با آب و صابون بشویید. همچنین جوشها را نیز تمیز کنید.
در صورت جوش زدن، شستشو و تمیز کردن لباس و ملافه هایتان طبق دستور العملهای زیر نیز، میتواند به جلوگیری از گسترش عفونت کمک کند:
- شستن لباسها و ملافهها با آب داغ
- اضافه کردن سفید کننده و مواد شوینده نیز میتواند کمک کند.
- هنگام اتو کردن، مطمئن شوید اتو را تا بالاترین درجه و با گرمای زیاد تنظیم کنید.
- تمام سطوحی که با آنها در تماس هستید را به طور مرتب تمیز و ضد عفونی کنید. این سطوح عبارتند از: دستگیرهی درب، صندلی توالت، وان حمام، و سطوحی که در منزل معمولا با آنها در تماس هستید.
- از وسایلی که در تماس با پوست هستند مثل ریش تراش، وسایل ورزشی و حوله به صورت مشترک خودداری کنید.
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
کورکها باتوجه به شدت و محل عفونت آنها میتوانند متفاوت باشند. برآمدگی قرمز و متورم که ممکن است با چرک پر شود از علائم اصلی آنها هستند. کورک در بیشتر موارد دردناک است و ممکن است باعث ناراحتی و عفونت شود. اگر عفونت بدتر شود یا گسترش یابد، علائمی مانند تب، لرز و تورم غدد لنفاوی ایجاد میشوند. در صورت تداوم یا بدتر شدن این علائم، برای تشخیص و درمان مناسب باید به پزشک مراجعه کنید.
برای دریافت نوبت آنلاین، به سایت دکترتو مراجعه کنید. در دکترتو میتوانید با بهترین دکتر پوست و پزشک عمومی در شهر خود آشنا شوید، از سیستم مشاوره آنلاین دکتر پوست و مو و مشاوره آنلاین با دکتر عمومی استفاده کرده و برای دریافت نوبت ویزیت حضوری اقدام کنید.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!
سلام من یه کورک زده بود زیر بغلم بسیار عفونت کرده بودو چرک داشت پماد ایکتیول سیاه زدم و دو ورق قرص سفالکسین خوردم هر ۱۲ ساعت بعدشم پماد کلوتریمازول استفاده کردم که کلی چرک و خون زد بیرون چند روزه همینه سر باز کرده و چرکش خارج شده و دوتا سوراخ ایجاد شده دردش خیلی کمتر شده الان باید چی استفاده کنم کامل از بین بره؟ هیچی دیگه نزنم با گاز استریل بپوشونمش یا پماد موپیروسین بزنم برای خشک شدنش؟
سلام
اگر کورک شما به مرحلهای رسیده که چرک آن خارج شده و زخمها باز شدهاند، در حال حاضر بهترین کار این است که محل زخم را تمیز نگه دارید. استفاده از گاز استریل برای پوشاندن زخم و جلوگیری از عفونت ممکن است مناسب باشد. اگر زخم خشک شده و علائم عفونت دیگر مشاهده نمیشود، پماد موپیروسین میتواند به عنوان یک آنتیبیوتیک موضعی برای پیشگیری از عفونت مجدد مفید باشد. با این حال، بهتر است از فشار آوردن به زخم و دست زدن به آن خودداری کنید تا روند بهبودی سریعتر پیش رود. در صورت مشاهده هرگونه علائم عفونت مجدد مانند قرمزی، تورم یا درد شدید، بهتر است دوباره به پزشک مراجعه کنید.
متخصص پوست و مو