فهرست مطالب
خلاصه این مطلب را در این پادکست گوش دهید:
آیا انواع زگیل تناسلی را میشناسید؟ زگیل تناسلی، نوعی عفونت جنسی ناشی از ویروس پاپیلومای انسانی است که از طریق تماس پوستی در طول رابطه جنسی منتقل میشود. زگیلها بهشکل تودههای برجسته بهصورت تک یا جمعی روی نواحی مختلف ناحیه تناسلی یا مقعدی ظاهر میشوند. این عفونت پوستی بیش از ۱۰۰ نوع مختلف دارد که هرکدام روی بخشهای مختلفی از بدن تاثیر میگذارند. درحال حاضر، حدود ۳۰ نوع ویروس اچ پی وی شناخته شده که روی ناحیه تناسلی و مقعدی تاثیر میگذارند، اما تنها دو سویه ۶ و ۱۱ هستند که علت اصلی (۹۰ درصد) انواع زگیل تناسلی بهشمار میآیند. در ادامه این مطلب با ما باشید تا با انواع زگیل تناسلی، علائم و عوارض زگیل تناسلی کم خطر و پرخطر بیشتر آشنا شوید. اگر علائم این بیماری را دارید، حتما با متخصص زنان یا دکتر اورولوژی مشورت کنید. شما میتوانید از طریق سایت دکترتو با بهترین پزشکان در ارتباط باشید.
انواع زگیل تناسلی
انواع زگیل تناسلی توسط ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) منتقل میشود. زگیل تناسلی در دو نوع کم خطر و پرخطر باعث بروز عفونتهای سیفیلیس، زگیل گونوره و عفونت مجاری ادراری و نارسایی رحمی، زگیل کلامیدیا با عوارض عفونت لگنی و نارسایی مجاری تناسلی و هرپس تناسلی میشود. جدول زیر انواع زگیل تناسلی را به دو دسته پرخطر و کمخطر تقسیمبندی میکند:
نوع ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) | دستهبندی | توضیحات |
---|---|---|
۶ | کمخطر | شایعترین نوع HPV کمخطر که باعث ایجاد زگیل تناسلی میشود. |
۱۱ | کمخطر | همراه با HPV 6، از شایعترین انواع کمخطر است. |
۴۰ | کمخطر | کمتر شایع است، اما همچنان میتواند باعث زگیل تناسلی شود. |
۴۲ | کمخطر | مشابه HPV 40 از نظر خطر و علائم. |
۴۳ | کمخطر | میتواند باعث زگیل تناسلی شود، اما به ندرت دیده میشود. |
۴۴ | کمخطر | مشابه HPV 43، با شیوع کمتر. |
۵۴ | کمخطر | یکی دیگر از انواع کمخطر، با شیوع کمتر. |
۵۵ | کمخطر | مشابه سایر انواع کمخطر، با احتمال کمتر ایجاد زگیل. |
۶۱ | کمخطر | نادر، اما میتواند باعث زگیل تناسلی شود. |
۶۲ | کمخطر | مشابه HPV 61 از نظر علائم و خطر. |
۶۶ | کمخطر | نادر و با شیوع کمتر. |
۷۰ | کمخطر | یکی دیگر از انواع کمخطر، با احتمال کمتر ایجاد زگیل. |
۷۳ | کمخطر | نادر و با شیوع کمتر. |
۸۱ | کمخطر | یکی دیگر از انواع نادر کمخطر. |
۱۸ | پرخطر | یکی از شایعترین انواع پرخطر که میتواند باعث سرطان دهانه رحم شود. |
۱۶ | پرخطر | شایعترین نوع پرخطر که مستقیماً با سرطان دهانه رحم مرتبط است. |
۳۱ | پرخطر | یکی دیگر از انواع پرخطر که با سرطان مرتبط است. |
۳۳ | پرخطر | مشابه HPV 31 از نظر خطر سرطان. |
۳۵ | پرخطر | میتواند باعث سرطان دهانه رحم و دیگر نواحی تناسلی شود. |
۳۹ | پرخطر | یکی دیگر از انواع پرخطر، با شیوع کمتر. |
۴۵ | پرخطر | مشابه HPV 18، با خطر بالا برای سرطان. |
۵۱ | پرخطر | نادر، اما با خطر بالا برای سرطان. |
۵۲ | پرخطر | یکی دیگر از انواع پرخطر، با شیوع کمتر. |
۵۶ | پرخطر | نادر، اما میتواند باعث سرطان شود. |
۵۸ | پرخطر | یکی دیگر از انواع پرخطر، با شیوع کمتر. |
۵۹ | پرخطر | نادر، اما با خطر بالا برای سرطان. |
۶۸ | پرخطر | یکی دیگر از انواع پرخطر، با شیوع کمتر. |
۱. زگیل تناسلی کم خطر
زگیل تناسلی کم خطر از سویههای ۶ و ۱۱ ویروس اچ پی وی ایجاد شده که علت اصلی حدود ۹۰ درصد زگیلهای تناسلی هستند. سویههای ۴۲، ۴۳ و ۴۴ هم جزء زگیل تناسلی کم خطر هستند. نوع کم خطر معمولا بهندرت به سرطان تبدیل میشود و شبیه تودههای برجسته گل کلمی شکل رشد میکنند.
زگیل تناسلی کم خطر، چند هفته یا چند ماه بعد از رابطه جنسی با شریک مبتلا و دارای عفونت خودش را نشان میدهد. در برخی موارد، سیستم ایمنی بدن، طی چند ماه خود به خود وارتها را از بین میبرد. اما حتی در صورت از بین برفتن زگیلها، باز هم ویروس اچ پی وی در بدن فعال است و امکان بازگشت زگیلها وجود دارد.
۲. زگیل تناسلی خطرناک (زگیل تناسلی پرخطر)
سویههای ۱۶ و ۱۸ ویروس پاپیلومای انسانی، علت ایجاد زگیل تناسلی پرخطر هستند که نزدیک به ۷۰ درصد سرطانهای دهانه رحم را ایجاد میکنند. سویههای ۳۱، ۳۳۷ ۴۵، ۵۲، ۵۸ و یکی دو سویه دیگر این ویروس هم جزء گونههای خطرناک هستند.
زگیل آلت تناسلی
زگیلها میتوانند روی فرج، واژن، دهانه رحم، آلت تناسلی مردانه، کیسه بیضه یا مقعد ایجاد شوند. هرساله بیش از ۱۳۰۰۰ مورد ابتلای جدید این بیماری در مردان تشخیص داده میشود. این ویروس، آلت تناسلی مردانه را درگیر میکند و ورمهای کوچکی در ناحیه تناسلی روی آلت ایجاد شده که همرنگ پوست هستند یا رنگ متفاوتی دارند. خارش یا ناراحتی همراه با سوزش روی آلت تناسلی، و خونریزی حین برقراری رابطه از نشانههای زگیل آلت تناسلی هستند.
زگیل مقعدی
زگیل تناسلی مقعدی تحت تاثیر ویروس پاپیلومای انسانی ایجاد میشود که شایعترین بیماری مقاربتی جنسی است. وارتها که ابتدا شبیه نقاط ریز جوش مانند هستند که بهتدریج بزرگ شده و کل ناحیه مقعدی را میگیرند، روی ناحیه اطراف مقعد و داخل کانال مقعدی تاثیر میگذارند و ممکن است به پوست ناحیه تناسلی هم برسند.
زگیل دهانی
زگیل دهانی مخاطی یا همان پاپیلوما، دانههای سفت (پاپول) کوچک، صورتی یا سفید رنگ بدون علامتی هستند که روی مخاط باکال، لثه، مخاط لبی یا کام دهان و زبان ایجاد میشوند. زگیل دهانی طی بازه چند هفته تا چند ماه رشد میکنند و علت اصلی آنها ویروس پاپیلومای انسانی است. اگر داخل دهان بریدگی یا شکافی باشد، ویروس اچ پی وی وارد میشود.
زگیل واژن
زگیل واژن یا زگیل جنسی در زنان به عفونتها و التهاباتی اطلاق میشود که در ناحیه واژن و نواحی اطراف آن ایجاد میشوند. این عفونتها ممکن است توسط عوامل مختلفی نظیر باکتری، قارچ، ویروس یا انگلها ایجاد شوند. علائم زگیل واژن عبارتند از:
- خارش و سوزش در ناحیه واژن و لبهای بیرونی آن
- التهاب و قرمزی در ناحیه واژن
- ترشحات غیرطبیعی و سفید، سبز، زرد رنگ واژن همراه با بوی نامطبوع
- درد حین رابطه جنسی
زگیل بیضه
زگیل بیضه یا اپیدیدیدیمیتیس (Epididymitis)، التهاب عفونی در بیضه و لولههای تناسلی مردان است که در اثر عفونت باکتریایی یا ویروسی ایجاد میشود. این عفونت میتواند روی یک یا هر دو بیضهها اثر کند و باعث درد، تورم و علائم ناراحت کننده در ناحیه بیضه شود. بیشترین علت زگیل بیضه، عفونت باکتریایی است که معمولا از مجاری ادراری وارد لولههای تناسلی و سپس بیضهها میشود.
باکتریهایی مانند کلامیدیا و گونوره میتوانند عامل این نوع عفونت باشند. بعضی از ویروسها مانند ویروس آدنوویروس و ایپشتاین بار (EBV) نیز میتوانند زگیل بیضه ایجاد کنند. از نشانههای رایج زگیل بیضه میتوان به درد خفیف تا شدید، تورم و قرمزی و گرمای بیضهها، سوزش حین ادرار یا تغییر رنگ ادرار اشاره کرد.
انواع شکل های زگیل تناسلی
زگیلهای تناسلی ممکن است در شکلهای مختلفی ظاهر میشوند مانند:
- زخمها، آفت یا آسیبهای پوستی همراه درد، خارش یا سوزش مانند زخمهای هرپس تناسلی
- آکنه، جوش، ترک، یا کیست
- خطوط و شکاف خطی همراه با ترشحات و قرمزی
- تغییر رنگ پوست به قرمز، بنفش، سفید یا هر رنگی متفاوت از پوست اصلی
علائم انواع زگیل تناسلی
زگیل تناسلی، علائم و نشانههای متنوعی همراه دارد که بسته به علت ایجاد بیماری متفاوت هستند. برخی از نشانهها در انواع زگیل تناسلی مشترک هستند:
- درد
- تورم
- قرمزی و التهاب پوست در ناحیه تناسلی
- خارش و سوزش ناحیه تناسلی
- ترشحات غیرعادی با رنگ، بو، ظاهر و مقدار غیرمعمول
- آفت، زخم یا آسیبهای پوستی دردناک همراه با خونریزی یا خارش
توجه داشته باشید که این علائم عمومی هستند و ممکن است بسته به علت زگیل تناسلی متفاوت باشند.
انواع زگیل تناسلی مردانه
زگیل های تناسلی مردانه علل مختلفی دارند و عفونتهای قارچی، باکتریایی یا ویروسی میتوانند به التهاب زگیل تناسلی مردانه منجر شوند. این التهابها (علائم زگیل تناسلی در مردان) با قرمزی، خارش، سوزش، تورم و ترشحات غیرطبیعی در آلت تناسلی مردانه همراه هستند. آفتهایی مانند زخمهای هرپس تناسلی یا زگیلهای سیفیلیس میتوانند در ناحیه تناسلی مردانه ظاهر شوند که دردناک هستند و خونریزی یا خارش دارند.
انواع زگیل تناسلی در زنان
زگیل های تناسلی در زنان باعث ایجاد التهابهای قارچی، باکتریایی یا ویروسی شده و با قرمزی، خارش، سوزش، تورم و ترشحات غیرطبیعی و چسبناک همراه است. زخمهای هرپس تناسلی، زخمهای سیفیلیس یا مولوسکوم قابل تشخیص در ناحیه تناسلی زنانه که دردناک و با خارش و خونریزی هستند، میتوان در این دسته قرار داد. برخی عفونتهای جنسی مانند کلامیدیا، گونوره و تریکومونیاز میتوانند به علائمی مانند خارش، سوزش، ترشحات غیرعادی، قرمزی و التهاب در ناحیه تناسلی زنانه منجر شوند. برای درمان زگیل تناسلی زنان و جلوگیری از عوارض آن ابتدا باید نوع زگیل مشخص شود.
علت بروز انواع زگیل تناسلی
علت اصلی بروز انواع زگیل تناسلی، ویروس پاپیلومای انسانی (اچ پی وی) است که از طریق تماس پوستی با رابطه جنسی واژینال، آنال یا اورال سکس (رابطه دهانی) منتقل میشود. حتی اگر وارتها خیلی کوچک باشند که با چشم دیده نشوند، باز هم امکان انتقال عفونت به شریک جنسی وجود دارد. حدود ۴۰ نوع ویروس اچ پی وی داریم که باعث عفونت ناحیه تناسلی و مقعدی میشوند. برخی از این ویروسها بهخصوص نوع ۶ و ۱۱، علت بروز انواع زگیل تناسلی هستند.
راه های تشخیص زگیل تناسلی پرخطر از کم خطر
ژنوتیپهای اچپیوی تناسلی، براساس پتانسیل سرطانزاییشان به دو گروه پرخطر و کم خطر تقسیم میشوند. ژنوتیپهای اچپیوی پرخطر شامل سویههای ۱۶، ۱۸، ۳۱، ۳۳، ۳۵، ۳۹، ۴۵، ۵۱، ۵۲، ۵۶، ۵۸، ۵۹، ۶۸، ۷۳ و ۸۲ میشود، و سویههای ۶، ۱۱، ۴۰، ۴۲، ۴۳، ۴۴، ۵۴، ۶۱، ۷۰، ۷۲، ۸۱ و ۸۹ جزء ژنوتیپهای کم خطر قرار میگیرند.
تست اچ پی وی همراه با آزمایش پاپ اسمیر (تست غربالگری سرطان دهانه رحم) برای زنان انجام میشود. آزمایش اچ پی وی تنها برای زنان است و مشخص میکند که ویروس اچ پی وی در بدن هست یا خیر. در صورتی که ویروس باشد، آزمایش معلوم میکند که ویروس اچ پی وی از نوع کمخطر است یا پرخطر.
راه های درمان انواع زگیل تناسلی
زگیل تناسلی را میتوان با روشهای مختلفی از بین برد که عبارتند از:
- مصرف کرم،پماد و ژلهای موضعی
- کرایوتراپی زگیل تناسلی با نیتروژن مایع
- لیزر درمانی
- عمل جراحی برداشتن زگیلها
عوارض انواع زگیل تناسلی پرخطر و کم خطر
التهابات شدید ناحیه تناسلی و مجاری ادراری، زخم و آفتهای دردناک در ناحیه تناسلی با عفونت مزمن و مکرر، آسیب اندام تناسلی و اختلال در روند باروری، عفونتهای سیستمیک و آسیب دیدگی سایر اندامهای بدن و افزایش خطر ابتلا به بیماریهای تناسلی دیگر و انتقال آنها به دیگران، از عوارض انواع زگیل تناسلی پرخطر هستند.
عفونتهای ناشی از اچ پی وی نوع پرخطر، طولانیتر هستند و باعث ایجاد تغییراتی در سلولهای رحم شده و احتمال ابتلا به سرطان از جمله سرطان فرج دارد. تغییرات غیرعادی در سلولهای آلت تناسلی مردان و مقعد هم در اثر ویروس نوع پرخطر ایجاد میشوند، البته این عارضه بهندرت دیده میشود. زگیلها هم علائم و عوارض عفونت اچ پی وی کم خطر هستند که معمولا خفیفتر و درمانپذیرتر هستند.
راه های پیشگیری از انواع زگیل تناسلی
اصلیترین روش پیشگیری از زگیل تناسلی، واکسیناسیون است. واکسن اچ پی وی برای تمام کودکان ۹ تا ۱۱ ساله توصیه میشود. نوجوانان و بزرگسالان هم تا ۴۵ سالگی میتوانند واکسن بزنند. برقراری رابطه جنسی محافظت شده همراه با کاندوم میتواند از انتقال ویروس اچ پی وی جلوگیری کند. از دیگر راههای پیشگیری از انواع زگیل تناسلی عبارتند از:
- پرهیز از داشتن روابط جنسی نامطمئن و شریک جنسی متعدد
- آگاهی از وضعیت شریک جنسی قبل از برقراری رابطه
- اجتناب از تماس مستقیم با زخم، زخمهای باز، ترشحات و مناطق مبتلا به عفونت در افراد دیگر میتواند از انتقال زگیل تناسلی جلوگیری کند.
- از وسایل شخصی مشترک مانند حوله، لباس یا وسایل بهداشتی دیگر با دیگران خودداری کنید
- رعایت بهداشت شخصی مانند شستشوی منظم دستها و ناحیه تناسلی با آب و شوینده ملایم قبل و بعد از رابطه جنسی، نظافت ناحیه تناسلی
- آزمایشهای منظم برای تشخیص زگیل تناسلی
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
زگیل های تناسلی، تودههای برجسته گل کلم شکل عفونی هستند که از طریق فعالیتهای جنسی خطرناک و محافظت نشده منتقل میشوند. بهترین راه برای جلوگیری از انتقال زگیل تناسلی، استفاده از روشهای مانع بارداری مطمئن و محافظت در رابطه جنسی است. استفاده از کاندوم هنگام رابطه جنسی، آزمایشهای منظم جنسی و اطلاعات درباره علائم و روشهای پیشگیری میتواند به شما کمک کند تا سلامتی جنسی خود را حفظ کنید. همچنین، آگاهی و اطلاعات کافی درباره علائم، روشهای پیشگیری و درمان زگیل تناسلی نیز بسیار حائز اهمیت است. در صورت بروز مشکلاتی مانند علائم زگیل تناسلی، بهتر است به دکتر متخصص زنان یا دکتر اورولوژیست مراجعه کنید.
شما میتوانید از طریق سایت دکترتو با بهترین پزشکان در ارتباط باشید. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره دکتر زنان آنلاین و همچنین مشاوره دکتر اورولوژی آنلاین وجود دارد.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!