فهرست مطالب
عمل جراحی تیروئید یکی از روشهای درمانی مهم برای بیماریهای مختلف غده تیروئید از جمله گواتر، ندولهای مشکوک، پرکاری تیروئید یا سرطان تیروئید محسوب میشود. این جراحی میتواند بهصورت جزئی (برداشتن یک لوب تیروئید) یا کامل انجام شود و بسته به شرایط بیمار و نظر پزشک متخصص، نوع جراحی تعیین میشود. تصمیم به انجام این عمل نیازمند بررسی دقیق آزمایشات، تصویربرداریها و مشورت با متخصص غدد و جراح است. در ادامه این مقاله از دکترتو، با مراحل آمادگی، روند عمل و مراقبتهای بعد از جراحی تیروئید آشنا میشوید.
عمل جراحی تیروئید چیست؟
عمل جراحی تیروئید، که به آن تیروئیدکتومی (Thyroidectomy) گفته میشود، روشی است که طی آن بخشی از غده تیروئید یا کل آن از بدن خارج میشود. این عمل معمولاً زمانی انجام میشود که فرد دچار مشکلاتی مانند گرههای مشکوک، سرطان تیروئید، پرکاری تیروئید مقاوم به درمان، یا بزرگی آزاردهنده تیروئید (گواتر) شده باشد. بسته به نوع بیماری، جراح ممکن است یک لوب (نیمه) یا کل تیروئید را بردارد. این جراحی معمولاً تحت بیهوشی عمومی انجام میشود و دوران نقاهت آن بین چند روز تا چند هفته متغیر است.
متن انگلیسی:
mayoclinic
Cancer is the most common reason for thyroidectomy. If you have thyroid cancer, removing most or all of your thyroid will likely be a treatment option.
ترجمه متن:
سرطان شایعترین دلیل انجام جراحی تیروئید است. اگر مبتلا به سرطان تیروئید باشید، برداشتن بیشتر یا کل غده تیروئید احتمالاً یکی از گزینههای درمانی شما خواهد بود.
عمل جراحی تیروئید در بزرگسالان
جراحی تیروئید در بزرگسالان یکی از روشهای رایج درمان بیماریهای غده تیروئید مانند گرههای مشکوک، درمان تیروئید پرکار، گواتر بزرگ یا سرطان تیروئید است. این جراحی معمولاً تحت بیهوشی عمومی انجام میشود و بسته به شدت و نوع بیماری، ممکن است بخشی از غده یا کل آن برداشته شود. در بزرگسالان، روند بهبودی معمولاً سریعتر از کودکان است و بیشتر بیماران پس از چند روز قادر به بازگشت به فعالیتهای روزمره خود هستند. پس از عمل، در برخی موارد نیاز به مصرف قرصهای جایگزین هورمون تیروئید برای تنظیم عملکرد بدن وجود دارد.
عکس بعد از عمل تیروئید
عکس بعد از عمل تیروئید معمولاً برای بررسی وضعیت زخم جراحی، بهبود پوست و تشخیص هرگونه عارضه احتمالی مانند تورم، کبودی یا عفونت استفاده میشود. این تصاویر میتوانند اطلاعات ارزشمندی درباره روند ترمیم محل برش در ناحیه گردن ارائه دهند و برای بیمار یا پزشک جهت ارزیابی پیشرفت درمان مفید واقع شوند. بسته به نوع عمل (برداشتن کامل یا جزئی غده تیروئید)، ظاهر جای بخیه و محل دقیق آن ممکن است متفاوت به نظر برسد. همچنین این عکسها گاهی برای مستندسازی پزشکی یا اهداف زیباییشناسی استفاده میشوند.
انواع عمل جراحی تیروئید
عمل جراحی تیروئید بسته به نوع بیماری و شدت درگیری غده، به روشهای مختلفی انجام میشود. هدف از این جراحی، برداشتن کامل یا بخشی از بافت تیروئید است تا علائم بیماری کنترل شود یا از پیشرفت آن جلوگیری گردد. پزشک بر اساس تشخیص تخصصی، یکی از روشهای زیر را انتخاب میکند.
نوع عمل | شرح |
---|---|
لوبکتومی تیروئید (Lobectomy) | در این روش، تنها یک لوب از غده تیروئید برداشته میشود؛ معمولاً در موارد وجود گره مشکوک یا محدود به یک سمت. |
تیروئیدکتومی کامل (Total Thyroidectomy) | کل غده تیروئید برداشته میشود؛ بیشتر در موارد سرطان یا گواترهای بسیار بزرگ کاربرد دارد. |
تیروئیدکتومی تحتکلی (Subtotal Thyroidectomy) | بیشتر بخشهای تیروئید برداشته میشوند ولی کمی از بافت باقی میماند؛ معمولاً در پرکاری تیروئید استفاده میشود. |
برش حداقلی یا جراحی با کمک اندوسکوپی | با برشهای کوچک و استفاده از تجهیزات پیشرفته، جراحی با تهاجم کمتر انجام میشود؛ مناسب برای برخی بیماران با شرایط خاص. |
مزایای انجام عمل جراحی تیروئید
عمل جراحی تیروئید، بسته به شرایط بیمار، میتواند فواید قابل توجهی داشته باشد. این جراحی اغلب برای درمان قطعی گرههای خوشخیم یا بدخیم، کنترل مؤثر سرطان تیروئید در مراحل اولیه و کاهش علائم شدید پرکاری تیروئید که به درمان دارویی پاسخ نمیدهد، انجام میشود. در مواردی که بزرگی تیروئید باعث ایجاد مشکل در تنفس یا بلع شده باشد، عمل جراحی میتواند این فشار را کاهش داده و راحتی بیمار را بازگرداند. بهطور کلی، با انجام موفقیتآمیز این جراحی، کیفیت زندگی بسیاری از بیماران بهطور چشمگیری بهبود پیدا میکند.
عمل جراحی تیروئید چگونه است؟
جراحی تیروئید، شامل برداشت کامل یا جزئی از غده تیروئید است و نسبت به نوع مشکل تیروئیدی (گره، گواتر، یا سرطان)، روش جراحی متفاوت خواهد بود. این جراحی معمولاً تحت بیهوشی عمومی انجام میشود و پزشک با ایجاد یک برش کوچک در قسمت جلوی گردن، به غده تیروئید دسترسی پیدا میکند. در طول جراحی، مراقبت ویژهای از عصبهای صوتی و غدد پاراتیروئید انجام میشود تا از آسیب جلوگیری شود. نسبت به وسعت عمل، بیمار ممکن است همان روز یا پس از یک یا دو شب بستری شدن، مرخص شود. دوران نقاهت معمولاً بین یک تا دو هفته طول میکشد و بسیاری از بیماران پس از آن به زندگی روزمره بازمیگردند.
بیهوشی عمل تیروئید
در عمل جراحی تیروئید، معمولاً از بیهوشی عمومی استفاده میشود. این نوع بیهوشی بیمار را بهطور کامل در خواب فرو میبرد و هیچگونه درد یا ناراحتی در طول جراحی احساس نمیشود. قبل از شروع جراحی، داروی بیهوشی از طریق تزریق وریدی یا ماسک تنفسی به بیمار داده میشود. در طول عمل، علائم حیاتی بیمار بهدقت تحت نظر است تا از ایمنی کامل او اطمینان حاصل شود. پس از پایان جراحی، بیمار به اتاق ریکاوری منتقل میشود تا هوشیاری خود را بهتدریج بهدست آورد و وضعیت عمومی او پایدار شود.
عمل تیروئید چقدر طول میکشد؟
مدت زمان عمل جراحی تیروئید معمولاً بین ۱ تا ۳ ساعت است. این زمان بستگی به نوع جراحی (برداشتن کامل یا جزئی تیروئید)، پیچیدگی وضعیت بیمار و وجود یا عدم وجود عوارض دارد. جراحیهای سادهتر معمولاً کوتاهتر و جراحیهای گستردهتر مانند برداشت کامل تیروئید یا جراحیهای همراه با برداشتن غدد لنفاوی زمان بیشتری نیاز دارند.
متن انگلیسی:
my.clevelandclinic
During surgery for a thyroid cancer diagnosis, your surgeon may sample the lymph nodes around your thyroid gland. A pathologist will check the lymph node sample during surgery for evidence of thyroid cancer. If they find cancerous cells, your surgeon may also remove nearby lymph nodes in your neck.
ترجمه متن:
در هنگام جراحی برای تشخیص سرطان تیروئید، جراح ممکن است نمونهای از غدد لنفاوی اطراف غده تیروئید بردارد. یک آسیبشناس نمونه غدد لنفاوی را در حین جراحی بررسی میکند تا وجود سلولهای سرطانی را تشخیص دهد. اگر سلولهای سرطانی پیدا شوند، جراح ممکن است غدد لنفاوی نزدیک گردن را نیز بردارد.
آمادگی برای انجام عمل جراحی تیروئید
برای آمادگی عمل جراحی تیروئید، ابتدا پزشک شما را معاینه کامل کرده و آزمایشهای لازم مانند آزمایش خون، سونوگرافی گردن و در صورت نیاز نمونهبرداری (بیوپسی) انجام میدهد. همچنین باید داروهای مصرفی خود را به اطلاع پزشک برسانید، بهویژه داروهای ضد انعقاد خون. معمولاً چند ساعت قبل از عمل، نباید چیزی بخورید یا بنوشید تا معده خالی باشد. پزشک ممکن است راهنماییهای خاصی درباره مصرف داروها یا تغییرات سبک زندگی قبل از جراحی به شما بدهد. همچنین حضور همراه در روز عمل و آمادگی روحی برای روند جراحی و بهبودی اهمیت زیادی دارد. رعایت دقیق این نکات باعث کاهش خطرات و موفقیت بهتر جراحی میشود.
مراقبت بعد از عمل جراحی تیروئید
بعد از عمل جراحی تیروئید، ناحیه گردن باید تمیز و خشک نگه داشته شود و از فشار روی محل برش خودداری کنید. درد و ورم طبیعی است و با دارو کنترل میشود. بهتر است تا چند هفته از فعالیتهای سنگین پرهیز کنید و در صورت بروز تب، خونریزی یا مشکل تنفسی، سریعاً به پزشک مراجعه کنید. همچنین مصرف داروهای هورمونی طبق دستور پزشک و پیگیری منظم ضروری است.
۱. بعد از عمل تیروئید چه بخوریم؟
بعد از عمل تیروئید بهتر است رژیم غذایی سبک و نرم داشته باشید تا به ناحیه جراحی فشار نیاید. مصرف مایعات گرم مثل سوپ، آبمیوه طبیعی و چای کمرنگ توصیه میشود. همچنین خوردن غذاهای نرم و کمادویه مانند پوره سیبزمینی، ماست و موز به بهبود راحتتر کمک میکند. از خوردن غذاهای سفت، تند و خیلی داغ خودداری کنید تا التهاب و درد کاهش یابد.
۲. ید درمانی بعد از عمل تیروئید
ید درمانی بعد از عمل تیروئید معمولاً زمانی استفاده میشود که بخشی از تیروئید برداشته شده یا بیماری تیروئید پرکار وجود داشته باشد. در این روش، از ید رادیواکتیو برای از بین بردن سلولهای باقیمانده یا غیرطبیعی تیروئید استفاده میشود تا احتمال بازگشت بیماری کاهش یابد. این درمان به بهبود عملکرد تیروئید کمک کرده و میتواند از عود بیماری جلوگیری کند. البته انجام ید درمانی باید تحت نظر پزشک متخصص و پس از ارزیابی دقیق انجام شود.
۳. دوره نقاهت عمل جراحی تیروئید
دوره نقاهت جراحی تیروئید معمولاً بین ۲ تا ۴ هفته طول میکشد. در این مدت، بیمار باید استراحت کافی داشته باشد و از انجام فعالیتهای سنگین و ورزش شدید خودداری کند. درد و تورم محل جراحی معمولاً در چند روز اول کاهش مییابد و با داروهای مسکن کنترل میشود. پس از این دوره، بیشتر بیماران میتوانند به تدریج به فعالیتهای روزمره بازگردند، اما پیگیریهای پزشکی برای بررسی وضعیت تیروئید و تنظیم داروها ضروری است.
عوارض بعد از عمل جراحی تیروئید
عوارض بعد از عمل جراحی تیروئید ممکن است شامل درد و تورم در ناحیه گردن، خونریزی یا عفونت محل جراحی باشد. برخی بیماران ممکن است دچار گرفتگی یا ضعف صدای موقت یا دائمی شوند که ناشی از آسیب به عصب حنجره است. همچنین کاهش سطح کلسیم خون به دلیل آسیب یا برداشتن غدد پاراتیروئید مجاور تیروئید میتواند رخ دهد که باعث بیحسی و گرفتگی عضلات میشود. با مراقبتهای پزشکی مناسب و پیگیری منظم، بیشتر این عوارض قابل کنترل و درمان هستند.
نتیجه گیری
عمل جراحی تیروئید یکی از روشهای موثر درمان بیماریهای مختلف تیروئید است که با مراقبتهای مناسب، نتایج موفقیتآمیزی به همراه دارد. برای کاهش عوارض و تسریع بهبودی، رعایت دستورات پزشک و انجام معاینات دورهای بسیار مهم است. در صورت مشاهده هرگونه درد شدید، تورم غیرطبیعی، تغییر صدای ناگهانی یا علائم کمکلسیمی، سریعاً به پزشک غدد مراجعه کنید. همچنین، پیگیری منظم جهت تنظیم هورمونهای تیروئید و کنترل وضعیت کلی سلامت ضروری است.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!