فهرست مطالب
مغز توسط یک مایع و غشا احاطه شده است. این غشاها مننژ نامیده می‌شوند و در صورتی که دچار التهاب و عفونت شوند، به آن بیماری مننژیت گفته میشود. مننژیت در تمامی سنین رخ می‌دهد و خردسالان، کودکان، نوجوانان و بزرگسالان را درگیر می‌کند. بیماری مننژیت جدی بوده و در صورتی که به‌سرعت درمان نشود می‌تواند بسیار خطرناک باشد. اگرچه مننژیت می‌تواند به دلایل مختلفی نظیر عفونت ویروسی، باکتریایی یا قارچی رخ دهد، اما مواردی نظیر سرطان، قارچ‌ها و واکنش‌های ناشی از دارو نیز می‌توانند به مننژیت منجر شوند. بنابراین شناخت علائم مننژیت حائز اهمیت است. مننژیت به‌طورکلی یک بیماری جدی بوده و در صورت عدم درمان فوری پزشکی ممکن است به مرگ بیمار نیز منجر شود. بنابراین با مشاهده علائم خاص بهتر است به متخصص نورلوژی مراجعه کنید. شما می‌توانید از طریق سیستم نوبت‌دهی دکترتو وقت ویزیت دریافت کرده و یا با بهترین پزشکان به صورت آنلاین مشورت نمایید.
علائم مننژیت چیست؟
مننژیت از بیماری های مغز و اعصاب است. علائم اولیه مننژیت ممکن است تا حدودی شبیه علائم آنفولانزا بوده و در عرض چند ساعت یا چند روز ایجاد شود.
| علائم | کودکان | بزرگسالان |
|---|---|---|
| تب | بالا و ناگهانی | بالا و ناگهانی |
| سردرد شدید | گریه‌های طولانی و مداوم، تحریک‌پذیری | شدید و مداوم، حساسیت به نور و صدا |
| خشکی گردن | ممکن است به سختی سر خود را حرکت دهند. | مشکل در خم کردن گردن به سمت جلو |
| تهوع و استفراغ | مکرر | مکرر |
| کاهش اشتها | عدم تمایل به خوردن | کاهش اشتها |
| خواب‌آلودگی یا تحریک‌پذیری بیش از حد | بی‌حالی یا تحریک‌پذیری شدید | خواب‌آلودگی، گیجی، یا تحریک‌پذیری شدید |
| راش پوستی | ممکن است ظاهر شود، اغلب به صورت لکه‌های کوچک قرمز | ممکن است ظاهر شود، اغلب به صورت لکه‌های کوچک قرمز |
| تشنج | ممکن است رخ دهد. | ممکن است رخ دهد. |
| حالت تهوع | ممکن است رخ دهد. | ممکن است رخ دهد. |
| تغییرات رفتاری | تحریک‌پذیری، بی‌قراری، یا خواب‌آلودگی بیش از حد | گیجی، خواب‌آلودگی، یا تحریک‌پذیری شدید |
نشانه های مننژیت در افراد بالای دو سال
علائم مننژیت در کودکان شامل موارد زیر میشود.
- تب شدید ناگهانی
- گرفتگی گردن
- سردرد شدید
- حالت تهوع یا استفراغ
- گیجی یا مشکل در تمرکز
- تشنج
- تنفس سریع
- درد در عضلات و مفاصل
- پوست رنگ‌پریده یا خال‌دار
- لکه‌ها و بثورات پوستی
- خواب‌آلودگی یا مشکل در بیدار شدن
- حساسیت به نور
- بی‌اشتهایی و عدم تشنگی
- در برخی از انواع مننژیت ممکن است فرد دچار بثورات پوستی نیز شود.
علائم مننژیت در نوزادان تازه متولد شده
- تب شدید
- گریه مداوم
- بسیار خواب‌آلود یا تحریک‌پذیر بودن
- مشکل بیدار شدن از خواب
- بی‌تحرک بودن و کند بودن حرکات
- بیدارنشدن برای غذاخوردن
- تغذیه ضعیف
- استفراغ
- برآمدگی در نقطه نرم بالای سر نوزاد
- گرفتگی در بدن و گردن
- نوزادان مبتلا به مننژیت عموما راحت نخواهند بود، حتی ممکن است در صورتی که در بغل گرفته شوند نیز گریه آنها شدیدتر شود.
کودکت علائم مننژیت داره؟
همین الان از متخصص نوبت بگیر.
علائم اولیه بیماری مننژیت
مننژیت عموما در اثر عفونت‌های ویروسی و باکتریایی ایجاد میشود. عفونت‌هایی که می‌توانند باعث بروز مننژیت شوند از طریق عطسه، سرفه یا بوس کردن فرد بیمار به بدن فرد سالم وارد میشود. مننژیت معمولا از افراد سالمی که این ویروس‌ها و باکتری‌ها را در بینی و گلوی خود دارند به افراد دیگر منتقل شده و در آنها ایجاد بیماری می‌کنند.
جمله انگلیسی:
ninds
Meningitis is an infection of the protective membranes that surround the brain and spinal cord (meninges)
ترجمه متن:
مننژیت عفونت غشای محافظی است که مغز و نخاع (مننژ) را احاطه کرده است.
۱. سردرد
سردرد یکی علائم شایع و اولیه در مننژیت است که معمولا مشابه سردرد میگرنی بوده که به سرعت شروع شده و کل سر را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
۲. تب
تب یکی از شایع‌ترین نشانه های مننژیت با منشا باکتری است و معمولا یکی از اولین نشانه‌هایی است که در فرد بروز پیدا می‌کند. (تب نشانه چیست؟)
۳. اسهال و استفراغ
اسهال و استفراغ نیز جزو نشانه های اولیه مننژیت هستند و بسیاری از بیماران آن را تجربه می‌کنند.
۴. کاهش اشتها
افراد مبتلا به مننژیت در بسیاری از موارد اشتهای خود را از دست می‌دهند و علاوه‌بر آن احساس تشنگی نیز نمی‌کنند.
۵. تحریک پذیری به خصوص در برابر نور و صدا
حساسیت به نور و صدا یا بیزاری از نورهای روشن یک علامت هشداردهنده اولیه مننژیت است که در بسیاری از بیماران رخ می‌دهد.
۶. کهیر پوستی
یکی از نشانه های مننژیت ایجاد کهیر پوستی است. این بثورات معمولا پس از مدتی به سرعت گسترش پیدا کرده و به لکه‌های قرمز یا بنفش با خارش تبدیل می‌شوند. در صورتی که چنین بثوراتی را روی بدن فرد مشکوک به مننژیت مشاهده کردید یک لیوان شیشه‌ای شفاف برداشته و آن را روی این بثورات پوستی فشار دهید. در صورتی که این بثورات قرمزرنگ با فشار دادن محو نشدند می‌تواند نشانه مننژیت باشد و باید سریعاً فرد را جهت معاینه و انجام آزمایش‌های لازم به پزشک برسانید. بثورات در پوست‌های با رنگ تیره سخت‌تر مشاهده می‌شوند، بنابراین در چنین افرادی بهتر است به سراغ نواحی مانند کف دست‌ها و پاها، سقف دهان، شکم، سفیدی چشم‌ها یا داخل پلک‌ها بروید.
۷. گرفتگی گردن
گرفتگی گردن از علایم مننژیت است که می‌تواند با احساس حساسیت یا درد در ناحیه آسیب‌دیده همراه باشد. علاوه‌برآن ممکن است فرد سردرد مداوم یا ضربان‌دار نیز داشته باشد.
۸. خواب آلودگی و عدم هوشیاری
اگرچه اغلب موارد مننژیت با تب بالا، سردرد شدید و گرفتگی گردن شروع میشود، اما فرد در ادامه احساس خواب‌آلودگی خواهد داشت. در مننژیت های باکتریایی در صورت تاخیر در درمان فشار داخل جمجمه افزایش یافته و ممکن است فرد هوشیاری خود را از دست دهد.
۹. نفس تنگی
تنگی نفس می‌تواند یکی از نشانه های مننژیت باشد، اما کودکان خردسال مبتلا به مننژیت ممکن است علائمی مانند آنفولانزا داشته باشند. به‌عنوان مثال برخی کودکان مبتلا به مننژیت ممکن است سرفه کنند یا تنگی نفس داشته باشند. درحالی‌که افراد مسن و افراد با سایر شرایط پزشکی ممکن است فقط سردرد، کمبود انرژی و تب خفیف را تجربه کنند.
۱۰. تشنج موضعی
تشنج یکی از عوارض شایع مننژیت باکتریایی در مرحله حاد بیماری است که یک‌سوم بیماران را تحت تاثیر قرار می‌دهد. تشنج‌های بی‌دلیل و صرع می‌توانند عواقب طولانی‌مدت مننژیت باکتریایی باشند. (کدام نوع تشنج خطرناک است؟)
علائم مننژیت در کودکان
نشانه های مننژیت در کودکان و نوزادان می‌تواند شامل تحریک‌پذیری بالا، گریه‌های شدید، گرفتگی بدن و عدم پاسخ‌دهی و برآمدگی در نقطه نرم بالای سر کودک باشد.
علائم مننژیت در نوزادان نارس
ابتلا به مننژیت تا حدودی نادر است، اما خطر ابتلای نوزادان نارس به مننژیت بیش از سایر گروه‌های سنی است. ویروس‌هایی که باعث سرماخوردگی، آنفولانزا، اوریون و اسهال می‌شوند اغلب باعث مننژیت ویروسی نیز خواهند شد. بدون درمان سریع، نوزادان مبتلا به مننژیت ممکن است دچار آسیب دائمی مغز یا حتی مرگ شوند. البته کودکانی که سیستم ایمنی قوی داشته باشند در اثر ابتلا به مننژیت ویروسی به سرعت بهبود می‌یابند، اما در نوزادان نارس به دلیل عدم کامل شدن سیستم ایمنی عموما احتمال خطر مننژیت و عوارض آن بیشتر است.
نشانه های مننژیت در نوزادان نارس با سایر کودکان مشابه بوده و شامل مواردی نظیر بالا یا پایین بودن دمای بدن، برآمدگی در نقطه نرم روی سر نوزاد، خواب‌آلودگی شدید، مشکلات تغذیه‌ای، گریه با صدای بلند و بیش از حد، تحریک‌پذیری، کهیر و بثورات پوستی، تشنج، حساسیت به نور، استفراغ و زردی پوست میشود.
نوزادت نارس به دنیا اومده و نگران مننژیت هستی؟ همین حالا مشاوره بگیر.
علائم مننژیت در بزرگسالان
علایم مننژیت در بزرگسالان عبارت‌اند از تب شدید ناگهانی، گرفتگی گردن، سردرد شدید، حالت تهوع یا استفراغ، گیجی و مشکل در تمرکز، تشنج، خواب‌آلودگی یا مشکل در بیدار شدن، حساسیت به نور، کم‌اشتهایی و عدم تشنگی، بثورات پوستی.
علائم مننژیت گوش
مننژیت گوش نوعی التهاب پرده‌های محافظ مغز و نخاع است که می‌تواند به گوش‌ها نیز سرایت کند. علائم مننژیت گوش شامل تب بالا، سردرد شدید، حساسیت به نور، وزوز گوش، کاهش شنوایی، حالت تهوع و استفراغ میشود. این علائم ممکن است با پیشرفت بیماری شدیدتر شوند و در صورت عدم درمان به موقع، عوارض جدی مانند ناشنوایی و مشکلات تعادلی به دنبال داشته باشند.
علائم مننژیت مغزی
مننژیت مغزی، که به التهاب پرده‌های محافظ مغز و نخاع اطلاق میشود، با علائمی همچون تب بالا، سردرد شدید، سفتی گردن، حساسیت به نور، حالت تهوع، استفراغ، و در موارد پیشرفته‌تر تشنج، خواب‌آلودگی و کاهش سطح هوشیاری همراه است. این بیماری در صورت عدم درمان سریع می‌تواند منجر به عوارض جدی مانند کاهش شنوایی، آسیب مغزی، و حتی مرگ شود.
جمله انگلیسی:
mayoclinic
The inflammation from meningitis typically triggers symptoms such as headache, fever and a stiff neck
ترجمه متن:
التهاب ناشی از بیماری مننژیت معمولا علائمی مانند سردرد، تب و سفتی گردن را ایجاد می‌کند.
علائم مننژیت ویروسی
مننژیت های ویروسی معمولا در طی ۷ تا ۱۰ روز درمان می‌شوند و برخلاف مننژیت های باکتریایی، برای درمان نیازی به بستری در بیمارستان ندارند. افراد مبتلا به مننژیت با منشا ویروسی با استراحت زیاد در منزل، مصرف داروهای مناسب و همچنین مسکن‌ها پس از گذشت حدود یک هفته درمان پیدا می‌کنند.
مننژیت های ویروسی معمولا بهبود می‌یابند و به ندرت باعث ایجاد مشکلات طولانی‌مدت می‌شوند. نشانه های مننژیت ویروسی در نوزادان شامل کاهش اشتها، تحریک‌پذیری، استفراغ، اسهال، کهیر و علایم تنفسی و در بزرگسالان شامل سردرد، تب، گرفتگی گردن، حساسیت به نور، خواب‌آلودگی، بی‌حالی، تهوع و استفراغ، کاهش اشتها و تغییر وضعیت ذهنی است.
علائم مننژیت باکتریایی
اگرچه مننژیت باکتریایی نادرتر از مننژیت ویروسی است، اما مننژیت باکتریایی جدی‌تر از نوع ویروسی آن است. در صورتی که فردی مشکوک به مننژیت باشد باید آزمایش‌هایی را انجام دهد تا پزشک بتواند ابتلا به مننژیت و همچنین نوع آن را مشخص کند. در افرادی که به مننژیت باکتریایی مبتلا هستند معمولا فرد به مدت یک هفته در بیمارستان بستری شده و درمان‌هایی نظیر انواع آنتی‌بیوتیک‌ها، مایعات وریدی، داروهای استروئیدی جهت کمک به کاهش تورم اطراف مغز، و اکسیژن را دریافت می‌کند.
نشانه های مننژیت باکتریایی به طور ناگهانی بروز پیدا می‌کند و شامل مواردی نظیر تغییر وضعیت ذهنی، حالت تهوع، استفراغ، حساسیت به نور، تحریک‌پذیری، سردرد، تب و لرز، گرفتگی گردن، خواب‌آلودگی، بی‌حالی و بنفش رنگ شدن پوست در برخی نواحی است. اکثر افراد مبتلا به مننژیت باکتریایی که به سرعت درمان می‌شوند بهبودی کامل پیدا می‌کنند، اگرچه برخی از آنها با مشکلات طولانی‌مدت جدی مانند موارد زیر مواجه می‌شوند.
- از دست دادن شنوایی یا بینایی به صورت جزئی یا کلی
- مشکلات حافظه و تمرکز
- تشنج‌های مکرر
- مشکل در هماهنگی حرکت و تعادل
- قطع عضو
آیا علائم مننژیت باکتریایی با مننژیت ویروسی فرق دارد؟
علائم مننژیت ویروسی و باکتریایی می‌تواند در ابتدا مشابه باشد. با این حال، علائم مننژیت باکتریایی معمولاً شدیدتر است. نشانه های مننژیت بسته به سن فرد نیز می‌تواند متفاوت باشد.
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
مننژیت در صورتی که درمان نشود مشکلات بسیار جدی برای فرد ایجاد می‌کند و حتی ممکن است منجر به ابتلا به سپسیس و وارد شدن آسیب جدی دائمی به مغز و نخاع نیز شود. از همین رو جدی گرفتن علائم مننژیت اهمیت بسیار بالایی در درمان آن دارد. بنابراین باید نسبت به بروز نشانه های مننژیت؛ در خودتان یا افرادی که از آنها مراقبت می‌کنید، آگاه بوده و در صورت مشاهده علائم مننژیت نظیر تب ناگهانی، سردرد، گرفتگی گردن، خواب‌آلودگی و عدم پاسخ‌دهی، تشنج و مواردی از این دست در اولین فرصت به پزشک مراجعه نمایید.
توجه داشته باشید که علائم مننژیت ممکن است به هر ترتیبی بروز پیدا کنند و گاهی اوقات نیز تنها تعدادی از این علائم در فرد مشاهده میشود. بنابراین بهتر است هیچگاه منتظر ظاهر شدن تمامی علائم نشوید و در صورتی که به ابتلا به مننژیت شک داشتید توسط یک متخصص نورولوژی ویزیت شوید تا بتوانید در کوتاه‌ترین زمان ممکن درمان‌های لازم را دریافت کنید. همچنین شما می‌توانید از خدمات غیرحضوری دکترتو برای مطرح کردن سوالات خود از متخصص مغز و اعصاب آنلاین کمک بگیرید.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!