فهرست مطالب
- سرطان پروستات چیست؟
- علائم سرطان پروستات در مردان چیست؟
- علت سرطان پروستات چیست؟
- عوارض سرطان پروستات
- تشخیص سرطان پروستات
- مدیریت و درمان سرطان پروستات
- جلوگیری از عود مجدد بیماری
- بهترین روش های پیشگیری از سرطان پروستات
- غربالگری سرطان پروستات
- سرطان پروستات و رابطه زناشویی
- خودارضايي و سرطان پروستات
- برای تشخیص و درمان سرطان پروستات به چه متخصصی مراجعه کنیم؟
سرطان پروستات یکی از شایعترین سرطانها در مردان است که اغلب در مراحل اولیه بدون علامت بوده و بهآرامی پیشرفت میکند. این سرطان زمانی ایجاد میشود که سلولهای غیرطبیعی در غده پروستات شروع به رشد غیرقابلکنترل کنند. برخی از علائم اولیه آن شامل مشکلات ادراری مانند تکرر ادرار، جریان ضعیف ادرار و وجود خون در ادرار یا مایع منی است. در مراحل پیشرفته، ممکن است درد در ناحیه لگن، کمر یا استخوانها ایجاد شود. برای تشخیص سرطان پروستات، از آزمایش PSA، معاینه دیجیتال رکتوم (DRE) و در برخی موارد، بیوپسی استفاده میشود. روشهای درمانی این بیماری شامل جراحی، پرتودرمانی، هورموندرمانی، شیمیدرمانی و در برخی موارد، ایمونوتراپی یا درمان هدفمند است. انتخاب روش درمانی بستگی به مرحله سرطان، سن بیمار و وضعیت سلامتی او دارد. تشخیص زودهنگام این سرطان میتواند شانس درمان موفقیتآمیز را افزایش دهد.
سرطان پروستات چیست؟
سرطان پروستات به انگلیسی prostate cancer نامیده میشود. سرطان پروستات، مانند سرطان های دیگر، رشد نامتناسب سلولها در غده پروستات است. غده پروستات، جزئی از دستگاه تناسلی مردان است.اندازهای حدود یک گردو دارد و در زیر مثانه و جلوی رکتوم (آخرین قسمت روده) قرار دارد. این غده بخشی از مایع سمینال را برای انتقال و تغذیه اسپرم میسازد.
همچنین به علت احاطه کردن پیشابراه، در کنترل ادرار نیز نقش دارد. سرطان پروستات اغلب از سلولهای آدنوکارسینوما تشکیل شدهاست، که از بافت غدهای نشأت میگیرند. متاستاز به فرایندی گفته میشود که سرطان از طریق خون یا سیستم لنفاتیک در بدن منتشر شده و در سایر قسمتها رشد میکند. سرطان پروستات اغلب به غدد لنفاوی لگن و همچنین استخوانها متاستاز میدهد.
سرطان پروستات، مانند سرطانهای دیگر، رشد نامتناسب سلولها در غده پروستات است.
سرطان پروستات بدخیم
زمانی تومور و یا سرطان پروستات بدخیم است که توانایی مهاجرت کردن و متاستاز دادن به باقی بخشهای بدن را داشتهباشد و اعضای دیگر را نیز درگیر کند. سرطان پروستات نسبت به باقی سرطانهای بدخیم، دیرتر به باقی بخشهای بدن متاستاز میدهد.
سرطان پروستات خوش خیم
تومور خوش خیم پروستات یا سرطان خوش خیم پروستات، سرطانی است که رشد میکند و بزرگ میشود اما به بخشهای دیگر بدن متاستاز نمیدهد و ایجاد سرطان در قسمتهای درگیر نمیکند.
علائم سرطان پروستات در مردان چیست؟
سرطان پروستات در مراحل اولیه ممکن است علامتی ایجاد نکند. اما اگر علامتی داشته باشد ممکن است یک یا چند علامت مختلف باشد. در مراحل مختلف و در سنین مختلف علایم سرطان پروستات را آوردهایم. با ما همراه باشید.
علائم اولیه سرطان پروستات
علائم اولیه سرطان پروستات معمولاً خفیف هستند و ممکن است با مشکلات شایع پروستات مانند هایپرپلازی خوشخیم پروستات (BPH) اشتباه گرفته شوند. با این حال، برخی نشانههای هشداردهنده شامل موارد زیر هستند:
- دشواری در شروع ادرار یا قطع و وصل شدن جریان ادرار
- ضعیف شدن یا کاهش فشار جریان ادرار
- تکرر ادرار، بهخصوص در شب (شبادراری)
- احساس تخلیه ناکامل مثانه پس از ادرار
- وجود خون در ادرار یا مایع منی
- درد یا سوزش هنگام ادرار
- در برخی موارد، درد هنگام انزال یا مشکلات نعوظ
علائم سرطان پروستات در جوانان
سرطان پروستات در جوانان نادر است، اما ممکن است در برخی افراد زیر ۵۵ سال دیده شود. علائم آن میتواند با مشکلات پروستات یا عفونتهای ادراری اشتباه گرفته شود. برخی از نشانههای این بیماری در جوانان عبارتاند از:
- اختلال ناگهانی در نعوظ بدون علت مشخص
- تکرر ادرار، بهویژه در شب
- احساس اضطرار برای ادرار حتی با مثانه نیمهپر
- وجود خون در ادرار یا منی (هماچوری یا هماتواسپرمیا)
- مشکل در شروع ادرار یا کاهش فشار جریان ادرار
علائم سرطان پروستات در بزرگسالان
سرطان پروستات در بزرگسالان، بهویژه در مراحل اولیه، ممکن است بدون علامت باشد. اما با پیشرفت بیماری، برخی از نشانههای رایج آن شامل موارد زیر هستند:
- تکرر ادرار، بهخصوص در شب
- دشواری در شروع یا متوقف کردن ادرار
- جریان ضعیف و کمحجم ادرار
- کاهش فشار هنگام ادرار کردن
- ادرار قطرهقطره و احساس عدم تخلیه کامل مثانه
- وجود خون در ادرار یا مایع منی
علائم سرطان پروستات در سالمندان
سرطان پروستات در سالمندان ممکن است بدون علامت باشد یا علائم آن به تدریج ظاهر شود. برخی از نشانههای رایج این بیماری در سنین بالا شامل موارد زیر است:
- وجود خون در ادرار
- درد هنگام انزال
- تکرر ادرار، بهخصوص در شب
- نیاز مکرر به دفع ادرار در طول شب (شبادراری)
- درد یا سوزش هنگام ادرار کردن
- جریان ضعیف و کمفشار ادرار
- اختلال نعوظ و کاهش میل جنسی
- بیاختیاری ادرار
علائم سرطان پروستات پیشرفته
علائم سرطان پروستات پیشرفته زمانی ظاهر میشود که سرطان به سایر بخشهای بدن گسترش یافته باشد. برخی از نشانههای شایع این مرحله عبارتند از:
- درد مداوم در استخوانها، بهویژه در ستون فقرات، لگن، ران یا دندهها
- کمردرد مزمن که به درمانهای معمولی پاسخ نمیدهد
- شکستگی استخوانی ناشی از ضعف استخوانها بر اثر متاستاز سرطان
- کاهش وزن ناگهانی و بدون دلیل مشخص
- خستگی شدید و ضعف عمومی
- تورم پاها در اثر تجمع مایعات (ادم)
- مشکلات دفع ادرار یا مدفوع در صورت گسترش سرطان به ستون فقرات و تحتفشار قرار گرفتن اعصاب
علائم سرطان پروستات بدخیم
علائم سرطان پروستات بدخیم بسته به میزان پیشرفت و محل متاستاز متغیر است. اگر سرطان به ستون فقرات گسترش یابد و نخاع را تحت فشار قرار دهد، ممکن است علائم زیر ظاهر شوند:
- ضعف یا بیحسی در پاها
- بیاختیاری ادرار یا مدفوع به دلیل اختلال در عملکرد اعصاب نخاعی
در صورتی که سرطان به استخوانها متاستاز دهد، ممکن است علائم زیر بروز کنند:
- کمخونی ناشی از کاهش تولید گلبولهای قرمز
- تنگی نفس به دلیل کمبود اکسیژنرسانی
- خستگی مفرط و ضعف عمومی
- ضربان قلب بالا (تاکیکاردی)
- سرگیجه و رنگپریدگی
تشخیص زودهنگام و درمانهای هدفمند میتوانند به کاهش علائم و بهبود کیفیت زندگی بیمار کمک کنند.
ورم پا در سرطان پروستات
زمانی که ورم پا و جمعشدن مایعات در پا دیده میشود، احتمال متاستاز سرطان به بخشهای دیگر بدن وجود دارد. باید با یک متخصص در مورد این مسئله صحبت شود.
در این ویدئو دکتر مروت الله پیشگاهی متخصص جراحی کلیه، مجاری ادراری، و تناسلی در مورد علائم مشکلات پروستات و چکاپ پروستات با شما صحبت میکنند.
علت سرطان پروستات چیست؟
علل سرطان پروستات به طور دقیق نامشخص است. اما پزشکان میدانند که سرطان هنگامی آغاز میشود که برخی از سلولهای پروستات از حالت طبیعی خارج میشوند. این اختلال احتمالا بر اثر جهش در DNA برخی سلولها و در نتیجه آن رشد و تقسیم سریعتر آنها شروع میشود و سپس با مرگ سلولهای طبیعی و تجمع سلولهای غیرطبیعی نامیرا تودهای تشکیل میشود که به آن تومور میگوییم. این سلولهای تومورال میتوانند تا حدی رشد کنند که به بافتهای اطراف تهاجم پیدا کنند. همچنین برخی از این سلولها ممکن است جدا شده و به سایر نقاط بدن رفته و باعث متاستاز سرطان شوند.
عوامل خطر سرطان پروستات
عوامل خطر ایجاد سرطان پروستات هستند که احتمال ابتلا به این سرطان را افزایش میدهند:
- سن: با افزایش سن احتمال ابتلا به سرطان افزایش مییابد. با افزایش سن بیش از ۵۰ احتمال سرطان پروستات به میزان قابلتوجهی افزایش مییابد.
- نژاد: دیدهشدهاست که به دلایل نامشخص احتمال ابتلا به این بیماری در مردان سیاهپوست بیش از سایر مردان است. بنابراین نژاد از دلایل ابتلا به سرطان پروستات است.
- سابقه خانوادگی: اگر در خانواده مردی مبتلا به سرطان پروستات شود، خطر ابتلا در سایر مردان خانواده افزایش مییابد. همچنین سابقه خانوادگی وجود ژنهایی که احتمال سرطان سینه را افزایش میدهند (BRCA1 یا BRCA2) یا سابقه خانوادگی نزدیک سرطان سینه، احتمال ابتلا به سرطان پروستات را افزایش میدهد.
- رژیم غذایی: با وجودیکه علت این ارتباط نامشخص است دیده شدهاست که سرطان در کشورهایی که مصرف گوشت و لبنیات پرچرب بالاست بیشتر دیده میشود. همچنین رژیم غذایی که میوه و سبزیجات کمی داشته باشد خطر ابتلا را افزایش میدهد.
- چاقی: مردان چاقی که سرطان پروستات در آنها تشخیص داده میشود با احتمال بیشتری دچار انواع پیشرفته هستند که به درمان به سختی پاسخ میدهند.
برخی عوامل از جمله سیگار کشیدن، التهاب پروستات، بیماریهای منتقله از راه جنسی، وازکتومی و مواجهه با برخی مواد شیمیایی، نیز به عنوان عوامل خطر ابتلا به سرطان مطرح هستند اما هنوز تاثیر آنها به طور دقیق مشخص نشدهاست.
عوارض سرطان پروستات
سرطان پروستات میتواند مشکلات زیادی را برای بیمار ایجاد کند. برخی از این مشکلات و عوارض عبارتند از:
- سرطان پروستات در مراحل پیشرفته به اندامهای مجاور مانند مثانه سرایت میکند. همچنین ممکن است از طریق جریان خون یا سیستم لنفاوی به استخوان و سایر اندامها منتقل شود. زمانی که سرطان به استخوان میرسد، میتواند باعث درد و شکستگی در استخوانها شود. زمانی که سرطان به این مرحله رسیده است، با روشهایی میتوان آن را کنترل کرد. اما درمان آن بعید است.
- از عوارض مشترک سرطان پروستات و درمان آن بیاختیاری در ادرار است. درمان بیاختیاری ادرار به عوامل مختلفی مانند نوع سرطان، شدت آن و احتمال بهبود آن در طول زمان بستگی دارد. برای درمان این عارضه پزشک میتواند از دارو، کاتتر یا جراحی استفاده کند.
- اختلال در نعوظ از عوارض این بیماری و درمان آن است. داروها و دستگاههای مخصوصی برای درمان این مشکل وجود دارد.
اختلال توانایی جنسی و سرطان پروستات
اختلال نعوظ عارضه بسیار شایع اغلب درمانهای سرطان پروستات است. در برخی از مردان، مخصوصا مردان زیر سن ۷۰ سال، ممکن است بهبود آن طی دو سال پس از جراحی دیده شود. همچنین استفاده از درمانهای رایج این بیماری از جمله بسیاری از ابزارهایی که مخصوص مردانی با این مشکل هستند، میتواند باعث بهبودی شود.
تشخیص سرطان پروستات
اگر تستهای روتین غربالگری سرطان و آزمایش پروستات یعنی معاینه رکتال و چک منظم PSA (آنتیژن مخصوص پروستات) غیرطبیعی باشند، دکتر اورولوژی آزمایشات بیشتری درخواست میکند:
اولتراسونوگرافی برای تشخیص سرطان پروستات
میتوان از سونوگرافی ترنسرکتال (نوعی سونوگرافی که پروب آن داخل رکتوم قرار میگیرد.) برای بررسی تغییرات پروستات استفاده کرد.
برداشت نمونه از بافت پروستات – بیوپسی
نمونهبرداری از بافت پروستات اغلب با استفاده از یک سوزن نازک انجام میشود و نمونه بهدست آمده از نظر وجود سلولهای سرطانی در آزمایشگاه مورد استفاده قرار میگیرد.
پس از تایید سرطانی بودن نمونه بافت پروستات، لازم است درجه تهاجمی بودن سلولها مشخص شود. این کار توسط پاتولوژیست و با تعیین میزان تفاوت سلولهای سرطانی بافت پروستات نسبت به سلول سالم انجام میشود. رایجترین سیستم امتیازدهی برای تعیین درجه تهاجمی بودن سلولهای سرطانی در سرطان پروستات، Gleason score است.
در این سیستم از مجموع دو عدد استفاده میشود و از ۲ (سلول غیرتهاجمی) تا ۱۰ (سلول بسیار تهاجمی) متغیر است. امتیازات پایین در این سیستم نشان دهنده عدم وجود سرطان هستند. امتیاز ۶ نشان دهنده مراحل اولیه سرطان، ۷ نشان دهنده سرطان با درجه متوسط و امتیازات ۸ تا ۱۰ نشان دهنده درجات بالای سرطان هستند. همچنین از آزمایشات ژنتیک نیز برای تخمین خطرات و تعیین میزان تهاجمی بودن سلولهای سرطان پروستات استفاده میشود.
مرحله بندی و متاستاز سرطان پروستات
پس از تشخیص سرطان و تعیین میزان تهاجمی بودن سلولهای سرطانی لازم است مشخص شود که آیا سرطان به قسمتهای دیگر بدن نیز منتشر شدهاست یا خیر. برای این کار درصورتی که طبق علائم بیمار شکی وجود داشته باشد از اسکن استخوان، اولتراسونوگرافی، CTاسکن، MRI و PETاسکن میتوان استفاده کرد.
سرطان پروستات در هنگام تشخیص ممکن است در هرکدام از مراحل زیر باشد:
- مرحله۱: سرطان محدود و کوچک است و هنوز درون غده پروستات قرار دارد.
- مرحله۲: سرطان کمی پیشرفتهتر است اما همچنان درون غده پروستات قرار دارد.
- مرحله۳: سرطان به بخشهای خارجی پروستات و به غده سمینال وزیکل گسترش پیدا کردهاست.
- مرحله۴: سرطان به گرههای لنفاوی، سایر ارگانهای نزدیک یا بافتهایی مانند رکتوم و مثانه یا به قسمتهای دوردست مانند ریهها یا استخوانها گسترش پیدا کردهاست.
سرطان پروستات مهاجم اغلب تا مرحله ۴ میرسد اما سایر انواع که کمتر تهاجمیند ممکن است هیچگاه از مراحل ۱، ۲ یا ۳ بالاتر نروند.
تشخیص افتراقی سرطان پروستات
دو بیماری میتوانند برخی از علائم سرطان پروستات را تقلید کنند. بزرگ شدن پروستات (BPH) و التهاب پروستات (UTI). هر دو بیماری با داروها درمان میشوند اما برخی از موارد BPH ممکن است به درمان جراحی نیاز پیدا کنند. نحوه افتراق سرطان پروستات از بیماریهای مذکور یافتن سلولهای سرطانی در نمونه برداشته شده از پروستات است.
۱. آیا بزرگ شدن پروستات نشانه سرطان است؟
هایپرپلازی خوشخیم پروستات (BPH): ناشی از رشد و پروستات بزرگ است. این بیماری، علائم را با ایجاد فشار روی مثانه، حالب یا هر دو ایجاد میکند. BPH معمولا در مردان مسن دیده میشود و بیماری نسبتا خوشخیمی است.
۲. پروستاتیت (التهاب یا عفونت غده پروستات)
در این بیماری بافت پروستات ملتهب میشود و باعث ورم کردن غده پروستات میشود. همه باکتریهایی که میتوانند باعث عفونت مجاری ادراری (UTI) شوند، میتوانند منجر به پروستاتیت نیز شوند و همینطور این بیماری ممکن است در اثر بیماریهای منتقل شونده از طریق جنسی مانند کلامیدیا و گنورهآ ایجاد شود.
شانس عمر سرطان پیشرفته پروستات
سرطان پروستات بعد از سرطان پوست شایعترین سرطان در مردان است. معمولا این سرطان به آرامی رشد میکند و در ابتدا به غده پروستات محدود است، که ممکن است آسیب جدی ایجاد نکند. با اینکه برخی از انواع سرطان پروستات به آرامی رشد میکنند و ممکن است به درمان نیازی نداشته باشند، برخی از انواع آن تهاجمی هستند و میتوانند به سرعت پخش شوند. این بیماری که در مراحل اولیه، هنگامیکه هنوز محدود به غده پروستات است، تشخیص دادهشود، شانس بیشتری برای درمان موفق دارد. بنابراین انجام آزمایشات منظم برای تشخیص بهموقع، حیاتی هستند.
طول عمر بیماران سرطان پروستات
احتمال مرگ در سرطان پروستات نسبت به بیشتر سرطانها کمتر است. تقریبا تمام افرادی که در مراحل یک تا سه تشخیص داده میشوند ۵ سال یا بیشتر زنده میمانند و با درمانهای موجود حتی آینده بهتری برای مبتلایان متصور هستیم. در مورد مرحله ۴ سرطان ۳۱٪ از افراد ۵ سال زنده میمانند و این تعداد ممکن است با پیشرفت روشهای درمانی افزایش یابد. در نظر داشته باشید که سرطان پروستات معمولا علامت خاصی ندارد اما اگر علامتی داشته باشد اغلب بهشکل مشکلاتی در تخلیه ادرار تظاهر میکند. این بیماری در مردان زیر ۴۰ سال نادر است و با شیوع بیشتری در مردان بالای ۶۵ سال دیده میشود.
سرطان پروستاتی که در مراحل اولیه، هنگامیکه هنوز محدود به غده پروستات است، تشخیص دادهشود، شانس بیشتری برای درمان موفق دارد.
متن انگلیسی:
به نقل از cancer research
more than 95 out of 100 (more than 95%) will survive their cancer for 1 year or more. around 90 out of 100 (around 90%) will survive their cancer for 5 years or more. almost 80 out of 100 (almost 80%) will survive their cancer for 10 years or more.
ترجمه فارسی:
بیش از ۹۵ نفر از هر ۱۰۰ نفر (بیش از ۹۵٪) حداقل ۱ سال پس از تشخیص سرطان خود زنده میمانند. حدود ۹۰ نفر از هر ۱۰۰ نفر (حدود ۹۰٪) حداقل ۵ سال زنده میمانند. تقریباً ۸۰ نفر از هر ۱۰۰ نفر (تقریباً ۸۰٪) حداقل ۱۰ سال پس از تشخیص سرطان به زندگی خود ادامه میدهند.
مدیریت و درمان سرطان پروستات
اولین مرحله برای درمان مراقبت و انتظار است. این عبارت به یک برنامه فعال مراقبتی بدون سایر درمانهای سرطان اشاره دارد. این درمان در افرادی که براساس امتیاز گلیسون و مرحله سرطان، مبتلا به فرم غیرتهاجمی سرطان هستند، استفاده میشود و به شکل بررسی دورهای بیماری است. این روش به علت خطر جدی عوارض ادراری و تناسلی موجود در اغلب درمانهای سرطان پروستات، استفاده میشود. البته سرطان پروستات تهاجمی معمولا حتی باوجود عوارض ثانویه جدی، درمان میشود.
۱. درمان سرطان پروستات با پرتو درمانی
در پرتودرمانی یک دسته پرتوی متمرکز میتواند برای کشتن سلولهای سرطانی، مخصوصا سلولهایی که از غده پروستات مهاجرت کردهاند (متاستاز دادهاند)، مورد استفاده قرار گیرد. دستههای پرتو میتوانند برای کاهش درد استخوانی ناشی از سلولهای سرطانی مهاجم نیز مورد استفاده قرار گیرند.
- براکیتراپی با دوز پایین: براکیتراپی نوعی از پرتودرمانی است که منبع پرتودهی درون بدن قرار میگیرد. در این روش صفحات رادیواکتیو در ابعاد دانه برنج درون پروستات قرار میگیرند و به بافت سرطانی اطراف پرتودهی میکنند.
- براکیتراپی با دوز بالا: در این نوع منابع رادیواکتیو بیشتری درون غده سرطانیشده پروستات قرار داده میشود.
- تابش پرتو خارجی: در این حالت اشعه از بیرون بدن منتقل میشود. بیمار روی سطحی دراز کشیده و دستگاه در اطراف بدن حرکت میکند. پرتوهای پرقدرت انرژی مانند اشعه ایکس یا پروتونها به سمت سلولهای سرطانی پروستات هدایت میشوند. بیمار باید به طور معمول ۵ روز در هفته به مدت چند هفته تحت درمان قرار بگیرد. برای درمان سرطان محدود به پروستات از تابش پرتو خارجی استفاده میشود. اما زمانی که سرطان گسترش پیدا کرده است، این روش برای کاهش رشد و تسکین علائمی مانند درد کاربرد دارد.
۲. جراحی برای درمان سرطان پروستات در مراحل اولیه
رادیکال پروستاتکتومی روش برداشت غده پروستات با جراحی است. معمولا این درمان هنگامیکه سرطان تنها در غده پروستات قرار دارد، مورد استفاده قرار میگیرد. تکنیکهای جدید جراحی به جلوگیری از آسیب اعصاب کمک میکنند اما هنوز جراحی میتواند عوارضی مانند اختلال نعوظ و مشکل کنترل ادراری را بههمراه داشته باشد. البته این عوارض ممکن است در برخی از بیماران بهبود یابد. برای جراحی میتوان از یکی از تکنیکهای زیر استفاده کرد.
- ایجاد چندین برش کوچک در شکم: در طول پروستاتکتومی لاپاراسکوپی ابزارهای جراحی به یک دستگاه مکانیکی (روبات) متصل میشوند. جراحی از طریق چندین برش کوچک در شکم انجام میشود. جراح پشت کنسول با استفاده از کنترلهای دستی روبات را برای حرکت ابزارها راهنمایی میکند. بیشتر جراحیهای سرطان پروستات با این تکنیک انجام میشوند.
- ایجاد یک برش بزرگ در شکم: در حین جراحی رتروپوبیک جراح یک برش طولانی در قسمت تحتانی شکم ایجاد میکند. در این حالت به غده پروستات دسترسی پیدا کرده و آن را خارج میکند.
۳. درمان سرطان پروستات با هورمون درمانی
این روش درمانی برای استفاده از داروها به منظور کوچک کردن و یا کاهش سرعت رشد سلولهای سرطانی طراحی شدهاست اما نمیتواند سلولهای سرطانی را از بین ببرند. از هورموندرمانی برای کاهش علائم سرطان پروستات و کاهش سرعت گسترش سرطانهای مهاجم با کاهش یا توقف تولید هورمونهای مردانه (اندروژنها) مانند تستسترون، استفاده میشود.
عوارض هورمون درمانی در سرطان پروستات
عوارض آن شامل موارد زیر هستند؛
- ناتوانی جنسی
- رشد بافت پستان
- گرگرفتگی
- افزایش وزن
۴. درمان سرطان پروستات با شیمی درمانی
شیمی درمانی برای کشتن سلولهای دارای رشد سریع همه جای بدن، طراحی شدهاست، بنابراین معمولا هنگامیکه سلولهای سرطان پروستات به سایر نقاط بدن متاستاز میدهند، مورد استفاده قرار میگیرد. متاسفانه شیمیدرمانی سایر سلولهای دارای رشد سریع بدن مانند سلولهای مو، سلولهای مخاط و سلولهای پوشاننده دستگاه گوارش را نیز از بین میبرد، این موضوع عوارض ناخواسته بسیاری را ایجاد میکند. این عوارض شامل ریزش مو، زخمهای دهانی، تهوع، استفراغ و بیماریهای دیگر میشود.
۵. کرایوتراپی برای درمان سرطان پروستات
نوعی روش درمانی است که در آن سلولهای سرطانی با یخ زدن و گرم شدن مجدد که باعث متلاشی شدن آنها میشود کشته میشوند. این درمان نسبت به جراحی تهاجم کمتری دارد اما اثرات طولانی مدت آن هنوز در دست بررسی است. متاسفانه یخ زدن میتواند باعث آسیب به اعصاب شود که گاهی شامل اعصاب نزدیک به پروستات که کنترل کننده نعوظ هستند میشود. بسیاری از مردان پس از کرایوتراپی دچار ناتوانی جنسی شدهاند. اختلال نعوظ در کرایوتراپی بیش از رادیکال پروستاتکتومی دیده میشود.
۶. طب سنتی برای درمان سرطان پروستات
در طب سنتی بر مصرف مواد غذایی مفید برای پروستات تاکید میشود. یکی از درمانهای سرطان در طب سنتی مصرف انار است. دانشمندان نیز در تحقیقی روی موشها تاثیر مثبت انار در کاهش رشد سلولهای سرطانی را اثبات کردند. مطالعات بر روی انسان نیز نتایج خوبی را نشان داد. نوشیدن آب انار و خوردن میوه آن به طور متوسط میتواند در درمان سرطان مفید باشد.
طب سوزنی برای درمان سرطان پروستات میتواند موثر باشد. در این روش سوزنهای بسیار نازک به قسمتهای مختلف بدن وارد شده و به کاهش درد ناشی از سرطان کمک میکند. همچنین برخی افراد با این روش متوجه شدهاند که حالت تهوع کمتری دارند.
جلوگیری از عود مجدد بیماری
پیگیری سرطان پروستات تشخیص دادهشده مهم است. چه از روش “نظارت و انتظار” استفاده شود چه هر روش درمانی دیگری، ممکن است سرطان پیشرفت کند؛ بنابراین انجام تستهای دیگری نظیر تست PSA ممکن است مورد نیاز باشد. بهعلاوه، پیگیری میتواند میزان تاثیر تغییرات سبک زندگی بر کاهش خطر مرگ در اثر سرطان پروستات را نشان دهد.
تاثیر سبک زندگی و رژیم غذایی بر سرطان پروستات
همانطور که پیش از این بیان شد رژیم غذایی و سبک زندگی مناسب میتواند به کاهش خطر این بیماری کمک کند. همین موضوع برای افرادی که سرطان پروستات در آنها تشخیص داده شدهاست، نیز صادق است:
- افزایش دفعات و حجم مصرف سبزیجات و میوهها: دانهها را بهشکل کامل مصرف کنید و از مصرف دانههای فرآوری شده و آرد سفید اجتناب کنید. مصرف محصولات با چربی بالا و گوشتها، مخصوصا گوشتهای فرآوری شده مانند سوسیس را کاهش دهید یا متوقف کنید. برخی از تحقیقات نشان دادهاند که اسفناج، گوجه، آبپرتقال و برخی از انواع دیگر مواد غذایی میتوانند خطر سرطان پروستات را کاهش دهند.
- مصرف مکمل: بیمارانی که دچار سرطان هستند باید در مورد مصرف مکملها و سایر محصولاتی که بهعنوان پیشگیری یا درمان سرطان به فروش میرسند، بسیار محتاط باشند و قبل از استفاده از چنین محصولاتی باید در مورد مواد تشکیلدهنده آن با پزشک خود مشورت کند. بهعلاوه به بیماران سرطانی توصیه میشود از خوددرمانی یا تغییر دوز داروها بدون مشورت با پزشک اجتناب کنند.
بهترین روش های پیشگیری از سرطان پروستات
به طور دقیق راههای پیشگیری از سرطان پروستات و دیگر سرطانها مشخص نیست. اما با تغییراتی در سبک زندگی میتوان خطر ابتلا به این بیماری را کاهش داد. برای خداحافظی با سرطان پروستات بهتر است کار هایی را انجام دهید، از جمله:
- رژیم غذایی سالم را انتخاب کنید. رژیم شما باید سرشار از میوه و سبزیجات باشد. انواع میوهها، سبزیجات و غلات کامل را بخورید. این مواد حاوی ویتامینها و مواد مغذی دیگر هستند و میتوانند به سلامت بدن کمک کنند.
- غذاهای سالم را جایگزین مکملها کنید. هیچ مطالعه و تحقیقاتی نشان نداده است که مکملها در کاهش خطر ابتلا به سرطان پروستات نقش دارند. بهتر است به جای آن غذاهای غنی از ویتامینها و مواد معدنی را انتخاب کنید تا سطح ویتامینهای سالم را در بدن خود بالا نگه دارید.
- بیشتر روزهای هفته ورزش کنید. ورزش سلامت کلی بدن را بهبود میبخشد. به شما کمک میکند تا وزن خود را حفظ کرده و روحیه خود را بهبود بخشید. سعی کنید، بیشتر روزهای هفته ورزش کنید.
- تناسب اندام خود را حفظ کنید. اگر وزن فعلی شما مناسب است، با انتخاب رژِیم غذای سالم و ورزش برای حفظ آن تلاش کنید. اگر نیاز به کاهش وزن دارید، از متخصص تغذیه کمک بگیرید.
- با پزشک خود در مورد خطر ابتلا به سرطان پروستات صحبت کنید. اگر خطر ابتلا به این سرطان در شما بالا باشد، پزشک برای کاهش خطر ابتلا از داروها یا درمانهایی استفاده میکند. مطالعات نشان میدهد که مصرف مهارکنندههای آلفا ردوکتاز از جمله فیناستراید و دوتاستراید ممکن است خطر ابتلا به این سرطان را کاهش دهند. از این داروها برای کنترل بزرگ شدن غده پروستات و ریزش مو استفاده میشود.
غربالگری سرطان پروستات
برای این بیماری تستهای غربالگری وجود دارد که براساس توصیههای انجمن سرطان آمریکا در مورد برخی از مردان مورد استفاده قرار میگیرد.
چه کسانی در معرض سرطان پروستات هستند؟
- مردان ۴۰ ساله که بیش از یکی از اقوام درجه یک آنها (پدر، برادر یا پسر) در سنین پایین دچار سرطان پروستات شده باشد.
- مردان ۴۵ ساله که پدر، برادر یا پسرشان قبل از سن ۶۵ سالگی دچار سرطان پروستات شده باشد.
- مردان ۵۰ سال یا بیشتر که ریسک متوسط داشته باشند و پیشبینی شود که حداقل ۱۰ سال بیشتر زندگی خواهند کرد.
بهطور روتین برای غربالگری سرطان پروستات از دو تست استفاده میشود:
۱. معاینه رکتوم با انگشت (DRE)
این معاینه برای بررسی بزرگ شدن پروستات و تعیین قوام آن (نرمی و سفتی) و وجود برآمدگی در آن استفاده میشود. برای این معاینه پزشک از یک انگشت که در دستکش قرار دارد و لوبریکانت روی آن زدهشده، استفاده میکند.
۲. آزمایش PSA برای سرطان پروستات
تست دوم روی نمونه خون انجام میشود و سطح یک پروتئین (آنتیژن اختصاصی پروستات) که توسط سلولهای پروستات ساخته میشود را تعیین میکند. این تست میتواند نشان دهنده شانس بیشتر فرد برای ابتلا به سرطان پروستات باشد اما اختلاف نظراتی در مورد نتایج آن وجود دارد. بهطور کلی سطح PSA کمتر از ۴ نانوگرم در میلیلیتر سطح نرمال درنظر گرفته میشود و PSA بالاتر از ۱۰ مطرح کننده ریسک بالای سرطان پروستات است.
متاسفانه قضاوت افرادی که مقادیر میانی را نشان میدهند، دشوار است. همچنین برخی از مردانی که PSA کمتر از ۴ دارند دچار سرطان پروستات میشوند. از جمله علل مثبت کاذب (مثبت شدن تست PSA درحالیکه فرد سالم است) BPH و پروستاتیت هستند. همچنین مصرف برخی داروها میتواند باعث نتیجه منفی کاذب (منفی شدن تست PSA در حالیکه فرد بیمار است) تست PSA شود.
مقدار psa در سرطان پروستات
مقدار PSA (آنتیژن اختصاصی پروستات) در تشخیص و پایش سرطان پروستات نقش مهمی دارد. سطح PSA معمولاً بهصورت نانوگرم در میلیلیتر (ng/mL) اندازهگیری میشود. مقادیر PSA میتواند بر اساس سن، اندازه پروستات، التهاب، عفونت و حتی برخی فعالیتها مانند دوچرخهسواری تغییر کند، اما بهطور کلی مقادیر زیر در ارزیابی سرطان پروستات در نظر گرفته میشوند:
- کمتر از ۴ ng/mL: سطح طبیعی در مردان
- بین ۴ تا ۱۰ ng/mL: محدوده مشکوک؛ ممکن است ناشی از هایپرپلازی خوشخیم پروستات (BPH)، التهاب پروستات (پروستاتیت) یا سرطان پروستات باشد
- بیشتر از ۱۰ ng/mL: احتمال سرطان پروستات بیشتر است و نیاز به بررسیهای دقیقتر مانند بیوپسی پروستات دارد
- بیشتر از ۲۰-۳۰ ng/mL: احتمال گسترش (متاستاز) سرطان پروستات افزایش مییابد
تفسیر PSA بهتنهایی کافی نیست و باید همراه با معاینه دیجیتال رکتوم (DRE)، سرعت افزایش PSA و نسبت PSA آزاد به کل بررسی شود.
سرطان پروستات و رابطه زناشویی
سرطان پروستات ممکن است میل جنسی را کاهش دهد. آگاهی از ابتلا به این بیماری و گذراندن دوره درمان باعث ایجاد اضطراب در زمان سکس میشود. اگر در طول درمان از روش هورموندرمانی استفاده شده باشد، بر میل جنسی تاثیر میگذارد. در این روش سطح تستوسترون بدن کاهش پیدا میکند. برای داشتن میل جنسی بدن به تستوسترون نیاز دارد.
در روش جراحی نیز ممکن است هنگام برداشتن پروستات به اعصاب و عروق خونی در امتداد آن آسیب وارد شود. اگر آسیب زیاد باشد، بعد از عمل نمیتوان نعوظ داشت.
خودارضايي و سرطان پروستات
برخی تحقیقات رابطه بین خودارضایی و سرطان پروستات را بررسی کردهاند، اما هنوز نتیجه قطعی در این مورد وجود ندارد. برخی مطالعات نشان دادهاند که انزال مکرر، چه از طریق رابطه جنسی و چه از طریق خودارضایی، ممکن است به کاهش خطر سرطان پروستات کمک کند. این احتمالاً به دلیل تخلیه مواد سرطانزا از پروستات و کاهش التهاب در این غده است. بااینحال، عوامل ژنتیکی، سن، رژیم غذایی و سبک زندگی نقش مهمتری در ابتلا به سرطان پروستات دارند. بنابراین، خودارضایی بهتنهایی نمیتواند عامل ایجاد یا پیشگیری از این بیماری باشد.
انزال زیاد و سرطان پروستات
در مطالعه ای نشان داده شد که یک سوم مردانی که در دهه بیست زندگی خود، هفته ای ۵ بار ارضا می شوند از طریق رابطه جنسی یا خودارضایی انزال دارند، کمتر از افرادی که کمتر از ۵ بار انزال دارند مبتلا به سرطان پروستات می شوند.
برای تشخیص و درمان سرطان پروستات به چه متخصصی مراجعه کنیم؟
تشخیص زودهنگام سرطان پروستات بسیار مهم بوده و در درمان تأثیر دارد. اگر علائم و نشانههای این بیماری را داشته و یا خطر ابتلا به آن برای شما بالا است، حتما به متخصص اورولوژی مراجعه کنید. متخصص با معاینه و انجام آزمایشهای لازم بیماری را قبل از پیشرفت تشخیص میدهد.
برای پیدا کردن بهترین متخصص اورولوژی و رزور نوبت خضوری به صورت آنلاین میتوانید از طریق سایت دکترتو اقدام کنید.
سلام من ۱۴ سالمه و گاهی اوقات زود به زود به ادرار میکنم آیا باید به دکتر مراجعه کنم
سلام
در تابستان و بعلت مصرف نوشیدنی ها
معمولا غیرطبیعی نیست
ولی اگر رنگ یا بوی ادرار تغییر کرده و یا با سوزش همراع است به پزشک مراجعه کنید
متخصص اورولوژیست
سلام من ۱۴ سالمه و گاهی اوقات زود به زود به ادرار میکنم آا مشکلی است
دوست عزیز
در تابستان و بعلت مصرف نوشیدنی ها
معمولا غیرطبیعی نیست
ولی اگر رنگ یا بوی ادرار تغییر کرده و یا با سوزش همراع است به پزشک مراجعه کنید
متخصص اورولوژیست
سلام وقتتون بخیر.من پدرم مشکل پروستات داشتن و نمونه برداری کردن.دیروز دکتر گفتن سنو گرافی هسته ای انجام بدن. خیلی نگرانم . چرا دکتر خواسته این سونو را انجام بدن. از. وقتی فهمیدم دارم دیونه میشم کمکم کنید
سلام
معمولا برای دقت بیشتر و روند تکمیلی تشخیص این روش پیشنهاد می گردد
بهتر است تا حاضر شدن جواب
شکیبا باشید
تندرست باشید
سلام وقتتون بخیر.من پدرم مشکل پروستات داشتن و نمونه برداری کردن.دیروز دکتر گفتن سنو گرافی هسته ای انجام بدن. خیلی نگرانم . چرا دکتر خواسته این سونو را انجام بدن. از. وقتی فهمیدم دارم دیونه میشم کمکم کنید
سلام دکتر عزیز، پدر بنده ۶۵ سالشه الان چندسالیه که مشکل پروستات داره و حجم پروستاتشم بالاست خواستم الانم یوقتایی هرچند وقت یبار ففط نصفه شبا نمیتونه ادرار بکنه و میره بیمارستان با سون تخلیه میکنه بخاطره ترسیم که داره نمیره دکتر معاینش کنه، میشه محبت کنید یه راهکار بدید
سلام
بزرگی پروستات ابتدا نیاز به درمان دارویی توسط اورولوژیست دارد
و
در صورت عدم درمان باید جراحی شوند
سوند و تخلیه چندان علمی نیست
مطالب ارزنده ای بود، خیلی استفاده کردم
سپاس از توجه تان
سلام دکتر من ۱۴سالمه بعضی وقت دردی در مثانه ام و بعضی وقت در یکی از بیضه هام وجود میاد آیا مشکلی است
با سلام
من مذکر و ۴۵ ساله هستم. حدود یک هفته است که نیاز به تخلیه مثانه خیلی سریع شده.اگر قبلا میتونستم تا مثلا ده ساعت ادرارم رو نگه دارم الان مجبورم هر سه ساعت از دستشویی استفاده کنم.
آیا این ممکنه علامت رشد غیر طبیعی پروستات باشه؟
سلام .من گاهی وقتا مثلا چند هفته یکبار چند بار در هنگام ادرار همراه با ادرار مایع منی خارج میشه به نظر شما باید به پزشک مراجعه کنم؟
سلام همراه عزیز دکترتو
بله حتما در اسرع وقت به دکتر اورولوژیست مراجعه کنید
منم همین مشکل رو دارم ،متاسفانه بخاطر مشکلات زیاد دیگه هنوز به پزشک مراجعه نکردم ! شما اشتباه منو نکنید ودر اولین فرصت به پزشک ارولوژی مراجعه نمایید
سلام من همسرم ۳۴ سالشه ، از درون میل زیادی به رابطه جنسی داره ولی آلت تناسلیش به سختی نعوظ میکنه ، و اگر نعوظ کنه خیلی زود ارضا میشه ، و اتفاق افتاده که بدون دخول از نعوظ در اومده . ارضا که میشه منی ب سختی خارج میشه علتش چیه
سلام من هر یک ساعت یکبار باید به سرویس بهداشتی برم ولی حجم اون خیلی کمه و همچنین اندازه بیضه م خیلی بزرگ و شله
آیا پروستاته؟
سلام دوست عزیز
بزرگی پروستات با ایجاد انسداد در مسیر ادراری میتونه باعث این مشکل در دفع ادرار شده باشه. سونوگرافی بیضه ها و پروستات و مراجعه به اورولوژی ضروری هست.
متخصص اورولوژیست
سلام من ۴۵ ساله هستم الان نزدیک دوهفته است حس ب رابطه جنسی دارم ولی نعوظ ب هیچ وج انجام نمیشه وارضا نمیشم و هنگام نزدیکی درد زیر شکم دارم علتش چیه خیلی نڭرانم
سلام
نیاز به دارو دارید
هم برای نعوظ و هم ارگاسم
متخصص اورولوژیست
سلام من هم همین مشکل را دارم نمیدونم چکارکنم