فهرست مطالب
درمان فشار خون بالا در بارداری از مهمترین بخشهای مراقبت دوران بارداری است زیرا افزایش فشار خون میتواند سلامت مادر و جنین را تهدید کند. خوشبختانه کنترل بهموقع و درمانهای مناسب، شامل مراقبتهای پزشکی، مصرف داروهای ایمن و اصلاح سبک زندگی، میتوانند این خطرات را کاهش دهند و روند بارداری سالمتری را فراهم کنند. رعایت توصیههای پزشکی و تغییرات سبک زندگی مانند کاهش مصرف نمک نقش مهمی در کنترل فشار خون دارد. اما چطور فشار خون بالا در دوران حاملگی را کنترل و درمان کنیم؟ در ادامه این مطلب از دکترتو همراه ما باشید.
درمان فشار خون بالا در بارداری چیست؟
درمان فشار خون بالا در بارداری یعنی کمک به پایین آوردن یا کنترل فشار خون مادر تا از خطرهایی مانند پرهاکلامپسی، زایمان زودرس یا آسیب به مادر و جنین جلوگیری شود. هدف این است که فشار خون در حد امن نگه داشته شود و بارداری بدون مشکل ادامه پیدا کند.
به زبان سادهتر، درمان فشار خون در بارداری شامل چند بخش است. مراقبت و پیگیری منظم تا پزشک هر تغییری را سریع تشخیص دهد، اصلاح سبک زندگی مانند کمکردن نمک یا مصرف داروهای ایمن در بارداری که پزشک در صورت نیاز تجویز میکند تا فشار خون را کنترل کند.
در موارد خفیف، فقط مراقبت و تغییر سبک زندگی کافی است اما اگر فشار خون بالا باشد یا خطر برای مادر و جنین ایجاد کند، درمان دارویی یا درمانهای دیگر لازم میشود.
روشهای درمان فشار خون بالا در حاملگی میتواند با موارد زیر انجام شود:
- درمان خانگی
- درمان فشار خون بالا بارداری در طب سنتی
- درمان دارویی
- درمان فشار خون بالا در بارداری به صورت اورژانسی
جدول زیر، خلاصهای از انواع روش درمان فشار خون بالا در حاملگی را نشان میدهد.
| درمان خانگی | درمان دارویی | درمان طب سنتی با تایید پزشک | درمان اورژانسی |
|---|---|---|---|
| کاهش مصرف سدیم (نمک) | لابتالول | استفاده از گیاهان مانند زنجبیل | لابتالول داخل وریدی |
| ورزش منظم مانند پیادهروی | نیفدیپین | عرقیات ملایم مانند گلاب | سولفات منیزیم در موارد پرهاکلامپسی |
| مدیریت استرس با تکنیکهای آرامسازی مانند موسیقی یا مدیتیشن | متیل دوپا (زمانیکه لابتالول یا نیفدیپین مناسب نیستند) | روشهای آرامسازی مانند مدیتیشن | نیفدیپین خوراکی با اثر فوری |
| رژیم غذایی سالم | هیدرالازین در صورت نیاز | – | هیدرالازین داخل وریدی |
| نظارت منظم بر فشار خون | – | – | – |
درمان دارویی فشار خون بالا در بارداری
درمان دارویی فشار خون بالا در بارداری یعنی استفاده از داروهایی که برای مادر و جنین بیخطر هستند و کمک میکنند فشار خون در حد طبیعی بماند. این داروها فقط زمانی تجویز میشوند که تغییر سبک زندگی یا مراقبت معمول کافی نباشد.
به عبارت دیگر، داروی فشار خون معمولا برای فشار خون شدید، فشار خون متوسط که با رژیم غذایی کنترل نمیشود، وجود علائم خطر مانند سردرد شدید، تاری دید، درد قسمت بالای شکم یا ورم زیاد و پره اکلامپسی یا خطر بالای آن زمانی که پزشک تشخیص دهد سلامت مادر یا جنین در خطر است تجویز میشود.
پزشکان معمولا از داروهایی استفاده میکنند که سالها بررسی شده و برای بارداری مناسباند مانند موارد زیر:
- لابتالول: داروی پرکاربرد برای کنترل سریعتر فشار خون
- نیفدیپین: داروی موثر برای کاهش فشار خون در کوتاهمدت و بلندمدت
- متیلدوپا: یکی از قدیمیترین داروها برای بارداری
درمان فشارخون بالا چیست؟
۱. لابتالول خوراکی
لابتالول دارویی از گروه مسدودکنندههای آلفا و بتا است که باعث کاهش مقاومت عروقی و کند شدن ضربان قلب میشود. این دارو برای کنترل فشار خون متوسط تا شدید، زمانی که نیاز به کاهش سریعتر فشار خون هست و استفاده در شرایط اورژانسی یا زمانهایی که فشار خون ناگهان بالا میرود به صورت خوراکی و تزریقی استفاده دارد.
متن انگلیسی:
به نقل از سایت pmc.ncbi.nlm.nih
A wide range of antihypertensive drugs have been compared for management of severe hypertension during pregnancy. The most commonly recommended drugs include hydralazine, labetalol and nifedipine and there is most experience with these.
ترجمه فارسی:
طیف گستردهای از داروهای ضد فشار خون برای مدیریت فشار خون شدید در دوران بارداری مقایسه شدهاند. رایجترین داروهای توصیهشده شامل هیدرالازین، لابتالول و نیفدیپین هستند و بیشترین تجربه در مورد این داروها وجود دارد.
۲. نیفدیپین
داروی نیفدیپین یکی از داروهای مسدودکنندههای کانال کلسیم است. این دارو با شل کردن دیواره رگها باعث کاهش فشار خون میشود و اثر آن معمولا زودتر ظاهر میشود. نیفدیپین برای کنترل فشار خون بالا در بارداری، استفاده در مواردی که مادر نمیتواند داروهای دیگر را تحمل کند یا گاهی همراه با داروهای دیگر برای کنترل بهتر فشار خون مصرف دارد.
۳. متیل دوپا
متیل دوپا یک داروی ضد فشار خون از گروه کاهندههای فعالیت عصبی مرکزی است. این دارو سالها است در بارداری استفاده میشود. داروی متیلدوپا معمولا برای کنترل فشار خون خفیف تا متوسط در بارداری و برای مادرانی که باید یک داروی پایدار و کمخطر مصرف کنند کاربرد دارد.
متیلدوپا زمانیکه لابتالول یا نیفدیپین مناسب نیستند مدنظر قرار میگیرد و ممکن است عوارضی مانند خوابآلودگی یا افسردگی ایجاد کند.
داروهای غیرمجاز در بارداری را بشناسید.
کدوم درمان برای فشار خون بالا در بارداری بهتره؟
با پزشک متخصص مشورت کن.
درمان خانگی فشار خون بالا در بارداری
درمانهای خانگی میتوانند به کنترل فشار خون بالا در بارداری کمک کنند اما بهتنهایی درمان کامل محسوب نمیشوند. در واقع درمان خانگی میتواند فشار خون را کمی بهتر کنند اما اگر فشار خون بالا باشد یا پزشک تشخیص دهد که نیاز به دارو یا درمان دیگری وجود دارد، درمان خانگی کافی نیست و حتما باید تحت نظر پزشک باشید.
درمانهای خانگی فشار خون بالا در حاملگی که بیشتر نقش حمایتی و مکمل دارند، معمولا شامل کاهش مصرف نمک در غذا و وعدههای غذایی، نوشیدن آب کافی، مدیریت استرس و پیادهروی یا فعالیت بدنی منظم هستند.
روشهای خانگی نقش پشتیبان دارند و به بهتر شدن شرایط کمک میکنند اما جایگزین درمان پزشکی نیستند. اگر فشار خون بالا تشخیص داده شده است، باید حتما توسط پزشک بررسی شود.
متن انگلیسی:
به نقل از سایت who
Antihypertensive treatment is recommended for all pregnant women with blood pressure greater than or equal to 160 mm Hg systolic or 110 mm Hg diastolic.
ترجمه فارسی:
برای همه زنان بارداری که فشار خون سیستولیک برابر یا بالاتر از ۱۶۰ میلیمتر جیوه یا دیاستولیک برابر یا بالاتر از ۱۱۰ میلیمتر جیوه دارند، تجویز درمان ضد فشار خون توصیه میشود.
درمان فشار خون بالا بارداری در طب سنتی
در طب سنتی برخی روشها میتوانند به بهبود علائم و کاهش فشار خون کمک کنند اما نکته مهم این است که فشار خون بالای بارداری یک مشکل جدی پزشکی است و طب سنتی بهتنهایی نمیتواند جای درمان اصلی را بگیرد. استفاده از این روشها فقط باید بهصورت کمکی و با تایید پزشک انجام شود.
در طب سنتی معمولا روشهای زیر برای کاهش فشارخون توصیه شده است:
- مصرف خوراکیهای آرامبخش و متعادلکننده مانند عرقیات ملایم (مانند گلاب)
- مصرف میوهها و خوراکیهای مفید مانند هندوانه، خیار
- اصلاح سبک زندگی با آرامسازی، تنفس عمیق و کاهش استرس
- ماساژ آرام با روغنهای طبیعی (مانند روغن بادام شیرین)
روشهای طب سنتی میتوانند در کنار درمان پزشکی به کاهش استرس و کمک به کنترل خفیف فشار خون کمک کنند اما درمان اصلی نیستند و نباید جایگزین مراقبت پزشکی شوند. حتما با پزشک متخصص مشاوره داشتهباشید.
درمان فشار خون بالا در بارداری به صورت اورژانسی
درمان اورژانسی فشار خون بالا در بارداری به معنای اقدام سریع برای پایین آوردن فشار خون بالا است تا از بروز خطرهای فوری برای مادر و جنین جلوگیری شود. این وضعیت معمولا زمانی رخ میدهد که فشار خون به حدود ۱۶۰ روی ۱۱۰ یا بیشتر برسد یا علائم هشداردهنده ظاهر شود. این نوع درمان حتما باید در بیمارستان یا مرکز درمانی انجام شود. ممکن است فرد نیاز به مصرف دارو یا تجویز داروهایی با تاثیر سریع هم داشتهباشد.
زمانی که فشار خون خیلی بالا باشد و معمولا با علائم زیر مشخص شود، بیمار به درمان اورژانسی نیاز دارد:
- سردرد شدید
- تاری دید
- درد بالای شکم
- ورم ناگهانی صورت و دستها
- کاهش حرکت جنین
- پزشک به پرهاکلامپسی مشکوک باشد
در این شرایط، احتمال آسیب به کبد، کلیهها، تشنج (اکلامپسی) و کاهش خونرسانی به جنین وجود دارد. در موارد بسیار شدید یا زمانی که جان مادر یا جنین در خطر است، پزشک ممکن است تصمیم بگیرد برای درمان فشار خون بالا در حاملگی، زایمان زودتر انجام شود یا یا بارداری با مراقبت ویژه ادامه پیدا کند.
برای درمان فشار خون بالا در بارداری همین الان اقدام کن.
درمان تشنج ناشی از فشار خون بالا در بارداری
تشنج ناشی از فشار خون بالا در بارداری یک اورژانس پزشکی واقعی است. این وضعیت بسیار خطرناک است و نیاز به اقدامات فوری بیمارستانی دارد. اگر فشار خون بالا همراه با تشنج در خانه اتفاق افتاد، باید سریع با اورژانس تماس گرفت. تا رسیدن کمک، اقدامات ایمنی زیر را انجام دهید:
- زن باردار را به پهلوی چپ بخوابانید
- اشیای تیز یا سخت را از اطراف بردارید
- چیزی بین دندانها قرار ندهید
- زمان تشنج را ثبت کنید. مدت تشنج مهم است و به پزشک کمک میکند
- سر و بدن را کمی بالا نگه دارید تا خطر خفگی کاهش یابد
- پس از تشنج، وضعیت تنفس و هوشیاری را بررسی کنید. اگر تنفس قطع شد، CPR یا کمک پزشکی فوری لازم است
در بیمارستان هم پزشک معمولا اقدامات زیر را برای درمان تشنج ناشی از فشار خون بالا در بارداری انجام میدهد:
- استفاده از منیزیم سولفات تزریقی
- کنترل فشار خون با دارو
- بررسی وضعیت مادر و جنین
- در صورت نیاز، تصمیم درباره زایمان
۴.۹ (۲۶۷۸ نظر)۴.۹ (۸۲۹ نظر)۴.۹ (۷۱۴ نظر)۴.۷ (۶۷۶ نظر)۴.۸ (۶۲۰ نظر)۴.۹ (۵۴۹ نظر)نتیجه گیری
کنترل و درمان فشار خون بالا در بارداری بسیار مهم است. روشهای درمانی معمولا شامل پیگیری منظم فشار خون، اصلاح سبک زندگی (کاهش نمک، مصرف آب کافی، پیادهروی) و در صورت نیاز مصرف داروهای ایمن مانند متیلدوپا، لابتالول یا نیفدیپین با مشورت پزشک متخصص است. اگر علائم خطر مانند سردرد شدید، تاری دید، کاهش حرکت جنین یا تشنج را مشاده کردید، فورا با اورژانس تماس بگیرید. این موارد نیاز به بررسی تخصصی توسط پزشک متخصص دارند تا سلامت مادر و جنین حفظ شود.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!