فهرست مطالب
فشار خون در طول بارداری یکی از مهمترین شاخصهای سلامت مادر و جنین است. بررسی فشار خون به پزشک کمک میکند تا مشکلاتی مانند فشار خون بالا، پرهاکلامپسی یا فشار خون پایین را به موقع شناسایی و کنترل کند. جدول فشار خون در بارداری مرجع مناسبی برای مقایسه اعداد اندازهگیری شده فشار خون با محدوده طبیعی است. این جدول کمک میکند تا سطح طبیعی و خطرناک فشارخون را بشناسید و برای جلوگیری از عوارض احتمالی، زودتر اقدام کنید. در ادامه این مقاله از دکترتو همراه ما باشید تا به بررسی جدول فشار خون در حاملگی و نکات مهم آن بپردازیم.
جدول فشار خون در بارداری
جدول فشار خون بارداری یک الگوی استاندارد برای ثبت و پیگیری فشار خون مادر در طول هفتههای مختلف بارداری است. این جدول کمک میکند تغییرات فشار خون سریعتر مشخص شود و اگر مشکلی در حال شکلگیری باشد، زود تشخیص داده شود. با کمک این جدول میتوان تغییرات فشار خون را در هر ویزیت یا اندازهگیری خانگی دنبال کرد.
بهطور معمول فشار خون در بارداری باید کمتر از ۱۲۰/۸۰ میلیمتر جیوه باشد. تغییرات جزئی به دلیل نوسانات هورمونی طبیعی است و معمولا نگرانی ایجاد نمیکند. اما زمانی که فشار خون به ۱۴۰/۹۰ یا بیشتر برسد، وضعیت خطرناک محسوب میشود (در فاصله دو نوبت اندازهگیری بعد از ۴ ساعت) و احتمال بروز مشکلات جدیتری مانند پرهاکلامپسی وجود دارد. فشارهای ۱۶۰/۱۱۰ به بالا هم شرایط اورژانسی هستند و نیاز به ارزیابی فوری دارند.
در جدول فشار خون بارداری اعداد فشار خون طبیعی و فشار خون بالا در دوران بارداری مشخص شدهاند.
| دستهبندی | فشار سیستولیک (mmHg) | فشار دیاستولیک (mmHg) | توضیح در بارداری |
|---|---|---|---|
| فشار خون پایین | کمتر از ۹۰ | کمتر از ۶۰ | شایع در سهماهه اول و دوم بارداری به دلیل گشاد شدن عروق خونی. معمولا بیخطر است اما ممکن است باعث سرگیجه، خستگی یا غش شود. |
| طبیعی | کمتر از ۱۲۰ | کمتر از ۸۰ | محدوده ایدهآل در بارداری. نشاندهنده عملکرد مناسب سیستم قلبی عروقی است و ریسک کمتری برای عوارض دارد. |
| فشار خون بالا | ۱۴۰ یا بیشتر | ۹۰ یا بیشتر | فشار خون بارداری است اگر پس از هفته ۲۰ رخ دهد. ریسک بالاتر برای پرهاکلامپسی و عوارض جنینی وجود دارد. |
| فشار خون بالای شدید (خطرناک) | ۱۶۰ یا بیشتر | ۱۱۰ یا بیشتر | وضعیت اورژانسی. ممکن است با پره اکلامپسی همراه باشد و نیاز به بستری، درمان فوری و گاهی زایمان زودرس دارد. |
تفسیر جدول فشار خون در بارداری
تفسیر جدول فشار خون بارداری به معنای بررسی دقیق اعدادی است که در هر نوبت اندازهگیری ثبت شده تا مشخص شود فشار خون در محدوده طبیعی است یا نشانهای از افزایش غیرطبیعی دارد. این تفسیر معمولا بر اساس روند کلی و مقایسه هر اندازهگیری با حد طبیعی انجام میشود.
دستهبندی فشار خون بر اساس جدول برای تفسیر فشار خون در بارداری شامل موارد زیر است:
- فشار خون پایین (کمتر از ۹۰ روی ۶۰): معمولا طبیعی در سهماهه اول و دوم؛ در صورت مشاهده علائم شدید نیاز به بررسی دارد
- فشار خون طبیعی (کمتر یا مساوی ۱۲۰ روی ۸۰): محدوده ایدهآل، کمترین ریسک عوارض
- افزایش خفیف (بین ۱۲۰ تا ۱۲۹ روی کمتر از ۸۰): نیاز به نظارت بیشتر، ممکن است به فشار خون بارداری پیشرفت کند
- افزایش مرحله ۱ (بین ۱۳۰ تا ۱۳۹ روی ۸۰ تا ۸۹): نشانه احتمال فشار خون مزمن یا شروع فشار خون بارداری
- افزایش مرحله ۲ (مساوی یا بیشتر از ۱۴۰ روی ۹۰): فشار خون بارداری، ریسک بالای پرهاکلامپسی و عوارض جنینی
- فشار خون شدید (مساوی یا بیشتر از ۱۶۰ روی ۱۱۰): وضعیت اورژانسی پره اکلامپسی، نیاز به بستری و درمان فوری
نکاتی که هنگام تفسیر جدول باید به آن توجه شود شامل موارد زیر است:
- روند تغییرات مهمتر از یک عدد تکی است. اگر در چند روز یا هفته فشار خون بهتدریج بالا میرود، احتمال خطر بیشتر است
- زمان ثبت فشار خون اهمیت دارد. اندازهگیریهای اول صبح یا بعد از فعالیت مختلف میتوانند متفاوت باشند
- روش اندازهگیری در خانه باید استاندارد باشد؛ مانند نشستن آرام ۵ دقیقه قبل از سنجش
- وجود علائم همراه مانند سردرد شدید، تاری دید، ورم ناگهانی دست و صورت یا درد بالای شکم میتواند تفسیر جدول را حساستر کند و نیاز به پیگیری فوری دارد
علائم فشار خون بالا داری و نمیدونی چیکار کنی؟
همین حالا برای بررسی تخصصی نوبت بگیر.
۱. فشار خون ۱۰ روی ۵ در بارداری
فشار خون ۱۰ روی ۵ در بارداری (معادل ۱۰۰/۵۰ میلیمتر جیوه) معمولا نشاندهنده فشار خون پایین است اما در بسیاری از زنان باردار بهخصوص در سهماهه اول و دوم که کاهش فشار خون به دلیل تغییرات هورمونی شایع است، یک وضعیت نسبتا طبیعی محسوب میشود. اگر فشار خون ۱۰ روی ۵ همراه با علائمی مانند سرگیجه، ضعف یا غش، تاری دید یا تپش قلب باشد، باید بررسی شود.
متن انگلیسی:
به نقل از سایت womenshealth
High blood pressure during pregnancy occurs when a pregnant woman has a blood pressure reading of 140/90 mm Hg or higher in two readings that are 4 or more hours apart. Severe high blood pressure during pregnancy occurs when a pregnant woman has a blood pressure reading of 160/110 mm Hg on two or more occasions.
ترجمه فارسی:
فشار خون بالا در دوران بارداری زمانی اتفاق میافتد که یک زن باردار در دو نوبت با فاصله ۴ ساعت یا بیشتر، فشار خون ۱۴۰/۹۰ میلیمتر جیوه یا بالاتر داشته باشد. فشار خون بالای شدید در دوران بارداری هم، زمانی اتفاق میافتد که یک زن باردار در دو نوبت یا بیشتر فشار خون ۱۶۰/۱۱۰ میلیمتر جیوه داشته باشد.
۲. فشار خون ۱۰ روی ۶ در بارداری
افت خفیف فشار در سهماهه اول و دوم شایع است و معمولا نیاز به اقدام ندارد مگر اینکه همراه با علائم یا مقادیر خیلی پایین باشد. اگر مادر سرحال است و علائم آزاردهنده ندارد یا اگر این مقدار با الگوی فشارهای قبلی سازگار باشد و ناگهانی افت نکرده باشد معمولا خطرناک نیست اما با مشاهده خستگی غیرعادی، سردی دستوپا یا سرگیجه، ضعف یا احساس بیحالی و حالت غشکردن، به پزشک متخصص مراجعه کنید.
وقتشه برای درمان فشار خون اقدام کنی؛ نوبتت رو از دکترتو بگیر.
۳. فشار خون ۱۲ روی ۷ در بارداری
فشار خون طبیعی کمتر از ۱۲۰/۸۰ میلیمتر جیوه است. این مقدار یکی از بهترین و پایدارترین محدودهها در دوران بارداری محسوب میشود. نه پایین است و نه بالا و گردش خون مادر و جفت در وضعیت مطلوب قرار دارد. اگر همین روند در طول بارداری ادامه پیدا کند، معمولا جای نگرانی وجود ندارد.
۴. فشار خون ۱۲ روی ۸ در بارداری
فشار خون ۱۲۰/۸۰ mmHg هم طبیعی و سالم است. اگر مادر قبلا فشار خون بالاتر داشته است، این عدد حتی نشاندهنده وضعیت بهتر از قبل هم هست. البته مرز طبیعی محسوب میشود که هنوز وارد محدوده هشدار یا فشار خون بالا نمیشود.
فشار خون اوایل بارداری
در اوایل بارداری معمولا فشار خون کمی پایینتر از حالت عادی میرود و این یک اتفاق طبیعی و شایع است. دلیل این موضوع تغییرات هورمونی، افزایش جریان خون و گشاد شدن رگها است. بیشتر زنان باردار در سه ماهه اول بارداری و ابتدای سهماهه دوم افت خفیف فشار خون را تجربه میکنند و فشارها معمولا در محدودههایی مانند ۹۰/۶۰ تا ۱۱۰/۷۰ دیده میشود.
تا زمانی که فشار در محدوده پایین اما پایدار باشد و مادر علائم شدید نداشتهباشد، طبیعی است. اگر فشار خیلی پایین بیاید (به عنوان مثال کمتر از ۹۰/۵۰) یا علائم شدید ایجاد شود، باید بررسی شود.
متن انگلیسی:
به نقل از سایت healthline
A blood pressure that is greater than 130/90 mm Hg or that is 15 degrees higher on the top number from where you started before pregnancy may be cause for concern.
ترجمه فارسی:
فشار خونی که بیشتر از ۱۳۰/۹۰ میلیمتر جیوه باشد یا عدد سیستولیک (عدد بالا) نسبت به قبل از بارداری حدود ۱۵ واحد افزایش پیدا کند، میتواند نشانهای برای نگرانی باشد.
فشار خون در ماه های پایانی بارداری (فشار خون در ماه آخر بارداری)
در ماههای پایانی بارداری، به خصوص از هفته ۳۰ به بعد، فشار خون معمولا رو به افزایش میرود و بهتدریج به محدوده قبل از بارداری نزدیک میشود. این افزایش طبیعی است زیرا حجم خون بیشتر میشود و بدن برای زایمان آماده میشود اما در عین حال این دوره حساسترین زمان برای بروز فشار خون بارداری و پرهاکلامپسی است.
در بیشتر مادران فشار خون در سه ماهه سوم بارداری معمولا به سطوح قبل از بارداری نزدیک میشود. اگر مادر در گذشته فشار کمی پایین داشته است، در ماه آخر ممکن است به مقدار استاندارد نزدیک شود. این روند تا زمانی که فشار خون کمتر از ۱۴۰/۹۰ باشد، روند افزایش آهسته و بدون علائم هشدار باشد یا فشار نسبت به قبل از بارداری خیلی بالاتر نرفته باشد معمولا طبیعی است.
افزایش ناگهانی فشار حتی اگر هنوز در محدوده طبیعی باشد و همراه شدن فشار خون با سردرد شدید، تاری دید، درد بالای شکم یا ورم ناگهانی نیاز به بررسی فوری پزشک دارد.
فشار خون در بارداری چندقلویی
در بارداری چندقلویی (دوقلو، سهقلو و بیشتر)، فشار خون معمولا حساستر، ناپایدارتر و مستعد افزایش است. دلیل این اتفاق این است که بدن باید خونرسانی بیشتری انجام دهد و جفتها یا جفت بزرگتر نیاز به جریان خون بیشتری دارند. به همین خاطر مادران بارداری چندقلویی یا بارداری دوقلو بیشتر از دیگران باید فشار خونشان را پیگیری کنند. از سهماهه دوم به بعد، بهخصوص بعد از هفته ۲۰، فشار خون در بارداری چندقلویی بیشتر تمایل به بالا رفتن دارد.
۴.۹ (۲۷۰۵ نظر)۴.۹ (۸۲۹ نظر)۴.۹ (۷۱۶ نظر)۴.۷ (۶۷۶ نظر)۴.۸ (۶۲۵ نظر)۴.۹ (۵۵۱ نظر)نتیجه گیری
جدول فشار خون در بارداری ابزار ساده و کاربردی برای پیگیری منظم فشار مادر در طول بارداری است. با ثبت روزانه یا هفتگی فشار، روند تغییرات مشخص میشود و هر افزایش غیرطبیعی سریعتر شناسایی میشود. فشار خون باید با دستگاه معتبر و در حالت استراحت، نشسته و آرام اندازهگیری شود. در صورت مشاهده فشار ۱۴۰/۹۰ یا بالاتر، افزایش ناگهانی نسبت به قبل از بارداری، یا علائمی مانند سردرد شدید، تاری دید و ورم ناگهانی باید فورا به پزشک مراجعه کرد تا سلامت مادر و جنین حفظ شود.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!