موارد مصرف داروی متوکلوپرامید چیست؟

قرص متوکلوپرامید برای چیست و چه دارویی است؟ متوکلوپرامید دارویی است که بیشتر برای درمان اختلالات گوارشی کاربرد دارد. این دارو با افزایش حرکت معده و روده به بهبود هضم و تسکین علائمی مانند تهوع و استفراغ کمک می‌کند. متوکلوپرامید برای افزایش سرعت تخلیه معده و بهبود علائم در افراد مبتلا به گاستروپارزی نیز کاربرد دارد.

قبل از مصرف آن، برای جلوگیری از عوارض جانبی، به مشاوره پزشک داخلی یا متخصص گوارش نیاز دارید. در سایت دکترتو می‌توانید مشاوره آنلاین نوبت ویزیت حضوری دریافت کرده و از مشاوره دارویی آنلاین با متخصصان استفاده کنید. در ادامه این مطلب همراه ما باشید تا به بررسی موارد مصرف و عوارض جانبی متوکلوپرامید بپردازیم.

متوکلوپرامید چیست و چه کاربردی دارد؟

داروی متوکلوپرامید برای درمان برخی از ناراحتی‌های معده و روده تجویز می‌شود و معمولا به عنوان یک درمان کوتاه مدت (بین ۴ تا ۱۲ هفته) برای سوزش مداوم معده در زمانی که داروهای دیگر به اندازه‌ی کافی خوب عمل نمی‌کنند مورد استفاده قرار می‌گیرد. درمان سوزش مداوم معده می‌تواند آسیب‌های ناشی از اسید معده به مری را کاهش داده و به بهبودی بیمار کمک کند.

داروی متوکلوپرامید همچنین برای درمان بیماران دیابتی که مشکل گاستروپارزی دارند نیز موثر است. درمان گاستروپارزی می‌تواند علائم حالت تهوع، استفراغ و پر بودن معده و شکم را کاهش دهد.

• نام تجاری متوکلوپرامید: رگلان

• نام رایج دارو:
  • متوکلوپرامید – Metoclopramide
  • قرص متوکلوپرامید حکیم
  • متوکلوپرامید هیدروکلراید
  • پلامیدگات متوکلوپرامید

مکانیسم اثر متوکلوپرامید چگونه است؟

مکانیسم اولیه متوکلوپرامید شامل مسدود کردن گیرنده‌های دوپامین در ناحیه ماشه گیرنده شیمیایی (CTZ) در مغز است. با مهار اتصال دوپامین به این گیرنده‌ها، متوکلوپرامید از سیگنال‌های مهاری که معمولاً به CTZ منتقل می‌شوند، جلوگیری می‌کند. این اتفاق در نهایت باعث کاهش فعالیت مرکز استفراغ در مغز می‌شود و به کاهش تهوع و استفراغ کمک می‌کند.

نحوه‌ مصرف داروی متوکلوپرامید چگونه است؟

طریقه مصرف متوکلوپرامید به این شکل است که اگر شکل مایع داروی متوکلوپرامید را مصرف می‌کنید از پیمانه‌ی مخصوص استفاده کنید. از قاشق غذاخوری به دلیل دقیق نبودن میزان مصرف دارو استفاده نکنید. اگر از شکل قرص داروی متوکلوپرامید استفاده می‌کنید پیش از زمان مصرف دوز دارو قرص را از بسته خارج نکنید.

قبل از استفاده از این دارو دست‌های خود را خشک کنید. در صورتی که قرص شکسته یا خرد شده بود از مصرف آن خودداری کنید. بلافاصله بعد از خارج کردن قرص از بسته آن را روی زبان خود بگذارید. اجازه دهید قرص به طور کامل حل شود و سپس آن را با بزاق فرو دهید. لازم نیست که این دارو را با آب میل کنید.

دوز مصرف داروی متوکلوپرامید به سن، وضعیت بیماری و پاسخگویی بدن شما به درمان و سایر داروهایی که مصرف می‌کنید بستگی دارد. اطمینان حاصل کنید که پزشک شما یا دکتر داروخانه در جریان تمامی داروهایی که مصرف می‌کنید قرار گرفته باشند.

در صورتی که سوزش معده را فقط در مواقع خاصی از روز (مثلا بعد از شام) احساس می‌کنید ممکن است پزشک شما به جای مصرف دارو در طول روز اینطور صلاح ببیند که دارو را تنها در آن زمان‌ها مصرف کنید. این شیوه خطر ابتلا به عوارض جانبی را کاهش می‌دهد.

بهترین زمان مصرف قرص متوکلوپرامید کی است؟

داروی متوکلوپرامید را به صورت خوراکی ۳۰ دقیقه قبل از غذا و پیش از خواب، معمولا چهار بار در روز و طبق دستور پزشک، مصرف کنید. برای تاثیرگذاری بیشتر داروی متوکلوپرامید این دارو را مرتب مصرف کنید. به یاد داشته باشید که هر روز در زمان مقرر، پیش از صرف یک وعده‌ی غذایی، از دارو استفاده کنید.

نحوه مصرف صحیح داروی متوکلوپرامید برای کودکان چیه؟

برای جلوگیری از عوارض، مشاوره بگیر!

مشاوره دارویینوبت دکتر گوارش و کبد

موارد مصرف داروی متوکلوپرامید چیست؟

مصرف داروی متوکلوپرامید برای درمان گاستروپارزی دیابتی معمولا در حدود ۲ تا ۸ هفته طول می‌کشد و پس از آن روده‌ی شما به خوبی فعالیت می‌کند. بیماری شما ممکن است دوباره به همان صورت قبل تکرار شود. ممکن است در این شرایط پزشک اینطور صلاح ببیند که در زمانی که علائم بیماری‌تان ظاهر می‌شود مصرف دارو را شروع کرده و پس از بهبودی استفاده از داروی متوکلوپرامید را متوقف کنید.

در صورتی که داروی متوکلوپرامید را در مدت زمان طولانی یا در دوز بالا استفاده کرده‌اید توقف ناگهانی این دارو ممکن است باعث ایجاد علائم ترک ناگهانی مانند سرگیجه، ناآرامی و عصبانیت و سردرد شود. برای جلوگیری از ابتلا به علائم ترک ناگهانی ممکن است پزشک شما میزان دوز مصرفی‌تان را به تدریج کاهش دهد.

در صورتی که علائم بیماری شما مثل قبل ادامه پیدا کرد یا حالتان شما وخیم‌تر شد به پزشک خود اطلاع دهید. برای دریافت اطلاعات لازم در مورد داروی متوکلوپیرامید، نحوه مصرف آن، عوارض جانبی و اختلالات دارویی بهتر است با متخصص گوارش مشورت کنید. در دکترتو می‌توانید با بهترین متخصص گوارش آشنا شوید، به‌صورت تلفنی یا آنلاین با آنها مشورت کنید و یا برای دریافت نوبت حضوری اقدام کنید.

۱. قطره متوکلوپرامید برای کودکان و نوزادان

خواص و کاربرد قرص متوکلوپرامید در بزرگسالان بیشتر از کودکان است. به دلیل افزایش خطر حرکات غیرقابل کنترل گوارشی، قطره متوکلوپرامید نباید در کودکان زیر ۱ سال استفاده شود

۲. قرص متوکلوپرامید در بارداری و شیردهی

در دوران بارداری و شیردهی، متوکلوپرامید به مقدار کم وارد شیر مادر می‌شود. این اتفاق به ندرت نوزادان را تحت تاثیر قرار می‌دهد، اما بهتر از قبل از مصرف با پزشک درباره خطرات آن مشورت کنید.

متن انگلیسی:
Take this medicine on an empty stomach, at least 30 minutes before meals and at bedtime.
ترجمه فارسی:
این دارو را با معده خالی، حداقل ۳۰ دقیقه قبل از غذا و قبل از خواب مصرف کنید.

به نقل از سایت mayoclinic

۳. قرص متوکلوپرامید برای افزایش شیر

متوکلوپرامید می‌تواند برای کمک به افزایش شیر مادر استفاده شود. این دارو یک آنتاگونیست دوپامین است که سطح پرولاکتین را افزایش می‌دهد و یکی از راه های افزایش شیر مادر به حساب می‌آید.

۴. متوکلوپرامید برای سرگیجه

در برخی موارد، از داروهای ضد استفراغ برای کمک به بهبود حالت تهوع مرتبط با سرگیجه استفاده می‌شود. متوکلوپرامید یک آنتاگونیست دوپامین است که تحرک دستگاه گوارش (GI) را افزایش می‌دهد و تخلیه معده را تسریع می‌کند.

۵. متوکلوپرامید و افسردگی

متوکلوپرامید در بعضی بیماران باعث افزایش تحریک پذیری یا سایر رفتارهای غیرطبیعی خلقی در برخی افراد می‌شود. همچنین ممکن است باعث شود برخی افراد افکار و تمایلات خودکشی داشته باشند یا بیشتر افسرده شوند.

۶. قرص متوکلوپرامید برای کرونا

در حال حاضر نتایج معتبری از تاثیرات این دارو برای درمان علائم کووید ۱۹ منتشر نشده است. اما به نظر می‌رسد می‌تواند نشانه‌های ناراحتی گوارشی را کم کند. با این حال، حتما با پزشک مشورت کنید. برای اینکار می‌توانید از مشاوره دارویی در سایت دکترتو استفاده کنید.

۷. قرص متوکلوپرامید برای حالت تهوع و رفلاکس معده (قرص ضد تهوع متوکلوپرامید)

متوکلوپرامید برای درمان استفراغ و تخلیه آرام معده (گاستروپارزی) در بیماران دیابتی استفاده می‌شود و حرکات یا انقباضات معده و روده را افزایش می‌دهد. این دارو علائمی مانند حالت تهوع، استفراغ، سوزش سر دل، احساس سیری بعد از غذا و از دست دادن اشتها را تسکین می‌دهد.

۸. متوکلوپرامید برای اسهال، قرص متوکلوپرامید برای اسهال خوب است؟

این دارو برای درمان اسهال مناسب نیست. متوکلوپرامید با تأثیر بر گیرنده‌های مختلف در دستگاه گوارش، حرکات روده را تحریک می‌کند و باعث افزایش بیرون‌روی می‌شود.

۹. دوز داروی متوکلوپرامید چقدر است؟

مقدار مصرف قطره متوکلوپرامید در کودکان و بزرگسالان چقدر است؟ مقدار دوز تجویزی برای بزرگسالان و کودکان به شکل زیر است:

رده سنی	بیماری گاستروپارزی	ریفلاکس معده	تهوع ناشی از سیمی درمانی	سردردهای میگرنی
بزرگسالان	دوز معمول خوراکی ۱۰ میلی‌گرم، ۴ بار در روز قبل از غذا و قبل از خواب حداکثر دوز توصیه شده روزانه ۴۰ میلی‌گرم است.	۱۰ تا ۱۵ میلی‌گرم، ۳۰ دقیقه قبل از هر وعده غذایی و قبل از خواب به مدت ۲ تا ۸ هفته حداکثر دوز توصیه شده روزانه ۶۰ میلی‌گرم است.	۱ تا ۲ میلی گرم بر کیلوگرم، ۳۰دقیقه قبل از شیمی درمانی	دوز معمول خوراکی ۱۰ میلی‌گرم است که در اسرع وقت در هنگام حمله میگرن مصرف می‌شود.
کودکان	تعیین توسط پزشک	تعیین دوز توسط پزشک	تعیین توسط پزشک	تعیین مقدار داروی مصرفی توسط پزشک

۱۰. علائم اوردوز مصرف داروی متوکلوپرامید

اگر فردی بیش از اندازه از داروی متوکلوپرامید استفاده کرده بود و دچار علائمی مانند بی‌هوش شدن یا مشکل در تنفس شد به سرعت با مرکز فوریت‌های پزشکی تماس بگیرید. برای جلوگیری از اوردوز، داروی خود را با دیگران به اشتراک نگذارید.

دچار رفلاکس معده شدی؟

قبل از مصرف متوکلوپرامید با دکتر مشورت کن!

دکتر رفلاکس معده

عوارض جانبی مصرف داروی متوکلوپرامید چیست؟

در صورتی که پزشک داروی متوکلوپرامید را برای شما تجویز کرده است، یعنی فوائد آن بیش از مضراتش بوده است. همچنین لازم است بدانید اکثر افرادی که داروی متوکلوپرامید را مصرف کرده‌اند عوارض جدی این دارو را تجربه نکرده‌اند. مهمترین عوارض جانبی این دارو عبارتند از:

• خواب‌آلودگی و مشکلات خواب
• خستگی، سرگیجه و سردرد
• اسهال
• اضطراب، گیجی افسردگی و افکار خودکشی
  کاهش قوای جنسی
• بی‌قراری حرکتی
• اسپاسم عضلانی
• حرکات کنترل نشده‌ی ماهیچه‌ها مانند پیچش گردن و قوز شدن پشت
• علائم غیر قابل کنترل پارکینسون مانند لرزش
• ترشح غیر عادی شیر از پستان‌ها
• تورم دست‌ها و پاها و تغییر در زمان قاعدگی

مصرف داروی متوکلوپرامید به ندرت می‌تواند یک بیماری جدی به نام سندرم نورولپتیک بدخیم یا NMS ایجاد کند. در صورتی که دچار علائمی مانند تب، سفت شدن عضلات، گیجی شدید، تعرق بیش از حد و تپش قلب شدید و بی‌قاعده شدید به سرعت از مرکز فوریت‌های پزشکی کمک بگیرید.

مسمومیت با متوکلوپرامید

مصرف داروی متوکلوپرامید به دلیل خطر بروز عوارض جانبی جدی مانند مسمومیت، اسپاسم عضلانی و حرکات غیر قابل کنترل عضلات برای کودکان توصیه نمی‌شود.

به علت احتمال ابتلا به دیسکینزی حاد داروی متوکلوپرامید را در دوز بالاتر یا زمان طولانی‌تری از آن‌چه پزشک شما تجویز کرده استفاده نفرمایید. طبق گفته‌ی شرکت سازنده‌ی دارو درمان با متوکلوپرامید نباید بیش‌تر از ۱۲ هفته طول بکشد.

عوارض متوکلوپرامید در بارداری

موارد زیر از عوارض مصرف این دارو در دوران حاملگی است:

• تغییر در خلق و خو
• حرکات تند چشم یا حرکات تند اندام‌ها
• سردرد
• افزایش ضربان قلب
• بالا رفتن فشار خون

موارد احتیاط مصرف داروی متوکلوپرامید کدامند؟

قبل از مصرف داروی متوکلوپرامید تمامی سوابق پزشکی خود از قبیل سابقه‌ی اختلالات حرکتی عضلات مانند دیسکینیزی حاد یا دیستونی ناشی از مصرف دارو، خون‌ریزی، انسداد و زخم روده و معده، سرطان پستان، فشار خون بالا، مشکلات کلیوی، انواع نارسایی‌های قلبی، مشکلات روحی و روانی مانند افسردگی و افکار خودکشی، بیماری پارکینسون، مشکلات کبدی مانند سیروزیس یا پورفیری، فئوکروموسیتوما، تشنج و مشکلات خاص آنزیم خون را با دکتر گوارش یا دکتر داروخانه در میان بگذارید.

داروی متوکلوپرامید ممکن است موجب گیجی، ناهوشیاری و تاری دید شما بشود. الکل و ماری‌جوانا این حالات را تشدید می‌کند، لذا از رانندگی و فعالیت‌هایی که نیاز به هشیاری دارند تا زمانی که در هشیاری کامل به سر ببرید اجتناب کنید. هنگام مصرف متوکلوپرامید از نوشیدن الکل پرهیز کنید و در صورت مصرف ماری‌جوانا با پزشک خود صحبت کنید.

• قبل از هرگونه جراحی همه‌ی داروهایی را که مصرف می‌کنید با پزشک یا دندان‌پزشک خود در میان بگذارید.
• در صورتی که مبتلا به دیابت هستید مصرف داروی متوکلوپرامید ممکن است کنترل قند خون شما را دشوارتر کند.
• ممکن است کودکان به عوارض جانبی داروی متوکلوپرامید، به خصوص اسپاسم عضلانی و حرکت غیر قابل کنترل عضلات، حساسیت بیش‌تری نسبت به دیگران نشان بدهند.
• سالمندان ممکن است با مصرف داروی متوکلوپرامید بیش از سایرین به خواب‌آلودگی، دیسکینزی حاد و مشکلات عضلانی از نوع پارکینسون مبتلا شوند. خواب‌آلودگی می‌تواند خطر زمین خوردن را افزایش دهد.
• برای مصرف داروی متوکلوپرامید در دوران شیردهی با پزشک مشورت کنید. چنانچه باردار هستید فقط در صورت نیاز ضروری داروی متوکلوپرامید را استفاده کنید و در مورد فواید و مضرات آن از پزشک خود کمک بگیرید.

حساسیت به متوکلوپرامید

حساسیت و واکنش آلرژیک جدی با داروی متوکلوپرامید ممکن است در بعضی افراد رخ دهد. اگر واکنش آلرژیک جدی‌ای مانند علائم پوستی، خارش، تورم (مخصوصا در صورت، زبان و گلو)، گیجی شدید و اختلال تنفسی را تجربه کردید در سریع‌ترین زمان به دکتر مراجعه کنید.

تداخلات دارویی متوکلوپرامید با داروهای دیگر

بعضی از محصولاتی که ممکن است با داروی متوکلوپرامید تداخل ایجاد کنند عبارت‌اند از:

• داروهای ضد روان‌پریشی مانند آری پیپرازول و هالوپریدول
• آتوواکون
• تداخل متوکلوپرامید با استامینوفن
• آگونیست‌های دوپامین مانند کابرگولین، پرگولید و روپیرینول
• فسفومایسین
• پراملینتید
• فنوتیازین‌ها مانند پرومتازین و پروکلرپرازین
• ریواستیگمین

مصرف داروی متوکلوپرامید باعث می‌شود که غذا و بعضی از دارو به سرعت از معده حرکت کنند و این عملکرد دارو ممکن است بر جذب داروها و مواد غذایی تاثیر بگذارد. در مورد داروهایی که مصرف می‌کنید با پزشک صحبت کنید تا متوجه شوید که آیا ممکن است مصرف داروی متوکلوپرامید بر جذب آن‌ها تاثیر بگذارد.

در صورت مصرف سایر محصولاتی که موجب خواب‌آلودگی می‌شوند مانند الکل، ماری‌جوانا، آنتی‌هیستامین‌ها از جمله سیتریزین و دیفن‌هیدرامین، داروهای خواب‌آور، آرام‌بخش یا ضد اضطراب مانند آلپرازولام، دیازپام و زولپیدم، آرام‌بخش‌های عضلانی و داروهای مسکن مانند کدئین به پزشک خود یا دکتر داروخانه اطلاع دهید.

برچسب روی تمامی داروهای خود از جمله داروهای ضد آلرژی، ضد سرفه یا سرماخوردگی را بررسی کنید، زیرا ممکن است حاوی مواد تشکیل دهنده‌ای باشد که موجب خواب‌آلودگی شوند. از دکتر داروخانه در این مورد سوال کنید.

اطلاعات دارویی متوکلوپرامید

قبل از مصرف این دارو، حتما با پزشک درباره شرایط خود صحیت کنید. متوکلوپرامید ممکن است فشار خون را افزایش دهد. بنابراین اگر فشارخون دارید، حتما این مورد را در نظر داشته باشید. سایر مشخصات دارویی متوکلوپرامید شامل موارد زیر است:

اشکال دارویی	عوارض جانبی	تداخلات دارویی
آمپول پلادیک ۱۰ میلی‌گرم/ ۲ میلی لیتر	نارسایی قلبی	آنتاگونیست‌های دوپامین
کپسول نرم ژلوپرامید ۱۰ میلی‌گرم	خواب آلودگی	تشدید هایپرپرولاکتینمی
قطره خوراکی متوکلوپرامید-حکیم ۴ میلی‌گرم/میلی لیتر	ژینکوماستی	سوبسترای CYP2D6
قرص امی-متوکلوپرامید ۱۰ میلی‌گرم	واکنش ازدیاد حساسیت	داروهای ضد پارکینسون

نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر

متوکلوپرامید در درمان اختلالات مختلف گوارشی استفاده می‌شود. مکانیسم اثر این دارو به کاهش علائمی مانند تهوع، استفراغ، تاخیر در تخلیه معده و سوزش سر دل کمک می‌کند. در حالی که متوکلوپرامید می‌تواند یک گزینه درمانی موثر و قابل تحمل برای بسیاری از بیماران باشد، استفاده از آن در دوز تجویز شده و پیروی از دستورالعمل‌های ارائه شده توسط متخصصان مهم است.

اگر در دوران بارداری هستید یا می‌خواهید این دارو را برای فرزند خود استفاده کنید، حتما با دکتر متخصص داخلی یا دکتر گوارش مشورت کنید. برای دسترسی سریع و نوبت‌دهی آنلاین به سایت دکترتو مراجعه کنید. در سایت دکترتو امکان مشاوره آنلاین دکتر متخصص داخلی و مشاوره آنلاین متخصص گوارش نیز برای شما فراهم شده است.

دکترتو مراقب سلامتی شماست!