قرص متوکلوپرامید برای چیست؟ روش مصرف و عوارض آن – مجله سلامت دکترتو

قرص متوکلوپرامید برای چیست؟ روش مصرف و عوارض آن

آنچه در این مقاله می‌خوانید

متوکلوپرامید دارویی ضدتهوع و تقویت‌کننده حرکت معده است که به شکل قرص، قطره، شربت و آمپول موجود است. کاربرد اصلی آن درمان تهوع، استفراغ، و گاستروپارزی است و اشکال خوراکی آن برای کودکان و بزرگسالان و شکل تزریقی برای موارد شدیدتر استفاده می‌شود. عوارض متوکلوپرامید نیز ممکن است گوارشی یا عصبی باشد و برای مصرف طولانی‌مدت توصیه نمی‌شود.

approved-by-doctors

تأیید‌‌‌‌‌‌‌ شده توسط پزشکان متخصص دکترتو

محتوای این مقاله صرفا برای افزایش آگاهی شماست. قبل از هرگونه اقدام، جهت درمان از پزشکان دکترتو مشاوره بگیرید.

زمان مطالعه : 10 دقیقه
قرص متوکلوپرامید برای چیست؟ روش مصرف و عوارض آن

قرص متوکلوپرامید دارویی است که به کاهش تهوع، استفراغ و مشکلات تخلیه معده کمک می‌کند. این دارو با اثر بر گیرنده‌های خاصی در مغز و دستگاه گوارش، باعث تسریع حرکت معده و روده می‌شود. داروی متوکلوپرامید به صورت قرص، قطره، شربت و آمپول عرضه می‌شود و بیشتر برای تهوع ناشی از میگرن، شیمی‌درمانی یا گاستروپارزی دیابتی تجویز می‌شود. عوارض رایج آن شامل خواب‌آلودگی و بی‌قراری است اما در موارد نادر ممکن است عوارض عصبی مانند حرکات غیرارادی عضلات یا اختلالات خلقی ایجاد کند. به همین دلیل بهتر است در زمان مصرف دارو با پزشک مشورت داشته‌باشید و در صورت نیاز داروی جایگزین مانند دومپریدون دریافت کنید.

متوکلوپرامید چیست؟

متوکلوپرامید با نام علمی Metoclopramide hydrochloride دارویی از خانواده داروهای ضد تهوع و ضد استفراغ است. این دارو بیشتر برای درمان تهوع، استفراغ، ریفلاکس معده و تخلیه آهسته معده در بیماران دیابتی تجویز می‌شود. متوکلوپرامید با افزایش اثر ناقل عصبی استیل‌کولین در دستگاه گوارش، حرکات معده را تقویت کرده و تخلیه معده را تسریع می‌کند.

شناسنامه داروییتوضیحات
متوکلوپرامید چیست؟ضد تهوع و تسهیل‌کننده تخلیه معده
نام عمومی داروMetoclopramide
نام تجاریPrimperan، Reglan
نوع داروضد تهوع، محرک حرکات معده
فرمول شیمیاییC14H22ClN3O2
دسته‌بندی بارداریدسته B (در بارداری با احتیاط مصرف شود)
نیمه‌عمرحدود ۵ تا ۶ ساعت
دفع داروکلیوی
مکانیسم اثرمتوکلوپرامید به‌عنوان آنتاگونیست گیرنده دوپامین (D2) در مغز و دستگاه گوارش عمل می‌کند و از طریق تحریک غیرمستقیم استیل‌کولین (با اثر بر گیرنده‌های ۵-HT4 یا مهار کولین‌استراز) حرکات معده را تقویت می‌کند
حداکثر دوز مجاز۱۵ تا ۲۰ میلی‌گرم در روز و در موارد تهوع شدید ناشی از شیمی‌درمانی ۳۰ میلی‌گرم در روز (بزرگسالان)
موارد منع مصرفانسداد روده، خونریزی گوارشی، صرع
اشکال داروییقرص، قطره، شربت، آمپول
داروهای هم گروهدومپریدون، اوندانسترون، پروکلروپرازین
اطلاعات دارویی متوکلوپرامید

نحوه مصرف قطره متوکلوپرامید در کودکان و بزرگسالان

متوکلوپرامید معمولا ۳۰ دقیقه قبل از غذا مصرف می‌شود تا اثربخشی آن در کمک به تخلیه معده بیشتر باشد. شکل خوراکی دارو شامل قرص، قطره یا شربت است و با مقدار کمی آب بلعیده یا خورانده می‌شود.

دوز معمول برای بزرگسالان ۱۰ میلی‌گرم سه‌بار در روز است. کودکان نیز دوز متفاوتی دارند که بر اساس وزن بدن محاسبه می‌شود. این دارو نباید بیش از ۵ روز پیاپی مصرف شود مگر اینکه پزشک تجویز کرده باشد. قطع ناگهانی نیز معمولا مشکلی ایجاد نمی‌کند اما مصرف طولانی‌مدت نباید ناگهانی قطع شود.

مقدار مصرف قرص متوکلوپرامید برای کودکان

در کودکان، دوز متوکلوپرامید به‌طور دقیق باید براساس وزن کودک محاسبه شود. دوز معمول بین ۰٫۱ تا ۰٫۱۵ میلی‌گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن، سه بار در روز است. برای مثال، کودکی با وزن ۲۰ کیلوگرم ممکن است تا ۳ میلی‌گرم در هر نوبت دریافت کند.

مصرف این دارو در کودکان زیر ۱ سال تنها باید با نظر پزشک انجام شود.

قرص متوکلوپرامید ۱۰ برای چیست؟
قرص متوکلوپرامید ۱۰ میلی‌گرم برای درمان تهوع، استفراغ، گاستروپارزی دیابتی و ریفلاکس معده به مری استفاده می‌شود.

چند قطره متوکلوپرامید برای کودکان مصرف می شود؟

قطره متوکلوپرامید در کودکان بر اساس میلی‌گرم به‌ازای وزن بدن تجویز می‌شود، اما به‌صورت عمومی، هر ۰٫۱ تا ۰٫۱۵ میلی‌گرم به‌ازای هر کیلوگرم وزن، سه‌بار در روز مصرف می‌شود. در قطره‌های متداول ایرانی، هر ۱ میلی‌لیتر برابر با ۵ میلی‌گرم دارو است. بنابراین، کودک ۱۵ کیلوگرمی ممکن است حدود ۰٫۶ میلی‌لیتر (معادل ۱۲ قطره) در هر نوبت نیاز داشته باشد.

با توجه به حساسیت دوز در کودکان، استفاده از سرنگ یا قاشق مدرج برای اندازه‌گیری دقیق توصیه می‌شود و تجویز باید توسط پزشک انجام شود.

میزان مصرف قطره متوکلوپرامید برای بزرگسال

در بزرگسالان، دوز استاندارد قطره متوکلوپرامید ۱۰ میلی‌گرم، سه‌بار در روز است. این مقدار معادل ۲ میلی‌لیتر از محلول خوراکی یا حدود ۴۰ قطره می‌شود. مصرف بهتر است ۳۰ دقیقه پیش از وعده غذایی و در صورت نیاز، پیش از خواب انجام شود. استفاده بلندمدت از قطره توصیه نمی‌شود و معمولا حداکثر مدت مصرف ۵ روز تعیین شده است.

در صورت بروز عوارض مانند بی‌قراری یا دیستونی، بیمار باید فورا به پزشک مراجعه کند و از قطع خودسرانه دارو خودداری شود. پزشک ممکن است دوز را تنظیم کند یا دارو را با داروی دیگری جایگزین کند.

بهترین زمان مصرف قرص متوکلوپرامید کی است؟

بهترین زمان مصرف متوکلوپرامید ۳۰ دقیقه قبل از وعده غذایی و در صورت نیاز، قبل از خواب است. این زمان‌بندی به دارو کمک می‌کند تا حرکات معده را به‌موقع تحریک کرده و از تهوع یا احساس سنگینی معده جلوگیری کند.
اگر دارو برای پیشگیری از تهوع در میگرن یا شیمی‌درمانی تجویز شده باشد، زمان مصرف بسته به دستور پزشک ممکن است متفاوت باشد.

عوارض قرص متوکلوپرامید اذیتت می‌کنه؟
داروهای جایگزین رو با دکتر بررسی کن.

قرص متوکلوپرامید ۱۰ برای چیست؟

قرص متوکلوپرامید ۱۰ میلی‌گرمی برای درمان تهوع، استفراغ، ریفلاکس و تخلیه آهسته معده استفاده می‌شود. این دارو در تقویت حرکات دستگاه گوارش نقش دارد و معمولا در درمان بیماران دیابتی با مشکل گاستروپارزی، بیماران تحت شیمی‌درمانی یا مبتلایان به میگرن کاربرد دارد.

کاربردهای متداول قرص متوکلوپرامید ۱۰ میلی‌گرمی به طور کلی عبارت است از:

  • کاهش تهوع و استفراغ
  • تسریع تخلیه معده در گاستروپارزی دیابتی
  • درمان موقتی ریفلاکس مقاوم به دارو
  • کنترل تهوع ناشی از میگرن

متن انگلیسی:
Metoclopramide is a dopamine receptor antagonist and has been approved by the FDA to treat nausea and vomiting in patients with gastroesophageal reflux disease or diabetic gastroparesis by increasing gastric motility. It is also used to control nausea and vomiting in chemotherapy patients.
ترجمه فارسی:
متوکلوپرامید یک آنتاگونیست گیرنده دوپامین است و توسط FDA برای درمان تهوع و استفراغ در بیماران مبتلا به ریفلاکس معده به مری یا گاستروپارزی دیابتی با افزایش تحرک معده تأیید شده است. همچنین برای کنترل تهوع و استفراغ در بیماران تحت شیمی‌درمانی استفاده می‌شود.

به نقل از سایت ncbi

قرص متوکلوپرامید برای کودکان

استفاده از قرص متوکلوپرامید در کودکان معمولا توصیه نمی‌شود مگر در موارد خاص و با دقت زیاد. کودکان به عوارض عصبی این دارو حساس‌تر هستند، به‌خصوص در دوزهای بالا یا مصرف طولانی‌مدت. اگر نیاز به تجویز باشد، پزشک معمولا شکل قطره یا شربت دارو را انتخاب می‌کند تا دوز دقیق بر اساس وزن کودک محاسبه شود.

در کودکان بالای ۶ سال، قرص ممکن است با دوز پایین‌تر (به عنوان مثال نصف قرص ۱۰ میلی‌گرمی) تجویز شود اما فقط در شرایط خاص و با نظارت کامل. مصرف خودسرانه قرص متوکلوپرامید برای کودکان خطرناک است.

قرص متوکلوپرامید برای حالت تهوع

قرص متوکلوپرامید یکی از داروهای رایج برای درمان حالت تهوع و استفراغ است. این دارو با اثر بر گیرنده‌های خاص در مغز و دستگاه گوارش، پیام‌های تهوع را سرکوب می‌کند و به تسهیل حرکت غذا در معده کمک می‌کند.
قرص متوکلوپرامید ۱۰ یا سایر دوزهای آن بیشتر در موارد زیر تجویز می‌شود:

  • تهوع ناشی از میگرن
  • تهوع در بیماران دیابتی
  • حالت تهوع بعد از شیمی‌درمانی یا پرتودرمانی
  • تهوع پس از عمل جراحی
  • تهوع دوران بارداری (فقط در موارد خاص و کوتاه‌مدت)

استفاده منظم آن باید کمتر از ۵ روز باشد.

عوارض قرص متوکلوپرامید ۱۰ چیست؟
عوارض قرص متوکلوپرامید شامل خواب‌آلودگی، بی‌قراری، اسهال، حرکات غیرارادی عضلانی و گاهی افسردگی است.

متوکلوپرامید برای اسهال کاربرد دارد؟

متوکلوپرامید برای درمان اسهال تجویز نمی‌شود. این دارو برعکس، باعث افزایش حرکات معده و روده می‌شود و ممکن است در برخی بیماران اسهال را تشدید کند. کاربرد اصلی متوکلوپرامید در درمان تهوع، استفراغ، و تأخیر تخلیه معده است، نه کاهش حرکات گوارشی.

اگر اسهال با تهوع همراه باشد، پزشک ممکن است متوکلوپرامید را برای کنترل تهوع تجویز کند اما برای توقف اسهال بهتر است داروهایی مانند لوپرامید یا بیسموت استفاده کنید. در صورت ابتلا به اسهال شدید، مصرف متوکلوپرامید بدون تجویز پزشک می‌تواند خطرناک باشد.

قطره متوکلوپرامید برای چیست؟

قطره متوکلوپرامید شکل خوراکی مناسب برای کودکان یا بزرگسالانی است که قادر به بلع قرص نیستند. این قطره معمولا برای درمان حالت تهوع، استفراغ یا تأخیر در تخلیه معده تجویز می‌شود و دوز آن به راحتی بر اساس وزن بدن تنظیم می‌شود.

کاربردهای قطره متوکلوپرامید شامل موارد زیر است:

  • درمان تهوع و استفراغ در کودکان
  • تسریع تخلیه معده در گاستروپارزی
  • کاهش تهوع در میگرن یا بیماری‌های گوارشی
  • جایگزین قرص در بیماران ناتوان یا سالمندان
  • کمک به پیشگیری از تهوع ناشی از داروها

قطره باید با دقت اندازه‌گیری شود و مصرف طولانی‌مدت آن توصیه نمی‌شود.

قطره متوکلوپرامید برای کودکان

قطره متوکلوپرامید یکی از اشکال مناسب برای درمان تهوع در کودکان است. پزشکان از آن برای کاهش تهوع، بهبود حرکت معده و در برخی موارد خاص مانند ریفلاکس شدید استفاده می‌کنند. دوز این قطره به وزن کودک و شدت علائم بستگی دارد. برای مثال، کودک ۱۵ کیلویی ممکن است حدود ۰٫۶ تا ۰٫۹ میلی‌لیتر (۱۲ تا ۱۸ قطره) در هر وعده دریافت کند.

قطره متوکلوپرامید برای بزرگسالان

قطره متوکلوپرامید در بزرگسالان معمولا در دوز ۱۰ میلی‌گرم، سه‌بار در روز مصرف می‌شود، معادل حدود ۲ میلی‌لیتر یا ۴۰ قطره در هر وعده. این شکل دارو برای افرادی که مشکل در بلع دارند یا نمی‌توانند قرص مصرف کنند مناسب است. قطره باید ۳۰ دقیقه قبل از غذا مصرف شود تا اثر بهتری در تخلیه معده و کاهش تهوع داشته‌باشد.

قطره متوکلوپرامید برای کودکان
قطره متوکلوپرامید برای کودکان برای درمان تهوع، استفراغ و مشکلات گوارشی با دوز مناسب تجویز می‌شود.

شربت متوکلوپرامید برای چیست؟

شربت متوکلوپرامید نوعی شکل خوراکی شیرین‌شده این دارو است که بیشتر برای کودکان یا سالمندانی که نمی‌توانند قرص یا قطره مصرف کنند تجویز می‌شود. این دارو در کاهش تهوع و تسریع تخلیه معده مؤثر است.

کاربردهای شربت متوکلوپرامید عبارت است از:

  • درمان تهوع و استفراغ کودکان
  • بهبود گاستروپارزی دیابتی
  • کاهش تهوع ناشی از داروها
  • کمک به بلع بهتر دارو برای کودکان و سالمندان
  • تسهیل حرکت دستگاه گوارش در برخی بیماری‌ها

دوز شربت معمولا با سرنگ یا قاشق مدرج تنظیم می‌شود و مصرف آن باید کوتاه‌مدت و تحت نظر پزشک باشد.

شربت متوکلوپرامید برای کودکان

شربت متوکلوپرامید شکل مناسب‌تری از دارو برای استفاده در کودکان خردسال است، به‌ خصوص آن‌هایی که بلع قرص یا قطره برایشان دشوار است. این شربت معمولا برای درمان تهوع، استفراغ و مشکلات تخلیه معده در کودکان بالای ۱ سال تجویز می‌شود.
دوز شربت هم معمولا بر اساس وزن بدن تنظیم می‌شود؛ برای مثال، کودک ۱۰ کیلوگرمی ممکن است ۱ میلی‌لیتر از شربت در هر وعده سه‌بار در روز دریافت کند. مصرف باید محدود به چند روز باشد و در صورت بروز علائمی مانند بی‌قراری یا اسپاسم عضلانی، مصرف دارو باید متوقف و به پزشک مراجعه شود.

آمپول متوکلوپرامید برای چیست؟

آمپول متوکلوپرامید بیشتر در شرایط اورژانسی و بیمارستانی، جایی که تهوع و استفراغ شدید نیاز به کنترل فوری دارند، استفاده می‌شود. این دارو به‌صورت عضلانی یا وریدی تزریق می‌شود و معمولا طی ۱۵ تا ۳۰ دقیقه اثر می‌گذارد. کاربردهای آمپول متوکلوپرامید شامل موارد زیر هستند:

  • تهوع و استفراغ شدید پس از جراحی
  • تهوع ناشی از شیمی‌درمانی یا پرتودرمانی
  • آمادگی برای آندوسکوپی یا تصویربرداری گوارشی
  • درمان گاستروپارزی در دیابت
  • بیمارانی که امکان مصرف خوراکی ندارند

تزریق باید حتما توسط پرسنل درمانی انجام شود.

سریع‌ترین راه برای درمان تهوع و استفراغ مداوم، همین‌جاست.

آمپول متوکلوپرامید برای کودکان

آمپول متوکلوپرامید در کودکان فقط در شرایط خاص و با احتیاط زیاد تزریق می‌شود. استفاده‌ی آن بیشتر در بیمارستان و برای موارد حاد تهوع و استفراغ تجویز می‌شود مخصوصا زمانی که مصرف خوراکی ممکن نباشد. در کودکان، به‌ خصوص کودکان زیر ۵ سال، خطر عوارض عصبی مانند حرکات غیرارادی عضلات یا بی‌قراری بیشتر است، بنابراین تزریق آمپول متوکلوپرامید برای کودکان فقط با نظارت پزشک باید انجام شود.

متن انگلیسی:
Metoclopramide is used to treat the symptoms of slow stomach emptying (gastroparesis) in patients with diabetes. It works by increasing the movements or contractions of the stomach and intestines. It relieves symptoms such as nausea, vomiting, heartburn, a feeling of fullness after meals, and loss of appetite. Metoclopramide is also used to treat heartburn for patients with gastroesophageal reflux disease (GERD).
ترجمه فارسی:
متوکلوپرامید برای درمان علائم تخلیه آهسته معده (گاستروپارزی) در بیماران دیابتی استفاده می‌شود. این دارو با افزایش حرکات یا انقباضات معده و روده‌ها عمل می‌کند و علائمی مانند تهوع، استفراغ، سوزش سر دل، احساس پری پس از غذا و بی‌اشتهایی را تسکین می‌دهد. همچنین، متوکلوپرامید برای درمان سوزش سر دل در بیماران مبتلا به بیماری ریفلاکس معده به مری (GERD) استفاده می‌شود.

به نقل از سایت mayoclinic

دوز داروی متوکلوپرامید چقدر است؟

مقدار مصرف متوکلوپرامید به سن، وزن، نوع علائم و روش مصرف دارو بستگی دارد. برای بزرگسالان، دوز خوراکی یا تزریقی معمولا ۱۰ میلی‌گرم، سه‌بار در روز است. در کودکان، مقدار دقیق باید توسط پزشک و بر اساس وزن بدن تعیین شود.

حداکثر مدت مصرف خوراکی نباید بیشتر از ۵ روز متوالی باشد. در ادامه، یک جدول خلاصه از دوزهای رایج آورده شده است:

گروه سنیدوز معمول روزانه
بزرگسالان (قرص/قطره)۱۰ میلی‌گرم، ۳ بار در روز
بزرگسالان (تزریقی)۱۰ میلی‌گرم، تا ۳ بار در روز
کودکان۰.۱-۰.۱۵ میلی‌گرم/کیلوگرم، ۳ بار در روز
سالمنداندوز کمتر با نظارت پزشک
مقدار مصرف داروی متوکلوپرامید

عوارض داروی متوکلوپرامید چیست؟

شایع‌ترین عوارض متوکلوپرامید شامل بی‌قراری، خواب‌آلودگی، سرگیجه و اسهال هستند. عوارض نادرتر و جدی‌تر ممکن است شامل حرکات غیرارادی عضلات (دیستونی)، افسردگی یا اسپاسم‌های عضلانی باشند که بیشتر در کودکان یا مصرف‌های طولانی‌مدت دیده می‌شوند:

عوارض رایج:

  • خواب‌آلودگی
  • سردرد
  • تهوع یا اسهال

عوارض نادر و جدی:

  • حرکات غیرارادی صورت یا زبان
  • بی‌قراری شدید
  • علائم افسردگی
  • افزایش پرولاکتین و اختلالات قاعدگی

در صورت بروز علائم جدی، مصرف دارو باید قطع شود و هرچه سریع‌تر به پزشک مراجعه کنید.

آمپول متوکلوپرامید در سرم مصرف دارد؟
آمپول متوکلوپرامید در سرم برای کنترل تهوع و استفراغ شدید، به‌ خصوص در شیمی‌درمانی، استفاده می‌شود.

مصرف متوکلوپرامید و افسردگی

در برخی موارد، متوکلوپرامید می‌تواند باعث ایجاد یا تشدید علائم افسردگی شود. این اثر به دلیل تأثیر دارو بر گیرنده‌های دوپامین در مغز اتفاق می‌افتد. افرادی که سابقه اختلالات خلقی دارند باید با احتیاط از این دارو استفاده کنند. علائم ممکن است شامل کاهش انرژی، احساس غم، بی‌حوصلگی یا اضطراب باشد و معمولا پس از چند روز مصرف ظاهر می‌شود.

اگر چنین علائمی را مشاهده کردید، مصرف دارو را قطع کرده و با پزشک مشورت کنید. در برخی بیماران، تجویز داروهای جایگزین با عوارض روانی کمتر مناسب‌تر خواهد بود.

عوارض قرص متوکلوپرامید در کودکان

کودکان نسبت به عوارض عصبی متوکلوپرامید بسیار حساس‌تر هستند. به‌خصوص در سنین پایین، خطر بروز دیستونی (حرکات غیرارادی صورت، گردن یا اندام‌ها) بیشتر است. مصرف بیش از ۵ روز یا دوزهای بالا می‌تواند این خطر را افزایش دهد.

  • حرکات غیرعادی عضلات
  • بی‌قراری یا اضطراب شدید
  • خواب‌آلودگی یا بی‌حالی غیرعادی

در صورت مشاهده این علائم، مصرف دارو باید فورا متوقف شده و کودک به پزشک ارجاع داده شود.

عوارض قطره متوکلوپرامید برای نوزاد

قطره متوکلوپرامید برای درمان تهوع و استفراغ در نوزادان تنها با تجویز پزشک متخصص اطفال استفاده می‌شود. به دلیل حساسیت بالای نوزادان به عوارض عصبی، مصرف باید با احتیاط و نظارت دقیق باشد. در صورت بروز علائم غیرعادی فورا به پزشک مراجعه کنید:

  • حرکات غیرارادی چهره
  • اسپاسم عضلات
  • خواب‌آلودگی یا گریه غیرعادی
  • مشکلات تغذیه

تجویز قطره فقط باید با تأیید پزشک متخصص اطفال انجام شود و والدین باید با دقت کودک را تحت نظر داشته‌باشند.

عوارض آمپول متوکلوپرامید

آمپول متوکلوپرامید برای کنترل تهوع شدید در شرایط اورژانسی مانند شیمی‌درمانی یا جراحی استفاده می‌شود. تزریق باید توسط پرسنل پزشکی در بیمارستان انجام شود. در صورت بروز عوارض جدی مانند دیستونی یا تنگی نفس، فورا به پزشک اطلاع دهید. عوارض شایع آمپول متوکلوپرامید شامل موارد زیر است:

  • احساس گر گرفتگی
  • خواب‌آلودگی
  • افت فشار خون

عوارض نادر و خطرناک:

  • اسپاسم عضلات صورت و گردن
  • بی‌قراری شدید
  • تپش قلب یا تنگی نفس
پزشکان پیشنهادی

موارد احتیاط مصرف متوکلوپرامید ۱۰ و سایر دوزهای آن

متوکلوپرامید اگرچه در کنترل تهوع و بهبود حرکت دستگاه گوارش مؤثر است اما در برخی افراد می‌تواند باعث بروز عوارض جدی شود. به همین دلیل، در شرایط خاص باید با احتیاط مصرف شود.

در بیماران مبتلا به اختلالات عصبی مانند پارکینسون یا صرع، این دارو ممکن است وضعیت را تشدید کند یا باعث حرکات غیرارادی شود. افراد دارای نارسایی کلیه یا کبد هم باید دوز دارو را با نظر پزشک تنظیم کنند زیرا دفع دارو در بدن آن‌ها ممکن است کندتر انجام شود.

افرادی که سابقه افسردگی، اضطراب یا سایر اختلالات روانی دارند باید با دقت بیشتری تحت نظر قرار گیرند زیرا متوکلوپرامید ممکن است علائم روانی را تشدید کند.

در صورت ابتلا به موارد زیر باید احتیاط ویژه در مصرف متوکلوپرامید انجام شود:

  • اختلالات عصبی (مانند پارکینسون یا صرع)
  • نارسایی کلیه یا کبد
  • سابقه افسردگی یا اختلالات روانی
  • بارداری یا شیردهی
  • افراد سالمند یا کودکان خردسال
  • مصرف هم‌زمان با داروهای ضدافسردگی، آرام‌بخش‌ها یا داروهای ضدجنون

تداخلات دارویی متوکلوپرامید با داروهای دیگر

مصرف داروی متوکلوپرامید باعث می‌شود که غذا و بعضی از دارو به سرعت از معده حرکت کنند و این عملکرد دارو ممکن است روی جذب داروها و مواد غذایی تاثیر بگذارد. در مورد داروهایی که مصرف می‌کنید با پزشک صحبت کنید تا متوجه شوید که آیا ممکن است مصرف داروی متوکلوپرامید بر جذب آن‌ها تاثیر بگذارد.

بعضی از محصولاتی که ممکن است با داروی متوکلوپرامید تداخل ایجاد کنند عبارت‌اند از:

  • داروهای ضد روان‌پریشی مانند آری پیپرازول و هالوپریدول
  • آتوواکون
  • تداخل متوکلوپرامید با استامینوفن
  • آگونیست‌های دوپامین مانند کابرگولین، پرگولید و روپیرینول
  • فسفومایسین
  • پراملینتید
  • فنوتیازین‌ها مانند پرومتازین و پروکلرپرازین
  • ریواستیگمین
اشکال داروییتداخلات دارویی
آمپول پلادیک ۱۰ میلی‌گرم/ ۲ میلی لیترآنتاگونیست‌های دوپامین
کپسول نرم ژلوپرامید ۱۰ میلی‌گرمتشدید هایپرپرولاکتینمی
قطره خوراکی متوکلوپرامید-حکیم ۴ میلی‌گرم/میلی لیترسوبسترای CYP2D6
قرص امی-متوکلوپرامید ۱۰ میلی‌گرمداروهای ضد پارکینسون
مشخصات دارویی متوکلوپرامید

نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر

متوکلوپرامید دارویی برای کنترل تهوع و کمک به حرکت طبیعی معده است اما استفاده از آن باید با دقت و در مدت محدود (حداکثر ۵ روزه) انجام شود زیرا عوارض عصبی آن، به‌ویژه در کودکان و سالمندان، می‌تواند جدی باشد. برای اطمینان از ایمنی مصرف، فقط باید با نسخه پزشک و طبق دوز تجویزی مصرف شود.

در صورت بروز علائم غیرعادی مانند بی‌قراری یا حرکات عضلات، مصرف باید متوقف شده و سریع به پزشک مراجعه کرد. در دوران بارداری و شیردهی یا برای نوزادان و افراد سالمند هم استفاده از این دارو باید با مشورت کامل صورت گیرد.

دکترتو مراقب سلامتی شماست!

پرسش‌های متداول

متوکلوپرامید در بارداری تنها در موارد ضروری (مانند هایپرامسیس گراویداروم) و با نظارت پزشک قابل استفاده است. گرچه متوکلوپرامید در برخی موارد برای تهوع بارداری استفاده می‌شود اما جزو دسته B در بارداری (نه کاملا بی‌خطر) است و باید با احتیاط و تنها در صورت ضرورت تجویز شود، به‌ خصوص به دلیل خطر عوارض عصبی برای مادر و جنین که می‌تواند به همراه داشته‌باشد.

بله، آمپول متوکلوپرامید قابلیت تزریق در سرم (تزریق وریدی رقیق‌شده) را دارد. معمولا در مواردی که بیمار قادر به بلع قرص نیست یا تهوع و استفراغ شدید دارد، از تزریق آهسته وریدی استفاده می‌شود. این دارو همچنین به‌صورت تزریق عضلانی نیز کاربرد دارد. در تزریق وریدی، باید به آهستگی و طی حداقل ۱ تا ۲ دقیقه انجام شود تا از بروز عوارض ناگهانی مانند اضطراب یا افت فشار جلوگیری شود.

متوکلوپرامید به‌طور مستقیم یک داروی خواب‌آور محسوب نمی‌شود اما ممکن است باعث خواب‌آلودگی یا حس خستگی در برخی افراد شود. این اثر بیشتر به دلیل تأثیر دارو بر گیرنده‌های دوپامین در مغز است. اگر پس از مصرف دارو احساس خواب‌آلودگی یا کندی ذهنی داشتید، بهتر است از رانندگی یا کار با ماشین‌آلات خودداری کنید و با پزشک مشورت کنید.

آمپول متوکلوپرامید قابلیت تزریق هم عضلانی (IM) و هم وریدی (IV) را دارد. در اورژانس‌ها یا شرایطی که نیاز به اثر سریع وجود دارد، تزریق وریدی استفاده می‌شود. در موارد معمول‌تر و مواردی که کمتر حاد هستند، تزریق عضلانی کاربرد دارد. هر دو روش باید با دقت انجام شوند و دوز دارو طبق شرایط بیمار و نظر پزشک تنظیم شود.

متوکلوپرامید به‌طور مستقیم داروی ضدسرگیجه نیست اما در برخی موارد خاص مانند میگرن همراه با تهوع و سرگیجه، ممکن است به‌عنوان بخشی از درمان تجویز شود. همچنین در برخی بیماران با مشکلات گوارشی همراه با سرگیجه، مصرف آن می‌تواند به‌طور غیرمستقیم مؤثر باشد. برای سرگیجه‌هایی با منشأ گوش داخلی یا مشکلات مغزی، داروهای تخصصی‌تری مانند بتاهیسیتین یا داروهای ضدتهوع دیگر تجویز می‌شود.

متوکلوپرامید می‌تواند از طریق شیر مادر به نوزاد منتقل شود. هرچند این مقدار معمولا کم است اما در موارد نادر ممکن است باعث تحریک‌پذیری، خواب‌آلودگی یا اختلالات حرکتی خفیف در نوزاد شود. از طرفی به این دلیل که دارو میزان پرولاکتین را افزایش می‌دهد، ممکن است شیر مادر را زیاد کند. تصمیم برای مصرف آن در دوران شیردهی باید با دقت و مشورت پزشک گرفته شود و نوزاد از نظر علائم غیرطبیعی بررسی شود.

دمیترون (نام تجاری اندانسترون) و متوکلوپرامید هر دو برای کنترل تهوع به‌کار می‌روند اما تفاوت‌هایی دارند:

  • دمیترون معمولا در تهوع ناشی از شیمی‌درمانی، پرتودرمانی یا جراحی مؤثرتر است و عوارض عصبی کمتری دارد.
  • متوکلوپرامید در درمان تهوع گوارشی، گاستروپارزی و میگرن کاربرد دارد اما ممکن است باعث عوارض حرکتی شود.

لوپرامید و متوکلوپرامید دو داروی متفاوت هستند و کاربردهای مجزایی دارند:

  • لوپرامید: ضداسهال است و با کاهش حرکات روده‌ای، به درمان اسهال کمک می‌کند.
  • متوکلوپرامید: یک ضدتهوع و محرک حرکات دستگاه گوارش است که برای تهوع، استفراغ و گاستروپارزی استفاده می‌شود.

یکی از اثرات جانبی داروی متوکلوپرامید، افزایش سطح پرولاکتین در بدن است؛ هورمونی که به تحریک تولید شیر کمک می‌کند. در موارد خاص، پزشکان ممکن است آن را برای تحریک ترشح شیر در مادران شیرده تجویز کنند. با این حال، به دلیل احتمال بروز عوارض عصبی و روانی، استفاده از آن برای این منظور باید کاملا تحت نظر پزشک باشد و طول درمان نیز محدود شود.

امتیاز شما به مقاله:
(4.1از5)
دسته بندی:
برچسب:
منبع:
مطالب مرتبط

پاسخ دادن

نظرات درباره متوکلوپرامید

  1. .. گفت:

    سلام من ۱۷سالمه و قطره ب مقدار زیاد خوردم الان خیلی نگرانم چیزیم شه

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام. متوکلوپرامید بعلت اثرات ضد دوپامینرزیکی که دارد می تواند عوارض گوناگون داشته باشد. لطفا از مصرف خودسرانه دارو خودداری کنید و یا در صورتی که احساس مسمومیت دارویی دارید به پزشک مراجعه نمایید.

  2. اسماعیل گفت:

    من چند روزی سرفه میکردم حالا ۲روزه سکسکه گرفتم باید چکار کنم ممنونم

  3. آرزو یاری گفت:

    سلام ببخشید
    من بیشتر از اندازه از داروی متو کلوپرامید برای کودک ۸ ساله استفاده کردم.
    انگار از دارو باید یک سی‌سی به بچه م میدادم ۳ سی سی دادم اینو باید چیکار کنم؟

    1. همیار دکترِتو گفت:

      دوست عزیز
      میزان بیشتر دارو در یک وعده مشکلی ایجاد نمی کند. این دارو کمی خواب آور است ممکنه فقط خواب آلودگی کودک شما در این وعده بیشتر باشد.

  4. رحیمی گفت:

    سلام ۱۶ سالمه من چن روز پیش تعدادی قرص متوکلو پرامید خوردم اشتباهی باع گرفتن عضلاتم از جمله گردنم شد و اصلا نمتونستم تکون بخورم رفتم بیمارستان حالم خوب شد ولی هنوز یکم گردن درد دارم تا کی ادامه داره خوب میشم

  5. مریم گفت:

    این دارو بسیار بد هست و عوارض وحشتناکی برای من داشت قفل شدن فک و بی قراری شدید و حس افسردگی و گریه و پریشانی و احساسات بسیار بدی تجربه کردم و متوجه شدم حساسیت دارم و دیگه هرگز این دارو رو استفاده نمیکنم.

    1. ناشناس گفت:

      دقیقا منم حالت وحشتناکی رو تجربه کردم

  6. ناشناس گفت:

    درود
    با امپرازول می توان متوکلوپرامید مصرف کرد؟

  7. ناشناس گفت:

    سلام اقای دکتر بنده این قرص خوردم یکم احساس گیجی احساس سردرگمی میکردم قرص قطع کردم حالم بهترشد دوروز بعد حالم برگشت عین روزی که قرص مصرف میکردم کلا سه روز مصرف کردم راستی درحین مصرف لکت زبان گرفتم قرص بعد سه روز ترک کردم بعد دوروز حالم برگشت عین روز مصرف قرص ازنظرتون چکارکنم

  8. Mansoor گفت:

    سلام من از تیزاب معده بدهضمی ناراحتم از متوکلوپرامید استفاده کنم

  9. Hana گفت:

    سلام من ۱۷ سالمه و گاهی بخاطر حالتتهوع های صبحگاهیم که دکتر میگه بخاطر استرسه متوکلوپرامید ۱۰ میخورم. اگه تاثیری داشته باشه بعد از مصرفش مشخص میشه یا طولانی مدتم میتونه باشه؟و اینکه میتونید داروی بهتری برای این حالتتهوع هام بگید که عوارض کمتری داشته باشه؟

    1. همیار دکترِتو گفت:

      سلام دوست عزیز
      حالت تهوع صبحگاهی میتونه به علت عفونت معده و ورم باشه. بهتره متخصص گوارش شما رو ویزیت کنند تا در صورت نیاز اندوسکوپی انجام شود.
      بهترین پزشکان گوارش و کبد

      1. زهرا گفت:

        سلام.من خودمم اکثر اوقات چون حالت تهوع دارم دمیترون استفاده میکنم.اگر شماه هام مشکل جدی ندارید استفاده کنید.یا از پزشک مشورت بگیرید.

    2. Raha گفت:

      سلام خسته نباشید
      من ۱۷ سالمه و چندروزه یه حالت عجیبی از معده ام تا گلوم حس میکنم و حالت تهوع دارم به چه علتی میتونه باشه؟ ممنون

      1. همیار دکترِتو گفت:

        سلام دوست عزیز
        بنظر میرسه این حالت شما رفلاکس باشه که محتویات معده به مری بر می گردد. بنابراین بهتره از این لینک نوبت متخصص گوارش گرفته و مراجعه کنید.
        پزشک متخصص گوارش و کبد

  10. سویلای گفت:

    من بعد از تزریق این دارو در دوران کودکی کمرم به سمت عقب خم میشد .کمرم رو ماساژ میدادن سرم به سمت عقب میرفت و از اون موقع از این دارو به هیچ فرمی استفاده نمیکنم.

    1. همیار دکترِتو گفت:

      سلام دوست عزیز
      این دارو بیشتر در مشکلات گوارش معده استفاده میشه. ممکنه دوز تجویزی به شما بیش از حد نرمال سن تون بوده و باعث بروز عارضه جانبی در شما شده است.

      1. Api گفت:

        با سلام من بعد از استفاده این داروی دهان بشدت قفل شد اصلا نمیتونستم حرف بزنم بعد از ویزیت دکتر با یک آمپول مشکلم حل شد

        1. همیار دکترِتو گفت:

          سلام دوست عزیز
          یکی از عوارض جانبی این دارو اسپاسم عضلانی است. ممکنه این عارضه در شما موجب اسپاسم عضلات فک و قفل شدن آن شده باشد.

    2. Sima گفت:

      سلام خسته نباشید من در دوره شیردهی هستم و شیرم به علت نامعلوم هر چهار روز یکبار بسیار کم و رو به خشک شدن میره که با توجه به جواب ندادن داروهای شیر افزا روی من، از قرص متوپروکلومید روزی یکی یا دوتا استفاده میکنم
      میخواستم بدونم آیا تاثیر بدی روی بچه نداره؟ و چرا نباید بیشتر از دو هفته از این قرص استفاده کنم چون شیرم با هیچ چیز دیگه ای بیشتر نشده
      و چقدر بعد از این دو هفته باید بگذره تا دوباره بتونم از این قرص استفاده کنم
      ممنون

      1. همیار دکترِتو گفت:

        سلام دوست عزیز
        تولید شیر با خوردن مکرر شیرخوار در شبانه رو زبیشتر خواهد شد، استرس و ناراحتی نقش مهمی در کاهش تولید شیر داره. این دارو نباید به عنوان شیرافزا استفاده بشه چون ممکنه علایم توجه شما بشه. بهتره در این خصوص با متخصص زنان از این لینک مشورت کنی.
        متخصص زنان و زایمان

      2. ناشناس گفت:

        سلام من چن روز پیش تعدادی قرص متوکلوپرامید اشتباهی خوردم عضلاتم از جمه گردنم گرفته شده بودو نمیتونستم تکون بخورم و تب و لرزم و دل درد کوچیکی هم داشتم رفتم اورژانس حالم خوب هست ولی گرونم هنوز یکم درد میکنه تا کی این گردن درد ادامه داره خوب میشم یا نه