خلاصه این مطلب را در این پادکست گوش دهید:
در سالهای اخیر، آیکاس بهعنوان جایگزینی برای سیگارهای سنتی مورد توجه قرار گرفته و بسیاری آن را گزینهای کمضررتر تصور میکنند. این دستگاه با گرمکردن تنباکو، بخاری تولید میکند که فاقد دود حاصل از احتراق کامل است، اما همچنان حاوی نیکوتین و مواد شیمیایی مختلف است. همین موضوع باعث شده پرسشهایی درباره پیامدهای واقعی استفاده از آن مطرح شود، بهویژه برای افرادی که مصرف طولانیمدت دارند یا همزمان از سایر محصولات دخانی استفاده میکنند. تفاوت سازوکار آیکاس با سیگار لزوماً به معنای حذف همه خطرات نیست و برخی واکنشهای بدن ممکن است بهتدریج ظاهر شوند. شناخت اثرات احتمالی و مقایسه آن با سایر محصولات دخانی میتواند به تصمیمگیری آگاهانهتر کمک کند. در این مطلب از دکترتو، با عوارض آیکاس آشنا میشوید.
عوارض آیکاس چیست؟
آیکاس بهعنوان دستگاه تنباکوی حرارتی، تنباکو را بدون سوزاندن میگرم میکند اما همچنان نیکوتین و مواد شیمیایی فعال وارد بدن میشود و نمیتوان آن را بیعارضه دانست. مصرف آیکاس میتواند بر سیستم قلبیعروقی، تنفسی و عصبی اثر بگذارد و در برخی افراد باعث بروز علائم کوتاهمدت و وابستگی بلندمدت شود. کاهش برخی سموم نسبت به سیگار، بهمعنای ایمن بودن کامل نیست و خطرات سلامتی همچنان مطرح است. عوارض سیگار iqos عبارتاند از:
- افزایش ضربان قلب و فشار خون به دلیل جذب نیکوتین
- وابستگی و اعتیاد به نیکوتین مشابه سایر محصولات دخانی
- تحریک گلو، سرفه و خشکی دهان به علت استنشاق آئروسلها
- سردرد، سرگیجه و تهوع بهویژه در افراد حساس
- احتمال آسیب به ریهها به دلیل ترکیبات شیمیایی آزادشده
- افزایش خطر مشکلات قلبی در مصرف طولانیمدت
۱. وابستگی به نیکوتین
آیکاس به عنوان یک سیگار الکترونیکی مقادیری نیکوتین را به بدن منتقل میکند. بنابراین مصرف آن میتواند منجر به وابستگی فیزیکی و روانی مشابه سیگار شود. هرچند برخی از تولیدکنندگان ادعا میکنند که سطح نیکوتین آن کمتر است، اما برخی مطالعات نشان دادهاند همین میزان برای وابسته شدن فرد به مصرف آن کافی است. این موضوع بهویژه برای مصرفکنندگان جدید و نوجوانان کمی نگرانکننده است.
۲. آسیب آیکاس به ریه و دستگاه تنفسی
آیکاس بهعنوان یک محصول تنباکوی گرمشونده با وجود تولید آئروسل بهجای دود، همچنان میتواند به ریه و دستگاه تنفسی آسیب برساند. آئروسل آیکاس حاوی نیکوتین، ذرات ریز معلق و ترکیبات شیمیایی تحریککنندهای مانند فرمالدهید و آکرولئین است که میتوانند باعث التهاب راههای هوایی، تحریک گلو و سرفه شوند. مطالعات نشان میدهند مواجهه با این مواد میتواند عملکرد طبیعی سلولهای پوشاننده مجاری تنفسی را مختل کرده و پاسخ ایمنی ریه را کاهش دهد، در نتیجه خطر عفونتهای تنفسی افزایش مییابد. هرچند میزان برخی سموم در آیکاس کمتر از سیگار معمولی گزارش شده، اما این به معنای بیخطر بودن آن نیست و مصرف طولانیمدت همچنان با خطرات تنفسی قابلتوجهی همراه است.
متن انگلیسی:
cdc
Research suggests that heated tobacco products and their emissions contain many of the same harmful ingredients as regular cigarettes, as well as other harmful ingredients not present in regular cigarettes.
ترجمه متن:
تحقیقات نشان میدهد که محصولات متشکل از تنباکوی گرمشده و دود حاصل از آنها حاوی بسیاری از مواد مضر مشابه سیگارهای معمولی و همچنین سایر مواد مضری هستند که حتی در سیگارهای معمولی وجود ندارند.
۳. عوارض آیکاس بر دهان و دندان
مطالعات کمی بهطور خاص به بررسی مضرات آیکاس بر دهان و دندان پرداختهاند، اما بخارهای حاصل از آیکاس حاوی مواد شیمیایی هستند که به لثه، مینای دندان و بافتهای دهان آسیب وارد میکنند. برخی شواهد نشان میدهند که استفاده مداوم آیکاس میتواند منجر به التهاب لثه، تغییر رنگ دندانها، و افزایش احتمال بیماریهای دهانی شود. این یافتهها در تضاد با ادعاهای تولیدکنندگان درباره بیضرر بودن نسبی این محصول است.
۴. تأثیرات روانی استفاده از آیکاس
نیکوتین میتواند باعث وابستگی و تأثیر بر خلقوخو شود، اما برای درک کامل اثرات روانی آن نیاز به تحقیقات بیشتری است. آیکاس با تأمین نیکوتین، این اثرات را تداوم میبخشد. همچنین برخی نگرانیها درباره تأثیرات آن در نوجوانان و مصرفکنندگانی که برای دفعه اول این محصول را استفاده میکنند هم مطرح است که هنوز تثبیت نهایی نشدهاند.

خطرات طولانی مدت آیکاس
خطرات طولانیمدت آیکاس هنوز بهطور کامل مشخص نشدهاند، اما شواهد علمی موجود نشان میدهد مصرف مداوم آن میتواند با پیامدهای سلامت همراه باشد. آیکاس همچنان نیکوتین و ترکیبات شیمیایی فعال را وارد بدن میکند و قرارگیری طولانیمدت در معرض این مواد ممکن است خطر بیماریهای مزمن را افزایش دهد. اگرچه میزان برخی سموم نسبت به سیگار کمتر است، اما کاهش خطر بهمعنای حذف آن نیست و مصرف طولانیمدت همچنان نگرانیهای پزشکی ایجاد میکند. برخی خطرات طولانی مدت آیکاس عبارتانداز:
- نگرانی درباره افزایش خطر سرطان به دلیل تماس مداوم با ترکیبات سرطانزا احتمالی
- افزایش خطر بیماریهای قلبی و عروقی به دلیل اثر پایدار نیکوتین بر فشار خون و ضربان قلب
- وابستگی طولانیمدت به نیکوتین و دشوارتر شدن ترک سیگار و ترک کامل دخانیات
- آسیب تدریجی به ریهها و کاهش عملکرد تنفسی بهعلت استنشاق آئروسلهای شیمیایی
- احتمال التهاب مزمن راههای هوایی و تشدید سرفه
۱. خطر ابتلا به سرطان
آیکاس با وجود گرمکردن تنباکو بهجای سوزاندن آن، همچنان میتواند خطر ابتلا به سرطان را افزایش دهد. آئروسل تولیدشده توسط آیکاس حاوی نیکوتین و ترکیبات سرطانزای شناختهشدهای مانند نیتروزامینهای اختصاصی تنباکو، فرمالدهید و استالدهید است که با آسیب به DNA سلولها و افزایش جهشهای ژنتیکی مرتبط هستند. شواهد علمی نشان میدهد کاهش مقدار برخی مواد سمی نسبت به سیگار معمولی به معنای حذف کامل خطر سرطان نیست و مواجهه مداوم با این ترکیبات میتواند در درازمدت خطر سرطانهای دهان، ریه و دستگاه گوارش را بالا ببرد. از آنجا که آیکاس محصولی نسبتاً جدید است، دادههای طولانیمدت هنوز کامل نیستند، اما منابع معتبر پزشکی تأکید دارند که هیچ محصول تنباکویی از نظر سرطان بیخطر محسوب نمیشود.
۲. اختلال در عملکرد ریه
دادهها نشان میدهند که بخار آیکاس باعث اختلال در عملکرد طبیعی ریه میشود. اگرچه این اثرات ممکن است نسبت به سیگار کمتر باشند. مطالعات حیوانی نشان دادهاند که قرار گرفتن در معرض بخار IQOS باعث کاهش ظرفیت تنفسی و افزایش التهاب شده است. همچنین برخی مطالعات هم مشاهده کردهاند که استفاده از آیکاس در افراد دارای سابقه آسم یا بیماریهای تنفسی، منجر به تشدید علائم شده است.
متن انگلیسی:
cdc
The emissions created from heated tobacco products generally contain lower levels of harmful ingredients than the smoke from regular cigarettes. However, that does not mean heated tobacco products are safe.
ترجمه متن:
دود حاصل از محصولات تنباکوی گرمشده معمولاً حاوی سطوح پایینتری از مواد مضر نسبت به دود سیگارهای معمولی است. با این حال، این بدان معنا نیست که محصولات حاوی تنباکوی گرمشده بیخطر هستند.
ضرر آیکاس نسبت به سیگار، ویپ و قلیان
سیگار، قلیان، آیکاس و ویپ همگی با آسیبهای جدی سلامت مرتبط هستند، اما شدت و نوع عوارض آنها متفاوت است. سیگار بیشترین شواهد را از نظر افزایش خطر سرطان، بیماریهای قلبیعروقی و بیماری مزمن ریه دارد و عامل اصلی مرگهای قابل پیشگیری محسوب میشود. قلیان بهدلیل مصرف طولانی و تولید مونوکسیدکربن بالا میتواند حتی معادل یا بیشتر از سیگار به ریه و قلب آسیب بزند. آیکاس و ویپ نیکوتین را بدون سوزاندن مستقیم تنباکو منتقل میکنند و برخی سموم کمتری تولید میکنند، اما بیخطر نیستند و اثرات بلندمدت آنها هنوز بهطور کامل مشخص نشده است. عوارض ویپ آیکاس، سیگار و قلیان به شرح زیر است؛
- ویپ: تحریک ریه، وابستگی به نیکوتین و بروز آسیبهای ریوی گزارششده در برخی مصرفکنندگان
- سیگار: افزایش شدید خطر سرطان ریه، سکته و COPD بهدلیل دود سمی و مواد سرطانزا
- قلیان: دریافت بالای مونوکسیدکربن و فلزات سنگین حتی با مصرف تفننی
- آیکاس: کاهش برخی ترکیبات سمی نسبت به سیگار اما باقیماندن خطر اعتیاد و آسیب قلبی
| نوع مصرف | مهمترین عوارض | میزان خطر کلی |
|---|---|---|
| سیگار | سرطان ریه و دهان، بیماری قلبی، COPD، سکته، وابستگی شدید به نیکوتین | بسیار بالا |
| قلیان | سرطان، آسیب شدید ریه و قلب، انتقال عفونت، دریافت بالای نیکوتین و سموم | بسیار بالا |
| آیکاس (IQOS) | وابستگی به نیکوتین، آسیب ریه و قلب، احتمال افزایش ریسک سرطان | متوسط |
| ویپ | وابستگی به نیکوتین، التهاب ریه، آسیب قلبی، عوارض تنفسی | متوسط تا نامشخص |
نتیجه گیری
عوارض آیکاس نشان میدهد که گرمکردن تنباکو نیز میتواند پیامدهایی برای سلامت به همراه داشته باشد، حتی اگر میزان برخی مواد سمی کمتر از سیگار معمولی باشد. دریافت نیکوتین از طریق این دستگاه میتواند بر ضربان قلب، فشار خون و سیستم عصبی اثر بگذارد و تحریک راههای هوایی، خشکی دهان و گلو یا سرفه را ایجاد کند. شدت این پیامدها به الگوی مصرف، وضعیت جسمی فرد و مدت استفاده وابسته است. درک این واقعیت که آیکاس کاملاً بیخطر نیست، به ارزیابی منطقیتری از جایگاه آن در میان محصولات دخانی کمک میکند و مانع از سادهانگاری درباره اثرات احتمالی مصرف طولانیمدت آن میشود.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!
عالی خوب مرسی🙏🙏🙏🙏
سپاس از شما حامد عزیز
تندرست باشید و شاد