نقش اینترنت در زیست روزمره
امروزه امکان انجام اکثر امور زندگی به صورت آنلاین با استفاده از اینترنت وجود دارد. ما میتوانیم حتی از منزل نیز با کمک اینترنت کار کنیم، با دوستان خود ملاقات مجازی داشته باشیم، خواربار و مواد غذایی مورد نیاز خود را به صورت آنلاین سفارش بدهیم، قبضهای تلفن،برق، گاز و بیمه را از طریق اینترنتی و با درگاه بانکی پرداخت کنیم. و حتی بدون اینکه از در خانه قدم به بیرون بزاریم، ویزیت و مشاوره آنلاین با پزشک نیز داشته باشیم. حتی بعد از ویزیت آنلاین پزشک، نسخه ی تایید شده ی خود را هم دریافت کنیم.اما کی ما به دام اینترنت یا همان Internet addiction می افتیم؟
اهمیت حضور تکنولوژی در زیست ما پس از پاندمی کرونا بیشتر از قبل برای همه مشخص شده است. بر اساس آمار، در حدود ۴.۲ میلیارد نفر در سراسر جهان به اینترنت دسترسی دارند که این رقم حاکی از افزایش بیش از ۱،۰۰۰ درصدی جمعیت جهان به اینترنت از سال ۲۰۰۰ است.
بنابراین، اینترنت به عنوان یک ابزار مفید در تحقیقات، ارتباطات و اطلاعات در نظر گرفته میشود. با این حال، استفاده بیش از حد و طولانیمدت آن نقش بسیار مهمی در ایجاد اعتیاد به اینترنت یا همان Internet addiction دارد. در این مقاله با دکتر ندا فرزانه، روانپزشک و متخصص اعصاب و روان سعی داریم در مورد “معایب استفاده از اینترنت” یا “اعتیاد به اینترنت”، طلاعاتی را از جدیدترین مقاله های علمی در اختیار خوانندگان محترم مجله سلامت دکترتو قرار دهیم.
در دکترتو میتوانید با بهترین روانشناس در شهر خود آشنا شوید، با آنها به صورت تلفنی یا آنلاین مشورت کنید و همچنین برای دریافت نوبت ویزیت حضوری اقدام کنید.
بیماری ” اعتیاد به اینترنت”
بیماری “internet addiction”، نوعی بیماری روحی روانی است که توسط روانپزشک بعد از بررسی های لازم تشخیص داده می شود. بنابراین، فرد بیمار باید علایم و نشانه های لازم برای “اعتیاد به اینترنت” را که به طور مختصر در ادامه مطلب بیان می شود، را داشته باشد. بنابراین صرفا فردی که زمان زیادی در روز را صرف استفاده از اینترنت می کند را “اعتیاد به اینترنت” نمی نامیم.
آمار اعتیاد به اینترنت در ایران
مطالعهای بر روی نوجوانان مقاطع راهنمایی و دبیرستان، نشان دادند که حداقل ۲۱.۱ % از این افراد، “استفاده نابجا از اینترنت” دارند. که از این تعداد برآورد می شود که حداقل ۱.۱ درصد از نوجوانان، مبتلا به بیماری روانی “اعتیاد به اینترنت” هستند. در مطالعهای دیگر در ایران گزارش شدهاست که ۳.۷ درصد از نوجوانان ایرانی معتاد به اینترنت هستند. براساس برخی مقالات علمی ثابت شدهاست که شیوع این اعتیاد در ایران در مقایسه با سایر کشورهای دنیا، در حد متوسط تا شدید است. و متاسفانه روند رو به رشدی از اعتیاد به اینترنت در ایران از سال ۲۰۰۶ تا کنون وجود دارد.
در مورد خطرات استفاده نابجا از اینترنت بخصوص برای کودکان و نوجوانان حرف و حدیث های زیادی وجود دارد. خوشبختانه در کشور ما نیز اپلیکیشن ها و یا برنامه هایی برای مدیریت فضای مجازی وجود دارد. والدین و مربیان مدارس می توانند با استفاده از چنین برنامه هایی، بر نحوه استفاده ی اینترنت توسط کودک و نوجوانان مدیریت لازم را داشته باشند.
همان طور که مشخص است، در دنیای امروزه باید بخصوص بر روی عدم استفاده نابجا از اینترنت مدیریت داشت. دکتر ندا فرزانه بورد تخصصی روانپزشکی بیان می کند که با توجه به نتایج مقاله های علمی معتبر مشخص شده است که در کنار فواید غیرقابل انکار اینترنت و تاثیرات مهمی که برای آموزش از راه دور، تحقیقات علمی و تکنولوژی دارد، متاسفانه میزان ابتلا افراد به اعتیاد به اینترنت، اعتیاد به بازی اینترنت و یا موارد دیگر رو به افزایش است. و سوال های متعددی نیز در ویزیت مجازی یا مشاوره آنلاین در مورد اینکه چقدر خطر اعتیاد به اینترنت و موارد دیگر وجود دارد، از من و همکاران روانشناس و روانپزشک پرسیده می شود.
علل احتمالی مرتبط با بیماری internet addiction
علت اصلی اعتیاد به فضای مجازی هنوز به طور کامل شناخته شده نیست. ولی مواردی مثل عوامل ژنتیکی، ناهنجاری در فرآیندهای سلول های مغزی،عوامل روانشناختی، ویژگیهای شخصیتی خاص در فرد که او را مستعد ابتلا به “اعتیاد به اینترنت” می کند، مطرح شده اند.
از نظر تقسیم بندی روانپزشکی، “اعتیاد به اینترنت” نوعی اختلال کنترل تکانه محسوب می شود. البته در دسته بیماری های اعتیاد نیز قرار می گیرد که می تواند تاثیر اعتیاد گونه هم در زندگی فرد داشته باشد.
علائم هشداردهنده اعتیاد به اینترنت
- مشغله خیلی زیاد به اینترنت (فرد مدام به ساعت های آنلاین شدن خود فکر می کند).
- فرد با استفاده مدتی طولانی از اینترنت به رضایت می رسد.
- تلاش های مداوم و ناموفق برای کم کردن و یا متوقف کردن استفاده از اینترنت.
- زمانی که فرد سعی می کند ساعت های استفاده از اینترنت خود را کم کند، دچار بیقراری بدخلقی و افسردگی می شود.
- بیشتر از حد تصور و انتظار در صفحات اینترنتی وقت می گذراند.
- به دلیل استفاده طولانی مدت از اینترنت کار خود را از دست می دهد و در روابط خود دچار مشکل می شود.
- برای پنهان کردن مدت استفاده از اینترنت، به دوستان، اعضای خانواده و درمانگر خود دروغ می گوید.
- برای این افراد استفاده از اینترنت راهی برای رسیدن به آرامش و فرار از مشکلات است.
روش های درمانی احتمالی موثر در درمان “اعتیاد به اینترنت”
توصیه نهایی دکتر ندا فرزانه متخصص اعصاب و روان این است که درمان این بیماری را زیر نظر متخصص جدی بگیرند. چون در صورت عدم درمان می تواند تاثیرات منفی زیادی بر روی زندگی شغلی، جنسی و روانی فرد بگذارد. که برخی از از این عوارض به ترتیب زیر هستند:
- عصبانیت
- مشکلات نورولوژی
- افسردگی
- نوسانات خلقی
- اضطراب و ترس
- تحریک پذیری
- احساس ناراحتی
- تنهایی
- خستگی و بی حوصلگی
- بیقراری و دلشوره.
دکتر ندا فرزانه، از پزشکان عضو سامانه دکترتو هستند. شما می توانید از طریق سایت دکترتو، از دکتر ندا فرزانه به صورت اینترتی نوبت بگیرید.
در دکترتو میتوانید با بهترین روانشناس در شهر خود آشنا شوید، با آنها به صورت تلفنی یا آنلاین مشورت کنید و همچنین برای دریافت نوبت ویزیت حضوری اقدام کنید.