فهرست مطالب
اعتیاد به اینترنت یا IAD یک اصطلاح گسترده برای اختلال کنترل تکانه است که با گذراندن زمان زیاد در اینترنت بهخصوص در سایتهای دوستیابی، رسانههای اجتماعی و بازیهای آنلاین مشخص میشود. معمولا این اتفاق در گروه سنی کودکان و نوجوانان رخ میدهد. فردی که اعتیاد به اینترنت دارد بهسختی و با مقاومت زیاد میتواند از تمایل به استفاده از گوشی همراه یا کامپیوتر دست بکشد. اگر این علائم را در فرزند یا اطرافیانتان مشاهده کردید، بهترین راه این است که با روانشناس مشورت کنید. در ادامه این مطلب همراه ما باشید تا با علل و عوارض وابستگی به اینترنت آشنا شویم. برای دریافت نوبت ویزیت حضوری یا مشاوره با روانشناس و روانپزشک نیز میتوانید به سایت دکترتو مراجعه کنید.
اعتیاد به اینترنت چیست؟
امروزه امکان انجام بیشتر امور زندگی بهصورت آنلاین با استفاده از اینترنت وجود دارد. ما میتوانیم حتی از منزل نیز با کمک اینترنت کار کنیم، با دوستان خود ملاقات مجازی داشته باشیم، خواربار و مواد غذایی مورد نیاز خود را بهصورت آنلاین سفارش دهیم و حتی قبضهای تلفن، برق، گاز و بیمه را از طریق اینترنت پرداخت کنیم.
اینترنت بهعنوان یک ابزار مفید برای تحقیقات، ارتباطات و اطلاعات در نظر گرفته میشود. با این حال، استفاده بیشازحد و طولانیمدت آن نقش بسیار مهمی در ایجاد اعتیاد به اینترنت به انگلیسی Internet addiction دارد.
اعتیاد به اینترنت نوعی بیماری روحی روانی است که توسط روانپزشک یا روانشناس بعد از بررسیهای لازم تشخیص داده میشود. بنابراین، فرد باید علائم و نشانههای لازم برای اعتیاد به اینترنت را داشته باشد. لزوما به فردی که زمان زیادی در روز از اینترنت استفاده میکند معتاد اینترنت نمیگوییم. کسی اعتیاد به اینترنت دارد که احساس شدیدی به استفاده از آن در زمانهای مختلفی از روز یا شب داشتهباشد.
انواع اعتیاد به اینترنت
برخی از انواع مختلف اعتیاد به اینترنت شامل اعتیاد به جستجوی اطلاعات، وسواس در استفاده از اینترنت و وابستگی برای انجام بازی آنلاین است. این کارها باعث ایجاد حس هیجان در فرد میشوند به همین دلیل نمیتواند بهراحتی وابستگی اینترنتی را ترک کند. بهطور کلی انواع وابستگی اینترنتی شامل موارد زیر است:
- اعتیاد به استفاده از شبکههای اجتماعی
- اعتیاد به رابطه جنسی در فضای اینترنت (پیام یا مشاهده تصویر)
- اعتیاد به بازیهای رایانهای
متن انگلیسی:
به نقل از سایت en.wikipedia
Internet addiction disorder (IAD), also known as problematic internet use, or pathological internet use, is a problematic compulsive use of the internet, particularly on social media, that impairs an individual’s function over a prolonged period of time.
ترجمه فارسی:
اختلال اعتیاد به اینترنت (IAD)، که بهعنوان استفاده مشکلساز از اینترنت یا استفاده پاتولوژیک از اینترنت هم شناخته میشود، یک نوع استفاده اجباری از اینترنت، بهخصوص در رسانههای اجتماعی است که عملکرد فرد را در یک دوره طولانی مختل میکند.
اعتیاد به اینترنت در کودکان و نوجوانان
مطالعهای روی نوجوانان مقاطع راهنمایی و دبیرستان نشان داد که حداقل ۳۳ درصد از این افراد، استفاده نابجا از اینترنت را دارند. از این تعداد برآورد میشود که حداقل ۱۰ درصد از نوجوانان، مبتلا به بیماری روانی اعتیاد به اینترنت هستند.
در مورد خطر استفاده نابجا از اینترنت بهخصوص برای اعتیاد کودکان به فضای مجازی و وابستگی نوجوانان حرفهای زیادی وجود دارد. خوشبختانه اپلیکیشنها یا برنامههایی برای مدیریت فضای مجازی وجود دارند که والدین میتوانند با استفاده از چنین برنامههایی نحوه استفاده از اینترنت کودک و نوجوان را مدیریت کنند.
البته استفاده افراطی از برنامههای مدیریت اینترنت یا زیر سوال بردن نوجوان یا کودک نتیجه بدتری دارد. بهتر است تا حد امکان فرزندتان را با برنامههای تفریحی یا ورزشی که به آن علاقه دارد سرگرم کنید. فرستادن کودک یا نوجوان به کلاس موسیقی، سفالگری یا حتی کلاس آواز نیز گزینه خوبی برای پر کردن اوقات فراغت و رهایی از اعتیاد به اینترنت است.
علائم و نشانه های اعتیاد به اینترنت و فضای مجازی
اعتیاد به اینترنت یا اعتیاد به گوشی اگرچه هنوز بهطور رسمی بهعنوان یک اختلال متمایز در کتابچه راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی (dsm-5) طبقهبندی نشده است اما میتواند با چندین علامت که با معیارهای اعتیاد رفتاری هماهنگ هستند، مشخص شود. ۱۰ مورد از نشانههای غیرمستقیم اعتیاد به اینترنت در dsm 5 که به اعتیاد رفتاری شباهت دارند، عبارت است از:
- نگرانی و فکرکردن دائمی به استفاده از اینترنت
- گذراندن زمان زیاد در اینترنت
- ناتوانی در کمکردن زمان استفاده از کامپیوتر یا گوشی همراه
- احساس اضطراب، تحریکپذیری و نوسانات خلقی در زمان استفاده نکردن از اینترنت
- از دستدادن علاقه به انجام فعالیتهای دیگر
- دروغ گفتن به خانواده و دوستان برای پنهانکردن استفاده از اینترنت
- استفاده از اینترنت برای به دستآوردن حس لذت یا فراموشی اتفاقات ناراحتکننده
- غفلت از انجام کارهای روزمره
- اطلاع از مشکلات آن و ادامهدادن به استفاده از اینترنت
- فرار از اتفاقات دیگر برای وقتگذرانی در اینترنت
علت اعتیاد به اینترنت
علت اصلی اعتیاد به فضای مجازی هنوز به طور کامل شناخته نشده است. اما مواردی مانند عوامل ژنتیکی، ناهنجاری در فرآیندهای سلولهای مغزی، عوامل روانشناختی (مثل افسردگی و اضطراب) و ویژگیهای شخصیتی خاص در فرد که او را مستعد ابتلا به اعتیاد به اینترنت می کند، مطرح شدهاند.
از نظر تقسیمبندی روانپزشکی، اعتیاد به اینترنت نوعی اختلال کنترل تکانه محسوب میشود. در اختلال کنترل تکانه فرد توانایی مدیریت احساسات خود را ندارد به همین دلیل به همان رفتار ادامه میدهد. البته وابستگی به اینترنت در دسته بیماریهای اعتیادآور نیز قرار میگیرد که میتواند علائم اعتیاد مانند وابستگی شدید و نوسانات خلقی بعد از ترک آن را به دنبال داشتهباشد.
علائم | علت | درمان |
---|---|---|
از دستدادن علاقه به انجام فعالیتهای دیگر | اختلال کنترل تکانه | مراجعه به روانشناس یا روانپزشک |
گذراندن زمان زیاد در اینترنت | افسردگی | محدودکردن زمان استفاده از اینترنت |
غفلت از انجام کارهای روزمره | اضطراب | ورزش کردن |
فرار از اتفاقات دیگر برای وقتگذرانی در اینترنت | ویژگیهای شخصیتی | یادگیری مهارت جدید |
درمان اعتیاد به اینترنت: چگونه اعتیاد به اینترنت را ترک کنیم؟
درمان اعتیاد و وابستگی به اینترنت را زیر نظر متخصص روانشناس جدی بگیرید. زیرا میتواند تاثیرات منفی زیادی روی زندگی شغلی، جنسی و روانی فرد بگذارد. بهطور کلی روشهایی برای درمان اعتیاد به اینترنت وجود دارد. چند مورد از آنها عبارت است از:
- عادات اینترنتی خودتان را کنترل و تا حد امکان محدود کنید. میتوانید از برنامههای خاموشکننده خودکار اینترنت، کامپیوتر یا موبایل استفاده کنید. همچنین میتوانید به یکی از اعضای خانواده بسپارید تا در یک زمان مشخص (۱ ساعت بعد از استفاده از اینترنت) به شما هشدار بدهند.
- ورزش کنید، در یک رویداد آموزشی شرکت کنید یا با دوستانتان وقت بگذرانید. شرکت در این فعالیتها میتواند به افزایش سطح دوپامین مغز کمک کند.
- مراقب خودتان باشید. بهطور منظم غذا بخورید و شبها به اندازه کافی بخوابید. به رفتارهایی که شما را به استفاده از اینترنت سوق میدهد توجه کنید و آنها را کنترل کنید.
عوارض اعتیاد به اینترنت
مطالعات انجام شده روی دانشآموزان نشان میدهد که اعتیاد به اینترنت با مشکلات زیادی مانند افت تحصیلی، کاهش مطالعه، اضطراب، کاهش روابط بین فردی و کاهش فعالیتهای بدنی همراه بوده است. در بزرگسالان نیز میتواند باعث بیتوجهی به مسئولیتهای اجتماعی و مشکلات زناشویی شود. موارد زیر نیز از مهمترین عوارض وابستگی به اینترنت هستند:
- اعتیاد به اینترنت و افسردگی
- عصبانیت
- اضطراب و ترس
- تحریکپذیری
- احساس تنهایی
- خستگی و بیحوصلگی
- بیقراری و دلشوره
- اختلالات خواب
- افزایش وزن
- نوسانات خلق و خوی
- سندرم تونل کارپال
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
اعتیاد به اینترنت یکی از انواع اختلالات کنترل انگیزه یا کنترل تکانه است که باعث وابستگی شدید فرد به اینترنت میشود. این اختلال علائمی مانند فکرکردن دائمی به استفاده از اینترنت و گذراندن زمان زیاد در اینترنت را به همراه دارد. اگر اعتیاد به اینترنت درمان نشود، میتواند روی روابط اجتماعی، سلامت روحی و جسمانی و مسئولیتهای اجتماعی فرد تاثیر بگذارد.
از آنجایی که بیشتر افراد درگیر وابستگی به اینترنت در گروه سنی نوجوانان قرار دارند، اولین قدم برای والدین، یادگیری ارتباطات بهتر با نوجوان با کمک گرفتن از دکتر روانشناس خوب یا متخصص روانپزشک است. برای دریافت نوبت ویزیت حضوری یا مشاوره با پزشکان میتوانید به سایت دکترتو مراجعه کنید.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!