فهرست مطالب
گاهی تنها یک تماس ساده یا وعده غذایی آلوده کافی است تا ویروس هپاتیت راه خود را به بدن باز کند. این بیماری مسری میتواند از مسیرهای مختلفی منتقل شود و شناخت این مسیرها نخستین گام در جلوگیری از ابتلاست. بسیاری تصور میکنند هپاتیت فقط از طریق خون منتقل میشود، در حالیکه برخی انواع آن از آب و غذای آلوده نیز سرایت میکنند. نوع ویروس، رفتار فردی و رعایت بهداشت، تعیینکنندهترین عوامل در احتمال انتقال هستند. از تماس خونی گرفته تا استفاده از وسایل غیربهداشتی، هر مسیر میتواند منشأ آلودگی باشد. دانستن نحوه انتقال، قدرت پیشگیری را افزایش میدهد و از گسترش بیماری در جامعه جلوگیری میکند. در این مطلب از دکترتو، با راه های انتقال بیماری هپاتیت و عوامل مؤثر بر سرایت آن آشنا میشوید.
راه های انتقال بیماری هپاتیت چیست؟
به صورت کلی روش انتقال بیماری هپاتیت، انتقال ویروسی است. ازاینرو هپاتیت یک بیماری مسری است و ویروسها از فرد مبتلا به سایر افراد انتقال مییابند. مسیر اصلی انتقال هپاتیتهای A و E، آب و غذای آلوده به مدفوع است، در حالیکه هپاتیتهای B، C و D عمدتاً از طریق خون، فرآوردههای خونی و سایر مایعات بدن منتقل میشوند در حال حاضر تنها ویروسهای A تا E بهعنوان عامل هپاتیت ویروسی انسان پذیرفته شدهاند و گزارشهای مربوط به هپاتیت F و G تأیید و بهعنوان عامل هپاتیت تثبیت نشدهاند. علت بیماری هپاتیت میتواند عوامل غیرعفونی مانند مصرف الکل، برخی داروها و بیماریهای خودایمنی نیز باشد.
انواع ویروسهای عامل هپاتیت ممکن است از چندین راه مختلف از جمله خون، انتقال از مسیر رودهای و هر نوع تماس دیگری با فرد مبتلا، انتقال یابند و باعث بیماری شوند. رایجترین و اصلی ترین راه انتقال بیماری هپاتیت، انتقال از طریق خون و فراوردههای خونی آلوده است. انتقال از مادر به نوزاد، تماس جنسی با فرد آلوده و مواردی از این دست، دیگر روشهای انتقال بیماری هپاتیت هستند. گاهی هم دیده شده که این بیماری از طریق تماس با مواد غذایی آلوده یا مدفوع آلوده به ویروس بین افراد منتقل میشود.
- انتقال از طریق خون آلوده
- انتقال هپاتیت از مادر به نوزاد
- انتقال هپاتیت از مواد غذایی و آب آلوده از روده
- استفاده از وسایل شخصی آلوده
- انتقال هپاتیت از طریق تماس با سطوح آلوده
- انتقال هپاتیت از طریق بزاق دهان
- انتقال هپاتیت از طریق خراش پوست
- انتقال هپاتیت از رابطه جنسی با فرد مبتلا
متن انگلیسی:
who
Common modes of transmission for these viruses include receipt of contaminated blood or blood products, invasive medical procedures using contaminated equipment and for hepatitis B transmission from mother to baby at birth, from family member to child, and also by sexual contact.
ترجمه متن:
راههای رایج انتقال این ویروسها شامل دریافت خون یا فرآوردههای خونی آلوده، روشهای پزشکی تهاجمی با استفاده از تجهیزات آلوده، انتقال هپاتیت B از مادر به نوزاد در بدو تولد، از اعضای خانواده به کودک و همچنین از طریق تماس جنسی است.
۱. انتقال از طریق خون آلوده
اصلیترین و شناختهشدهترین راه انتقال هپاتیت، خون است. تماس با خونآلوده به ویروس، یکی از مهمترین راه های انتقال بیماری هپاتیت است. تماس تصادفی با خون یا مایعات بدن فرد آلوده از طریق بریدگیهای پوستی، ساییدگی یا غشاهای مخاطی چشم و دهان میتواند موجب سرایت ویروس از فرد آلوده به سایرین شود. اکثر ویروسهای عامل هپاتیت از جمله ویروسهای هپاتیت سی، هپاتیت بی و هپاتیت دی همگی از طریق راهی که به عنوان راه تزریقی شناخته میشود، منتقل میشوند.
بنابراین، تزریق خونآلوده یا تماس با سوزنها یا سایر تجهیزات پزشکی آلوده به ویروس (مانند وسایل دندانپزشکی یا جراحی)، همگی میتوانند موجب سرایت ویروس هپاتیت به افراد سالم شوند. حتی در برخی از کشورهای توسعهنیافته، نحوه انتقال بیماری هپاتیت از طریق استفاده از داروهای تزریقی غیرقانونی و غیر استریل است. حتی گاهی زمانی که فرد به دلیل حادثه یا تصادفات منجر به جراحت به اقدامات پزشکی فوری نیاز دارد، ممکن است به دلیل عدم رعایت یک سری نکات بهداشتی، این ویروس به آنها انتقال یابد.
استفاده از سرنگهای آلوده مشترک بین افراد معتاد یا استفاده از سرنگهای تزریق انسولین غیر استریل در مناطقی که بهداشت ضعیفی دارند، همگی میتوانند عامل سرایت بیماری هپاتیت به افراد سالم باشند. گروههای پرریسک بعدی، افرادی هستند که به دورههای دیالیز نیاز دارند یا این که باید خون و فراوردههای خونی دریافت کنند. در صورت آلوده بودن خون و مایعات بدن یا حتی آلوده بودن تجهیزات مورد استفاده در این روشها، احتمال انتقال هپاتیت وجود دارد. در نهایت کسانی که به جراحی یا خدمات دندانپزشکی نیاز دارند، گروه دیگری هستند که خطر انتقال عفونت ویروسی هپاتیت در آنها بالاست.
۲. انتقال هپاتیت از مادر به نوزاد
یکی دیگر از راه های انتقال بیماری هپاتیت، از مادر به نوزاد است. نوزادانی که در زمان تولد مادر آنها به این عفونت ویروسی مبتلاست و اقدامات پزشکی لازم برای جلوگیری از انتقال بیماری برای آنها صورت نگرفته است، در معرض خطر بالای ابتلا به این عفونت هستند. علاوه بر این گاهی هم جنین در دوران بارداری، این بیماری را از مادر میگیرد. به این روش انتقال بیماری هپاتیت، انتقال پری ناتال گفته میشود. در برخی از کشورهای پرجمعیت جهان مانند چین، این اصلیترین راه انتقال هپاتیت است. احتمال این که هپاتیت B از طریق پری ناتال منتقل شود بسیار بالا و در حدود ۹۰ درصد است.
متن انگلیسی:
hepatitis
An infected mother can transmit hepatitis virus to an infant perinatally, especially for hepatitis B virus (HBV). The chance of perinatal HBV transmission is more than 90%.
ترجمه متن:
مادر آلوده به هپاتیت میتواند ویروس هپاتیت را به نوزاد (به خصوص ویروس هپاتیت ب (HBV) در دوران بارداری) منتقل کند. احتمال انتقال HBV پری ناتال بیش از ۹۰ درصد است.
۳. انتقال هپاتیت از مواد غذایی و آب آلوده از روده
برخی از انواع ویروسهای هپاتیت به عنوان هپاتیتهای غذایی شناخته میشوند و نوع انتقال آنها عمدتا گوارشی یا رودهای است. انتقال این ویروسها از طریق آب و غذای آلوده صورت میگیرد. یکی دیگر از راه های انتقال بیماری هپاتیت، انتقال مدفوعی – دهانی است. این ویروسها در آب و غذای آلوده زنده میمانند و در نتیجه با خوردن غذای آلوده خوب پخته نشده، مانند صدف یا نوشیدن آب آلوده، عفونت منتقل میشود.
مصرف گوشت خام یا نیمپز، مصرف صدف خام یا مصرف غذاهایی که با ویروس در تماس بودهاند میتوانند باعث انتقال بیماری شوند. آبهای آشامیدنی آلوده، خصوصا در کشورهای شلوغ و پرجمعیت درحالتوسعه، یکی دیگر از منابع مهم انتقال ویروس هپاتیت است.
۴. استفاده از وسایل شخصی آلوده
به اشتراک گذاشتن وسایل شخصی مانند تیغ اصلاح، ریشتراش یا ناخنگیر آلوده به ویروس، همگی میتوانند باعث انتقال بیماری شوند. در واقع یکی از راه های انتقال بیماری هپاتیت، استفاده از وسایل شخصی فرد بیمار است. این وسایل میتوانند خونآلوده را به دیگران انتقال دهند و از این طریق باعث ابتلای فرد به این بیماری میشوند.
میترسی از طریق آب استخر به هپاتیت مبتلا شده باشی؟
در این مورد باید با متخصص مشورت کنی.
انتقال هپاتیت از طریق لیوان
برخی از انواع ویروسهای هپاتیت که از طریق آب و غذا یا سطوح انتقال مییابند، میتوانند روی لیوان یا سایر وسایل شخصی که به مایعات بدن فرد بیمار آلودهاند، باقی مانده و از این طریق منتقل شود. با این حال هنوز اطلاعات کاملی در خصوص درصد انتقال از این طریق وجود ندارد.
انتقال هپاتیت از طریق لباس
هپاتیت تنها با تماس معمولی با لباس منتقل نمیشود و برای سرایت نیاز به ورود ویروس به بدن از راه خون یا مخاط آسیبپذیر است. زمانی خطر مطرح میشود که لباس با خون یا ترشحات آلوده تماس داشته باشد و همان آلودگی با زخم باز یا مخاط چشم و دهان برخورد کند. ویروس هپاتیت B میتواند مدت کوتاهی در خون خشکشده باقی بماند، اما شستوشوی درست و ضدعفونی خطر را عملاً به حداقل میرساند. بنابراین لباس تمیز و خشک خطری ایجاد نمیکند و نگرانی اصلی مربوط به پارچههای آلوده به خون تازه یا ترشحات درماننشده است. بهتر است نکات زیر را در مورد لباس رعایت کنید:
- لباس یا ملحفه مشکوک به آلودگی خونی را با دستکش جمع کنید و جداگانه بشویید
- از آب گرم و مواد شوینده استفاده کنید و پس از خشک شدن کامل از آنها استفاده کنید
- در صورت وجود لکه خون، سطح زیرین را هم با ضدعفونیکننده خانگی تمیز کنید
- اگر خون کسی به پوست یا چشم شما پاشید، فوراً محل را با آب فراوان بشویید و ارزیابی پزشکی شوید
۵. انتقال هپاتیت از طریق تماس با سطوح آلوده
یکی دیگر از راه های انتقال بیماری هپاتیت، انتقال از طریق سطوح آلوده است. بقای ویروسهای هپاتیت روی سطوح بسته به نوع ویروس متفاوت است (از حدود یک هفته تا چند ماه). به همین دلیل هم دوره طولانیتری امکان انتقال آنها وجود دارد. در صورت وجود خون یا مایعات بدن که حاوی ویروس هستند روی سطوح مختلف، ریسک انتقال بیماری بسیار بالاست.
انتقال هپاتیت از استخر
استخرها میتوانند یک مکان ایدهآل برای انتقال انواع عفونتهای ویروسی و باکتریایی، از جمله عفونت ویروس هپاتیت باشند. یکی از راه های انتقال بیماری هپاتیت، بلعیدن و خوردن آب آلوده استخر است. علاوه بر این، تماس با سطوحی که حاوی مایعات آلوده به ویروس هپاتیت هستند یا تماس با افراد بیمار در محیط استخر هم میتواند یکی دیگر از راه های انتقال بیماری هپاتیت باشد. البته تمام ویروسهای هپاتیت از این طریق منتقل نمیشوند.
مهمترین علائم هپاتیت را بشناسید!
انتقال هپاتیت از طریق دستشویی
به ندرت ممکن است برخی از سویههای ویروس هپاتیت، از طریق دستشویی انتقال یابد. البته این گزینه بسیار نادر و محدود است و در بیشتر موارد، ریسک انتقال هپاتیت از این طریق بسیار پایین است. رعایت بهداشت فردی، مانند شستوشوی کامل دستها و ضدعفونی کردن مداوم سرویس بهداشتی میتواند ریسک ابتلا از این طریق را به شدت کاهش دهد.
۶. انتقال هپاتیت از طریق بزاق دهان
به ندرت ممکن است ویروسهای هپاتیت در بزاق دهان دفع شوند و مطالعات کمی در این زمینه انجام شده است. روش انتقال بیماری هپاتیت برای اکثر ویروسها تنها انتقال از طریق خون است. برخی از ویروسهایی که از طریق رودهای منتقل میشوند، تنها نتیجه مصرف آب یا غذای آلوده به مدفوع هستند. اما برخی از دادهها از این نظریه پشتیبانی میکنند که شاید بزاق دهان فرد آلوده به ویروس هم بتواند عامل انتقال این بیماری در موارد بسیار محدود باشد.
۷. انتقال هپاتیت از طریق خراش پوست
هر نوع خراش یا ساییدگی پوستی میتواند باعث سرایت ویروس هپاتیت از فرد آلوده به سایر افراد شود. بریدگیهای پوستی، تماس با خون فرد آلوده یا حتی تماس ابزارهای آلوده به ویروس با زخمهای باز پوستی، از دیگر راه های انتقال بیماری هپاتیت است. خالکوبی یا طب سوزنی جزو مواردی هستند که در صورت عدم رعایت مسائل بهداشتی، احتمال ابتلا به این بیماری از این روشها وجود دارد.
۸. انتقال هپاتیت از رابطه جنسی با فرد مبتلا
تماس مستقیم با فرد آلوده به ویروس هپاتیت، یکی دیگر از رایجترین راه های انتقال بیماری هپاتیت بین انسانهاست. تماس جنسی، حتی تماس مقعدی یا تماس دهانی با فرد آلوده به ویروس، به شدت ریسک انتقال بیماری را افزایش میدهد. با این حال در بیشتر موارد، نحوه انتقال بیماری هپاتیت از این طریق به دلیل داشتن رابطه جنسی محافظت نشده است.
رایجترین راه های درمان هپاتیت چیست؟
۹. انتقال هپاتیت از راه تتو و پیرسینگ
تتو و پیرسینگ اگر در محیطهای غیرمجاز و با وسایل غیراستریل انجام شوند میتوانند راه انتقال هپاتیت B و C باشند. سوزن مشترک، کارتریج یا جوهر آلوده و رعایتنشدن اصول استریل باعث ورود ویروس از راه پوست آسیبدیده میشود. در مراکز معتبر که از سوزنهای یکبارمصرف، کارتریج و کاپ جوهر استریل و دستکش تازه استفاده میشود، خطر انتقال به شکل چشمگیری پایین میآید. مراقبت صحیح از زخم پس از انجام کار نیز مهم است، چون عفونت محل و خونریزی خطر تماس را بیشتر میکند.
مبتلا به هپاتیت هستی و نگرانی به دیگران منتقل کنی؟ از دکتر متخصص نوبت مشاوره بگیر.
مقایسه راه انتقال انواع هپاتیت ویروسی
روشهایی که در بالا به آنها اشاره شد، راههای کلی انتقال انواع هپاتیت هستند. با این حال بسته به نوع ویروس عامل بیماری، نحوه انتقال بیماری هپاتیت هم متفاوت است. همانطور که میدانید، تا کنون ۵ نوع اصلی از این ویروس شناخته شده که هر کدام از آنها به طریقی میتوانند باعث ابتلای افراد به این بیماری عفونی شوند. در جدول زیر راه های انتقال بیماری هپاتیت را به تفکیک ویروسهای عامل عفونت را به صورت خلاصه مشاهده میکنید.
| نوع هپاتیت | راههای انتقال اصلی |
|---|---|
| هپاتیت A | – مصرف آب یا غذای آلوده – تماس نزدیک با فرد آلوده |
| هپاتیت B | – تماس با خون آلوده (سوزن، تیغ، ابزار پزشکی یا آرایشی آلوده) – روابط جنسی محافظتنشده – انتقال از مادر به نوزاد هنگام زایمان – استفاده مشترک از وسایل شخصی مثل مسواک و تیغ |
| هپاتیت C | – تزریق با سوزن یا سرنگ مشترک (بهویژه در معتادان تزریقی) – دریافت خون آلوده (در گذشته یا در مراکز غیراستاندارد) – خالکوبی یا پیرسینگ با وسایل غیراستریل |
| هپاتیت D | – فقط در حضور هپاتیت B منتقل میشود. – همان راههای انتقال هپاتیت B را دارد: خون، روابط جنسی، زایمان |
| هپاتیت E | – مصرف آب آلوده (در مناطقی با سیستم بهداشتی ضعیف) – تماس با محیط آلوده به مدفوع |
نحوه پیشگیری از انتقال بیماری هپاتیت
در بسیاری از موارد میتوان از انتقال بیماری هپاتیت جلوگیری کرد و درصد شیوع این عفونت ویروسی را کاهش داد. یکی از بهترین راه های پیشگیری از ابتلا به بیماری هپاتیت، رعایت بهداشت فردی است. رعایت بهداشت و اجتناب از تماس با اشیای آلوده به ویروس، میتواند احتمال ابتلا به این بیماری را کاهش دهد. در محیطهای پزشکی، خصوصا دندانپزشکی، مطمئن شوید که حتما تمامی وسایل و تجهیزات قبل از استفاده استریل شده باشند. از طرفی سعی کنید همیشه وسایل شخصی خود را به همراه داشته باشید و از وسایل دیگران استفاده نکنید.
در صورتی که به تازگی در معرض مایعات یا خونآلوده به ویروس بودهاید، حتما قبل از تماس دست با دهان یا صورت، دستها را با آب و صابون شسته و کاملا ضدعفونی کنید. خودداری از مصرف غذاهای خام و نپخته یا آب آشامیدنی آلوده، از دیگر روشهایی است که میتواند جلوی ابتلا به این بیماری را بگیرد. در نهایت بهترین راه پیشگیری از انتقال بیماری، واکسینه شدن در برابر سویههای مختلف است. در حال حاضر برای بسیاری از ویروسهای هپاتیت، از جمله هپاتیت a و هپاتیت B، واکسن موثر و مناسب وجود دارد.
۴.۷ (۱۹۷۲ نظر)۴.۶ (۱۵۱۱ نظر)۴.۹ (۸۹۱ نظر)۴.۲ (۱۰۲۴ نظر)۴.۶ (۹۳۶ نظر)۴.۹ (۸۱۹ نظر)نتیجه گیری
راه های انتقال بیماری هپاتیت طیف وسیعی از تماسهای انسانی تا عوامل محیطی را دربرمیگیرد و تفاوت آنها بر اساس نوع ویروس اهمیت زیادی دارد. شایعترین مسیرها شامل خون و فرآوردههای خونی آلوده، تماس جنسی محافظتنشده، انتقال از مادر به نوزاد و مصرف مواد غذایی یا آب آلوده هستند. در محیطهای پزشکی و آرایشی، وسایل غیراستریل یکی از منابع مهم آلودگیاند. درک این مسیرها به معنای پیشگیری مؤثرتر است؛ با واکسیناسیون، رعایت بهداشت شخصی و اجتناب از رفتارهای پرخطر میتوان از گسترش بیماری جلوگیری کرد در صورتی که اخیرا در معرض ابتلا به این بیماری بودهاید یا این که جزو افراد پرریسک هستید، حتما در خصوص راههای پیشگیری از انتقال این بیماری با یک متخصص کبد یا عفونی مشورت کنید.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!
سلام وقت بخیر
من رفتم آزمایش خون بدم،کسی که آزمایش گرفت ازم ،پس از بازکردن بسته سوزن پروانه ای چون نتونست رگمو پیدا کنه اونو گذاشت روی میز که نوک سوزن بدون پوشش بود و با میز برخورد کرد.حال پس از گرفتن آزمایش احتمال انتقال ایدز و هپاتیت وجود دارد؟؟؟
سلام وقت بخیر
من رفتم آزمایش خون بدم،کسی که آزمایش گرفت ازم ،پس از بازکردن بسته سوزن پروانه ای چون نتونست رگمو پیدا کنه اونو گذاشت روی میز که نوک سوزن بدون پوشش بود و با میز برخورد کرد.حال پس از گرفتن آزمایش احتمال انتقال ایدز و هپاتیت وجود دارد؟؟؟
سلام. در شرایطی که سوزن با سطح میز تماس داشته و پس از آن برای گرفتن خون شما استفاده نشده، خطر انتقال ایدز یا هپاتیت وجود ندارد. ویروسها خارج از بدن انسان و روی سطوح خشک خیلی سریع از بین میروند و استفاده از سوزن جدید و بستهبندی شده برای شما کاملاً ایمن است. بنابراین جای نگرانی برای ابتلا به این بیماریها نیست.
آیا ویروس هپاتیت یا ایدز از طریق غذای در حال پخت ممکن است
سلام
خیر، ویروس هپاتیت و ایدز از طریق غذای در حال پخت منتقل نمیشوند، زیرا این ویروسها با حرارت از بین میروند و همچنین راه اصلی انتقال آنها تماس مستقیم با خون یا مایعات بدن آلوده است، نه خوردن غذا. رعایت بهداشت و پخت کامل غذا همیشه ایمنی را بیشتر میکند.
سلام وقت بخیر
آیا داشتن هپاتیت سی مانع عقدوازدواجه؟
واینکه هپاتیت سی که درمان شده احتمال بازگشت ویروس وجود دارد؟
سلام
داشتن هپاتیت سی بهتنهایی مانع ازدواج یا عقد نیست، اما آگاهی طرف مقابل و رعایت نکات پیشگیری اهمیت دارد تا از انتقال ویروس جلوگیری شود. در مورد هپاتیت سی که درمان شده، اگر درمان کامل و موفقیتآمیز باشد، ویروس معمولاً از بدن پاک میشود و احتمال بازگشت آن بسیار پایین است، اما در برخی موارد نادر ممکن است عود رخ دهد، بهویژه اگر فرد دوباره در معرض ویروس قرار گیرد. بنابراین پس از درمان، آزمایشهای پیگیری و رعایت سبک زندگی سالم توصیه میشود.
سلام وقتتون بخیر لطفا جواب بدین
ما یه فامیلی داریم که میگه یه ویروس گرفته اما نمیدونیم هپاتیته ایدزه یا چیزه دیگه ایی دیروز اومد خونمون و رفت تو آشپز خونه اگه از آب دهانش در غذای در حال پخت انداخته باشه ممکنه هپاتیت یا ایدز گرفته لاشیم چون از غذا خوردیم
سلام وقت شما هم بخیر
خطر انتقال ویروسهایی مثل هپاتیت یا ایدز از طریق غذای در حال پخت که کمی آب دهان فرد بیمار داخل آن افتاده باشد بسیار بسیار پایین است، چون این ویروسها در اثر حرارت پخته شدن غذا از بین میروند و نیاز به تماس مستقیم با خون یا مایعات بدن تازه و آلوده دارند. بنابراین با توجه به شرایطی که گفتید، احتمال انتقال بسیار کم تا تقریباً صفر است.
ایا هپاتیت بی ازطریق حرف زدن هم منتقل میشه؟
خیر، هپاتیت ب از طریق حرف زدن منتقل نمیشود. این ویروس عمدتاً از طریق خون، تماس با زخمهای باز، استفاده مشترک از سرنگ، یا از مادر به نوزاد در زمان زایمان منتقل میشود. تماسهای روزمره مثل صحبت کردن، دست دادن یا روبوسی معمولاً خطری برای انتقال هپاتیت ب ندارند.
سلام وقت بخیر
من چند روز پیش با یک خانمی که روسپی بود فقط دست دادم و دستم اندکی حالت فقط سوزش داشت ولی زخم بازی وجود ندارم و اندکی خشکی در سر پنجه ها اونم به مقدار خیلی کم و اندک وجود دارد ولی دست این خانم نه خونی بوده ولی از تمیز بودن دست چک داشتم چون روسپی بودن فقط دست معمولی دادن دستاشون تمیز بوده یا نه چون میدونم دوساعت قبلش در حال سکس بودن
آیا از این مکانیزم احتمال ایدز و هپاتیت وجود دارد
درود
با توجه به شرایطی که توضیح دادید، احتمال انتقال ایدز یا هپاتیت از طریق دست دادن بسیار بسیار کم تا تقریبا صفر است، مخصوصاً اگر زخم باز یا خون قابل توجهی روی دست شما یا آن فرد وجود نداشته باشد. ویروسهای HIV و هپاتیت معمولاً از طریق تماس با خون یا مایعات بدن وارد بدن میشوند، نه از تماس سطحی پوست سالم. تنها نکتهای که میتواند کمی ریسک داشته باشد، زخم باز یا خون روی پوست باشد که در این مورد شما اشاره کردید که چنین چیزی وجود ندارد. در مجموع نیازی به نگرانی نیست، ولی برای اطمینان کامل، رعایت بهداشت دستها و مراقبت از زخمهای کوچک همیشه توصیه میشود.