فهرست مطالب
- رفلاکس معده چیست؟
- علائم رفلاکس معده چیست؟
- علل اصلی رفلاکس معده چیست؟
- تشخیص رفلاکس معده چگونه انجام می شود؟
- درمان پزشکی: بهترین دارو برای رفلاکس معده
- درمان خانگی رفلاکس معده چیست؟
- درمان رفلاکس معده در طب سنتی چیست؟
- انواع رفلاکس معده کدامند؟
- عوارض رفلاکس معده چیست؟
- چگونه از رفلاکس معده پیشگیری کنیم؟
- تفاوت سوزش سر دل و رفلاکس معده چیست؟
- آیا رفلاکس معده خطرناک است؟
- نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به پزشک
رفلاکس معده (GERD) اختلال گوارشی است که بر حلقه عضلانی تأثیر میگذارد که بین مری و معده قرار دارد. این حلقه را عضله تنگکننده پایینی مری (LES) مینامند. مبتلایان به رفلاکس معده از سوزش معده یا سوءهاضمه رنج میبرند. از نظر برخی پزشکان، رفلاکس معده میتواند ناشی از بیماری به نام فتق هیاتال (فتق حجاب حاجز) باشد. خوشبختانه، در بیشتر موارد میتوان با تغییر سبک زندگی و رژیم غذایی مناسب رفلاکس معده را درمان کرد، اما برخی از مبتلایان هم باید سراغ درمان دارویی یا حتی جراحی بروند. در ادامه با ما همراه شوید تا بیشتر با رفلاکس معده، علل و روشهای درمان رفلاکس معده و پیشگیری از آن آشنا شوید.
اگر علائم رفلاکس معده را در خود میبینید، بهتر است به متخصص گوارش یا دکتر داخلی مراجعه کنید. در دکترتو میتوانید با بهترین دکتر گوارش در شهر خود آشنا شوید، با آنها بهصورت آنلاین یا تلفنی مشورت کنید و در صورت نیاز برای دریافت نوبت ویزیت حضوری اقدام کنید. برای دریافت مشاوره تلفنی دکتر گوارش یا مشاوره تلفنی با دکتر متخصص داخلی از دکترتو کمک بگیرید.
رفلاکس معده چیست؟
رفلاکس معده (GERD) یکی از بیماری های شایع دستگاه گوارشی است که بر حلقه عضلانی تأثیر میگذارد که بین مری و معده قرار دارد. برای معرفی مفهوم رفلاکس معده لازم است فرآیند آن را برایتان توضیح دهیم. در قسمت فوقانی معده جایی که محل اتصال مری به معده است، دریچهای قرار دارد که در حالت معمول بسته است و زمانی باز میشود که غذا از مری به معده میآید.
این دریچه را عضله تنگکننده پایینی مری میگویند که در افراد مبتلا به ریفلاکس معده عملکرد درستی ندارد. یعنی یا دریچه کامل بسته نمیشود یا اینکه گاهی بیموقع باز میشود و نتیجهاش بازگشت محتویات معده به مری است. وجود آنزیمها و اسیدی بودن محتویات معده به مرور زمان به جداره مری آسیب میرساند و فرد به بیماری ریفلاکس معده مبتلا میشود.
مشکل ذکرشده که با سوزش و درد در قسمت بالای شکم همراه است در ۳ حالت خفیف، متوسط و شدید بروز پیدا میکند. گاهی شدت و محل درد به حدی است که با درد قلبی اشتباه میگیرند.
علائم رفلاکس معده چیست؟
اگر بدانید بیماری ریفلاکس معده چه علائم و نشانههایی دارد، راحتتر میتوان آن را درمان کرد. بهطورکلی علائم این معضل شامل این موارد میشوند:
- سوءهاضمه و اختلال در گوارش غذا
- ترش کردن تا جایی که بیمار طعم تلخی یا ترشی در دهان و گلو میکند.
- آخرین وعده غذایی از معده به دهان بر میگردد.
- بوی بدن دهان
- احساس سیری حتی اگر چند ساعت از آخرین وعده غذایی گذشته باشد.
- سرفه خشک
- گرفتگی صدا و تحریک تارهای صوتی
- نفخ و آروغ
۱. علائم خطرناک رفلاکس معده کدامند؟
علایم رفلاکس معده در همه یکسان نیست و بسته به اینکه کدام اندام داخلی درگیر شده باشد باهم فرق میکنند، اما به طور کلی، علائم خطرناک رفلاکس معده عبارتند از:
- احساس درد سر معده یا سوزش معده
- گاهی شدت درد به حدی است که به قسمت اندامهای فوقانی زده و باعث ایجاد درد در قفسه سینه و پشت قلب میشود. این درد حاکی از آسیبدیدگی مری است.
- افزایش بزاق دهان
- التهاب و عفونت ریه است که به خاطر ورود اسید معده به ریه است.
- احساس ضعف و بیحالی، خلط گلو، حالت تهوع و استفراغ
- درد در گلو که گاهی همراه با سکسکه طولانی است.
۲. رفلاکس معده و تنگی نفس
یکی از خطرناکترین و ترسناکترین نشانههای رفلاکس معده، تنگی نفس است. احتمال ابتلا به آسم و بیماریهای تنفسی مثل آسپیراسیون و برونکواسپاسم در بیماران مبتلا به رفلاکس معده بیشتر است. با بازگشت محتویات معده به مری، مقداری از اسید معده وارد مجاری هوایی شده و باعث تحریک و تورم میشود و در مواردی مشکلات تنفسی ایجاد میکند.
البته پژوهشها نشان میدهند که رفلاکس معده و تنگی نفس رابطه دوطرفهای دارند، یعنی کسانی که بیماری رفلاکس معده دارند احتمالاً آسم هم دارند، آنهایی هم که از بیماری تنگی نفس رنج برده احتمالاً تجربه رفلاکس معده هم دارند. وقتی حمله آسم اتفاق میافتد، مجاری هوا سفت شده و به مری فشار میآید. در نتیجه این فشار، اسید معده بیشتری در مری نشت میکند و احتمال ابتلا به ریفلاکس و سوزش سر دل هم بیشتر میشود. افزایش سن، استرس، ورزش و خوابیدن پس از غذا خوردن از جمله عواملی هستند که احتمال ابتلا به ریفلاکس معده حین حمله آسم را بیشتر میکنند.
۳. ترشحات پشت حلق و رفلاکس معده
اسید معده یک اسید بسیار قوی است. اما این اسید به معده آسیبی نمیرساند و این به علت آن است که مخاط معده با جاهای دیگر بدن و لولهی گوارش متفاوت است و آسیبی به آن نمیرسد. اما اگر این اسید در جایی دیگر از بدن قرار بگیرد میتواند بسیار آسیبزننده باشد و حتی مخاط آن بخش از لوله گوارش را زخم کند.
هنگامیکه شما رفلاکس معده دارید، این اسید به بخشهایی مانند مری برمیگردد و این بازگشت به مخاط مری آسیب میرساند. زمانی که مخاط مری آسیب میبیند، پشت حلق ترشحاتش بیشتر میشود و شما احساس PND یا ترشحات پشت حلق خواهید داشت. ترشحات پشت حلق کاملا بیشتر و قویتر احساس میشوند و یکی از ۳ دلیل اصلی زیادشدن ترشحات پشت حلق رفلاکس معده است.
این حالت بعد از مدتی میتواند خطرناک باشد و باعث تغییر شکل مخاط مری و حلق شود. برای درمان آن باید به متخصص گوارش مراجعه کنید.
۴. سرفه ناشی از رفلاکس معده چگونه است؟
از جمله علائمی که در رفلاکس معده بسیار دیده میشود، سرفه کردن است. سرفههایی که در فردی که رفلاکس معده دارد با افراد دیگر متفاوت هستند. این سرفهها در زمانهای خاصی بروز میکنند که میتوانند نشاندهندهی این باشند که فرد به رفلاکس معده مبتلاست. مثلا یکی از اصلیترین زمانهایی که سرفه در فردی که رفلاکس معده دارد دیده میشود، شبها و موقع خواب است. میدانیم که بازگشت اسید معده در شب بیشتر از مواقع دیگر است. پس سرفههای مرتبط با رفلاکس معده هم در شب افزایش پیدا میکند.
یکی دیگر از مواقعی که سرفههای مرتبط با رفلاکس معده را تمییز میدهد، سرفههای بعد از خوردن غذا است. هنگامیکه شما وعدهی غذایی را میخورید، اسید در معدهی شما بیشتر میشود و حرکات معده نیز شروع میشوند. به این ترتیب، بازگشت اسید معده بیشتر احتمال دارد که رخ دهد. وقتی چنین اتفاقی میافتد، سوزش گلو بیشتر و سرفه افزایش پیدا میکند.
۵. رفلاکس معده و گرفتگی بینی
بیایید یکبار دیگر به بازگشت اسید معده و مسیر آن دقت کنیم. زمانی که اسید معده به پشت حلق بر میگردد به سینوسهای ما نزدیک است و در واقع حلق در پشت سینوسها قرار دارد. خب، به نظر شما چه اتفاقی میافتد؟ وقتی یک اسید آزاردهنده و تند که میتواند مخاط مری و حلق را بسوزاند وارد سینوسها میشوند، آنها را آزار میدهد و به بدن هشدار میرسد که ممکن است بافت سینوسها آسیب ببیند. سینوسها چه میکنند؟ شروع به ساختن موکوس بیشتر میکنند تا از خود محافظت کنند.
۶. رفلاکس معده و دندان درد
متاسفانه رفلاکس معده یکی از بیماریهایی است که چندان خطرناک نیست اما مشکلات ریز و درشت بسیاری را برای افراد ایجاد میکند. مثلا زمانی که اسید معده در هنگام شب و خواب به داخل دهان شما بازگردد، باعث میشود که دندانهای شما در معرض آسیب قرار بگیرند. هنگامیکه دندانهای شما برای طولانی مدت در معرض اسید معده باشند، مینای آنها ضعیف میشود. همچنین باکتریهایی میتوانند در دهان شما رشد کنند. بنابراین دندان شما شروع به پوسیدگی به علت وجود این اسید قوی در دهان میکند.
هنگامیکه دندان پوسیده شود، درد دندان سر بلند میکند و شروع به آزار و اذیت بیمار میکند. دیدید؟ با یک رفلاکس ساده به بیماریهای مختلفی دچار شدید که یکی از آنها خراب شدن دندانها و درد آنهاست! هر چه سریعتر به سایت نوبت دهی آنلاین دکترتو مراجعه کنید و اولین نوبت بهترین دکتر گوارش را دریافت کنید.
۷. رفلاکس معده و خشکی دهان
آیا اسید معده و رفلاکس معده میتواند باعث ایجاد خشکی دهان شود؟ تحقیقات چندانی در اینباره بر روی این مسئله انجام نشدهاست. اما معمولا در افرادی که رفلاکس معده دارند، میتوانید شکایت خشکی دهان را ببینید. در سال ۲۰۱۸ تحقیقی انجام شد که در آن گفته شدهبود قورت دادن آب دهان میتواند در تعدیل اسید معده موثر باشد. به هر حال ph این ۲ مایع متفاوت است و یکی بازی و دیگری اسیدی است.
از طرفی این امکان وجود دارد که افرادی که مقدار کافی بزاق دهان تولید نمیکنند و دهان خشکی دارند، بیشتر در معرض ابتلا به رفلاکس معده قرار بگیرند. پس بیایید اینبار به این مسئله طور دیگری نگاه کنیم. ممکن است که خشکی دهان در رفلاکس معده موثر باشد و نه اینکه رفلاکس معده باعث خشکی دهان شود.
۸. خلط گلو و رفلاکس معده
کسانی که رفلاکس معده دارند بیشتر در معرض خلط گلو قرار می گیرند. این رخداد به همان علتی که در گرفتگی بینی و ترشحات پشت حلق گفتیم، ایجاد میشود. در واقع زمانی که شما در معرض آسیب اسید قرار میگیرید، در مخاط بدن شما مقدار زیادی موکوس تولید میشود تا یک لایهی محافظتی بر روی مخاط ایجاد کند و به شما آسیبی نرسد. زمانی رفلاکس معده به گلو هم آسیب بزند، همچون اتفاقی برای گلو هم میافتد و دچار خلط بیشتر میشود. به همین علت است که سرفه بیشتر اتفاق میافتد. زیرا خلط میتواند گلو را تحریک کند و ایجاد سرفه کند. پس رفلاکس معده خلط گلو و به دنبال آن سرفه ایجاد میکند.
با دیدن علائم رفلاکس معده به چه دکتری مراجعه کنیم؟
اگر سوزش سر دل بعد از مصرف دارو تغییری نکند، دفعات حملات این بیماری یا شدت آنها بیشتر شود، علائم این بیماری شبانه روی کیفیت خواب تأثیر بگذارد، دیگر زمان آن رسیده که وقت را تلف نکنید و سریعا به دکتر مراجعه کنید.
از آنجایی که رفلاکس معده مشکل سیستم گوارشی محسوب میشود، برای درمان این بیماری باید به متخصص داخلی مراجعه کنید. در صورتیکه درمان متخصص داخلی جواب نداد، باید به دکتر گوارش مراجعه کنید. برای دریافت مشاوره تلفنی میتوانید از لینکهای زیر کمک بگیرید:
در مشاوره تلفنی میتوانید سوالات خود را بپرسید و راهنمایی دریافت کنید.
علل اصلی رفلاکس معده چیست؟
طبیعتاً رفلاکس معده بر اثر علتهای بسیار متفاوتی شکل میگیرد که در ادامه بررسی برخی از مهمترین آنها میپردازیم:
۱. پرخوری و رفلاکس معده
از مهمترین علتهایی که باعث ترش کردن معده میشود میتوان به مصرف بیش از اندازه غذا اشاره کرد. اگر فردی بیشتر از ظرفیت معده خودش، غذا بخورد باعث تولید هیدروکلراید بسیار زیاد در معده می شود. در نتیجه، اسیدیته و ترش شدن معده بروز خواهدکرد. به همین دلیل هم هست که معمولاً بعد از مصرف بیش از اندازه غذا دچار رفلاکس معده میشویم.
۲. مصرف نوشیدنی های کربناته
معمولاً نوشیدنیهایی که گاز و همینطور الکل دارند در بروز رفلاکس و ترش کردن معده موثر هستند. تولید اسید اضافی ناشی از مصرف این نوشیدنیها باعث سوزش معده خواهدشد.
۳. مصرف غذاهای تند
یکی دیگر از عوامل تاثیرگذار در رفلاکس معده، مصرف غذاهای تند است. این یعنی ادویههای تند با ایجاد سوزش در معده، رفلاکس و ترشکردن معده را به دنبال خواهندداشت.
۴. ضعف ماهیچه های مری
از دیگر علتهای رفلاکس معده میتوان به ایجاد ضعف در ماهیچههای مری اشاره کرد. معمولاً این معضل هم بر اثر مصرف برخی از مواد غذایی همچون قهوه، چای، نعنا، شکلات، مرکبات، برخی از لبنیات و موارد دیگر رخ میدهد.
۵. مشکلات پزشکی
برخی از شرایط و مشکلات پزشکی هم میتوانند در بروز رفلاکس معده موثر باشند. مثلاً کسانی که ورم معده دارند، معمولاً به وفور دچار رفلاکس معده میشوند. در کنار این هم کسانی که در معده خود باکتری هلیکوباتر پیلوری دارند بیشتر در معرض رفلاکس معده قرار میگیرند. در کنار این هم مصرف داروهایی همچون داروهای آسم، مسدودکنندههای کانال کلسیم، آنتیهیستامین و همینطور آرامبخش و ضدافسردگی تاثیر بسیار زیادی در افزایش رفلاکس معده خواهندداشت.
۶. سایر علت ها
معمولا ترشکردن معده در افرادی با برخی از شرایط مشخص به مراتب، بیشتر رخ میدهد و از میان آنها هم میتوان به این موارد اشاره کرد:
- اضافه وزن: افزایش فشار بر شکم و دریچه ورودی مری به معده
- بارداری: افزایش فشار بر شکم ناشی از رشد کودک
- مصرف بالای سیگار و الکل
علت رفلاکس معده نوزاد چیست؟
رفلاکس معده نوزادان که به آن رفلاکس اسید در نوزادان هم میگویند بازگشت محتوای معده در فاصله کوتاهی پس از غذا خوردن است. معمولاً این مشکل در نوزادان با افزایش سن کمتر میشود و نهایتاً تا ۱۸ ماهگی طول میکشد. اگر پس از ۱۸ ماهگی همچنان نوزاد ریفلاکس داشتهباشد، غیرطبیعی است و میتواند نشانه وجود مشکلات جدیتری مثل آلرژی، انسداد یا بیماری ریفلاکس معده به مری باشد.
علت رفلاکس معده در بارداری چیست؟
خانمهای باردار معمولاً از سوزش سر دل رنج میبرند که علیرغم بیخطر بودن کمی اذیتکننده است. بارداری باعث تغییر در میزان هورمونهای بدن شده و هورمون پروژسترون بیشتری تولید میشود. هر چند که افزایش هورمون پروژسترون باعث شلشدن ماهیچههای رحمی میشود، اما ترشح اسید معده و احساس سوزش هم به دنبال دارد. به طور کلی این مشکل در بارداری پس از گذشت چند ماه سروکلهاش پیدا میشود. به خصوص اگر در بارداری اول این مشکل را داشتید، احتمال رفلاکس در بارداریهای بعدی بیشتر میشود. از علائم شایع این معضل در بارداری میتوان به سوزش سر دل و سوزش در سینه و گلو اشاره کرد. دیگر علائم این بیماری شامل این موارد میشوند:
- درد معده
- حالت تهوع و استفراغ
- احساس طعم اسید در دهان
- دردناک شدن بلع
- گرفتگی صدا و سوزش گلو
علت رفلاکس معده و درد پشت چیست؟
اگر درد معده و درد پشت همزمان باهم اتفاق بیفتد قطعاً آزاردهنده خواهدبود، اما خیالتان راحت باشد که در بیشتر موارد وقتی این مشکل و درد پشت با هم همراه میشوند، جای نگرانی نیست. البته اگر این درد چند روزی طول بکشد، دیگر باید آن را جدی بگیرید و درمان رفلاکس معده و درد پشت به پزشک مراجعه کنید. علت همزمان شدن این مشکل و درد پشت معمولاً به خاطر موارد زیر است:
- بارداری و تغییرات هورمونی
- آسیبدیدگی پشت و کمر
- مشکلات گوارشی و نفخ
- استرس
- عفونت ادراری
گاهی هم رفلاکس معدهای که به پشت و کمر زده و باعث ایجاد درد میشود، میتواند نشانه وجود بیماری باشد. داشتن علائم زیر نشانه خطرناک بودن همزمانی این مشکل و درد پشت هستند:
- درد معده زیر جناغ سینه
- درد ناگهانی
- تب و لرز
- حالت تهوع، استفراغ و بیاشتهایی
- نفخ روده و یبوست شدید
علت رفلاکس معده در خواب چیست؟
علائم رفلاکس معده مثل سوزش سر دل معمولاً موقع خواب و دراز کشیدن تشدید میشوند. به علاوه اینکه، اگر اسید معده تا گلو بالا بیاید باعث ایجاد حس خفگی شده و فرد با سرفه و درد شدید قفسه سینه از خواب میپرد. وقفه خواب شبانه یکی از عوارض ناخوشایند این معضل در خواب است که کیفیت خواب را پایین میآورد. برخی متخصصان معتقدند که رفلاکس معده روی مجاری تنفسی تأثیر میگذارد و احتمالاً فرد آپنههای انسدادی بیشتری را در طول شب تجربه میکند. از آن طرف، بیدار شدن از خواب در طول شب به خاطر آپنه خود باعث میشود که مری بیشتر مستعد ریفلاکس شود.
تشخیص رفلاکس معده چگونه انجام می شود؟
روشهای زیر برای شناسایی و تشخیص این بیماری توصیه میشوند:
- تستهای آزمایشگاهی
- آندوسکوپی
- آزمایش دستگاه گوارش فوقانی
- آزمایش مانومتری و امپدانس مری
- آزمایش پروب اسید سرپایی
- عکسبرداری با اشعه ایکس.
درمان پزشکی: بهترین دارو برای رفلاکس معده
این مشکل و معضل برگشتن اسید معده به مری را میتوان با کمک دارو کنترل و درمان کرد. نخستین گام برای درمان رفلاکس معده تغییر سبک و عادات زندگی و رژیم غذایی است. پرخوری و چاقی یکی از علل اصلی این بیماری هستند. بهتر است توجه بیشتری به خوراکیها و نوشیدنیهای مصرفیتان داشتهباشید تا دچار بیماری بازگشت اسید معده به مری نشوید. در رفلاکس معده خفیف، بیماری معمولاً کوتاهمدت است و زود برطرف و درمان میشود، اما گاهی هم به حالت مزمن درآمده و مدتهای طولانی با بیمار باقی میماند. دارو درمانی یا پرهیز غذایی از جمله روشهای متداول درمان رفلاکس معده هستند.
برای اگر داروهای خانگی و روشهای طب سنتی برای درمان ریفلاکس معده جوابگو نبود، باید به سراغ درمان دارویی رفت. داروهای معده انواع مختلفی دارند که از بسیاری از آنها میتوان برای درمان رفلاکس اسید معده هم استفاده کرد. در ادامه انواع این داروها را بررسی میکنیم.
۱. بهترین قرص برای رفلاکس معده چیست؟
احتمالا میپرسید که قرص رفلاکس معده چیست! داروهای ضداسید میتوانند بهترین قرص رفلاکس معده باشند. انواع مختلفی از آنها در داروخانهها وجود دارد که در این مطلب به معرفی بسیاری از آنها پرداختیم.
داروهای مختلفی برای درمان این بیماری تجویز میشوند که التهاب معده را کم کرده و از بروز سندروم روده تحریک پذیر جلوگیری میکنند. پرمصرفترین قرص این مشکل، مرازول است. داروهای زیر هم حرکت دستگاه گوارش را بیشتر کرده و تأثیر بدی روی میزان ترشح اسید معده نمیگذارند و برای درمان درمان این بیماری تجویز میشوند:
۲. شربت های ضد اسیدی
آنتیاسیدها داروی قوی برای برطرف کردن سوزش معده هستند که در ادامه، برخی از آنها را برایتان میآوریم:
- آلومینیوم هیدروکساید
- آلومینیوم ام جی اس
- منیزیم هیدروکساید
- آلومینیوم و منیزیم هیدروکساید
- سایمتیکون
- کربنات کلسیم
- بیکربنات سدیم
اما مصرف مداوم این شربتهای ضداسیدی توصیه نمیشود، چراکه ممکن است عوارض جانبی داشتهباشد؛ مثل آلومینیوم هیدروکساید که باعث یبوست میشود یا مصرف مداوم آنتیاسید که باعث اختلال در کلیهها میشود. آنتیاسیدهایی که بدون نسخه هم قابل خریداری هستند و به شکل شربت و قرص عرضه میشوند:
- الکا سلتزر (Alka-Seltzer)
- گاویسکون (Gaviscon)
- میلانتا (Mylanta)
- رولاید (Rolaids)
- تامز (TUMS)
۳. امپول برای رفلاکس معده از داروهای رفلاکس معده رایج است؟
یکی از روشهایی که برای درمان اسید معده شدید مورد استفاده قرار میگیرد، استفاده از تزریق پنتوپرازول ۴۰ است. این دارو را میتوان با سرم تزریق کرد. البته که باید این دارو را رقیق کرده و سپس تزریق کنید تا مشکلی ایجاد نشود. از این روش برای درمان سریع استفاده میشود. البته که اگر فرد به مری آسیبدیده و یا زخم مبتلا باشد، این دارو بهتر اثر میکند.
۴. درمان سرفه های رفلاکس معده
برای درمان سرفههای اسید معده باید ابتدا مشکل خود اسید معده برطرف شود و سپس برای درمان آن اقدامات دیگر را انجام دهید. سرفهها بعد از برطرف کردن رفلاکس خودبه خود برطرف میشوند. اگر این سرفهها همچنان ادامهدار شدند و درمان نشدند، برای درمان آنها میتوانید بعد از برطرف شدن اسید معده هم به دکتر مراجعه کنید. زیرا ممکن است که باعث آسیب به گلوی شما شده و نیازمند بررسیها درمانهای بیشتر باشد.
۵. درمان صددرصد رفلاکس معده چیست؟ (درمان سریع رفلاکس معده)
برای درمان ۱۰۰٪ رفلاکس معده میتوان جراحی را پیشنهاد داد. هرچند که این روش از روشهای تهاجمی است اما اثری که بر روی معده میگذارد، دائمی و صددرصد است. درمان قطعی رفلاکس معده را به دست جراح گوارش بسپارید.
۶. درمان جدید رفلاکس معده
یکی از جدیدترین درمانهایی که در رفلاکس معده ایجاد شدهاست و در بسیاری از کشورها در حال انجام است Transoral incisionless fundoplication (TIF) نام دارد. TIF یک روش کمتهاجم و فرایندی سرپایی است و نیازی به بستری در بیمارستان و گذراندن دوره نقاهت در بیمارستان ندارد. این روش با ایجاد برشهای بسیار کوچک در شکم فرد انجام میشود. با انجام TIF دیگر نیازی به جراحیهای سنگین و جدی ندارید. بیهوشی عمومی در این فرایند داده میشود و بیمار دردی احساس نمیکند. میزان موفقیت عمل بستگی به رعایت نکات بهداشتی و سلامتی بعد از آن دارد.
تیم درمان رفلاکس معده متشکل از چه دکترهایی است؟
بازگشت اسید معده یکی از مشکلات گوارشی است که برای درمان آن میتوانید به هر کدام از دکترهای داخلی و یا گوارش مراجعه کنید. توجه داشتهباشید که دکتر داخلی اولین دکتری است که برای بررسی مشکل اسید معدهی خود میتوانید به او مراجعه کنید. اگر درمان اسید معده از دست او خارج باشد، دکتر داخلی شما را به دکتر گوارش ارجاع میدهد و یا از او در روند درمان کمک میگیرد.
درمان خانگی رفلاکس معده چیست؟
برای درمان مشکل اسید معده میتوانید از روشهای خانگی استفاده کنید. البته که برای درمان رفلاکس معمولا از روشهای درمانی خانگی و طب سنتی استفاده میشوند و در صورتیکه بیمار جواب نگیرد، از روشهای دارویی و پزشکی کمک میگیرد. هنگامی که شما میبینید که روشهای خانگی تاثیرگذار هستند، بهتر است که همین روشها را در سبک زندگی خود جای دهید و از روشهای دارویی تا جایی که میتوانید پرهیز کنید. اما این روشهای خانگی چه هستند؟ در ادامه به برخی از این روشها اشاره کردهایم.
برای درمان رفلاکس معده چی بخوریم؟
با خوردن خوراکیهای زیر میتوانید این بیماری را سریع درمان کنید:
- موز: pH بالای موجود در موز باعث ایجاد حس خنککنندگی معده شده و اسید معده را کاهش میدهد.
- زنجبیل: آنزیم موجود در زنجبیل تازه برای خنثی کردن اسید معده مفید است.
- ماست پروبیوتیک: این ماست، معده را با ۱ لایه از باکتری سالم میپوشاند و اجازه تولید اسید معده نمیدهد.
- سبزیجات: خاصیت قلیایی سبزیجات، اسید معده را خنثی میکند.
- بلغور جو دو سر: لایه ژلاتینی که جو دوسر روی دیواره معده ایجاد میکند، اسیدیته معده را کم میکند.
- خربزه از تولید مایعات اضافی در دستگاه گوارش جلوگیری کرده و اسید معده را کاهش میدهد.
مصرف خوراکیهای بالا در کنار خوردنیهای زیر برای درمان اسید معده توصیه میشود:
- سیب قرمز همراه با بادام بعد وعده غذایی
- پرهیز از غذاهای سنگین و چرب
- یکی از روشهای درمان اسید معده، خوابیدن به سمت چپ بدن است. خوابیدن روی سمت راست باعث تشدید این بیماری میشود.
شما میتوانید با مشاوره آنلاین و یا مراجعه حضوری به متخصصین دکترتو، ریفلاکس معده خود را بهبود بخشید.
درمان رفلاکس معده در طب سنتی چیست؟
بیماری رفلاکس معده را نباید با ترش کردن معده اشتباه بگیرید. چراکه سوزش و ترش کردن معده صرفاً یک اختلال گوارشی و نشانه بیماری رفلاکس معده به مری محسوب میشود. در اینجا برخی از روشهای درمان رفلاکس معده در طب سنتی را با هم میخوانیم:
۱. سرکه سیب: آیا رفلاکس معده قابل درمان است؟
یکی از مؤثرترین روشهای درمان خانگی این بیماری، سرکه سیب است که با متعادل کردن اسید معده به هضم غذا کمک میکند. مصرف ۱ تا ۲ قاشق چایخوری سرکه سیب با ۱ لیوان آب گرم حدود ۳۰ دقیقه پیش از غذا برای درمان این بیماری توصیه میشود.
۲. جوش شیرین
آنتیاسید طبیعی که سوزش معده ناشی از اسید معده را بهسرعت کاهش میدهد. یک قاشق چایخوری را با یک لیوان آب مخلوط کنید و بنوشید. بیماران مبتلا به فشار خون بالا مجاز به مصرف این ترکیب نیستند. بهعلاوه اینکه مصرف آن برای بلندمدت تجویز نمیشود.
۳. آلوئه ورا
خاصیت ضدالتهابی آلوئهورا روی رفع التهاب و تسکین عوارض این بیماری تأثیر میگذارد. ۲۰ دقیقه پیش از هر وعده غذایی، ۱/۴ لیوان آب آلوئه ورا بنوشید. زیادهروی نکنید، چراکه اثر ملین دارد.
۴. آدامس خوردن
۳۰ دقیقه بعد از خوردن غذا، آدامس بدون قند بخورید تا از عوارض این بیماری در امان بمانید. جویدن آدامس باعث ترشح بزاق دهان میشود و به خاطر ویژگی قلیاییاش، سوزش معده را برطرف میکند. بهتر است سراغ آدامسهای نعنایی نروید، چراکه ویژگی اسفنکتر مری را کاهش داده و این بیماری بیشتر میشود.
۵. ریشه شیرین بیان
خاصیت درمانی ریشه شیرین بیان باعث نرم شدن غشاهای مخاطی و کاهش التهاب معده میشود. میتوانید از پودر ریشه شیرین بیان یا قرصهای مکمل شیرین بیان استفاده کنید.
۶. خردل زرد
مصرف خردل زرد برای درمان سریع رفلاکس اسیدی شدید توصیه میشود. البته ممکن است مصرف خردل زرد، شدت سوزش معده را تشدید کند. پس در مصرف آن جانب احتیاط را رعایت کنید.
۷. رازیانه
داروی گیاهی که برای رفع اسپاسم معده و هضم بهتر توصیه میشود. جویدن نصف قاشق چایخوری دانه رازیانه بعد غذا خاصیت ضدالتهابی دارد. مصرف ۲ تا ۳ بار دمنوش رازیانه در طول روز هم برای درمان این بیماری مفید است.
۸. گل ختمی
۲ قاشق ریشه گل ختمی خشک را با ۱/۴ لیوان آب ترکیب و صبح روز بعد میل نمایید و از ویژگی تسکیندهندهی آن در رفع رفلاکس معده لذت ببرید.
۹. زیره
مصرف زیره باعث کاهش ویژگی اسیدی معده و گاز معده میشود. ۱ قاشق چایخوری دانه زیره را با ۱ لیوان آب بجوشانید و بعد از ۵ دقیقه صاف کنید. مصرف این دمنوش بعد از وعدههای غذایی باعث بهبود گوارش میشود. دمنوش بابونه، نعناع و شنبلیله هم برای رفع این بیماری توصیه میشوند.
۱۰. نارون درمان رفلاکس معده و تنگی نفس در طب سنتی
اثر آرامبخش و ضدالتهابی نارون آن را در زمره گیاهان دارویی تسکیندهنده این معضل قرار میدهد. کافی است ۲ قاشق غذاخوری گیاه نارون پودر شده را با ۲ لیوان آب جوشیده، ترکیب کرده و روزی ۳ بار میل کنید. وقتی اسید معده بهبود پیدا کند، سرفههای شما نیز کاهش پیدا میکند و تنگی نفس بهتر میشود.
۱۱. دارچین و رفلاکس معده
دارچین یکی از ادویههای خوش عطر و طعمی است که در برخی شکلات و قهوهها یا همراه چای مصرف میشود. با وجودی که بسیاری از افراد رابطهای میان مصرف دارچین و بهبود اسید معده قائل میشوند، اما تا به امروز یافته علمی درباره تأثیر دارچین و تشدید این بیماری به دست نیامده است، البته خاصیت ضداسید معده بودن دارچین به بهبود هضم و گوارش غذا کمک میکند. بهعلاوه اینکه مصرف جای دارچین برای درمان اسیدی شدن معده و رفع عفونتهای دستگاه گوارش توصیه میشود.
۱۲. آویشن و رفلاکس معده
یکی از بهترین کاربردهایی که آویشن دارد، درمان بازگشت اسید معده است. میتوانید با استفاده از پودر آویشن رفلاکس اسید معده را بهبود ببخشید. اگر درمان موثر نبود، بهتر است که از روشهای دارویی استفاده کنید و به دکتر مراجعه کنید.
۱۳. زیتون و رفلاکس معده
شاید برای شما جالب باشد که استفاده از روغن زیتون میتواند بسیاری از علائم و عوارض رفلاکس معده را افزایش دهد و یک تجربهی خوراکی بدتر برای بیمار به جای بگذارد. اما چرا این اتفاق میافتد؟ روغن زیتون مثل بسیاری از روغنهای دیگر میتواند دریچهی ابتدایی معده را که به مری متصل میشود ریلکس و شل کند. وقتی این اتفاق بیفتد، میزان اسید بیشتری به داخل مری باز میگردد و میتواند ایجاد سوزش سردل جدیتری را برای بیمار بکند. البته بهتر است بدانید که خوردن روغنهای سالم و گیاهی به مراتب بهتر از روغنهای سیرشده و ترانسدار است.
۱۴. عرق زنیان برای رفلاکس معده
عرق زنیان یکی از آن مواد طبیعی است که میتواند میزان اسید معده را کاهش دهد. زمانی که شما به رفلاکس معده مبتلا میشوید، اسید معدهی شما زیاد میشود و باز میگردد. اگر از عرق زنیان و کاهندههای اسید معده استفاده کنید، علائمی مانند سوزش سردل که در اثر رفلاکس معده ایجاد میشوند، کاهش پیدا میکنند.
البته یکی دیگر از فوایدی که عرق زنیان دارد، این است که هضم غذا را آسان میکند. پس کاهش اسید معده با اختلال در هضم غذا چندان منافاتی ندارد. همچنین از فواید دیگر این عرق این است که میتواند نفخ و سوءهاضمه را کاهش دهد. پس عرق زنیان یک همراه فوقالعاده برای کسانی است که مشکل معدی دارند.
۱۵. خواص بارهنگ برای رفلاکس معده
بارهنگ از آن دسته مواد غذایی است که میتوانند برای معدهی شما معجزهآسا باشند. از خوبیهای بارهنگ این است که این ماده میتواند در عفونت معده موثر باشد. بنابراین یک معدهی میکروبی میتواند از بارهنگ فواید زیادی را دریافت کند. از طرفی بارهنگ یک غذای فوقالعاده برای معدهی اسیدی است.
کسانی که رفلاکس معده دارند و دچار سوزش سردل میشوند میتوانند معجون یا دمنوش زیر را درست کنند و از آن نفع زیادی ببرند؛
- مقداری عسل
- ۱ لیوان عرق نعنا
- ۱ قاشق چایخوری تخم بارهنگ
این مواد را با هم مخلوط کنید و یک معجزه برای رفلاکس معدهی خود به ارمغان آورید. این دمنوش مانند آب روی آتش عمل میکند و سوزش معدهی شما را به طور چشمگیری کاهش میدهد.
۱۶. درمان صددرصد رفلاکس معده با عسل ممکن است؟
در واقع درمان رفلاکس معده با عسل میتواند اثرگذار باشد اما ۱۰۰٪ی نیست. استفاده از عسل برای صبحانه یکی از بهترین انتخابها در رژیم غذایی است.
انواع رفلاکس معده کدامند؟
این معضل میتواند خفیف، متوسط یا شدید باشد. نوع خفیف آن یا رفلاکس معده گرید ۱ که معمولاً بسیاری از افراد دچار آن میشوند، دستکم ۲ بار در هفته اتفاق میافتد. این بیماری انواع مختلفی دارد که در ادامه به بررسی آنها میپردازیم:
۱. رفلاکس کلاسیک
در رفلاکس کلاسیک، محتویات معده به حلق نمیروند و صرفاً به مری برمیگردند. از علائم رفلاکس کلاسیک میتوان به سوزش معده یا همان سوزش سر دل اشاره کرد.
۲. رفلاکس حنجره ای – حلقی
رفلاکس حنجرهای-حلقی (LPR) که به رفلاکس پنهان یا رفلاکس خاموش شهرت دارد شبیه رفلاکس نوزادی است با این تفاوت که نوزاد توانایی خارجکردن محتویات معده از دهان را ندارد و دوباره آنها را فرو میبرد. علت اینکه به آن رفلاکس خاموش گفته میشود هم این است که عمدتاً با سوزش سر دل همراه نیست، در نتیجه تشخیص آن دشوار است. از علائم رفلاکس خاموش میتوان به گرفتگی صدا، سرفه، لارنژیت، احساس ترشح پشت حلق و مشکل بلع اشاره کرد.
وجود اسید همراه محتویات معده باعث ایجاد التهاب و سوزش میشود. اگر بزرگسالان مبتلا به رفلاکس حنجرهای – حلقی درمان نشوند، تارهای صوتیشان آسیب میبیند و در بلندمدت به ذاتالریه، سرفه مزمن، لارنژیت، اختلال تنفسی و بوی بد دهان و پوسیدگی دندان ختم میشود. خطر ابتلا به سرطان حنجره در این افراد نیز بیشتر است. نوزادان مبتلا به رفلاکس خاموش هم اگر درمان مناسب دریافت نکنند دچار عفونت گوش و اختلال در عملکرد شیپور استاش، عفونت مزمن گوش میانی، زخم تارهای صوتی میشوند.
۳. لارنژین رفلاکس
افرادی که در طولانیمدت از این بیماری رنج میبرند و اسید معدهشان وارد حلق و گلو میشود دچار لارنژیت مزمن میشوند. در واقع این نوع از لارنژین رفلاکس از عوارض رفلاکس حلقی – حنجرهای است که اسید معده را به سمت حلق و حنجره برمیگرداند.
عوارض رفلاکس معده چیست؟
رفلاکس معده میتواند عوارض مختلفی داشتهباشد که در ادامه مهمترین آنها را بهصورت جداگانه بررسی کردهایم:
۱. رفلاکس معده و سرفه
شاید کمی عجیب به نظر برسد، اما واقعیت این است که گاهی سرفههای مزمن به خاطر آلرژی یا سرماخوردگی نیستند، بلکه از عوارض رفلاکس است. وقتی اسید معده به داخل مری برمیگردد، بافت مری ملتهب و احساس سوزش معده و سرفه ایجاد میشود. نزدیک به ۲۵٪ مبتلایان این مشکل از سرفه مزمن رنج میبرند. علت دیگر سرفه ناشی از چنین معضلی این است که اسید معده برگردانده شده، روی تارهای صوتی یا گلو میماند و ریفلاکس حلق و حنجره ایجادمیکند.
۲. رفلاکس معده و گوش درد
اگر فکر میکنید که معده و گوش که فاصله زیادی با هم دارند و رفلاکس معده چه ربطی به گوش درد دارد، باید بگوییم که این بیماری روی غدد لنفاوی کوچک و لوزه سوم تأثیر میگذارد. با متورمشدن لوزه سوم، مایعی در گوش و سینوسها جمع میشود. نتیجه تجمع این مایع هم چیزی به جز عفونت و درد گوش نخواهدبود. نوزادانی که از این مشکل رنج میبرند به نسبت سایر همسن و سالان بیشتر دچار درد گوش میشوند. علت درد گوش در نوزادان رفلاکسی هم تجمع مایع و افزایش فشار داخل گوش میانی است.
۳. رفلاکس معده و خشکی دهان
در کنار ناراحتی قلبی یا فشار خون که باعث خشکی دهان میشوند، خشکی دهان یکی از عوارض ترشح اسید معده ناشی از همین بیماری است که باعث برگرداندن محتویات معده به داخل حلق میشود.
۴. رفلاکس و تلخی دهان
رفلاکس معده یکی از علل اصلی تلخی دهان است. حالت تهوع و استفراغ، احساس تلخی اسید معدهای که برگردانده شده، سرفه و ترشح بیشازحد بزاق باعث ایجاد تلخی دهان در بیمارانی میشود که از این مشکل رنج میبرند. برای درمان رفلاکس اسیدی از داروهای کاهنده اسید استفاده میکنند که تلخی دهان را هم کاهش میدهد.
چگونه از رفلاکس معده پیشگیری کنیم؟
پیشگیری از رفلاکس معده کار سختی نیست و تنها با چند روش ساده میتوانید از بروز این مشکل آزاردهنده جلوگیری کنید:
- بلافاصله بعد از غذا دراز نکشید: دراز کشیدن بلافاصله بعد از صرف غذا باعث میشود که شیره معده به مری برگردد و چنین مشکلی ایجاد میشود. معده حداقل ۲ تا ۳ ساعت برای گوارش غذا زمان نیاز دارد.
- از مصرف غذاهای ترش پرهیز کنید. اسیدیته بالا در خوراکیهای ترش با اسیده معده ترکیب شده و محیط معده اسیدیتر میشود. نتیجه آن هم رفلاکس یا زخم معده است.
- از عوامل ایجاد رفلاکس اسید معده دوری کنید؛ مثل سیگار کشیدن، مصرف الکل، نوشابه و نوشیدنیهای گازدار، قهوه، شکلات، مرکبات، سرخکردنیها، سیر و پیاز، و غذاهای تند و پرادویه.
- از پوشیدن لباسهای تنگ و چسبان پرهیز کنید. پوشیدن لباسهای تنگ روی اندام داخلی بدن از جمله معده فشار وارد میکند و ممکن است باعث رفلاکس معده شود.
- از چاقی بپرهیزید.
تفاوت سوزش سر دل و رفلاکس معده چیست؟
تفاوت سوزش سر دل و رفلاکس معده در این است که سوزش سر دل که زیر قفسه سینه احساس میشود بیشتر از آنچه که بیماری باشد، نشانه بیماری است. اما رفلاکس معده بیماری است که به مری آسیب میزند و سوزش سر دل یا سوزش معده از نشانههای شایع آن محسوب میشود. معمولاً بعد از پرخوری یا خوردن غذای تند گاهی احساس سوزش سر دل داریم، اما اگر سوزش معده به خاطر برگشت اسید معده به مری یا همان رفلاکس باشد آن وقت یعنی به بیماری رفلاکس معده مبتلا هستیم. یادتان باشد که سوزش دل لزوماً همیشه به خاطر رفلاکس نیست، گاهی بیماریهای دیگری هم باعث ایجاد احساس سوزش سر دل میشوند.
آیا رفلاکس معده خطرناک است؟
پرسشی که معمولاً مبتلایان به درد معده آن را مطرح میکنند. علائم خطرناک ریفلاکس معده در افراد مختلف فرق میکنند و به طور کلی بهترین و راحتترین راه برای مبتلایان به بیماری رفلاکس معده پرهیز از عوامل تحریککننده معده است. تفاوت واکنشهای بدنی باعث میشود که رفلاکس معده در برخی عوارض جدی نداشتهباشد و در عدهای هم عوارض خطرناکی ایجاد کند، مانند ازوفاژیت که باعث سوزش سر دل، درد قفسه سینه و بلع دشوار میشود. عدم درمان ازوفاژیت مزمن خطر ابتلا به سرطان مری را افزایش میدهد. مری بارت، آسپیراسیون ریوی، تنگی مری، و زخمهای مری از دیگر عوارض ناشی از خطرناک بودن این مشکل هستند.
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به پزشک
این معضل، بیماری خطرناکی نیست، اما اگر درمان درستی صورت نگیرد باعث محدودیت فعالیتهای روزانه میشود. در حالت شدیدتر، این بیماری میتواند خطری برای جان افراد باشد. با مشاهده نخستین علائم، علل این بیماری را شناسایی و به دنبال روشهای درمان مناسب باشید. شما میتوانید با مشاوره آنلاین و یا مراجعه حضوری به متخصصین دکترتو، رفلاکس معده خود را بهبود بخشید.
اگر علائم رفلاکس معده را در خود میبینید، بهتر است به متخصص گوارش مراجعه کنید. در دکترتو میتوانید با بهترین دکتر گوارش در شهر خود آشنا شوید، با آنها بهصورت آنلاین یا تلفنی مشورت کنید و در صورت نیاز برای دریافت نوبت ویزیت جضوری اقدام کنید.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!
باسلام
دختر بچه بنده امسال روزه میگیره
مشکل سرفه وبعدش اگه معده اش پر باشه حالت استفراغ بهش دست میده وهرچه خورده بالا میاره
راه درمانش چیه
سلام
علایم ورم معده دارید
به هیچ وجه روزه نگیرند
تا ۱۵ روزبطور ناشتا از اومپرازوول استفاده کنید
سلام، ببخشید من حدود دو ماهه که به رفلاکس دچار شدم، پزشک مراجعه کردم، قرص ناشتایی ام پرازول و اورسوگارد و دومپریدون بهم دادن، ولی متاسفانه هنوز بهبودی کامل حاصل نشده، همیشه احساس بغض گلو دارم که واقعا کلافم میکنه. خواهش میکنم راهنمایی بفرمایید🙏
سلام
احتمال گاستریت و عفونت اچ پایلوری وجود دارد
انجام اندوسکوپی توصیه می شود
پرهیز غذایی هم جدی بگیرید
دوست عزیز
علایم شما به علت رفلاکس و برگشت اسید معده است بهتره تحت نظر متخصص گوارش آندوسکوپی انجام داده و در صورت داشتن میکروب معده درمان مناسب انجام شده تا رفلاکس درمان شود.
سلام، ببخشید من حدود دو ماهه که به رفلاکس دچار شدم، پزشک مراجعه کردم، قرص ناشتایی ام پرازول و اورسوگارد و دومپریدون بهم دادن، ولی متاسفانه هنوز بهبودی کامل حاصل نشده، همیشه احساس بغض گلو دارم که واقعا کلافم میکنه. خواهش میکنم راهنمایی بفرمایید🙏
سلام . ممنون از مطالب مفیدتون . من ۴۵ سالمه و تقریبا از ۱۵ سالگی مشکلات گوارشی ام شروع شدن . سه سال پیش بیماری سلیاک در من تشخیص داده شد تقریبا ۶ ساله که مدام امپرازول و یا پنتوپرازول مصرف کردم . الان دو ماه میشه دیگه دارو نمیخورم ریفلاکس دارم و خیلی اذیت هستم . تا زمانی که دارو میخورم خیلی بهترم همین که قطع میکنم سوزش آروغ حالت تهوع بی اشتهایی احساس سیری و نفخ همه برمیگرده . بعدش همه میگن مصرف مداوم قرص امپرازول خیلی بده . بنظرتون من چیکار کنم ؟ راهنمایی ام کنید ممنون میشم .
دوست عزیز
مصرف مدام این دارو ممکن در برخی افراد کم خونی ایجاد کند و بهتره برای جلوگیری از رفلاکس مصرف کنید.البته رفلاکس شما به علت میکروب معده نیز میتونه بشه بنابراین توصیه می شود برای انجام آندوسکوپی و تست تشخیصی به متخصص گوارش مراجعه کنید.
خیلی خیلی ممنونم ازاطلاعات کاملی که دراختیار بینندگان گذاشتید..بسیارسپاس گزارم
سپاس از توجه شما
تندرست باشید
ممنون از توضیحات کامل و جامع تان
سپاس از همراهی شما.
سلام تلخی دهان سوزش سری دل بزاق دهان علائم چیست
دوست عزیز
نشاندهنده برگشت اسید معده به مری می باشد که بهتره تحت نظر متخصص گوارش برای بررسی علت رفلاکس و درمان باشید.
با سلام وعرض ادب واحترام بنده چند سالی هست رفلاکس معده دارم دکتر گوارشی هم رفتم گفتند چیزی باید در تغذیه خود دقت کنید ولی همیشه نگران هستم نکنه یه دردی بگیرم که قابل درمان نباشه ضمنا ۵۰ ساله وفرهنگی هستم لطفا راهنمایی لازم رو بکنید
سلام
نگران نباشید
باید درمان رفلاکس را ادامه دهید
و سالی یک بار ازمایش اچ.پیلوری انجام دهید
سلام من ورم معده و رفلاکس دارم داروهای دکترم رو مصرف میکنم ولی هنوز رفلاکس دارم یکم که فعالیت بدنی داشته باشم در حد پیاده روی که کمی سریع باشه هم گلوم میسوزه و رفلاکس میگیرم چند روزی هم هست کمر درد دارم ولی بصورت نقطهای یا یه یک خط مستقیم روی ستون فقراتم بنظر میاد میتونه علت رفلاکس باشه؟
سلام
مشکلات ستون فقرات ارتباط مستقیم بابیماری های دستگاه گوارش دارد
سلام دکتر برای ریفلاکس معده من قرص آمی تریپتلین تجویز کردن با چند داروی دیگر میترسم استفاده کنم چه کنم
سلام
طبق دستور پزشک مصرف نمایید
نگران نباشید