فهرست مطالب
بواسیر یا هموروئید یک بیماری بسیار شایع است که در آن رگهای ناحیه مقعد، متورم و دردناک میشوند. این عارضه شایع در افراد مختلف با شدتهای متفاوتی بروز میکند و معمولا ممکن است باعث درد و خارش یا خونریزی مقعدی شود. برای درمان و شناخت عوارض این بیماری باید با انواع آن آشنا بود. یکی از انواع بسیار رایج هموروئید، بواسیر خارجی است. در این مقاله با علائم و عوارض این نوع از هموروئید بیشتر آشنا میشویم.
بواسیر خارجی چیست؟
بواسیر، رگهای ملتهب اطراف رکتوم است که باعث ایجاد تودههایی در اطراف مقعد میشود. این تودهها میتوانند بسیار دردناک باشند. در صورتی که این تودهها یا رگهای متورم در زیر پوست اطراف مقعد ایجاد شود، به آن بواسیر خارجی میگویند. از نظر ظاهری این تودهها از بیرون دیده میشوند و قابل لمس هستند. در عکس بواسیر خارجی هم متوجه میشوید که آنها از زیر مقعد بیرون زدهاند و میتوان آنها را حس کرد.
آیا بواسیر خارجی خطرناک است؟
اکثر بواسیرهای خارجی مشکلات اضافی ایجاد نمیکنند و معمولا نسبت به بواسیرهای داخلی، خطر کمتری دارند. آنها در اکثر موارد به خودی خود یا با درمانهای ساده خانگی برطرف میشوند. جدیترین عارضه هموروئید خارجی، لختههای خونی است که به عنوان ترومبوز شناخته میشوند و میتوانند به شدت دردناک باشند.
متن انگلیسی:
healthline
External hemorrhoids are when one or more tender bumps form beneath the skin surrounding your anus. These are dilated blood vessels that have become so enlarged that they protrude.
ترجمه متن:
بواسیر خارجی زمانی رخ میدهد که یک یا چند برآمدگی حساس در زیر پوست اطراف مقعد ایجاد میشود. این برآمدگیها، رگهای خونی گشاد شده بزرگی هستند که بیرون زدهاند.
علائم بواسیر خارجی
افرادی که بواسیر خارجی دارند، ممکن است طیف وسیعی از علائم را تجربه کنند. علائم بسته به شدت هموروئید و میزان بیرونزدگی متفاوت است. شایعترین علائم بواسیر که ممکن است هموروئید خارجی ایجاد کند عبارتاند از:
- یک یا چند توده حساس و تیرهرنگ روی پوست در نزدیکی مقعد وجود دارد.
- خارش شدید در اطراف مقعد یا ناحیه رکتوم
- درد یا سوزش در اطراف مقعد به خصوص در عرض ۲۴ تا ۴۸ بعد از شروع بیرونزدگی یا هنگام نشستن
- خونریزی شدید در زمان اجابت مزاج؛ این خونریزی شامل مشاهده خون روی دستمال کاغذی یا وجود خون در کاسه توالت میشود.
- خون در مدفوع که معمولا روی سطح بیرونی مدفوع مشاهده میشود و رنگ آن قرمز روشن است.
- مدفوع کردن دردناک
- تورم و التهاب شدید در ناحیه مقعد
متن انگلیسی:
medicalnewstoday
External hemorrhoids are often itchy and irritating, and they can also cause pain and discomfort. However, not everyone experiences symptoms.
ترجمه متن:
هموروئید خارجی اغلب خارش و سوزش دارد و همچنین میتواند باعث درد و ناراحتی شود. با این حال، همه افراد علائم یکسانی را تجربه نمیکنند.
انواع بواسیر خارجی
فاکتورهای مختلفی میتوانند باعث ایجاد هموروئید خارجی شوند و بر همین اساس هم آنها را به چند دسته مختلف تقسیمبندی میکنند. علاوه بر این میتوان بواسیر خارجی را بر اساس این که لخته خون دارند یا خیر، به دو دسته اصلی بواسیر ترومبوزه شده و غیر ترومبوزی دستهبندی کرد. بواسیر ترومبوزه زمانی رخ میدهد که رگهایی که باعث برآمدگی بواسیر میشوند، لخته خون ایجاد کنند. در نتیجه، خون نمیتواند به بواسیر جریان یابد و این اثر معمولا دردناک است. در نهایت میتوان بواسیر را بر اساس موقعیت تودهها نسبت به کانال مقعد طبقه بندی کرد. برخی از آنها در قسمت بیرونی کانال مقعد قرار دارند، درحالیکه یک سری از این تودهها بیشتر با بواسیر داخلی بیرونزده مرتبطاند. دستهبندی دیگر بواسیر خارجی به صورت زیر است:
- بواسیر خارجی التهابی که نتیجه عفونت باکتریایی یا دیگر مشکلات التهابی است.
- بواسیر خارجی بافت همبند که از بافت همبند تشکیل میشوند و معمولا به دنبال ترومبوز یا التهاب قبلی ایجاد میشوند
- بواسیر خارجی واریسی
- هموروئید خارجی در دوران بارداری
بواسیر خارجی در بارداری
بواسیر یک عارضه نسبتا شایع در دوران بارداری است که به آن بواسیر دوران بارداری نیز گفته میشود. بواسیر خارجی در دوران بارداری رگهای ملتهب و بیرونزده در اطراف مقعد یا رکتوم است که میتوانند باعث درد و خارش شدیدی شوند. این بیرونزدگی عمدتا نتیجه تغییرات هورمونی ناشی از بارداری است. هموروئید در سهماهه سوم بارداری بسیار شایعتر است.
علل بروز بواسیر خارجی
دلایل مختلفی ممکن است علت ایجاد بواسیر خارجی باشد. اصلیترین دلیل، زور زدن هنگام مدفوع کردن است. سایر عوامل اصلی شامل موارد زیر میشود:
- بلند کردن اجسام سنگین یا وزنه زدن
- پیروی از یک رژیم غذایی کم فیبر و عدم مصرف میوه و سبزیجات در برنامه غذایی روزانه
- چاقی و اضافهوزن
- ایستادن یا نشستن برای مدت زمان طولانی
- آسیت که تجمع مایع است و فشار اضافی بر معده و روده وارد میکند.
- دوران بارداری؛ این بیماری در دوران بارداری بسیار شایع است و در ۳۵ درصد از زنان رخ میدهد.
- افزایش سن؛ بواسیر یکی از شایعترین بیماریهای پزشکی است که احتمال ابتلا به آن با افزایش سن افزایش مییابد و دلیل آن نازکتر شدن بافتهای پوشاننده مقعد و اسفنکتر است.
تشخیص بواسیر خارجی
در درجه اول خود شما میتوانید با مشاهده علائم، متوجه هموروئید خارجی شوید. در صورتی که درد، خارش و ناراحتی شدیدی در ناحیه مقعد دارید و خصوصا اگر هنگام اجابت مزاج، خون در مدفوع شما وجود داشت، حتما باید برای تشخیص دقیق به پزشک مراجعه کنید. پزشک میتواند با ارزیابی علائم شما و انجام معاینه فیزیکی، بواسیر خارجی را تشخیص دهد. علاوه بر این، گاهی پزشک در صورت لزوم تستهای دیگری مانند معاینه دیجیتالی رکتوم و آندوسکوپی را هم انجام میدهد تا به این ترتیب مشکلات داخل کانال مقعد و احتمال وجود بواسیر داخلی را نیز بررسی کند. در صورت وجود خونریزی مقعدی، گاهی به انجام تستهای تخصصیتر مانند کولونوسکوپی هم نیاز است.
درمان بواسیر خارجی
برای اکثر افراد، بواسیر خارجی و علائمی که ایجاد میکند خود به خود طی چند روز برطرف میشود. حتی گاهی تنها با درمانهای خانگی یا مراقبتهای معمول، میتوان هموروئید را درمان کرد. بر اساس نظر اکثر متخصصان، هموروئیدهای خارجی معمولا نیازی به درمان پزشکی ندارند، مگر این که درد زیادی ایجاد کنند یا بیش از حد بزرگ شده باشند. علاوه بر این، در صورت خونریزی شدید و غیرمعمول، باید حتما برای جلوگیری از عوارض بعدی، هموروئید را درمان کرد.
۱. جراحی بواسیر خارجی
زمانی که توده بیرونزده بیش از حد بزرگ شده یا این که خونریزی و درد آن غیر قابل تحمل است، باید حتما آن را با جراحی برداشت. البته تنها درصد کمی از افراد مبتلا به بواسیر، ممکن است به جراحی نیاز داشته باشند. به جراحی برداشتن بواسیر، هموروئیدکتومی گفته میشود. در این عمل، جراح بافت اضافی که باعث خونریزی میشود را با استفاده از تکنیکهای مختلف بر میدارد. هموروئیدکتومی مؤثرترین و کاملترین راه برای درمان بواسیر شدید یا عودکننده است. در تکنیکهای جدیدتر، از تکنولوژی لیزر برای جراحی و بیرون آوردن بواسیر بیرونزده استفاده میشود.
۲. درمان دارویی بواسیر خارجی
زمانی که میزان بیرونزدگی بواسیر در حدی نیست که درد و ناراحتی زیادی ایجاد کند، معمولا تنها با کمک درمانهای دارویی میتوان آن را مدیریت کرد. البته گاهی در کنار درمان جراحی بواسیر خارجی، به درمانهای دارویی هم نیاز است. درمان دارویی هموروئید خارجی معمولا شامل کرمها، پمادها، شیاف یا پدهایی است که میتوان آنها را بدون نیاز به نسخه هم از داروخانه تهیه کرد. اکثر این داروها دارای ترکیباتی مانند هیدروکورتیزون یا لیدوکائین هستند و تسکین درد و التهاب کمک میکنند.
قرص برای درمان بواسیر خارجی
در صورتی که بواسیر به شدت دردناک و آزاردهنده است یا خارش آن بسیار شدید است، میتوانید با مصرف قرصهای مسکن بدون نسخه مانند ایبوبروفن، درد آن را تسکین دهید. داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی در کاهش درد و التهاب بواسیر خارجی موثرند. در کنار داروهای مسکن، یک سری داروها هم به عنوان قرص مخصوص هموروئید تجویز میشوند که انواع مختلفی دارند. کپسول روهمورین، قرص دافلون و برخی از داروهای خوراکی گیاهی، همگی برای درمان هموروئید خارجی موثرند.
شیاف برای بواسیر خارجی
یک سری از داروهای آنتی هموروئید به صورت شیاف تولید میشوند. معمولا شیاف هموروئید در مواردی که بیرونزدگی و درد شدیدتر است، تجویز میشود. این شیافها ترکیبات مختلفی دارند و معمولا حاوی زینک یا فنیل آفرین هستند که اثر تسکین دهنده دارند. تاثیر دیگر شیافها، تسهیل خروج مدفوع و کاهش فشار در مقعد است.
پماد برای بواسیر خارجی
برای اکثر افراد استفاده از کرمها یا پمادهای آنتی هموروئید در تسکین علائم ناراحتکننده هموروئید بسیار موثرتر است و به تدریج باعث برطرف شدن بواسیر میشود. این نوع از پماد بواسیر معمولا حاوی هیدروکورتیزون هستند که میتواند خارش، سوزش و التهاب شدید مقعد را تسکین دهد. البته پمادهای آنتی هموروئیدی انواع مختلفی دارند و یکی از موثرترین آنها، پماد رکتول برای بواسیر خارجی است. پمادهای نیتروگلیسیرین موضعی ۰.۴ درصد و نیفدیپین موضعی از دیگر داروهای موضعی هستند که به درمان هموروئید کمک میکنند.
روش | شرح |
---|---|
جراحی بواسیر | اگر توده بیرونزده بسیار بزرگ باشد یا درد و خونریزی آن غیرقابل تحمل شود، باید از روش جراحی برای درمان استفاده کرد. |
قرص مسکن برای بواسیر | برای درد و خارش شدید بواسیر میتوان از قرصهای مسکن بدون نسخه مانند ایبوبروفن استفاده کرد. |
قرصهای خاص بواسیر | برخی داروهای خوراکی مانند کپسول روهمورین، قرص دافلون و داروهای گیاهی برای درمان بواسیر خارجی موثر هستند. |
شیاف بواسیر خارجی | شیافهای هموروئید حاوی زینک یا فنیل آفرین هستند و معمولا برای درد و بیرونزدگی شدید تجویز میشوند. شیافها به کاهش درد، تسهیل اجابت مزاج و کاهش فشار در ناحیه مقعد کمک میکنند. |
پمادهای موضعی بواسیر | استفاده از پمادهای آنتی هموروئید حاوی هیدروکورتیزون میتواند خارش، سوزش و التهاب مقعد را تسکین دهد. |
عوارض بواسیر خارجی
بواسیر خارجی به ندرت عوارض خطرناک و جدی را ایجاد میکند. مهمترین عوارض مرتبط با هموروئید خارجی عبارتاند از:
- درد شدید بواسیر خارجی؛ این درد ممکن است به حدی غیر قابل تحمل شود که فعالیتهای روزانه شما را مختل کند.
- ترومبوز پری آنال که همان لخته شدن خون در رگهای مقعدی است.
- تورم و التهاب شدید
- ایجاد زائدهای پوستی در اطراف مقعد
- سوزش و خارش غیر قابل تحمل
- کم خونی؛ به ندرت، خونریزی مداوم ناشی از بواسیر ممکن است باعث کم خونی شود.
پیشگیری از بواسیر خارجی
برای پیشگیری از بواسیر خارجی، مهم است که سبک زندگی سالمی داشته باشیم. مصرف فیبر کافی در رژیم غذایی، نوشیدن آب زیاد و انجام ورزش منظم به حفظ سلامت دستگاه گوارش و جلوگیری از یبوست کمک میکند. همچنین پرهیز از زور زدن هنگام دفع و اجتناب از نشستن طولانی مدت روی توالت از عوامل کلیدی پیشگیری هستند. رعایت این نکات ساده میتواند احتمال بروز بواسیر خارجی را کاهش دهد. بطور کلی این موارد شامل راهکارهای زیر است:
- سعی کنید تاحدامکان برای دفع مدفوع زور نزنید و برای مدت زمان طولانی روی توالت ننشینید.
- مصرف غذاهای حاوی فیبر را افزایش دهید و در صورت نیاز مکملهای حاوی فیبر مصرف کنید.
- آب بیشتری بنوشید و مدام هیدراته بمانید.
- از بلند کردن اجسام سنگین خودداری کنید.
- در صورت اضافهوزن، وزن خود را کم کنید.
نتیجه گیری
با وجودی که برای بیشتر افراد بواسیر خارجی تنها با مراقبتها و درمانهای خانگی برطرف میشود، اما در صورت عدم رعایت برخی موارد ممکن است هموروئید شدیدتر شود و یک سری عوارض جانبی ایجاد کند. در صورتی که بواسیر درد، خونریزی و التهاب شدیدی ایجاد کرده، بهتر است حتما برای ارزیابی پزشکی و انجام اقدامات لازم به یک متخصص گوارش یا یک جراح عمومی مراجعه کنید.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!