فهرست مطالب
احساس برآمدگی دردناک یا سوزش در اطراف مقعد، تجربهای ناراحتکننده است که بسیاری از افراد آن را پشت گوش میاندازند تا زمانیکه درد شدت میگیرد و نشستن یا دفع را دشوار میکند. در چنین مواقعی، یکی از احتمالات جدی، بواسیر خارجی است؛ عارضهای شایع اما قابلدرمان که گاهی با یک لخته کوچک آغاز میشود و اگر بهموقع رسیدگی نشود، التهاب و ناراحتی بیشتری بهدنبال دارد. در این مطلب از دکترتو با دلایل، نشانهها و روشهای درمان مؤثر بواسیر خارجی آشنا میشوید.
بواسیر خارجی چیست؟
بواسیر خارجی نوعی از هموروئید است که در زیر پوست اطراف مقعد و در محل خروجی راستروده ایجاد میشود. در این نوع از بواسیر، رگهای خونی ناحیه متورم شده و گرههای نرم یا سفتی در اطراف مقعد دیده یا لمس میشوند. بواسیر خارجی معمولاً با احساس برجستگی، ناراحتی یا فشار در زمان نشستن همراه است و ممکن است ظاهر آن شبیه توده یا برآمدگی کوچک در دهانه مقعد باشد.

آیا بواسیر خارجی خطرناک است؟
بواسیر خارجی معمولاً خطرناک نیست و در بیشتر موارد با درمانهای ساده و مراقبت خانگی برطرف میشود. با این حال، اگر دچار درد شدید، خونریزی مکرر یا تورم بزرگ و دردناک شدید (بهویژه در صورت تشکیل لخته یا ترومبوز)، باید سریعتر به پزشک مراجعه کنید. تشخیص و درمان بهموقع از بروز عوارضی مانند عفونت یا نیاز به جراحی جلوگیری میکند.
متن انگلیسی:
healthline
External hemorrhoids are when one or more tender bumps form beneath the skin surrounding your anus. These are dilated blood vessels that have become so enlarged that they protrude.
ترجمه متن:
بواسیر خارجی زمانی رخ میدهد که یک یا چند برآمدگی حساس در زیر پوست اطراف مقعد ایجاد میشود. این برآمدگیها، رگهای خونی گشاد شده بزرگی هستند که بیرون زدهاند.
علائم بواسیر خارجی
افرادی که بواسیر خارجی دارند، ممکن است طیف وسیعی از علائم را تجربه کنند. علائم بسته به شدت هموروئید و میزان بیرونزدگی متفاوت است. شایعترین علائم بواسیر که ممکن است هموروئید خارجی ایجاد کند عبارتاند از:
- یک یا چند توده حساس و تیرهرنگ روی پوست در نزدیکی مقعد وجود دارد.
- خارش شدید در اطراف مقعد یا ناحیه رکتوم
- درد یا سوزش در اطراف مقعد به خصوص در عرض ۲۴ تا ۴۸ بعد از شروع بیرونزدگی یا هنگام نشستن
- خونریزی در زمان اجابت مزاج؛ این خونریزی شامل مشاهده خون روی دستمال کاغذی یا وجود خون در کاسه توالت میشود.
- خون در مدفوع که معمولا روی سطح بیرونی مدفوع مشاهده میشود و رنگ آن قرمز روشن است.
- مدفوع کردن دردناک
- تورم و التهاب شدید در ناحیه مقعد
متن انگلیسی:
medicalnewstoday
External hemorrhoids are often itchy and irritating, and they can also cause pain and discomfort. However, not everyone experiences symptoms.
ترجمه متن:
هموروئید خارجی اغلب خارش و سوزش دارد و همچنین میتواند باعث درد و ناراحتی شود. با این حال، همه افراد علائم یکسانی را تجربه نمیکنند.
شکل بواسیر خارجی
بواسیر خارجی معمولاً بهصورت برآمدگی نرم یا سفت در اطراف مقعد دیده میشود که رنگ آن میتواند از صورتی تا بنفش یا تیره تغییر کند. در موارد خفیف، تنها یک برجستگی کوچک و بدون درد وجود دارد، اما اگر لخته خون در آن تشکیل شود (ترومبوز)، ظاهر آن متورمتر، تیرهتر و دردناکتر میشود. این برآمدگیها معمولاً زیر پوست مقعد قرار دارند و هنگام لمس یا نشستن باعث ناراحتی میشوند.

بواسیر داخلی چیست؟
انواع بواسیر خارجی
بواسیر خارجی بر اساس شدت التهاب، وجود لخته خون و ظاهر توده به چند نوع تقسیم میشود. شناخت نوع بواسیر به انتخاب روش درمان مناسب کمک میکند و مانع از پیشرفت بیماری میشود. انواع بواسیر خارجی شامل موارد زیر است:
- بواسیر خارجی ساده: شایعترین نوع که با تورم خفیف و احساس برجستگی کوچک در اطراف مقعد همراه است.
- بواسیر خارجی ترومبوزه: زمانی رخ میدهد که لخته خون داخل رگ تشکیل شود و باعث سفتی، درد و تغییر رنگ پوست به بنفش یا آبی شود.
- بواسیر خارجی مزمن: در موارد طولانیمدت که التهاب فروکش کرده اما پوست اضافی یا زائده نرم در اطراف مقعد باقی مانده است.
| نوع بواسیر خارجی | ویژگیها و علائم اصلی | توضیحات تکمیلی |
|---|---|---|
| بواسیر خارجی ساده | تورم خفیف، احساس برجستگی کوچک در اطراف مقعد | شایعترین نوع، معمولاً بدون درد یا خونریزی قابلتوجه است. |
| بواسیر خارجی ملتهب | قرمزی، التهاب و درد در ناحیه مقعد | ممکن است در اثر تحریک، یبوست یا عفونت ایجاد شود. |
| بواسیر خارجی ترومبوزه | وجود لخته خون، درد شدید، تغییر رنگ پوست به بنفش یا آبی | نیاز به درمان فوری دارد تا از عوارض بیشتر جلوگیری شود. |
| بواسیر خارجی مزمن | وجود زائده پوستی نرم یا پوست اضافی پس از فروکش التهاب | معمولاً بدون درد است اما ممکن است باعث ناراحتی یا خارش شود. |
بواسیر خارجی در بارداری
بواسیر یک عارضه نسبتا شایع در دوران بارداری است که به آن بواسیر دوران بارداری نیز گفته میشود. بواسیر خارجی در دوران بارداری رگهای ملتهب و بیرونزده در اطراف مقعد یا رکتوم است که میتوانند باعث درد و خارش شدیدی شوند. این بیرونزدگی عمدتا نتیجه تغییرات هورمونی ناشی از بارداری است. هموروئید در سهماهه سوم بارداری بسیار شایعتر است.
علل بروز بواسیر خارجی
بواسیر خارجی زمانی ایجاد میشود که فشار زیادی به رگهای خونی اطراف مقعد وارد شود و این رگها متورم یا ملتهب شوند. عوامل متعددی میتوانند در بروز این وضعیت نقش داشته باشند و معمولاً ترکیبی از عادات نادرست و شرایط فیزیکی باعث آن میشود. شناخت علتها به پیشگیری و کنترل بهتر بیماری کمک میکند. علل شایع بروز بواسیر خارجی شامل موارد زیر است:
- یبوست مزمن و زور زدن هنگام دفع
- نشستن طولانیمدت بهویژه در توالت یا محل کار
- بارداری و افزایش فشار رحم بر عروق ناحیه لگن
- اضافهوزن یا چاقی
- بلند کردن اجسام سنگین بهصورت مکرر
- کمتحرکی و نداشتن فعالیت بدنی منظم
- رژیم غذایی کمفیبر و مصرف ناکافی مایعات
- افزایش سن و کاهش استحکام دیواره وریدها
تشخیص بواسیر خارجی
تشخیص بواسیر خارجی معمولاً با معاینه فیزیکی و بررسی علائم توسط پزشک انجام میشود. در اغلب موارد، این نوع بواسیر بهراحتی قابل مشاهده است و نیازی به آزمایشهای پیچیده ندارد. با این حال، اگر علائم شدید یا مشکوک باشند، ممکن است بررسیهای بیشتری انجام شود تا سایر بیماریها مانند شقاق یا زگیل مقعدی رد شوند. مراحل تشخیص بواسیر خارجی شامل موارد زیر است:
- پرسوجو درباره علائم مانند درد، خارش، یا خونریزی پس از اجابت مزاج
- معاینه ظاهری ناحیه مقعد برای مشاهده برجستگی، تورم یا توده
- معاینه با انگشت برای ارزیابی وجود بواسیر داخلی یا سایر مشکلات
- استفاده از ابزارهایی مانند آنوسکوپ برای بررسی داخل کانال مقعد در صورت نیاز
- تشخیص بواسیر ترومبوزه در صورت مشاهده توده سفت و دردناک با رنگ تیره یا بنفش
- بررسی سابقه بیماریهای گوارشی یا یبوست مزمن برای شناسایی علت زمینهای

درمان بواسیر خارجی
درمان بواسیر خارجی با توجه به شدت درد، میزان التهاب و پاسخ بدن به درمانهای اولیه انتخاب میشود. در موارد خفیف، مراقبتهای خانگی و اصلاح سبک زندگی معمولاً کافی است، اما در مراحل پیشرفته ممکن است نیاز به دارو یا جراحی باشد. رعایت رژیم غذایی پرفیبر، نوشیدن آب کافی و پرهیز از یبوست از پایههای اصلی درمان محسوب میشود. راههای درمان بواسیر خارجی شامل موارد زیر است:
- جراحی یا تخلیه لخته در موارد بواسیر بزرگ یا دردناک
- درمان با داروهای مختلف مثل قرص و پماد بواسیر
- درمانهای خانگی مثل تغییر روش تغذیه و سبک زندگی
۱. جراحی هموروئید خارجی
عمل هموروئید خارجی یکی از مؤثرترین روشها برای راه درمان بواسیر خارجی در موارد شدید یا عودکننده است. زمانی که بواسیر خارجی بزرگ، دردناک یا همراه با لخته خون باشد و به درمانهای خانگی یا دارویی پاسخ ندهد، پزشک ممکن است جراحی را پیشنهاد کند. در این روش، بافت متورم یا لخته خون با بیحسی موضعی یا بیهوشی برداشته میشود تا درد و التهاب به سرعت برطرف شود. جراحی معمولاً سرپایی است و بیمار پس از مدت کوتاهی میتواند به فعالیتهای روزمره بازگردد. رعایت رژیم پرفیبر، نوشیدن آب کافی و پرهیز از یبوست پس از عمل برای جلوگیری از بازگشت بواسیر ضروری است.
۲. داروی بواسیر خارجی
زمانی که میزان بیرونزدگی بواسیر در حدی نیست که درد و ناراحتی زیادی ایجاد کند، معمولا تنها با کمک درمانهای دارویی میتوان آن را مدیریت کرد. البته گاهی در کنار درمان جراحی بواسیر خارجی، به درمانهای دارویی هم نیاز است. درمان دارویی هموروئید خارجی معمولا شامل کرمها، پمادها، شیاف یا پدهایی است که میتوان آنها را بدون نیاز به نسخه هم از داروخانه تهیه کرد. اکثر این داروها دارای ترکیباتی مانند هیدروکورتیزون یا لیدوکائین هستند و تسکین درد و التهاب کمک میکنند.
قرص بواسیر خارجی
در صورتی که بواسیر به شدت دردناک و آزاردهنده است یا خارش آن بسیار شدید است، میتوانید با مصرف قرصهای مسکن بدون نسخه مانند ایبوبروفن، درد آن را تسکین دهید. داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی در کاهش درد و التهاب بواسیر خارجی موثرند. در کنار داروهای مسکن، یک سری داروها هم به عنوان قرص مخصوص هموروئید تجویز میشوند که انواع مختلفی دارند. کپسول روهمورین، قرص دافلون و برخی از داروهای خوراکی گیاهی، همگی برای درمان هموروئید خارجی موثرند.

بهترین قرص برای درمان بواسیر را بشناسیم.
شیاف برای بواسیر خارجی
یک سری از داروهای آنتی هموروئید به صورت شیاف تولید میشوند. معمولا شیاف هموروئید در مواردی که بیرونزدگی و درد شدیدتر است، تجویز میشود. این شیافها ترکیبات مختلفی دارند و معمولا حاوی زینک یا فنیل آفرین هستند که اثر تسکین دهنده دارند. تاثیر دیگر شیافها، تسهیل خروج مدفوع و کاهش فشار در مقعد است.
پماد بواسیر خارجی
پماد برای بواسیر خارجی در جهت کاهش درد، التهاب، خارش و تورم ناحیه مقعد استفاده میشود و معمولاً حاوی ترکیبات ضدالتهاب، بیحسکننده یا قابض است. این پمادها در تسکین علائم نقش دارند اما بیماری را بهطور کامل درمان نمیکنند. رایجترین پمادهای مورد استفاده عبارتاند از:
- هیدروکورتیزون
- لیدوکائین
- فنیلافرین
- پماد آنتیهموروئید
درمان خانگی بواسیر خارجی
بواسیر خارجی در بیشتر موارد با مراقبتهای ساده خانگی قابل کنترل است و هدف اصلی درمان، کاهش درد، التهاب و جلوگیری از یبوست است. رعایت چند اقدام روزانه میتواند باعث تسکین علائم و بهبود تدریجی شود، هرچند در موارد شدید یا ماندگار باید ارزیابی پزشکی انجام شود. روشهای مؤثر برای درمان خانگی بواسیر خارجی شامل موارد زیر است:
- نشستن در آب گرم (حمام سیتز) چند بار در روز برای کاهش درد و تورم
- استفاده از کمپرس سرد روی ناحیه متورم برای تسکین التهاب
- مصرف خوراکیهای پرفیبر مانند سبزیجات، میوه تازه و غلات کامل
- نوشیدن آب کافی برای جلوگیری از یبوست و سختی دفع
- استفاده از کرم یا پماد تسکیندهنده طبق توصیه پزشک یا داروساز
- پرهیز از نشستن طولانیمدت و انجام حرکات سبک روزانه برای بهبود گردش خون
عوارض و خطرات بواسیر خارجی
بواسیر خارجی در بیشتر موارد خفیف است و با مراقبتهای ساده بهبود مییابد، اما در صورت بیتوجهی یا تأخیر در درمان میتواند باعث بروز عوارض آزاردهنده شود. فشار مداوم هنگام دفع، التهاب و اختلال در جریان خون ممکن است وضعیت را تشدید کند و درمان را دشوارتر سازد. مهمترین عوارض و خطرات بواسیر خارجی شامل موارد زیر است:
- درد و ناراحتی مداوم بهویژه هنگام نشستن یا دفع
- خونریزی از ناحیه مقعد و تحریک پوستی اطراف آن
- تشکیل لخته خون در بواسیر (ترومبوز) که باعث تورم و درد شدید میشود
- عفونت در محل بواسیر بهدلیل زخم یا تماس با باکتریها
- تغییر رنگ و التهاب مزمن پوست اطراف مقعد
- احساس برآمدگی دائمی یا شل شدن پوست پس از فروکش کردن التهاب

فرق بواسیر با سرطان روده چیست؟
پیشگیری از بواسیر خارجی
برای پیشگیری از بواسیر خارجی، مهم است که سبک زندگی سالمی داشته باشیم. مصرف فیبر کافی در رژیم غذایی، نوشیدن آب زیاد و انجام ورزش منظم به حفظ سلامت دستگاه گوارش و جلوگیری از یبوست کمک میکند. همچنین پرهیز از زور زدن هنگام دفع و اجتناب از نشستن طولانی مدت روی توالت از عوامل کلیدی پیشگیری هستند. رعایت این نکات ساده میتواند احتمال بروز بواسیر خارجی را کاهش دهد. بطور کلی این موارد شامل راهکارهای زیر است:
- سعی کنید تاحدامکان برای دفع مدفوع زور نزنید و برای مدت زمان طولانی روی توالت ننشینید.
- مصرف غذاهای حاوی فیبر را افزایش دهید و در صورت نیاز مکملهای حاوی فیبر مصرف کنید.
- آب بیشتری بنوشید و مدام هیدراته بمانید.
- از بلند کردن اجسام سنگین خودداری کنید.
- در صورت اضافهوزن، وزن خود را کم کنید.

نتیجه گیری
بواسیر خارجی یکی از اشکال شایع هموروئید است که معمولاً با درد، خارش و التهاب همراه است. هرچند اغلب موارد آن خفیف بوده و با اصلاح سبک زندگی و درمانهای ساده بهبود مییابد، اما در صورت بروز درد یا خونریزی باید بررسی پزشکی انجام شود. تشخیص زودهنگام، پیروی از رژیم غذایی پرفیبر، نوشیدن مایعات کافی و پرهیز از نشستن طولانیمدت از مهمترین اقدامات برای پیشگیری از تشدید این عارضه است. در موارد حاد یا ترومبوزه، گاهی درمان دارویی یا جراحی لازم میشود. در مجموع، مراقبت صحیح و مراجعه بهموقع به پزشک بهترین راه برای جلوگیری از عوارض بواسیر خارجی است.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!