سیکلوسپورین چه کاربردی دارد؟ اطلاعات دارویی و عوارض آن

سیکلوسپورین یک داروی قوی سرکوب‌کننده سیستم ایمنی است که معمولا برای پیشگیری از رد پیوند اعضا و درمان بیماری‌های خودایمنی تجویز می‌شود. این دارو با کاهش فعالیت سلول‌های T در بدن، به کنترل واکنش‌های ایمنی شدید کمک می‌کند. داروی سیکلوسپورین با نام‌های تجاری مختلف مانند ایمینورال (Immunoral) و در اشکال دارویی گوناگون مانند کپسول، قطره چشمی و آمپول موجود است. از این دارو در درمان بیماری‌هایی مانند پسوریازیس، آرتریت روماتوئید و سندروم نفروتیک هم استفاده می‌شود. با وجود اثربخشی بالا، عوارض جانبی مهمی دارد که باید با نظارت پزشک کنترل شود.

سیکلوسپورین چیست؟

داروی سیکلوسپورین برای جلوگیری از پس‌زدن پیوند، برای بیمارانی استفاده‌می‌شود که پیوند عضو، مانند پیوند کلیه، کبد یا قلب داشته‌اند. مصرف این دارو به همراه داروهای دیگر، این امکان را برای شما فراهم می‌کند که عضو پیوندی‌تان کارکردی عادی داشته‌باشد. سیکلوسپورین از خانواده‌ی داروهایی است که با نام داروهای سرکوب‌کننده‌ی سیستم ایمنی شناخته‌می‌شوند. این دارو با تضعیف سیستم ایمنی، به بدن کمک‌می‌کند تا عضو جدید را بپذیرد. به‌طوری که انگار عضو جدید، متعلق به بدن بوده‌است.

شناسنامه دارویی سیکلوسپورین	توضیحات
سیکلوسپورین چیست؟	داروی سرکوب‌کننده سیستم ایمنی
نام عمومی دارو	Cyclosporine
نام تجاری	Immunoral، Sandimmune، Neoral
نوع دارو	سرکوب‌گر سیستم ایمنی
فرمول شیمیایی	C62H111N11O12
دسته بندی بارداری	سیکلوسپورین در بارداری با احتیاط و تحت نظارت پزشک قابل استفاده است
نیمه عمر	حدود ۶ تا ۲۷ ساعت
دفع دارو	کبدی، از طریق صفرا
مکانیسم اثر	مهار فعال‌سازی لنفوسیت‌های T
نحوه مصرف	خوراکی، تزریقی یا موضعی
حداکثر دوز مجاز	معمولا بین ۲ تا ۷ میلی‌گرم به‌ازای هر کیلوگرم در روز (برای داروی خوراکی)
موارد منع مصرف	حساسیت، عفونت فعال، فشارخون کنترل‌نشده
اشکال دارویی	قرص، کپسول، قطره، آمپول
داروهای هم گروه	تاکرولیموس، آزاتیوپرین، مایکوفنولات

نحوه مصرف داروی سیکلوسپورین چیست؟

سیکلوسپورین معمولا به‌صورت خوراکی یا تزریقی تجویز می‌شود. مقدار مصرف بستگی به نوع بیماری، وزن بیمار و وضعیت پزشکی دارد. به‌طور معمول، مصرف آن باید در زمان مشخص و با معده خالی یا با فاصله از غذا انجام شود. مصرف همزمان با آب گریپ‌فروت ممنوع است زیرا جذب دارو را تغییر می‌دهد. ارزیابی منظم سطح دارو در خون و عملکرد کلیه‌ها الزامی است. قطع یا تغییر دوز آن به شکل خودسرانه هم می‌تواند خطرناک باشد.

در مصرف سیکلوسپورین نکات زیر را به خاطر داشته‌باشید:

• داروی سیکلوسپورین را به صورت خوراکی و مطابق تجویز پزشک، همراه غذا یا بدون غذا معمولا یک‌بار در روز، مصرف کنید.
• قبل از مصرف، اگر به داروی سیکلوسپورین حساسیت دارید، این موضوع را با پزشک در میان بگذارید.
• داروهایی که همراه با سیکلوسپورین مصرف می‌کنید، به دکتر خود معرفی کنید.
• داروی سیکلوسپورین ممکن است شامل ترکیبات غیرفعالی باشد که باعث بروز حساسیت یا مشکلات دیگر شود.
• تغییر در رژیم غذایی، داروهای مصرفی یا دوز داروها، ممکن است موضوع مهمی باشد. قبل از اقدام با پزشک خود مشورت کنید.
• هنگامی‌که در حال مصرف داروی سیکلوسپورین هستید، آزمایش‌های پزشکی از جمله آزمایش‌های عملکرد کلیه و کبد، فشار خون، میزان مواد معدنی موجود در خون، آزمایش سطح سیکلوسپورین، شمارش کامل خون، سطح اسیداوریک، سطح چربی خون و آزمایش‌های پوستی را انجام‌دهید. به‌طور منظم به آزمایشگاه بروید و با پزشک ملاقات کنید.
• اگر دوز مصرفی داروی سیکلوسپورین را فراموش کردید، در اولین زمان ممکن آن را مصرف کنید.
• برای نگهداری صحیح داروی سیکلوسپورین، آن را در بسته‌ی اصلی، در دمای اتاق و به دور از رطوبت و خارج از دسترس کودکان قراردهید.

قرص سیکلوسپورین برات مناسبه یا نه؟
جوابش پیش یک دکتر باتجربه‌ست.

بهترین پزشکان عمومی

بهترین زمان مصرف سیکلوسپورین چه موقع است؟

برای تاثیرگذاری بیشتر، داروی سیکلوسپورین را به‌طور منظم استفاده‌کنید. به یاد داشته‌باشید که هر روز، در ساعت مقرر، دارو را مصرف‌کنید. بیشتر بیماران این دارو را ۸ صبح و ۸ شب مصرف می‌کنند.

قرص سیکلوسپورین برای چیست؟

قرص سیکلوسپورین برای کنترل واکنش‌های ایمنی شدید در بدن استفاده می‌شود. کاربرد اصلی آن در جلوگیری از پس‌زده شدن عضو پیوندی مانند کلیه یا کبد است. همچنین در بیماری‌های خودایمنی مانند آرتریت روماتوئید، لوپوس، پسوریازیس و سندروم نفروتیک نیز تجویز می‌شود. دوز مصرف بسته به بیماری بین ۲ تا ۱۵ میلی‌گرم به‌ازای هر کیلوگرم در روز است.

سیکلوسپورین استفاده‌های مختلفی دارد. برخی از موارد استفاده‌ی این دارو شامل موارد زیر هستند:

• در بیمارانی که پیوند اعضا انجام دادند
• درمان پسوریازیس
• افرادی که بیماری‌های خودایمنی و التهابی مانند روماتیسم دارند
• کسانی که بیماری‌های پوستی یا چشمی آتیپیک و خودایمنی دارند
• در موارد خاص (مانند کولیت اولسراتیو شدید مقاوم به درمان) به‌صورت محدود و تحت نظارت دقیق

قرص سیکلوسپورین برای پسوریازیس

این دارو برای درمان پسوریازیس و کنترل علائم آن کاربرد دارد. پسوریازیس یک بیماری خودایمنی و پوستی است. دگزامتازون و دانازول هم برای بیماری‌های خودایمنی کاربرد دارد. سیکلوسپورین با کاهش فعالیت سلول‌های T باعث بهبود علائم التهابی پوست می‌شود و معمولا در دوره‌های کوتاه‌مدت برای جلوگیری از عوارض بلندمدت تجویز می‌شود.

دوز مصرفی سیکلوسپورین ۵۰ یا ۱۰۰

دوزهای رایج سیکلوسپورین در ایران معمولا ۵۰ و ۱۰۰ میلی‌گرم هستند. این دوزها بر اساس وزن بیمار و شدت بیماری تنظیم می‌شوند. برخی بیماران نیاز به دوز بالاتر یا پایین‌تر دارند. هیچ دوزی نباید بدون نظارت پزشک تغییر کند.

دوز	کاربرد
۵۰ میلی‌گرم	شروع درمان، وزن کم، بیماری خفیف
۱۰۰میلی‌گرم	بیماری متوسط تا شدید، وزن بالا

کپسول سیکلوسپورین ۱۰۰ برای چیست؟

کپسول سیکلوسپورین ۱۰۰ میلی‌گرمی معمولا برای بیمارانی با وزن بالاتر یا بیماری‌های شدیدتر تجویز می‌شود. این دوز در پیوند اعضا مانند کلیه، کبد یا قلب کاربرد دارد تا از پس زده شدن عضو جلوگیری شود. همچنین در درمان بیماری‌های خودایمنی پیشرفته مانند پسوریازیس و آرتریت روماتوئید استفاده دارد. پزشک معمولا این دوز را برای بزرگسالان یا افرادی با نیاز دارویی بالاتر تجویز می‌کند و دوز را با آزمایش سطح دارو در خون تنظیم می‌کند تا عوارض کمتر شود.

کپسول سیکلوسپورین ۵۰ برای چیست؟

دوز ۵۰ میلی‌گرمی کپسول سیکلوسپورین بیشتر برای شروع درمان یا بیماران با وزن کمتر تجویز می‌شود. کودکان و افراد با مشکلات کلیوی یا حساسیت بیشتر معمولا با این دوز درمان می‌شوند. همچنین زمانی که پزشک نیاز به تنظیم دقیق دوز دارد، ممکن است کپسول ۵۰ میلی‌گرمی را به‌صورت ترکیبی با دوزهای دیگر تجویز کند.

متن انگلیسی:
Cyclosporine is an immunosuppressive agent used to treat organ rejection post-transplant. It also has use in certain other autoimmune diseases, treatment of organ rejection in kidney, liver, and heart allogeneic transplants, rheumatoid arthritis when the condition has not adequately responded to methotrexate.
ترجمه فارسی:
سیکلوسپورین یک عامل سرکوب‌کننده سیستم ایمنی است که برای درمان رد پیوند اعضا پس از پیوند استفاده می‌شود. همچنین در برخی بیماری‌های خودایمنی خاص، درمان رد پیوند در پیوندهای آلوژنیک کلیه، کبد و قلب و آرتریت روماتوئید زمانی که بیماری به درمان با متوترکسات به‌طور کافی پاسخ نداده است، کاربرد دارد.

به نقل از سایت ncbi

آمپول سیکلوسپورین برای چیست؟

آمپول سیکلوسپورین در شرایط خاصی مانند بیمارانی که قادر به مصرف دارو به صورت خوراکی نیستند یا در مراحل اولیه درمان پیوند عضو استفاده می‌شود. این آمپول معمولا به صورت وریدی (تزریق داخل رگ) تجویز می‌شود تا دارو سریع‌تر جذب شود و کنترل دقیق‌تری روی دوز وجود داشته‌باشد. مصرف آن بیشتر در بیمارستان و تحت نظر پزشک است. استفاده از آمپول سیکلوسپورین در موارد اورژانسی یا بیماری‌های حاد توصیه می‌شود.

قطره چشمی سیکلوسپورین برای چیست؟

قطره چشمی سیکلوسپورین (مانند Restasis) برای درمان خشکی چشم ناشی از کاهش تولید اشک (مانند سندرم شوگرن) طراحی شده است و در درمان خشکی مزمن چشم و التهاب‌های سطحی چشم استفاده می‌شود. با افزایش تولید اشک و کاهش التهاب، قطره کمک می‌کند علائم خشکی، سوزش و خارش چشم کاهش یابد. مصرف این قطره معمولا بلندمدت است و باید تحت نظر چشم‌پزشک انجام شود.

قبل از پیوند اعضا، برای ارزیابی بیشتر نوبت دکترتو رزرو کن.

دکتر ارزیابی قبل از پیوند

عوارض سیکلوسپورین چیست؟

عوارض شایع سیکلوسپورین شامل افزایش فشار خون، مشکلات کلیوی، رشد بیش از حد مو، لرزش دست و سردرد است. عوارض خطرناک‌تر شامل نارسایی کلیه، عفونت‌های شدید و افزایش احتمال سرطان‌ها در مصرف بلندمدت هستند.

سایر عوارض جانبی مصرف سیکلوسپورین شامل موارد زیر است:

• لرزش
• سرگیجه
• رشد غیرعادی موهای بدن
• حالت تهوع
• استفراغ
• اسهال
• ناراحتی معده
• سوزش معده
• بزرگ‌شدن و تورم غیرعادی لثه‌ها

عوارض خطرناک سیکلوسپورین

استفاده از داروی سیکلوسپورین، ممکن است باعث بالارفتن فشار خون شما شود. میزان فشار خون خود را به‌طور مرتب اندازه‌گیری کنید و در صورتی‌که با مشکل فشار خون بالا مواجه شده‌بودید، به پزشک اطلاع‌دهید. ممکن است برای کنترل فشار خون‌تان، به مصرف دارو نیاز داشته‌باشید. در صورتی‌که این عوارض جانبی جدی را مشاهده کردید، به‌سرعت به پزشک مراجعه کنید:

• مشکلات کلیوی مانند تغییر میزان ادرار
• علائم بیماری کبدی مانند حالت تهوع و استفراغ مداوم
• کبودشدگی آسان
• خونریزی آسان
• خستگی غیرمعمول
• ضعف عضلانی
• گرفتگی یا اسپاسم عضلانی
• ضربان قلب آرام و نامنظم
• بی‌حسی و مورمور شدن پوست بدن
• احساس درد شدید در ناحیه‌ی پا
• تغییرات روحی و روانی مانند گیجی و از دست‌دادن تمرکز
• تغییرات بینایی
• مشکلات گفتاری
• از دست‌دادن هماهنگی اعضای بدن
• احساس ضعف در یک طرف بدن
• احساس درد در قفسه‌ی سینه
• تشنج

لازم است بدانید که واکنش آلرژیک جدی در مورد داروی سیکلوسپورین نادر است. با‌این‌وجود اگر واکنش آلرژیک جدی مانند علائم پوستی، خارش، تورم (مخصوصا در صورت، زبان و گلو)، گیجی شدید و اختلال تنفسی را تجربه کردید، سریع از مرکز فوریت‌های پزشکی کمک‌بگیرید. با‌توجه‌به اینکه لیست عوارض کامل نیست، ممکن است با عارضه‌ای برخورد کنید که ذکر نشده‌باشد. در این موارد با پزشک مشورت کنید.

عوارض پوستی قرص سیکلوسپورین

ممکن است عوارض پوستی قرص سیکلوسپورین شامل رشد بیش‌ازحد مو (هیرسوتیسم)، جوش یا آکنه و در موارد نادر راش پوستی یا حساسیت پوستی باشد. این دارو به‌ندرت می‌تواند با آسیب کبدی همراه باشد که ممکن است به‌صورت زردی پوست یا ملتحمه چشم ظاهر شود.

برای کاهش عوارض، از قرار گرفتن طولانی‌مدت در معرض نور خورشید خودداری کنید، از کرم ضدآفتاب و لباس محافظ استفاده کنید و از نوردرمانی یا سولاریوم پرهیز کنید. در صورت بروز علائم غیرعادی مانند زردی یا راش شدید، فورا با پزشک مشورت کنید.

عوارض قطره چشمی سیکلوسپورین

قطره چشمی سیکلوسپورین ممکن است باعث سوزش یا خارش موقت چشم، قرمزی چشم، احساس وجود جسم خارجی یا تاری دید خفیف شود. این عوارض معمولا خفیف و گذرا هستند. همچنین به‌ندرت ممکن است حساسیت به نور یا التهاب موضعی رخ دهد. این قطره معمولا جذب سیستمیک کمی دارد اما در صورت بروز علائم شدید مانند درد چشم یا تغییر بینایی باید فورا به چشم‌پزشک مراجعه کنید.

عوارض قطع ناگهانی سیکلوسپورین

قطع ناگهانی سیکلوسپورین، به‌ خصوص در بیماران با پیوند اعضا، می‌تواند خطر رد پیوند را مخصوصا در ماه‌های اولیه پس از پیوند افزایش دهد. در بیماری‌های خودایمنی مانند پسوریازیس یا آرتریت روماتوئید، قطع ناگهانی ممکن است باعث شعله‌ور شدن علائم مانند تشدید التهاب یا درد شود. برای جلوگیری از این عوارض، کاهش دوز باید به‌تدریج و با نظارت پزشک انجام شود. در صورت بروز علائم غیرعادی مانند افزایش علائم بیماری یا مشکلات جدید، فورا با پزشک مشورت کنید.

عوارض کپسول ایمینورال سیکلوسپورین

کپسول ایمینورال که یک نوع سیکلوسپورین است، ممکن است عوارضی مانند تهوع، اسهال، فشار خون بالا و سردرد ایجاد کند. همچنین احتمال بروز عوارض کلیوی از جمله کاهش عملکرد کلیه وجود دارد. لرزش دست و افزایش رشد مو نیز گزارش شده‌اند. در برخی بیماران، افزایش ریسک عفونت و حتی افزایش احتمال برخی سرطان‌ها در مصرف طولانی‌مدت دیده شده است.

موارد احتیاط داروی سیکلوسپورین

قبل از مصرف سیکلوسپورین باید به چند نکته مهم توجه کرد. این دارو ممکن است فشار خون و عملکرد کلیه‌ها را تحت تاثیر قرار دهد، بنابراین بررسی منظم فشار خون و آزمایش‌های کلیوی ضروری است. بیماران با عفونت فعال، بیماری‌های کبدی یا سابقه سرطان باید با احتیاط مصرف کنند.

همچنین مصرف همزمان با برخی داروها مانند آنتی‌بیوتیک‌های خاص یا داروهای ضد قارچ می‌تواند تداخل ایجاد کند. زنان باردار یا شیرده باید فقط با نظر پزشک مصرف کنند. تغییر ناگهانی دوز یا قطع دارو می‌تواند عوارض جدی به همراه داشته‌باشد.

قبل از مصرف داروی سیکلوسپورین، سوابق پزشکی خود، از جمله سابقه‌ی ابتلا به موارد زیر را به پزشک بگویید:

• بیماری‌های کلیوی
• مشکلات کبدی
• فشار خون بالا
• سرطان
• آسیب‌های پوستی ناشناخته
• نور درمانی یا تحت درمان قرارگرفتن با اشعه‌ی ماوراء‌بنفش
• نداشتن تعادل مواد معدنی در بدن مانند سطح پایین منیزیم یا سطح بالای پتاسیم
• ابتلا به عفونت
• سطح بالای کلسترول و تری‌گلیسرید

موارد منع مصرف داروی سیکلوسپورین

مصرف سیکلوسپورین در برخی شرایط کاملا ممنوع است تا از بروز عوارض شدید جلوگیری شود. موارد منع مصرف سیکلوسپورین ۱۰۰ یا ۵۰ عبارت‌اند از:

• حساسیت به سیکلوسپورین یا هر یک از اجزای دارو
• عفونت‌های فعال و شدید
• فشار خون کنترل‌نشده
• بیماری شدید کبدی یا نارسایی کلیوی
• بیماری‌های بدخیم فعال (سرطان)
• بارداری بدون نظر پزشک
• استفاده همزمان با داروهایی که به شدت با سیکلوسپورین تداخل دارن

قرص سیکلوسپورین در بارداری و شیردهی

بر اساس دسته‌بندی FDA، سیکلوسپورین در گروه C قرار دارد؛ یعنی در بارداری فقط در صورتی تجویز می‌شود که فواید آن بر خطرات احتمالی برای جنین غلبه داشته‌باشد. در شیردهی نیز به دلیل ترشح در شیر، مصرف آن باید با احتیاط انجام شود.

پزشکان پیشنهادی

۴.۹ (۷۳۴ نظر)

دکتر داود ثنایی

تخصص عفونی

نوبت بگیرید

۴.۶ (۷۵۲ نظر)

دکتر فرزین خوروش

تخصص عفونی

نوبت بگیرید

۴.۸ (۳۴۶ نظر)

دکتر مهدی کرمی پور زارعی

تخصص عفونی

نوبت بگیرید

۴.۹ (۲۸۸ نظر)

دکتر محسن نکونام

تخصص عفونی

نوبت بگیرید

۴.۸ (۱۵۰ نظر)

دکتر میثم یوسفی

تخصص عفونی

نوبت بگیرید

۴.۳ (۱۱۷ نظر)

دکتر محمدرضا ناظر

تخصص عفونی

نوبت بگیرید

تداخل دارویی سیکلوسپورین

تداخلات دارویی سیکلوسپورین با داروهای دیگر ممکن است مشکل‌ساز باشد و سلامت شما را تهدید کند. سیکلوسپورین ممکن است با این داروها تداخل ایجاد کند:

• استاتین‌ها (سیمواستاتین، آتورواستاتین)
• کتوکونازول
• اریترومایسین
• داروهای نفروتوکسیک
• تریازولام
• دابیگاتران اتکسیلات
• کولیک اسید
• رانولازین
• تیکاگرلور
• ایمی‌پنم
• بوسنتان
• رپاگلینید

اشکال دارویی	تداخل دارویی
CICLOSPORIN 2% OPH DROP قطره چشمی سیکلوسپورین	داروهای نفروتوکسیک
CICLOSPORIN 250MG/5ML AMP آمپول سیکلوسپورین	اریترومایسین
CICLOSPORIN 25MG CAP کپسول سیکلوسپورین	کتوکونازول
CICLOSPORIN I00MG/ML 50ML ORAL SOL محلول خوراکی سیکلوسپورین	سیمواستاتین
CICLOSPORIN 0.05% OPH DROP قطره چشمی سیکلوسپورین	آتورواستاتین

نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر

هنگامی که شما به یک بیماری خودایمنی مبتلا هستید یا جراحی پیوند عضو انجام می‌دهید، برای پیشگیری از پس زده شدن عضو پیوند زده یا پیشگیری از بدتر شدن بیماری خودایمنی، برای شما داروی سیکلوسپورین تجویز می‌شود. این دارو به صورت خوراکی، تجویزی یا موضعی تجویز می‌شود. عوارض این دارو متنوع هستند و موارد احتیاط و منع مصرف خاص خود را دارد. در صورت بروز علائم جدید، اختلال در بینایی، کاهش حجم ادرار یا هرگونه ناراحتی غیرعادی، هرچه سریع‌تر به پزشک متخصص مراجعه کنید.

دکترتو مراقب سلامت شماست!