فهرست مطالب
سکته مغزی یکی از اتفاقات ناگواری است که ممکن است برای هر کسی پیش بیاید. این حادثه عوارض بسیاری برای بیمار به جای میگذارد و برای برطرف کردن این عوارض و بهتر شدن کیفیت زندگی شخص، باید از درمانهای متخصص مغز و اعصاب کمک بگیرید. همچنین بهتر است که با خطراتی که میتوانند منجر به سکتهی مغزی شوند آشنا شوید تا از این حادثه جان سالم به در ببرید. از طرفی به خاطر داشتهباشید که درمانها و اقدامات درمانی بعد از سکتهی مغزی به کمک خانوادهها نیاز دارد و فرد به تنهایی نمیتواند از عوارض آن رهایی پیدا کند.
سکته مغزی چیست؟
سکته مغزی زمانی رخ میدهد که جریان خون به بخشی از مغز قطع یا کاهش یابد و سلولهای مغزی به دلیل کمبود اکسیژن و مواد غذایی آسیب ببینند. این عارضه میتواند باعث اختلال در حرکت، گفتار، بینایی یا حافظه شود و به دو نوع اصلی تقسیم میشود: سکته ایسکمیک (انسداد رگهای خونی) و سکته هموراژیک (خونریزی در مغز). سکته مغزی یک اورژانس پزشکی است و تشخیص و درمان سریع، نقش حیاتی در جلوگیری از آسیبهای جدی و افزایش احتمال بهبودی بیمار دارد.
متن انگلیسی:
به نقل از nhs
A stroke is when blood stops flowing to a part of your brain. It can affect things like speech and movement, and take a long time to recover. A stroke needs urgent medical help in hospital because it can be life-threatening.
ترحمه فارسی:
سکته مغزی زمانی رخ میدهد که خونرسانی به بخشی از مغز متوقف شود. این مشکل میتواند روی توانایی صحبت کردن، حرکت کردن و سایر عملکردهای بدن اثر بگذارد و بهبودی پس از آن معمولاً زمانبر است. سکته مغزی یک وضعیت اورژانسی و تهدیدکننده زندگی است و نیاز به درمان فوری در بیمارستان دارد.
انواع سکته مغزی کدامند؟
سکته مغزی به طور کلی به دو نوع اصلی تقسیم میشود:
- سکته ایسکمیک: شایعترین نوع سکته است و زمانی رخ میدهد که به دلیل انسداد یا لخته شدن شریانهای مغزی، خون کافی به مغز نمیرسد.
- سکته هموراژیک: زمانی اتفاق میافتد که یکی از رگهای خونی مغز پاره شود و خونریزی داخل مغزی یا اطراف آن ایجاد کند.
علاوه بر این، حمله ایسکمیک گذرا (TIA) یا سکته خفیف نیز وجود دارد که معمولاً موقت است و علائم آن طی چند دقیقه تا چند ساعت برطرف میشود، اما هشداری جدی برای احتمال بروز سکته مغزی در آینده به شمار میرود.
نوع سکته مغزی | توضیح | شدت و اهمیت |
---|---|---|
سکته ایسکمیک | ناشی از انسداد یا لخته شدن رگهای خونی مغز که باعث کاهش خونرسانی میشود. | شایعترین نوع (حدود ۸۰٪ موارد) |
سکته هموراژیک | به دلیل پارگی رگ خونی و خونریزی در داخل یا اطراف مغز رخ میدهد. | کمتر شایع، اما معمولاً شدیدتر |
حمله ایسکمیک گذرا (TIA) | انسداد موقت جریان خون به مغز که علائم آن طی چند دقیقه تا چند ساعت برطرف میشود. | هشدار جدی برای سکته در آینده |
علائم سکته مغزی چیست؟
سکته مغزی زمانی رخ میدهد که جریان خون به بخشی از مغز دچار اختلال شود و در نتیجه علائم ناگهانی و هشداردهندهای ظاهر گردد. شناخت بهموقع این نشانهها اهمیت زیادی دارد، زیرا هر دقیقه تأخیر میتواند به آسیب دائمی مغز منجر شود. مهمترین علائم سکته مغزی شامل بیحسی یا ضعف ناگهانی در صورت، دست یا پا بهویژه در یک سمت بدن، اختلال در تکلم یا درک کلمات، تاری یا کاهش دید در یک یا هر دو چشم، سرگیجه، از دست دادن تعادل، سردرد شدید و ناگهانی بدون علت مشخص است. بروز هر یک از این نشانهها باید فوراً جدی گرفته شود و مراجعه سریع به مراکز درمانی میتواند شانس بهبودی بیمار را بهطور چشمگیری افزایش دهد.
علت سکته مغزی چیست؟
علت سکته مغزی معمولاً به انسداد یا پارگی رگهای خونی مغز مربوط میشود که مانع رسیدن خون و اکسیژن کافی به بافت مغزی میگردد. عوامل متعددی میتوانند زمینهساز این اختلال باشند؛ از جمله فشار خون بالا، دیابت، کلسترول و چربی خون بالا، بیماریهای قلبی، سیگار کشیدن، اضافهوزن، تغذیه ناسالم، کمتحرکی و استرس شدید. همچنین افزایش سن، سابقه خانوادگی سکته و برخی مشکلات ژنتیکی خطر بروز آن را بیشتر میکنند. شناخت و کنترل این عوامل از طریق سبک زندگی سالم، تغذیه مناسب و مراقبتهای پزشکی منظم میتواند نقش مهمی در پیشگیری از سکته مغزی داشته باشد.
چه کسانی در خطر سکته مغزی هستند؟
افراد مختلفی هستند که در معرض خطر سکته مغزی قرار دارند. برخی از عوامل خطر شامل فشار خون بالا، کلسترول بالا، دیابت و آریتمی قلبی، بهویژه فیبریلاسیون دهلیزی هستند. اضافهوزن و عادات غذایی ناسالم نیز میتوانند احتمال بروز سکته مغزی را افزایش دهند. علاوه بر این، افرادی که سابقه خانوادگی سکته مغزی دارند یا بیماریهای قلبی دارند، بیشتر در معرض خطر هستند. مصرف سیگار و الکل نیز ریسک سکته مغزی را بالا میبرد. سن بالاتر نیز یک عامل خطر مهم است و بر روند بهبودی پس از سکته نیز تأثیرگذار است. از دیگر عوامل موثر، استرس مزمن و افسردگی است که میتواند ریسک سکته مغزی و حملات ایسکمیک گذرا را افزایش دهد.
درمان سکته مغزی؛ آیا سکته مغزی خوب میشود؟
درمان سکته مغزی بسته به نوع سکته، شدت آن و وضعیت فردی بیمار متفاوت است و شامل روشهای مختلفی مانند دارو درمانی، گفتار درمانی، تغییرات سبک زندگی و در برخی موارد جراحی میشود. درمان سریع و پیوسته میتواند به کاهش آسیبها و کمک به بازیابی تواناییهای از دست رفته کمک کند. در ادامه روشهای مختلف درمان سکته مغزی بررسی شده است:
- داروهای ضدانعقاد: این داروها مانند وارفارین به جلوگیری از تشکیل لختههای خون کمک میکنند تا از سکته مغزی جلوگیری شود.
- داروهای ضد پلاکت: داروهایی مانند آسپرین و کلوپیدوگرل مانع از تجمع پلاکتها و تشکیل لخته در خون میشوند.
- فعالکنندههای پلاسمینوژن بافتی (TPA): این داروها به شکستن لختههای خون و بهبود جریان خون کمک میکنند.
- استاتینها: داروهایی مانند آتورواستاتین که به کاهش سطح کلسترول خون و پیشگیری از مسدود شدن شریانها کمک میکنند.س
- داروهای فشار خون: این داروها برای کنترل فشار خون بالا و جلوگیری از سکته مغزی استفاده میشوند.
- گفتار درمانی: گفتار درمانی به بهبود مهارتهای زبانی و ارتباطی بیمارانی که دچار اختلالات گفتاری شدهاند، کمک میکند.
- داروهای بعد از سکته مغزی: این داروها برای مدیریت عوارض و جلوگیری از عود سکته تجویز میشوند.
- تغییر شیوه زندگی: اصلاح رژیم غذایی، ورزش منظم و مدیریت استرس میتواند به بهبودی سریعتر و پیشگیری از سکتههای آینده کمک کند.
درمان سکته مغزی خفیف با طب سنتی
در طب سنتی برای کمک به درمان سکته مغزی خفیف و کاهش عوارض آن، از روشها و گیاهان دارویی مختلف استفاده میشود. زالو درمانی یکی از روشهای شناختهشده است که به بهبود گردش خون کمک میکند. گیاهانی مانند شاهتره، خاکشیر و ترنجبین نیز به دلیل خاصیت پاککنندگی و اثرات آرامبخش بر جریان خون، در برنامه درمانی طب سنتی جای دارند. علاوه بر این، مصرف میوهها میتواند نقش مهمی در بهبود شرایط بیماران داشته باشد؛ بهویژه میوه های مفید برای سکته مغزی مانند انار، انگور و مرکبات که سرشار از آنتیاکسیدان و ویتامین C هستند و به بهبود عملکرد رگها و کاهش التهاب کمک میکنند. البته لازم است این روشها در کنار درمانهای پزشکی مدرن و زیر نظر پزشک استفاده شوند تا بهترین نتیجه حاصل شود.
عوارض بعد از سکته مغزی چیست؟
عوارض بعد از سکته مغزی میتوانند طولانیمدت باشند و زندگی فرد را تحتتأثیر قرار دهند. شدت و نوع این مشکلات به محل آسیب در مغز و سرعت آغاز درمان بستگی دارد. برخی بیماران تنها دچار عوارض خفیف میشوند و با توانبخشی بهبود مییابند، در حالیکه گروهی دیگر ممکن است با محدودیتهای جدی و نیاز به مراقبت مداوم روبهرو شوند. شناخت این عوارض به بیماران و خانوادهها کمک میکند تا آمادگی بیشتری برای مدیریت شرایط داشته باشند. مهمترین عوارض بعد از سکته مغزی عبارتند از:
- سکته مغزی و بی حسی سمت راست بدن
- اختلال در گفتار و درک کلمات (افازی)
- مشکلات بینایی یا دوبینی
- از دست دادن تعادل و اختلال در راهرفتن
- اختلالات حافظه و کاهش تمرکز
- مشکلات در بلع و غذا خوردن
- افسردگی، اضطراب و تغییرات رفتاری
- سکته مغزی و فلج شدن سمت چپ بدن
- بیاختیاری ادرار یا مدفوع
- دردهای مزمن و گرفتگی عضلات
آینده افراد دچار سکته مغزی چگونه است؟
پیشآگهی و بهبودی افرادی که دچار سکتهی مغزی شدهاند بستگی به محل آسیب در مغز دارد. از سال ۱۹۵۰ تاکنون، میزان بقای افرادی که دچار سکتهی مغزی شدهاند، ۷۰ درصد افزایش یافته است. امكان بهبودي سكتهی مغزي حتي در افراد مسن نیز وجود دارد که نیاز به اقدامات پیشگیرانه و مراقبت های بعد از سکتهی مغزی در منزل و اقدامات توانبخشی اولیه دارد؛
- تقویت مهارتهای کلامی
- مهارتهای شناختی
- مهارتهای حرکتی
- مهارتهای حسی
از اهداف این اقدامات هستند. برای تقویت این روند، اجرای صحیح تمرینات توانبخشی، چه از نظر روحی و چه از نظر جسمی، باید به طور منظم انجام شود.
آیا پیشگیری از سکته مغزی امکان پذیر است؟
انجمن ملی سکته مغزی تخمین میزند که ۸۰ درصد از سکتههای مغزی قابل پیشگیری هستند. راه های جلوگیری از سکته مغزی متنوع هستند. شما میتوانید با ترک سیگار، کنترل فشار خون، کنترل کلسترول و دیابت، داشتن وزن سالم، رژیم غذایی مناسب و ورزش روزانه، از ایجاد سکتهی مغزی جلوگیری کنید.
سکته مغزی چگونه تشخیص داده می شود؟
تشخیص سکته مغزی باید در سریعترین زمان ممکن انجام شود، زیرا هر دقیقه تأخیر میتواند به آسیب بیشتر مغز منجر شود. پزشک ابتدا با معاینه فیزیکی و بررسی وضعیت عصبی شروع میکند و سپس از مهمترین روشهای تصویربرداری و آزمایشهای لازم برای تعیین نوع و محل سکته استفاده میشود. روشهای تشخیص سکته مغزی عبارتند از:
- معاینه فیزیکی و عصبی (قدرت عضلات، گفتار، بینایی و سطح هوشیاری)
- سیتی اسکن (CT scan) برای تشخیص خونریزی یا انسداد رگ
- امآرآی (MRI) برای بررسی دقیقتر بافت مغز
- سونوگرافی کاروتید جهت بررسی گرفتگی یا تنگی شریانهای گردن
- نوار قلب (ECG) برای تشخیص مشکلات قلبی مرتبط با سکته
- آزمایش خون پایه (قند خون، کلسترول و تست انعقاد) برای شناسایی عوامل خطر
سخن پایانی دکترتو درباره سکته مغزی
سکته مغزی یکی از جدیترین بیماریهاست که میتواند زندگی فرد و خانوادهاش را تحتتأثیر قرار دهد، اما آگاهی، تشخیص سریع و درمان بهموقع میتواند از عوارض جبرانناپذیر آن پیشگیری کند. با رعایت سبک زندگی سالم، کنترل عوامل خطری مانند فشار خون، دیابت و کلسترول، ترک سیگار و مصرف غذای مناسب میتوان تا حد زیادی از بروز این بیماری جلوگیری کرد. همچنین همراهی خانواده در روند درمان و توانبخشی نقش کلیدی در بهبود کیفیت زندگی بیماران دارد. به یاد داشته باشید که سکته مغزی پایان راه نیست و با پیگیری درمانهای تخصصی، توانبخشی منظم و حمایت روحی، بسیاری از بیماران میتوانند دوباره به زندگی فعال و پربار بازگردند.
دکترتو مراقب سلامت شماست!
سلام پدر من دوبار سکته مغزی کرده است
این سری علاعم عجیبی دارد از نظر روانی
کنترل ندارد و پرخاشگر شد ه
سلام
مجددا باید نوارمغز گرفته شود
نیاز به داروهای مناسب رفتار ایشان دارند
با ارزوی سلامتی
https://doctoreto.com/doctors/speciality/psychiatrist
سلام پدرم سکته مغزی کرده ولی چندوقتیه سمت راست سرش از داخل صدا میده و ازارش میده به چه پزشکی مراجعه کنیم
سلام
ابتدا برای نوار مغز به متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنید
سلام پدر بنده شش سال پیش سکته مغزی کرده و سمت راست بندش لمس شده ولی خب راه میره چند وقتیه میگه سمت راست سرم از داخل صدا میده و خیلی ازارش میده و اصلا اروم نمیشه چه پزشکی باید مراجع کنیم ممنون
سلام
ابتدا برای نوار مغز به متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنید
سلام پریدن ناگهانی ازخواب همراه با سرگیجه و سردردوبیقراری وفشارپایین نشانه سکته هست ؟؟
سلام
خیر
نشانه اضطراب است
سلام متوجه نشیم سکته مغزی کردیم چی میشه
دوست عزیز
اگر علایم بالینی در شما ایجاد نکرده باشد در بررسی ام آر ای قسمت های آسیب دیده مشخص می شود.
سلام مادر شوهرن یازده روز پیش سکته مغزی کرد که خون در قسمت ساقه مغز لخته شده هوشیاریش پایینه ولی قراره بیارنش بخش درصورتیکه هیچ نغییری نکرده علت را نمیگن دکترا چکار باید کرد
سلام
نیاز به نوار مغز دارند
باید دلیلی داشته باشد برای بخش
سلام دوماه پیش سکته مغزی کردم چشمم باید اورژانسی جراحی شود ایا بیهوش
ی برای من مشکلی ندارد ممنون
سلام
اگر مشکل قلبی عروقی حاد ندارید خیر مشکلی ایجاد نمی کند
سلام پدر شوهر من دو شب قبل از حال رفت زنگ زدیم اورژانس بردن ییمارستان خیلی استفراغ میکرد بعد چند ساعت تشنج کرد میگن سکته کرده الان بردن ای سی یو چشماش بسته ست ولی خودشو به تخت میکوبه دستاشو بستن
سلام دوست عزیز
علایم با سکته مغزی و تحریکات عصبی هماهنگ است
با ارزوی سلامتی برای ایشان
همسرم گاهی اوقات احساس سر در گمی، احساس گرما، کمبود هوای تنفس، و عدم توانایی در تلفظ کردن جملات میشود وحدودا بین ۵ تا ۱۰ دقیقه طول میکشد و مجددا حالش خوب میشه، آیا این علائم نشانه سکته هست
احساس سرگیجه همیشگی دارم احتمال سکته هست
من خواهرم چهل چهار سالشهسکته مغزی خفیف کرده الان بعددوماه دیروز گفت سرم یهو درد گرفت از گوشش خون اومده خطرناله دلیل خون اومدن چیه راه کار