فهرست مطالب
خلاصه این مطلب را در این پادکست گوش دهید:
واریکوسل معمولا زمانی رخ میدهد که دریچههای وریدی در طناب اسپرماتیک به درستی عمل نکنند و منجر به تجمع خون و گشاد شدن رگها شوند. همچنین، عوامل ژنتیکی و آناتومیکی مانند طول بیشتر ورید سمت چپ، نقش مهمی در بروز این بیماری دارند. در این مقاله از دکترتو به بررسی علت واریکوسل، عوامل هشدار و عوامل خطر میپردازیم. تا انتهای این مطلب همراه ما باشید.
علت واریکوسل چیست؟
واریکوسل به بزرگشدن وریدهای داخل کیسه بیضه اشاره دارد که معمولا به دلیل نقص در دریچههای وریدی ایجاد میشود. تحقیقات نشان میدهد این وضعیت زمانی رخ میدهد که دریچههای داخل وریدها به درستی کار نکنند و خون در وریدها جمع شود، منجر به گشاد شدن آنها شود. علت دقیق واریکوسل نامشخص است اما عواملی مانند مشکلات آناتومیکی و موارد مرتبط شامل تغییرات در دوران بلوغ و افزایش فشار داخل شکم ممکن است مرتبط باشند.

واریکوسل چگونه ایجاد میشود؟
واریکوسل از طریق تجمع خون در وریدهای بیضه شکل میگیرد که معمولا به دلیل عملکرد نادرست دریچههای وریدی رخ میدهد. این دریچهها باید خون را به سمت قلب هدایت کنند اما وقتی آسیب ببینند، خون عقب میماند و فشار بر وریدها افزایش مییابد.
فرآیند ایجاد آن تدریجی است و معمولا در دوران نوجوانی آغاز میشود، زمانی که رشد سریع بیضهها نیاز به جریان خون بیشتر دارد. این وضعیت میتواند به کاهش کیفیت اسپرم منجر شود اما همیشه علائم ندارد. عوامل محیطی مانند گرمای بیشازحد یا فشار شکمی میتوانند روند را تسریع کنند.
علل اصلی واریکوسل – چه کسانی واریکوسل میگیرند؟
علت دقیق واریکوسل نامشخص است. نقص در سیستم وریدی بیضه و عوامل آناتومیکی که منجر به گشاد شدن وریدها میشوند میتوانند مرتبط باشند. این عارضه معمولا در مردان جوان رخ میدهد، زیرا تغییرات جسمانی در این دوره فشار بر وریدها را افزایش میدهد:
- مردان معمولا در سنین ۱۵ تا ۲۵ سال
- افراد با سابقه ژنتیکی واریس
- مردانی که فعالیتهای فیزیکی شدید دارند
- کسانی که مشکلات آناتومیکی وریدی دارند
۱. نارسایی یا فقدان دریچه های وریدی ورید اسپرماتیک
اگرچه علت دقیق بروز واریکوسل هنوز به صورت کامل مشخص نیست اما بسیاری از محققان معتقدند که آسیبدیدگی دریچه داخل سیاهرگ یکی از علل بروز این عارضه است. سیاهرگها در بدن انسان وظیفه بازگرداندن خون از اندامهای مختلف به قلب را بر عهده دارند و برای عملکرد بهتر آنها، دریچههای یکطرفهای درون سیاهرگها قرار دارد که مانع از بازگشت خون به سمت اندام میشود.
این دریچههای یک طرفه درون سیاهرگهای درون کیسه بیضه نیز وجود دارند. در صورتی که این دریچهها آسیب دیده باشد یا به هر دلیل قادر به انجام وظیفه خود نباشند، خون درون این سیاهرگها جمع شده و در نتیجه واریکوسل ایجاد میشود.
متن انگلیسی:
به نقل از سایت hopkinsmedicine
Veins throughout the body carry blood from various organs back to the heart. Normally, they have valves that ensure the blood moves in the proper direction. However, when valves in the testicular vein don’t work properly, gravity can make blood collect in the scrotum, causing a varicocele. They usually occur on the left side, likely related to the course of the testicular vein in the abdomen.
ترجمه فارسی:
سیاهرگهای سراسر بدن خون را از اندامهای مختلف به قلب برمیگردانند. بهطور طبیعی این سیاهرگها دریچههایی دارند که تضمین میکند خون در جهت درست حرکت کند. اما وقتی دریچههای سیاهرگ بیضه درست کار نکنند، گرانش میتواند باعث تجمع خون در کیسه بیضه شود و واریکوسل (واریس بیضه) ایجاد کند. این عارضه معمولا در سمت چپ رخ میدهد که احتمالا به مسیرِ سیاهرگ بیضه در شکم مربوط است.
۲. مشکلات آناتومیکی
مشکلات آناتومیکی در واریکوسل به ساختار وریدهای بیضه مربوط میشود که جریان خون را مختل میکند. ورید سمت چپ بهدلیل تفاوت در نحوهی تخلیه خون از بیضه چپ به وریدهای بزرگتر بدن معمولا بیشتر تحت تاثیر قرار میگیرد. این تفاوت ساختاری باعث میشود خون به راحتی تخلیه نشود و وریدها گشاد شوند. این مسائل مادرزادی هستند و در دوران رشد تشدید میشوند.
۳. علت واریکوسل سمت چپ
علت واریکوسل سمت چپ عمدتا به تفاوتهای آناتومیکی در مسیر وریدها برمیگردد. ورید بیضه چپ به ورید کلیوی متصل میشود که زاویه اتصال آن باعث افزایش فشار و تجمع خون میشود.
۴. علت واریکوسل سمت راست
واریکوسل سمت راست کمتر شایع است و اغلب به مشکلات جدیتری مانند توده شکمی مربوط میشود. برخلاف سمت چپ، ورید راست مستقیما به ورید اجوف تحتانی متصل است که معمولا جریان بهتری دارد اما در موارد نادر، نقص دریچهها یا فشار خارجی باعث ایجاد واریس در سمت راست بیضه میشود.
چه کسانی بیشتر در معرض خطر واریکوسل هستند؟
اگرچه ژنتیک و وراثت نیز در بروز واریکوسل نقش دارند اما شیوه زندگی نیز میتواند نقش به سزایی در بروز واریکوسل داشتهباشد. عواملی مانند سیگار کشیدن، مصرف الکل یا مواردی از این دست در واریکوسل نقش دارند که در ادامه به بررسی آنها خواهیم پرداخت.
| عوامل خطر | توضیحات |
|---|---|
| وراثت | احتمال بیشتری برای توسعه واریکوسل در افرادی با سابقه خانوادگی |
| نداشتن تحرک کافی | کمبود فعالیت بدنی میتواند خطر ابتلا به واریکوسل را افزایش دهد. |
| مصرف دخانیات و الکل | استفاده از مواد دخانی و الکل میتواند به رگها آسیب بزند و خطر واریکوسل را افزایش دهد. |
| مشکلات کلیه | تومورهای کلیوی میتوانند فشار را روی رگها افزایش دهند و به توسعه واریکوسل کمک کنند. |
۱. عوامل ژنتیکی و ارثی
شیوع واریکوسل در بستگان درجه اول بیماران مبتلا به واریکوسل (به خصوص برادران بیمار) بیشتر از شیوع آن در میان افراد عادی است که این مسئله میتواند تا حدودی نشاندهنده نقش وراثت در ابتلا به واریکوسل باشد.

۲. سن و دوران بلوغ
سن و دوران بلوغ نقش مهمی در بروز واریکوسل دارند، زیرا این دوره با رشد سریع بیضهها همراه است. واریکوسل معمولا در نوجوانی ظاهر میشود زمانی که افزایش نیاز به خونرسانی میتواند نقصهای وریدی را آشکار کند. این عارضه در پسران ۱۳ تا ۱۸ ساله میتواند رشد بیضه را مختل کند.
متن انگلیسی:
به نقل از سایت aurorahealthcare
Increased hormone activity may lead to dilation of the testicular veins, contributing to varicocele formation.
ترجمه فارسی:
افزایش فعالیت هورمونی میتواند باعث گشادشدن سیاهرگهای بیضه شود و در پیدایش واریکوسل نقش داشتهباشد.
۳. افزایش فشار داخل شکم
افزایش فشار داخل شکم میتواند به تشدید واریکوسل کمک کند زیرا فشار بر وریدهای بیضه را افزایش میدهد. فعالیتهایی مانند بلند کردن اجسام سنگین این فشار را ایجاد میکنند و جریان خون را مختل میکنند.
۴. تغییرات هورمونی
تغییرات هورمونی ممکن است در ایجاد واریکوسل نقش داشتهباشند زیرا تعادل هورمونها بر عروق خونی تاثیر میگذارد. در دوران بلوغ، افزایش تستوسترون میتواند جریان خون را بیشتر کند و نقصهای وریدی مشخص شوند.
۵. قرار گرفتن بیضه در معرض گرما
قرار گرفتن بیضه در معرض گرما میتواند واریکوسل را تشدید کند زیرا دمای بالا بر کیفیت اسپرم تاثیر منفی دارد. گرما میتواند کیفیت اسپرم یا احساس ناراحتی را بدتر کند اما مدرکی برای ایجادیا تشدید ساختاری واریکوسل در اثر گرمای محیط وجود ندارد.
دلایل نادر ایجاد واریکوسل
دلایل نادر ایجاد واریکوسل شامل مشکلات ساختاری یا بیماریهای زمینهای هستند که جریان خون را مسدود میکنند. این موارد معمولا در پی مسائل جدیتری مانند تومورها یا آسیبهای عروقی رخ میدهند و موارد کمی را تشکیل میدهند. این دلایل نیاز به بررسیهای پزشکی فوری دارند زیرا میتوانند نشاندهنده سرطان یا انسداد باشند:
- تومورهای کلیوی یا شکمی
- آسیبهای تروماتیک به عروق
- بیماریهای مادرزادی عروقی

نتیجه گیری
واریکوسل یک وضعیت شایع اما قابل مدیریت است. علت واریکوسل معمولا نقص وریدی است و شناسایی زودهنگام و درمان مناسب میتواند از عوارض جدی مانند ناباروری جلوگیری کند. توصیه میشود مردان با مشاهده علائم مشکوک مانند درد یا تورم، به پزشک متخصص اورولوژی مراجعه کنند تا بررسیهای لازم انجام شود و گزینههای درمانی مانند جراحی یا نظارت پیشنهاد شود.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!
سلام واریکوسل گرید ۳ بدون درد نیازی به جراحی داره؟
سلام واریکوسل گرید ۳ بدون درد نیازی به جراحی داره ؟
سلام من میرم دستشویی وقتی خودمو با آب سرد میشورم میام بیرون احساس میکنم دستشویی دارم با ابن گرم کمتر این احساس رو دارم
سلام! احساس نیاز به دستشویی بعد از شستن با آب سرد ممکن است به دلیل تحریک ناحیه مقعد یا تغییر در دمای بدن باشد. آب سرد میتواند باعث انقباض عروق و تحریک رودهها شود، که ممکن است این احساس را ایجاد کند. شستن با آب گرم ممکن است این تحریک را کاهش دهد. اگر این احساس به طور مداوم و آزاردهنده است، بهتر است با پزشک مشورت کنید تا علت دقیق آن بررسی شود.
درود بنده حدودا ۶ ۷ ماه پیش مراجعه کردم به دکتر خودم مشکوک به واریکوسل بودم برای خودم بعد معاینه و سونو گفتن اوکیه ولی الان ۳ ۴ ماهی هست که بنده دوباره حتی شدید تر از قبا احساس واریکوسل دارم ایا نیاز هست دوباره برم؟ و اینکه دردی ندارم فقط تورم بعد خود ارضایی! و هنگامی که مینشینم به مدت نسبتا زیاد(در مدرسه) خود به خود هم دوباره احساس واریکوسل میکنم و هم آلتم در حالت نعوظ در میاد
درود! اگر دوباره احساس تورم و نشانههای واریکوسل را تجربه میکنید، حتی بدون درد، بهتر است دوباره به پزشک مراجعه کنید تا وضعیت بررسی شود. گاهی اوقات علائم ممکن است تغییر کرده و نیاز به بررسی مجدد داشته باشند. در مورد نعوظ در هنگام نشستن یا پس از خودارضایی، این معمولاً ناشی از تحریکات فیزیولوژیکی است و ارتباط مستقیمی با واریکوسل ندارد، اما باز هم بهتر است با پزشک خود مشورت کنید تا علت دقیقتر مشخص شود.
سلام خسته نباشید
آیا خودارضایی باعث بروز واریکوسل میشه؟
سلام، خودارضایی به طور مستقیم باعث بروز واریکوسل نمیشود. واریکوسل معمولاً ناشی از مشکلات عروقی است که بر اثر اختلال در گردش خون در بیضهها ایجاد میشود. عواملی مانند ژنتیک، فشار زیاد یا مشکلات دیگر میتوانند باعث این وضعیت شوند.
سلام بعد عمل واریکوسل درد داریم وچه مدت نیازبه استراحت داریم
درد خفیف پس از عمل واریکوسل طبیعی است و معمولاً طی ۲ تا ۳ هفته کاهش مییابد.
به ۱ هفته استراحت نسبی و حدود ۴ تا ۶ هفته خودداری از فعالیتهای سنگین نیاز دارید.
با رعایت مراقبتهای پس از جراحی و استفاده از مسکنها، بهبودی سریعتر حاصل میشود.
اگر علائم غیرطبیعی مانند درد شدید، تورم یا تب بالا مشاهده کردید، فوراً به پزشک مراجعه کنید.
پیشنهاد میکنم طبق دستور پزشک خود پیش بروید و در صورت بروز علائم نگرانکننده، فوراً با پزشک اورولوژی مشورت کنید.
سلام من میخوام در باری واریکوسل معلومات عمومی حاصل کنم
سلام
پیشنهاد میکنم مقاله را مطالعه فرمایید
اما بطور کلی واریکوسل به گشاد شدن رگهای بیضهها گفته میشود که معمولاً در ناحیه اسکروتوم (کیسه بیضه) رخ میدهد. این حالت شبیه به واریس در پاها است و معمولاً به دلیل ضعف دریچههای رگها و برگشت خون به داخل رگها ایجاد میشود. واریکوسل میتواند باعث درد، کاهش کیفیت اسپرم و مشکلات باروری در مردان شود. این بیماری در بیشتر مواقع علائمی ندارد، اما در موارد شدید ممکن است درد یا کاهش اندازه بیضهها مشاهده شود. درمان واریکوسل معمولاً در صورت بروز مشکلات باروری یا درد نیاز به جراحی دارد.
سلام وقت بخیر
من سونوگرافی بیضه دادم و دکترم بهم گفته واریکوسل بیضه سمت چپ گرید ۱ دارم میخوام بدونم بدون جراحی هم امکان داره گرید ۱ درمان بشه با دارو یا مکمل و ورزش و تحرک زیاد که نخوام جراحی انجام ندم
با تشکر؛
سلام وقت شما هم بخیر! گرید ۱ واریکوسل معمولاً نیاز به جراحی ندارد و در بسیاری از موارد با مراقبتهای غیرجراحی مثل مصرف داروهای ضدالتهاب، مکملها، ورزش و تغییر سبک زندگی میتوان علائم را کنترل کرد. اما برای تشخیص دقیق و مدیریت بهتر، پیشنهاد میشود که تحت نظر پزشک معالج باشید.
متخصص اورولوژیست
سلام
من واریکوسل نوع ۲ رو دارم و ۴۰ عدد قرص با تجویز دکتر خوردم آیا من خوب شدم یا نیاز به جراحی دارم
سلام
واریکوسل نوع ۲ معمولاً به معنی وجود وریدهای بزرگتر از حد معمول در ناحیه بیضه است که میتواند باعث کاهش کیفیت اسپرم و مشکلات در باروری شود. مصرف قرصها ممکن است برای کاهش علائم و کاهش التهاب کمککننده باشد، اما درمان قطعی واریکوسل معمولاً نیاز به جراحی دارد، بهویژه اگر شما دچار درد، کاهش حجم بیضه یا مشکلات باروری باشید.
برای تشخیص اینکه آیا نیازی به جراحی دارید یا نه، باید با پزشک متخصص اورولوژی مشورت کنید. معمولاً برای تصمیمگیری در مورد جراحی، پزشک شما مواردی مانند شدت علائم، تأثیر واریکوسل بر باروری، و نتایج آزمایشات (مثل آنالیز اسپرم) را بررسی خواهد کرد.
اگر بعد از مصرف داروها علائم بهبود نیافته و یا علائم جدیدی مثل درد، کاهش حجم بیضه یا مشکلات باروری ادامه پیدا کرده، جراحی ممکن است گزینه مناسبتری باشد.
متخصص اورولوژیست
سلام عرض خسته نباشید من چند وقت پیش در ناحیه بیضه و زیر شکمم درد خیلی زیادی شروع شد و رفتم دکتر و دکتر منو فرستاد به سنوگرافی و سنوگرافی رو دکتر تشخیص داد از گرید ۲ هستش و ۴۰ عدد قرص داد و گفتند دو عدد صبح و دو عدد شب مصرف کنید بعد آیا واریکوسل از نوع ۲ خطری دارد یانه ممنون میشم جواب بدید؟؟