دلیل اختلال ساق پای کودکان و مشکلات پای آنها چیست؟

آنچه در این مقاله می‌خوانید

اختلال پای کودکان و نوزادان انواع بسیار مختلفی دارد و از اصلی‌ترین اختلالات و شایع‌ترین مشکلات در نوزادان و کودکان است. برای تشخیص و درمان این مشکلات باید به دکتر اطفال یا پزشکان مرتبط دیگر مراجعه کنید.

approved-by-doctors

تأیید‌‌‌‌‌‌‌ شده توسط پزشکان متخصص دکترتو

محتوای این مقاله صرفا برای افزایش آگاهی شماست. قبل از هرگونه اقدام، جهت درمان از پزشکان دکترتو مشاوره بگیرید.

زمان مطالعه : 13 دقیقه
دلیل اختلال ساق پای کودکان و مشکلات پای آنها چیست؟

خلاصه این مطلب را در این پادکست گوش دهید:

اختلال ساق پای کودکان و نوزادان یا مشکلات پا در کودکان لیست بی‌شماری از بیماری‌های مادرزادی و اکتسابی را شامل می‌شود. یکی از رایج‌ترین مشکلات ساختاری در نوزادان اختلالات پا هستند. اختلال ساق پا در هر سنی از بدو تولد تا سنین بلوغ می‌تواند خود را به‌صورت‌های گوناگون همراه با علائم مختلف نشان دهد. بیشتر این اختلالات ساختاری بدون درمان‌های جراحی بهبود پیدا می‌کنند و در بسیاری از موارد به سادگی تشخیص داده می‌شوند. اگر نوزاد شما مشکل ساختاری در مچ یا ساق پا دارد، حتما به دکتر اطفال مراجعه کنید. در سایت دکترتو امکان دریافت نوبت ویزیت حضوری یا مشاوره آنلاین نیز برای شما قرار گرفته است.

اختلال ساق پای کودکان و نوزادان چیست؟

اختلالات ساق پا از بیماری های ارتوپدی در کودکان هستند که بسیاری از نوزادان به آنها مبتلا می‌شوند. معمولا نوزادانی که اختلالات ساق پا دارند، مانند کلاب فوت، زانوی ضربدری یا پای پرانتزی، بعد از مدتی بهبود پیدا می‌کنند. در مواردی هم اختلال پای آنها نیازمند جراحی است و نباید به حال خود رها شود.

متن انگلیسی:
If your child’s legs haven’t straightened by age 2, call their healthcare provider.
ترجمه فارسی:
اگر پاهای فرزندتان تا ۲ سالگی صاف نشده است، با پزشک او تماس بگیرید.

به نقل از سایت my.clevelandclinic

علائم همراه با اختلالات ساق پای کودکی و نوزادی چیست؟

برخی از اختلالات ساق پا مادرزادی نوزاد ممکن است همراه با علائم دیگری باشند. برای مثال در مورد پاچنبری یا کلاب فوت ممکن است به همراه آن دررفتگی تکاملی مفصل ران و یا اختلالی در ستون مهره‌ها به نام اسپینابیفیدا وجود داشته‌باشد (پاچنبری یا کلاب فوت ممکن است به همراه دررفتگی تکاملی مفصل ران و یا اختلالی در ستون مهره‌ها به نام اسپینابیفیدا دیده‌شود).

همچنین در مورد متاتارسوس اداکتوس، اختلال ساق پا ممکن است همراه با دررفتگی تکاملی ران باشد. به علاوه اختلال پلی‌داکتیلی ممکن است مجموعه‌ای از علائم مرتبط با سندرم‌های ژنتیک خاص باشد. بهتر است بدانید هر نوع از اختلال ساق پا علائم خاص خود را دارد، اما به‌صورت عمومی، نشانه‌های زیر علائم اختلال در ساق پا نوزاد یا کودک هستند: 

  • نشانه‌های اولیه مادرزادی (پاهای پرانتزی و عدم توازن اندازه پاها)
  • عدم تعادل در راه‌رفتن 
  • کج گام برداشتن 
  • برآمدگی یا تورم در محل مفاصل 
  • پا درد مداوم به خصوص در ناحیه ساق 
  • فلج شدن 
  • عدم تمایل به راه‌رفتن و تنبلی غیرعادی 
  • بی‌حسی پاها.

این‌ها نشانه‌هایی هستند که والدین به سادگی می‌توانند با توجه به الگوی راه رفتن نوزاد آنها را تشخیص داده و در صورت وجود مشکل به دکتر اطفال مراجعه کنند. 

در مواجهه با اختلال ساق پای کودکان به چه دکتری مراجعه کنیم؟

حال که با انواع، نشانه‌ها و بیماری‌های رایج ساق پا آشنا شده‌اید، بهتر است با دیدن هر گونه مشکل غیر‌عادی به پزشک مراجعه کنید. بهترین پزشک برای تشخیص معمولا متخصص اطفال، دکتر فیزیوتراپی و دکتر روماتولوژی است. همانطور که پیشتر اشاره‌شد، زمان برای درمان این اختلالات اهمیت زیادی دارد.

علت کج بودن پای نوزاد چیست؟

برای تشخیص دقیق همین الان نوبت بگیر.

علت ایجاد اختلالات ساق پا در کودکان چیست؟

همانطور که اشاره‌شد، اختلالات ساق پا می‌تواند اکتسابی یا مادرزادی باشد. در این میان عوامل بسیاری وجود دارد که می‌تواند احتمال بروز این اختلالات را بیشتر کند. برای مثال:

  • عوامل وراثتی و ژنتیکی 
  • تغذیه نامناسب مادر در دوران بارداری و شیردهی 
  • کشیدن سیگار و مصرف مواد مخدر در زمان بارداری 
  • بیماری‌های زمینه‌ای مانند دیابت یا تیروئید 
  • استفاده از برخی داروهای شیمیایی که وارد خون مادر می‌شوند.
  • عدم تغذیه مناسب نوزاد 
  • کمبود شدید ویتامین در بدن کودک 
  • عادات نادرست راه رفتن 
  • چرخاندن پاهای نوزاد و ماساژ اشتباه از مهمترین علت درد در ساق پا کودک
  • رشد و بلوغ 
  • روش‌های نادرست طب سنتی برای درمان اختلالات ساق پا نوزاد
  • عفونت‌ها و ویروس‌های داخلی در ناحیه لگن 
  • وجود تومور یا انواع سرطان استخوان 
  • عدم شکل‌گیری مناسب ستون فقرات کودک در جنینی.

در واقع این لیست بی‌پایان است و بسته به نوع بیماری کودک علائم آن متفاوت است.

۱. علت جمع بودن پای نوزاد چیست؟

پاهای نوزادان در حالت عادی به صورت فلکسیون و یا جمع شدگی قرار دارد. اگر به نوزادان توجه کرده‌باشید، می‌بینید که پاهای نوزادان در خودشان جمع شده‌است. همین مسئله شاید گاهی باعث نگرانی مادران و پدران شود. اما چنین نیست. یکی از راه‌هایی که به ما کمک می‌کند مشکلات پا در نوزادان و کودکان را بفهمیم و تشخیص دهیم، انجام دادن مراقبت‌ها و غربالگری‌های نوزادان سر موقع و منظم است. مراقبت‌ها و معاینه‌های کودکان و نوزادان می‌تواند به ما کمک کند تا این مشکلات را تشخیص دهیم.

۲. علت بالا نگه داشتن پای نوزاد چیست؟

علت کشیدن پای نوزاد توسط خودش یا کشیدن پاهای نوزاد به سمت بالا یا به سمت شکم، می‌تواند نشانه‌ای از درد شکم ناشی از گاز یا دردی در قسمت مختلف پا باشد. کوچولوی شما با این حرکت سعی در رفع ناراحتی دارد.

۳. آیا پوشک باعث پرانتزی شدن پای نوزاد میشود؟

در صورتیکه نوزاد را به روش اشتباهی پوشک کنیم و مخصوصا به روش اشتباهی قنداق کنیم، ممکن است که بر روی رشد استخوان‌ها و نحوه‌ی قرارگیری ساق پای او تاثیر بگذارد.

اینفوگرافی اختلالات ساق پا در کودکان
اختلالات ساق پا می‌تواند اکتسابی یا مادرزادی باشد.

راه های تشخیص اختلالات ساق پای کودکان چیست؟

علاوه‌بر نشانه‌های ظاهری و فیزیکی راه‌های متعددی برای تشخیص اختلالات ساق پا وجود دارد که پس از مراجعه به پزشک باید آنها را انجام‌دهید. از جمله این راه‌ها می‌توان موارد زیر را نام برد: 

  • معاینه جسمانی کودک برای تشخیص دلیل درد ساق پا: این اولین مرحله ارزیابی و درمان است. پزشک با استفاده از وسایل مختلف به بررسی درد و التهاب یا نشانه‌های حساسیت و کبودی‌های مختلف می‌پردازد تا بداند دقیقا با چه بیماریی روبه‌رو است. 
  • بررسی سابقه پزشکی کودک و خانواده، این مورد شامل بررسی بیماری‌های وراثتی و وراثتی بوده که می‌تواند کمک زیادی به تشخیص آرتریت نوجوانی کند. 
  • تحلیل تصاویری که به کمک اشعه ایکس تهیه شده‌است، از این تصاویر برای بررسی سلامت استخوان و مفصل و وجود ناهنجاری و تشخیص پا پرانتزی استفاده می‌شود.
  • انجام آزمایش تراکم استخوان: به منظور بررسی کمبود کلسیم و تشخیص بیماری‌هایی مانند پاچنبری و غیره 
  • انجام آزمایش خون و ادرار: برای ارزیابی میزان ویتامین‌ها و تاثیرات تغذیه بر بروز عوامل 
  • انجام رادیوگرافی و سونوگرافی: با هدف تشخیص توده‌ها 

روش درمان اختلال ساق پای کودکان چیست؟

درمان‌ اختلالات ساق پا بسته به نوع بیماری متفاوت بوده و شاید برای درمان نیاز داشته‌باشید تا صبر کنید نوزاد به سن خاصی برسد. این مورد به‌خصوص در کودکان پاچنبری دیده می‌شود.

این درمان‌ها متمرکز بر رفع دلیل بروز اختلال، درمان و رفع مشکل، بازگرداندن پا به شکل طبیعی، یاد دادن الگوهای صحیح راه‌رفتن و نشستن و خوددرمانی است. از جمله رایج‌ترین روش‌های درمان نیز می‌توان موارد زیر را نام برد:

  • استفاده از بریس 
  • پابند و آتل 
  • استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها 
  • پرتودرمانی و شیمی‌درمانی 
  • استفاده از کفش‌های اصلاحی برای درمان پای پرانتزی 
  • حرکات فیزیوتراپی.

در نهایت اگر هیچ کدام از راه‌های گفته‌شده پاسخگو نبود، بسته به نوع بیماری، پزشک جراحی را تجویز خواهد‌کرد. برای درک بهتر این تفاوت، روش‌های درمانی زیر را با هم مقایسه کنید: 

۱. عمل درمانی کلاب فوت (پا چنبری) برای تقویت پای کودک برای راه رفتن

در نوزادی که دچار کلاب فوت است، درمان مناسب با ورزش‌های کششی، گچ و یا جراحی، می‌تواند باعث اصلاح آن در کودک شود.

۲. گچ پای متاتارسوس ادداکتوس برای پای نوزاد سالم

نوزادان مبتلا به متاتارسوس ادداکتوس اگر فرم خفیف باشند، به خودی خود برطرف می‌شوند، اما موارد شدیدتر ممکن است به گچ، اسپلینت یا کفش‌های اصلاحی دارند. جراحی برای این اختلال به ندرت لازم است.

درمان‌ اختلالات ساق پای کودکان چیست؟
درمان‌ اختلالات ساق پا بسته به نوع بیماری متفاوت است.

۳. تالوس عمودی بدو تولد و روش درمان شکل طبیعی پای کودکان

درمان برای نوزادان مبتلا به تالوس عمودی بدو تولد مشابه درمان کلاب فوت، ورزش‌های کششی، گچ و در صورت لزوم جراحی است.

۴. درمان پلی داکتیلی

درمان پلی‌داکتیلی به محل و چگونگی اتصال انگشت یا انگشتان اضافه بستگی دارد. اگر استخوان وجود نداشته‌باشد و انگشت به درستی تشکیل نشده‌باشد، یک گیره می‌تواند قرار گیرد تا جریان خون قطع شده و بافت اضافی از بین برود. انگشتانی که کامل‌تر تشکیل شده‌باشند، بعد از اینکه کودک یکساله شد و پیش از آن که شروع به راه‌رفتن کند، از طریق جراحی برداشته می‌شوند.

۵. درمان انگشتان چرخیده از بدو تولد (Congenital Curly Toe)

در نوزادان مبتلا به انگشتان چرخیده، ۲۵ درصد از آنها به خودی خود بهبود می‌یابند. درمان این اختلال قطع تاندون پشت انگشت و برداشتن فشاری است که باعث چرخش شده‌است، اما این درمان تا پیش از ۶ سالگی که ممکن است به خودی خود بهبود یابد انجام نمی‌شود.

۶. رفع مشکل انگشتان روی هم افتاده

برای نوزادان دچار انگشتان روی هم افتاده که این اختلال برای پوشش‌های پا مشکل ایجاد می‌کنند ممکن است برای اصلاح به درمان جراحی نیاز داشته‌باشد.

۷. حرکات اصلاحی مشکلات پای کودکان و قوس و انحنای ساق پای نوزاد

حرکات اصلاحی در واقع انجام فعالیت‌هایی است که ضعف و مشکل جسمانی یا عضلانی را برطرف می‌کند. حال کودکانی که به مشکلات مختلف اختلالات ساق پا مانند صافی کف پا، انحراف زانو، انحراف لگن و مشکلات هنگام راه‌رفتن مانند عدم تعادل یا غیرعادی راه رفتن دارند، می‌توانند تحت نظر فیزیوتراپ متخصص که تشخیص انحراف پای نوزاد و کج بودن ساق پا را داده است، حرکات اصلاحی انجام داده و این مشکل را برطرف کنند. 

حرکات اصلاحی به منظور انجام فعالیت‌هایی است که برای ضعف‌های جسمانی و عضلانی مورد استفاده قرار می‌گیرد. مشکلاتی مانند صافی کف پا، انحراف مچ پا، انحراف زانو، انحراف لگن، انحراف ستون فقرات و راه رفتن به صورت تلو تلو وجود دارد که می‌تواند ظاهر غیرمتعارفی برای کودکان به وجود آورد. مراجعه به بهترین متخصص فیزیوتراپی و انجام حرکات اصلاحی می تواند این مشکلات را برطرف کند.

از جمله حرکات اصلاحی مخصوص کودکان برای درمان انواع اختلالات ساق پا می‌توان موارد زیر را نام برد:

  • لی لی کردن: می‌تواند به خوبی مشکلات ستون فقرات را حل کند. در صورتی‌که کودک مشکل جدی دارد این حرکات باید حتما در فضای مخصوص با استفاده از وسایل لازم و تحت نظر پزشک انجام شود. 
  • قورباغه‌ای نشستن: برای درمان فاصله بین زانوها و درمان پای پرانتزی می‌توان از این روش استفاده کرد. در این حالت کودک باید مانند قورباغه نشسته و جست‌و‌خیز کند. این حرکت به اصلاح فاصله بین دو زانو کمک می‌کند. 
  • تمرین با وسایل ورزشی: مخروط‌های ورزشی یکی از بهترین وسایل برای درمان کنترل کودک بر بدن و پاهایش است. در این روش از کودک خواسته می‌شود طبق الگوهای خاص از بین مخروط‌ها رد شود. 
  • حرکت جنگجو: این حالت شبیه به حالت جنگجو در یوگای بزرگسالان است. کودک باید ابتدا وزن بدن خود را روی یک پا قرار داده و به آرامی دست و بالاتنه‌اش را به سمت جلو بکشد. در صورت نیاز کودک باید کمک فیزیوتراپ باید این کار را انجام دهد. 

توجه: کودکانی که دچار مشکلات و اختلالات جدی هستند حتما باید تحت نظر پزشک درمان شده و حرکات اصلاحی را انجام دهند. از انجام خودسرانه این ورزش‌ها در کودکان دچار نقص ساق پا جدا خودداری کنید. 

حرکات اصلاحی مشکلات پای کودکان چیست؟
حرکات اصلاحی در واقع انجام فعالیت‌هایی است که ضعف و مشکل جسمانی یا عضلانی را برطرف می‌کند.

درمان مشکلات ساق پای نوزادان و کودکان در خانه چیست؟

با مشورت پزشک برای کمک به روند بهبود و درمان اختلالات ساق پا می‌توانید کارهای زیر را برای کاهش درد یا تسکین کودک انجام دهید. دقت داشته‌باشید هیچ کاری را بدون مشورت پزشک انجام ندهید:

  • رایحه درمانی: با استفاده از روغن گیاهانی مانند اسطوخودوس و بابونه می‌توان درد کودک را تسکین داد. حمام آب گرم با این روغن‌ها برای تسکین درد پای نوزاد بسیار مفید است. 
  • کمپرس آب گرم: گرما درمانی، استفاده از پدهای گرمایی یا حوله گرم می‌تواند به تسکین درد نوزاد کمک کند. 
  • یوگای کودکان: با مشورت یک دکتر فیزیوتراپی کودک، به جلسات هفتگی یوگای کودکان بروید. 
  • ماساژ روزانه: با توصیه پزشک و با استفاده از روغن‌های مختلف بدن کودک و به‌خصوص ناحیه دردناک را می‌توانید آرام کنید. 
  • دارو درمانی: استفاده از مسکن‌های به‌تجویز پزشک مانند استامینوفن می‌تواند به تسکین درد پای نوزاد کمک کند.

توجه: هرگز برای کاهش تب یا التهاب به کودک خود آسپرین ندهید، این مورد ممکن است باعث ابتلای کودک به سندروم ری شود. 

متن انگلیسی:
Stretching leg muscles during the day may help prevent nighttime pain in children.
ترجمه فارسی:
کشش عضلات پا در طول روز ممکن است به جلوگیری از درد در شب کودکان کمک کند.

به نقل از سایت mayoclinic

رایج ترین انواع اختلالات ساق پا در کودکان و نوزادان کدامند؟ (انواع مشکلات پای کودکان)

انواع مختلفی از اختلالات ساق پا در نوزادان وجود دارد. شاید نام مشکل «پای پرانتزی» یا «کف پای صاف» را بیش از سایرین شنیده‌باشید، اما اختلالات جدی‌تری نیز وجود دارد که به‌مرور زمان خود را نشان می‌دهند. این مشکلات مانند گذاشتن پنجه پا به داخل یا خارج یا بد ایستادن کودک در آینده ممکن است باعث بروز مشکلات فراوانی از جمله آرتروز یا عدم تعادل شود.

۱. کلاب فوت (پا چنبری) به علت ضعیف بودن پای کودک

به دسته‌ای از اختلالات پا اشاره دارد که در آنها پای نوزاد چرخیده، به سمت پایین و داخل است. تقریبا نیمی از نوزادان با این اختلال، در هر دو پا دچار مشکل هستند و بین یک تا چهار نوزاد در هر ۱۰۰۰ تولد دچار این اختلال هستند. نوزادان پسر تقریبا دو برابر دختران این مشکل را دارند. با اینکه این مشکل باعث درد نوزاد نمی‌شود، اما می‌تواند در طولانی مدت برای او مشکل‌ساز باشد و راه رفتن او را دچار مشکل کند.

۲. متاتارسوس ادداکتوس، مشکل شایع و رایج در پای نوزادان و کودکان

نوعی اختلال شایع پا در بدو تولد است که در ۱ تا ۲ درصد نوزادان دیده می‌شود. در این اختلال انگشتان و قسمت جلویی پای نوزاد به سمت داخل چرخیده است و به سختی صاف می‌شود. ظاهر کف پای نوزاد شبیه به لوبیا می‌شود.

بهترین روش درمان بد راه رفتن کودکان و نوزادان چیست؟

۳. بیماری بلانت و بهم ریختگی شکل طبیعی پای نوزادان

نوعی اختلال رشدی است که بر استخوان ساق پا یا درشت نی تاثیر می‌گذارد. نشانه این بیماری چرخش ساق پا به داخل یا حالت خمیده زانو است. بیماری بلانت در کودکان نوپا و نوجوانان در سن رشد دیده می‌شود. دلیل این بیماری مشخص نیست. اما دلایلی مانند چاقی و کمبود ویتامین D یا زود راه‌رفتن (بین ۸ تا ۱۰ ماهگی) می‌تواند بر بروز آن موثر باشد. 

۴. تالوس عمودی بدو تولد

علتی کمتر شایع برای کف پای صاف نوزادان است. اغلب با سایر اختلالات کروموزومی یا مادرزادی (اختلالاتی که از بدو تولد در نوزاد وجود دارند) همراه است. ظاهر کف پای نوزادی که دچار این اختلال است مانند پشت صندلی گهواره‌ای است.

۵. زانوی ضربدری، علت صاف نشدن پای نوزاد

برخلاف پای چنبری، زانوی ضربدری چرخش پا از زانو به سمت بیرون است. در این حالت زانوها وقتی به هم چسبیده باشند بیش از ۲ سانتی‌ متر باهم فاصله دارند. ممکن است کودکان تا ۴ سالگی به‌دلیل وزن بیشتری که دارند دچار زانوی ضربدری باشند. اما زمانی مشکل جدی است که این شرایط تا سن رشد و بعد از ۴ سالگی ادامه داشته‌باشد. در این زمان باید برای درمان اقدام کرد. می‌توان تا ۶ سالگی و با استفاده از وسایل کمکی و فیزیوتراپی آن را درمان کرد. 

زمان بهبود مشکل پرانتز پای نوزادان

۶. پلی داکتیلی از اختلالات پای کودکان

این لغت به معنای وجود انگشت یا انگشتان اضافی در دست یا پا است و اختلالی شایع است، تقریبا یک نوزاد در هر هزار نوزاد با پلی‌داکتیلی به دنیا می‌آید. با اینکه این اختلال به شکل خانوادگی منتقل می‌شود گاهی بدون وجود سابقه خانوادگی اتفاق می‌افتد.

۷. فیبولا ملیا در کودکان

این اختلال ساق پا یک نقص مادرزادی است که در آن قسمت یا تمام استخوان فیبولا در نوزاد وجود ندارد. از هر ۴۰ هزار نوزاد یک مورد به این بیماری مبتلا می‌شود. این بیماری نقصی شدید بوده که با عوارض و بیماری‌های دیگری از جمله موارد زیر همراه است: 

  • تفاوت طول پاها 
  • بدشکلی پاها 
  • شکل نگرفتن برخی از انگشتان پا 
  • بدشکلی بین مچ پا و استخوان پاشنه 
  • جهت‌گیری نامناسب پاها (چرخش به بیرون یا داخل)

هنوز دلیل مشخصی برای بروز این بیماری تعیین نشده‌است. اما براساس تحقیقات جهش ژنتیکی در اندام‌های تحتانی بدن طی دوره جنینی باعث بروز این اختلال است. جالب است بدانید این نقص وراثتی نبوده و تنها به دلیل نامعلومی در جهش ژنتیک‌ها اتفاق می‌افتد. 

علت مشکلات ساق پا کودکان چیست؟

۸. الگوهای غیرطبیعی در راه رفتن کودک

چرخش پا به سمت داخل یا خارج هنگام راه‌رفتن یکی از مشکلات رایج اختلالات ساق پا در کودکان است. این اختلال در سنین رشد و شروع راه رفتن خود را نشان داده و دلایل زیادی از جمله کمبود کلسیم و ویتامین D دارد. این چرخش در ناحیه مچ پا ایجاد شده و باعث بدفرمی استخوان ران در لگن می‌شود. 

والدین وظیفه دارند الگوهای راه‌رفتن کودک و سلامت پاهای او را بررسی کرده و در صورت مشاهده مشکل با متخصص اطفال تماس بگیرند. گاهی چرخش شدید پا به داخل یا خارج باعث فلج کودک، تلو تلو خوردن او و عدم تعادل در راه‌ رفتنش می‌شود. 

درمان این مشکل در کودکان زیر ۸ سال اغلب با استفاده از آتل و بریس یا حرکات اصلاحی است. اما در صورت عدم درمان در سنین بالاتر نیاز به جراحی خواهدداشت. 

۹. انگشتان چرخیده از بدو تولد (Congenital Curly Toe)

این اختلال به این معنی است که انگشتان نوزاد به شکل غیرطبیعی چرخیده است. همچنین ممکن است انگشت در حالت خم شده‌باشد، اما اختلال اولیه این است که انگشت چرخش نامناسب دارد. این اختلال اغلب در هر دو پا وجود دارد.

۱۰. انگشتان روی هم افتاده

این اختلال هنگامی که انگشت پنجم نوزاد از روی انگشت چهارم عبور می‌کند، اتفاق می‌افتد. این حالت با درجات متفاوتی به وجود می‌آید و در برخی از نوزادان آزاردهنده نیست.

۱۱. بیماری ازگود اشلاتر

این بیماری معمولا تحت نام سندروم تحرک بیش‌از‌حد شناخته می‌شود. تحرک زیاد باعث فشار به درشت نی و ساق پا می‌شود. این بیماری در ادامه تورم و برآمدگی استخوان را ساق پا را به‌همره خواهد‌داشت.

این نوع از اختلالات ساق پا کودکان اکتسابی بودی و به‌دلیل پریدن از سطح مرتفع، زانو زدن بیش‌از‌حد و غیره اتفاق می‌افتد. بیماری ازگود اشلاتر خوش‌خیم است و با تمرینات فیزیوتراپی و مصرف داروهای ضدالتهاب درمان می‌شود. 

۱۲. بیماری لگ کالو پرتس 

عارضه لگ کالو پرتس (Legg–Calvé–Perthes syndrome) بیماریی است که در اثر اختلال در عروق خونی و نرسیدن خون کافی به پاها کودک را درگیر می‌کند. این بیماری معمولا در سن ۳ تا ۱۲ سالگی هر دو پای فرد را درگیر می‌کند.

این عارضه می‌تواند دچار لنگی کودک بدون احساس درد شود. لازم به ذکر است پسران بیش از دختران در معرض ابتلا به این بیماری هستند. روش درمان آن نیز مبنی بر فیزیوتراپی، استفاده از کفش‌های اصلاحی، آتل‌بندی و در نهایت جراحی است.  

۱۳. آرتریت التهابی نوجوانان (JIA)

یکی از شایع‌ترین انواع اختلالات ساق پا در کودکان و نوجوانان، آرتریت التهابی (JIA) است. این نوع از آرتریت روماتوئید با درد زانو و قوزک پا خود را نشان می‌دهد. کودکان بین سنین ۶ تا ۱۵ سال بیش از سایرین دچار این مشکل می‌شوند.

این عارضه با درد و التهاب شدید و گاهی راش و تب خود را نشان می‌دهد. آرتریت می‌تواند یک یا چند مفصل کودک را تا ۶ هفته درگیر و متورم کند که به آن آرتریت التهابی می‌گویند. دلیل بروز این عارضه ناشناخته است و برای درمان آن باید به دکتر روماتولوژی مراجعه کرد. 

آرتریت التهابی نوجوانان چیست؟
یکی از شایع‌ترین انواع اختلالات ساق پا در کودکان و نوجوانان، آرتریت التهابی (JIA) است.

 ۱۴. وجود تومور یا سرطان استخوان در ساق پای کودکان

علائم سرطان استخوان در میان کودکان بسیار نادر است. اما انواع مختلفی از تومورها وجود دارند که می‌توانند باعث اختلالات در ساق پا نوزاد یا کودک شوند.:

  • تومور خوش خیم: دیسپلازی فیبروز
  • تومورهای بدخیم: انواع بیشتری داشته و با علائم شدیدتری همراه هستند. این تومورها به شدت باعث بروز اختلالات ساق پا می‌شوند و برای درمان آن نیاز به شیمی‌درمانی یا پرتودرمانی است. تومورهای بدخیم همچنین باعث شکنندگی استخوان‌ها و تاثیر بر شکل‌گیری ظاهر اندام‌های در حال رشد کودک می‌شوند. 
  • کیست ساده استخوان
  • فیبروم غیر استخوانی

۱۵. عفونت مفصل و استخوان کودکان

عفونت مفصل نیز می‌تواند باعث اختلالات ساق پا در کودکان شود. در واقع این مشکل بسیار شایع است. عفونت مفصل و استخوان همراه با درد مزمن و حاد پا است که گاهی باعث اختلال در راه‌رفتن و عادت به الگوی بد و در نهایت بدفرمی پاها می‌شود. این عارضه با انتشار به سایر نقاط بدن می‌تواند مشکلات بسیار زیادی برای رشد کودکان ایجاد کند.

عفونت مفاصل نوزادان

بهتر است بدانید عفونت مفاصل یک مورد اورژانسی اختلالات ساق پا است که باید به‌سرعت آن را درمان نمود. این عارضه باعث تخریب سطح مفصل شده، بنابراین کودک از راه‌رفتن امتناع کرده یا معمولا پای خود را روی زمین قرار نمی‌دهد. این عفونت در نهایت منجر به چرخش زانو و بدفرمی ساق پا می‌شود. درمان این بیماری نیاز به جراحی و استفاده از آنتی‌بیوتیک‌های مختلف دارد. 

عفونت استخوان کودکان

این مورد نیز عارضه‌ای حاد در کودکان است. عفونت استخوان منجر به تب و لنگی کودک می‌شود. هرچند که کودک با ابتلا به این بیماری می‌تواند راه برود اما اکثر دیر راه افتاده یا پاهای خود را به سمت داخل می‌گذارد. درمان این بیماری براساس مصرف آنتی بیوتیک‌های خوراکی و وریدی است. اگر استخوان دچار آبسه شده باشد شرایط شدیدتر بوده و کودک باید تحت عمل جراحی قرار گیرد.

عفونت مفصل و استخوان کودکان چیست؟
عفونت مفصل نیز می‌تواند باعث اختلالات ساق پا در کودکان شود.

عوارض اختلالات ساق پای نوزادان و کودکان چیست؟

اگر نوزادان مشکلات ساق پا و یا مشکلات پایی داشته‌باشند که درمان نشوند، در آینده دچار عوارض مختلفی خواهند شد. یکی از اصلی‌ترین عوارضی که ممکن است در نوزادان دیده‌شود، کاهش اعتماد به نفس آنها به علت کم شدن زیبایی و اختلال در ظاهر آنهاست. از طرفی هنگامی که نوزاد با مشکلات و ساق پا مواجه شوند، ممکن است که ستون فقرات آنها دچار انحراف شود. با انحراف ستون فقرات، اعصاب نیز تحت تاثیر قرار می‌گیرند و مشکلات نوزادان در بزرگسالی می‌تواند متنوع و وسیع باشد.

نشانه‌های اختلال پای نوزادانعوارض اختلال پا در کودکانروش درمان مشکل پای کودک
موقعیت یا شکل غیرطبیعی پاپیاده‌روی با تاخیروسایل یا بریس‌های ارتز
مشکل در راه رفتن یا درددرد مزمنفیزیوتراپی
تورم یا قرمزیایجاد ناهنجاری‌های راه رفتنمداخله جراحی (در صورت لزوم)
جدول مشخصات بیماری پا در کودکان

چگونه می توان از اختلالات پای نوزادان پیشگیری کرد؟

نمی‌توان از بروز اختلالات پای نوزادان پیشگیری کرد زیرا قبل از تولد معمولا در دوران جنینی این مشکلات پیش می‌آیند. اما در سنین بالاتر، نوزادان ممکن است که به علت اشتباهات پدر و مادر در نگهداری از نوزاد، اندام‌ها کج شوند و یا با انحراف مواجه شوند. در هر صورت می‌توان از بدتر شدن مشکلات ساق پا و مشکلات پا در نوزادن پیشگیری کرد. برای اینکار تنها کافی است که اصول مراقبت و نگهداری از کودکان و نوزادان را به خوبی بیاموزید.

نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر

با انجام آزمایش‌های غربالگری پیش از بارداری و قرار گرفتن تحت نظر پزشک متخصص از همان ابتدای بارداری می‌توانید تا حد زیادی مانع از بروز این مشکلات یا اختلال ساق پا در کودکان شوید. همواره به نشانه‌های غیرعادی که کودک بروز می‌کند، بی‌توجه نباشید. بسیاری از بیماری‌ها در سنین پایین قابل پیشگیری است، اگر به موقع برای درمان آن اقدام شود.

بهترین پزشک برای تشخیص این بیماری، معمولا دکتر فوق تخصص کودکان، دکتر روماتولوژی و دکتر ارتوپد است. همانطور که پیشتر اشاره‌شد، زمان برای درمان این اختلالات اهمیت زیادی دارد. می‌توانید برای درمان سریع، از سیستم مشاوره با دکتر روماتولوژی کودکان آنلاین، دکتر اطفال آنلاین یا دکتر ارتوپد آنلاین در سایت دکترتو استفاده کنید.

دکترتو مراقب سلامتی شماست!

پرسش‌های متداول

بله. در مواقعی ممکن است که کودک معلولیتی داشته باشد و پای او به اندازه‌ی کافی رشد نکند یا رشد پاها به یک اندازه نباشند. اگر این مشکلات سریع تشخیص داده‌شوند، می‌توان برای درمان آنها اقدامات لازم را انجام داد. اما اگر تشخیص مشکلات پاها به خوبی در کودکان انجام نشود، ممکن است که دیر شود و نتوان برای آن کاری انجام داد.

پای نوازدان به حالت طبیعی کمی در شکم جمع شده‌است. این حالت مشکل نیست و طبیعی است. پای نوزادان فلکس شده‌است و با کشیدن پاها با سمت پایین، صاف می‌شود. همچنین اندازه‌ی پاها برابر است.

برای پیشگیری از پرانتزی شدن پای نوزاد از روش‌های مختلفی استفاده می‌شود. برخی از این روش‌ها تمرینات اصلاحی پای نوزاد در منزل هستند و می‌توانند به خوبی بدشکلی‌ها و بدفرمی‌های پای نوزادان را برطرف کنند. از طرفی می‌توانید نوزاد را به روش درستی قنداق کنید تا پا پرانتزی او برطرف شود. برای درمان پای پرانتزی نوزاد باید از دکتر اطفال یا دکتر ارتوپد کمک بگیرید. به هیچ عنوان سرخود برای درمان این مشکل اقدام نکنید.

نوزادانی که مچ پای کجی دارند، گاهی با گچ و روش‌های درمانی مانند کفش‌های مخصوص درمان می‌شوند. اما کسانی که با روش‌های کم تهاجم درمان نشوند، نیازمند جراحی هستند. جراحی‌های اصلاحی برای پای کج و مچ پای کج نوزاد مورد استفاده قرار می‌گیرند.

با انجام معاینات و بررسی‌های مختلف می‌توان برای تشخیص مشکل پای نوزاد اقدام کرد.

امتیاز شما به مقاله:
(4از5)
دسته بندی:
برچسب:
منبع:
مطالب مرتبط

پاسخ دادن