علت بی ادراری چیست و در چه افرادی رخ میدهد؟

آنچه در این مقاله می‌خوانید

بی ادراری که گاهی آنورزیس نیز نامیده می‌شود، به عدم تولید ادرار اشاره دارد. این اتفاق می‌تواند در نتیجه شرایطی مانند شوک، از دست دادن شدید خون و نارسایی قلب یا کلیه‌ها یا مصرف دارو و سموم رخ دهد. آنوری یک وضعیت اورژانسی است و می‌تواند تهدید کننده زندگی باشد.

approved-by-doctors

تأیید‌‌‌‌‌‌‌ شده توسط پزشکان متخصص دکترتو

محتوای این مقاله صرفا برای افزایش آگاهی شماست. قبل از هرگونه اقدام، جهت درمان از پزشکان دکترتو مشاوره بگیرید.

زمان مطالعه : 6 دقیقه
علت بی ادراری چیست و در چه افرادی رخ میدهد؟

بی ادراری یا نیامدن ادرار یک عارضه دردناک و تا حدی خطرناک است که در سنین مختلف رخ می‌دهد. مهمترین علت این بیماری، انسداد ادراری است که بیشتر به خاطر عبور نکردن سنگ کلیه، تومور مثانه، التهاب پروستات در مردان یا عفونت ادراری رخ می‌دهد. انسداد را می‌توان به طور موقت با نوعی کاتتر تخلیه برطرف کرد، اما برای رفع دائمی آن نیاز به جراحی است. بهترین راه درمان نیامدن ادرار، مراجعه به اورولوژیست یا متخصص نفرولوژی است. در سایت دکترتو، نوبت‌دهی اینترنتی پزشکان، امکان دریافت نوبت ویزیت حضوری و مشاوره آنلاین برای شما وجود دارد.

بی ادراری (قطع ادرار) چیست؟

بی ادراری یا قطع ادرار زمانی رخ می‌دهد که کلیه‌ها تولید ادرار را متوقف کنند. در این اختلال فرد ابتدا دچار الیگوری یا کاهش دفع ادرار می‌شود و سپس کلیه‌های او به سمت قطع ادرار پیشرفت می‌کند. این وضعیت معمولا در نتیجه بیماری یا آسیب در کلیه‌ها دیده می‌شود.

تولید ادرار یک فرآیند حیاتی است و نتیجه فیلتر کردن و دفع مواد زائد، مایعات، الکترولیت‌ها و سایر مواد دیگری است که بدن به آن‌ها نیازی ندارد. فرآیند توقف تولید ادرار به این صورت است که موادی که در حال خروج از بدن هستند، در بدن می‌مانند و کلیه‌ها کار خود را متوقف کرده و تولید ادرار نیز متوقف می‌شود. توقف تولید ادرار می‌تواند منجر به بیماری‌های دیگر شود و اگر درمان نشود، تهدیدکننده زندگی است و می‌تواند خطرناک باشد.

بی ادراری زمانی تشخیص داده می‌شود که کلیه‌ها کمتر از ۵۰۰ میلی لیتر ادرار در روز تولید کنند. خروجی ادرار روزانه معمولا بین ۱ تا ۲ لیتر برای یک فرد بزرگسال است. قطع ادرار عمدتا با بیماری‌های حاد کلیوی(ناگهانی و کوتاه مدت) یا مزمن(بلند مدت) مرتبط است. اگر در معرض این بیماری هستید، برای تشخیص و درمان مناسب به پزشک مراجعه کنید.

اینفوگرافی بی ادراری
بی ادراری یا قطع ادرار زمانی رخ می‌دهد که کلیه‌ها تولید ادرار را متوقف کنند.

علائم بی ادراری یا قطع ادرار چیست؟

ادرار نکردن نشانه چیست؟ بی ادراری یا قطع ادرار نشانه و علامتی از بیماری و نه خود بیماری است. گاهی اوقات فرد ممکن است علائم دیگری از بیماری زمینه‌ای که باعث کاهش تولید ادرار شده است را داشته باشد.

بیماری‌های مرتبط با قطع ادرارنشانه‌های هر بیماری
بیماری کلیویتورم در پاها، مچ پا و صورت
جوش یا خارش پوست
درد پهلو در پشت یا کنار بدن
حالت تهوع یا استفراغ
تنگی نفس
سرگیجه
گرفتگی مجاری ادراری
مشکل در تمرکز
خستگی
نارسایی قلبیتنگی نفس
تورم پاها
خستگی یا سرگیجه
حالت تهوع
کاهش اشتها
ضربان قلب بالا
سرفه یا خس خس سینه
کتواسیدوز دیابتیتشنگی بیش از حد
خشکی دهان
استفراغ
درد شکم
اسهال
علائم عفونت ادراری
از دست دادن اشتها
خستگی
گیجی
بوی میوه‌ای در نفس
نشانه‌های بی ادراری در سنین مختلف

دلایل بی ادراری یا نیامدن ادرار (علت نیامدن ادرار در زنان و مردان)

بی ادراری یا قطع ادرار عمدتا به علت مشکلات کلیوی ایجاد می‌شود، اما مشکلات قلبی نیز می‌توانند باعث قطع ادرار شوند. برخی از مهمترین علت ادرار نکردن عبارتند از:

  • دیابت: بالا بودن پیوسته سطح قند خون در فرد دیابتی مانند حالتی که در دیابت کنترل نشده وجود دارد، می‌تواند باعث کتواسیدوز دیابتی یا آسیب به عروق خونی کوچک در کلیه‌ها شود که از مهمترین دلیل ادرار نکردن است.
  • سنگ کلیه یا نشانه های التهاب پروستات در مردان: این سنگ‌ها باعث انسداد در مجاری ادراری کلیه یا حالب می‌شوند (لوله‌هایی که ادرار از طریق آن از کلیه‌ها خارج شده، به مثانه و سپس پیشابراه رفته و در نهایت از بدن خارج می‌شود). این انسدادها به معنای عدم توانایی ادرار برای خروج از بدن است.
  • نارسایی کلیه: نارسایی حاد کلیه به معنای توقف عملکرد کلیه‌ها و عدم توانایی کلیه برای فیلتر کردن ادرار و علت نیامدن ادرار در مردان و زنان است.
  • فشار خون بالا: به عنوان بیماری فشار خون نیز شناخته می‌شود. فشار خون بالا می‌تواند به مرور زمان باعث آسیب به عروق خونی کلیه‌ها شود. اگر فشار خون درمان نشود، آسیب دائمی کلیه‌ها و قطع ادرار شود.
  • تومور یا وجود غده در مثانه: رشد توده توموری در کلیه‌ها یا در نزدیکی آنها می‌تواند باعث انسداد و جلوگیری از خروج ادرار از بدن شود.
  • نارسایی قلبی: در نارسایی قلبی، قلب نمی‌تواند به اندازه کافی خون را در بدن پمپ کند. اگر به اندازه کافی مایع در رگ‌های خونی وجود نداشته باشد، پروسه‌هایی که در بدن اتفاق می‌افتند، متوقف می‌شوند. یکی از ارگان‌هایی که تحت تاثیر قرار می‌گیرد، کلیه است، که تولید و دفع ادرار را متوقف می‌کند تا مایع بیشتری را در بدن حفظ کند.

علت قطع ادرار در سالمندان چیست؟

قطع ادرار یا حتی در مواردی بی اختیاری ادرار یک شکایت شایع و ناراحت کننده در سالمندان است. مهمترین علل آن تغییرات ساختاری در عضله مثانه و اختلال در کنترل عصبی و تغییرات مرتبط با افزایش سن در دستگاه ادراری تحتانی است. احتباس ادرار می‌تواند از عوارض جانبی داروها یا عفونت ادراری باشد.

بهترین روش برای تخلیه کامل ادرار چیه؟

همین حالا از بهترین دکتر مشورت بگیر!

روش تشخیص بی ادراری چگونه است؟

تشخیص بی ادراری و علت آن با بررسی تاریخچه پزشکی و سابقه دارویی شروع می‌شود. پزشک درباره علائم و تغییرات ادرار به شرح زیر، سوالاتی خواهد پرسید:

  • تورم
  • خستگی
  • تغییر در اشتها
  • خون در ادرار
  • تعداد دفعات ادرار
  • مقدار ادرار
  • درد شکم یا درد پهلو

پزشک ممکن است آزمایش‌های دیگری مانند آزمایش خون برای بررسی عملکرد کلیه، آزمایش ادرار برای بررسی وجود خون یا قند در ادرار، نمونه‌برداری از کلیه یا آزمایش‌های تصویربرداری مانند سونوگرافی، عکس رادیوگرافی ساده، سی تی اسکن یا اسکن ام آر آی را درخواست کند. ممکن است تا زمانی که عملکرد کلیه فرد به حالت اولیه باز گردد یا علت قطع ادرار مشخص شود، بیمار بستری شود.

متن انگلیسی:
To diagnose anuria, it is necessary to measure the person’s urine output, which is usually done through a urinary catheter to allow complete bladder emptying.
ترجمه فارسی:
برای تشخیص آنوری لازم است برون ده ادرار فرد اندازه‌گیری شود که معمولا این کار از طریق کاتتر ادراری انجام می‌شود تا امکان تخلیه کامل مثانه وجود داشته باشد.

به نقل از سایت osmosis

بهترین روش درمان بی ادراری یا آنوری چیست؟

اگر بی ادراری نشانه‌ای از یک بیماری زمینه‌ای باشد، درمان آن به نوع بیماری زمینه‌ای بستگی خواهد داشت:

  • مدیریت دیابت: افراد مبتلا به دیابت باید قند خون خود را تحت کنترل داشته باشند. رعایت رژیم غذایی، ورزش و مصرف تمام داروهای تجویز شده طبق دستورالعمل، در کنترل قند خون کمک کننده است.
  • تغییر سبک زندگی: ایجاد تغییرات مثبت در سبک زندگی نیز برای افرادی که فشار خون بالا دارند بسیار مهم است. پزشک ممکن است تغییرات رژیم غذایی و ورزش و مصرف دارو، برای کمک به حفظ فشار خون پایین را پیشنهاد دهد.
  • از بین بردن سنگ کلیه یا تومور: انسداد کلیه به علت سنگ کلیه یا تومور، نیاز به درمان جهت حذف عامل انسدادی دارد. درمان ممکن است به معنی جراحی، شیمی درمانی یا پرتودرمانی برای کاهش یا حذف تومور یا سنگ باشد.
ممکن است تا زمانی که عملکرد کلیه فرد به حالت اولیه باز گردد یا علت قطع ادرار مشخص شود، بیمار بستری شود.

مدیریت بیماری های کلیوی به درمان بی ادراری کمک میکند؟

آیا کم کاری کلیه قابل درمان است؟ بیماری‌های کلیوی با دیالیز ( روشی جهت حذف مایعات اضافی، الکترولیت‌ها و مواد زائد از خون است) درمان می‌شوند. در صورت نیاز، دیالیز ۳ تا ۴ بار در هفته در کلینیک سرپایی یا بیمارستان انجام می‌شود. چندین راه برای دیالیز وجود دارد.

به طور معمول، در این روش خون از بدن خارج می‌شود و از فیلتر مخصوصی برای حذف مواد زائد عبور کرده و سپس دوباره به بدن تزریق می‌شود. کسی که دچار آسیب کلیوی است و دیالیز می‌شود، می‌تواند داوطلب پیوند کلیه باشد. به دلیل معایب و مراقبت‌های طولانی مدت پس از پیوند، همه افراد مناسب این نوع جراحی نیستند. استنت حالب نیز ممکن است در جمع آوری ادرار کمک کننده باشد.

قرص درمان احتباس ادرار یا آنوری

از میان بهترین قرص برای آمدن کامل ادرار یا دارو برای تخلیه کامل ادرار می‌توان به آلفوزوسین، دوکسازوسین، پرازوسین، سیلودوسین، تادالافیل، تامسولوسین و ترازوسین اشاره کرد. ترکیبی از یک مهارکننده ۵ آلفا ردوکتاز و یک آلفا بلوکر، مانند فیناستراید و دوکسازوسین یا دوتاستراید و تامسولوسین، ممکن است بهتر از یک داروی فردی به تنهایی کار کند. احتباس ادراری اصلی‌ترین علایم هیپرپلازی خوش‌خیم پروستات است.

درمان خانگی نیامدن ادرار

قبل از درمان، اولین قدم پیدا کردن علت قطع شدن ادرار است که در این زمینه بهتر است از اورولوژیست کمک بگیرید. برای درمان قطع شدن ادرار بهتر است عادات غذایی خود را اصلاح کنید و از مصرف الکل، کافئین یا غذاهای اسیدی جلوگیری کنید.

همین الان بهترین دکتر برای درمان سوزش و قطعی ادرار را پیدا کن!

نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر

بی ادراری یا نیامدن ادرار یک اتفاق دردناک و تا حدی خطرناک است که معمولا به دلیل انسداد مجاری ادراری یا تولید نشدن ادرار در کلیه‌ها رخ می‌دهد. مهم‌ترین علل آن التهاب پروستات در مردان، عفونت مجاری ادراری یا گیر کردن سنگ کلیه در مجرای ادرار است. این اتفاق با عوارضی مانند درد کلیوی، تکثیر باکتری در بدن، کشش مثانه و آسیب به عضلات کف لگن همراه است.

در صورت قطع ادرار یا در واقع  بی ادراری، برای درمان و مدیریت بیماری و عوارض ناشی از آن به دکتر کلیه و مجاری ادراری یعنی دکتر اورولوژیست یا فوق تخصص کلیه مراجعه کنید. در سایت دکترتو امکان دریافت نوبت ویزیت حضوری یا مشاوره با دکتر اورولوژی آنلاین یا دکتر کلیه آنلاین (دکتر نفرولوژی آنلاین) نیز وجود دارد.

دکترتو مراقب سلامتی شماست!

پرسش‌های متداول

بله، اگر کلیه‌ها کاملا خاموش نشده باشند و میزان فیلتراسیون گلومرولی (GFR) به صفر مطلق رسیده باشد، احتمالاً افراد پس از شروع دیالیز همچنان ادرار خواهند داشت.

معمولا به دلیل بزرگ شدن پروستات است. در این افراد، انسداد زمانی اتفاق می‌افتد که غده پروستات آنها آنقدر بزرگ شود که مجرای ادراری را تحت فشار قرار دهد.

وقتی ادرار داری ولی نمیاد یا وقتی دستشویی داری ولی نمیاد چه دلیلی می‌تواند داشته باشد؟ شایع‌ترین علل آن شامل بارداری، ضربه به کف لگن پس از زایمان واژینال، یائسگی، چاقی، عفونت‌های دستگاه ادراری، اختلالات شناختی، سرفه مزمن یا یبوست هستند.

یک مثانه سالم می‌تواند حدود ۲ فنجان ادرار را قبل از اینکه پر شود در خود نگه دارد. بدن شما ۹ تا ۱۰ ساعت زمان نیاز دارد تا ۲ فنجان ادرار تولید کند.

امتیاز شما به مقاله:
(3.7از5)
دسته بندی:
برچسب:
منبع:
مطالب مرتبط

پاسخ دادن

نظرات درباره بی ادراری

  1. عاطفه گفت:

    سلام من سنگ کلیه ۸ میل دارم الان درد دارم و ادرارم کم شده میشه راهنمایم کنید

  2. عاطفه گفت:

    سلام من ۳ سال میشه سنگه کلیه دارم اونم به اندازه ۸ میل هر داروی مصرف کردم جواب نداد اوایل درد نداشتم ولی الان چند وقته که درد دارم و ادرارم هم کم شده میشه راهنمایم کنید

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام
      اب بسیار زیاد بنوشید
      تحرک بدنی داشته باشید
      از مسکن استفاده کنید
      ولی در صورت عدم تسکین نیاز به پزشک دارید
      درمان سنگ کلیه بستگی به نوع و اندازه سنگ، وضعیت سلامتی، میزان درد و علائم دیگرتان دارد. درمان سنگ کلیه ممکن است شامل مصرف داروهای ضد درد و مسهل، مصرف آب بیشتر و تغییر در رژیم غذایی شما باشد. در برخی موارد، لیتوتریپسی (شکستن سنگ کلیه با موج صوتی)، پاپیلوتومی (جراحی خارج کردن سنگ کلیه) و یا اندوسکوپی (جراحی با استفاده از لوله‌های کوچک) ممکن است نیاز باشد.

      متخصص نفرولوژی

  3. . گفت:

    سلام من دو روزه ادرارم نمیاد یعنی میاد ولی سرویس میرم نمیاد شکمم درد گرفته بعد خارش وجوش تو صورتم دارم خستگی بدن دارم بعضی وقتها بی اشتها میشم لطفاً راهنمایی بفرمایید

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام
      با توجه به علائمی که دارید، از جمله مشکل در ادرار کردن، درد شکم، خارش و جوش در صورت، خستگی و بی‌اشتهایی، مهم است که به‌سرعت به پزشک مراجعه کنید. این علائم می‌توانند نشانه‌هایی از مشکلات جدی مانند عفونت یا مشکلات کلیوی باشند. لطفاً هر چه زودتر برای ارزیابی دقیق و درمان اقدام کنید.

      متخصص اورولوژیست

  4. امیر گفت:

    من چند ماهی هست که شب بیشتر از ۳ الی ۴ بار میرم دستشویی و صبح ها که بلند میشم درد تو مثانم میاد ایا این علائم نشون دهنده احتباس ادراره

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام
      خیر بیشتر علایم تکرر ادرار دارید
      از نظر مشکلات پروستات هم نیاز به معاینه دارید

      متخصص اورولوژیست

  5. محبوبه گفت:

    باسلام من دختری ۳۴ ساله هستم چند سالی هست دچار احتباس در ادرار و تکرر ادرار و باتاخیر میاید و بی اختیاری در ادرار هم دارم علت چیه و راه درمان ان چیست

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام
      هم از نظر التهاب و عفونت مجاری ادراری
      و هم مشکلات اعصاب مثانه بررسی شوید
      در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید

      متخصص زنان و زایمان

  6. محبوبه گفت:

    باسلام من دختری ۳۴ ساله هستم چند سالی هست دچار احتباس در ادرار و تکرر ادرار و تاخیر امدن در ادرار هستم و بی اختیاری ادراری دارم میخواستم بدونم علت این مشکلات چیه و درمان دارد اگر دارد چیکار کنم و یا چه دارو هایی مصرف کنم

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      محبوبه عزیز
      هم از نظر التهاب و عفونت مجاری ادراری
      و هم مشکلات اعصاب مثانه بررسی شوید
      در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید

      متخصص زنان و زایمان

  7. شهاب گفت:

    با سلام.یک ماهی هست بابت هیپرپلازی خوش خیم پروستات تحت درمان هستم..و قرص آمنیک،پرستادین،و مدتی هم آنتی بیوتیک مصرف میکردم(تزریقی و خوراکی)..الان هم تحت درمانم..الان مشکلی که دارم هنگامی که وعده غذایی مصرف میکنم (با اینکه زیادم غذا نمیخورم و تمام پرهیز های لازم رو که دکتر گفته انجام میدم) ادرارم بند میاد و دچار خشکی دهان میشم و هرچی مایعات میخورم کارساز نیست و معمولا این وضع ادامه داره تا اجابت مزاج صورت بگیره که بعد اون یواش یواش ادرارم دوباره برمیگرده…در ضمن دچار نفخ زیادم هستم…دکتر گفت مثانه التهاب زیاد داره…لطفا منو راهنمایی کنید که علت این مشکل چیه و چه درمانی براش وجود داره.
    با تشکر از شما

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام
      باید از هر دو جنبه معاینات و ازمایش تکرار شود
      هم مجاری ادراری و مثانه
      و هم پروستات
      ولی بیشتر بعلت تورم پروستات این اتفاقات می افتد
      در صورت عدم درمان شاید پزشک توصیه به جراحی کند

      متخصص اورولوژیست

      1. شهاب گفت:

        با سلام مجدد
        همون ابتدا که مراجعه کردم دکتر بعد معاینه و پرسیدن شرح حال تست مثانه و سیستوسکپی برام انجام دادن که تنگی در ناحیه گردن مثانه تشخیص دادن..و با توجه به سنم که ۳۸ ساله..گفتن جراحی با لیزر باید انجام بدی(اگه سنت بیشتر بود جراحی باز میکردیم) این دارو ها و درمان الان بعد اون جراحیه..و در اخرین مراجعه طول درمانو ۳ تا ۶ ماه بمن اعلام کردن…الان نمیدونم با توجه به اینکه اخربن مراجعه ۵ تا آمپول آمیکایسن دادن و اونم امروز اخرین تزیقش تموم میشه و برا یک ماه دیگه مراجعه هست و این احتباس ادرار (دفع کم)که تقریبا ۱۲ ساعت ادامه داره ایجاد مشکل و عفونت نمیکنه…و اینکه راهی هست که بشه کم کرد این التهابو مثلا ایا فعالیت مثه پیاده روی یا استفاده از توالت ایرانی باعث افزایش التهاب میشه،یا اگه همین وعده غذایی رو به چند بخش توی روز تقسیم کنم کمکی میکنه…استفاده از قرص ضد التهاب مثه سلکوسیب راهگشا هست…ممنون میشم راهنمایی کنین

        1. همیارِ دکترِتو گفت:

          سلام
          اگر التهاب در مجاری باشد سلکسیب می تواند کمک کننده باشد
          ولی اگر مشکل در اسفنگتر باشد معمولا تاثیر خاصی ندارد
          با توجه به شرایط شما
          همه دارو ها زیر نظر پزشکتان باشد

  8. المیرا صمدی گفت:

    سلام
    پدر همسرم ۶۷سالشونه
    با بزرگی پروستات مراجعه کردن بیمارستان و بعد از نمونه برداری بدون مشکل ادرار کردن ،ولی با گذشت چند ساعت تواناییشون رو در ادرار از دست دادن و دوباره بستری شدن
    الان بعد از ۵روز بستری،روزها بدون مشکل ادرار میکنن ولی شب ها نیاز به سوند پیدا میکنن
    دلیلش چی هست
    و تا کی حدودا این روند ادامه داره؟
    ممنون از پاسخگوییتون

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام
      با این علایم
      باید پروستات برداشته شود
      و از تظر کریستال و التهاب مجاری ادراری بررسی های لازم در بیمارستان صورت گیرد
      طول درمان به میزان اینن درگیری‌ها مرتبط است

  9. ۰۰۹۳۷۸۹۵۵۸۸۹۰ گفت:

    سلام بشیر استم از افغانستان
    دستشویی میروم کم کم میایدهمیشه زیرشکمم را بادستم فشار میدهم بعدن ادرارم میآید زیرشکمم را که فشار میدهم پر از ادار است بزور ادرارم را می‌آورم خیلی خسته شدیم نمیدانم چی کارکنم داکتر رفتم دارو خوردم فایده نکرد
    از شما خیلی خوش میشوم اگر راه را برای خوب شدنم چیزی بگوید متشکرم

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام
      علایم مشکلات پروستات و مجاری ادراری دارید
      بهتر است به متخصص اورولوژیست مراجعه کنید

      https://doctoreto.com/doctors/speciality/urologist

  10. ینفر گفت:

    سلام
    من تقريبا چندساله ادرارم خیلی کم جوری که تو شبانه روز فقط یه بار میرم دسشویی
    از اون علائما هیچکدومو نداشتم الان چم شده؟

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام
      باید از نظر کم ابی بدن و انزیم های کلیوی ازمایش دهید