فهرست مطالب
خلاصه این مطلب را در این پادکست گوش دهید
خارش مقعد یک مشکل رایج و آزاردهنده است که می‌تواند به دلایل مختلفی ایجاد شود. این خارش ممکن است موقت یا مزمن باشد و شدت آن از خفیف تا شدید متغیر است. این عارضه می‌تواند به دلایل متعددی مانند عفونت‌های قارچی، بیماری‌های پوستی، هموروئید، یا حتی بهداشت نامناسب ایجاد شود و گاهی به قدری آزاردهنده است که زندگی روزمره فرد را تحت تأثیر قرار می‌دهد. شما می‌توانید با مراجعه به دکتر گوارش علت این مشکل را پیدا کنید.
خارش مقعد چیست؟
خارش شدید اطراف مقعد (مقعد ناحیه‌ی انتهایی دستگاه گوارش است، که مواد جامد زائد از این ناحیه دفع می‌شود.) ممکن است شرم‌آور باشد. خاراندن مداوم ناحیه مقعد می‌تواند یک سوزش خفیف را به مشکلی مزمن تبدیل کند و به چرخه‌ای معیوب از خارش و خراش منجر شود. این وضعیت در شبها شدیدتر است، زیرا فرد در حالت نیمه‌خواب ناخودآگاه شروع به خاراندن می‌کند. خارش مقعد ممکن است در هر فردی رخ دهد، اما شیوع آن در بزرگسالان بیشتر از کودکان و افراد مسن است و همچنین در مردان بیشتر از زنان است.
در زنان، این خارش ممکن است هنگام ادرار تشدید شود و استفاده مکرر از دستمال توالت برای پاکسازی ناحیه می‌تواند به پوست آسیب برساند. پوسته‌پوسته شدن پوست اطراف مقعد و رطوبت ناشی از آن می‌تواند خارش را تشدید کند. معمولاً، شکستن چرخه خارش و خاراندن، به پوست زمان لازم برای بهبودی می‌دهد.
متن انگلیسی: «An itch around your bottom is uncomfortable and sometimes embarrassing. If you have anal itch, it may be hard to fight the urge to scratch. But scratching will only make the problem worse. Doctors can’t always find a reason for it, but some health problems or habits, or your diet, may trigger it.»
به نقل از webMD
ترجمه متن: «اگر شروع به خاراندن این خارش‌ها کنید، این مشکل می‌تواند از یک سوزش خفیف به یک مشکل مزمن تبدیل شود. در نظر داشته باشید خراش پوست اطراف مقعد باعث پوسته پوسته شدن پوست در آن ناحیه می‌شود، که در این حالت رطوبت معمولی ناحیه‌ی اطراف مقعد سبب افزایش بسیار شدید خارش و در‌نتیجه خاراندن بیشتر را به دنبال خواهد‌داشت و در این صورت این چرخه‌ی معیوب تکرار می‌شود.»
دلایل خارش مقعد چیست؟
خارش مقعد می‌تواند دلایل متعددی داشته باشد و شناسایی علت اصلی آن برای درمان مؤثر ضروری است. برخی از این دلایل ساده و قابل‌کنترل هستند، درحالی‌که برخی دیگر ممکن است به مشکلات جدی‌تری اشاره داشته باشند. در ادامه به مهم‌ترین دلایل خارش مقعد اشاره می‌کنیم:
- بهداشت نامناسب یا بیش‌ازحد: شستشوی ناکافی یا مداوم با صابون‌های معطر می‌تواند پوست را تحریک کند.
- عفونت‌های قارچی و باکتریایی: رشد قارچ‌ها و باکتری‌ها در محیط مرطوب مقعد باعث خارش می‌شود.
- انگل‌های روده‌ای (کرمک): به‌ویژه در کودکان و در شبها تشدید می‌شود.
- بواسیر (هموروئید): التهاب و تورم وریدهای مقعدی می‌تواند منجر به خارش شود.
- شقاق مقعد: ترک‌های کوچک و دردناک در ناحیه مقعد با خارش همراه هستند.
- مصرف غذاهای تحریک‌کننده: غذاهای ادویه‌دار، کافئین و شکلات ممکن است خارش را تشدید کنند.
- رطوبت و تعریق زیاد: محیط مرطوب ناحیه مقعد زمینه رشد قارچ و باکتری را فراهم می‌کند.
- بیماری‌های پوستی: مانند اگزما و پسوریازیس که ناحیه مقعد را تحت تأثیر قرار می‌دهند.
- آلرژی به مواد شوینده و دستمال مرطوب: استفاده از محصولات حاوی عطر یا الکل باعث تحریک پوست می‌شود.
دلایل خارش مقعد متنوع هستند و از عوامل ساده‌ای مانند بهداشت نادرست تا مشکلات جدی‌تری مانند هموروئید و بیماری‌های زمینه‌ای متغیرند. شناسایی دقیق علت این مشکل، گام مهمی در پیشگیری و درمان آن است.
نمی‌دونی چرا دچار خارش مقعد شدی؟
برای تشخیص علت آن به پزشک مراجعه کن.
سوزش و خارش مقعد نشانه چیست؟
خارش و سوزش مقعد به تنهایی یک بیماری نیست؛ بلکه نشانه‌ای از وجود مشکل یا بیماری دیگری در بدن است. این علامت می‌تواند به دلیل بیماری‌های سیستمیک مانند دیابت و اختلالات تیروئید، عفونت‌های انگلی، مشکلات پوستی یا حتی بهداشت نامناسب ایجاد شود. گاهی اوقات عوامل ساده‌ای مانند شست‌وشوی بیش‌ازحد یا ناکافی مقعد پس از دفع مدفوع، استفاده از محصولات بهداشتی نامناسب یا رطوبت مداوم در این ناحیه می‌تواند به تحریک و خارش منجر شود. در ادامه به مهم‌ترین علل این مشکل اشاره می‌کنیم:
- بیماری‌های زمینه‌ای: دیابت و اختلالات تیروئید.
- عفونت‌های انگلی: کرمک و کرم قلابدار.
- مشکلات پوستی: پسوریازیس، اگزما و درماتیت.
- بهداشت نامناسب: شست‌وشوی بیش‌ازحد یا ناکافی مقعد.
- بیماری‌های عفونی: عفونت‌های قارچی (کاندیدا)، باکتریایی (استاف اورئوس) و ویروسی (هرپس).
- بی‌اختیاری مدفوع: نشت مداوم مدفوع و تحریک ناشی از آن.
- عفونت‌های مقاربتی: برخی بیماری‌های منتقل‌شونده از راه جنسی.
- تحریک ناشی از محصولات بهداشتی: کرم‌ها، لوسیون‌ها و دستمال‌های مرطوب حاوی ترکیبات آلرژی‌زا.
- التهاب راست‌روده: پروکتیت یا التهاب لایه داخلی راست‌روده.
- اگزما و درماتیت ایدیوپاتیک می‌توانند ناحیه مقعد را تحت تاثیر قرار دهد، که علت این التهاب پوست نامشخص است.
- سرطان مقعد: همیشه سرطان مقعد باید در نظر گرفته‌شود و فرد از این جهت بررسی شود.
خارش و سوزش مقعد می‌تواند به دلایل مختلفی ایجاد شود و گاهی نشانه‌ای از یک بیماری جدی است. برای جلوگیری از تشدید این مشکل، رعایت بهداشت مناسب و پرهیز از خاراندن ناحیه ضروری است. در صورت تداوم خارش یا مشاهده علائمی مانند درد و خونریزی، مراجعه به پزشک برای تشخیص و درمان به‌موقع ضروری خواهد بود.
| علت | علائم همراه | درمان |
|---|---|---|
| عفونت قارچی و باکتریایی | سوزش و خارش مقعد | استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها اعمال موضعی سرکه سیب در ناحیه مقعد |
| وجود زخم ناشی از خشکی پوست | التهاب و سوزش ناحیه مقعد | استفاده از ژل آلوئه‌ورا استفاده از پمادهای نرم‌کننده پوست |
| اختلالات پوستی مانند اگزما و پسوریازیس | خارش و سوزش مقعد | غوطه‌ورشدن در محلول سولفات منیزیم |
| بواسیر | درد و سوزش مقعد | استفاده از پمادهای بی‌حس‌کننده موضعی |
تشخیص علت خارش پشت چگونه انجام می شود؟
هنگامی‌که به خارش مقعد دچار می‌شوید، باید به دکتر گوارش مراجعه کنید. برای تشخیص دقیق علت خارش مقعد، پزشک متخصص گوارش مراحلی را دنبال می‌کند که در ادامه به شرح آن‌ها می‌پردازیم. مراحل زیر برای بررسی علت انجام می‌شوند:
- شرح حال
- معاینه
- آزمایش
- نمونه برداری
- تصویربرداری
خارش مقعد کلافه‌ت کرده؟ همین حالا برای درمان این عارضه اقدام کن.
چگونه خارش مقعد را درمان کنیم؟
برای درمان خارش مقعد، ترکیبی از روش‌های پزشکی و درمان‌های خانگی می‌تواند مؤثر باشد. در درمان دارویی، پمادهای کورتیکواستروئیدی مانند هیدروکورتیزون و بتامتازون برای کاهش التهاب و خارش ناشی از اگزما و پسوریازیس استفاده می‌شوند. پمادهای ضد قارچ مانند کلوتریمازول برای درمان عفونت‌های قارچی و پمادهای آنتی‌بیوتیک مانند باسیتراسین برای عفونت‌های باکتریایی مناسب هستند. پمادهای بی‌حس‌کننده مانند لیدوکائین برای تسکین سریع و موقت درد و خارش تجویز می‌شوند و پماد اکسید روی به‌عنوان یک لایه محافظ، التهاب را کاهش می‌دهد. در موارد مزمن، تزریق متیلین آبی برای بی‌حس کردن اعصاب و پماد کپسایسین برای کاهش حساسیت عصبی استفاده می‌شود.
در درمان‌های خانگی، رعایت بهداشت مناسب با شست‌وشوی ناحیه با آب ولرم و خشک‌کردن به‌آرامی بسیار مهم است. استفاده از صابون‌های ملایم و دستمال مرطوب غیرمعطر به‌جای دستمال زبر توصیه می‌شود. خشک نگه‌داشتن ناحیه مقعد با پودرهای بدون عطر یا سشوار با درجه پایین مؤثر است. اجتناب از خاراندن، کوتاه نگه‌داشتن ناخن‌ها و دوری از محصولات معطر و تحریک‌کننده ضروری است. استفاده از کمپرس سرد و ژل آلوئه‌ورا التهاب را کاهش می‌دهد. پوشیدن لباس‌های نخی و گشاد و تعویض منظم لباس‌ها توصیه می‌شود. برای جلوگیری از خاراندن در خواب، استفاده از دستکش کتان مفید است.
چگونه از خارش مقعد پیشگیری کنیم؟
خارش مقعدی معمولاً قابل‌پیشگیری است و با رعایت نکات ساده بهداشتی و تغییر در سبک زندگی می‌توان از بروز آن جلوگیری کرد. پیشگیری از خارش مقعد نه‌تنها به بهبود کیفیت زندگی کمک می‌کند، بلکه از بروز مشکلات جدی‌تر مانند عفونت‌ها یا التهاب‌های پوستی جلوگیری می‌کند. برای پیشگیری از بروز چنین مشکلی، موارد زیر را رعایت کنید:
- بهداشت فردی خود را رعایت کنید.
- سعی کنید رژیم غذایی مناسب داشته‌باشید و به یبوست دچار نشوید.
- در صورت بروز عفونت، سریعا به دکتر مراجعه کنید.
- تمامی چکاپ‌های خود را به موقع انجام‌دهید.
۴.۵ (۷۱۷ نظر)۴.۶ (۶۶۲ نظر)۳.۹ (۶۶۵ نظر)۴.۳ (۵۶۱ نظر)۴.۴ (۴۵۶ نظر)۴.۴ (۳۴۹ نظر)انواع خارش مقعدی
خارش مقعد به‌طور کلی به دو نوع اصلی حاد و مزمن تقسیم می‌شود. خارش حاد (ایدیوپاتیک) معمولاً لحظه‌ای و گذرا است و پس از چند ثانیه به‌طور خودبه‌خود برطرف می‌شود. این نوع خارش ممکن است چندین بار در طول روز رخ دهد و اغلب بدون علت مشخصی ایجاد می‌شود. در مقابل، خارش مزمن دائمی‌تر و آزاردهنده‌تر است و می‌تواند در طول روز ادامه داشته باشد. این نوع خارش معمولاً با تعریق و رطوبت ناحیه مقعد تشدید می‌شود. تشخیص علت دقیق هر نوع خارش برای انتخاب روش درمان مناسب و جلوگیری از تشدید علائم اهمیت زیادی دارد.
- خارش حاد (ایدیوپاتیک):
- لحظه‌ای و گذرا.
- به‌طور خودبه‌خود برطرف می‌شود.
- ممکن است چندین بار در طول روز رخ دهد.
- خارش مزمن:
- مداوم و آزاردهنده.
- ممکن است در طول روز ادامه داشته باشد.
- معمولاً با تعریق و رطوبت تشدید می‌شود.
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
اگر به خارش مقعد دچار شدید، می‌توانید با کمک برخی از روش‌های درمانی خانگی برای درمان مشکل خود اقدام کنید. اگر با انجام روش‌های درمان خانگی خارش مقعد برطرف نشد، برای درمان آن، به دکتر گوارش مراجعه کنید. برای تشخیص و درمان بیماری سلیاک هم باید به متخصص گوارش مراجعه کنید. برای دریافت نوبت از دکتر گوارش می‌توانید از سایت نوبت‌دهی آنلاین دکترتو کمک بگیرید.
دکترتو مراقب سلامت شماست!
سلام وقتتون بخیر
من سوزش و خارش مقعد هر از گاهی دارم بعضی اوقات ساعت ۳ شب به علت خارش زیاد از خواب بیدار میشم راهکاری ندارین
20 ساله هستم
سلام، سوزش و خارش مقعد می‌تواند علل مختلفی داشته باشد، از جمله عفونت‌های قارچی، هموروئید، حساسیت به مواد بهداشتی، یا مشکلات گوارشی. برای کاهش این مشکل، می‌توانید از حمام نشیمنگاه (حمام با آب گرم) استفاده کنید تا به تسکین علائم کمک کند. همچنین، استفاده از کرم‌های ضد التهاب و مرطوب‌کننده مانند وازلین یا کرم‌های حاوی هیدروکورتیزون می‌تواند مفید باشد. در صورتی که این علائم ادامه داشت، بهتر است به پزشک متخصص پوست یا گوارش مراجعه کنید تا علت دقیق مشخص شود و درمان مناسب تجویز گردد.
متخصص گوارش
پسر من دوسالشه مبتلا به انگل شده و خارش شدید مقعد داره برای انگل مترونیدازول استفاده میکنه برای خارش چه دارویی استفاده‌کنم براش؟
سلام
برای کاهش خارش مقعدی در کودک مبتلا به انگل، می‌توانید از کرم‌ها یا پمادهای ضد خارش مانند بتامتازون (در صورت تایید پزشک) استفاده کنید. همچنین شستن منظم ناحیه مقعد با آب سرد و خشک کردن آن به دقت می‌تواند به کاهش خارش کمک کند. اگر خارش ادامه داشت یا تشدید شد، بهتر است دوباره به پزشک مراجعه کنید تا بررسی‌های لازم انجام شود و داروی مناسب تجویز گردد.
سلام من چند وقته بعد از اینکه دستشویی تموم میشه یه ساعت بعدش خارش دیوانه کننده ای میگیرم دلیلش چیه ؟
احتمالا به هموروئید مبتلا شده باشید. باید به دکتر داخلی مراجعه کنید.
سلام دکترجان توروخدا منو راهنمایی بفرمایید دیگه تحمل ندام حدود ۳ساله خارش مقعدی دارم به خیلی از دکترهای داخلی هم مراجعه کردم کلونسکوپی هم گرفتم دکتر گفت مشکلی نداره خارش ودردبیش ازحد امونمو بریده اطراف مقعدم خشکه باخارش عمل دفع مدفوع صورت میگیره به طوری که به خونریزی میفته کل مدت شبانه روز درگیر خارش هستم ولی شبها بیشترباترشح زیاد ودرقسمت پرینه خارشش بیش ازحده تورو بگیدچکار کنم ممنون میشم.
سلام
برای درمان خارش و درد مقعدی که مدت‌هاست شما را آزار می‌دهد، ابتدا مهم است که دلیل اصلی آن شناسایی شود. این مشکل می‌تواند ناشی از بواسیر، عفونت‌های قارچی، یا حساسیت‌های پوستی باشد. برای تسکین علائم، از شوینده‌های ملایم و مرطوب‌کننده‌های مناسب استفاده کنید و در صورت نیاز به داروهای ضد قارچ یا ضد التهاب، با پزشک مشورت کنید. اگر خونریزی یا علائم شدیدتری دارید، توصیه می‌شود فوراً به پزشک متخصص گوارش یا پوست مراجعه کنید تا درمان دقیق‌تری دریافت کنید.
متخصص گوارش
اطلاعات عالی بود
سپاس از مهر و توجه تان
جناب اکبری عزیز
تندرست باشید
دکتر
سلام
من اطراف باسنم حساسیت داشتم و خارش رفتم پزشک زنان گفت حساسیته بهم بتماتزون داد میزنم بهتر شده ولی بر میگرده من میترسم کروتونه به بدنم اسیب بزنه😭چیکار کنم ترو خدا بنظرتون دکتر پدست برم یا دوباره بزنم زنان یه دارویی بگین که کروتون نداشته باشه خسته شدم😭😭😭نمیکشم دیگه بخدا من ی جارو خوب میکنم جای دیگه خراب میشه
و ایا من الان بتماتزون میزدم قطع کنم ی دارو دیگه برنم ایراد داره ترو خدا بکین خسته شدم من بعد قرص اورژانسی یهو حساسیت خودشو نشون داد نمیدونم برا چیه
سلام
حساسیت و خارش اطراف باسن می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد، از جمله حساسیت به دارو، تغییرات هورمونی، عفونت یا حتی واکنش به مواد شوینده یا لباس‌ها.
در مورد داروی بتامتازون، این یک کورتیکواستروئید موضعی است که ممکن است برای کاهش التهاب و خارش مفید باشد، اما استفاده طولانی‌مدت از آن به ویژه در نواحی حساس، می‌تواند عوارض جانبی مانند نازک شدن پوست و افزایش حساسیت به عفونت ایجاد کند. اگر پس از استفاده از این دارو دوباره مشکلاتی مانند برگشت حساسیت دارید، بهتر است استفاده از آن را قطع کرده و به پزشک متخصص مراجعه کنید تا از دارویی با عوارض کمتر استفاده کنید.
سلام من یک ماه میشه که فقط خارش و‌سوزش مقعد دارم شیاف مقعدی و پماد آنتی هموروئید استفاده کردم برطرف شد ولی دیگ استفاده نکردم بعد از چند روز دوباره خارش و سوزش شروع شد. نگاه کردم نه بواسیر دارم نه زخمی نه عفونتی فقط سوزش خارش که کلافم کرده چیکار باید بکنم؟
زهرای عزیز
خارش و سوزش مقعد می‌تواند به دلایل مختلفی از جمله خشکی پوست، تحریکات فیزیکی یا حتی مشکلات گوارشی باشد. با توجه به اینکه بواسیر، زخم یا عفونت ندارید، این مشکلات ممکن است ناشی از یکی از موارد زیر باشد:
از کرم یا پماد مرطوب‌کننده بدون مواد تحریک‌کننده استفاده کنید.
از دستمال مرطوب‌های معطر یا صابون‌های تند استفاده نکنید.
غذاهای تند، چرب یا کافئین را کاهش دهید.
اگر خارش ادامه پیدا کرد، مراجعه به پزشک متخصص پوست یا گوارش توصیه می‌شود تا علت دقیق بررسی شود.
اگر همچنان مشکلتان برطرف نشد، ممکن است نیاز به درمان خاص‌تری باشد.
سلام من یک ماه میشه که فقط خارش و‌سوزش مقعد دارم شیاف مقعدی و پماد آنتی هموروئید استفاده کردم برطرف شد ولی دیگ استفاده نکردم بعد از چند روز دوباره خارش و سوزش شروع شد. نگاه کردم نه بواسیر دارم نه زخمی نه عفونتی فقط سوزش خارش که کلافم کرده چیکار باید بکنم؟
من احساس شدیدی به سکس مقعدی پیدا کردهام مدتی است و با این احساس وبه همین علت یک بار سکس مقدی داشته ام ویک بار تجربه اش کردهام مشگلی برای این حساس وجود دارد و…
سلام
خیر
فقط نکات بهداشتی را رعایت کنید