فهرست مطالب
سوختگی درجه یک یکی از شایع‌ترین و خفیف‌ترین انواع سوختگی است که تنها لایه سطحی پوست یا اپیدرم را تحت تأثیر قرار می‌دهد و معمولاً با علائمی مانند قرمزی، التهاب، درد خفیف و گاهی خشکی یا خارش پوست همراه است. این نوع سوختگی اغلب بر اثر تماس کوتاه‌مدت با حرارت، نور مستقیم خورشید، بخار یا اجسام داغ ایجاد می‌شود و برخلاف سوختگی‌های شدیدتر، به بافت‌های عمیق پوست آسیب نمی‌زند و معمولاً طی چند روز تا یک هفته بدون جای زخم بهبود می‌یابد. اگر می‌خواهید بدانید چه عواملی باعث این نوع سوختگی می‌شوند و بهترین روش‌های درمان و مراقبت از آن چیست، ادامه مقاله دکترتو را بخوانید.
سوختگی درجه یک چیست؟
سوختگی درجه یک خفیف‌ترین نوع سوختگی است که تنها لایه سطحی پوست یا اپیدرم را درگیر می‌کند و با علائمی مانند قرمزی، درد خفیف تا متوسط، التهاب و گاهی خشکی پوست همراه است. این نوع سوختگی معمولاً بر اثر تماس مستقیم با حرارت، نور خورشید، بخار یا وسایل داغ ایجاد می‌شود و برخلاف سوختگی‌های شدیدتر، تاول یا آسیب عمیق پوستی به همراه ندارد. بهبود آن معمولاً طی چند روز تا یک هفته انجام می‌شود و اغلب جای زخم باقی نمی‌گذارد.
متن انگلیسی:
به نقل از childrenshospital
What is a first-degree burn? A first-degree burn, also called a superficial burn, only affects the epidermis, or outer layer of skin. The burn site appears red, painful, dry, and absent of blisters. Scarring is rare or minimal. The most common type of first-degree burn is mild sunburn.
ترجمه فارسی:
سوختگی درجه یک، که به آن سوختگی سطحی هم گفته می‌شود، فقط لایه بیرونی پوست (اپیدرم) را درگیر می‌کند. محل سوختگی معمولاً قرمز، دردناک، خشک است و تاول ندارد. این نوع سوختگی به‌ندرت باعث ایجاد جای زخم می‌شود یا اصلاً اثری باقی نمی‌گذارد. شایع‌ترین نمونه‌ی آن آفتاب‌سوختگی خفیف است.
علائم سوختگی درجه یک
معمولا علائم سوختگی درجه یک خفیف بوده و در عرض چند روز برطرف می‌شوند. اما گاهی ممکن است نیاز به درمان داشته باشند. از رایج‌ترین علائم سوختگی درجه ۱ می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.
- قرمزی شبیه آفتاب‌سوختگی
- درد هنگام لمس ناحیه سوختگی (معمولا تا ۷۲ ساعت ادامه دارد.)
- التهاب جزئی
- خشکی پوست
- خارش
- لایه‌برداری پوست (حدود ۲۴ تا ۴۸ ساعت بعد از آسیب، لایه‌های پوست بلند می‌شود.)
- تغییر رنگ پوست به دلیل لایه‌برداری
- در افراد دارای پوست سفید، محل سوختگی در صورت فشار، سفید می‌شود.
برای درمان سوختگی، دکترت رو انتخاب کردی؟
همین حالا از دکترتو نوبت بگیر
علت و عوامل سوختگی درجه یک
سوختگی درجه یک معمولاً بر اثر تماس سطحی پوست با منابع گرما یا عوامل محیطی ایجاد می‌شود و تنها لایه بیرونی پوست را درگیر می‌کند. این نوع سوختگی بیشتر به دلیل شرایط روزمره اتفاق می‌افتد و در بیشتر موارد خطر جدی ندارد. مهم‌ترین علل و عوامل ایجاد سوختگی درجه یک عبارت‌اند از:
- قرار گرفتن طولانی‌مدت در معرض نور مستقیم خورشید (آفتاب‌سوختگی)
- تماس کوتاه‌مدت با اجسام یا مایعات داغ مانند قابلمه، بخار یا چای داغ
- تماس پوست با وسایل حرارتی مثل اتو یا اجاق گاز
- برخورد با شعله یا جرقه‌های کوچک آتش
- تماس سطحی با مواد شیمیایی ضعیف یا ملایم تحریک‌کننده پوست
- قرار گرفتن در معرض تابش‌های خفیف (مانند لامپ‌های حرارتی یا اشعه خفیف)
این عوامل معمولاً باعث قرمزی و التهاب خفیف پوست می‌شوند و در بیشتر مواقع با مراقبت‌های خانگی بهبود پیدا می‌کنند.
تشخیص سوختگی درجه ۱
تشخیص سوختگی درجه یک معمولاً بر اساس ظاهر زخم و علائم بالینی انجام می‌شود. پزشک با معاینه متوجه قرمزی، التهاب خفیف، خشکی یا لایه‌برداری سطحی پوست می‌شود و در بیشتر موارد تاول وجود ندارد. درد معمولاً خفیف تا متوسط است و در لمس یا فشار ناحیه تشدید می‌شود. برای سوختگی‌های سطحی و کوچک نیازی به آزمایش یا تصویربرداری نیست و تشخیص صرفاً با معاینه فیزیکی انجام می‌شود.
درمان سوختگی درجه یک
سوختگی درجه یک معمولا با درمان‌های خانگی بهبود پیدا می‌کند. این نوع سوختگی خفیف بوده و نیازی به اقدامات پزشکی ندارد. اما اگر کودک شما دچار سوختگی شده است و نگران زخم او هستید، بهتر است با متخصص اطفال مشورت کنید. همچنین درصورتی‌که سوختگی بعد از ۴۸ ساعت بهبود پیدا نکرد یا علائم آن بدتر شد، نیاز به مداخله پزشکی دارد. پزشک باید ابتدا سوختگی را معاینه کند تا موارد زیر بررسی شود.
- سوختگی تا چه حد به لایه‌های پوست نفوذ کرده است.
- اگر سوختگی بزرگ باشد یا در ناحیه حساسی مانند چشم، بینی یا دهان باشد، نیاز به درمان فوری دارد.
- علائم عفونت مانند چرک، تورم و ترشح باید بررسی شوند.
| مرحله درمان | توضیحات | نکات مهم |
|---|---|---|
| خنک کردن محل سوختگی | ۱۰ تا ۲۰ دقیقه محل سوختگی را زیر آب خنک (نه خیلی سرد) بگیرید. | از یخ یا آب بسیار سرد استفاده نکنید چون باعث آسیب بیشتر پوست می‌شود. |
| پاکسازی ملایم | محل را به‌آرامی با آب تمیز و صابون ملایم بشویید. | از مالیدن شدید یا مواد شیمیایی قوی خودداری کنید. |
| استفاده از پماد یا کرم | می‌توان از کرم مرطوب‌کننده، آلوئه‌ورا یا پماد مخصوص سوختگی استفاده کرد. | از کره، روغن یا خمیردندان استفاده نکنید. |
| پوشاندن (در صورت نیاز) | اگر محل سوختگی در معرض آلودگی است، آن را با گاز استریل نازک بپوشانید. | پانسمان باید سبک و بدون فشار باشد. |
| کنترل درد | در صورت درد می‌توان از مسکن‌های بدون نسخه مانند استامینوفن یا ایبوپروفن استفاده کرد. | مصرف دارو طبق دستور پزشک یا بروشور دارو باشد. |
| مراقبت و پیگیری | پوست را مرطوب نگه دارید و از قرار گرفتن مجدد در معرض آفتاب خودداری کنید. | اگر سوختگی گسترده، در صورت یا اندام تناسلی بود یا علائم عفونت دیده شد، به پزشک مراجعه کنید. |
درمان دارویی سوختگی درجه یک
اگر برای درمان سوختگی درجه یک به پزشک مراجعه کنید، ابتدا پزشک ناحیه آسیب‌دیده را تمیز می‌کند. پمادهای موضعی مخصوص سوختگی به کاهش علائم کمک زیادی می‌کنند. معمولا پزشک پمادهای حاوی آلوئه‌ورا یا عسل را تجویز می‌کند. اگر درد شدید باشد، استامینوفن یا ایبوپروفن هم تجویز می‌شود. دقت داشته باشید که نباید از کورتیکواستروئیدهای موضعی برای درمان سوختگی استفاده کنید. زیرا تحقیقات نشان داده‌اند که این داروها هیچ تاثیری روی سوختگی ندارند.
درمان خانگی سوختگی درجه یک
درمان خانگی سوختگی درجه یک معمولاً ساده است و اگر به‌موقع انجام شود، به بهبود سریع‌تر پوست کمک می‌کند. در قدم اول باید لباس یا وسایلی مانند انگشتر و دستبند را از ناحیه آسیب‌دیده خارج کنید تا فشار بیشتری به پوست وارد نشود. سپس می‌توانید از روش‌های زیر برای کاهش درد و التهاب استفاده کنید:
- استفاده از آب خنک: به‌محض بروز سوختگی، پوست را حدود ۵ تا ۱۰ دقیقه زیر آب خنک (نه خیلی سرد) بگیرید تا دمای پوست پایین بیاید و تورم کاهش یابد.
- کمپرس سرد: قرار دادن کمپرس سرد روی محل سوختگی به مدت ۵ تا ۱۵ دقیقه می‌تواند درد و التهاب را کم کند، اما هرگز یخ مستقیم روی پوست قرار ندهید.
- محصولات حاوی آلوئه‌ورا: ژل یا کرم‌های حاوی آلوئه‌ورا و عسل خاصیت ترمیم‌کنندگی و ضدالتهابی دارند و روند بهبود سوختگی درجه یک را سریع‌تر می‌کنند. از مالیدن روغن یا کره روی زخم خودداری کنید، زیرا روند ترمیم را کند می‌کند.
این اقدامات خانگی در بیشتر موارد کافی هستند، اما اگر سوختگی وسعت زیادی داشته باشد یا در نواحی حساس ایجاد شود، مراجعه به پزشک ضروری است.
پماد سوختگی درجه یک
برای درمان سوختگی درجه یک معمولاً از پمادهای ملایم و ترمیم‌کننده استفاده می‌شود تا درد و التهاب کاهش یافته و روند بهبودی سریع‌تر شود. پزشک ممکن است بسته به شرایط پوست یکی از این داروها را تجویز کند:
- پماد آلوئه‌ورا یا ژل آلوئه‌ورا برای خنک‌کردن و ترمیم پوست
- پماد هیدروکورتیزون برای کاهش التهاب و خارش
- پماد سیلور سولفادیازین در مواردی که احتمال عفونت وجود دارد (با تجویز پزشک)
- کرم‌های مرطوب‌کننده و ترمیم‌کننده حاوی ویتامین E یا لانولین
این پمادها تنها برای سوختگی‌های سطحی مناسب هستند و در صورت گستردگی یا عفونت زخم باید حتماً به پزشک مراجعه شود.
جلوگیری از ایجاد اسکار در سوختگی درجه یک
معمولا در سوختگی درجه یک جای زخم باقی نمی‌ماند. سوختگی‌هایی که به لایه زیرین پوست آسیب می‌زنند، اسکار ایجاد می‌کنند. اما بااین‌حال باید مراقب پوست‌های حساس و آسیب‌دیده بود. زمانی که پوست ناحیه سوخته شروع به لایه‌برداری می‌کند، از کندن آن خودداری کنید. این کار باعث ایجاد درد شده و جای زخم باقی می‌ماند. ممکن است در طول روند بهبود زخم دچار خارش بدن شوید. سعی کنید تا جای ممکن زخم را نخارانید. زیرا این کار باعث می‌شود، به پوست آسیب بیشتری وارد شود. در این شرایط می‌توانید از مرطوب‌کننده یا آنتی‌هیستامینی مانند دیفن‌هیدرامین استفاده کنید.
به دنبال سریع‌ترین راه درمان سوختگی درجه ۱هستی؟ همین الان مشاوره بگیر.
عوارض سوختگی درجه یک
هر نوع سوختگی ممکن است باتوجه‌به ابعاد سوختگی و نوع پوست اثرات ماندگاری داشته باشد. همچنین گاهی ممکن است مدیریت نادرست زخم باعث بروز عوارضی شود. البته در سوختگی درجه یک احتمال بروز عوارض زیر بسیار کم است.
- عفونت پوست
- خارش شدید پوست
- درد عصبی
پیشگیری از سوختگی درجه یک
پیشگیری از سوختگی درجه یک بسیار ساده‌تر از درمان آن است و با رعایت چند نکته می‌توان احتمال بروز این نوع سوختگی را به حداقل رساند. مهم‌ترین راهکارها شامل دور نگه داشتن کودکان از وسایل داغ مانند اجاق‌گاز و اتو، استفاده از دستگیره و وسایل ایمنی هنگام آشپزی، دقت در کار با وسایل گرمایشی یا برقی، و پرهیز از قرار گرفتن طولانی‌مدت زیر نور مستقیم خورشید بدون استفاده از ضدآفتاب یا پوشش مناسب است. همچنین بهتر است مایعات داغ مانند چای و قهوه دور از دسترس قرار گیرند و هنگام حمل آن‌ها دقت کافی داشته باشید. رعایت این نکات ساده می‌تواند تا حد زیادی از ایجاد سوختگی سطحی جلوگیری کند و سلامت پوست را حفظ نماید.
۴.۶ (۷۹۴ نظر)۴.۴ (۸۲۰ نظر)۴.۶ (۷۸۲ نظر)۳.۹ (۷۷۸ نظر)۴.۳ (۶۴۵ نظر)۴.۳ (۴۲۷ نظر)نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
سوختگی درجه یک خفیف‌ترین نوع سوختگی است که فقط لایه سطحی پوست را درگیر می‌کند و اغلب با قرمزی، التهاب و درد خفیف همراه است. این نوع سوختگی معمولاً در اثر تماس با حرارت، نور خورشید یا اجسام داغ ایجاد می‌شود و در بیشتر موارد با درمان‌های ساده خانگی مانند خنک کردن پوست، استفاده از کمپرس سرد و پمادهای ترمیم‌کننده بهبود پیدا می‌کند. اگرچه اغلب جای زخم باقی نمی‌گذارد، اما در صورت گستردگی سوختگی، بروز علائم عفونت یا سوختگی در کودکان و نواحی حساس بدن، مراجعه به پزشک برای بررسی و درمان تخصصی ضروری است.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!
سلام وقت بخیر من نوزادم انگشتش رو زد به یک چیز داغ قرمز شد و نوک انگشت تاول زده چیکار کنم زودی تاول برطرف بشه کسی نفهمه لطفا راهنمایی کنید
سلام وقت بخیر. در صورت ایجاد تاول در اثر سوختگی جزئی روی انگشت نوزاد، ابتدا باید ناحیه آسیب‌دیده را با آب سرد شستشو دهید تا از شدت داغی پوست کاسته شود. سپس برای پیشگیری از عفونت و تسکین درد، می‌توانید از پمادهای ضد عفونی‌کننده مانند پماد (وازلین) استفاده کنید تا تاول خشک نشود و از ترک خوردن پوست جلوگیری شود. توجه داشته باشید که تاول را نباید سوراخ یا دستکاری کنید، زیرا این کار می‌تواند منجر به عفونت گردد. در صورتی که تاول بزرگ و چرکین شود یا نوزاد دچار درد شدید گردد، ضروری است که به پزشک مراجعه کنید.
سلام ودرود
من پسرم چندروز پیش کمرش به بخاری چسبید وپوستش سوخته البته خیلی کم، سوختگی درجه ۱ حساب میشه من روزی ۱بار با آب ولرم وشامپو بچه میشویم وبعداز خشک شدن یه ۱۰ دقیقه ای میزارم هوابخوره وبعد پماد آلفا میزنم وروی اون را پلاستیک فریزر میزارم وروی آن را با باند میبندم که با لباسهایش برخورد نکنه عفونت کنه
من تکرار پمادرا روزی۳بارانجام میدم
میخاستم بدونم این روش من درست هست یانه
سلام
روش شما برای درمان سوختگی درجه ۱ به طور کلی مناسب است، اما چند نکته می‌تواند به بهبودی سریع‌تر کمک کند. استفاده از آب ولرم و شامپو بچه خوب است، ولی باید از مالیدن یا خراشیدن ناحیه خودداری کنید. پس از خشک شدن، هوادهی به پوست مهم است. پماد آلفا هم مفید است، ولی بهتر است از پوشاندن ناحیه با پلاستیک فریزر خودداری کنید، زیرا مانع از تنفس پوست می‌شود. به جای آن می‌توانید از گاز استریل برای پوشاندن ناحیه استفاده کنید. در صورت ادامه درد یا عفونت، مراجعه به پزشک ضروری است.
سلام وقت بخیر
نیمی از پوست پیشانیم در معرض بخار دستگاه بخارشور قرار گرفت و متاسفانه پوست سطحیش رفته و احساس میکنم ک درجه ا محسوب میشه با تجویز دکتر از پماد سیلور و آنتی بیوتیک استفاده کردم و گفتن ب هیچ عنوان شستشو ندم( پماد روی پماد)در حد خیلی کم اگر نیاز بود و گفتن بعد هفت روز پماد لاروش پوزای رو ک تهیه کردم استفاده کنم فقط می خوام بدونم چند روز زمان می‌بره ک جای سوختگی ب رنگ طبیعی پوستم برگرده خیلی استرس زیبایی دارم ممنون میشم راهنماییم کنید اگر مراقبت دیگه ای هم داره بهم بگید
سلام، بهبود جای سوختگی بستگی به شدت آسیب پوست و نحوه مراقبت از آن دارد. معمولاً در سوختگی‌های سطحی، پوست ظرف ۲ تا ۳ هفته شروع به بهبود می‌کند و رنگ پوست به تدریج به حالت طبیعی باز می‌گردد، اما ممکن است این روند تا چند ماه طول بکشد تا رنگ پوست به طور کامل بهبود یابد. مهم‌ترین نکات در مراقبت از سوختگی‌های سطحی شامل استفاده منظم از پمادهای تجویز شده توسط پزشک، محافظت از ناحیه آسیب‌دیده در برابر نور خورشید، عدم لمس یا تحریک پوست و حفظ رطوبت آن است. در صورتی که علائمی مثل التهاب شدید، ترشح یا عفونت مشاهده کردید، حتماً به پزشک مراجعه کنید. ادامه استفاده از پماد لاروش پوزای بعد از هفت روز می‌تواند کمک به بازسازی پوست کند. تا زمان بهبود کامل، مراقبت و صبر ضروری است.
سلام پوست من بااب داغ سوخته خوب شد ولی هر چند وقت یک باد سیاه وکبود میشه پوست میندازه علت چیست نیاز به دکتر هست یا نه علی هستم ممنون
علی عزیز
در این شرایط از پماد زینک اکساید برای ترمیم استفاده کنید
در صورت عدم بهبود به پزشک مراجعه نمایید
سلام من بدنم سوخته بود والان سه ماهه که باان درگیرم وبازوی دستم به تنم سائیده شده ویجوری قرمز وتاول زده والان بدجوری سوزش داره پماد الفا رااستفاده میکنم فایده نداشت بی زحمت راهنمایی کنید ممنون
سلام
نیاز به داروهای مهمتری مثل سیلور سولفادیازین و زینک اکساید دارید
در صورت عدم بهبود تا دو هفته حتمن باید به پزشک مراجعه کنید
متخصص پوست و مو
سلام پای من با الکل سوخته دکتر رفتم یک روز در میان پانسمان عوض کردم به همراه کرم و گاز وازلینه اما وقتی به درمانگاه دیگه مراجع کردم گفتن عفونت کرده و گاز استریل را با سرم شستشو خیس کردن و گذاشتن روی جای سوختگی من و با پلاستیک دور تا دور اون را چسب زدن و گفتن محل باید مرطوب بمونه و شما دو روز دیگه مراجعه کنید،اما من شنیدم که رطوبت برای سوختگی خوب نیست جای نگرانی هست یا خیر؟!
سلام
بستگی به درجه سوختگی دارد
در درجات ملایم مانعی ندارد
سلام پای من با الکل سوخته دکتر رفتم یک روز در میان پانسمان عوض کردم به همراه کرم و گاز وازلینه اما وقتی به درمانگاه دیگه مراجع کردم گفتن عفونت کرده و گاز استریل را با سرم شستشو خیس کردن و گذاشتن روی جای سوختگی من و با پلاستیک دور تا دور اون را چسب زدن و گفتن محل باید مرطوب بمونه و شما دو روز دیگه مراجعه کنید،اما من شنیدم که رطوبت برای سوختگی خوب نیست جای نگرانی هست یا خیر؟!
سلام خسته نباشید
من برای چربی صورتم از صابون پرودرما حاوی گوگرد استفاده کردم ۵ بارهم‌بیشتر صورتم و باهاش نشستم ولی از روز قبل دور دهانم حالت سوختگی داره و همش پوسته پوسته میشه و زمانی که کرم مرطوب کننده میزنم میسوزه
الان باید چه کارکنم؟
سلام
استفاده زیاد از صابون گوگرد مناسب سوختگی نیست
بهتر است زیر نظر متخصص از انتی بیوتیک و کرم های ترمیم استفاده کنید
https://doctoreto.com/doctors/speciality/dermatologist
سلام ببخشید من پوستم جوش زده بود منم روش خمیر دندان گذاشتم و صبح که بیدار شدم دیدم سوخته الان ده روزه که جاش هنوز از بین نرفته و از کرم لاژکس اسفاده کردم والان از کرم لکه بر استفاده میکنم و باید چه کار کنم که زود تر از بین بره و روی صورتم به اندازه ی یک سکه هم هست الان باید چه کار کنم
سلام
از ترکیب پماد ویتامین آد و زینک اکساید استفاده کنید
در صورت عدم بهبود تا سه روز حتمن به متخصص مراجعه کنید
ممنون از راهنمایی شما
من از کرم رژودرم آلفا استفاده میکنم فکر میکنم این کرم هم خوب باشه
سلام دوست عزیز
ممنون از راهنمایی تان
پماد الفا برای سوختگی درجه ۱ خوبه؟!
سلام
بله ولی نیاز به انتی بیوتیک هم دارید
روش پانسمان زخم سوختگی: ابتدا زخم را با سرم شستشو یا آب جوشیده‌ی ولرم به آرامی بشویید. سپس زخم را خشک کنید. …
تعویض پانسمان: پس از ۲۴ ساعت، پانسمان را تکرار کنید. …
دفعات مصرف: هر ۲۴ ساعت یکبار برای پانسمان بسته و روزی ۳ بار برای پانسمان باز.
مدت مصرف: بین ۳ تا ۳۰ روز که به عمق سوختگی بستگی دارد