فهرست مطالب
خلاصه این مطلب را در این پادکست گوش دهید:
نوار عصب چشم (visual evoked potential (VEP)) آزمایش غیرتهاجمی است که پزشک با استفاده از آن می‌تواند بیماری‌ها و اختلالات تاثیرگذار بر بینایی و مغز، و بیماری‌های مرتبط با عصب چشم را تشخیص دهد از جمله ام اس، تروما سر یا مغز و گلوکوم. الکترودها به پشت سر وصل می‌شوند و پاسخ مسیر بینایی روی مانیتور الکتروانسفالوگرافی نشان داده میشود. در ادامه این مطلب با ما باشید تا با نوار عصب چشم، کاربردها و تفسیر نتیجه نوار چشم بیشتر آشنا شوید. برای انجام این آزمایش می‌توانید از طریق سایت دکترتو با متخصص چشم پزشک مشاوره آنلاین یا حضوری داشته باشید.
نوار عصب چشم چیست؟
نوار عصب چشم یا پتانسیل برانگیخته چشم، سیگنال الکتریکی ارسالی به قشر بینایی را محاسبه می‌کند که در واکنش به تحریک بصری تولید میشود. به این آزمایش، پاسخ برانگیخته بینایی (VER) نیز می‌گویند. به طورکلی، نوار عصب چشم، کارکرد مسیر بینایی را ارزیابی می‌کند که شامل موارد زیر میشود:
- چشم‌ها
- چلیپای بینایی
- دستگاه بینایی
- تشعشع بینایی
- کورتکس مغز
این آزمایش قابلیت نشان دادن تمام ناهنجاری‌های اثرگذار بر کورتکس بینایی یا مسیرهای بینایی را نیز دارد.
بیشتر بخوانید: نوار عصب و عضله چیست
کاربرد نوار عصب چشم (نوار عصب چشم برای چیست؟)
از کاربردهای این آزمایش میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- تشخیص بیماری‌ها و اختلالات اثرگذار بر چشم و مغز
- شناسایی ام اس و بررسی علائم بیماری ام اس
- تشخیص تروما سر و چشم
- تشخیص گلوکوم در عصب بینایی و بررسی علائم آب سیاه چشم
- آسیب دیدگی رگ‌های خونی و عصب چشم ناشی از دیابت پیشرفته
- تومورهایی که به عصب‌های چشم فشار می‌آورند.
- فشار بالای چشم
مدام دچار دوبینی و تاری دید میشی؟
برای انجام نوار عصب چشم نوبت بگیر.
نوار عصب چشم برای چه افرادی انجام میشود؟
در صورتی که مشکلات مسیر عصب‌های بینایی باعث ایجاد تغییرات بینایی شود پزشک دستور آزمایش نوار عصب چشم میدهد. افرادی که علائم زیر را دارند کاندیدای مناسبی برای این تست هستند:
- دوبینی
- تاری دید: تشخیص علت تاری دید ناگهانی
- از دست دادن بینایی (در برخی موارد همراه درد یا بدون درد خواهد بود.)
- تغییر دید رنگی
- جرقه‌های نورانی
- ضعیف شدن چشم
- احساس ضعف در دست و پاها
نوار عصب چشم برای چه افرادی مناسب نیست؟
خیلی از افراد به لحاظ شرایط جسمانی خود نمی‌توانند نوار عصب چشم بگیرند. برخی بیماری‌های چشم مانند آسیب دیدگی شبکیه یا تومورهای چشم یا افراد دچار اختلال عملکرد کبد برای انجام این آزمایش مناسب نیستند.
متن انگلیسی:
sciencedirect
However, patients with hypophyseal tumors, frontal hematomas, retinal injuries, optic nerve pathologies, oxygen saturation less than 95%, liver dysfunction, uremia, severe acidosis, diseases affecting visual acuity are not suitable for VEPs
ترجمه متن:
بیماران مبتلا به تومورهای هیپوفیزیال، هماتوم فرونتال، آسیب‌های شبکیه، آسیب دیدگی عصب بینایی، اشباع اکسیژن کمتر از ۹۵ درصد، اختلال عملکرد کبد، اورمی، اسیدوز شدید و بیماری‌های اثرگذار بر شدت بینایی گزینه مناسبی برای نوار عصب چشم نیستند.
نوار عصب چشم چگونه انجام میشود؟
احتمالا روز آزمایش، پزشک از قطره چشمی خاصی استفاده می‌کند. سپس بیمار روی صندلی نشسته و الکترودها به سر و صورتش چسبانده می‌شوند تا سیگنال‌های الکتریکی از عصب بینایی ضبط شوند. در طول آزمایش، محرک‌های بصری مانند چراغ روشن و خاموش یا الگو‌های مختلف به چشم داده میشود تا سیگنال‌های الکتریکی در عصب بینایی تحریک و واکنش آنها ثبت شود.
این سیگنال‌ها به یک دستگاه ضبط متصل هستند که آنها را تحلیل و نمایش میدهد. مدت زمان انجام آزمایش نوار عصب چشم حدود ۳۰ تا ۶۰ دقیقه است و بهتر است با پزشک در مورد جزئیات دقیق آزمایش و راهنمایی‌های قبل و بعد آن صحبت کنید.
تفسیر نتیجه نوار عصب چشم
الکترومیوگرافی چشم برای بررسی و ارزیابی عصب بصری و عضلات چشم استفاده میشود. تفسیر نتیجه نوار عصب چشم بستگی به نوع آزمایش و شرایط مربوطه دارد. اما در کل، تفسیر نتیجه نوار عصب چشم به عهده پزشک متخصص است. نتیجه غیرطبیعی نوار عصب چشم نشانه وجود اختلالات عصبی در عصب بصری یا سیستم بینایی مانند التهاب عصب بصری، ام‌اس، تومورها یا سایر بیماری‌های عصبی است.
نتیجه این آزمایش می‌تواند نشان دهنده اختلالات عضلانی مرتبط با عضلات چشم مانند میوپاتی (ضعف عضلات)، پارالیز عضلات چشم و اسپاسم عضلانی نیز باشد. مشکلات سیستم بینایی مانند کور رنگی، خشکی چشم، گلوکوم و دیگر بیماری‌های چشمی نیز با این آزمایش مشخص می‌شوند.
آمادگی قبل از نوار عصب چشم
اگر داروی خاصی مصرف می‌کنید یا شرایط ویژه، حساسیت یا بیماری مزمنی دارید که ممکن است روی نتیجه آزمایش تاثیر بگذارد حتما از قبل پزشک را در جریان بگذارید. پیش از آزمایش، چشم‌ها باید تمیز و بدون هیچ‌گونه آرایش و لنز باشند.
الکترومیوگرافی چشم نیازی به ناشتا بودن ندارد و رژیم غذایی خاصی هم نمی‌خواهد، اما بهتر است که نوشیدنی‌های کافئین‌دار و دخانیات قبل از آزمایش مصرف نکنید. قبل از آزمایش، همه دستورات و راهنمایی‌های مربوطه را از پزشک دریافت کنید تا آمادگی لازم را به دست بیاورید. اقدامات زیر کمک می‌کنند آمادگی قبل از نوار عصب چشم را بدست بیاورید:
| آمادگی قبل از نوار عصب چشم | توضیحات |
|---|---|
| شب قبل آزمایش حمام کنید. | حتما موهایتان را بشویید. بهتر است از هیچ لوسیون یا روغنی روی پوست صورت و موهای سر استفاده نکنید، چرا که ممکن است روی نتیجه آزمایش اثر بگذارد. |
| عدم مصرف داروهای خواب‌آور | اگر دارویی مصرف می‌کنید که باعث خواب آلودگی میشود نباید قبل آزمایش استفاده کنید. سایر داروها مشکلی ندارند و همانند روال عادی مصرف می‌شوند. |
| ارائه سابقه پزشکی | در صورتی که مشکلات چشمی مانند آب مروارید یا آب سیاه دارید حتما به پزشک اطلاع دهید چرا که این بیماری‌ها روی نتیجه آزمایش اثر می‌گذارند. |
| همراه داشتن عینک | اگر لنز یا عینک استفاده می‌کنید روز آزمایش حتما همراه داشته باشید. |
مراقبت های بعد از نوار عصب چشم
درست است که این آزمایش، روشی کم خطر بدون عارضه جانبی خاصی است اما باید مراقبت‌های بعد از نوار عصب چشم را رعیات کنید تا مشکلی پیش نیاید. مراقبت‌های بعد از نوار عصب چشم به شرح زیرند:
- استراحت کافی داشته باشید و از فعالیت‌های سنگین مانند مطالعه در مدت طولانی خودداری کنید.
- چشم‌ها را با دقت و با استفاده از روش‌های بهداشتی مناسب تمیز نگه دارید.
- از لمس زیاد چشم‌ها و آرایش چشم و لنز‌های تماسی خودداری کنید.
- در صورتی که پزشک داروهای خاصی تجویز کرده است، دستورات مربوط به مصرف آنها را به دقت دنبال کنید و در صورت بروز هرگونه علائم ناخواسته یا عوارض جانبی، به پزشک اطلاع دهید.
در مورد مراقبت‌های قبل و بعد این آزمایش سوال داری؟ همین حالا از پزشک بپرس.
عوارض نوار عصب چشم
این آزمایش، عوارض جدی و خطرناکی ندارد اما برخی بیماران ممکن است با مشکلات و عوارض زیر روبه‌رو شوند:
- سرگیجه
- حالت تهوع
- سردرد
- سرگیجه
- التهاب پوستی
قیمت آزمایش نوار عصب چشم
قیمت این آزمایش، بسته به مکان و موقعیت جغرافیایی، مرکز آزمایشگاهی و سیاست قیمت‌گذاری آنها متغیر است. به علاوه، هزینه آزمایش نوار عصب چشم تحت تاثیر عوامل دیگری مانند بیمه و تخصص پزشک نیز قرار می‌گیرد. بهترین راه برای دریافت اطلاعات دقیق در مورد قیمت آزمایش نوار عصب چشم، مراجعه به مرکز آزمایشگاهی یا مطب پزشکی مرتبط است تا اطلاعاتی درباره قیمت‌ها و هزینه‌های آزمایش دریافت کنید. همچنین، می‌توانید از بیمه استعلام بگیرید تا ببینید آیا هزینه آزمایش نوار عصب چشم تحت پوشش بیمه شما قرار می‌گیرد یا خیر.
مراکز نوار چشم در تهران
تعداد زیادی مرکز نوار چشم در تهران فعالیت دارند که معروف‌ترین مراکز این آزمایش در تهران را اینجا آورده‌ایم:
- بیمارستان مسیح دانشوری
- بیمارستان رازی
- بیمارستان رسول اکرم
- بیمارستان امام خمینی
- بیمارستان شهید رجایی
- مرکز چشم پزشکی فردوسی
- مرکز چشم پزشکی تهران
- مرکز چشم پزشکی ریحانه
- مرکز چشم پزشکی آتیه
- آزمایشگاه‌های تخصصی پزشکی مانند آزمایشگاه‌های لابراتوار و رازی
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
نوار عصب چشم یک روش تشخیصی برای ارزیابی عملکرد عصب بصری و شناسایی مشکلات عصبی چشم است. در این آزمایش، سیگنال‌های الکتریکی تولید شده توسط نورهای محرک به صورت الکترودها در اطراف چشم ثبت میشود. این سیگنال‌ها سپس تحلیل و بررسی می‌شوند تا اطلاعاتی درباره عملکرد نورون‌های بصری و مسیرهای عصبی چشم به دست آید.
این آزمایش می‌تواند به تشخیص و مانیتورینگ برخی از اختلالات و بیماری‌های عصبی و چشمی از جمله اختلالات عصب بصری، گلوکوم، اختلالات تشدید نور، و برخی اختلالات عصبی سیستمیک کمک کند. در صورت نیاز به الکترومیوگرافی چشم با دکتر چشم پزشک مشورت کنید تا از نیازها و مراقبت‌های قبل و بعد آزمایش مطلع شوید. پزشک می‌تواند بر اساس شرایط خاص بیمار، نحوه آماده‌سازی و مراقبت‌های بعد از آزمایش را توصیه می‌کند.
شما می‌توانید از طریق سایت دکترتو با بهترین پزشکان در ارتباط باشید. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره دکتر چشم پزشک آنلاین وجود دارد.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!
سلام شوهرم ۸ساله نابینا ست ولی ۱۵درصد خوب شده درمانی هست
سلام
بسیار خوشحالم که وضعیت شوهر شما بهتر شده است. برای کمک به بهبود بیشتر بینایی و پیشگیری از مشکلات بیشتر، درمان‌های مختلفی بسته به علت نابینایی و شرایط فرد می‌تواند مفید باشد.
در صورتی که درمان خاصی برای بهبود بینایی در نظر گرفته شده است، مانند داروها، جراحی‌ها یا درمان‌های توانبخشی، رعایت دقیق توصیه‌های پزشک و استفاده از درمان‌های تجویز شده بسیار مهم است. همچنین، ممکن است برای بهبود کیفیت زندگی، حمایت‌های روانی و اجتماعی مفید باشد.
در صورتی که سوالی خاص در مورد درمان یا وضعیت چشم‌های شوهر شما دارید، می‌توانید بیشتر توضیح دهید تا بتوانم راهنمایی بهتری ارائه دهم.
متخصص چشم
چشم وارونه گردیده است
سلام
سوال تان را دقیق تر بپرسید
منورتان انحراف چشم است؟؟؟
ممنونم
سلام من میگرن دارم و یسری نقاط سیاه یا درخشان میبینم که این چند روزم بخاطر شرایط عصبی بدتر شده
دکتر چشم شبکیه رو معاینه کرد و گفتن مشکلی نیست ولی درصورت بدتر شدن دوباره مراجعه کنم
به نظرتون ایا از میگرنه فقط یا لازمه دوباره مراجعه کنم؟
سلام
به نظر می رسد این علایم ربطی به چشم ندارد
و از نظر مغزی نیاز به بررسی و اسکن دارید
متخصص مغزواعصاب
سلام پسرمن بعد عمل تومور مغزی خوش خیم که پشت سر داشت روی عصب چشم وگوش و صورتش بود که الان بعد ۸ ماه هنوز چشمش به سمت راست بر نمیگردد .ولی چندین بار برای معاینع بردم سالمه حتی دیدش ضعیف هم نشده لطفا بگید چیکار کنم .ففط وقتی نگاه میکنه انگار چشمش چپه خیلی عذاب میکشم حتی خودش خجالت میکشه
سلام
بعد از جراحی این علایم قابل انتظار است
ولی درمان و کنترل می شود
هم ورزشهای مخصوص و هم احیانا جراحی چشم توصیه می گردد
https://doctoreto.com/doctors/speciality/ophthalmologist