فهرست مطالب
خلاصه این مطلب را در این پادکست گوش دهید:
در سالهای اخیر استفاده از ویپ یا سیگار الکترونیکی بهویژه در میان افرادی که قصد ترک سیگار دارند یا به دنبال جایگزینی کمضررتر هستند، افزایش یافته است. بسیاری از کاربران تصور میکنند بخار ویپ نسبت به دود سیگار آسیب کمتری دارد، اما ترکیبات شیمیایی موجود در این بخار میتوانند واکنشهای متفاوتی در بدن ایجاد کنند. تماس مداوم ریهها با نیکوتین، طعمدهندهها و ذرات معلق ممکن است بهتدریج سلامت دستگاه تنفسی و حتی قلب را تحت تأثیر قرار دهد. از آنجا که پیامدهای استفاده از ویپ همیشه فوری نیستند، آگاهی از اثرات کوتاهمدت و بلندمدت آن اهمیت بیشتری پیدا میکند. در این مطلب از دکترتو، با عوارض ویپ آشنا میشوید و بررسی میکنیم که کشیدن ویپ چه ضرری دارد.
عوارض ویپ (مضرات ویپ) چیست؟
ویپ یا سیگار الکترونیکی برای ترک سیگار اگرچه گاهی بهعنوان گزینهای کمضررتر از سیگار معرفی میشود، اما شواهد علمی معتبر نشان میدهد که مصرف آن با عوارض قابلتوجهی برای سلامت همراه است. بخار ویپ حاوی نیکوتین، مواد شیمیایی تحریککننده و ذرات ریز است که میتوانند به ریهها، قلب و مغز آسیب بزنند. این عوارض در نوجوانان، زنان باردار و افراد مبتلا به بیماریهای زمینهای شدیدتر است و مصرف طولانیمدت ویپ بیخطر تلقی نمیشود. برخی از ضرر های ویپ عبارتاند از:
- آسیب به دهان و دندان شامل خشکی دهان، التهاب لثه و افزایش پوسیدگی
- آسیب به ریهها شامل التهاب راههای هوایی، سرفه مزمن و افزایش خطر آسیب ریوی حاد مانند EVALI
- وابستگی به نیکوتین که میتواند باعث اعتیاد، اضطراب، بیقراری و اختلال خواب شود
- افزایش خطر بیماریهای قلبی بهدلیل بالا رفتن ضربان قلب و فشار خون
- اثرات منفی بر مغز نوجوانان از طریق اختلال در رشد و تمرکز

۱. اثرات ویپ بر دستگاه تنفسی
ویپ بهطور مستقیم به دستگاه تنفسی آسیب میزند. مواد شیمیایی موجود در بخار ویپ میتوانند با تحریک سیستم تنفسی، مشکلات مختلفی را به همراه داشته باشند. این مشکلات میتواند شامل التهاب راههای هوایی، کاهش کارایی ریه و افزایش آسیبهای ریه باشد. برخی از ترکیبات موجود در بخار ویپ، مانند پروپیلن گلیکول و گلیسرین گیاهی هم موجب خشکی و تحریک گلو و ریه میشوند.
۲. التهاب راه های هوایی
مصرف ویپ باعث التهاب و تحریک راههای هوایی میشود. این التهاب میتواند به مشکلات تنفسی مانند سرفههای مداوم، تنگی نفس و افزایش خطر ابتلا به بیماریهای مزمن ریوی (مثل برونشیت ریه) منجر شود. طبق یکی از مطالعات انجام شده مواد شیمیایی موجود در ویپ میتوانند باعث تغییرات التهابی در مجاری هوایی شوند که خطر بروز بیماریهای تنفسی را افزایش میدهند.

۳. افزایش خطر عفونت های تنفسی
تحقیقات نشان دادهاند که ویپ میتواند به کاهش توان سیستم ایمنی در برابر عفونتهای تنفسی کمک کند. در بررسیهای انجامشده مشخص شده که بخار ویپ میتواند موانع دفاعی ریه را تضعیف کند و احتمال ابتلا به بیماریهای عفونی مانند ذاتالریه را افزایش دهد. همچنین، ویپ میتواند بهطور مستقیم سلولهای تنفسی را آسیب برساند که این امر به ورود باکتریها و ویروسها به ریهها کمک میکند.
متن انگلیسی:
news-medical
Both adults and kids who vape were more likely to report difficulty concentrating, remembering, or making decisions than their non-vaping, non-smoking peers.
ترجمه متن:
هم بزرگسالان و هم کودکانی که ویپ مصرف میکنند، نسبت به همسالان غیرسیگاری و دوستانی که ویپ مصرف نمیکنند بیشتر به مشکلات تمرکز، یادآوری یا تصمیمگیری مبتلا میشوند.
۴. آسیب به ریه ها
مواد شیمیایی و نیکوتین موجود در ویپ میتوانند به بافتهای ریه آسیب برسانند. برخی از ترکیبات در ویپ بهویژه دیاستیل، که در بعضی طعمدهندهها استفاده میشود، به آسیبهای مزمن ریه منجر میشوند. این ماده به طور خاص با بیماری موسوم به بخار ریه مرتبط است که به بروز علائمی مانند سرفه، تنگی نفس و مشکلات شدید تنفسی منجر میشود.
۵. اثرات ویپ بر سلامت قلب
ویپ میتواند بر سلامت قلب تأثیرات منفی بگذارد. نیکوتین موجود در ویپ، همانند سیگارهای معمولی فشار خون را افزایش داده و موجب تسریع در ضربان قلب میشود. این امر میتواند منجر به افزایش خطر ابتلا به بیماریهای قلبی، بهویژه در افرادی شود که بهطور مرتب از آن استفاده میکنند.
۶. اثرات منفی بر سیستم ایمنی بدن
ویپ سیستم ایمنی بدن را تحت تأثیر قرار میدهد و موجب تضعیف پاسخهای دفاعی بدن در برابر بیماریها میشود. بهویژه مواد شیمیایی موجود در ویپ میتوانند باعث اختلال در عملکرد سلولهای ایمنی مانند ماکروفاژها شوند که نقش مهمی در مبارزه با عفونتها دارند. منابع معتبر گزارش کردهاند که مواد موجود در بخار ویپ میتوانند از توانایی این سلولها برای مبارزه با باکتریها و ویروسها بکاهند.
۷. عوارض ویپ بر دهان و دندان
ویپ مشکلات مختلفی برای دهان و دندانها ایجاد میکند. در نتیجه طی تحقیقات انجام شده گفته شده که بخار ویپ باعث خشکی دهان و آسیب به لثهها میشود. این امر خطر ابتلا به عفونتهای دهانی، بیماریهای لثه و پوسیدگی دندانها را افزایش میدهد. نیکوتین موجود در ویپ نیز میتواند جریان خون در لثهها را کاهش داده و روند بهبودی را کند کند.
| موضوع | توضیحات |
|---|---|
| اثرات بر دستگاه تنفسی | ویپ باعث التهاب، کاهش کارایی ریه و آسیب به مجاری تنفسی میشود. مواد شیمیایی موجود در ویپ موجب خشکی و تحریک گلو و ریه میشوند. |
| التهاب راههای هوایی | ویپ باعث التهاب راههای هوایی، سرفه، تنگی نفس و افزایش خطر بیماریهای مزمن ریوی مانند برونشیت میشود. |
| افزایش خطر عفونتهای تنفسی | بخار ویپ سیستم ایمنی را تضعیف کرده و موانع دفاعی ریه را کاهش میدهد، که احتمال ابتلا به بیماریهای عفونی مانند ذاتالریه را افزایش میدهد. |
| آسیب به ریهها | مواد شیمیایی و نیکوتین موجود در ویپ به بافتهای ریه آسیب میزنند. برخی مواد مانند دیاستیل به بیماری بخار ریه منجر میشوند. |
| اثرات بر سلامت قلب | نیکوتین موجود در ویپ فشار خون را افزایش داده و ضربان قلب را تسریع میکند که خطر ابتلا به بیماریهای قلبی را بالا میبرد. |
| اثرات منفی بر سیستم ایمنی | مواد شیمیایی موجود در ویپ باعث اختلال در عملکرد سلولهای ایمنی مانند ماکروفاژها میشود و توانایی بدن در مقابله با عفونتها را کاهش میدهد. |
| عوارض بر دهان و دندان | ویپ باعث خشکی دهان، آسیب به لثهها و افزایش خطر بیماریهای لثه و پوسیدگی دندانها میشود. |
| عوارض روانی | ویپ میتواند باعث اضطراب، افسردگی و مشکلات خواب در نوجوانان و بزرگسالان شود و نیکوتین وابستگی روانی ایجاد میکند. |
| عوارض طولانیمدت | استفاده مداوم از ویپ میتواند خطر بیماریهای ریوی، قلبی و حتی سرطان را افزایش دهد. عوارض بلندمدت هنوز بهطور کامل مشخص نیست. |
| عوارض بر جوانان و نوجوانان | نیکوتین در این گروه سنی میتواند موجب اختلال در یادگیری، حافظه و مهارتهای توجهی شود و خطر اعتیاد به نیکوتین و مواد شیمیایی را بالا میبرد. |
۸. عوارض روانی ویپ
ویپ میتواند به طور ویژهای تأثیرات روانی منفی بر نوجوانان و جوانان بگذارد. نیکوتین موجود در ویپ باعث ایجاد وابستگی و اعتیاد میشود و بر حالت روحی و روانی مصرفکنندگان اثر بگذارد. برخی از پژوهشها نشان دادهاند که استفاده از ویپ میتواند با افزایش اضطراب، افسردگی و مشکلات خواب همراه باشد.
عوارض طولانی مدت ویپ
عوارض ویپ کشیدن علیرغم اینکه در مقایسه با سیگار کمتر است اما هنوز هم میتواند اثرات منفی طولانیمدت داشته باشد. استفاده مداوم از ویپ ممکن است خطر ابتلا به بیماریهای ریوی، قلبی و حتی سرطان را افزایش دهد. یک منبع علمی معتبر اشاره کرده است که شواهد هنوز کافی برای ارزیابی کامل عوارض طولانیمدت ویپ وجود ندارد، اما برخی از اثرات آن در بلندمدت میتواند خطرناک باشد.

عوارض ویپ بر جوانان و نوجوانان
عوارض ویپ بر جوانان و نوجوانان بهدلیل حساسیت بالای بدن و تکاملنیافتن کامل مغز، اهمیت ویژهای دارد. نیکوتین موجود در ویپ میتواند رشد طبیعی مغز را مختل کند و زمینه وابستگی زودهنگام را فراهم سازد. مصرف ویپ در این سنین با مشکلات شناختی، روانی و جسمی همراه است و خطر بروز بیماریهای مزمن در آینده را افزایش میدهد. مهمترین عوارض ویپ بر جوانان و نوجوانان شامل موارد زیر است:
- اختلال در رشد مغز که میتواند باعث کاهش تمرکز، ضعف حافظه و مشکلات یادگیری شود
- افزایش وابستگی به نیکوتین که ترک آن را در سنین بالاتر دشوارتر میکند
- تشدید اضطراب، تحریکپذیری و نوسانات خلقی بهدلیل تأثیر نیکوتین بر سیستم عصبی
- آسیب به ریهها که با سرفه، تنگی نفس و تشدید آسم همراه است
- افزایش احتمال مصرف سیگار و سایر مواد دخانی در آینده
متن انگلیسی:
cancerresearchuk
E-cigarettes should only be used to help you stop smoking, or to stop you going back to tobacco. Most e-cigarettes contain nicotine, which is addictive. If you have never smoked, you shouldn’t use e-cigarettes.
ترجمه متن:
سیگارهای الکترونیکی فقط باید برای کمک به ترک سیگار یا جلوگیری از بازگشت به دخانیات استفاده شوند. اکثر سیگارهای الکترونیکی حاوی نیکوتین هستند که اعتیادآور است. اگر تا به حال سیگار نکشیدهاید، نباید از سیگارهای الکترونیکی استفاده کنید.

عوارض آیکاس شامل چه مواردی می شود؟
ضرر ویپ بیشتر است یا سیگار؟
در مقایسه ضرر ویپ و سیگار، شواهد علمی نشان میدهد که سیگار معمولی همچنان آسیبزاتر است، اما این به معنای بیخطر بودن ویپ نیست. دود سیگار حاوی هزاران ماده شیمیایی سمی و سرطانزا است که مستقیماً با بیماریهای قلبی، ریوی و انواع سرطان ارتباط دارند. ویپ معمولاً مواد سمی کمتری نسبت به سیگار تولید میکند، اما اغلب حاوی نیکوتین است که وابستگی ایجاد میکند و میتواند به قلب و عروق آسیب بزند. علاوه بر این، بخار ویپ شامل ترکیباتی است که ممکن است به ریهها آسیب بزند و اثرات بلندمدت آن هنوز بهطور کامل مشخص نیست. بهطور کلی، ویپ احتمالاً کمضررتر از سیگار است، اما هیچکدام گزینه سالمی محسوب نمیشوند و ترک کامل هر دو بهترین انتخاب برای حفظ سلامت است.
ضرر ویپ بیشتر است یا قلیان؟
در مقایسه ضرر ویپ و قلیان، شواهد علمی نشان میدهد که هر دو برای سلامت مضر هستند، اما نوع و میزان آسیب آنها متفاوت است. قلیان باعث ورود حجم زیادی دود، نیکوتین، مونوکسیدکربن و فلزات سنگین به بدن میشود و یک وعده مصرف آن میتواند معادل کشیدن دهها سیگار دود وارد ریهها کند. این موضوع خطر بیماریهای قلبی، ریوی و آسیب به دهان و دندان را افزایش میدهد. ویپ معمولاً مواد سمی کمتری نسبت به قلیان تولید میکند، اما اغلب حاوی نیکوتین است و میتواند وابستگی ایجاد کند و به ریهها و قلب آسیب بزند. اثرات بلندمدت ویپ هنوز بهطور کامل مشخص نیست. بهطور کلی، قلیان از نظر میزان دود و سموم واردشده به بدن آسیبزاتر است، اما ویپ هم بیخطر محسوب نمیشود.
نتیجه گیری
عوارض ویپ نشان میدهد که استفاده از سیگارهای الکترونیکی برخلاف تصور رایج، خالی از خطر نیست. تحریک گلو، سرفه، خشکی دهان، تنگی نفس و برخی اختلالات قلبی یا تنفسی از پیامدهایی هستند که در کاربران ویپ گزارش شدهاند و شدت آنها میتواند بسته به میزان مصرف و شرایط جسمی فرد متفاوت باشد. هرچند ویپ در برخی موارد بهعنوان جایگزین سیگار مطرح میشود، اما وجود نیکوتین و مواد شیمیایی استنشاقی همچنان فشار قابل توجهی به بدن وارد میکند. درک این عوارض کمک میکند استفاده از ویپ با دیدی واقعبینانهتر ارزیابی شود و خطرات احتمالی آن در تصمیمگیریهای مرتبط با سلامت نادیده گرفته نشود.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!