فهرست مطالب
خلاصه این مطلب را در این پادکست گوش دهید
گل مژه یکی از شایعترین عفونتهای موضعی پلک است که در اثر انسداد غدد چربی و رشد باکتری در نزدیکی مژهها بهوجود میآید. این عارضه با ایجاد برآمدگی دردناک و قرمز در لبه پلک مشخص میشود و ممکن است موجب ناراحتی هنگام پلکزدن شود. اگرچه ظاهر آن ممکن است نگرانکننده باشد، اما معمولاً خوشخیم است و بهصورت خودبهخود طی چند روز بهبود مییابد. عوامل متعددی مانند تماس دست آلوده با چشم، استفاده از لوازم آرایشی آلوده و ضعف ایمنی میتوانند خطر بروز آن را افزایش دهند. شناخت دقیق علت، علائم و روشهای درمان و پیشگیری از این عارضه میتواند به حفظ سلامت چشمها کمک کند. در این مطلب از دکترتو، با همه چیز درباره گلمژه آشنا میشوید.
گل مژه چیست؟
گل مژه یک برجستگی کوچک و دردناک در لبه پلک است که معمولاً در نزدیکی ریشه مژهها ظاهر میشود. این عارضه یکی از مشکلات شایع چشمی محسوب میشود و در اغلب موارد در پلک بالا یا پایین ایجاد میگردد. گل مژه ظاهری شبیه جوش یا دمل دارد و در مراحل اولیه ممکن است باعث حساسیت یا تورم خفیف در ناحیه پلک شود. در برخی افراد، بهصورت تکی و در برخی دیگر بهصورت مکرر بروز میکند. با وجود ظاهر نگرانکننده، معمولاً عارضهای خوشخیم و خودمحدودشونده است که به مرور زمان برطرف میشود.
متن انگلیسی:
به نقل از my.clevelandclinic
A stye is a painful red bump on the edge of your eyelid. Similar to an acne pimple, a stye forms when a tiny oil gland near your eyelashes becomes blocked and gets infected. Styes are very common, and in many cases, you can manage them at home. But some cases may require treatment by an eye care provider.
ترجمه فارسی:
گل مژه یک برجستگی قرمز و دردناک است که در لبه پلک شما ظاهر میشود. مشابه جوشهای آکنه، گل مژه زمانی تشکیل میشود که یک غده چربی کوچک در نزدیکی مژهها مسدود شده و عفونت میکند. گل مژه بسیار شایع است و در بسیاری از موارد میتوان آن را در خانه مدیریت کرد. با این حال، در برخی موارد ممکن است نیاز به درمان توسط متخصص چشم وجود داشته باشد.
گل مژه واگیر دارد؟
گل مژه بهطور مستقیم واگیر ندارد، اما عامل اصلی آن، یعنی باکتری استافیلوکوک اورئوس، میتواند از طریق تماس دست آلوده یا وسایل شخصی منتقل شود. در واقع، خود بیماری مسری نیست، اما بیاحتیاطی در بهداشت فردی ممکن است باعث انتقال باکتری به چشم دیگر یا افراد نزدیک شود. برای پیشگیری، بهتر است از تماس با چشم، استفاده مشترک از حوله یا لوازم آرایشی چشم خودداری کرده و دستها را مرتب بشویید.
انواع گل مژه
گل مژه بر اساس محل ایجاد و نوع غده درگیر، به دو نوع اصلی تقسیم میشود که از نظر ظاهر و شدت علائم کمی با هم تفاوت دارند. شناخت این دو نوع به تشخیص و انتخاب روش درمان مناسب کمک میکند. انواع گل مژه عبارتاند از:
- گل مژه خارجی: شایعترین نوع گل مژه است و در لبه بیرونی پلک، نزدیک ریشه مژهها ایجاد میشود. این نوع معمولاً ناشی از عفونت فولیکول مژه یا غدد چربی کنار آن است و بهصورت برآمدگی قرمز و دردناک دیده میشود.
- گل مژه داخلی: در اثر عفونت غدد چربی داخل پلک (غدد میبومین) ایجاد میشود و معمولاً از بیرون کمتر دیده میشود، اما درد و تورم بیشتری دارد. این نوع ممکن است به کیست چربی یا شالازیون تبدیل شود.
| نوع گلمژه | محل ایجاد | ویژگیها |
|---|---|---|
| گلمژه خارجی | در لبه بیرونی پلک و نزدیک ریشه مژه | قرمزی، تورم، درد و وجود نقطه چرکی قابل مشاهده |
| گلمژه داخلی | در داخل پلک و غدد چربی (میبومین) | دردناکتر، تورم عمیقتر، معمولاً بدون نقطه سفید واضح |
| شالازیون (گلمژه مزمن) | در غدد چربی پلک، معمولاً در قسمت میانی | بدون درد یا درد کم، تورم سفت و مزمن که ممکن است هفتهها باقی بماند |
گل مژه داخل چشم
گل مژه داخل چشم یا گل مژه داخلی زمانی ایجاد میشود که عفونت در یکی از غدد چربی داخلی پلک (غدد میبومین) رخ دهد. این نوع گل مژه معمولاً نسبت به نوع سطحی دردناکتر است و ممکن است باعث تورم، قرمزی و حساسیت بیشتر پلک شود. از بیرون ممکن است ضایعه مشخص نباشد، اما در سمت داخلی پلک یک برآمدگی دردناک احساس میشود. در بیشتر موارد، گل مژه داخلی بهصورت خودبهخود ظرف چند روز تا یک هفته بهبود مییابد. استفاده از کمپرس گرم چند بار در روز به تخلیه طبیعی چرک و کاهش التهاب کمک میکند. در صورت تداوم درد یا تورم، باید به پزشک مراجعه شود تا از عفونتهای عمیقتر جلوگیری گردد.
گل مژه پلک پایین
گل مژه پلک پایین نوعی التهاب موضعی است که در امتداد لبه پایینی پلک و معمولاً در نزدیکی ریشه مژهها ایجاد میشود. این ضایعه بهصورت برجستگی کوچک، قرمز و دردناک ظاهر میشود و ممکن است با احساس جسم خارجی یا سوزش در چشم همراه باشد. گل مژه پلک پایین معمولاً به دلیل انسداد و عفونت غدد چربی در این ناحیه ایجاد میشود و در بیشتر موارد خودبهخود ظرف چند روز بهبود مییابد. رعایت بهداشت چشم، پرهیز از دست زدن به پلک و استفاده از کمپرس گرم، روند بهبود را سریعتر میکند.
گل مژه پلک بالا
گل مژه پلک بالا یکی از انواع شایع گل مژه است که در اثر عفونت فولیکول مژه یا غدد چربی پلک فوقانی ایجاد میشود. این عارضه بهصورت برجستگی قرمز، دردناک و ملتهب در لبه پلک بالا ظاهر میشود و ممکن است همراه با تورم، خارش یا احساس جسم خارجی در چشم باشد. در بیشتر موارد، گل مژه پلک بالا خفیف است و با استفاده از کمپرس گرم چند بار در روز و رعایت بهداشت چشم، ظرف چند روز بهبود مییابد. با این حال، اگر تورم بزرگتر شود یا درد افزایش یابد، لازم است پزشک برای بررسی احتمال عفونت شدیدتر یا تبدیل به شالازیون آن را معاینه کند.
گل مژه زیر چشم
این نوع گل مژه بهندرت رخ میدهد و ممکن است در زیر ناحیه پایینی پلک احساس شود. عفونت در این ناحیه میتواند باعث ورم موضعی و احساس فشار شود.

گل مژه در کودکان
گلمژه در کودکان یک برآمدگی قرمزرنگ و دردناک است که در لبه پلک ظاهر میشود و معمولاً ناشی از عفونت باکتریایی غدد چربی یا فولیکولهای مژه است. این عارضه میتواند با علائمی مانند تورم، قرمزی، درد و آبریزش چشم همراه باشد. برای درمان، استفاده از کمپرس گرم و رعایت بهداشت پلک توصیه میشود. در صورت تداوم یا تشدید علائم، مراجعه به پزشک ضروری است.
علائم گل مژه چیست؟
گل مژه معمولاً با بروز علائم ظاهری مشخصی در لبه پلک همراه است که بهراحتی قابل تشخیصاند. در ابتدا ممکن است فرد احساس حساسیت یا درد خفیف در پلک داشته باشد و سپس برجستگی کوچکی در محل ظاهر شود. این علائم معمولاً طی چند روز شدت مییابند و در برخی موارد با ترشح یا التهاب اطراف چشم همراه هستند. علائم رایج گل مژه شامل موارد زیر است:
- تورم و قرمزی موضعی در لبه پلک
- احساس درد یا سوزش در ناحیه پلک
- وجود برآمدگی کوچک شبیه جوش یا دمل
- ترشح چرکی یا پوستهریزی در محل ضایعه
- احساس سنگینی یا فشار در پلک
- حساسیت به لمس و گاهی اشکریزش چشم
چرا گل مژه میزنیم؟
علت گل مژه معمولاً عفونت باکتریایی غدد چربی یا فولیکول مژه است که بیشتر توسط باکتری استافیلوکوک اورئوس ایجاد میشود. این عفونت باعث التهاب، قرمزی، درد و تورم موضعی در لبه پلک میشود. عواملی مانند لمس چشم با دست آلوده، استفاده از لوازم آرایشی قدیمی یا آلوده، کمبود خواب، ضعف سیستم ایمنی و بیماریهای پوستی مثل بلفاریت میتوانند احتمال بروز گل مژه را افزایش دهند. رعایت بهداشت چشم و شستوشوی منظم پلکها بهترین راه پیشگیری از گل مژه است.
چگونه از گل مژه پیشگیری کنیم؟
ابتلا به گل مژه خطر ابتلای مجدد را افزایش می دهد. گل مژه می تواند در داخل چشم هم بزند. تعداد زیاد باکتری در محل می تواند باعث ایجاد مورد دیگر، درگیری دیگر چشم یا حتی ایجاد گل مژه در فرد دیگر شود. با این وجود رعایت هر کدام از نکات زیر برای پیشگیری از ابتلا به آن می تواند کمک کننده باشد:
- قبل از دست زدن به چشم خود، دست ها را با آب و صابون بشویید.
- پلک هایتان را با صابون ملایم و شامپو بشویید.
- آرایش چشم را هر شب قبل از خواب پاک کنید.
- هرگز از حوله کسی استفاده نکنید (مخصوصا افراد دارای گل مژه).
عوارض گل مژه چیست؟
گل مژه معمولاً خفیف و بیخطر است، اما در برخی موارد میتواند باعث ناراحتی و مشکلات چشمی موقت شود. در صورت درمان نشدن یا فشار دادن گل مژه، التهاب ممکن است گسترش یافته و عوارض بیشتری ایجاد کند. عوارض احتمالی گل مژه عبارتاند از:
- گسترش عفونت به بافتهای اطراف چشم و ایجاد ورم یا قرمزی شدید پلک
- تبدیل گل مژه به کیست یا شالازیون در اثر انسداد مزمن غده چربی
- درد و تورم مداوم در ناحیه پلک یا گوشه چشم
- تاری دید موقت در صورت بزرگ شدن ضایعه
- بازگشت مکرر گل مژه در صورت رعایت نکردن بهداشت چشم
تشخیص گل مژه چگونه است؟
تشخیص گل مژه معمولاً بر اساس معاینه بالینی توسط پزشک یا متخصص چشم انجام میشود. پزشک با مشاهده ظاهر پلک، محل تورم و بررسی علائم مانند قرمزی، درد، ترشح یا وجود برآمدگی در لبه پلک میتواند بهراحتی گل مژه را از سایر عفونتهای چشمی مانند شالازیون یا بلفاریت تشخیص دهد. در بیشتر موارد، نیازی به آزمایش یا بررسی تخصصی نیست، مگر اینکه گل مژه مکرر یا مقاوم به درمان باشد. در این حالت، پزشک ممکن است نمونهای از ترشحات را برای بررسی نوع باکتری یا رد سایر بیماریهای چشمی درخواست کند.
برای گل مژه چی خوبه؟
گل مژه معمولا خود به خود بهبود می یابد، اما تمیز کردن آن باعث تخلیه زود تر آن شده و سریع تر بهبود می یابد. در بیشتر موارد، گل مژه با مراقبتهای ساده خانگی مانند استفاده از کمپرس گرم بهبود مییابد. این روش به باز شدن غدد مسدود شده و کاهش تورم کمک میکند. در صورت عفونت شدید یا ماندگاری علائم، پزشک ممکن است از درمانهای دارویی مانند پمادها یا قطرههای آنتیبیوتیک برای کنترل عفونت و درمان گل مژه استفاده کند. در برخی موارد نادر که گل مژه بسیار بزرگ شده یا به درمانهای اولیه پاسخ نمیدهد، تخلیه آن توسط پزشک ضروری است. رعایت بهداشت چشم و جلوگیری از فشار دادن گل مژه نیز در روند بهبود بسیار مؤثر است.

نتیجه گیری
گلمژه یک التهاب موضعی در لبه پلک است که بیشتر بهدلیل انسداد غدد چربی و ورود باکتری ایجاد میشود. این عارضه معمولاً با درد، قرمزی و تورم همراه است و در اکثر موارد بدون نیاز به درمان خاص، خودبهخود بهبود مییابد. رعایت بهداشت چشم، شستوشوی منظم پلکها و پرهیز از تماس مستقیم دست با چشم، مهمترین راههای پیشگیری از بروز یا عود مجدد آن هستند. در موارد نادر که گلمژه بزرگ، دردناک یا ماندگار است، ارزیابی پزشک ضروری خواهد بود تا از عوارض احتمالی جلوگیری شود. شناخت این عارضه به درک بهتر رفتار چشم در برابر عفونت و تقویت مراقبتهای فردی کمک میکند.
دکترتو مراقب سلامت شماست!
سلام
من بیشتر وقتا چشم با لام گل مژه میشه
اما این دفعه چشم پایینم و آخرش اینجوری شده همش اشک می ریزه اصلا بند نمیاد
بهد نه توئه چشمم اینجوری شده و نه ر وش
این جایی که چشم مون رو می بندیم به خورده چرک کره این چجوری؟
سلام. چیزی که توضیح دادین نیایش عزیز شبیه عفونت چشم یا التهاب ملتحمه (چشم صورتی) است و ممکن است چرک و اشک زیاد ناشی از باکتری یا ویروس باشد؛ محل چرک هم معمولاً مربوط به لبه پلک و کانالهای اشکی است. تا زمانی که علت دقیق مشخص نشود، بهتر است چشم را با دست تمیز لمس نکنید، از حوله یا پد مشترک استفاده نکنید و سریعاً به چشمپزشک مراجعه کنید تا درمان مناسب با آنتیبیوتیک یا قطره تجویزی شروع شود و از انتشار عفونت جلوگیری شود.
متخصص چشم
من زیاد گل مژه میزنم باید چیکار کنم وبیشتر داخلی میزنه
سلام، اگر گلمژهها زیاد تکرار میشوند، ممکن است به دلیل باکتریهای پوست، التهاب مزمن یا چربی و آلودگی در ناحیه پلک باشد. رعایت بهداشت چشم مثل شستشوی منظم پلکها با محلولهای ملایم، استفاده نکردن از لوازم آرایشی مشترک و گرم کردن ناحیه با کمپرس گرم چند بار در روز میتواند به کاهش ایجاد گلمژه کمک کند. اگر گلمژهها عمیق یا داخلی هستند و مرتب عود میکنند، بهتر است به چشمپزشک مراجعه کنید، زیرا گاهی نیاز به داروهای موضعی آنتیبیوتیک یا حتی تخلیه توسط پزشک دارد.
متخصص چشم
بسیار عالی
درود بر شما دوست عزیز
شاد باشید
من صبح که از خواب بیدار شدم چشمم خیلی درد میکرد و آلن هم گوشه ی چشمم قرمز شده و به شدت میسوزه وقتی پلک میزنم چیکار کنم بهتر بشه ؟؟؟؟؟
سلام، درد، قرمزی و سوزش چشم میتواند ناشی از عفونت، التهاب یا خشکی چشم باشد. تا زمان مراجعه به پزشک چشم، میتوانید از شستوشوی ملایم چشم با محلول آب نمک استریل یا استفاده از قطرههای اشک مصنوعی بدون نسخه بهره ببرید، از مالش چشم خودداری کنید و در صورت تشدید درد، ترشح زیاد یا اختلال در بینایی حتماً سریعاً به چشمپزشک مراجعه کنید.
متخصص چشم
سلام منم زیر مژه پایینم قرمز شده و یکم هم تورم داره البته دیده میشه ولی زیاد نیست و خیلی هم درد می کنه و گاهی میسوزه و می خاره البته دو سه بار هم زیر چشمم را مداد کشیدم،، گل مژه است یا به خاطر همون مداده هست یک بار دیگه هم اینطوری شده بودن ولی قطره زدم فرداش خوب شد البته اون سری چیزی به چشمم نزده بودم
سلام. قرمزی، تورم و سوزش زیر مژه میتواند ناشی از گل مژه یا تحریک پوست به دلیل کشیدن مداد چشم باشد. اگر التهاب کم و درد خفیف است و قبلاً با قطره چشم بهبود پیدا کرده، احتمالاً مشکل موقتی و سطحی است. برای کاهش التهاب، از مالیدن چشم خودداری کنید، پلکها را با آب ولرم و دست تمیز شستشو دهید و از مصرف لوازم آرایشی تا بهبود کامل اجتناب کنید. اگر تورم بیشتر شد، چرک ظاهر شد، درد شدید یا اختلال بینایی پیدا کردید، حتماً به چشمپزشک مراجعه کنید.
متخصص چشم
سلام و خسته نباشید.
پسر من ده ماهشه و پلک پایین چشمش گل مژه زده، متأسفانه آخر هفته هست و من به پزشک متخصص اطفال دسترسی ندارم. روزی چند بار چشمش رو با آب میشورم. آیا میتونم پماد تتراسایکلین چشمی ۱٪ براش استفاده کنم؟
پیشاپیش ممنونم از پاسخگوییتون
سلام و وقت بخیر، در مورد گل مژه در نوزاد ده ماهه، شستوشوی ملایم چشم با آب ولرم روزی چند بار اقدام مناسبی است. استفاده از پماد تتراسایکلین چشمی ۱٪ معمولاً بدون نظر پزشک برای کودکان زیر یک سال توصیه نمیشود، مگر اینکه توسط پزشک تجویز شده باشد. در صورت تشدید التهاب، تورم یا ترشح بیشتر، بهتر است هرچه سریعتر به پزشک مراجعه کنید یا در صورت امکان به مراکز درمانی شبانهروزی مراجعه نمایید تا مراقبتهای لازم انجام شود.
سلام من ۱۵ سالمه و برای اولین بار صبح ک از خواب بیدار شدم و رفتم صورتمو بشورم حس کردم ی چیزی توی چشمم رفته وقتی پلکم رو برگرداندم ی دونه قرمز بود آیا مشکل جدیه باید برم دکتر؟؟؟
سلام، برآمدگی قرمز روی پلک که هنگام بیدار شدن متوجه آن شدید، ممکن است نشانهای از گلمژه (stye) یا کیست کوچک در ناحیه غدد چربی پلک باشد که معمولاً بهدلیل عفونت خفیف ایجاد میشود. اگر درد، تورم، یا ترشح وجود داشته باشد یا در چند روز آینده بهبود نیابد، بهتر است به چشمپزشک مراجعه کنید تا معاینه دقیقتری انجام شود. در بیشتر موارد، کمپرس گرم چند بار در روز میتواند به کاهش التهاب و بهبودی کمک کند، اما مراجعه به پزشک برای اطمینان از نوع و شدت مشکل توصیه میشود.
از لینک زیر نوبت بگیرید
متخصص چشم