فهرست مطالب
تست‌های بارداری راهی برای تعیین باردار بودن هستند. یکی از پرکاربردترین این تست‌ها که نتایج بسیار دقیقی را فراهم می‌کند، تست ادرار است. به‌طوری‌که اگر نتیجه آزمایش ادرار بارداری شما مثبت باشد به این معنی است که باردار هستید و اگر منفی باشد، به این معنی است که شما باردار نیستید. پس اگر شما هم اخیرا علائمی همچون عقب افتادن پریود را تجربه می‌کنید و احتمال می‌دهید که باردار هستید بهتر است در این باره با متخصص زنان یا مامایی مشورت کنید. شما می‌توانید از طریق سامانه نوبت دهی دکترتو نسبت به دریافت نوبت ویزیت حضوری و یا مشاوره آنلاین اقدام کنید.
آزمایش ادرار بارداری چیست؟
از همان ابتدای بارداری، بدن شروع به تغییراتی می‌کند که هدف از این تغییرات، حمایت از سلول‌هایی است که بعدها به جنین تبدیل می‌شوند. آزمایش ادرار، نوعی تست است که وجود تمام این مواد در بدن را ارزیابی می‌کند و بر اساس وجود آن‌ها، باردار بودن یا نبودن فرد را مشخص می‌کند. مزیت آزمایش ادرار، ساده بودن انجام آن و نتایج دقیق حاصل از این آزمایش است.
زمان مناسب برای انجام آزمایش ادرار بارداری
آزمایش ادرار بارداری زمانی دقیق‌تر است که آزمایش را یک یا دو هفته پس از عقب افتادن دوره قاعدگی انجام دهید. اگر آزمایش ادرار را خیلی زود انجام دهید، حتی اگر باردار باشید، آزمایش می‌تواند نشان دهد که شما باردار نیستید. این به این خاطر است که بدن هنوز hCG (گنادوتروپین جفتی انسان) کافی تولید نکرده که در آزمایش نشان داده شود.
آزمایش ادرار بارداری در آزمایشگاه
بسیاری از افراد، به توصیه پزشک یا ترجیح خودشان، ترجیح می‌دهند که تست ادرار بارداری را در آزمایشگاه انجام دهند. در آزمایشگاه، نمونه ادرار زنان، با کمک دستگاه‌های مخصوص ارزیابی می‌شود و باردار بودن یا نبودن آن‌ها مشخص خواهد شد.
| نوع آزمایش ادرار | دلایل انجام آزمایش |
|---|---|
| آزمایش تشخیص بارداری (HCG) | – بررسی وجود هورمون HCG در ادرار برای تأیید بارداری. این آزمایش معمولاً در روزهای اولیه بارداری انجام می‌شود. |
| آزمایش قند ادرار | – بررسی قند در ادرار برای تشخیص دیابت بارداری یا قند خون بالا در دوران بارداری. |
| آزمایش پروتئین ادرار | – ارزیابی وجود پروتئین در ادرار به منظور شناسایی علائم پره‌اکلامپسی (فشار خون بالا و پروتئین ادرار در بارداری). |
| آزمایش کشت ادرار | – بررسی وجود عفونت‌های ادراری در دوران بارداری، که می‌تواند باعث مشکلات جدی مانند زایمان زودرس شود. |
| آزمایش pH ادرار | – ارزیابی pH ادرار برای شناسایی مشکلات کلیوی یا تشخیص عفونت‌های ادراری. |
| آزمایش گلبول‌های سفید (WBC) ادرار | – بررسی وجود عفونت ادراری یا التهاب در دستگاه ادراری. |
| آزمایش کتون ادرار | – بررسی کتون‌ها در ادرار که ممکن است نشان‌دهنده کتواسیدوز (شرایط مربوط به دیابت بارداری یا تغذیه نامناسب) باشد. |
| آزمایش خون در ادرار (هماچوری) | – شناسایی وجود خون در ادرار که می‌تواند ناشی از مشکلات کلیوی، عفونت ادراری یا سنگ‌های کلیه باشد. |
| آزمایش سطح هورمون‌های تیروئید | – ارزیابی وضعیت تیروئید، به ویژه در بارداری که تغییرات هورمونی ممکن است روی سلامت مادر و جنین تاثیر بگذارد. |
آزمایش‌های ادرار در دوران بارداری به منظور شناسایی مشکلات سلامتی مادر و جنین، از جمله عفونت‌ها، دیابت بارداری، فشار خون بالا و سایر اختلالات ضروری است. انجام این آزمایش‌ها به تشخیص زودهنگام و درمان صحیح کمک می‌کند.
تفسیر جواب آزمایش ادرار بارداری
یادگیری فاکتورهایی که در آزمایش ادرار بارداری اندازه‌گیری می‌شوند، به شما در تفسیر دقیق‌تر نتایج این آزمایش کمک می‌کند. به همین خاطر در اینجا به طور خلاصه به این که هر فاکتور نشان دهنده چیست اشاره کرده‌ایم:
۱. ph در آزمایش ادرار بارداری
در آزمایش ادرار دوران بارداری، معمولا سطح pH ادرار ارزیابی نمی‌شود. با این حال اگر پزشک به وجود مشکلی در این دوران شک کند، ممکن است اندازه‌گیری pH را نیز توصیه کند.
به‌طورکلی اگر نمونه ادرار نشان دهد که سطح pH کمتر از حد عادی است و اسیدی‌تر است، این می‌تواند نشان دهنده وجود سنگ کلیه، کم‌آبی بدن، اسهال، رژیم غذایی ناسالم در دوران بارداری، اسیدوز، یا کتواسیدوز دیابتی باشد.
به طور طبیعی pH در دوران بارداری کمی بیشتر از حالت عادی است. با این حال اگر سطح pH خیلی بالاتر از حد معمول باشد و قلیایی باشد، این افزایش pH می‌تواند ناشی از وجود برخی از عفونت‌ها (نظیر عفونت‌های ادراری) و مصرف غذاهای قلیایی باشد.
۲. هورمون hCG در آزمایش ادرار بارداری
در آزمایش‌های بارداری یک نمونه از ادرار یا خون شما تهیه می‌شود. این نمونه در آزمایشگاه از نظر وجود هورمون خاصی به نام هورمون گنادوتروپین جفتی انسانی (hCG) بررسی می‌شود. hCG مهم‌ترین فاکتور برای تعیین باردار بودن فرد است و سطوح بالای آن تایید کننده بارداری هستند. در واقع، میزان hCG در طول ۸ تا ۱۰ هفته اول بارداری، پس از چسبیدن تخمک بارور شده به دیواره داخلی رحم، به سرعت افزایش پیدا می‌کند. سطح hCG در هفته دهم بارداری به اوج خود می‌رسد و سپس تا زمان زایمان به تدریج کاهش می‌یابد.
متن انگلیسی:
webmd
Levels of HCG rise quickly, doubling every 2 to 3 days.
ترجمه متن:
سطح HCG به سرعت افزایش می‌یابد و هر ۲ الی ۳ روز، دو برابر می‌شود.
نمی‌دونی تست بارداری رو چطور تفسیر کنی؟
از متخصص کمک بگیر.
۳. میزان نرمال wbc در آزمایش ادرار بارداری
پزشکان بیان کرده‌اند که سطح عادی WBC (میزان گلبول‌های سفید) در ادرار زنان باردار، با دیگر زنان متفاوت است. به طور معمول، در بارداری مقدار نرمال این فاکتور باید بین ۰ تا ۵ در هر HPF (میدان دید با بزرگ‌نمایی بالا در میکروسکوپ) باشد. هر رقمی بالاتر از این محدوده، می‌تواند نشان دهنده این باشد که زنان باردار به عفونت‌های ادراری یا التهاب کلیه مبتلا شده‌اند.
۴. کتون در آزمایش ادرار بارداری
در حالت عادی، بدن ترجیح می‌دهد از گلوکز برای تامین انرژی استفاده کند. حال ممکن است گاهی شما گلوکز (قند) کافی در خون خود نداشته باشید یا گلوکز را به درستی جذب نکنید. بدون گلوکز، بدن مجبور است که از چربی به عنوان منبع انرژی استفاده کند. این تجزیه چربی باعث تولید کتون می‌شود. کلیه‌ها کتون را آزاد می‌کنند و این کتون در ادرار و خون شما ظاهر می‌شود. وجود کتون در دوران بارداری، یک اختلال است که نیاز به پیگیری دارد و معمولا با یک آزمایش ادرار ساده قابل تشخیص است. طبق مطالعات، یکی از اصلی‌ترین علل ظهور کتون در دوران بارداری، دیابت بارداری است. سایر دلایلی که علت وجود کتون در ادرار هستند نیز شامل این مواردند:
- کمبود کربوهیدرات در رژیم غذایی
- روزه گرفتن یا فاصله زیاد بین وعده‌های غذایی
- اختلالات خوردن
- تمرینات شدید یا ورزش بیش از حد
- استفراغ کردن
پزشک بسته به علت ظهور کتون و سطح این ماده، بهترین درمان را در نظر می‌گیرد. معمولا سطح کتون را می‌توان با تغییر در رژیم غذایی و شیوه زندگی یا مصرف دارو مدیریت کرد.
۵. پروتئین مثبت در آزمایش ادرار بارداری
وجود پروتئین در ادرار، یک اتفاق رایج و طبیعی در دوران بارداری است. با این حال، سطوح غیرطبیعی و بسیار بالای پروتئین در ادرار که با نام علمی پروتئینوری شناخته می‌شود، می‌تواند به این معنی باشد که شما به پره اکلامپسی مبتلا شده‌اید. پره اکلامپسی یک وضعیت خطرناک است که باعث افزایش فشار خون در بارداری می‌شود و با علائمی نظیر افزایش وزن ناگهانی، ورم ناگهانی صورت، تغییرات در بینایی و تنگی نفس همراه است. این عارضه می‌تواند خیلی جدی باشد و حتی سبب مرگ‌ومیر مادران باردار شود. سایر علل پروتئینوری در بارداری نیز شامل این مواردند:
- بیماری کلیوی یا عدم کارکرد درست کلیه‌ها
- کم‌آبی بدن
- التهاب
- عفونت
- سنگ کلیه
- استرس
- فشار خون پایین
- ورزش شدید
پزشکان معمولا پس از تشخیص علت پروتئینوری، بلافاصله از رویکرد درمانی مناسبی برای کنترل آن استفاده خواهند کرد.
فشار خون تو بارداری گرفتی و باید آزمایش ادرار بدی؟ مشاوره بگیر.
۶. عوامل مؤثر بر نتایج کاذب مثبت یا منفی
نتیجه مثبت کاذب، در موارد بسیار نادر اتفاق می‌افتد. در این وضعیت، شما باردار نیستید اما آزمایش به اشتباه نشان می‌دهد که باردار هستید. اگر خون یا پروتئین در ادرار خود داشته باشید، ممکن است نتیجه مثبت کاذب داشته باشید. برخی از داروها مانند داروهای آرام‌بخش، ضدتشنج، خواب‌آور و داروهای باروری نیز می‌توانند نتایج مثبت کاذب ایجاد کنند.
نتیجه منفی کاذب نیز در شرایطی اتفاق می‌افتد که شما باردار هستید اما نتیجه آزمایش نشان می‌دهد که باردار نیستید. معمولا در شرایط زیر، آزمایش ادرار، منفی کاذب می‌شود:
- انجام دادن این تست زودتر از موعد
- عدم استفاده از اولین ادرار صبحگاهی
- رقیق بودن نمونه ادرار به خاطر مصرف زیاد از حد مایعات
- استفاده از داروهای خاصی مانند دیورتیک‌ها یا آنتی‌هیستامین‌ها
روش انجام آزمایش ادرار بارداری
در آزمایش‌های ادرار بارداری که در آزمایشگاه انجام می‌شوند، پزشک نمونه ادرار شما را به بخش‌های مربوطه می‌فرستد تا hCG و سایر فاکتورهای تعیین شده، بررسی شوند. معمولا پزشک از قبل به شما توصیه می‌کند که هنگام صبح این آزمایش را انجام دهید و از نوشیدن زیاد از حد مایعات بپرهیزید. به این خاطر که مایعات می‌توانند hCG موجود در ادرار را رقیق کنند و مانع از نشان دادن آن در آزمایش شوند. مزیت آزمایش ادرار بارداری این است که به نکات مراقبتی خاصی نیاز ندارد، معمولا خیلی سریع انجام می‌شود و نتایج آن نیز در عرض مدت کوتاهی آماده خواهند شد.
برای آزمایش ادرار بارداری باید ناشتا بود؟
خیر برای انجام این آزمایش، نیازی نیست ناشتا باشید. اما نکته مهم این است که باید از اولین ادرار صبحگاهی برای این تست استفاده شود. به این خاطر که غلظت hCG در این ادرار بالاتر است و با کمک این ادرار، می‌توان به نتایج دقیق‌تری دست یافت.
آزمایش ادرار بارداری در خانه
برخی از افراد به خاطر ساده و کم هزینه بودن تست ادرار خانگی، استفاده از این روش را ترجیح می‌دهند. بیبی چک یک روش تست بارداری است که حاوی نوارهای خاصی است که hCG را تشخیص می‌دهند. اما نکته مهم در خصوص استفاده از بیبی چک این است که باید با دقت دستورالعمل‌های سازنده محصول را بخوانید و دقیقا مطابق با آن‌ها عمل کنید.
برای استفاده از بیبی چک نیز ترجیحا باید از اولین ادرار صبحگاهی استفاده کرد. برای این کار می‌توانید در یک فنجان تمیز ادرار کنید. سپس یک یا چند قطره از ادرار را روی بخش مربوطه در بیبی چک بریزید. یا این که می‌توانید بیبی چک را در لیوانی که ادرار در آن قرار دارد، فرو ببرید.
پس از چند دقیقه نتیجه بیبی چک مشخص می‌شود. اگر تنها یک خط نشان داده شود، یعنی فرد باردار نیست اما اگر دو خط (حتی کم‌رنگ) نشان داده شود، فرد باردار است.
متن انگلیسی:
medlineplus
If you follow the instructions carefully, home pregnancy tests are about 97-99% accurate.
ترجمه متن:
اگر دستورالعمل‌ها را به دقت دنبال کنید، تست‌های بارداری خانگی حدود ۹۷ الی ۹۹% دقیق هستند.
مقایسه آزمایش ادرار بارداری با تست های خانگی
تست‌های بارداری آزمایشگاهی و تست‌های خانگی، هر دو مزایای متعددی دارند. انتخاب میان این دو، بسته به ترجیحات هر شخصی متفاوت است. به همین خاطر در اینجا به مقایسه کلی این دو روش پرداخته‌ایم تا تصمیم‌گیری را برای شما ساده‌تر کنیم:
- تست‌های بارداری خانگی ارزان قیمت هستند و نتیجه آن‌ها فورا آماده است.
- تست‌های خانگی به رفت و آمد مکرر به آزمایشگاه نیازی ندارند.
- در تست‌های بارداری آزمایشگاهی، احتمال بروز خطای انسانی خیلی پایین است.
- تست‌های بارداری آزمایشگاهی می‌توانند فاکتورهایی فراتر از hCG را نیز اندازه‌گیری کنند. این در حالیست که تست‌های خانگی محدود به اندازه‌گیری hCG هستند.
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
تست‌های بارداری روشی ساده برای تایید بارداری هستند. یکی از دقیق‌ترین این تست‌ها، آزمایش ادرار است که امکان انجام دادن آن هم در آزمایشگاه و هم در خانه وجود دارد. اگر شما هم اخیرا علائمی نظیر تاخیر در قاعدگی، حساس شدن سینه‌ها، لکه بینی یا خونریزی ناشی از لانه‌گزینی و غیره را تجربه می‌کنید، می‌توانید آزمایش ادرار بارداری را انجام دهید. با مراجعه به متخصص زنان و زایمان یا دکتر مامایی، می‌توانید در مورد این که تست ادرار بهتر است یا خون سوال بپرسید و خود را به خوبی برای تست بارداری آماده کنید. اما اگر نیاز فوری به مشورت با پزشک دارید می‌توانید از سامانه مشاوره آنلاین دکترتو بدین منظور کمک بگیرید.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!