داروی فنیل بوتازون چیست؟ کاربرد و عوارض مصرف فنیل بوتازون

خلاصه این مطلب را در این پادکست گوش دهید:

تا به حال نام داروی فنیل بوتازون را که به عنوان “بوت” نیز شناخته می‌شود، شنیده‌اید؟ این دارو در دسته داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAID) قرار دارد و بیشتر برای کاهش درد و التهاب در حیوانات، مانند اسب‌ها، استفاده می‌شود. با این حال، در گذشته، فنیل بوتازون به عنوان درمانی برای برخی بیماری‌های التهابی در انسان نیز به کار رفته است. علی‌رغم کاربردهای فراوان آن در دوره‌های گذشته، استفاده از فنیل بوتازون در انسان‌ها به دلیل خطر بروز عوارض جانبی جدی، مانند اختلالات خونی و مشکلات گوارشی، به شدت محدود شده است. این دارو بیشتر در دامپزشکی برای کاهش درد و التهاب ناشی از شرایط مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد.

پماد فنیل بوتازون دامی یا فنیل بوتازون انسانی چیست؟

داروی فنیل بوتازون در درمان التهاب و درد ناشی از بیماری‌های RA و AS، نقرس، استئوآرتریت و سندروم ریتر استفاده می‌شود. همچنین این دارو برای رفع علایم درد شانه در التهاب کپسول یا بورسای شانه هم مصرف می‌شود. در بیماری نقرس این دارو برای کاهش درد، تب، قرمزی و ورم مفصل درگیر کاربرد دارد.

نام رایج دارو:

• Phenylbutazone

فرم‌های دارویی:

• کپسول
• قرص
• تزریق IV

مکانیسم اثر فنیل بوتازون چگونه است؟

مکانیسم اثر داروی فنیل بوتازون بر پایه مهار تولید پروستاگلاندین‌ها استوار است. پروستاگلاندین‌ها مواد شیمیایی هستند که در بدن در پاسخ به آسیب و التهاب تولید می‌شوند و باعث بروز درد و تورم می‌گردند. فنیل بوتازون با مهار آنزیم سیکلواکسیژناز (COX)، که نقش کلیدی در سنتز پروستاگلاندین‌ها دارد، عمل می‌کند.

این مهارکنندگی، به نوبه خود، کاهش التهاب، درد و تورم را در پی دارد. با این حال، مهار طولانی مدت یا شدید COX می‌تواند منجر به عوارض جانبی شود، زیرا پروستاگلاندین‌ها نقش‌های مهم دیگری نیز در بدن دارند، مانند حفاظت از مخاط معده و تنظیم خون‌رسانی به کلیه‌ها. از این رو، استفاده از فنیل بوتازون باید تحت نظارت دقیق پزشکی صورت گیرد.

نحوه مصرف پماد فنیل بوتازون برای انسان و دام چگونه است؟

در روزهای اولیه مصرف داروی فنیل بوتازون، توصیه می‌شود که این دارو را هر ۱۲ ساعت مصرف کنید و پس از چند روز برای کاهش ریسک ایجاد مسمومیت، دوز مصرفی خود را کاهش دهید. بهتر است این دارو را همراه با غذا مصرف کنید. این دارو به دلیل سرکوب مغز استخوان فقط باید برای مدت کوتاهی مصرف شود. در ادامه به برخی نکات مصرف دارو در انسان و دام‌ها پرداخته‌ایم. با ما همراه باشید.

نحوه مصرف پماد فنیل بوتازون در انسان و دام متفاوت است و باید تحت نظارت و راهنمایی پزشک یا دامپزشک انجام شود. در ادامه، روش استفاده عمومی از این پماد در هر دو حالت را شرح می‌دهیم:

نحوه مصرف داروی فنیل بوتازون رو نمی‌دونی؟

قبل از مصرف مشاوره دارویی بگیر.

دکتر مشاوره دارویی آنلاینمتخصص روماتولوژی

پماد فنیل بوتازون در انسان

امروزه خیلی کم از این دارو برای انسان‌ها استفاده می‌شود. در هر صورت موارد زیر را به خاطر داشته باشید:

• مشورت با پزشک: ابتدا باید از یک پزشک متخصص برای تعیین دوز مناسب و طول دوره درمان مشورت گرفته شود.
• پاکسازی ناحیه مورد نظر: قبل از استفاده، باید ناحیه‌ای که قرار است پماد روی آن اعمال شود تمیز و خشک باشد.
• اعمال پماد: مقدار توصیه شده از پماد را به آرامی روی ناحیه مورد نظر مالیده و اجازه دهید تا به طور کامل جذب شود.
• اجتناب از پوشاندن: پس از اعمال پماد، ترجیحا ناحیه درمان شده نباید پوشانده شود مگر اینکه توسط پزشک توصیه شده باشد.

فنیل بوتازون دامی

در دام باید موارد زیر را به خاطر داشته باشید:

• مشورت با دامپزشک: قبل از استفاده، حتما با یک دامپزشک مشورت کنید تا دوز مناسب و مدت زمان استفاده تعیین شود.
• تمیز کردن ناحیه: محلی که قرار است پماد روی آن اعمال شود باید پاک و خشک باشد.
• کاربرد پماد: پماد را به آرامی روی ناحیه مورد نظر بمالید و اجازه دهید که به خوبی جذب پوست شود.
• اجتناب از بانداژ: مگر اینکه دامپزشک توصیه کند، معمولا نیازی به پوشاندن ناحیه درمان شده با باند یا پوشش نیست.

در هر دو حالت، اهمیت دارد که دستورالعمل‌های پزشک یا دامپزشک را دقیقا دنبال کنید و در صورت مشاهده هرگونه واکنش حساسیتی یا عوارض جانبی، سریعا به متخصص مراجعه کنید. همچنین، مصرف پماد فنیل بوتازون باید دقیقا طبق دوز تجویز شده صورت گیرد و از مصرف بیش از حد یا استفاده طولانی‌مدت بدون نظارت پزشکی اجتناب شود.

پماد فنیل بوتازون برای چیست؟

داروی فنیل بوتازون در موارد زیر کاربرد دارد:

• آرتریت و بیماری آرتروز: کاهش التهاب و درد ناشی از بیماری‌های مفصلی مانند آرتریت.
• آسیب‌های اسکلتی-عضلانی: استفاده در درمان آسیب‌های مرتبط با سیستم اسکلتی-عضلانی، مانند کشیدگی‌ها و پیچ‌خوردگی‌ها.
• بیماری‌های التهابی: کمک به کاهش التهاب در شرایطی مانند تاندونیت (التهاب تاندون) و بورسیت (التهاب بورس، یک کیسه مایع در مفاصل).
• تب و درد ناشی از عفونت: به عنوان تب‌بر و مسکن در شرایط خاص که با تب و درد همراه هستند.
• درمان حمایتی در بیماری‌های دیگر: گاهی به عنوان بخشی از درمان جامع برای بیماری‌های دیگر که با درد و التهاب همراه هستند.
• کاهش درد پس از عمل جراحی: استفاده برای تسکین درد پس از اعمال جراحی در حیوانات.

لازم به ذکر است که استفاده از فنیل بوتازون در انسان به دلیل خطر عوارض جانبی جدی محدود شده است و بیشتر در دامپزشکی و برای درمان حیوانات، به ویژه اسب‌ها، استفاده می‌شود. همیشه پیش از استفاده از این دارو باید با پزشک یا دامپزشک مشورت کنید.

آرتروز داری و درد مفاصل آزارت می‌ده؟ همین حالا نوبت بگیر.

دکتر آرتروز

عوارض پماد فنیل بوتازون در انسان چیست؟

به طور کلی همه‌ی داروهای ضدالتهاب غیر استروئیدی عارضه‌های خاصی به جای می‌گذارند، اما عوارض شدید آنها اغلب به دوز مصرفی مربوط است. فنیل بوتازون اغلب به دلیل ایجاد سرکوب مغز استخوان به صورت روتین توصیه نمی‌شود که مصرف شود. عارضه‌های مرتبط با سرکوب مغز استخوان عبارتند از:

• آنمی آپلاستیک
• لکوپنی
• آگرانولوسیتوزیز
• ترمبوسیتوپنی
• مرگ

عوارض جانبی دیگر عبارتند از:

• مسمومیت کبدی
• ایجاد زخم معده و دئودنوم که احتمال ایجاد آن ۱-۳ درصد تخمین زده شده است
• سوزش شکمی و سر دل
• درد
• کرمپ شکم
• تهوع
• استفراغ
• گاستریت
• خونریزی گوارشی
• پرفوریشن
• اسهال
• مدفوع سیاه رنگ
• ضعف
• سرگیجه
• راش
• اختلال کلیه
• وزوز گوش
• سبکی سر

گاهی زخم‌های معده و روده بدون هیچ درد شکمی اتفاق می‌افتد. شیاف‌های فنیل بوتازون می‌توانند باعث تحریک روده‌ی بزرگ، اختلال در مخاط روده، پروکتیت، پرفوریشن و کولیت نکروزان شوند.

موارد احتیاط مصرف فنیل بوتازون چیست؟

موارد زیر را در نظر داشته باشید:

• این دارو نباید در افرادی که سابقه‌ی بیماری آسم دارند مصرف شود.
• افراد با سابقه‌ی آلرژی به آسپرین یا بقیه‌ی NSAIDها هم بهتر است، این دارو را مصرف نکنند.
• مصرف داروی فنیل بوتازون برای افرادی که زخم معده یا روده دارد یا دچار اختلال کلیه هستند، ممنوع است.
• مصرف این دارو بهتر است ۳ روز قبل از جراحی قطع شود؛ چون ممکن است در روند انعقاد خون مشکل ایجاد کند.
• مصرف این دارو در دوران بارداری ممنوع است و حتی مصرف آن قبل از دوران بارداری نیز توصیه نمی‌شود. این دارو می‌تواند ریسک ایجاد لوسمی را در نوزاد متولد از مادری که از این دارو زیاد مصرف می‌کرده، بالا ببرد.
• با افزایش دوز این دارو، مقدار آن در پلاسما افزایش می‌یابد و به راحتی باعث ایجاد مسمومیت در فرد می‌شود.
• مصرف این دارو باید در صورت مشاهده‌ی عارضه‌های خونی و سیستم گوارشی بلافاصله قطع شود و برای بررسی بیمار در حین مصرف دارو باید هر دو هفته یک آزمایش خون برای بیمار انجام داده شود.

تداخلات دارویی فنیل بوتازون چیست؟

این دارو با برخی از داروها تداخل دارند که عبارتند از:

• داروهای ضد انعقاد: زیرا با مصرف همزمان داروی فنیل بوتازون با داروهای ضد انعقاد خون، ریسک خونریزی افزایش می‌یابد.
• مسمومیت دارویی با لیتیوم و سکلسپورین؛ در صورت استفاده همزمان این داروها با فنیل بوتازون، باعث ایجاد اختلال و مسمومیت کلیوی می‌شود.
• آباکاویر: فنیل بوتازون باعث افزایش سطح سرمی این دارو می‌شود.
• آباتاسپت: متابولیسم و دفع فنیل بوتازون با مصرف همزمان این دو دارو افزایش می‌یابد.
• استلوفناس
• آلبندازول
• آدالینومب
• آلوپورینول
• باربیتورات‌ها
• پرومتازین
• ریفامپین
• استروئیدها
• دیجوکسین
• تولبوتامید
• استوهگزامید

نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر

اگر داروی فنیل بوتازون برای شما تجویز شده است یا خودسرانه از این دارو استفاده می‌کنید، حتما از دکتر مشاوره دارویی آنلاین دکترتو کمک بگیرید. همچنین برای درمان علائم بیماری‌های التهابی، درد، تب ناشی از عفونت و آرتروز، ابتدا به دکتر روماتولوژی برای تشخیص مراجعه کنید و سپس اقدامات دارویی را در نظر بگیرید. دکترتو این امکان را برای شما فراهم کرده است که از بهترین دکتر روماتولوژی نوبت حضوری بگیرید یا از مشاوره دکتر روماتولوژی آنلاین بهرمند شوید.

دکترتو مراقب سلامت شماست!