فهرست مطالب
متاستاز روده وضعیت پیشرفته و جدی سرطان روده است که به گسترش سلولهای سرطانی از روده به مناطق دورتر از آن اشاره دارد. در این مرحله، سلولهای سرطانی روده به اعضا و بافتهای دیگر بدن، مانند کبد، ریهها، لگن و غدد لنفاوی، گسترش مییابند. درمان متاستاز روده به طور کلی دشوارتر است و نیاز به روشهای درمان ترکیبی زیر نظر پزشک متخصص از جمله جراحی، شیمی درمانی، رادیوتراپی و داروهای هدفمند دارد. در ادامه این مطلب با ما باشید تا با این بیماری، علائم و عوارض جانبی احتمالی آن بیشتر آشنا شوید. برای بررسی متاستاز روده میتوانید از طریق سایت دکترتو از دکتر انکولوژی یا متخصص گوارش نوبت بگیرید.
متاستاز روده چیست؟
متاستاز چیست؟ سرطان روده از روده بزرگ شروع میشود و چهار مرحله دارد که مرحله چهارم آن حالتی است که سرطان به سایر اندامها هم سرایت پیدا میکند و به اصطلاح متاستاز میدهد. سرطان روده متاستاتیک به معنی گسترش سرطان به مناطق دورتر از روده مانند سایر اعضا و بافتها یا غدد لنفاوی است.
هر چند بیماری سرطان ممکن است به هر قسمتی از بدن متاستاز بدهد اما متاستاز روده بیشتر کبد، ریه و صفاق را درگیر میکند. این بیماری به راحتی درمان نمیشود و با روشهایی میتوان روند پیشروی بیماری را کند یا متوقف کرد. خوشبختانه پیشرفت در زمینه درمان متاستاز روده باعث افزایش طول عمر مبتلایان شده است.
متاستاز روده بزرگ
این بیماری به معنای گسترش سرطان روده به مناطق دورتر از روده بزرگ است. در این مرحله، سلولهای سرطانی روده به اعضا و بافتهای دیگر بدن مانند کبد، ریهها و غدد لنفاوی گسترش مییابند. متاستاز روده بزرگ بهعنوان سرطان روده در مرحله ۴ شناخته میشود که به عنوان مرحله پیشرفته و پخش شده سرطان روده محسوب میشود و به درمان دشوارتری نیاز دارد. درمان این بیماری بر کاهش رشد سلولهای سرطانی، کنترل عوارض و بهبود کیفیت زندگی بیمار تاکید دارد. علائم سرطان روده بزرگ در این مرحله بسیار شدید است.
متاستاز روده کوچک
سلولهای سرطانی روده کوچک گاهی به سایر اندامهای بدن از جمله کبد سرایت کرده و آنجا رشد میکنند. به این حالت متاستاز روده کوچک میگویند. از نظر پزشکان، سلولهای سرطانی در محل جدید دقیقا شبیه همان سلولهای سرطانی در روده کوچک هستند. با تشدید علایم سرطان روده کوچک باید این مورد دقیق بررسی شود.
علل احتمالی متاستاز روده کوچک، عوامل ژنتیکی، تغذیه نامناسب، عوامل محیطی مانند مصرف دخانیات و عدم فعالیت بدنی به مدت طولانی و وجود برخی بیماریهای مزمن مانند التهاب روده مزمن هستند. این علائم باعث تغییرات در عادات رودهای، خونریزی رکتال، کاهش وزن غیرمنطقی، خستگی، احساس نفخ و درد شکمی میشوند.
متاستاز روده کشنده است؟
متاستاز روده بزرگ بیماری خطرناکی است که مرگبار بودنش به عوامل متعددی از جمله مرحله بیماری، وضعیت عمومی بیمار، درمان دریافتی و پاسخ به آن و عوارض جانبی بستگی دارد. در برخی موارد، با تشخیص زودهنگام و درمان موثر، افراد مبتلا به این بیماری میتوانند زندگی طولانیتری داشته باشند و کنترل بیماری را بهبود بخشند.
میزان شیوع متاستاز روده
میزان شیوع این بیماری به عوامل مختلفی از جمله منطقه جغرافیایی، عوامل مرتبط با سبک زندگی و عوامل ژنتیکی بستگی دارد. بر اساس آمارهای جهانی سرطان، در سال ۲۰۲۰ حدود ۱.۹۳ میلیون نفر به این بیماری مبتلا شدند و تقریبا ۹۳۵ هزار نفر به علت این بیماری جان خود را از دست دادند. میزان شیوع این بیماری در مردان و زنان تفاوت قابل توجهی ندارد و بیشترین میزان شیوع آن در کشورهای توسعه یافته است.
علائم متاستاز روده
این بیماری در مراحل اولیه عموما بدون علائم است و با افزایش اندازه و پیشرفت تومور، علائم زیر ظاهر میشوند:
- تغییرات در عادات رودهای
- خون در مدفوع
- کاهش وزن بدون تغییر رژیم غذایی یا فعالیت بدنی
- خستگی مداوم
- افزایش حجم شکم و احساس پر بودن و نفخ شکمی
- درد شکمی
- حالت تهوع و استفراغ
- سرگیجه
- بی اشتهایی
- زخم معده
- کم خونی
- کمبود آهن
طول عمر در متاستاز روده
هرچند که درمان میتواند رشد سلولهای سرطانی را کند کند و بسیاری از علائم را بهبود دهد اما در بیشتر موارد، این بیماری قابل درمان نیست. طول عمر در متاستاز روده به عوامل مختلفی از جمله مرحله بالقوه تومور، سن بیمار، سلامت عمومی بیمار، نوع و مکان تومور و پاسخ به درمان. بستگی دارد. درمانهای مورد استفاده و روشهای ترکیبی مانند جراحی، شیمی درمانی، رادیوتراپی و درمانهای هدفمند نیز بر طول عمر بیماران تاثیر دارند. مهمترین عامل تعیین طول عمر در این بیماری، تشخیص زودهنگام و درمان مناسب است.
علت متاستاز روده
سرطان سینه لوبولار، سرطان ریه و ملانوم بدخیم از شایعترین سرطانهایی هستند که باعث متاستاز روده کوچک میشوند. این بیماری ناشی از گسترش سرطان روده به بافتها و سایر اندامهای بدن است و علت اصلی آن، سرطان روده است. از دیگر علل متاستاز روده میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- تشکیل تومور اولیه
- لنفوواسکولار آمبولیسم
- خونریزی
سن بالا، سابقه خانوادگی سرطان روده، سابقه آدنوم کولورکتال (کوچک شدن تومورهای قبل از تبدیل به سرطان)، بیماریهای التهابی رودهای مزمن مانند کولیت التهابی و بیماری کرون و عادات ناسالم مانند مصرف گوشت قرمز و فرآوردههای لبنی با چربی بالا، میتوانند خطر ابتلا به سرطان روده و متاستاز روده را افزایش دهند.
راه های تشخیص متاستاز روده
تشخیص این بیماری در افرادی که سابقه سرطان روده دارند یا علائم این بیماری نشان میدهند، بسیار مهم است. راههای تشخیص این بیماری عبارتند از:
- آزمایش خون (ایا سرطان روده با ازمایش خون مشخص میشود؟)
- ام آر آی (MRI)
- سی تی اسکن
- تصویربرداری مغز استخوان
- آندوسکوپی
- آنژیوگرافی
راه های درمان متاستاز روده
یکی از راههای درمان این بیماری روش جراحی و برداشتن تومور اصلی یا اندامهای تحت تاثیر متاستاز است. هدف اصلی جراحی حذف تمامی بافتهای سرطانی است که در برخی موارد ممکن است با شیمی درمانی یا رادیوتراپی ترکیب شود. شیمی درمانی با استفاده از داروهای ضد سرطانی به دستگاه خونی تزریق میشود تا سلولهای سرطانی را از بین ببرد یا رشد آنها را مهار کند.
این درمان بهعنوان درمان سیستمیک استفاده میشود تا سلولهای سرطانی متاستاز داده را تخریب کند. دیگر روش درمان متاستاز روده، رادیوتراپی است که از پرتوهای با انرژی بالا برای تخریب سلولهای سرطانی استفاده میکند. این روش برای کاهش اندازه تومورها، کنترل علائم و تسکین درد استفاده میشود.
در روش درمان هدفمندسازی مولکولی، داروها بر اساس تغییرات ژنتیکی و مولکولی در سلولهای سرطانی هدفمندسازی میشوند. آخرین روش درمان این بیماری نیز هورمون تراپی است.
درمان متاستاز روده به کبد
برای درمان سرطان رودهای که به کبد متاستاز داده میتوان روشهای زیر را دنبال کرد:
- جراحی و برداشتن تومورهای متاستاز روده به کبد
- رادیوتراپی به صورت خارجی (از بیرون بدن) یا داخلی (درمان موضعی)
- شیمی درمانی با استفاده از داروهای ضد سرطانی به صورت سیستمیک (مستقیم به سرخرگ خونی تزریق میشود)
- استفاده از حرارت یا روشهای دیگر برای تخریب سلولهای سرطانی در کبد مانند آبلاتیو ترمیک با رادیوفرکانس (RFA) و آبلاتیو ترمیک با لیزر (Laser Ablation)
- درمان هدفمندسازی مولکولی
متاستاز روده به ریه
متاستاز این بیماری به ریه به معنای انتقال سلولهای سرطانی از روده به ریه و نشانه گسترش سرطان از محل اولیه در روده است. درمان متاستاز روده به ریه شامل چند روش درمانی است که به مرحله پیشروی سرطان، مرحله بالینی و عوامل دیگر بستگی دارد. جراحی، شیمی درمانی، رادیوتراپی، هدفمندسازی مولکولی از روشهای درمان این متاستاز هستند.
متاستاز روده به صفاق
متاستاز این بیماری به صفاق به معنای گسترش سرطان روده به صفاق است. صفاق یا پریتونئوم، بافتی است که درون شکم واقع شده و اعضای شکمی را پوشش میدهد. این نوع متاستاز که بهعنوان یک مرحله پیشرفته و پخش شده از سرطان روده است منجر به گسترش سرطان به اعضا و بافتهای دیگر در نزدیکی صفاق مانند کبد و ریهها میشود. درمان این نوع بیماری به منظور کاهش رشد سلولهای سرطانی، کنترل عوارض و بهبود کیفیت زندگی بیمار تمرکز دارد.
متاستاز سرطان روده به لگن
متاستاز روده به لگن به معنای گسترش سلولهای سرطانی روده به مناطق لگنی، بخش پایینی شکم و بین استخوانهای ستون فقرات، رحم، مثانه و استخوانهای لگن است. متاستاز سرطان روده به لگن بهعنوان مرحله پیشرفته سرطان روده است و نیاز به درمان دشوارتری دارد. درمان این نوع متاستاز بر کاهش رشد سلولهای سرطانی، کنترل عوارض و بهبود کیفیت زندگی بیمار تمرکز دارد و شامل ترکیبی از جراحی، شیمی درمانی، رادیوتراپی و داروهای هدفمند میشود که به وضعیت بیمار و توصیههای پزشک معالج بستگی دارد.
انواع متاستاز روده
انواع این بیماری عبارتند از:
- متاستاز لنفاوی: در این نوع متاستاز، سلولهای سرطانی از روده به سیستم لنفاوی گسترش مییابند.
- متاستاز عروق خونی: در این نوع متاستاز، سلولهای سرطانی از روده به سیستم عروقی بدن گسترش مییابند.
- متاستاز عمومی به اعضای دیستال روده مانند کبد و ریهها، سایر اعضای بدن مانند استخوانها، مغز، غدد لنفاوی دورتر گسترش مییابد.
متاستاز روده به نقاط دورتر از روده به عنوان استادیاستاز شناخته میشود، در حالی که متاستاز به لنفاوی و عروق خونی به عنوان متاستاز محلی معروف است.
عوارض متاستاز روده
برخی از عوارض این بیماری عبارتند از:
- درد در ناحیه متاثر و مناطق اطراف به علت فشار و تحریک سلولهای سرطانی
- مشکلات گوارشی مانند تهوع، استفراغ، اسهال یا یبوست
- خونریزی
- تورم کبد
- ناراحتی معده
- زردی پوست
- دردهای شکمی
- ضعف عمومی
- فقدان اشتها و لاغری
راه های پیشگیری از متاستاز روده
از روشهای پیشگیری از سرطان روده و متاستاز آن میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
راه های پیشگیری | توضیحات |
---|---|
انجام تستهای غربالگری | شناسایی و درمان زودهنگام ضایعات پیشسرطانی یا سرطانهای مرحله اولیه میتواند از گسترش بیماری جلوگیری کند. |
شیمی درمانی | استفاده از داروهای ضدسرطان برای کشتن سلولهای سرطانی باقیمانده پس از جراحی، که میتواند از گسترش سرطان به سایر نقاط بدن پیشگیری کند. |
درمان هدفمند | استفاده از داروهایی که به طور خاص برای هدف قرار دادن و از بین بردن سلولهای سرطانی طراحی شدهاند، بدون اینکه به سلولهای سالم آسیب بزنند. |
ایمونوتراپی | تقویت سیستم ایمنی بدن برای شناسایی و نابودی سلولهای سرطانی، که میتواند به جلوگیری از گسترش سرطان کمک کند. |
تغذیه سالم و ورزش | حفظ وزن سالم و انجام فعالیت بدنی منظم میتواند به کاهش خطر ابتلا به سرطان روده و سایر انواع سرطان کمک کند. |
دوری از دخانیات و محدودیت مصرف الکل | استعمال دخانیات و مصرف بیرویه الکل میتواند خطر ابتلا به سرطان روده و متاستاز آن را افزایش دهد. |
ارتباط متاستاز روده با سرطان های دیگر
گسترش سلولهای سرطانی از روده به مناطق دیگر بدن یا به علت اشتراک فاکتورهای خطر مشترک بین سرطان روده و سرطانهای دیگر میتواند باعث انتشار سلولهای سرطانی و تبدیل شدن به سرطانهای دیگر شود. در برخی موارد، متاستاز روده میتواند به تخمدانها گسترش یابد و باعث سرطان تخمدان شود. این ارتباط به علت مسیر انتقال سلولهای سرطانی از روده به تخمدان از طریق سیستم لنفاوی است.
انتقال سلولهای سرطانی از روده به ریه از طریق جریان خونی یا لنفاوی نیز باعث سرایت سرطان و ایجاد سرطان ریه میشود. در برخی موارد به خاطر انتقال سلولهای سرطانی از روده به معده از طریق جریان خونی یا لنفاوی، متاستاز روده به معده گسترش پیدا میکند و سرطان معده را تشکیل دهد.
این ارتباطات نشان دهنده احتمال وقوع سرطانهای دیگر در افرادی است که این بیماری دارند، اما نه دلیل قطعی برای بروز آنها. همچنین، فاکتورهای خطر مشترک و ارثی نیز میتوانند نقشی در وقوع همزمان سرطانهای مختلف در یک فرد داشته باشند.
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
متاستاز روده یک وضعیت جدی است که در آن سلولهای سرطانی از روده به مناطق دیگر بدن گسترش مییابند. این بیماری ممکن است به عوارض و مشکلات مختلفی منجر شود، از جمله درد، مشکلات گوارشی، خونریزی، عوارض مرتبط با متاستاز دور و ضعف و لاغری. درمان این بیماری به عواملی مانند مرحله بالقوه تومور، مکان و محدوده متاستاز و وضعیت عمومی بیمار بستگی دارد و روشهای درمان شامل عمل جراحی، شیمی درمانی، رادیوتراپی و درمانهای هدفمند مولکولی میشوند.
از آنجا که هر فرد و شرایط بالینی متفاوت هستند بهتر است با پزشک مشورت کنید تا برنامه درمانی مناسب را تعیین کند. سبک زندگی سالم و شرکت در برنامههای اسکرینینگ منظم میتواند باعث کاهش خطر ابتلا به این بیماری و سرطانهای دیگر شود.
برای جلوگیری از متاستاز روده یا درمان آن باید با متخصص انکولوژی یا دکتر گوارش مشورت کنید. شما میتوانید از طریق سایت دکترتو با بهترین پزشکان در ارتباط باشید. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره دکتر خون و سرطان آنلاین و همچنین دکتر گوارش آنلاین وجود دارد.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!
سلام من مادرم مرحله اول سرطان سینه گرفت بعد زد به استخوان البته طی چندسال والان زده به کبد و روده وضعیت جسمانی خوبی هم نداره .ولی تحت درمان هستش
ممنون میشم اگه راهنمایی بکنید
مرضیه عزیز
متاسفم که مادرتان با این وضعیت روبرو هستند. در این مرحله که سرطان به سایر اعضای بدن گسترش پیدا کرده (متاستاز)، درمان معمولاً شامل درمانهای حمایتی، شیمیدرمانی، هورموندرمانی، و سایر درمانهای هدفمند میشود که هدفشان کاهش سرعت پیشرفت بیماری، کنترل علائم، و بهبود کیفیت زندگی است.
در این شرایط، مهم است که علاوه بر درمانهای پزشکی، به بهبود روحیه مادرتان نیز توجه کنید. مراقبتهای حمایتی از جمله مشاوره روانشناسی، درمان درد و مدیریت علائم میتواند کمک کند.
پیشنهاد میکنم که به تیم پزشکی مادرتان که شامل پزشکان مختلف است (سرطانشناس، متخصص درد، تغذیه و …) مراجعه کنید تا روند درمان به بهترین شکل ممکن پیش برود. این گروه میتوانند بهترین راهکارها را برای مدیریت بیماری و افزایش راحتی مادرتان در این شرایط ارائه دهند.
اگر سوالات خاصی دارید یا نیاز به اطلاعات بیشتری دارید، خوشحال میشوم کمک کنم.
مقالات بسیار عالی بود
سلام و سپاس از همراهی تان
تندرست باشید خانم ناصری عزیز