فهرست مطالب
علائم سرطان کبد در آزمایش خون میتواند شامل تغییرات در شمارش پلاکتها و گلبولهای سفید باشد که به شناسایی مشکلات کبدی کمک میکند. شمارش پلاکت ممکن است در بیماران مبتلا به سرطان کبد کاهش یابد که این کاهش نشاندهنده اختلالات کبدی یا مشکلات گردش خون خواهد بود. علاوه بر این، تعداد پایین گلبولهای سفید خون نشانهای از بزرگ شدن طحال یا افزایش فشار خون در رگهای خونی کبد (فشار خون پورتال) هم هست. این تغییرات میتوانند علائمی از مشکلات کبدی یا سرطان کبد باشند که در آزمایش خون قابل مشاهده است. توصیه میکنیم از طریق وبسایت دکترتو اقدام به دریافت نوبت ویزیت آنلاین یا حضوری (برحسب انتخاب و نیاز خود) کنید. یک مشاوره حرفهای با متخصص گوارش و کبد باتجربه نه تنها علائم سرطان کبد در آزمایش خون را به درستی تشخیص میدهد بلکه با تکنیکهای درست بیماری شما را برای همیشه ریشهکن خواهد کرد.
علائم سرطان کبد در آزمایش خون چیست؟
علایم سرطان کبد در آزمایش خون ممکن است بهطور غیرمستقیم نشاندهنده مشکلات کبدی باشند. یکی از مهمترین تغییرات، افزایش سطح آنزیمهای کبدی مانند ALT و AST است که در صورت آسیب به کبد بالا میروند. علاوه بر این، افزایش سطح بیلیروبین میتواند نشاندهنده مشکلات کبدی یا یرقان باشد. همچنین، تغییرات در سطح آلبومین و پروتئینهای کبدی نیز میتواند نشانه اختلال در عملکرد کبد باشد.
یک علامت مهم دیگر، افزایش سطح آلفا-فیتوپروتئین (AFP) است. این پروتئین در کبد تولید میشود و در صورت ابتلا به سرطان کبد سطح آن افزایش مییابد. همچنین، افزایش سطح فسفاتاز قلیایی (ALP) نیز میتواند به مشکلات کبدی اشاره کند. این تغییرات در آزمایش خون ممکن است نشاندهنده سرطان کبد باشد، اما برای تشخیص قطعی به آزمایشات تصویربرداری و بیوپسی نیاز است.
۱. افزایش سطح آنزیم های کبدی
افزایش آنزیمهای کبدی اغلب نشانهای از التهاب یا آسیب به سلولهای کبد است. هنگامی که سلولهای کبدی ملتهب یا آسیب دیده میشوند، سطوح بالاتری از مواد شیمیایی خاص به جریان خون نشت میکنند. این مواد شیمیایی شامل آنزیمهای کبدی هستند که ممکن است در آزمایش خون بالاتر از حد معمول ظاهر شوند. شایعترین آنزیمهای کبدی که ممکن است افزایش یابند عبارتند از:
- آلانین ترانس آمیناز (ALT)
- آسپارتات ترانس آمیناز (AST)
- آلکالین فسفاتاز (ALP)
- گاما گلوتامیل ترانس پپتیداز (GGT)
افزایش آنزیمهای کبدی ممکن است در آزمایش خون معمولاً شناسایی شود. در بیشتر موارد، این آنزیمها فقط برای مدت کوتاهی و به میزان خفیف افزایش مییابند که معمولاً نشاندهنده یک مشکل مزمن و جدی کبدی نیست.
۲. بالا رفتن سطح بیلی روبین در خون
سطوح بالاتر بیلی روبین مستقیم در خون احتمالا نشاندهنده این باشد که کبد قادر به پاکسازی درست بیلی روبین نیست. این مسئله میتواند به وجود آسیب یا بیماری کبدی اشاره داشته باشد. بدن با تجزیه گلبولهای قرمز، بیلی روبین تولید میکند و کبد به دفع آن کمک میکند. سطوح بالای بیلی روبین در بزرگسالان میتواند ناشی از بیماریهای کبدی، پانکراتیت، برخی سرطانها و سایر مشکلات سلامتی باشد. افزایش بیلی روبین ممکن است منجر به زردی شود که باعث زردی پوست و چشمها میشود.
۳. کاهش سطح آلبومین و پروتئین های خون
سطح پایین آلبومین خون میتواند نشانهای از مشکلات مختلف باشد؛ از جمله بیماریهای کبدی نظیر سیروز شدید، هپاتیت و بیماری کبد چرب. در صورت کاهش شدید آلبومین، ممکن است تجمع مایع در پاها، مچ پا، دستها، اطراف چشمها، کمر یا سایر قسمتهای بدن به شکل تورم مشاهده شود. آلبومین همچنین مواد مهمی مانند هورمونها و داروها را در سراسر بدن حمل میکند. هیپوآلبومینمی زمانی رخ میدهد که بدن شما به اندازه کافی پروتئین آلبومین تولید نکند یا زمانی که آلبومین زیادی از طریق ادرار یا مدفوع از دست میرود. کبد شما آلبومین تولید میکند که از نشت مایع از رگهای خونی به بافتها جلوگیری میکند.
۴. افزایش فاکتورهای انعقادی غیرطبیعی
لخته شدن آهسته خون میتواند نشانهای از آسیب کبدی ناشی از سرطان یا بیماریهای دیگر باشد. این موضوع باید به شکلی دقیق توسط پزشک بررسی شود.
متن انگلیسی:
medlineplus
An AFP tumor marker test is a blood test that measures the level of AFP (alpha-fetoprotein) in a sample of your blood. It’s usually used to help diagnose certain types of cancer and to check how well treatment is working.
ترجمه متن:
آزمایش نشانگر تومور AFP یک آزمایش خون است که سطح AFP (آلفا فتوپروتئین) را در نمونه خون اندازه گیری میکند. معمولاً برای کمک به تشخیص انواع خاصی از سرطان و بررسی اینکه درمان تا چه حد موثر است انجام میشود.
۵. افزایش سطح آلفا فتوپروتئین (AFP)
سطح بسیار بالای AFP یا افزایش ناگهانی آن میتواند نشانهای از سرطان کبد باشد. با این حال، بیشتر متخصصان توصیه نمیکنند که برای غربالگری سرطان کبد، اندازهگیری سطح AFP انجام شود. اما برخی هم ممکن است از آزمایش نشانگر تومور AFP همراه با سایر آزمایشها برای بررسی سرطان کبد استفاده کنند. در برخی موارد، حتی زمانی که بیماری کبدی فعال وجود دارد اما سرطان کبد وجود ندارد، احتمالا سطح AFP افزایش یابد. معمولاً آزمایش AFP باید توسط پزشک و در ترکیب با تصاویری از کبد که با سونوگرافی یا سیتیاسکن گرفته شده، تفسیر شود.
۶. تغییر در سطح گلوکز و قند خون
شواهدی وجود دارد که نشان میدهد افزایش سطح گلوکز خون، خطر ابتلا به سرطان کبد را در افرادی که پیشدیابت یا دیابت دارند، افزایش میدهد. همچنین، سطح پایین قند خون (هیپوگلیسمی) میتواند منجر به خستگی یا غش شود. آزمایشهای منظم قند خون الگوهای نوسان قند خون را آشکار میکنند. در افراد غیر دیابتی، سطح قند خون معمولاً در محدوده طبیعی نوسان میکند. عواملی که باعث نوسانات قند خون میشوند شامل رژیم غذایی (مقدار و نوع غذا و نیز فاصله بین وعدههای غذایی)، فعالیت بدنی و بیماریهای همراه مانند بیماریهای مزمن کلیوی و عفونتها هستند.
۷. نتایج غیرطبیعی تست عملکرد کبد (LFTs)
بسیاری از افرادی که نتایج غیرطبیعی آزمایش عملکرد کبد را دارند، عملکرد طبیعی کبد خواهند داشت. عفونتها یا واکنش به داروها میتوانند بر نتایج آزمایش خون تأثیر بگذارند و گاهی اوقات، تکرار آزمایش خون کبد تنها کاری است که لازم است انجام شود.
علل علائم سرطان کبد در آزمایش خون
سرطان کبد ممکن است در آزمایش خون علائمی را نشان دهد که بهطور غیرمستقیم به وجود این بیماری اشاره دارند. شایعترین علائم شامل افزایش سطح آنزیمهای کبدی (مانند ALT و AST)، افزایش بیلی روبین، تغییرات در سطح آلبومین و پروتئینهای خون و همچنین افزایش سطح آلفا فتوپروتئین (AFP) هستند. این تغییرات نشاندهنده آسیب کبدی، التهاب یا اختلال در عملکرد کبد بوده که ممکن است ناشی از سرطان کبد یا بیماریهای دیگر باشند.
علامت و نشانه | آزمایش خون مرتبط | توضیحات |
---|---|---|
افزایش آنزیمهای کبدی (ALT, AST) | آزمایشهای آنزیمهای کبدی (ALT, AST) | افزایش سطح این آنزیمها نشاندهنده آسیب یا التهاب در کبد است. این وضعیت ممکن است به سرطان کبد یا سایر بیماریهای کبدی اشاره داشته باشد. |
افزایش بیلیروبین | آزمایش بیلیروبین خون | افزایش بیلیروبین (هیپر بیلیروبینمی) میتواند نشاندهنده مشکلات در عملکرد کبد باشد، که در سرطان کبد مشاهده میشود. |
افزایش آلفا فتوپروتئین (AFP) | آزمایش AFP (آلفا فتوپروتئین) | AFP یک مارکر توموری است که در برخی از انواع سرطان کبد افزایش مییابد. سطح بالای AFP میتواند نشانهای از سرطان کبد باشد. |
کاهش سطح پروتئینهای کبدی (آلبومین) | آزمایش آلبومین خون | کاهش سطح آلبومین میتواند نشاندهنده کاهش عملکرد کبد باشد که در سرطان کبد و بیماریهای پیشرفته کبدی مشاهده میشود. |
افزایش سطح گاما گلوتامین ترانسفراز (GGT) | آزمایش GGT (گاما گلوتامین ترانسفراز) | افزایش GGT ممکن است به بیماریهای کبدی، از جمله سرطان کبد، اشاره داشته باشد. این آزمایش برای شناسایی آسیبهای کبدی استفاده میشود. |
اختلال در زمان پروترومبین (PT) | آزمایش پروترومبین (PT) | پروترومبین زمان (PT) طولانی ممکن است نشاندهنده نقص در عملکرد کبد و توانایی آن در تولید پروتئینهای لختهشدن خون باشد. |
کمبود یا کاهش پلاکتها | شمارش پلاکتهای خون | کاهش پلاکتها میتواند به مشکلات کبدی شدید، از جمله سرطان کبد، اشاره داشته باشد که منجر به اختلال در تولید پلاکتها میشود. |
افزایش سطح لاکتات دهیدروژناز (LDH) | آزمایش LDH (لاکتات دهیدروژناز) | افزایش سطح LDH میتواند نشاندهنده آسیب به بافتهای مختلف بدن، از جمله کبد، باشد و در سرطان کبد مشاهده میشود. |
ناراحتیهای متابولیک (گلوکز) | آزمایش گلوکز خون | تغییرات در سطح گلوکز خون ممکن است ناشی از اختلالات متابولیک در نتیجه سرطان کبد یا بیماریهای کبدی باشد. |
تشخیص علت ایجاد علائم سرطان کبد در آزمایش خون
تشخیص علت علائم سرطان کبد نیاز به بررسی دقیق نتایج آزمایش خون و سایر روشهای تشخیصی مانند سونوگرافی و سیتیاسکن دارد. در آزمایش خون، بررسیهای خاصی مانند سطح آلفا فتوپروتئین (AFP)، عملکرد کبد (LFTs) و بیلی روبین به شناسایی مشکلات کبدی کمک میکنند. اگر که نتایج آزمایش خون تغییرات غیرطبیعی داشته باشد، پزشک آزمایشات تکمیلی دیگری مانند تصویربرداری کبدی را برای تشخیص دقیق علت علائم درخواست میکند. ما در ادامه هر کدام را توضیح دادهایم.
۱. آزمایش آلفا فتوپروتئین (AFP) برای تشخیص سرطان کبد
آزمایش آلفا فتوپروتئین (AFP) بهعنوان یکی از آزمایشات تشخیص سرطان کبد با آزمایش خون شناخته میشود. AFP یک پروتئین است که معمولاً در جنینها و نوزادان در حال رشد تولید میشود، اما در بزرگسالان نیز در برخی شرایط مانند سرطان کبد، به طور غیرعادی افزایش مییابد. افزایش سطح AFP میتواند نشانهای از سرطان کبد باشد، اگرچه باید توجه داشت که این افزایش همیشه به معنی وجود سرطان نیست. این آزمایش معمولاً به همراه سایر روشهای تشخیصی مانند سونوگرافی یا سیتیاسکن برای تأیید تشخیص استفاده میشود.
۲. آزمایش عملکرد کبد (LFTs) و تفسیر آن
آزمایش عملکرد کبد (LFTs) مجموعهای از آزمایشها برای ارزیابی سلامت و عملکرد کبد است. این آزمایشها شامل اندازهگیری آنزیمهای کبدی (ALT، AST)، آلکالین فسفاتاز (ALP) و بیلی روبین است. تغییرات در نتایج LFTs میتوانند نشاندهنده آسیب کبدی، التهاب یا مشکلات دیگر مانند سرطان کبد باشند. بهطور خاص، سطح بالای آنزیمهای کبدی میتواند نشانهای از التهاب کبدی باشد و افزایش بیلی روبین نشاندهنده اختلال در فرآیند دفع آن توسط کبد خواهد بود.
۳. تست بیلی روبین و ارتباط آن با سرطان کبد
بیلی روبین یک ماده شیمیایی است که هنگام تجزیه گلبولهای قرمز تولید میشود و کبد مسئول تصفیه و دفع آن از بدن است. افزایش سطح بیلی روبین در خون میتواند نشانهای از عملکرد نادرست کبد باشد. در برخی از افرادی که مبتلا به سرطان کبد هستند، کبد نمیتواند بهطور مؤثر بیلی روبین را دفع کند، که باعث افزایش آن در خون و بروز علائمی مانند زردی پوست و چشمها میشود. بنابراین، اندازهگیری سطح بیلی روبین میتواند برای تشخیص مشکلات کبدی و نظارت بر وضعیت بیماران مبتلا به سرطان کبد مفید باشد.
۴. آزمایش فاکتورهای انعقادی و تاثیر سرطان کبد بر آن
کبد نقش حیاتی در تولید پروتئینهای لازم برای فرآیند انعقاد خون دارد. سرطان کبد میتواند به عملکرد کبد آسیب زده و باعث تغییرات در فاکتورهای انعقادی شود. آزمایشهایی مانند زمان پروترومبین (PT) و زمان رتیکولین (INR) میتوانند برای ارزیابی این تغییرات انجام شوند. در بیماران مبتلا به سرطان کبد، ممکن است به دلیل نقص در تولید فاکتورهای انعقادی، خونریزی یا لخته شدن خون غیرطبیعی رخ دهد. این تغییرات میتوانند بهطور غیرمستقیم به وجود سرطان کبد اشاره کنند و برای تشخیص و درمان آن مهم باشند.
درمان علائم سرطان کبد در آزمایش خون
درمان علائم سرطان کبد در آزمایش خون بهطور مستقیم مرتبط با درمان خود سرطان کبد است. این درمانها میتوانند شامل روشهایی مانند جراحی برای برداشتن تومور، شیمی درمانی، رادیوتراپی، پیوند کبد یا درمانهای هدفمند باشند. در صورتی که علائم مانند افزایش آنزیمهای کبدی یا بیلی روبین در آزمایش خون مشاهده شوند، هدف درمان کاهش آسیب به کبد و مدیریت وضعیت بیمار است. همچنین، مدیریت دقیق اختلالات متابولیک یا تغییرات در عملکرد کبد هم میتواند به کاهش علائم و بهبود کیفیت زندگی بیمار کمک کند.
پیشگیری از علائم سرطان کبد در آزمایش خون
پیشگیری از علائم سرطان کبد در آزمایش خون بستگی به شناسایی و مدیریت عوامل خطر ابتلا به سرطان کبد دارد. عوامل خطر شامل مصرف الکل، هپاتیت مزمن (ب و سی)، بیماریهای کبدی مزمن مانند سیروز و چربی کبدی هستند. برای پیشگیری میتوان موارد زیر را در نظر داشت:
- درمان هپاتیتهای ویروسی با داروها
- خودداری از مصرف الکل
- درمان بیماریهای کبدی مزمن
- رعایت رژیم غذایی سالم و انجام فعالیت بدنی برای جلوگیری از چاقی
- انجام آزمایشهای غربالگری دورهای برای افراد در معرض خطر (مانند افرادی که مبتلا به هپاتیت هستند یا در معرض عوامل ژنتیکی قرار دارند.)
متن انگلیسی:
mayoclinic
Elevated liver enzymes might be found during routine blood testing. In most cases, liver enzymes are only mildly raised for a short time. This usually doesn’t signal a chronic, serious liver problem.
ترجمه متن:
افزایش آنزیمهای کبدی در طول آزمایش خون مشاهده میشوند. در بیشتر موارد، آنزیمهای کبدی فقط برای مدت کوتاهی به صورت خفیف افزایش مییابند. این موضوع معمولاً نشان دهنده یک مشکل مزمن و جدی کبدی نیست.
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
سرطان کبد یکی از بیماریهای جدی است که به راحتی در مراحل اولیه شناسایی نمیشود. یکی از روشهای مهم برای تشخیص آن، آزمایش خون است. نشانههای سرطان کبد در آزمایش خون به پزشکان کمک میکند تا وجود بیماری را شناسایی کنند. در بسیاری از موارد، افزایش سطح آنزیمهای کبدی مانند ALT و AST میتواند به عنوان یک هشدار برای مشکلات کبدی در نظر گرفته شود. علاوه بر این، بررسی سطح آلفافوتوپروتئین (AFP) که یک پروتئین خاص است که در برخی انواع سرطان کبد تولید میشود، از دیگر نشانههای موجود در آزمایش خون است.
اگر این تغییرات در آزمایش خون مشاهده شود، پزشک معمولاً از روشهای تصویربرداری و بیوپسی کبد برای تایید تشخیص استفاده میکند. نشانه های سرطان کبد در آزمایش خون ممکن است شامل افزایش سطح بیلی روبین، تغییرات در پروتئینهای پلاسمای خون و سایر علائم مربوط به عملکرد غیرعادی کبد باشد. این آزمایشها میتوانند به تشخیص زودهنگام بیماری و شروع درمان کمک کنند، بنابراین توجه به این نشانهها در آزمایش خون میتواند از اهمیت زیادی برخوردار باشد. برای بررسی دقیقتر علائم سرطان کبد در آزمایش خون از یک فوق تخصص کبد کمک بگیرید. فرقی ندارد در کدام شهر هستید و به مشاوره حضوری نیاز دارید یا آنلاین؛ در هر دو حالت میتوانید از طریق وبسایت دکترتو از بهترین پزشکان متخصص در سراسر ایران نوبت ویزیت دریافت کنید.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!